intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học " TRUNG QUỐC - TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC GIA NHẬP WTO TỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

92
lượt xem
13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trung Quốc gia nhập WTO năm 2001, đây là một sự kiện lớn đánh dấu công cuộc cải cách, mở cửa hội nhập kinh tế của n-ớc này đã b-ớc vào một giai đoạn mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen. ở Trung Quốc và nhiều n-ớc trên thế giới đã có những công trình nghiên cứu về việc Trung Quốc gia nhập WTO và tác động của nó đến nhiều mặt cả tr-ớc mắt lẫn lâu dài không những trong lĩnh vực kinh tế mà cả trong lĩnh vực xã hội, chính trị, văn hoá. Bài...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " TRUNG QUỐC - TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC GIA NHẬP WTO TỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP "

  1. nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 16 Lª §¨ng Minh* ®iÖn tö. Môc tiªu v−ît Anh vµ ®uæi kÞp Më ®Çu Mü trong lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp Trung Quèc gia nhËp WTO n¨m 2001, mµ Mao Tr¹ch §«ng ®−a ra, tuy kh«ng ®©y lµ mét sù kiÖn lín ®¸nh dÊu c«ng thµnh c«ng vµo n¨m 1958, nh−ng ®· cuéc c¶i c¸ch, më cöa héi nhËp kinh tÕ ®−îc thùc hiÖn vµo n¨m 1999. Trong 20 cña n−íc nµy ®· b−íc vµo mét giai ®o¹n n¨m c¶i c¸ch vµ më cöa, tû träng cña míi víi nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc ®an c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ ®· lu«n cã xen. ë Trung Quèc vµ nhiÒu n−íc trªn xu h−íng t¨ng vµ chiÕm tíi trªn 50% thÕ giíi ®· cã nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ viÖc Trung Quèc gia nhËp WTO GDP còng nh− cã tíi 23% lùc l−îng lao vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn nhiÒu mÆt c¶ ®éng tham gia s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. tr−íc m¾t lÉn l©u dµi kh«ng nh÷ng trong Tuy nhiªn, cho tíi tr−íc khi gia nhËp lÜnh vùc kinh tÕ mµ c¶ trong lÜnh vùc x· WTO ngµnh c«ng nghiÖp cña Trung héi, chÝnh trÞ, v¨n ho¸. Bµi viÕt nµy chñ Quèc vÉn ®ang cßn ®øng tr−íc nhiÒu khã yÕu tr×nh bµy vµ ph©n tÝch nhòng t¸c kh¨n vµ thö th¸ch. ®éng cña viÖc Trung Quèc gia nhËp - Thø nhÊt, s¶n xuÊt hµng c«ng WTO tíi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña nghiÖp cña Trung Quèc hiÖn nay ®ang n−íc nµy. n»m trong giai ®o¹n khñng ho¶ng thõa I. Nh÷ng t¸c ®éng chÝnh víi viÖc 80% c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt ra cung v−ît qua cÇu. §Æc biÖt ®iÒu ®ã x¶y Trong ngµnh c«ng nghiÖp, Trung ra trong bèi c¶nh quy m« s¶n xuÊt c«ng Quèc ®· thµnh c«ng trong viÖc thùc hiÖn nghiÖp cña Trung Quèc cßn nhá bÐ chiÕn l−îc “tõ kh«ng ®Õn cã” (1949-1978) (Trung Quèc chØ cã 1 c«ng ty duy nhÊt vµ “tõ Ýt ®Õn nhiÒu” (1978-1999). Tõ chç trong sè 500 tËp ®oµn vµ c«ng ty lín thiÕu hôt, hiÖn nay Trung Quèc ®· cã nhÊt thÕ giíi theo ®¸nh gi¸ cña t¹p chÝ thÓ ®¸p øng ®−îc 100% nhu cÇu néi ®Þa Fortune); chÊt l−îng lao ®éng cña Trung vÒ hµng c«ng nghiÖp. H¬n n÷a, xÐt vÒ Quèc kh«ng cao; n¨ng suÊt lao ®éng tæng l−îng, Trung Quèc hiÖn nay ®ang thÊp (n¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh dÉn ®Çu thÕ giíi trong nhiÒu lÜnh vùc luyÖn kim - mét ngµnh hiÖn ®ang d− thõa s¶n xuÊt nh− than, dÖt may, xi m¨ng… ;®øng thø 2 thÕ giíi vÒ s¶n xuÊt hµng * NCS. ViÖn Kinh tÕ vµ ChÝnh trÞ thÕ giíi.
  2. Trung Quèc: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO… 17 ë Trung Quèc - thua NhËt B¶n tíi 12 träng nhÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp nµy lÇn); lîi nhuËn ë phÇn lín c¸c ngµnh nh− cã cÊu tróc chi phÝ rÊt linh ho¹t, rÊt dÖt, «t« vµ thuèc l¸, ®Òu thÊp; s¶n xuÊt mÒm dÎo trong c¹nh tranh. Ng−îc l¹i, c«ng nghiÖp chñ yÕu dùa trªn c¬ së c«ng nh÷ng doanh nghiÖp quy m« lín kh«ng nghiÖp truyÒn thèng chø kh«ng ph¶i nh÷ng th−êng thua xa ®èi thñ c¹nh c«ng nghiÖp mòi nhän (c¸c ngµnh c«ng tranh n−íc ngoµi mµ kho¶ng c¸ch gi÷a nghÖ cao cña Trung Quèc chØ chiÕm cã chóng l¹i ®ang ngµy cµng réng ra. 5% GDP trong khi chØ sè nµy ë Mü vµ - Thø t−, chÕ ®é th−¬ng m¹i hµng NhËt B¶n lµ 25%); nhiÒu ngµnh c«ng c«ng nghiÖp cña Trung Quèc ®−îc ®Æc nghiÖp cña Trung Quèc sö dông qu¸ tr−ng bëi tÝnh nhÞ nguyªn (dualistic møc n¨ng l−îng, ®Æc biÖt lµ than, do ®ã structure) bao gåm chÕ ®é chÕ xuÊt tù do g©y « nhiÔm m«i tr−êng nghiªm (liberal export processing regime) vµ chÕ träng...(1) ®é th−¬ng m¹i ®−îc b¶o hé. ChÕ ®é - Thø hai, mÆc dï ®· cã nhiÒu c¶i th−¬ng m¹i khuyÕn khÝch xuÊt khÈu c¸ch nh−ng khu vùc doanh nghiÖp nhµ ®−îc thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng hµng hãa n−íc Trung Quèc (chiÕm tíi 28,3% tæng ®−îc s¶n xuÊt ra thuÇn tóy ®Ó xuÊt khÈu s¶n l−îng c«ng nghiÖp; 53% lùc l−îng lao vµ th−êng chñ yÕu ®−îc s¶n xuÊt bëi c¸c ®éng c«ng nghiÖp vµ 2/3 tÝn dông ng©n xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi, vèn hµng) vÉn tiÕp tôc lµ khu vùc yÕu kÐm chiÕm tíi 48% xuÊt khÈu vµ 53% nhËp cña nÒn kinh tÕ. Tû lÖ c¸c doanh nghiÖp khÈu (n¨m 1999). NhËp khÈu c¸c s¶n nhµ n−íc lµm ¨n thua lç lªn tíi 45%; tû phÈm trung gian (dµnh cho xuÊt khÈu) lÖ nî trªn vèn cæ phÇn vÉn duy tr× ë møc vµ t− liÖu s¶n xuÊt (capital goods) ®−îc cao 150% (tû lÖ trung b×nh ë c¸c n−íc miÔn thuÕ. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ gia t¨ng §«ng Nam ¸ tr−íc khñng ho¶ng (1992- néi ®Þa cña c¸c s¶n phÈm nµy th«ng 1996) ®èi víi Th¸i Lan lµ 209%; th−êng chØ chiÕm d−íi 20% gi¸ trÞ xuÊt In®«nexia lµ 196%; Xingapo 98% vµ khÈu. Trong khi ®ã, chÕ ®é th−¬ng m¹i Malaixia 92%); tû lÖ nî dµi h¹n trªn tæng ®èi víi hµng ho¸ kh¸c, chñ yÕu ®−îc s¶n d− nî thÊp (d−íi 8% so víi tû lÖ kho¶ng xuÊt vµ tiªu thô bëi c¸c doanh nghiÖp 30-40% ë c¸c n−íc §«ng Nam ¸)…(2) nhµ n−íc vµ tËp thÓ l¹i ®−îc b¶o hé rÊt m¹nh bëi nh÷ng rµo c¶n thuÕ quan vµ - Thø ba, xÐt theo tiªu chuÈn quèc tÕ, phi thuÕ quan, trong ®ã cã c¶ nh÷ng cã sù kh¸c biÖt rÊt lín vÒ kh¶ n¨ng c¹nh h×nh thøc h¹n chÕ vÒ th−¬ng m¹i nh− tranh gi÷a nh÷ng doanh nghiÖp quy m« quyÒn kinh doanh th−¬ng m¹i vµ ph©n võa (medium-sized firms) vµ nh÷ng phèi. doanh nghiÖp quy m« lín (large-sized firms) ë Trung Quèc. Nh÷ng doanh - Thø n¨m, cïng víi qu¸ tr×nh c¶i nghiÖp quy m« võa th−êng lµ nh÷ng c¸ch vµ më cöa còng nh− chuÈn bÞ cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nh÷ng thÞ viÖc gia nhËp WTO, møc ®é b¶o hé cña tr−êng néi ®Þa cã tÝnh c¹nh tranh cao, ngµnh c«ng nghiÖp Trung Quèc ®· liªn t¨ng tr−ëng nhanh vµ tÝch cùc tiÕp cËn tôc gi¶m nh−ng vÉn ®−îc duy tr× ë møc tíi c¸c thÞ tr−êng n−íc ngoµi. §iÒu quan cao, tÝnh tíi thêi ®iÓm tr−íc khi gia
  3. nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 18 II. T¸c ®éng ®Õn mét sè ngµnh nhËp. Tuy nhiªn, møc ®é gi¶m b¶o hé cô thÓ ®èi víi ngµnh nµy trong thêi kú tr−íc khi gia nhËp (1995-2001) m¹nh h¬n nhiÒu so 1. Ng nh «t« møc gi¶m sau khi gia nhËp WTO. Møc XÐt trªn khÝa c¹nh quy m«, ngo¹i ®é b¶o hé ®èi víi c¸c s¶n phÈm c«ng th−¬ng, kü thuËt vµ gi¸ c¶, tr−íc khi gia nghiÖp trong thêi kú tr−íc vµ sau khi gia nhËp WTO, ngµnh «t« ë Trung Quèc cã nhËp WTO cña Trung Quèc ®−îc thÓ nh÷ng ®Æc tr−ng c¬ b¶n sau. hiÖn ë B¶ng 2.1. Theo ®ã, trong thêi kú Thø nhÊt, sè l−îng nhµ m¸y kh¸ lín 1995-2001, møc b¶o hé ®èi víi ngµnh (800 nhµ m¸y chÕ t¹o vµ l¾p r¸p), ®−îc c«ng nghiÖp ®· gi¶m m¹nh: tõ møc ®iÒu hµnh bëi 200 c«ng ty s¶n xuÊt, 25,3% n¨m 1995 xuèng cßn 13,5% n¨m nh−ng s¶n phÈm ph©n t¸n, sè l−îng Ýt 2001. §¸ng chó ý lµ møc ®é gi¶m m¹nh nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp, th−êng xuyªn cña b¶o hé ®èi víi s¶n phÈm cña c¸c thua lç, 13 c«ng ty lín nhÊt chiÕm 92% ngµnh nh− c«ng nghiÖp nhÑ (20%), ®å sè xe s¶n xuÊt hµng n¨m; b×nh qu©n uèng vµ thuèc l¸ (94%), «t« (94,2%) vµ kho¶ng 113.000 chiÕc/c«ng ty. S¶n l−îng ®iÖn tö (14,1%). Sau khi gia nhËp WTO, b×nh qu©n cña c¸c c«ng ty cßn l¹i chØ lµ møc b¶o hé b×nh qu©n cña c¸c ngµnh 1.200 chiÕc/n¨m(3). nµy sÏ tiÕp tôc gi¶m nh−ng víi møc ®é Ýt Thø hai, «t« lµ mÆt hµng nhËp khÈu h¬n so víi tr−íc khi gia nhËp: 7,5% (tõ quan träng cña Trung Quèc: kim ng¹ch møc 13,5% xuèng 6%). Trong ®ã, nh÷ng nhËp khÈu «t« lu«n ®øng vµo hai mÆt ngµnh cã møc ®é b¶o hé gi¶m m¹nh lµ hµng nhËp khÈu nhiÒu nhÊt trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu(4). chÕ biÕn thùc phÈm (16,3%), ®å uèng vµ thuèc l¸ (27,6%), dÖt (12,7%), may mÆc Thø ba, xÐt theo chuÈn mùc thÕ giíi, trong ngµnh «t«, tr×nh ®é chuyªn m«n (8,8%), «t« (15,1%) vµ ®iÖn tö (8%). hãa thÊp, ph©n c«ng lao ®éng l¹c hËu, Nh÷ng khã kh¨n mµ ngµnh c«ng tr×nh ®é kü thuËt thÊp; chÊt luîng s¶n nghiÖp Trung Quèc ®ang gi¶i quyÕt cïng phÈm thÊp, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn yÕu, víi møc ®é b¶o hé cao cña mét sè ngµnh ph−¬ng thøc kinh doanh l¹c hËu…, ®Æc tr−íc khi gia nhËp còng nh− nh÷ng cam biÖt lµ trong ngµnh s¶n xuÊt linh kiÖn. kÕt gi¶m m¹nh møc ®é b¶o hé ®ã sau khi Thø t−, gi¸ thµnh s¶n xuÊt xe con cña gia nhËp (®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c ngµnh Trung Quèc cao h¬n nhiÒu so víi gi¸ xe nh− dÖt, may mÆc, ®å uèng vµ thuèc l¸, cïng lo¹i ë n−íc ngoµi (nh−ng gi¸ xe cña «t«, ®iÖn tö…) sÏ khiÕn cho viÖc gia nhËp Trung Quèc l¹i rÎ h¬n chñ yÕu lµ do b¶o WTO t¸c ®éng m¹nh vµo ngµnh c«ng hé cao: 123,1% vµo n¨m 1995 vµ 28,9% vµo n¨m 2001). nghiÖp Trung Quèc (kÓ c¶ tÝch cùc lÉn tiªu cùc) còng nh− buéc c¸c ngµnh nµy Nh÷ng ®Æc tr−ng trªn cïng víi viÖc mÊt ®i l¸ ch¾n b¶o hé cao vÒ thuÕ quan, ph¶i t¸i c¬ cÊu l¹i mét c¸ch c¬ b¶n. Sau phi thuÕ quan vµ ®Çu t− sÏ khiÕn cho ®©y lµ nh÷ng ph©n tÝch vÒ t¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO t¸c ®éng m¹nh tíi viÖc Trung Quèc gia nhËp WTO ®èi víi ngµnh «t« cña Trung Quèc (B¶ng 1). mét sè ngµnh cô thÓ.
  4. Trung Quèc: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO… 19 B¶ng 1: Møc b¶o hé nhËp khÈu cña mét sè mÆt hµng c«ng nghiÖp Trung Quèc tr−íc vµ sau khi gia nhËp WTO (thuÕ quan hoÆc t−¬ng ®−¬ng; %) Ngµnh hµng 1995 2001 Sau khi gia nhËp WTO ChÕ biÕn thùc phÈm 20,1 26,2 9,9 §å uèng v thuèc l¸ 137,2 43,2 15,6 Khai kho¸ng 3,4 1,0 0,6 DÖt 56,0 21,6 8,9 May mÆc 76,1 23,7 14,9 C«ng nghiÖp nhÑ 32,3 12,3 8,4 Hãa dÇu 20,2 12,8 7,1 LuyÖn kim 17,4 8,9 5,7 ¤ t« 123,1 28,9 13,8 §iÖn tö 23,4 10,3 2,3 C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o kh¸c 22,0 12,9 6,6 X©y dùng 13,7 13,7 6,8 Tæng thÓ – c«ng nghiÖp 25,3 13,5 6,0 Nguån: Elena Ianchovichina and Will Martin (2004) “Economic Impacts of China’s to the WTO”. China and the WTO: Accession, Polity Reform and Poverty Reduction Strategies, P.216-221… Mét mÆt, viÖc xo¸ bá c¸c rµo c¶n thuÕ nh− xe t¶i tÇm trung ch¼ng h¹n) còng quan vµ phi thuÕ quan sÏ khiÕn cho nh− n©ng cao kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n nhËp khÈu t¨ng 24%; do ¸p lùc cña c¹nh xuÊt vµ chÊt luîng s¶n phÈm theo chuÈn tranh kh«ng chØ tõ phÝa nhËp khÈu mµ mùc quèc tÕ. KÕt qu¶ lµ quy m« s¶n xuÊt cßn tõ phÝa c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi, «t« sÏ ®−îc më réng víi viÖc s¶n l−îng sÏ sè l−îng nhµ m¸y sÏ ph¶i gi¶m kho¶ng t¨ng 1,4%; xuÊt khÈu sÏ t¨ng 27,7% vµ 27% vµ viÖc lµm sÏ gi¶m 2,2%. ChÞu t¸c gi¸ b¸n bu«n còng nh− gi¸ b¸n lÎ «t« ®éng m¹nh nhÊt lµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt ®Òu sÏ gi¶m (3,9% vµ 4,2% theo thø tù). linh kiÖn, c¸c ngµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i xe Nh− vËy, t¸c ®éng m¹nh nhÊt ®èi víi thiÕu kh¶ n¨ng c¹nh tranh (nh− xe du ngµnh «t« kh«ng ph¶i lµ yÕu tè gi¸ c¶ lÞch, xe t¶i trªn 8 tÊn, xe t¶i nhÑ tõ 1-2 mµ lµ yÕu tè kü thuËt vµ chÊt l−îng. tÊn, xe chuyªn dông vµ xe chë kh¸ch…) Trong dµi h¹n, søc c¹nh tranh cña ngµnh nµy sÏ ®−îc n©ng cao; chÊt l−îng MÆt kh¸c, søc Ðp cña c¹nh tranh sÏ dÞch vô sÏ tèt h¬n, ®Æc biÖt lµ dÞch vô khiÕn cho ngµnh c«ng nghiÖp «t« ph¶i hËu m·i. C¸c ngµnh kinh tÕ hç trî cho t¸i cÊu tróc l¹i c¶ vÒ c¬ cÊu nhµ m¸y vµ ngµnh «t« còng sÏ ph¸t triÓn kÐo theo c¬ cÊu s¶n phÈm (gi¶m sè l−îng nhµ nh÷ng t¸c ®éng lan táa tÝch cùc tíi toµn m¸y kÐm chÊt l−îng vµ tËp trung vµo bé nÒn kinh tÕ. nh÷ng s¶n phÈm cã lîi thÕ c¹nh tranh
  5. nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 20 2. Ngµnh dÖt may B¶ng 2: Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may Trung Quèc, thêi kú 1985-2001 N¨m Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may Tû träng trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu (%) (tû USD) 1985 6,44 - 1990 16,80 - 1997 45,5 - 1998 42,83 23,30 1999 43,12 22,12 2000 52,08 20,89 2001 53,28 20,01 Nguån: Côc thèng kª H¶i quan Trung Quèc, 2001. Trung Quèc lµ n−íc s¶n xuÊt vµ xuÊt kÓ tõ ngµy 1-1-2005, khi HiÖp ®Þnh dÖt khÈu hµng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi. may cña WTO (ATC) hÕt hiÖu lùc th× Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña hµng rµo h¹n ng¹ch ®èi víi hµng dÖt Trung Quèc liªn tôc t¨ng nhanh tõ may ®−îc dì bá, Mü vµ c¸c n−íc ph¸t nh÷ng n¨m 1990 trë l¹i ®©y (xem B¶ng triÓn xãa bá quota nhËp khÈu mang tÝnh 2) ®ång thêi chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ ph©n biÖt ®èi xö ®èi víi hµng dÖt may trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng cña c¸c n−íc lµ thµnh viªn cña WTO. hãa cña n−íc nµy (kho¶ng 1/5). N¨m Lóc nµy, hµng dÖt may Trung Quèc 1997, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt kh«ng cßn gÆp trë ng¹i lín nµo n÷a, may cña Trung Quèc ®¹t 45,5 tû USD, ngµnh dÖt may n−íc nµy sÏ thu ®−îc lîi chiÕm 52,9% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng Ých rÊt lín, møc ®é t¨ng tr−ëng xuÊt nghiÖp dÖt vµ chiÕm kho¶ng 14% tæng khÈu cña dÖt may Trung Quèc cã thÓ lªn gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng dÖt may toµn thÕ tíi 130%/n¨m trong mét thêi gian ng¾n, giíi. §©y còng lµ ngµnh mang l¹i l−îng lµ ngµnh t¹o ra ngo¹i tÖ rßng vµ cã m«i ngo¹i tÖ lín cho Trung Quèc. N¨m 2000, tr−êng kinh doanh æn ®Þnh. Do c¸c s¶n Trung Quèc xuÊt khÈu ®−îc 52,08 tû phÈm may mÆc cña Trung Quèc thuéc USD s¶n phÈm dÖt may, riªng quÇn ¸o vµo lo¹i c¸c s¶n phÈm ë n−íc ph¸t triÓn ®¹t kim ng¹ch 36 tû USD, trong ®ã 22% kh«ng cßn s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt rÊt Ýt, l−îng quÇn ¸o nµy ®−îc xuÊt sang c¸c gi¸ l¹i rÎ, nhu cÇu cña thÞ tr−êng trong thÞ tr−êng cã h¹n ng¹ch nh− Mü vµ ch©u dµi h¹n kh«ng biÕn ®æi lín, ®ång thêi, ¢u, 78% cßn l¹i ®−îc xuÊt qua c¸c thÞ nhê xuÊt khÈu t¨ng m¹nh, s¶n xuÊt ®¹i tr−êng phi h¹n ng¹ch nh− NhËt B¶n vµ trµ víi khèi l−îng lín, gi¸ thµnh cã thÓ c¸c thÞ tr−êng kh¸c. N¨m 2001, gi¸ trÞ gi¶m h¬n 20% nªn cã ng−êi nhËn xÐt: xuÊt khÈu cña hµng dÖt may ®¹t 53,28 ®Õn n¨m 2005 thÞ phÇn cña Trung Quèc tû USD, chiÕm 20% tæng kim ng¹ch xuÊt trªn thÞ tr−êng may mÆc ¢u, Mü lµ 35% khÈu hµng hãa cña n−íc nµy. §Æc biÖt, vµ 50% s¶n l−îng toµn thÕ giíi (t−¬ng
  6. Trung Quèc: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO… 21 - Thø ba, mÆc dï xÐt trªn tæng thÓ, øng, n¨m 2003 lµ 15% vµ 25%)(5). §iÒu ngµnh dÖt-may cña Trung Quèc vÉn duy nµy cho thÊy dÖt may lµ ngµnh cã lîi thÕ tr× ®−îc møc ®é xuÊt siªu cao nh−ng ®èi c¹nh tranh lín nhÊt cña Trung Quèc (lîi víi mét sè s¶n phÈm cô thÓ nh− len l«ng thÕ lao ®éng rÎ) ®ång thêi ®©y còng lµ cõu, sîi tæng hîp, s¶n phÈm dÖt chuyªn ngµnh phô thuéc rÊt m¹nh vµo xuÊt dông, s¶n phÈm dÖt kim l¹i nhËp siªu khÈu. Tuy vËy, viÖc Trung Quèc gia nhiÒu. H¬n thÕ n÷a, cïng víi viÖc më nhËp WTO sÏ cã nh÷ng t¸c ®éng m¹nh cöa thÞ tr−êng, nhËp siªu c¸c s¶n phÈm mÏ tíi ngµnh nµy v× nh÷ng lý do sau: dÖt ®· ngµy cµng t¨ng vµ víi tèc ®é v−ît - Thø nhÊt, xÐt trªn ph−¬ng diÖn s¶n qu¸ xuÊt siªu cña ngµnh may mÆc: tõ xuÊt, dÖt lµ ngµnh khã kh¨n nhÊt trong 1993 ®Õn 1998, nhËp siªu s¶n phÈm dÖt nÒn kinh tÕ Trung Quèc do viÖc x©y t¨ng 112% trong khi ®ã, xuÊt siªu s¶n dùng trïng l¾p vµ víi kü thuËt thÊp. phÈm may mÆc chØ t¨ng cã 60% (6). N¨ng lùc s¶n xuÊt cña ngµnh nµy thõa - Thø t−, tr−íc khi gia nhËp WTO, nghiªm träng. H¬n thÕ n÷a, c¸c doanh dÖt-may lµ ngµnh nhËn ®−îc nhiÒu sù nghiÖp nhµ n−íc trong ngµnh nµy thua b¶o hé cña ChÝnh phñ nh− trî cÊp tµi lç triÒn miªn vµ lu«n ®øng ®Çu danh chÝnh, cho vay víi l·i suÊt thÊp, chÕ ®é s¸ch nh÷ng doanh nghiÖp thua lç trong hoµn thuÕ xuÊt khÈu, miÔn gi¶m thuÕ gi¸ toµn quèc (mÆc dï trong nh÷ng n¨m gÇn trÞ gia t¨ng, gi¶m gi¸… Møc ®é b¶o hé ®èi ®©y ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn nhÊt ®Þnh ngµnh dÖt vµo n¨m 2001 mÆc dï ®· gi¶m nh−ng t×nh h×nh vÉn ch−a thùc sù thay nh−ng vÉn chiÕm tíi 21,6% (gi¶m tõ møc ®æi mét c¸ch c¬ b¶n). Ngoµi ra, c¸c 56,0% n¨m 1995); ®èi víi ngµnh may mÆc doanh nghiÖp dÖt-may cña Trung Quèc lµ 23,7% (gi¶m tõ møc 76,1%). chñ yÕu s¶n xuÊt d−íi d¹ng gia c«ng s¶n (1) ViÖc gia nhËp WTO sÏ t¹o cho phÈm nªn gi¸ trÞ gia t¨ng thÊp vµ nhiÒu ngµnh dÖt may Trung Quèc c¬ héi ®µm khi kh«ng ph¶n øng l¹i ®−îc mét c¸ch ph¸n mËu dÞch ®a ph−¬ng b×nh ®¼ng vÒ linh ho¹t ®èi víi sù thay ®æi cña nhu cÇu th−¬ng m¹i hµng dÖt-may. H¬n thÕ n÷a, trªn thÞ tr−êng quèc tÕ. nh− ®· tr×nh bµy, viÖc gia nhËp nµy sÏ khiÕn cho Trung Quèc ®−îc h−ëng ®·i - Thø hai, ®Çu t− ®èi víi ngµnh dÖt ngé cña HiÖp ®Þnh dÖt may cña WTO thÊp, ®Æc biÖt lµ ®Çu t− tµi s¶n cè ®Þnh (ATC) ®¹t ®−îc tõ vßng ®µm ph¸n vµ ®Çu t− ®æi míi trang thiÕt bÞ, khiÕn Urugoay. Cïng víi viÖc Trung Quèc ph¶i cho kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh tù do hãa ngµnh dÖt-may cña m×nh, c¸c kh«ng liªn tôc ®−îc n©ng cao. H¬n thÕ n−íc kh¸c còng ph¶i tù do hãa viÖc nhËp n÷a, lîi thÕ c¹nh tranh cña ngµnh dÖt- khÈu hµng dÖt may tõ Trung Quèc. may Trung Quèc chñ yÕu dùa trªn søc Ch¼ng h¹n, theo hiÖp ®Þnh Mü -Trung, lao ®éng rÎ hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ lîi h¹n ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt cña thÕ c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ nªn khã cã thÓ Trung Quèc sang Mü ®Õn n¨m 2008 sÏ duy tr× ®−îc l©u dµi (do gi¸ thµnh, lao ®−îc xãa bá hoµn toµn. Trung Quèc còng ®éng vµ nguyªn liÖu kh«ng ngõng gia sÏ ®a d¹ng hãa ®−îc thÞ tr−êng xuÊt khÈu t¨ng). Trong khÝ ®ã, kh¶ n¨ng cung cÊp hµng dÖt may cña m×nh, vèn tr−íc kia chØ toµn cÇu vÒ s¶n phÈm dÖt-may l¹i ®ang tËp trung vµo mét sè thÞ tr−êng nh− §«ng qu¸ d− thõa. Nam ¸, Hång K«ng vµ §µi Loan.
  7. nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 22 B¶ng 3: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO tíi mét sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp Trung Quèc (2001-2007) S¶n C«ng ¨n XuÊt NhËp C¸n c©n Gi¸ b¸n Gi¸ Ng nh h ng l−îng viÖc l m khÈu khÈu th−¬ng m¹i bu«n b¸n lÎ (%) (%) (%) (%) (triÖu USD) (%) (%) §å uèng v thuèc l¸ -33,0 -33,1 9,7 112,4 -14.222 -1,8 -6,9 C«ng nghiÖp khai khãang -1,0 -1,3 7,5 -4,4 2.088 -0,7 1,2 DÖt 15,6 15,5 3,27 38,5 -10.366 -1,7 -3,2 May mÆc 57,3 56,1 10,58 30,9 49.690 -0,5 -1,9 C«ng nghiÖp nhÑ 3,7 3,7 5,9 6,8 1.786 -0,9 0,0 C«ng nghiÖp hãa dÇu -2,3 -2,3 3,1 11,8 -8.810 -0,7 0,8 ThÐp -2,1 -2,1 3,7 6,8 -1.893 -0,4 1,3 ¤ t« 1,4 -2,2 27,7 2,4 516 -3,9 -4,2 §iÖn tö 0,6 0,4 6,7 6,8 453 -1,3 -1,7 C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o kh¸c -2,1 -2,2 4,1 18,9 -11.291 -0,5 0,8 Nguån: Elena Ianchovichina and Will Martin (2004) “Economic Impacts of China’s to the WTO”. China and the WTO: Accession, Polity Reform and Poverty Reduction Strategies, P.216-221.. (2) MÆc dï viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña Trung Quèc sÏ t¨ng tr−ëng m¹nh víi WTO sÏ khiÕn cho nhËp khÈu gia xÐt trªn gi¸c ®é s¶n l−îng, xuÊt khÈu vµ t¨ng: 38,5% ®èi víi ngµnh dÖt vµ 30,9% c«ng ¨n viÖc lµm. Trong ®ã, s¶n l−îng ®èi víi ngµnh may mÆc (xem B¶ng 3) hµng dÖt vµ may mÆc sÏ t¨ng 15,6% vµ nh−ng søc Ðp c¹nh tranh sÏ buéc ngµnh 57,3% (theo thø tù); xuÊt khÈu sÏ t¨ng dÖt may ph¶i thay ®æi c¸ch qu¶n lý, c¶i 32,7% vµ 105,8% (theo thø tù); c«ng ¨n tæ c¬ cÊu s¶n xuÊt còng nh− s¶n phÈm, viÖc lµm t¨ng 15,5% vµ 56,1% (theo thø n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt vµ c«ng nghÖ tù). §ång thêi, gi¸ b¸n bu«n vµ b¸n lÎ s¶n xuÊt. Ngµnh dÖt may cña Trung ®Òu gi¶m: 7,7% vµ 3,2% (theo thø tù) ®èi Quèc sÏ ®−îc ph¸t triÓn theo h−íng cao víi hµng dÖt vµ 0,5% vµ 0,9% (theo thø cÊp hãa vµ dùa trªn nh÷ng lîi thÕ so tù) ®èi víi hµng may mÆc. Nãi c¸ch kh¸c, s¸nh chñ yÕu cña m×nh. Søc c¹nh tranh nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña viÖc gia cña ngµnh ®−îc n©ng cao cïng víi viÖc nhËp WTO ®èi víi ngµnh dÖt-may cña thÞ tr−êng xuÊt khÈu ®−îc më réng sÏ Trung Quèc lµ rÊt lín, v−ît qu¸ nh÷ng t¸c khiÕn cho ngµnh xuÊt khÈu dÖt-may ®éng tiªu cùc vµ ®iÒu nµy sÏ cã nh÷ng t¸c t¨ng thªm 50 triÖu USD mçi n¨m sau ®éng lan to¶ tÝch cùc tíi c¸c ngµnh cßn l¹i khi gia nhËp WTO. ThÞ phÇn xuÊt khÈu trong nÒn kinh tÕ (®Æc biÖt lµ ®èi víi cña ngµnh dÖt còng sÏ t¨ng thªm 10% ngµnh sîi thùc vËt víi møc t¨ng s¶n l−îng sau n¨m 2005(7). Theo B¶ng 3, sau khi gia nhËp WTO (2007) ngµnh dÖt may 15,8% vµ viÖc lµm t¨ng 16,4%.).
  8. Trung Quèc: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO… 23 l−îng cña ngµnh còng nh− viÖc lµm sôt 3. Mét sè ng nh c«ng nghiÖp kh¸c- gi¶m: 2,3% vµ 2,3%, theo thø tù. Tuy C«ng nghiÖp hãa dÇu nhiªn, trong dµi h¹n, d−íi søc Ðp cña Theo c¸c nhµ nghiªn cøu cña Trung c¹nh tranh quèc tÕ, ngµnh nµy sÏ ®−îc Quèc, hãa dÇu lµ mét trong nh÷ng c¬ cÊu l¹i c¶ vÒ mÆt c¬ cÊu s¶n xuÊt lÉn ngµnh kinh tÕ trô cét cña n−íc nµy. Sau c¬ cÊu s¶n phÈm; c«ng nghÖ vµ kü thuËt 30 n¨m ph¸t triÓn, Trung Quèc ®· h×nh còng nh− kü n¨ng qu¶n lý vµ kinh thµnh ®−îc mét hÖ thèng c«ng nghiÖp doanh tiªn tiÕn sÏ ®−îc ¸p dông; thÞ hãa dÇu hoµn chØnh bao gåm s¶n xuÊt, tr−êng sÏ ®−îc më réng… víi nh÷ng t¸c l−u th«ng, nghiªn cøu khoa häc, thiÕt kÕ, ®éng tÝch cùc vµ v−ît tréi so víi nh÷ng thi c«ng vµ gi¸o dôc. Trong kh©u s¶n t¸c ®éng tiªu cùc. xuÊt l¹i cã thÓ chia thµnh c¸c kh©u - Ngµnh kü thuËt th«ng tin(8) chuyªn m«n nh− luyÖn dÇu, hãa chÊt, sîi hãa häc, ph©n hãa häc vµ giÆt sîi hãa MÆc dï khëi ®Çu muén, nh−ng kü häc. Tuy nhiªn, c¸c c«ng ty s¶n xuÊt l¹i thuËt th«ng tin lµ ngµnh ph¸t triÓn rÊt ®−îc x©y dùng ë nhiÒu n¬i víi chi phÝ cao nhanh chãng ë Trung Quèc. Trong kÕ nªn hiÖu qu¶ thÊp vµ chÊt l−îng s¶n ho¹ch 5 n¨m lÇn thø VIII (1991-1995), phÈm kh«ng cao (n¨m 1998, chi phÝ b×nh tèc ®é t¨ng tr−ëng hµng n¨m cña ngµnh qu©n ®Ó s¶n xuÊt mét thïng dÇu th« cña kü thuËt th«ng tin Trung Quèc ®¹t 55%. Trung Quèc lµ 13,3 USD, trong khi ®ã, Theo thèng kª cña Ban Th− ký WTO, chi phÝ b×nh qu©n quèc tÕ lµ 8,98 USD/ kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm kü thïng vµ ë Trung §«ng lµ 2 USD/thïng). thuËt th«ng tin cña Trung Quèc n¨m Ngoµi ra, mÆc dï so víi c¸c nhµ s¶n xuÊt 1995 lµ 14,5 tû USD, ®øng thø 8 thÕ giíi; ë n−íc ngoµi, quy m« doanh nghiÖp hãa kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 14,35 tû USD, dÇu ë Trung Quèc kh«ng mÊy thua kÐm ®øng thø 9 thÕ giíi. NÕu tÝnh c¶ Trung nh−ng n¨ng suÊt lao ®éng l¹i thÊp h¬n rÊt Quèc ®¹i lôc, Hång K«ng vµ §µi Loan nhiÒu, qu¸ tr×nh c¶i t¹o kü thuËt diÔn ra th× kim ng¹ch nhËp khÈu ®¹t 53 tû USD, chËm vµ kh«ng ®ång ®Òu, bé m¸y qu¶n lý ®øng thø 3 thÕ giíi vµ kim ng¹ch xuÊt cång kÒnh, tr×nh ®é qu¶n lý kÐm. khÈu ®¹t 43 tû USD, ®øng thø 4 thÕ Víi viÖc gia nhËp WTO, Trung Quèc giíi(9). Tuy nhiªn, chñng lo¹i, chÊt l−îng, sÏ kh«ng ®¸nh thuÕ nhËp khÈu ®èi víi tr×nh ®é kü thuËt vµ n¨ng lùc ph¸t triÓn dÇu th«, khÝ thiªn nhiªn; thuÕ quan s¶n phÈm cña c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ ®¸nh vµo dÇu thµnh phÈm, dÇu nhiªn th«ng tin cña Trung Quèc vÉn cßn l¹c liÖu sÏ gi¶m xuèng cßn kho¶ng 6% trong hËu h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c n−íc ph¸t vßng tõ 1-2 n¨m; c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ triÓn, thËm chÝ cßn l¹c hËu h¬n so víi quan nh− h¹n ng¹ch nhËp khÈu dÇu th«, nhiÒu n−íc §«ng Nam ¸ nh− Singapore, dÇu thµnh phÈm sÏ ®−îc xãa bá dÇn… Malaysia. Møc ®é b¶o hé ®èi víi ngµnh hãa dÇu sÏ ViÖc Trung Quèc gia nhËp WTO ®ång gi¶m 5,7% (tõ møc 12,8% n¨m 2001 sau nghÜa víi viÖc n−íc nµy sÏ ph¶i tu©n thñ khi ®· gi¶m 7,4% n¨m 1995). KÕt qu¶ lµ c¸c nguyªn t¾c cña “HiÖp ®Þnh kü thuËt nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm hãa dÇu vµo th«ng tin” víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n lµ Trung Quèc sÏ t¨ng m¹nh: 11,8% vµ thùc hiÖn tù do hãa hoµn toµn mËu dÞch xuÊt khÈu chØ t¨ng 3,1%. §ång thêi, s¶n s¶n phÈm kü thuËt th«ng tin (møc thuÕ
  9. nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 24 quan sÏ ®−îc gi¶m xuèng møc zero) víi tÕ còng nh− cã ®−îc mét m«i tr−êng h¬n 200 lo¹i s¶n phÈm trong ®ã cã phÇn th−¬ng m¹i quèc tÕ æn ®Þnh vµ c¹nh tranh cøng vµ phÇn mÒm m¸y vi tÝnh; thiÕt bÞ c«ng b»ng h¬n; søc Ðp cña c¹nh tranh sÏ viÔn th«ng; m¸y ®o khoa häc; chÊt b¸n khiÕn cho ngµnh nµy ph¶i thay ®æi c¬ cÊu dÉn vµ thiÕt bÞ chÕ t¹o cña nã víi tæng s¶n phÈm, kü thuËt còng nh− n©ng cao tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt… gi¸ trÞ lµ 600 tû USD. Ngoµi ra c¸c lo¹i thuÕ vµ phÝ kh¸c còng ®−îc xãa bá. - Ngµnh ®iÖn lùc ViÖc thùc hiÖn hiÖp ®Þnh nµy, mét Víi ph−¬ng ch©m “c«ng nghiÖp ®iÖn mÆt, sÏ khiÕn cho viÖc ph¸t triÓn c¸c s¶n lùc ®i tr−íc vµ viÖc ph¸t triÓn ngµnh phÈm mµ Trung Quèc ®ang nghiªn cøu n¨ng l−îng lÊy ®iÖn lùc lµm trung t©m” , vµ chÕ t¹o (phÇm mÒm vi tÝnh; m¸y ®o ngµnh ®iÖn lùc cña Trung Quèc ®· ph¸t quang häc trong truyÒn dÉn vµ thu nhËn triÓn nhanh chãng. Cuèi n¨m 1998, c«ng sãng ph¸t thanh, truyÒn h×nh…) gÆp suÊt m¸y ph¸t ®iÖn c¶ n−íc ®¹t ®−îc 277 nhiÒu khã kh¨n do ph¶i c¹nh tranh víi triÖu KW, l−îng ®iÖn s¶n xuÊt ®¹t hµng nhËp khÈu t−¬ng tù tõ bªn ngoµi 1157,7 tû Kw/h, ®øng thø 2 thÕ giíi. nh−ng gi¸ rÎ h¬n vµ chÊt l−îng còng tèt Trong ®ã, c«ng suÊt m¸y ph¸t ®iÖn cña h¬n. MÆt kh¸c, viÖc thùc hiÖn c¸c thñy ®iÖn, nhiÖt ®iÖn, ®iÖn h¹t nh©n lÇn nguyªn t¾c cña hiÖp ®Þnh còng sÏ khiÕn l−ît lµ 500.000 Kw, 660.000 Kw vµ cho Trung Quèc më réng ®−îc thÞ tr−êng 900.000 Kw. N¨m 1999, c«ng suÊt m¸y xuÊt khÈu, t¨ng thÞ phÇn ®èi víi nh÷ng ph¸t ®iÖn c¶ n−íc lµ 299 Kw, l−îng ®iÖn s¶n phÈm mµ n−íc nµy ®ang cã lîi thÕ s¶n xuÊt lµ 1230,0 tû kw/h t¨ng h¬n n¨m c¹nh tranh; thu hót ®−îc kü thuËt tiªn 1998 lÇn l−ît lµ 7,7% vµ 6,5%, trong ®ã tiÕn th«ng qua ®Çu t− n−íc ngoµi; tham thñy ®iÖn, nhiÖt ®iÖn vµ ®iÖn h¹t nh©n gia vµo viÖc trao ®æi kü thuËt vµ ph©n lÇn l−ît t¨ng tõ 21,29 triÖu Kw/h lªn c«ng lao ®éng quèc tÕ; h¹n chÕ ®−îc hiÖn 27,97 triÖu Kw/h; tõ 100,47 triÖu Kw/h t−îng bu«n b¸n lËu… TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu lªn 223,43 triÖu Kw/h vµ tõ 1,48 triÖu ®ã sÏ khiÕn cho søc c¹nh tranh cña c¸c Kw/h lªn 2,10 triÖu Kw/h. s¶n phÈm th«ng tin Trung Quèc ®−îc Tõ n¨m 1997 ®Õn nay, t×nh h×nh n©ng cao (chÊt l−îng gia t¨ng vµ gi¸ thiÕu ®iÖn ®−îc dÞu ®i, c«ng nghiÖp ®iÖn thµnh s¶n phÈm gi¶m). Còng nh− ®èi b−íc vµo giai ®o¹n “thÞ tr−êng ng−êi víi c¸c ngµnh kh¸c, trong dµi h¹n nh÷ng mua”. Tuy nhiªn, møc dïng ®iÖn b×nh t¸c ®éng tÝch cùc cña viÖc gia nhËp WTO qu©n ®Çu ng−êi cña Trung Quèc vÉn rÊt ®èi víi ngµnh kü thuËt th«ng tin sÏ v−ît thÊp. N¨m 1998, m¸y ph¸t ®iÖn l¾p ®Æt qua nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ng¾n h¹n. b×nh qu©n ®Çu ng−êi Trung Quèc chØ cã - Ngµnh vËt liÖu x©y dùng 0,22 Kw, l−îng ®iÖn dïng b×nh qu©n ®Çu §©y lµ ngµnh tËp trung nhiÒu lao ng−êi Trung Quèc chØ cã 909 Kw/n¨m, ®éng vµ tiªu tèn nhiÒu n¨ng l−îng b»ng 7,3% vµ 7,5% (t−¬ng øng) so víi nh−ng nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña viÖc Mü. §Õn n¨m 2020, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn Trung Quèc gia nhËp WTO sÏ v−ît qua l−îng dïng ®iÖn b×nh qu©n ®Çu ng−êi nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc. ViÖc gia nhËp cña Trung Quèc vÉn chØ t−¬ng ®−¬ng WTO sÏ khiÕn cho ngµnh nµy cã ®−îc 30% so kh¶ n¨ng ph¸t triÓn l−îng dïng nhiÒu th«ng tin h¬n vÒ kü thuËt vµ kinh ®iÖn b×nh qu©n ®Çu ng−êi Mü hiÖn nay.
  10. Trung Quèc: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO… 25 MÆc dï vËy, hiÖn nay kh¶ n¨ng s¶n xuÊt - Ngµnh luyÖn kim thiÕt bÞ ph¸t ®iÖn cña Trung Quèc cung Do møc ®é b¶o hé cña ngµnh nµy ®· v−ît qu¸ cÇu. TÝnh ®Õn cuèi n¨m kh«ng nhiÒu (tõ 8,9% xuèng cßn 5,5%) 1996, Trung Quèc ®· s¶n xuÊt tæng sè nªn nh÷ng t¸c ®éng cña viÖc Trung Quèc thiÕt bÞ ph¸t ®iÖn trªn 200 triÖu Kw, c¬ gia nhËp WTO ®èi víi ngµnh nµy kh«ng b¶n ®· tháa m·n nhu cÇu ph¸t triÓn lín. NhËp khÈu sÏ t¨ng 6,8%; xuÊt khÈu c«ng nghiÖp ®iÖn lùc, ®Õn cuèi n¨m t¨ng 3,7% trong khi ®ã s¶n l−îng vµ viÖc 1997, con sè nµy ®· lªn 250 triÖu Kw. lµm gi¶m kh«ng ®¸ng kÓ: 2,1% vµ 2,1% Theo dù b¸o n¨m 2005, s¶n l−îng ®iÖn theo thø tù. cña Trung Quèc ®¹t 510,7 triÖu Kw. Tãm l¹i, t¸c ®éng cña viÖc gia nhËp T¸c ®éng lín nhÊt cña viÖc Trung WTO ®èi víi c«ng nghiÖp Trung Quèc lµ Quèc gia nhËp WTO ®èi víi ngµnh ®iÖn kh«ng tr¸nh khái, bao gåm c¶ tÝch cùc lùc lµ thay ®æi møc ®é ®éc quyÒn cña lÉn tiªu cùc. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c ngµnh ngµnh nµy, lµm t¨ng sù c¹nh tranh trong liªn quan vµ doanh nghiÖp cña n−íc nµy viÖc cung cÊp n¨ng l−îng víi viÖc ®a d¹ng ®· hiÓu vµ chñ ®éng ®Þnh ra ®−îc nh÷ng hãa c¸c nhµ s¶n xuÊt víi c¸c d¹ng n¨ng ®èi s¸ch phï hîp nªn nh÷ng th¸ch thøc l−îng kh¸c nhau: thñy ®iÖn, nhiÖt ®iÖn, ®· Ýt nhiÒu ®−îc gi¶m thiÓu vµ cã thÓ ®iÖn h¹t nh©n… nh»m gi¶i quyÕt t×nh chuyÓn hãa thµnh c¬ héi. TÊt nhiªn, v× tr¹ng thõa, thiÕu côc bé: thõa ®iÖn ë c¸c thêi kú qu¸ ®é vÉn ch−a kÕt thóc, thêi tØnh phÝa T©y nh−ng l¹i thiÕu ®iÖn ë c¸c gian b¶o hé ®èi víi mét sè ngµnh vµ lÜnh tØnh phÝa §«ng - n¬i cã ngµnh c«ng nghiÖp vùc vÉn cßn. V× vËy, viÖc ®¸nh gi¸ vÒ chÕ t¹o ®ang ph¸t triÓn m¹nh. møc ®é t¸c ®éng lóc nµy vÉn cßn sím, cÇn ®−îc tiÕp tôc theo dâi vµ nghiªn cøu. - Ngµnh than Trung Quèc lµ n−íc s¶n xuÊt than Chó thÝch: ®øng ®Çu thÕ giíi (trªn 1 tû tÊn n¨m (1), (2) Vâ §¹i L−îc: Trung Quèc gia nhËp 1991) nh−ng xuÊt khÈu l¹i kh«ng nhiÒu: tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi - Thêi c¬ vµ n¨m 1998 Trung Quèc xuÊt khÈu 32,29 th¸ch thøc. Nxb KHXH, Hµ Néi, 2004. triÖu tÊn than, chØ b»ng 1/5 cña (3). TrÇn Quèc Hïng: Trung Quèc vµo Australia. H¬n thÕ n÷a, hiÖu qu¶ kinh WTO. C¬ héi vµ th¸ch thøc. Nxb TrÎ, Tp Hå doanh cña ngµnh than thÊp, thua lç ChÝ Minh, 2002. nhiÒu n¨m (n¨m 1999 thua lç t¹i c¸c má (4) Nh− chó thÝch (1) than träng ®iÓm gÇn 3,7 tû NDT); chÊt (5), (6) Th«i LÖ Kim: WTO vµ cuéc m−u l−îng than thÊp, chi phÝ vËn chuyÓn sinh cña ng−êi d©n Trung Quèc. Nxb TrÎ, Tp Hå ChÝ Minh, 2003, tr. 42. cao… MÆc dï viÖc gia nhËp WTO sÏ (7) Nh− chó thÝch (1) khiÕn cho c¹nh tranh ®èi víi ngµnh nµy (8) Kü thuËt th«ng tin lµ nh÷ng ngµnh kü t¨ng lªn (®Æc biÖt tõ phÝa c¸c nhµ s¶n thuËt vÒ m¸y tÝnh, viÔn th«ng vµ th«ng tin. xuÊt Indonesia, ViÖt Nam, Australia) §©y lµ lo¹i kü thuËt míi cã tèc ®é ph¸t triÓn nh−ng xuÊt khÈu than cña Trung Quèc nhanh nhÊt vµ lµ nh÷ng ngµnh ®ang ®−îc ¸p sÏ t¨ng, chñ yÕu do c¸c ®iÒu kiÖn vÒ vËn dông réng r·i trong c¸c ngµnh kh¸c nh− c¬ t¶i sÏ ®−îc c¶i thiÖn vµ c¸c má sÏ ®−îc khÝ chÕ t¹o, tù ®éng hãa c¸c quy tr×nh s¶n c¶i tæ l¹i d−íi søc Ðp cña c¹nh tranh xuÊt, dÞch vô… quèc tÕ. (9) Nh− chó thÝch (1)
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2