zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Báo cáo nhân một trường hợp đầu tiên cắt “en bloc” thân đốt sống bằng đường mổ lối sau

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

16
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết báo cáo trường hợp đầu tiên ở Việt Nam được phẫu thuật cắt bỏ “en bloc” thân đốt sống trên bệnh nhân được chẩn đoán ung thư xương tại cột sống một vị trí. Bệnh nhân có triệu chứng đau lưng không đáp ứng với điều trị nội và tình trạng rối loạn cơ tròn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nhân một trường hợp đầu tiên cắt “en bloc” thân đốt sống bằng đường mổ lối sau

HỘI NGHỊ PHẪU THUẬT THẦN KINH VIỆT NAM LẦN THỨ 21 BÁO CÁO NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP ĐẦU TIÊN CẮT “EN BLOC” THÂN ĐỐT SỐNG BẰNG ĐƯỜNG MỔ LỐI SAU Trần Trung Kiên*, Kiều Đình Hùng*, Bùi Văn Sơn* TÓM TẮT 101 sống trong các bệnh lý ung thư nguyên phát Cắt “en bloc” (nguyên khối) thân đốt sống là của cột sống, u xâm lấn tại chỗ như u tế bào phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ ranh giới thân đốt sống, khổng lồ và các u di căn thân đốt sống.1,2 có thể sử dụng nhiều đường tiếp cận, nhằm giảm Phẫu thuật sớm và triệt để giúp làm giảm tỉ lệ biến chứng cho bệnh nhân, và lấy được tối tỉ lệ tái phát, đem lại chất lượng cuộc sống đa cấu trúc cột sống. Mặc dù là kĩ thuật yêu cầu tốt hơn và được chấp nhận sử dụng rộng rãi phải bộc lộ rất nhiều cấu trúc giải phẫu, nhưng bởi các phẫu thuật viên ung thư. Với những phẫu thuật này có thể áp dụng cho nhiều loại tổn tiến bộ về kĩ thuật, phẫu thuật cắt thân đốt thương khác nhau ở vùng cột sống thắt lưng. sống nguyên khối ngày càng được mở rộng Chúng tôi báo cáo trường hợp đầu tiên ở Việt Nam được phẫu thuật cắt bỏ “en bloc” thân đốt chỉ định, bao gồm cả các bệnh nhân có tổn sống trên bệnh nhân được chẩn đoán ung thư thương xâm lấn ra phần mềm ngoài thân đốt xương tại cột sống một vị trí. Bệnh nhân có triệu sống hoặc nhiều thân đốt sống.3 chứng đau lưng không đáp ứng với điều trị nội và Tuy nhiên, kĩ thuật này vẫn có những tình trạng rối loạn cơ tròn. Bệnh nhân được nút nguy cơ biến chứng nhất định như tổn mạch và mổ cắt toàn bộ cấu trúc giải phẫu đốt thương tủy sống, tràn dịch màng phổi và rò sống L1 sử dụng đường tiếp cận lối sau duy nhất, dịch não tủy sau mổ.4 Hơn nữa, tỉ lệ biến kết quả giải phẫu bệnh sau mổ là ung thư xương. chứng liên quan tới dụng cụ hàn xương được Kĩ thuật này vẫn có nhiều thách thức với các báo cáo xấp xỉ 40% sau phẫu thuật này.5 tổn thương vùng đốt sống thắt lưng do cấu trúc Ở cột sống thắt lưng, phẫu thuật cắt giải phẫu thần kinh, mạch máu khá phức tạp. Các nguyên khối cả thân đốt sống thực sự là một biến chứng có thể gặp như tổn thương rễ thần thách thức với các phẫu thuật viên do những kinh, mạch máu lớn và tạng trong bụng, chậm đặc điểm giải phẫu riêng biệt của vùng này, liền vết mổ, biến chứng liên quan đến việc đặt sự liên quan giữa thân đốt sống với các cấu dụng cụ chính xác. trúc của ổ bụng làm tăng nguy cơ tổn thương tĩnh mạch chủ, đám rối cạnh cột sống hoặc I. GIỚI THIỆU bàng quang.6 Cắt “en bloc” thân đốt sống là phẫu thuật Không giống như cột sống ngực, việc cắt rất xâm lấn nhằm cắt bỏ toàn bộ thân đốt nguyên khối cả thân đốt sống được thực hiện sống và các thành phần phía sau thân đốt với việc cắt bỏ rễ thần kinh, ở cột sống thắt lưng thì cần phải bộc lộ bóc tách rộng, vén các rễ thần kinh để bảo tồn chức năng vận *Ngoại Thần kinh cột sống bệnh viện đại học Y động của chi dưới. Do đó với tổn thương các Hà Nội đốt sống thắt lưng các phẫu thuật viên Tác giả liên hệ: Bùi Văn Sơn thường sử dụng hai đường tiếp cận tương Buison.hmuh@gmail.com ứng hai thì phẫu thuật, đường trước hoặc bên Ngày nhận: 25/10/2022 và đường vào phía sau để cắt nguyên khối cả Ngày phản biện: 30/10/2022 thân đốt sống.6 Ngày duyệt bài: 31/10/2022 760
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 521 - THÁNG 12 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2022 Lần đầu tiên tại Việt Nam, tại bệnh viện không đáp ứng nhiều với các thuốc giảm đau Đại học Y Hà Nội, chúng tôi đã tiến hành thông thường. Bệnh nhân xuất hiện bí tiểu, thành công cắt “en bloc” thân đốt sống thắt tiểu rặn phải đặt sonde tiểu. Trên cộng hưởng lưng trên bệnh nhân u thân đốt sống L1 xâm từ và cắt lớp vi tính có hình ảnh tổn thương lấn ra phần mềm xung quanh với chỉ một tiêu xương thân đốt L1 kèm phá hủy vỏ đường tiếp cận phía sau. Đây thực sự là một xương, xâm lấn phần mềm cạnh thân đốt phẫu thuật khó, đòi hỏi nắm vững cấu trúc sống lệch phải, trên phim tiêm thuốc tổn giải phẫu cũng như kiểm soát, tiên lượng thương bắt thuốc mạnh và đồng nhất. Trên được các tai biến trong phẫu thuật. xạ hình xương chỉ có tổn thường duy nhất đốt L1. Bệnh nhân được sinh thiết L1 dưới II. BÁO CÁO CASE LÂM SÀNG cắt lớp vi tính, giải phẫu bệnh nghi ngờ u Bệnh nhân nam 37 tuổi, vào viện đại học lympho hoặc u tế bào X. Y Hà Nội với triệu chứng đau cột sống vùng Bệnh nhân được nút mạch thân đốt sống thắt lưng trong 6 tháng nay. Triệu chứng đau và được phẫu thuật sau nút mạch 1 ngày. của bệnh nhân tăng lên khi vận động và Hình 1. Cộng hưởng từ có hình ảnh tổn thương trong thân đốt sống L1 phá hủy vỏ xương và xâm lấn phần mềm xung quanh. Bệnh nhân được nút mạch tiền phẫu trước mổ. III. KĨ THUẬT MỔ xuống lỗ liên hợp L1 L2 ra ngoài. Vén nhẹ Bệnh nhân nằm sấp, được lắp đặt hệ thống nhàng bao màng cứng và đặt dụng cụ bảo vệ cảnh báo thần kinh. Đường rạch da theo rễ rễ L1 2 bên, đưa dây cưa đi dưới gai đường giữa, liên gai sau các đốt sống từ T11 ngang, xuống sát chân cuống L1, tiến hành tới L3. Bóc tách cân cơ rộng, bộc lộ một cắt cuống L1 một bên. Đặt rod bên thao tác, phần xương sườn T12, bóc tách bộ lộ cung tháo bỏ rod ban đầu và làm tương tự với sau, gai ngang 2 bên L1. Cố định cột sống cuống sống còn lại. Cắt bỏ bao khớp L1 L2 2 bằng vít qua cuống hai bên T11 T12 L2 L3. bên, nhấc bỏ phần cung sau kèm cuống L1 Mở khớp và một phần cung sau T12, lấy bỏ hai bên. hoàn toàn dây chằng vàng, bộc lộ bao màng Tiến hành bóc tách tổ chức phần mềm cứng giữa T12 và L1, làm tương tự như vậy cạnh thân đốt sống L1, cắt bỏ phần tổ chức u với đoạn L1 L 2. Đặt rod cố định một bên, ở xâm lấn phần mềm. Bóc tách sát thân L1 hai bên đối diện luồn dụng cụ cưa từ ngoài lỗ bên tới mặt trước thân đốt sống, bóc tách đến liên hợp T12 L1 qua bờ trong cuống L1 bờ trước dây chằng dọc trước, tách động 761
HỘI NGHỊ PHẪU THUẬT THẦN KINH VIỆT NAM LẦN THỨ 21 mạch, tĩnh mạch chủ bụng ra khỏi mặt trước mặt, cắt bỏ phần dây chằng dọc trước bám thân đốt sống L1. Động mạch chủ bụng nằm vào mặt trước đĩa đệm. Di động và đẩy thân mặt dưới, bên trái thân đốt sống. Tiến hành L1 sang bên và lấy nguyên khối thân đốt cắt bỏ dây chằng dọc sau đoạn ngang mặt đĩa sống, trong quá trình đó cẩn thận vén rễ thần T12L1 và L1L2, cắt bỏ bao xơ đĩa đệm, lấy kinh và tủy sống. sạch đĩa đệm, chuẩn bị diện ghép xương từ 2 A B C D Hình 2. A: Kỹ thuật luồn dây cưa qua lỗ liên hợp trên dưới và cắt bỏ cuống hai bên; B: Bóc tách các cấu trúc quanh thân đốt sống, tách các mạch máu lớn và kiểm soát bờ trước thân đốt hai bên. C: Cắt đĩa đệm trên và dưới đốt sống tổn thương; D: Xoay và lấy toàn bộ thân đốt sống. Sau đó bệnh nhân được đặt lồng titan, bắt trạng rò tái phát. Bệnh nhân được rút dẫn lưu vít cố định cột sống, có sử dụng thanh ngang và đứng dậy đi lại sau phẫu thuật 48h ra viện tránh xoay. Cuộc phẫu thuật kéo dài 6 tiếng sau 5 ngày nằm viện và không ghi nhận biến với lượng máu mất trong mổ là 500ml. Trong chứng sau mổ. Kết quả giải phẫu bệnh quá trình vén tủy có làm rách màng cứng mặt sarcom dạng tủy (Myeloid Sarcoma). Bệnh trước, gây rò dịch não tủy, tuy nhiên theo dõi nhân được điều trị theo kết quả giải phẫu dẫn lưu và vết mổ sau đó không thấy tình bệnh sau phẫu thuật. A B C Hình 3. A: Cắt “en bloc” lối sau và bảo tồn toàn bộ cấu trúc thần kinh; B: Hình ảnh chụp xquang trong mổ hai bình diện; C: Toàn bộ cấu trúc phía sau và thân đốt L1sau cắt bỏ 762
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 521 - THÁNG 12 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2022 IV. BÀN LUẬN phần mềm cạnh vết mổ thiểu dưỡng, khoảng Lièfvre và Stener là hai phẫu thuật viên trống còn để lại sau lấy thân đốt sống14. Thời đầu tiên mô tả kĩ thuật cắt bỏ thân đốt sống gian phẫu thuật dài cũng liên quan tới tỉ lệ trong bệnh lý ung thư,7,8 sau đó Roy Camille nhiễm trùng và chậm liền vết mổ,15 và phổ biến vào những năm 1990.9 Tuy nhiên thường do tổn thương liên quan nhiều đốt những kĩ thuật này chủ yếu lấy u trong bao, sống, mổ cũ, xạ trị vùng mổ trước đó và phải lấy thành nhiều mảnh, làm tăng nguy cơ gieo tạo hình vết mổ ở một số bệnh nhân.6 Với rắc tế bào u. Thuật ngữ cắt u thân đốt sống đường mổ phía sau đơn độc có thể giảm nguyên khối (total en bloc spondylectomy thiểu được thời gian mổ cũng như biến (TES) được mô tả bởi Tomita, khác với các chứng sau mổ. Các biến chứng khác như tổn kĩ thuật trước, kĩ thuật này cắt thân đốt sống thương động mạch chủ và tĩnh mạch trong ngang mức cuống và sau đó cắt bỏ thành nghiên cứu của Mesin và cộng sự,16 tắc ruột phần tường trước và tường sau nguyên khối, sau mổ,6,13 biến chứng liên quan dụng cụ, giảm tối thiểu nguy cơ gieo rắc tế bào u.10 phải mổ lại.5,6,13 Phẫu thuật cắt thân đốt sống Mặc dù cắt u nguyên khối được coi là nguyên khối làm giảm tỉ lệ tái phát tại chỗ và phẫu thuật rất xâm lấn, phẫu thuật này vẫn kéo dài thời gian sống của bệnh nhân.9,10 được chọn để điều trị các u cột sống như u thân đốt sống, ung thư xương, u tế bào khổng V. KẾT LUẬN lồ và các u khác vì giúp kiểm soát tốt u, kéo Phẫu thuật cắt thân đốt sống “en bloc” dài thời gian sống trung bình.9–11 vùng cột sống thắt lưng là kĩ thuật rất đặc Trường hợp bệnh nhân của chúng tôi có u biệt và nhiều thách thức do khó kiểm soát thân đốt sống L1, vùng cột sống thắt lưng. giải phẫu vùng thắt lưng. Vì vậy, nó đòi hỏi Khó khăn khi thực hiện phẫu thuật ở vùng kỹ năng rất cao của phẫu thuật viên và lựa này là do các cấu trúc thân đốt sống và mạch chọn đúng bệnh nhân cũng như tiên lượng máu lớn, các tạng trong ổ bụng gần nhau, được biến chứng liên quan phẫu thuật sẽ giúp đám rối thắt lưng cùng rất quan trọng trong tăng tỉ lệ thành công của cuộc mổ. chức năng của chi dưới, cơ thắt lưng chậu dầy. Trên thế giới, các báo cáo về cắt thân TÀI LIỆU THAM KHẢO đốt sống nguyên khối vùng cột sống thắt 1. Kato S, Murakami H, Demura S, et al. lưng chủ yếu là các case lâm sàng hoặc Patient-reported outcome and quality of life lượng bệnh nhân nhỏ.12 Các phẫu thuật cắt after total en bloc spondylectomy for a thân đốt sống nguyên khối vùng cột sống primary spinal tumour. Bone Jt J. 2014;96- lưng thường được các phẫu thuật viên thực B(12):1693-1698. doi:10.1302/0301- hiện bởi hai thì đường trước và đường sau, 620X.96B12.33832 nhất là các tổn thương dưới L2, tránh tổn 2. More than 10-year follow-up after total en thương các rễ thần kinh do không thể hi sinh, bloc spondylectomy for spinal tumors - cắt bỏ các rễ thần kinh tại vùng này.13 PubMed. Accessed October 24, 2021. Tỉ lệ biến chứng sau mổ còn cao, hay gặp https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24150193/ nhất là vấn đề liền vết mổ do trước đó bệnh 3. Luzzati AD, Shah S, Gagliano F, nhân có tiền sử điều trị hóa chất hoặc xạ trị Perrucchini G, Scotto G, Alloisio M. hoặc cả hai, vết mổ thường dài, các tổ chức Multilevel En Bloc Spondylectomy for 763
HỘI NGHỊ PHẪU THUẬT THẦN KINH VIỆT NAM LẦN THỨ 21 Tumors of the Thoracic and Lumbar Spine Is and its associated basic background. J Orthop Challenging But Rewarding. Clin Orthop Sci. 2006;11(1):3-12. doi:10.1007/s00776- Relat Res. 2015;473(3):858-867. 005-0964-y doi:10.1007/s11999-014-3578-x 11. Amendola L, Cappuccio M, Iure FD, 4. Perioperative Complications of Total En Bandiera S, Gasbarrini A, Boriani S. En Bloc Spondylectomy: Adverse Effects of bloc resections for primary spinal tumors in Preoperative Irradiation. Accessed October 20 years of experience: effectiveness and 24, 2021. https://journals.plos.org/ safety. Spine J. 2014;14(11):2608-2617. plosone/article? doi:10.1016/j.spinee.2014.02.030 id=10.1371/journal.pone.0098797 12. Clarke MJ, Hsu W, Suk I, et al. Three- 5. Matsumoto M, Watanabe K, Tsuji T, et al. Level En Bloc Spondylectomy for Chordoma. Late instrumentation failure after total en bloc Oper Neurosurg. 2011;68:ons325. spondylectomy. J Neurosurg Spine. doi:10.1227/NEU.0b013e31821348c9 2011;15(3):320-327. 13. Kawahara N, Tomita K, Murakami H, doi:10.3171/2011.5.SPINE10813 Demura S, Yoshioka K, Kato S. Total En 6. Sciubba DM, De la Garza Ramos R, Bloc Spondylectomy of the Lower Lumbar Goodwin CR, et al. Total en bloc Spine: A Surgical Techniques of Combined spondylectomy for locally aggressive and Posterior-Anterior Approach. Spine. primary malignant tumors of the lumbar 2011;36(1):74-82. spine. Eur Spine J Off Publ Eur Spine Soc Eur doi:10.1097/BRS.0b013e3181cded6c Spinal Deform Soc Eur Sect Cerv Spine Res 14. Kim JE, Pang J, Christensen JM, et al. Soc. 2016;25(12):4080-4087. Soft-tissue reconstruction after total en bloc doi:10.1007/s00586-016-4641-y sacrectomy. J Neurosurg Spine. 7. [Giant cell tumor of the lumbar spine; total 2015;22(6):571-581. spondylectomy in 2 states] - PubMed. doi:10.3171/2014.10.SPINE14114 Accessed November 13, 2022. 15. Hayashi H, Murakami H, Demura S, et al. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/5672049/ Surgical site infection after total en bloc 8. Stener B. Total spondylectomy in spondylectomy: risk factors and the chondrosarcoma arising from the seventh preventive new technology. Spine J. thoracic vertebra. J Bone Joint Surg Br. 2015;15(1):132-137. 1971;53(2):288-295. doi:10.1016/j.spinee.2014.08.007 9. Roy-Camille R, Saillant G, Mazel CH, 16. Mesfin A, El DMH, Jain A, Hassanzadeh Monpierre H. Total vertebrectomy as H, Kebaish KM. Total En Bloc treatment of malignant tumors of the spine. Spondylectomy for Primary and Metastatic Chir Organi Mov. 1990;75(1 Suppl):94-96. Spine Tumors. Orthopedics. 10. Tomita K, Kawahara N, Murakami H, 2015;38(11):e995-e1000. Demura S. Total en bloc spondylectomy for doi:10.3928/01477447-20151020-08 spinal tumors: improvement of the technique 764

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.