intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Những bất cập về thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế trong pháp luật dân sự hiện hành "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

228
lượt xem
45
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những bất cập về thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế trong pháp luật dân sự hiện hành

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Những bất cập về thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế trong pháp luật dân sự hiện hành "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi thS. Ph¹m V¨n HiÓu * X ét v th i i m ban hành thì th i hi u th i h n gi a các i u lu t này là quá l n, kh i ki n v th a k không ph i là quy không h p lí. B i l , theo i u 636 BLDS này ã ư c t ra t thì “ngay th i i m m th a k , nh ng ngư i nh m i vì v n Pháp l nh th a k năm 1990 sau ó là B th a k có các quy n, nghĩa v tài s n do lu t dân s năm 1995, B lu t dân s năm ngư i ch t l i”. Nghĩa là, ngay t th i 2005 (BLDS). Nhưng n u xét v h qu áp i m m th a k , nh ng ngư i th a k ã có quy n năng c a ch s h u, m c dù chưa d ng c a nó vào th c ti n cu c s ng thì m y năm g n ây, vi c kh i ki n, khi u n i v ph i là tài s n chung nhưng b n ch t là tài vi c này ã làm cho v n tr thành m i và s n chung. Do ó, khi nghiên c u ho c xây th c s b c xúc. d ng các ch nh pháp lu t i v i lo i tài s n này c n ph i t trong m i liên h m t 1. Chênh l ch v i th i hi u xác l p thi t v i các ch nh v tài s n chung, t o quy n s h u nên s ng b h p lí gi a các ch nh i u 645 BLDS quy nh th i hi u kh i pháp lu t v lo i tài s n này nh m b o m ki n v th a k là mư i năm. Theo quy nh các quy n năng v n có c a các s h u ch . t i i u 247 BLDS thì th i hi u xác l p Th c t , s khác bi t và chênh l ch như quy n s h u i v i ng s n là mư i năm, trên ã d n n tình tr ng tài s n c a m t i v i b t ng s n là ba mươi năm. T i ti t ngư i n u “v t” ra ngoài ngư i ngoài b i m 2.4 ti u m c 2 m c II Ngh quy t s chi m h u ngay tình, liên t c, công khai 02/2004/NQ-H TP ngày 10/8/2004 c a H i trong th i h n ba mươi năm thì m i h t ng th m phán Toà án nhân dân t i cao quy n òi l i nhưng cũng tài s n ó ư c (sau ây g i t t là Ngh quy t s 02) quy anh, em ru t cùng hàng th a k qu n lí thì nh: “Trư ng h p ngư i ch t l i di s n ch sau mư i năm không kh i ki n ã m t cho các th a k nhưng các th a k không quy n kh i ki n òi quy n s h u tài s n, tr c ti p qu n lí, s d ng mà di s n ó ang i u này là r t b t h p lí. Vì nh ng l ó, do ngư i khác chi m h u b t h p pháp ho c c n thi t ph i có gi i pháp kh c ph c t g c, thuê, mư n, qu n lí theo u quy n... thì các gi i quy t v n m t cách tri t b ng cách th a k có quy n kh i ki n ngư i khác ó òi l i di s n”. Như v y, s khác nhau và chênh l ch v * Trư ng chính tr t nh H i Dương t ¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 19
  2. nghiªn cøu - trao ®æi v th a k là 10 năm k t th i i m m xóa b s chênh l ch, i u ch nh th i hi u th a k thì th i hi u kh i ki n c a ngư i i u 645 v i th i hi u theo i u 247 BLDS sao cho b ng nhau u là ba mươi năm. chưa thành niên ph i là: X (th i gian trư ng thành) + 10 năm, c th n u th i i m m 2. B t c p v th i h n BLDS quy nh th i hi u kh i ki n v th a k lúc em bé còn là bào thai thì th i quy n th a k mư i năm là quá ng n ã làm hi u kh i ki n v quy n th a k c a em ph i là: Th i gian bào thai + 18 năm + 10 năm = h n ch quy n hi n nh và quy n dân s c a công dân. B i vì, th i h n này chưa kho ng t 28 năm 1 tháng n 28 năm 9 th i gian cho m t ngư i th a k hoàn thi n tháng; n u th i i m m th a k trư ng h p năng l c hành vi dân s c a mình ngư i chưa thành niên lúc 17 năm 11 tháng tr c tu i thì th i hi u kh i ki n c a ngư i chưa ti p th c hi n kh i ki n quy n th a k . Ví d : Trư ng h p b , m m t thành niên ph i là: 1 tháng + 10 năm. Tuy l i di s n là m t ngôi nhà mi n B c cho ch 3 nhiên, cách này v n là gi i pháp tình th nhưng n u xu t như m c 1 nêu trên mà tu i và em 1 tu i, sau ó ch vào Nam v i không ư c ch p nh n ho c chưa ư c bác, em l i ngôi nhà này v i bà ngo i. Theo quy nh trên thì trong vòng 10 năm ch p nh n thì gi i pháp này l i là c n thi t b o v quy n l i chính áng cho ngư i ch ph i kh i ki n chia th a k n u không chưa thành niên. thì h t th i hi u và m t quy n kh i ki n. Nhưng mu n kh i ki n thì ch và em u 3. V i m 2.4 ti u m c 2 m c II Ngh không tr c ti p kh i ki n ư c mà ph i quy t c a H i ng th m phán Toà án thông qua ngư i i di n theo pháp lu t nhân dân t i cao s 02/2004 ngày 10/8/2004 (ngư i giám h ) vì ch và em u trong Vì th i hi u theo i u 645 chênh l ch tu i ngư i chưa thành niên. ây cũng là b t v i i u 247 BLDS m i d n n vi c ban c p òi h i pháp lu t ph i quy nh i u hành m c: Không áp d ng th i hi u kh i ch nh l i th i hi u kh i ki n v quy n th a ki n v quy n th a k trong Ngh quy t s k cho thích h p. 02. Ngh quy t ã m ra cách gi i quy t úng cho m t s trư ng h p khi ã h t th i Theo chúng tôi th i hi u kh i ki n v quy n th a k ít nh t ph i t 18 năm tr lên. hi u kh i ki n b ng vi c chuy n di s n thành Khi th o lu n v D th o B lu t dân s , tài s n chung chia theo pháp lu t v tài nhi u a phương ngh 20 năm là h ã s n chung. i u này phù h p v i th c t và tính n y u t này. Tuy nhiên, trư ng h p ã kh c ph c m t ph n nh ng b t c p v này còn có th kh c ph c b ng cách khác th i hi u kh i ki n v quy n th a k trong như quy nh t m d ng th i hi u kh i ki n pháp lu t dân s hi n nay nhưng do có s i v i ngư i chưa thành v quy n th a k hi u khác nhau v Ngh quy t s 02 nên ã n khi ngư i ó niên k t khi m th a k vô hình trung làm cho Ngh quy t s 02 (ti t mư i tám tu i. Ví d : Th i hi u kh i ki n a i m 2.4 ti u m c 2 m c II) b khép l i. 20 t¹p chÝ luËt häc sè 8 /2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi Hi n có nhi u cách hi u khác nhau v th a k không có tranh ch p v hàng th a k và u th a nh n di s n do ngư i ch t l i ti t a i m 2.4 ti u m c 2 m c II c a Ngh chưa chia. Như v y, ph i hi u là sau khi k t quy t s 02. N i dung c a ti t này quy nh: "Trư ng h p trong th i h n mư i năm, k t thúc 10 năm k t th i i m m th a k n u th i i m m th a k mà các ng th a k có m t trong các ng th a k cho r ng di s n ã ư c chia, ã ư c cho ho c không không có tranh ch p v quy n th a k và có văn b n cùng xác nh n là ng th a k ho c ng ý chia thì không ư c chuy n thành tài sau khi k t thúc th i h n mư i năm mà các chia". M c dù nh ng quan s n chung i m ó chưa ph i là gi i thích lu t nhưng ng th a k không có tranh ch p v hàng th a k và u th a nh n di s n do ngư i không toà án a phương nào dám làm khác l i chưa chia thì di s n ó chuy n i. Vì v y, lo i vi c này n nay g n như b ch t khép l i hoàn toàn. thành tài s n chung c a các th a k . Khi có V vi c không áp d ng th i hi u kh i tranh ch p và yêu c u toà án gi i quy t thì ki n ã có nhi u bài vi t ăng trên nhi u t p không áp d ng th i hi u kh i ki n v quy n chí, tôi r t ng tình v i vi c ch ra nhi u th a k mà áp d ng các quy nh c a pháp “vư ng m c” “b t h p lí” và nhi u ki n ngh lu t v chia tài s n chung gi i quy t và c n phân bi t như sau”. c a nhi u tác gi nhưng cũng có ý ki n khác T i ti t a.3 còn nói rõ: “Trư ng h p bi t ôi chút xin ư c trình bày: Tác gi Nguy n Công L c trong bài “Nh ng vư ng không có di chúc và các ng th a k không có tho thu n v ph n m i ngư i ư c hư ng m c v vi c không áp d ng th i hi u kh i ki n v quy n th a k ” ăng trong T p chí khi có nhu c u chia tài s n thì vi c chia tài s n chung ó ư c th c hi n theo quy nh toà án nhân dân s 19 tháng 10/2006 ã ưa ra nh n xét: “Ngh quy t s 02/2004 hư ng c a pháp lu t v chia tài s n chung”. Cách hi u th nh t: Th i gian Ngh d n không phù h p v i th c t cu c s ng”. quy t s 02 m i ban hành nhi u ương s V vn này tôi cho r ng: Ngh quy t s g i ơn kh i ki n, toà án th lí n u khi xét 02/2004 hoàn toàn úng nhưng chính các x có ch ng c kh ng nh “di s n do ngư i “báo cáo” “hư ng d n” và các “ ơn tr l i l i chưa chia” thì tuyên b chia cho khi u n i” c a nhi u th m phán ã làm cho ch t các ng th a k , trên th c t nh ng v vi c vn ph c t p và khó hi u th m chí sai c này thư ng không có khi u n i. nghĩa c a i u lu t. Chúng tôi ng tình khi Cách hi u th hai: Trong Báo cáo tham tác gi Nguy n Công L c nh n xét và ki n lu n c a Toà dân s – Toà án nhân dân t i ngh : “Tuy nhiên, i u ki n xét chia tài s n chung c n ư c gi i h n và quy nh rõ cao ngày 27/12/2005 và trong tài li u ph c ràng hơn, c th là n u có v th o lu n t i t trong H i ngh t ng k t ch ng c xác ngành toà án nhân dân năm 2006 ã ưa ra: nh tài s n tranh ch p là di s n do ngư i "Trư ng h p k t thúc 10 năm mà các ng l i chưa chia, xác nh úng di n ch t t ¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 21
  4. nghiªn cøu - trao ®æi th a k thì di s n này tr thành di s n chung không b giàng bu c, b quy nh b i th c t c a nh ng ngư i th a k ”. khách quan chính vì v y nó có th thay i, Tr l i ti t a i m 2.4 ti u m c 2 m c II có th b phá v . Có th sáng th ng nh t c a Ngh quy t s 02 tôi kh ng nh o n nhưng chi u không th ng nh t và s m mai văn lu t này hoàn toàn úng và rõ. B i l , có l i th ng nh t. Do ó, Ngh quy t s 02 hai i u ki n không áp d ng th i hi u không òi h i các th a k ph i th ng nh t kh i ki n là: mà ch òi các th a k u th a nh n là di Th nh t: Không có tranh ch p v hàng s n chưa chia là i u ki n chuy n di s n th a k . thành tài s n chung và chia theo pháp lu t v Th hai: u th a nh n di s n do ngư i tài s n chung. ch t l i chưa chia. Ví d : Trư ng h p di s n th c t chưa i u ki n th nh t xác nh không khó chia nhưng nguyên ơn khai chưa chia, b b i l có th th hi n dư i nhi u hình th c, ơn khai chia r i trư ng h p này là không b ng văn b n, l i nói ho c b ng hành vi b t th ng nh t nhưng th c ch t vì b ơn không hành ng (im l ng) cũng là bi u hi n không ưa ra ư c b ng ch ng v vi c di s n ã có tranh ch p và cũng ít khi có s tranh ch p chia thì pháp lu t coi ây là u th a nh n v i u ki n này nhưng i u ki n th hai thì chưa chia vì v y tho mãn i u ki n áp d ng ph c t p hơn, b i vì c m t “ u th a Ngh quy t s 02 chia tài s n chung. nh n” thư ng b hi u sai thành c m t “ u Trư ng h p b ơn t i án sơ th m khai chưa th ng nh t” (quan i m c a Toà dân s Toà chia nhưng n án phúc th m khai chia r i án nhân dân t i cao nêu trên th c ch t cũng mà không có b ng ch ng là chia di s n r i, cho r ng u th ng nh t thì chuy n thành tài trư ng h p này là không th ng nh t nhưng s n chung, không th ng nh t thì không l i u th a nh n là chưa chia do ó cũng chuy n thành tài s n chung) mà b n ch t và tho mãn i u ki n áp d ng Ngh quy t s n i hàm hai c m t này l i r t khác nhau. 02 chia tài s n chung. Theo i t i n ti ng Vi t thì khái ni m T nh ng phân tích trên chúng tôi th y “th a nh n” là “ch u nh n là có th t” (v ph i ti n t i s a i, b sung BLDS theo i u mình ph m ph i ho c ang gi u gi m) hư ng xu t trên, trư c m t Ngh quy t s th a nh n b i vì “h p l ph i”, “th a nh n 02 c n ư c hư ng d n l i v các trư ng khuy t i m”, nghĩa là không mu n nhưng h p không áp d ng th i hi u kh i ki n cũng ph i th a nh n ho c bu c ph i th a quy n th a k , n u hi u không úng thì qu nh n vì nó là s th t. Còn khái ni m “th ng th t s vi c b khép l i, còn n u hi u úng, nh t” là “có s th ng nh t”, “cùng 1 ý ki n”, áp d ng úng thì Ngh quy t s 02 s m ra như v y th ng nh t ch th hi n thu n tuý ý bư c ti n c n thi t trong quá trình hoàn thi n chí ch quan c a m t ho c nhi u ngư i, nó pháp lu t./. 22 t¹p chÝ luËt häc sè 8 /2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0