intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Về “cái bi” trong thơ chinh phụ đời Đường "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST
Báo xấu
64
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

1. Trong Đ-ờng thi, hình t-ợng ng-ời chinh phụ không nhiều nh- thơ về thiên nhiên, tình bằng hữu, quê h-ơng, thơ biên tái…nh-ng là mảng thơ có dấu ấn đậm nét một góc u hoài, mênh mông th-ơng cảm mà các nhà thơ d-ờng nh- đã dành riêng cho những ng-ời chinh phụ. Tr-ớc đó, thảng hoặc đã gặp những thiếu phụ ấy trong thơ ca cổ Trung Quốc, nh-ng không l-u lại nhiều ấn t-ợng. Ngay cả trong Kinh thi, phong cách biểu hiện vốn rất hồn nhiên chân thật, tình cảm của ng-ời chinh phụ vẫn nh-...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Về “cái bi” trong thơ chinh phụ đời Đường "

  1. VÒ “c¸i bi” trong th¬… ThS. L−¬ng HuyÒn Thanh Tr−êng Dù bÞ §¹i häc D©n téc SÇm S¬n, Thanh Hãa ly tö biÖt. “ Väng phu th¹ch” thÊy ë kh¾p 1. Trong §−êng thi, h×nh t−îng ng−êi n¬i trªn con ®−êng phiªu b¹t cña “kÎ sÜ”. chinh phô kh«ng nhiÒu nh− th¬ vÒ thiªn GÇn 3 thÕ kØ lo¹n l¹c, tiÕng nøc në cña nhiªn, t×nh b»ng h÷u, quª h−¬ng, th¬ nh÷ng ng−êi chinh phô nhí chång ®· biªn t¸i…nh−ng lµ m¶ng th¬ cã dÊu Ên ®ång väng vµo thi ca nh− mét ®iÒu tÊt ®Ëm nÐt mét gãc u hoµi, mªnh m«ng yÕu. th−¬ng c¶m mµ c¸c nhµ th¬ d−êng nh− ®· dµnh riªng cho nh÷ng ng−êi chinh Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy chóng phô. Tr−íc ®ã, th¶ng hoÆc ®· gÆp nh÷ng t«i muèn trao ®æi nh÷ng c¶m nhËn ban thiÕu phô Êy trong th¬ ca cæ Trung ®Çu vÒ “nh÷ng tiÕng nøc në” Êy, hay nãi Quèc, nh−ng kh«ng l−u l¹i nhiÒu Ên mét c¸ch kh¸i qu¸t lµ vÊn ®Ò “c¸i bi”- ®èi t−îng thÈm mü chñ yÕu cña m¶ng th¬ t−îng. Ngay c¶ trong Kinh thi, phong chinh phô ®êi §−êng. c¸ch biÓu hiÖn vèn rÊt hån nhiªn ch©n thËt, t×nh c¶m cña ng−êi chinh phô vÉn 2. Trong v¨n häc nghÖ thuËt nãi nh− bÞ k×m h·m, cam chÞu. chung vµ thi ca nãi riªng “c¸i bi” lµ “d¹ng thøc nçi ®au khæ cao c¶, thèng Thêi k× nhµ §−êng víi gÇn 3 thÕ kØ thiÕt, v−ît ra ngoµi hÖ ®èi kh¸ng: l¹c thèng trÞ, xung ®ét néi bé ®Ém m¸u cïng quan, bi quan”, ®−îc ph¹m trï mü häc nh÷ng cuéc chiÕn tranh bµnh tr−íng thÕ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thÈm mü. “C¸i bi gÇn víi lùc cø x¶y ra liªn miªn khiÕn cuéc sèng c¸i cao c¶ vµ c¸i anh hïng ë chç nã cña nh©n d©n kh¾p chèn ®iªu linh. Bao kh«ng t¸ch rêi nh÷ng ý t−ëng vÒ phÈm trai tr¸ng ph¶i tha h−¬ng, bá l¹i ng−êi gi¸ vµ sù kú vÜ cña con ng−êi, ®−îc béc lé th©n, vî con vµo tr¹i lÝnh, ®Õn nh÷ng “ trong chÝnh sù ®au khæ cña nã. ë c¸i bi l·o «ng” còng kh«ng tho¸t khái n¹n phu diÔn ra sù tù kh¼ng ®Þnh cña c¸ nh©n, tù dÞch, binh ®ao. KÓ tõ lo¹n An – Sö cho kh¼ng ®Þnh nguyªn t¾c tinh thÇn hoÆc ®Õn khëi nghÜa Hoµng Sµo, kh¾p n¬i phÈm chÊt ®¹o ®øc cña c¸ nh©n.”(2) ch−a lóc nµo ngít tiÕng rªn xiÕt v× sinh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 65
  2. l−¬ng huyÒn thanh Trªn tinh thÇn ®ã, “c¸i bi” trong t©m sù víi chång mµ c¸ch xa v¹n dÆm, m¶ng th¬ chinh phô ®êi §−êng “víi tÝnh rèt côc chØ mét m×nh m×nh biÕt, riªng m×nh m×nh ®au: toµn vÑn cô thÓ, c¶m tÝnh cña m×nh, chóng hiÖn diÖn nh− nh÷ng gi¸ trÞ x· Ngäc quan khø thö tam thiªn lý héi – nh©n b¶n, tøc lµ nh÷ng gi¸ trÞ thÓ Dôc ký ©m th− n¸ kh¶ v¨n? hiÖn sù kh¼ng ®Þnh con ng−êi trong thÕ (T− biªn- Lý B¹ch) giíi”(3). DÞch nghÜa: 2.1. C¸i bi biÓu hiÖn tr−íc hÕt qua nçi ¶i Ngäc Quan c¸ch ®©y ®Õn ba ngµn sÇu, nÐt t©m tr¹ng ®Æc tr−ng nhÊt cña dÆm, ng−êi chinh phô. Em muèn göi th− nh−ng biÕt chµng D−êng nh− kh«ng mét bµi th¬ chinh cã nhËn ®−îc ch¨ng? phô nµo kh«ng chan chøa nçi sÇu cña (Lª NguyÔn L−u dÞch) nh÷ng thiÕu phô xa chång. Méng hån bÊt ®¸o quan san nan C¸i sÇu ly biÖt, nã lan táa mäi kh«ng Tr−êng t−¬ng t− tåi t©m can gian, thêi gian, c¶nh vËt. Nµng sÇu v× (Tr−êng t−¬ng t−- Lý B¹ch) nçi nhí th−¬ng dµy vß tõng gi©y, tõng phót mµ ng−êi chång ë “n¬i xa x«i nh− DÞch nghÜa: c¸ch trêi xanh” vÉn “bÆt v« ©m tÝn”. Nh− Hån méng kh«ng ®Õn ®−îc v× quan trong bµi Tù qu©n chi xuÊt hü cña san hiÓm trë Tr−¬ng Cöu Linh: Nhí nhau hoµi hÐo h¾t ruét gan Nhí chµng trßn bãng nguyÖt (Lª NguyÔn L−u dÞch)… Mçi tèi mét hao gÇy. Vµ nhí th−¬ng ®Õn ®é “ ®øt ruét” nh− (Lª NguyÔn L−u dÞch) ng−êi vî trÎ trong bµi “Xu©n tø” cña Lý B¹ch: hay V¨n d¹ ch©m cña B¹ch C− DÞ: Cá Yªn nh− sîi t¬ xanh Nhµ ai, ng−êi vî nhí chång mïa thu D©u TÇn xanh ng¾t rñ cµnh xum xuª ®Ëp lôa Khi chµng t−ëng nhí ngµy vÒ Tr¨ng n·o nÒ, giã l¹nh lïng, tiÕng chµy sÇu th¶m. ChÝnh lµ khi thiÕp t¸i tª nçi lßng Th¸ng t¸m th¸ng chÝn ®ang buæi ®ªm Giã xu©n , ai biÕt cho cïng dµi, Cí sao len lái vµo trong mµn lµ? Ngh×n tiÕng, mu«n tiÕng kh«ng lóc Kh−¬ng H÷u Dông dÞch. nµo ngõng. Do qu¸ mong mái, nhí th−¬ng chång Cã lÏ ®Õn s¸ng sím th× ®Çu b¹c hÕt, ®Õn “®øt ruét” mµ ng−êi vî nhÇm giã V× cø mçi tiÕng th× thªm mét sîi tãc xu©n víi sù trë vÒ cña chång. Nh−ng dï thµnh t¬.) sao ng−êi chång còng chØ trë vÒ trong ngän giã t−ëng t−îng, còng lµ kh«ng. (Lª NguyÔn L−u dÞch) Ngän giã Êy l¹i nh− lËt tung nçi niÒm, Víi nh÷ng ng−êi chinh phô, nhí cµng lµm t¨ng thªm sù thèng thiÕt, ®øt th−¬ng lµ sÇu muén. Bëi lÏ muèn chia xÎ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 66
  3. VÒ “c¸i bi” trong th¬… ruét. Vµ thi tiªn Lý B¹ch, chØ b»ng mét ng−êi chinh phu mµ thæ lé hÕt nçi niÒm chi tiÕt nhá “sù lay ®éng cña giã xu©n” lóc xa nhau. mµ diÔn t¶ “ rÊt th¬” c¸i khao kh¸t yªu Thiªn nhiªn, vò trô d−êng nh− hoµ ®−¬ng cña mét ng−êi vî trÎ xa chång. ®iÖu cïng nçi lßng cña ng−êi chinh phô, Víi hä, d−êng nh−, nçi nhí th−¬ng chØ mµ còng ñ rò, x¸c x¬: “L¸ ng« ®ång tan cã thÓ ho¸ gi¶i khi gÆp ®−îc chång, t¸c, nh¸nh sa ®−êng x¸c x¬” råi: “ S−¬ng máng thª l−¬ng chiÕu tre l¹nh lÏo”, nh−ng biÕt ®Õn bao giê? Nçi sÇu l¹i nh©n “Tr¨ng däi m·i vµo phßng s−¬ng buån ®«i trong ®îi chê kh¾c kho¶i: b·”… Nh−ng cuèi cïng còng chØ cã mét TrÝch tËn ®×nh lan bÊt kiÕn qu©n m×nh nµng ®èi diÖn víi nçi ®au khæ cña Hång c©n thøc lÖ sinh nh©n u©n chÝnh m×nh: “Ngän ®Ìn lÎ loi kh«ng (§¶o y thiªn – Lý B¹ch) s¸ng, niÒm nhí cµng xãt xa”, “Hoa rông H¸i hÕt lan ngoµi s©n vÉn kh«ng thÊy trë thµnh cµnh kh«, rèt cuéc riªng m×nh chµng ch¼ng thÊy, n−íc m¾t r¬i chØ tù biÕt Kh¨n hång lau lÖ mê c¶ m¾t. m×nh”. (§éc bÊt kiÕn – Lý B¹ch)... (Lª NguyÔn L−u dÞch) Nh−ng, “Nhê nãi nhiÒu lÇn vÒ nçi ®au Vµ dï biÕt “Cæ lai chinh chiÕn kØ nh©n buån cña m×nh, con ng−êi ngÉm nghÜ vÒ håi” nh−ng ng−êi vî vÉn chê ®îi trong nçi ®au buån cña m×nh vµ nhê vËy c¶m lÆng c©m ®au ®ín ®Õn ho¸ ®¸: thÊy ngu«i bít. ViÖc khãc than, viÖc béc lé nçi buån ®Ì nÆng trong lßng bao giê DÞch nghÜa: còng ®−îc xem lµ mét biÖn ph¸p nh»m Chç ®øng ngãng tr«ng chång, gi¶i phãng m×nh khái g¸nh nÆng cña Lµ bªn dßng s«ng mªnh mang. t×nh c¶m nµy, hay Ýt nhÊt ®Ó lµm con tim Ho¸ thµnh ra t¶ng ®¸, dÞu bít nçi ®au th−¬ng”(4). Kh«ng ngo¶nh ®Çu nh×n l¹i. 2.2. Giät n−íc m¾t c« ®¬n, sÇu tñi ®· Ngµy l¹i ngµy, dÇm m−a gi·i giã trªn lÆng lÏ r¬i kh«ng biÕt bao ®ªm, ®· b¹c ®Ønh nói, bao m¸i ®Çu mµ ng−êi trong méng vÉn Ng−êi ®i lóc nµo vÒ cã lÏ ®¸ míi nãi. ch−a vÒ. T×nh yªu, h¹nh phóc, tuæi xu©n, Väng phu th¹ch- V−¬ng KiÕn (Lª nhan s¾c cña ng−êi chinh phô cø phai NguyÔn L−u dÞch) tµn theo th¸ng n¨m, theo nçi sÇu ly biÖt. D−êng nh−, nçi sÇu ngµn n¨m cña V× thÕ mµ hËn. Nçi uÊt hËn lóc lÆng c©m nh÷ng ng−êi chinh phô chê chång ®· nh− hãa ®¸, lóc trµo d©ng ®au ®ín, d−íi dån c¶ vµo ®©y. Vµ víi thñ ph¸p gi¶n dÞ mçi m¸i nhµ, trong tõng ®ªm thu, mçi tinh tÕ, m−în c©u chuyÖn ng−êi ®µn bµ s¸ng xu©n. Hä hËn mét nçi “lùc bÊt tßng chê chång ho¸ ®¸ trong truyÒn thuyÕt t©m”. ChØ nh×n thÊy hiÖn thùc ®au khæ x−a, V−¬ng KiÕn ®· kh¾c ho¹ mét h×nh mµ kh«ng thÓ trë vÒ qu¸ khø t−¬i ®Ñp, cßn t−¬ng lai th× mï mÞt: t−îng ®iÓn h×nh vÒ ng−êi chinh phô kiªn trinh, nh− ®¸ kh«ng sî giã m−a vïi dËp, “Nhí n¨m cïng chµng tõ biÖt ®îi chê mét ngµy nµo ®ã sÏ ®−îc gÆp Trång c©y ®µo võa ngang mµy h¸i Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 67
  4. l−¬ng huyÒn thanh Nay ®µo ®· cao h¬n n¨m tr−íc kh¾c nh−ng nã ®· kÞp thay ®æi mét quan niÖm. Ng−êi khuª phô giËt m×nh, ®au Hoa rông trë thµnh cµnh kh«” ®ín nhËn ra bi kÞch: M×nh cßn rÊt trÎ, (§éc bÊt kiÕn – Lý B¹ch) ®−¬ng th× xu©n s¾c, ®ang lóc khao kh¸t Song, víi ng−êi chinh phô, mèi hËn yªu ®−¬ng l¹i ph¶i xa chång. Vµ nµng ®· s©u s¾c nhÊt lµ khi chît nhËn ra tuæi ®i tõ chç “ bÊt tri” ®Õn “tri”, tõ “bÊt sÇu” xu©n, h¹nh phóc cña m×nh bÞ ®¸nh mÊt, ®Õn “hèi”, mét kho¶ng c¸ch rÊt xa chØ vÝ nh− nçi lßng ng−êi vî trÎ trong th¬ Lý trong chíp m¾t. B¹ch: Còng gièng nh− bao chinh phô kh¸c, “Trªn lÇu giã xu©n thæi ngµy s¾p hÕt, khi nµng “hËn”, chøng tá nµng ®ang Ai cã thÓ cÇm g−¬ng soi xem m¸i tãc ph¶n kh¸ng, ®ang muèn chèi bá cuéc sÇu?” (Bµi ca ®Ëp ¸o). sèng ®au khæ, v« nghÜa hiÖn t¹i. Cßn hËn Vµ nhÊt lµ phót “bõng tØnh” cña ng−êi lµ cßn kh¸t sèng. Vµ, d−êng nh− nçi thiÕu phô trÎ trung, xinh ®Ñp trong bµi khao kh¸t sèng th«i thóc ®· khiÕn nµng th¬ “Khuª o¸n” cña V−¬ng X−¬ng Linh cÊt lêi o¸n tr¸ch. còng khiÕn nµng ph¶i «m mèi hËn t−¬ng 2.3. Nh÷ng lêi “khuª o¸n”. tù: Mäi ®au khæ cña ng−êi chinh phô ®Òu Khuª trung thiÕu phô bÊt tri sÇu b¾t nguån tõ chiÕn tranh, v× chiÕn tranh Xu©n nhËt ng−ng trang th−íng thóy l©u mµ vî chång tö biÖt sinh ly, cuéc sèng Hèt kiÕn m¹ch ®Çu d−¬ng liÔu s¾c ®ãi nghÌo t¨m tèi. O¸n tr¸ch chiÕn tranh Hèi giao phu tÕ mÞch phong hÇu lµ t©m tr¹ng cña rÊt nhiÒu chinh phô. VÝ (Phßng khuª nµng ch¼ng biÕt chi sÇu nh− ng−êi gãa phô trÎ trong bµi th¬ Trang ®iÓm ngµy xu©n ®øng thóy l©u Chinh phô o¸n cña Tr−¬ng TÞch: Chît thÊy bªn ®−êng hµng liÔu biÕc “Th©n g¸i x−a nay nhê chång con, TiÕc xui chµng kiÕm Ên phong hÇu) - NghÌo hÌn cã nhau, h¶ d¹ h¬n. Chång chÕt chiÕn tr−êng con trong Lª NguyÔn L−u dÞch. bông C¸i ®¸ng th−¬ng vµ còng lµ bi kÞch cña nµng chÝnh lµ ®−¬ng håi tuæi trÎ. V× Nh− ngän nÕn ngµy, thiÕp mái mßn”. muèn chång m×nh cã c«ng danh, sù Hay cña ng−êi vî th−¬ng chång trong nghiÖp r¹ng rì hîp víi ®¹o ng−êi qu©n bµi Khuª o¸n tõ cña L−u Vò TÝch: tö, nªn dï chång ®i lÝnh xa nµng còng“ “Ng−êi ®i lÝnh ngoµi biªn ¶i xa x«i bÊt tri sÇu”. Ngµy xu©n vÉn trang ®iÓm Nçi chia l×a n¬i phßng khuª cµng lªn lÇu ng¾m c¶nh. Nh−ng khi “®¨ng khèn ®èn cao” nµng ®· bÊt chît b¾t gÆp mµu §¸nh nhau gian khæ ch¾c ng−êi hèc h¸c d−¬ng liÔu. ChÝnh mµu d−¬ng liÔu xanh ¸o rÐt may mong chí réng thïng biÕc kia (biÓu tr−ng cho mïa xu©n, còng th×nh”... lµ cho tuæi trÎ vµ h¹nh phóc) ®· khiÕn ChiÕn tranh kÐo dµi liªn miªn, cuèn cho t©m t− khÐp kÝn cña ng−êi chinh con ng−êi vµo vßng khæ ¶i kh«ng dÔ g× phô hÐ më. “Hèt kiÕn” chØ lµ mét kho¶nh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 68
  5. VÒ “c¸i bi” trong th¬… tho¸t ra ®−îc, nh− lêi o¸n th¸n cña Còng cã khi líp bôi thêi gian ®· phñ ng−êi chinh phô: lÊp nçi nhí mong, ®· vïi kÝn miÒn t©m t− cña hä. Nh−ng råi bÊt chît, mét ®ãa “§êi ng−êi ta vui råi buån kh«ng thÓ hoa xu©n, mét nhµnh liÔu biÕc, tiÕng biÕt ®−îc trïng ®ªm thu... còng gîi dËy nçi lßng Chång võa dÑp xong ë H¾c S¬n vÒ nhøc nhèi: Nay l¹i d©ng kÕ ho¹ch ®i ®¸nh Thêi gian nh− kh«ng ®îi, ng−êi thiÕu ph−¬ng nam phô cßn ch−a kÞp dÖt xong bøc gÊm göi Sím chiÒu cø giôc may ¸o trËn” cho chång ngoµi biªn ¶i, tiÕng dÕ mïa (Khuª o¸n – Cao BiÒn). l¹nh ®· vµo mµn gîi nhí th−¬ng. TiÕng Vµ trong ngµn v¹n nçi khæ ®au do ®éng rÊt khÏ th«i, nh−ng lµm x«n xao chiÕn tranh mang l¹i, nçi khæ v× xa miÒn yªn tÜnh nhÊt trong t©m hån ng−êi chång kh«ng ®−îc h−ëng ¸i ©n, h¹nh chinh phô. Vµ chÝnh sù “bõng tØnh” nµy phóc lµ ®iÒu ¸m ¶nh ng−êi vî trÎ nhÊt. ®· khiÕn nµng “o¸n giËn”. Nªn, dï O¸n tr¸ch chiÕn tranh h×nh nh− xa x«i kh«ng cã mét “o¸n tõ” mµ l¹i nãi ®−îc rÊt nhiÒu “o¸n tõ”, ë ®ã, nh÷ng ng−êi qu¸, hä chØ cßn biÕt o¸n ng−êi chinh phu. chinh phô ®· thiÕt tha bµy tá mét kh¸t O¸n chinh phu mª m¶i kiÕm vinh hoa väng yªu vµ sèng m·nh liÖt. ngoµi trËn m¹c, bá mÆc ng−êi vî trÎ Tãm l¹i, ®èi t−îng cña “ph−¬ng thøc ngµy ®ªm nhí th−¬ng. chiªm nghiÖm c¸i bi ®¸t” ë m¶ng th¬ nµy Chinh kh¸ch v« quy nhËt, lµ “tÊt c¶ nh÷ng ®èi kh¸ng” ph¸t sinh tõ Kh«ng bi huÖ th¶o tåi nh÷ng khæ ¶i cña cuéc sèng ®êi th−êng, (Ng−êi ®i xa kh«ng cã ngµy trë l¹i sù bÊt lùc cña c¸ nh©n tr−íc nh÷ng Kh«ng th−¬ng huÖ óa hoa) nghÞch c¶nh cña thùc t¹i: chiÕn tranh, ly (Thu tø) biÖt... ë ®ã “sù bét ph¸t vµ lan táa m¹nh Thñy hoÆc luyÕn tiÒn phè mÏ cña t×nh c¶m” ®−îc dån nÐn trong V©n do quy cùu san nh÷ng h×nh t−îng vµ tø th¬ ®éc ®¸o. HËn qu©n L−u Sa khø, 3. H×nh t−îng ho¸ cña xóc c¶m KhÝ thiÕp Ng− D−¬ng gian 3.1. LÊy c¶nh ngô t×nh. Ngäc trî d¹ thïy ch©u “Ph−¬ng thøc hµi hoµ gi÷a t×nh vµ Song song l¹c ch©u nan c¶nh, dïng c¶nh ngô t×nh, t×nh ë trong (N−íc vÉn l−u luyÕn bÕn th−ë tr−íc c¶nh ®· ®−îc vËn dông cao ®é trong th¬ cæ Trung Quèc”(5). M¶ng th¬ chinh phô M©y cßn trë l¹i nói cò ®êi §−êng còng kh«ng ra ngoµi ph−¬ng GiËn chµng ®i tíi L−u Sa thøc nghÖ thuËt Êy. ë ®ã “cã mét sù c¶m §Ó mÆc em ë vïng Ng− D−¬ng th«ng kú l¹ gi÷a con ng−êi vµ c¶nh vËt §òa ngäc ®ªm ®ªm tu«n ch¶y ®Õn nçi khi con ng−êi kh«ng thÓ nãi hÕt Hai hµng r¬i trªn vÎ mÆt trÎ trung) t©m t×nh cña m×nh th× cËy c¶nh vËt (Khuª t×nh- Lý B¹ch) thiªn nhiªn bµy tá, ë c¸i kho¶ng “v« Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 69
  6. l−¬ng huyÒn thanh ng«n” cña t©m t×nh, ng−êi ta dïng ng«n §Õn mïa thu l¸ rông, heo may l¹nh ng÷ cña thiªn nhiªn ®Ó thÓ hiÖn”.(6) gi¸ l¹i nh− t−¬ng c¶m víi nçi sÇu muén, c« ®¬n cña ng−êi chinh phô. Ch¼ng h¹n Trong rÊt nhiÒu nh÷ng biÓu t−îng ng−êi vî trÎ trong bµi Thu tø cña Lý thiªn nhiªn, chóng t«i chó ý ®Õn mét sè B¹ch khi lªn ®µi cao nh×n “l¸ vµng r¬i” biÓu t−îng tiªu biÓu, ch¼ng h¹n nh− biÓu mµ c¶m thøc: “Chinh kh¸ch v« quy nhËt, t−îng mïa vô. Bëi theo c¸ch nghÜ cña kh«ng bi huÖ th¶o tåi” (Ng−êi ®i xa ng−êi x−a, t©m tr¹ng con ng−êi dÔ t−¬ng kh«ng ngµy trë l¹i, (sao) kh«ng xãt c¶m víi bèn mïa: Xu©n, h¹, thu, ®«ng. th−¬ng cá huÖ óa tµn). Trong m¶ng th¬ chinh phô, mïa xu©n Mïa thu l¹nh lÏo khiÕn ng−êi thiÕu vµ mïa thu ®−îc nh¾c tíi nhiÒu nhÊt, phô c« ®¬n cµng nhí th−¬ng chång vµ lo bíi nã t−¬ng ®ång víi t©m tr¹ng cña l¾ng cho chång n¬i biªn ¶i xa x«i buèt nh÷ng ng−êi vî trÎ xa chång. T×m hiÓu gi¸. V× thÕ, g¾n víi mïa thu, biÓu t−îng tËp §−êng thi tuyÓn dÞch cña Lª NguyÔn “tiÕng chµy ®Ëp ¸o” ®· trë ®i trë l¹i trong L−u chóng t«i nhËn thÊy cã h¬n 40 bµi nhiÒu bµi th¬ nh− mét nçi ¸m ¶nh: th¬ viÕt vÒ ng−êi chinh phô. Trong ®ã cã Thïy gia tù phô thu ®¶o b¹ch, 10 bµi nh¾c ®Õn mïa xu©n, 17 bµi nh¾c ®Õn mïa thu. NguyÖt khæ phong thª ch©m chö bi. Vµo mïa xu©n tiÕt trêi Êm ¸p, c©y cèi (Nhµ ai, ng−êi vî nhí chång mïa thu n¶y léc ®©m chåi, trêi ®Êt t−¬ng giao ®Ëp lôa khiÕn lßng ng−êi còng r¹o rùc. T©m Tr¨ng n·o nÒ, giã l¹nh lïng, tiÕng tr¹ng ng−êi chinh phô trong bµi Xu©n tø chµy sÇu th¶m) cña Lý B¹ch lµ mét vÝ dô: (V¨n d¹ ch©m – B¹ch C− DÞ) Yªn th¶o nh− bÝch ti, Cöu nguyÖt hµn ch©m th«i méc diÖp TÇn tang ®ª lôc chi. (Th¸ng chÝn tiÕng chµy l¹nh lïng giôc §−¬ng qu©n hoµi quy nhËt , l¸ c©y rông) ThÞ thiÕp ®o¹n tr−êng th×. (Cæ ý – ThÈm Thuyªn Kú) (Cá Yªn nh− sîi t¬ xanh DiÖc tri thó bÊt ph¶n D©u TÇn xanh ng¾t rñ cµnh xum xuª Thu chÝ thøc thanh ch©m... Khi chµng t−ëng nhí ngµy vÒ Ninh tõ ®¶o y quyÖn ChÝnh lµ khi thiÕp t¸i tª nçi lßng) NhÊt ký t¸i viªn th©m. Kh−¬ng H÷u Dông dÞch. Dông tËn khuª trung lùc Qu©n v¨n kh«ng ngo¹i ©m. Còng chÝnh kh«ng gian mïa xu©n Êy, s¾c xanh d−¬ng liÔu ®Çy nhùa sèng Êy (Còng biÕt ng−êi ®i lÝnh xa kh«ng trë ®· cho ng−êi thiÕu phô trÎ trung trong l¹i Khuª o¸n cña V−¬ng X−¬ng Linh nh− ®· Thu ®Õn lau s¹ch c¸i chµy giÆt b»ng nãi ë trªn mét “kho¶nh kh¾c ®èn ngé”: ®¸... Hèt kiÕn m¹ch ®Çu d−¬ng liÔu s¾c Ch¼ng qu¶n nhäc nh»n ®Ëp ¸o, Hèi giao phu tÕ m¹ch phong hÇu §Ó göi ra ®ån ¶i xa x«i. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 70
  7. VÒ “c¸i bi” trong th¬… Dïng hÕt søc ng−êi trong phßng the. giã ®«ng ®ín ®au thÐt gµo... Bëi v×, víi ng−êi chinh phô, giã lµ ng−êi ®−a th−, Mong chµng nghe tiÕng vang ra ngoµi chØ cã giã míi cã thÓ v−ît mäi trë ng¹i vÒ Êy) kh«ng gian, mang nçi niÒm cña ng−êi vî (§¶o y - §ç Phñ) trÎ ®Õn bªn chång : Mïa thu ®Õn nh÷ng ng−êi vî l¹i lo “Mong theo ngän giã xu©n göi ®Õn giÆt ¸o Êm göi ra biªn ¶i cho Yªn Nhiªn chång.TiÕng chµy giÆt ¸o mïa thu kh«ng Nhí chµng n¬i xa x«i nh− c¸ch trêi chØ vang lªn tõ mét mµ tõ mu«n nhµ xanh” “v¹n hé ®¶o y thanh”. §ã lµ tiÕng lßng, (Tr−êng t−¬ng t− – Lý B¹ch) tiÕng yªu th−¬ng ®Õn ®é “®øt ruét” cña “T©y phong xuy bÊt tËn nh÷ng ng−êi chinh phô. Hä kh«ng ®Õm Tæng thÞ Ngäc quan t×nh” xØa ®Õn c¸i gi¸ l¹nh bªn m×nh mµ chØ lo cho chång, “mét dßng th− viÕt, ngh×n (Giã thu thæi kh«ng ngít dßng lÖ, rÐt ®Õn bªn chµng, ¸o ®Õn T×nh ¶i Ngäc bao la) kh«ng?” (Ký phu – TrÇn Ngäc Lan). (Tý D¹ Ng« ca- Lý B¹ch) Còng nh− h×nh t−îng “mïa xu©n” vµ Nhê giã thu kh«ng ngít thæi mµ t×nh “mïa thu”, trong v« vµn sù vËt tù nhiªn, c¶m cña ng−êi chinh phô c« ®¬n cø theo c¸c nhµ th¬ §−êng ®· lùa chän tr¨ng vµ tiÕng chµy ®Ëp v¶i mµ vang m·i vang giã nh− nh÷ng biÓu t−îng ®Ñp song hµnh m·i tíi biªn ¶i xa x«i. cïng ng−êi chinh phô. Riªng nhµ th¬ Lý Vµ còng trong bµi Xu©n tø cña Lý B¹ch, trong gÇn 20 bµi th¬ viÕt vÒ ng−êi B¹ch ®· nãi ë trªn, nÕu kh«ng nhê ngän giã xu©n th× hiÓu sao hÕt nh÷ng Èn øc chinh phô, cã 10 bµi nhµ th¬ ®· sö dông cña ng−êi thiÕu phô xa chång: “Xu©n biÓu t−îng giã vµ tr¨ng. phong bÊt t−¬ng thøc, hµ sù nhËp la vi”. Theo truyÒn thuyÕt Kinh Th¸nh, NÕu “giã” cã chøc n¨ng mang th«ng nh÷ng c¬n giã lµ h¬i thë cña Chóa Trêi, ®iÖp, thËm chÝ cã lóc ®−îc ®ång nhÊt víi “chóng truyÒn sinh khÝ; chóng lµ nh÷ng ng−êi chinh phu, th× “tr¨ng” ®−îc xem dÊu hiÖu vµ còng nh− c¸c thiªn thÇn, nh− mét tri kØ, thÊu tËn nçi lßng, t×nh chóng mang nh÷ng th«ng ®iÖp. Chóng lµ c¶nh cña ng−êi chinh phô : mét d¹ng biÓu hiÖn cña thÇn linh, muèn truyÒn ®¹t nh÷ng c¶m xóc cña m×nh, tõ Thïy vÞ hµm sÇu ®éc bÊt kiÕn niÒm tr×u mÕn th¾m thiÕt nhÊt ®Õn sù C¸nh giao minh nguyÖt chiÕu l−u giËn gi÷ s«i sôc nhÊt”(8). Ng−êi Trung hoµng Quèc x−a còng quan niÖm giã cã chøc (NgËm tñi v× ai riªng ch¼ng thÊy, n¨ng mang th«ng tin, v× thÕ giã ®· tr×nh §Î cho tr¨ng s¸ng däi mµn t−¬ng). hiÖn trong th¬ nh− mét nh©n vËt ®Æc (Cæ ý- ThÈm Thuyªn Kú) biÖt. M¶ng th¬ chinh phô ®êi §−êng D¹ ®¶o nhung y h−íng minh nguyÖt còng ngËp trµn giã, khi lµ ngän giã xu©n Minh nguyÖt cao cao kh¾c lËu tr−êng d¹t dµo xóc c¶m yªu ®−¬ng, khi lµ ngän (Tèi ®Ëp ¸o nhung nh×n tr¨ng tá giã mïa thu c« ®¬n, l¹nh gi¸, lóc lµ ngän Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 71
  8. l−¬ng huyÒn thanh Tr¨ng tá ®· lªn kh¸ cao, giät lËu ®· Dïng biÖn ph¸p nµy, thi nh©n míi cã thÓ l©u dµi) lµm næi bËt mèi hËn s©u s¾c tö biÖt sinh ly cña nh÷ng ng−êi phô n÷ xa chång. (§¶o y thiªn – Lý B¹ch) Sù phãng ®¹i, c−êng ®iÖu biÓu hiÖn ë NguyÖt nhËp s−¬ng khuª bi c¸ch “nãi qu¸” cña nhµ th¬. C¸ch nãi Êy (Tr¨ng chiÕu vµo phßng s−¬ng buån nghe thèng thiÕt h¬n, ch¹m s©u vµo ®au b·) th−¬ng h¬n. Ch¼ng h¹n, khi miªu t¶ (§éc bÊt kiÕn – Lý B¹ch)… nh÷ng thiÕu phô khãc lãc thë than, thi (Lª NguyÔn L−u dÞch) nh©n kh«ng nãi “giät lÖ” mµ nãi “dßng hoÆc ®ång nhÊt víi ng−êi chinh phô lÖ”, “suèi lÖ” “®ªm ®ªm tu«n ch¶y”. Khi nh−: hä nhí th−¬ng th× “hÐo h¾t ruét Tr−êng An nhÊt phiÕn nguyÖt gan”,“®o¹n tr−êng th×”, göi “mét dßng (Tr−êng An tr¨ng mét m¶nh) th−” lµ kÌm “ngh×n dßng lÖ”. Khi hä u (Tý d¹ Ng« ca- Lý B¹ch) sÇu th× “xu©n phong sao ®·ng tù ®«ng T− qu©n nh− nguyÖt m·n lai” còng kh«ng ngu«i ®−îc. Nhµ th¬ D¹ d¹ gi¶m quang huy. B¹ch C− DÞ trong bµi T− phô mi cã c©u: (Nhí chµng trßn bãng nguyÖt “Duy d− t− phô sÇu mi kÕt, v« h¹n xu©n Mçi tèi mét hao gÇy” phong xuy bÊt khai!”(ChØ cßn ®«i mµy (Tù qu©n chi xuÊt hü- Tr−¬ng Cöu nhí nhung cña thiÕu phô nhÝu l¹i, dï giã Linh) xu©n thæi mÊy còng kh«ng gi·n ra ®−îc!) Kh¶ liªn khuª lý nguyÖt Còng vÉn bµi th¬ V¨n d¹ ch©m (Nghe Tr−êng t¹i H¸n gia dinh tiÕng chµy ®ªm) cña B¹ch C− DÞ, tiÕng (Phßng khuª tr¨ng qu¹nh quÏ chµy sÇu th¶m cña “ng−êi vî nhí chång Tr¹i H¸n chiÕu mªnh m«ng) ngµy ®ªm ®Ëp lôa” ®· ch¹m ®Õn ®¸y s©u (T¹p thi – ThÈm Thuyªn Kú) lßng tr¾c Èn ë mçi ng−êi ®äc, bëi “ngh×n tiÕng mu«n tiÕng kh«ng lóc nµo ngõng. (Lª NguyÔn L−u dÞch) Cã lÏ ®Õn s¸ng sím th× m¸i ®Çu b¹c hÕt, Tr¨ng còng nh− ng−êi chinh phô, nhí v× cø mçi tiÕng th× thªm mét sîi tãc nhung, sÇu tñi, ®Ñp vµ c« ®¬n. thµnh t¬”. Tãm l¹i, thiªn nhiªn trong th¬ §−êng võa lµm nÒn, võa lµ ph−¬ng tiÖn biÓu Cã lÏ, “nãi qu¸” lªn lµ c¸ch ®Ó c¸c nhµ ®¹t, võa thÓ hiÖn quan niÖm ®ång nhÊt th¬ phãng to bøc häa vÒ nh÷ng thiÕu gi÷a con ng−êi vµ thÕ giíi, gióp nhµ th¬ phô u buån Êy gióp ng−êi ®êi chiªm s¸ng t¹o nh÷ng ý c¶nh nghÖ thuËt ®Æc nghiÖm, thÊu c¶m tËn cïng nçi khæ ®au s¾c. mµ hä ph¶i g¸nh chÞu suèt 3 thÓ kØ lo¹n l¹c vµ mÊy ngh×n n¨m ®Þnh kiÕn kh¾c 3.2. Sù phãng ®¹i, c−êng ®iÖu. nghiÖt. Sù phãng ®¹i vµ c−êng ®iÖu còng lµ MÆt kh¸c, nghÖ thuËt phãng ®¹i, mét c¸ch chiªm nghiÖm “c¸i bi” trong c−êng ®iÖu cßn biÓu hiÖn ë c¸c tû dô, liªn nh÷ng bµi th¬ viÕt vÒ ng−êi chinh phô. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 72
  9. VÒ “c¸i bi” trong th¬… t−ëng t¸o b¹o cña nhµ th¬. Nh− Lý B¹ch Cã lóc c¶ mét qu·ng thêi gian chê trong Tr−êng t−¬ng t− cã c©u: chång d»ng dÆc còng chØ vôt qua chíp TÝch th× hoµnh ba môc m¾t theo tiÕng thë dµi n·o nuét cña Kim t¸c l−u lÖ truyÒn ng−êi vî trÎ. ThÈm Thuyªn Kú trong Cæ ý viÕt: “ThËp niªn chinh thó øc Liªu (X−a kia, ®«i m¾t ®−a ngang lµn sãng D−¬ng” (M−êi n¨m lÝnh thó d−íi Liªu Nay thµnh con suèi tu«n dßng lÖ) D−¬ng). Lý B¹ch trong §¶o y thiªn cã §Õn nçi chÝnh ng−êi chinh phô “soi c©u: “Khuª lý giai nh©n niªn thËp d−” g−¬ng còng kh«ng nhËn ra m×nh n÷a, (Ng−êi ®Ñp ë trong phßng khuª ®· h¬n huèng chi ng−êi chång lóc trë vÒ” (Bµi ca m−êi n¨m). ThiÕu phô trong bµi T− biªn ®Ëp ¸o). cña Lý B¹ch l¹i t©m sù: “Khø niªn hµ th× Nhµ th¬ Tr−¬ng Cöu Linh trong bµi lang biÖt thiÕp... Kim tuÕ hµ th× thiÕp øc Tù qu©n chi xuÊt hü ®· nãi ë trªn l¹i so qu©n” (N¨m ngo¸i vµo mïa nµo chµng tõ s¸nh: biÖt thiÕp?...N¨m nay vµo mïa nµo em T− qu©n nh− nguyÖt m·n nhí chµng?). D¹ d¹ gi¶m quang huy. Ng−êi chinh phô th¶ng thèt, ®au ®ín (Nhí chµng trßn bãng nguyÖt tr−íc sù kh¾c nghiÖt cña thêi gian, bëi v× Mçi tèi mét hao gÇy) thêi gian tr«i ®i còng ®ång nghÜa víi tuæi Tãm l¹i, víi ng«n ng÷ phãng kho¸ng xu©n tr«i mÊt: “Con nhµ ai c−ìi ngùa vµ sù t−ëng t−îng t¸o b¹o ®· gióp c¸c tr¾ng, nay thµnh lÝnh ¶i Hoµng Long”, nhµ th¬ x©y ®¾p ®−îc nh÷ng h×nh t−îng “huÖ xu©n bçng thµnh ra cá thu” (§é bÊt nghÖ thuËt ®éc ®¸o, miªu t¶ lý t−ëng, kiÕn – Lý B¹ch). §©y lµ thêi gian cña nguyÖn väng ®Ñp ®Ï còng nh− lßng yªu ghÐt m·nh liÖt cña nhµ th¬, t¹o cho th¬ t©m tr¹ng tiÕc hËn s©u s¾c. sù cuèn hót ®Æc biÖt. Nh−ng cã lóc, víi ng−êi chinh phô, 3.3. C¶m thøc vÒ thêi gian thêi gian l¹i b−íc ®i rÊt chËm ch¹p, nÆng nÒ “mét ngµy tùa thiªn thu”: §Õn ®êi §−êng, thi nh©n ®Æc biÖt quan t©m tíi thêi gian, ®Æc biÖt ®au ®ín TrÝch tËn ®×nh lan bÊt kiÕn qu©n v× sù vËn hµnh kh¾c nghiÖt cña thêi Hång c©n thøc lÖ sinh nh©n u©n gian. Thêi gian ®−îc më réng, kÐo dµi vµ (H¸i hÕt lan ngoµi s©n vÉn kh«ng còng cã mét ®é ng−ng tô ®Æc biÖt. “Thêi thÊy chµng gian trë thµnh ®Þnh ng÷ ®Æc tr−ng khiÕn Kh¨n hång lau lÖ mê c¶ m¾t) ta ®äc lªn lµ nhËn ra d− vÞ §−êng thi”.(10) Cã khi t−ëng chõng nh− ng−ng ®äng: G¾n víi mèi hËn sinh ly tö biÖt, g¾n Qu©n biªn v©n ñng thanh ti kþ víi t©m tr¹ng kh¾c kho¶i chê ®îi, th¬ ThiÕp xø ®µi xinh hång phÊn l©u chinh phô ®Æc biÖt nh¹y c¶m víi b−íc ®i (Bªn chµng, m©y che con ngùa t¬ xanh cña thêi gian. Thêi gian ch¶y tr«i theo Bªn thiÕp rªu mäc m¸i lÇu phÊn son). dßng t©m tr¹ng cña nh÷ng thiÕu phô (§¶o y thiªn – Lý B¹ch)... nhí chång. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 73
  10. l−¬ng huyÒn thanh 3.4. Gi¶ t−ëng, ®ång nhÊt hãa thùc vµ Nh−ng dï nhanh hay chËm, thêi gian méng. vÉn ®Ó l¹i dÊu vÕt cña sù tµn ph¸ khèc liÖt. Míi ngµy nµo ng−êi chång cßn lµ Lµm g× ®Ó tho¸t khái khæ ®au? §ã lµ chµng c«ng tö hµo hoa c−ìi con ngùa c©u hái mu«n thuë cña con ng−êi mu«n ®êi. tr¾ng nay ®· thµnh lÝnh ¶i Hoµng Long d¹n dµy s−¬ng giã. Ng−êi chinh phô Trong nghÖ thuËt vµ thi ca nãi riªng, ngµy nµo cßn mµy liÔu, m¸ hoa nay m¬ −íc vµ t−ëng t−îng lµ c¸ch hãa gi¶i kh«ng d¸m nh×n g−¬ng ch¶i tãc, hoa huÖ ®Ñp nhÊt mäi bi kÞch. V× thÕ, kh«ng ph¶i mïa xu©n ®· ®æi ra óa, x−a ®µo t¬ nay ngÉu nhiªn, nh÷ng ng−êi chinh phô hoa rông trë thµnh cµnh kh«...“BÊt tÝn trong th¬ §−êng l¹i hay gi¶ t−ëng, hay thiÕp tr−êng ®o¹n, quy lai kh¸n thñ “méng”. VÝ nh−, ®Ó ®−îc rong ruæi cïng minh kÝnh tiÒn” (NÕu kh«ng tin lßng chång bªn “con ngùa t¬ xanh”, thiÕu phô thiÕp khæ, xin chµng vÒ ng¾m tÊm g−¬ng nghÜ m×nh ph¶i lµ mét c¸nh chim, vµ nhµ) – th¬ Lý B¹ch. nÕu “minh niªn c¸nh nh−îc chinh biªn Th¸i ®é cña ng−êi chinh phô tr−íc b t¸i” th× thiÕp “nguyÖn t¸c D−¬ng §µi thêi gian khiÕn ta liªn t−ëng ®Õn th¸i ®é nhÊt ®o¹n v©n” (Sang n¨m, nÕu chµng sèng cña n÷ thi sÜ ®−¬ng thêi, §ç Thu cßn ®ãng ë biªn ¶i, thiÕp xin lµm mét N−¬ng: ¸ng m©y ë D−¬ng §µi) (§¶o y thiªn – Lý KhuyÕn qu©n m¹c tÝch kim lò y B¹ch). KhuyÔn qu©n tÝch thñ thiÕu niªn th×. HoÆc hä t−ëng t−îng m×nh sÏ sèng Hoa khai kham chiÕt trùc tu triÕt, trong mét thÕ giíi kh¸c, mét thÕ giíi ë ®ã ®−îc cïng chång trong h¹nh phóc ®¾m M¹c ®·i v« hoa kh«ng triÕt chi say. ThiÕu phô trÎ trung trong bµi Xu©n (Khuyªn chµng ®õng tiÕc nuèi c¸i ¸o khuª cña §¸i Thóc Lu©n lµ mét vÝ dô: t¬ vµng Niªn liÔu thµnh biªn liÔu, Khuyªn chµng nªn tiÕc mµ gi÷ c¸i Thanh thanh m¹ch th−îng tang, thêi trÎ trung. §Ò lung vong th¸i diÖp. Hoa në ®óng lóc h¸i th× cø h¸i ngay, T¹c d¹ méng Ng− D−¬ng. Chí ®îi hoa rông hÕt míi bÎ c¸i cµnh kh«ng) (M¬n mën liÔu bªn xãm (Kim lò y – Lª NguyÔn L−u dÞch). Xanh xanh d©u c¹nh ®−êng Tãm l¹i, c¶m thøc vÒ thêi gian trong Giá mang quªn h¸i l¸ th¬ chinh phô ®· thÓ hiÖn th¸i ®é sèng Nhí m·i méng Ng− D−¬ng) - tÝch cùc cña c¸c thi nh©n ®êi §−êng, nã Lª NguyÔn L−u dÞch. gÇn víi c¶m thøc vÒ thêi gian cña con Ba c©u trªn víi c¸c h×nh ¶nh Èn dô: ng−êi hiÖn ®¹i: Khao kh¸t ®−îc sèng mét liÔu m¬n mën bªn thµnh, d©u xanh bªn cuéc sèng thùc t¹i cã ý nghÜa cho nh÷ng ®−êng, giá mang quªn h¸i l¸ gióp ta liªn ng−êi phô n÷ bÊt h¹nh, hay réng h¬n lµ t−ëng tíi mét kh«ng gian t×nh yªu r¹o cho mäi con ng−êi. rùc. §ã còng chÝnh lµ hiÖn thùc ®· t¸c Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 74
  11. VÒ “c¸i bi” trong th¬… 4. Tãm l¹i, qua viÖc t×m hiÓu “c¸i bi” ®éng tíi ng−êi vî trÎ: khªu gîi c¶m xóc thÓ hiÖn trong m¶ng th¬ chinh phô, yªu ®−¬ng, sÏ khiÕn nµng nhí th−¬ng chóng ta phÇn nµo kh¸m ph¸ ®−îc vÎ chång ®Õn “®øt ruét”. Nh−ng chÝnh ch÷ ®Ñp quyÕn rò cña v−ên th¬ §−êng “réng “vong” vµ c©u cuèi “t¹c d¹ méng Ng− rinh”. Th«ng qua h×nh t−îng ng−êi chinh D−¬ng” ®· kÐo nµng ra khái hiÖn thùc phô, c¸c nhµ th¬ kh«ng chØ “ph¶n ¸nh, lý ®au khæ ®ã, ®Ó ®¾m ch×m vµo thÕ giíi gi¶i hiÖn thùc thùc t¹i” mµ cßn “t¹o ra h¹nh phóc cña riªng m×nh: Ng− D−¬ng, mét thÕ giíi øng víi nh÷ng nhu cÇu vµ n¬i ng−êi chång ®ãng qu©n. Nh− vËy, ®Þnh h−íng vÒ tinh thÇn cña con ng−êi”. b»ng c¸ch ®ång nhÊt thùc víi méng, nhµ Cã lÏ, lÇn ®Çu tiªn ë Trung Hoa, mét x· th¬ ®· diÔn t¶ rÊt s©u s¾c t×nh yªu nång héi bao nhiªu n¨m vèn kh«ng coi träng nµn, say ®¾m mµ hÕt mùc thuû chung phô n÷, vèn kh«ng cëi më víi ch÷ T×nh cña ng−êi vî trÎ. Êy, ý thøc vÒ c¸ nh©n vµ nh÷ng nhu cÇu Trong bµi Y Ch©u ca cña Kim X−¬ng rÊt Ng−êi ®· trçi dËy, th«ng qua tiÕng Tù, ng−êi chinh phô còng chØ muèn ë nãi cña nh÷ng ng−êi chinh phô. NhÊt lµ, m·i trong “méng”, ë m·i thµnh Liªu T©y tiÕng lßng thèng thiÕt cña nh÷ng ng−êi ®Ó ®−îc cïng chång tËn h−ëng h¹nh phô n÷ bÊt h¹nh Êy l¹i chñ yÕu xuÊt ph¸t phóc løa ®«i: tõ nh÷ng “bËc qu©n tö”. §iÒu ®ã thÓ hiÖn Mau mau ®uæi c¸i vµng anh tinh thÇn nh©n ®¹o, chiÒu s©u t− t−ëng §õng cho nã hãt trªn cµnh c©y cao tiÕn bé cña c¸c nhµ th¬ vµ gãp phÇn t¹o Lµm cho tan giÊc chiªm bao nªn sù t−¬i th¾m cña th¬ §−êng. Lµm cho thiÕp ch¼ng ®−îc vµo Liªu T©y- Lª NguyÔn L−u dÞch. chó thÝch: BiÕt bao ng−êi vî trÎ nh− nµng vÉn (1). D− Quan Anh, TiÒn Trung Th−, h»ng t×m gÆp chång trong méng, cho dï Ph¹m Ninh: LÞch sö v¨n häc Trung Quèc, sù thùc cã ®ín ®au nh− nhµ th¬ TrÇn §µo tËp II, NXB Gi¸o dôc, 1993 ®· lÆng lÏ xãt th−¬ng: “Kh¶ liªn V« §Þnh (2). 150 thuËt ng÷ v¨n häc – L¹i Nguyªn hµ biªn cèt, do thÞ xu©n khuª méng lý ¢n, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, 2003. nh©n”(Th−¬ng thay x−¬ng chÊt bê V« (3). Mü häc – Hª Ghen, Nxb V¨n häc, §Þnh, mµ vÉn ng−êi trong méng gèi xu©n). 2005 Bëi lÏ, chØ víi “méng” vµ b»ng “méng”, (6). TrÇn Lª B¶o: ý c¶nh nghÖ thuËt trong ng−êi chinh phô c« ®¬n míi cã thÓ xoa th¬ cæ Trung Quèc, t¹p chÝ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 2 n¨m 2005. dÞu ®−îc nçi ®au khæ dµy vß hiÖn t¹i, vµ (7). NguyÔn ThÞ BÝch H¶i: Thi ph¸p th¬ nhê “méng” mµ nãi ®−îc rÊt nhiÒu §−êng, Nxb ThuËn Ho¸, HuÕ 1995 nh÷ng khao kh¸t yªu ®−¬ng, h¹nh phóc (8), (9). Jean Chevalien, Alain vèn ph¶i k×m nÐn bÊy l©u. Gheerbrant: Tõ ®iÓn biÓu t−îng v¨n hãa thÕ Nh− vËy, chÝnh phÐp gi¶ t−ëng vµ giíi - NXB §µ N½ng, Tr−êng ViÕt v¨n ®ång nhÊt hãa thùc - méng ®· gi¸n tiÕp NguyÔn Du, 2002 biÓu hiÖn “hiÖn thùc bi ®¸t” ë møc ®é s©u (10). NguyÔn Kh¾c Phi, TrÇn §×nh Sö: VÒ s¾c nhÊt. thi ph¸p th¬ §−êng, Nxb §µ N½ng, 1997. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 75
  12. l−¬ng huyÒn thanh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 5 (93) - 2009 76
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1643 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2