intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nông nghiệp: "TổNG QUAN Về BIếN ĐổI KHí HậU Và NHữNG THáCH THứC TRONG PHÂN TíCH KINH Tế BIếN ĐổI KHí HậU ở VIệT NAM"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

148
lượt xem
43
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Biến đổi khí hậu (BĐKH) và các ảnh hưởng của nó đã và đang trở thành vấn đề nóng bỏng trên phạm vi toàn cầu. Ở Việt Nam, BĐKH đã và đang diễn ra với những chứng cứ rõ ràng như sự tăng lên của nhiệt độ trung bình năm và những hiện tượng thời tiết bất thường, mực nước biển dâng và sự thay đổi lượng mưa hàng năm.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nông nghiệp: "TổNG QUAN Về BIếN ĐổI KHí HậU Và NHữNG THáCH THứC TRONG PHÂN TíCH KINH Tế BIếN ĐổI KHí HậU ở VIệT NAM"

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2010: Tập 8, số 2: 350 - 358 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI TæNG QUAN VÒ BIÕN §æI KHÝ HËU Vμ NH÷NG TH¸CH THøC TRONG PH¢N TÝCH KINH TÕ BIÕN §æI KHÝ HËU ë VIÖT NAM Overview of Climate Change and Challenges in Economic Analyses of Climate Change in Vietnam Nguyễn Mậu Dũng Khoa Kinh tế và Phát triển Nông thôn, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên lạc: maudung@hua.edu.vn TÓM TẮT Biến đổi khí hậu (BĐKH) và các ảnh hưởng của nó đã và đang trở thành vấn đề nóng bỏng trên phạm vi toàn cầu. Ở Việt Nam, BĐKH đã và đang diễn ra với những chứng cứ rõ ràng như sự tăng lên của nhiệt độ trung bình năm và những hiện tượng thời tiết bất thường, mực nước biển dâng và sự thay đổi lượng mưa hàng năm. Các nghiên cứu kinh tế BĐKH ở hiện đang tập trung phân tích ảnh hưởng của BĐKH đến phát triển kinh tế xã hội, phân tích chi phí của các biện pháp giảm lượng phát thải khí nhà kính, phân tích lợi - ích chi phí của các biện pháp thích ứng với BĐKH. Tuy nhiên các nghiên cứu này ở Việt Nam mới đang ở giai đoạn ban đầu và đang gặp phải nhiều thách thức do tính không chắc chắn về các kịch bản giảm lượng phát thải khí nhà kính, do khó khăn trong việc xác định và lượng hóa các ảnh hưởng của BĐKH… Phân tích kinh tế BĐKH trong thời gian tới ở Việt Nam cần tập trung xác định rõ ảnh hưởng của BĐKH đến các ngành cụ thể, đến mục tiêu phát triển đặc biệt là mục tiêu giảm nghèo và tập trung xác định các biện pháp thích ứng với BĐKH cả trong ngắn hạn và dài hạn để đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước. Từ khóa: Biến đổi khí hậu (BĐKH), biện pháp thích ứng, phân tích kinh tế, Việt Nam. SUMMARY Climate change and induced impacts on human life have become a burning issue for the whole world as well as for Vietnam. The evidences reflecting the occurrence of climate change in Vietnam such as the increase in annual mean temperature, the sea level rise, the changes in annual rain fall, and the increase in extreme weather events are quite clear. Economic analyses of climate change in Vietnam have currently focused on impacts of climate changes on socioeconomic development, cost of measures for green housegas (GHG) emission reduction, and cost and benefit of adaptations to climate change. However, they are still at preliminary stage and encountering many challenges due to the uncertainty of GHG emission reduction scenarios, limitations in climate change forecasts, difficulties in identification and valuation of the possible impacts, etc.,. The economic analyses of climate change in Vietnam in the coming time should clearly identify the impacts of climate change on specific sectors, on development goals, especially poverty alleviation, and should try to identify the cost-effective adaptation measures in both short-term and long-term in order to ensure the sustainable development for the country. Key words: Adaptations, climate change, economic analysis, Vietnam. 1. §ÆT VÊN §Ò thiªn tai vμ c¸c hiÖn t−îng khÝ hËu bÊt th−êng gia t¨ng ë hÇu hÕt c¸c n−íc trªn thÕ BiÕn ®æi khÝ hËu (B§KH) ®· vμ ®ang trë giíi ®· trë thμnh mèi lo ng¹i cña toμn cÇu. ë thμnh mét trong nh÷ng vÊn nãng báng nhÊt ViÖt Nam, trong 50 n¨m qua (1958 - 2007), trong giai ®o¹n hiÖn nay. NhiÖt ®é vμ mùc nhiÖt ®é trung b×nh n¨m ®· t¨ng kho¶ng n−íc biÓn trung b×nh tiÕp tôc t¨ng nhanh, 350
  2. Tổng quan về biến đổi khí hậu và những thách thức trong phân tích kinh tế biến đổi khí hậu... 0,5oC - 0,7oC mùc n−íc biÓn ®· d©ng kho¶ng 2. PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU 20 cm (MONRE, 2009). HiÖn t−îng El-Nino, C¸c th«ng tin vμ sè liÖu thø cÊp trong La-Nina ngμy cμng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn nghiªn cøu nμy chñ yÕu ®−îc thu thËp tõ c¸c ViÖt Nam. B§KH thùc sù ®· lμm cho thiªn tμi liÖu ®· ®−îc c«ng bè cña Bé Tμi nguyªn tai, ®Æc biÖt lμ b·o, lò, h¹n h¸n ngμy cμng ¸c vμ M«i tr−êng, Bé N«ng nghiÖp vμ Ph¸t liÖt. Theo ®¸nh gi¸ cña Ng©n hμng ThÕ giíi, triÓn N«ng th«n, vμ tõ c¸c b¸o c¸o cã liªn ViÖt Nam lμ mét trong n¨m n−íc sÏ bÞ ¶nh quan kh¸c ®· ®−îc c«ng bè hoÆc ®¨ng t¶i h−ëng nghiªm träng cña B§KH vμ n−íc biÓn trªn internet. Ngoμi ra ph−¬ng ph¸p chuyªn d©ng, trong ®ã, vïng ®ång b»ng s«ng Hång gia ®−îc sö dông ®Ó thu thËp ý kiÕn ®¸nh vμ s«ng Cöu Long bÞ ngËp ch×m nÆng nhÊt gi¸ cña mét sè chuyªn gia trong lÜnh vùc (Dagusta, 2007). B§KH. Ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn hÖ thèng, Trong nh÷ng qua ®· cã kh¸ nhiÒu c«ng ph−¬ng ph¸p thèng kª m« t¶ vμ ph©n tÝch so tr×nh nghiªn cøu trªn thÕ giíi liªn quan ®Õn s¸nh lμ nh÷ng ph−¬ng ph¸p chñ yÕu ®−îc sö B§KH. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu ®· chuyÓn dông trong nghiªn cøu nμy ®Ó ph©n tÝch c¸c dÇn tõ viÖc nh»m tr¶ lêi c©u hái B§KH cã vÊn ®Ò lý luËn vμ thùc tiÔn cña B§KH, x¶y ra hay kh«ng sang viÖc tr¶ lêi c©u hái nh÷ng th¸ch thøc trong ph©n tÝch kinh tÕ B§KH ®·, ®ang vμ sÏ g©y ra nh÷ng ¶nh B§KH. h−ëng g× vμ cÇn ph¶i lμm g× ®Ó gi¶m thiÓu vμ thÝch øng víi t×nh tr¹ng B§KH (World 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Bank, 2007). ë ViÖt Nam, vÊn ®Ò B§KH chØ thùc sù trë nªn nãng báng vμ ®−îc quan t©m 3.1. Tæng quan vÒ B§KH, t¸c ®éng cña trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sau khi cã nh÷ng B§KH vμ c¸c biÖn ph¸p thÝch øng ë nghiªn cøu chØ ra r»ng ViÖt Nam lμ mét ViÖt Nam trong nh÷ng n−íc bÞ ¶nh h−ëng nÆng nÒ 3.1.1. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh B§KH ë ViÖt Nam nhÊt do B§KH. NhiÒu ch−¬ng tr×nh nghiªn B§KH ®· vμ ®ang diÔn ra víi tèc ®é cøu nh»m øng phã víi B§KH ®· b¾t ®Çu ngμy cμng nhanh chãng vμ cã nh÷ng biÓu ®−îc thiÕt kÕ vμ triÓn khai. Tuy nhiªn, do hiÖn râ rÖt. Trong 50 n¨m qua (tõ 1958 - B§KH cã nh÷ng ®Æc ®iÓm ®Æc thï nªn 2007) nhiÖt ®é trung b×nh n¨m ë ViÖt Nam nh÷ng nghiªn cøu vÒ B§KH còng nh− ®· t¨ng lªn 0,5 - 0,7oC vμ tèc ®é t¨ng trong nh÷ng nghiªn cøu nh»m ph©n tÝch kinh tÕ nh÷ng thËp kû gÇn ®©y cã xu h−íng ngμy B§KH ®· vμ ®ang gÆp ph¶i kh«ng Ýt nh÷ng cμng cao h¬n. Còng trong thêi gian ®ã, theo khã kh¨n th¸ch thøc. C¸c nghiªn cøu vÒ sè liÖu quan tr¾c t¹i tr¹m Cöa ¤ng vμ Hßn kinh tÕ B§KH ë ViÖt Nam trong thêi gian DÊu, mùc n−íc biÓn ®· t¨ng lªn kho¶ng 20 tíi cÇn chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò g× ®Ó cã thÓ cm. Sè ®ît kh«ng khÝ l¹nh ¶nh h−ëng tíi ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt nhÊt, gãp phÇn ViÖt Nam trong hai thËp kû gÇn ®©y gi¶m ®i gi¶m thiÓu nh÷ng ¶nh h−ëng tiªu cùc do râ rÖt. Sè ngμy m−a phïn trung b×nh n¨m B§KH g©y ra lμ mét trong nh÷ng c©u hái gi¶m dÇn vμ chØ cßn gÇn mét nöa trong 10 ®ang ®−îc quan t©m. ChÝnh v× thÕ nghiªn n¨m gÇn ®©y (MONRE, 2009). Sè c¬n b·o cã cøu nμy ®−îc thùc hiÖn nh»m: (1) kh¸i qu¸t c−êng ®é m¹nh nhiÒu h¬n, mïa b·o cã kÕt t×nh tr¹ng B§KH, nh÷ng ¶nh h−ëng cña thóc muén h¬n, nhiÒu c¬n b·o cã quü ®¹o bÊt B§KH vμ nh÷ng biÖn ph¸p øng phã víi th−êng. KhÝ hËu cã nh÷ng biÓu hiÖn dÞ B§KH ë ViÖt Nam; (2) t×m hiÓu nh÷ng khã th−êng, ®iÓn h×nh lμ sù xuÊt hiÖn ®ît kh«ng kh¨n vμ th¸ch thøc trong ph©n tÝch kinh tÕ cña B§KH vμ (3) tãm l−îc mét sè vÊn ®Ò ®Æt khÝ l¹nh g©y rÐt ®Ëm, rÐt h¹i kÐo dμi ®Çu ra ®èi víi ph©n tÝch kinh tÕ B§KH ë ViÖt n¨m 2008 vμ xuÊt hiÖn nh÷ng ®ît n¾ng nãng Nam hiÖn nay. bÊt th−êng. 351
  3. Nguyễn Mậu Dũng B¶ng 1. Mùc n−íc biÓn d©ng (cm) so víi thêi kú 1980 - 1999) Các mốc thời gian Kịch bản 2020 2030 2050 2060 2080 2010 28 65 1. Phát thải thấp 11 17 35 50 30 75 2. Phát thải trung bình 12 17 37 54 33 100 3. Phát thải cao 12 17 44 71 Nguồn: MONRE, 2009 B¶ng 2. Møc t¨ng nhiÖt ®é trung b×nh n¨m (oC) so víi thêi kú 1980 - 1999 Các mốc thời gian Vùng 2020 2030 2050 2060 2080 2100 1. Tây Bắc 0,5 0,7÷0,8 1,2÷1,3 1,4÷1,7 1,6÷2,4 1,7÷3,3 2. Đông Bắc 0,5 0,7 1,2÷1,3 1,4÷1,6 1,6÷2,3 1,7÷3,2 3. Đồng bằng Bắc Bộ 0,5 0,7 1,2÷1,3 1,4÷1,6 1,5÷2,3 1,6÷3,1 4. Bắc Trung Bộ 0,6 0,8÷0,9 1,4÷1,5 1,6÷1,8 1,8÷2,6 1,9÷3,6 5. Nam Trung Bộ 0,4 0,6 0,9÷1,0 1,0÷1,2 1,2÷1,8 1,2÷2,4 6. Tây Nguyên 0,3 0,5 0,8 0,9÷1,0 1,0÷1,5 1,1÷2,1 7. Nam Bộ 0,4 0,6 1,0 1,1÷1,3 1,3÷1,9 1,4÷2,6 Nguồn: MONRE, 2009 Theo kÕt qu¶ dù b¸o cña mét sè nghiªn nh÷ng t¸c ®éng nghiªm träng ®Õn sù ph¸t cøu th× nhiÖt ®é trung b×nh ë ViÖt Nam cã triÓn kinh tÕ x· héi cña ViÖt Nam vμ cÇn thÓ t¨ng thªm 3oC, mùc n−íc biÓn cã thÓ tiÕp tôc ®−îc nghiªn cøu. Theo Bé Tμi d©ng lªn thªm 1 m vμo n¨m 2100 (MONRE, nguyªn vμ M«i tr−êng (MONRE, 2009), 2009). Theo IPCC (2007), nhiÖt ®é trung B§KH g©y ra nh÷ng t¸c ®éng tiÒm tμng ®Õn c¸c lÜnh vùc vμ khu vùc kh¸c nhau bao gåm b×nh ë vïng §«ng Nam ¸ sÏ t¨ng thªm t¸c ®éng ®Õn tμi nguyªn n−íc; t¸c ®éng ®Õn 3,77oC vμo cuèi thÕ kû nμy, thêi tiÕt sÏ trë s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vμ an ninh l−¬ng thùc; lªn kh« h¬n, mùc n−íc biÓn toμn cÇu sÏ d©ng t¸c ®éng ®Õn l©m nghiÖp; t¸c ®éng ®Õn thñy lªn 59 cm, thËm chÝ cã thÓ d©ng cao h¬n 1 m s¶n; t¸c ®éng ®Õn ngμnh n¨ng l−îng, ngμnh theo −íc tÝnh cña mét sè chuyªn gia khÝ hËu giao th«ng vËn t¶i, ngμnh c«ng nghiÖp vμ nÕu tÝnh ®Õn c¶ yÕu tè b¨ng tan nhanh ë x©y dùng, ngμnh v¨n hãa, thÓ thao, du lÞch, s«ng b¨ng vμ d¶i b¨ng. dÞch vô; t¸c ®éng ®Õn søc kháe con ng−êi. 3.1.2. T¸c ®éng cña B§KH ®èi víi ViÖt Nam HÇu hÕt nh÷ng t¸c ®éng nμy ®Òu lμ nh÷ng Theo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cña Uû ban liªn t¸c ®éng tiªu cùc, ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc ChÝnh phñ vÒ B§KH (IPCC, 2007), kÕt qu¶ lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña nghiªn cøu cña Ng©n hμng thÕ giíi ®Êt n−íc. (Dasgupta, 2007), cña Ch−¬ng tr×nh Kinh tÕ 3.1.3. øng phã víi B§KH ë ViÖt Nam m«i tr−êng §«ng Nam ¸ (Yusuf & Francisco, NhËn thøc râ ¶nh h−ëng cña B§KH, 2009) vμ nh÷ng nghiªn cøu s¬ bé ban ®Çu chÝnh phñ ViÖt Nam ®· triÓn khai thùc hiÖn cña c¸c nhμ khoa häc ViÖt Nam (TrÇn Thôc, mét lo¹t c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n nh»m n©ng 2007; §μo Xu©n Häc, 2009...) th× B§KH sÏ cã 352
  4. Tổng quan về biến đổi khí hậu và những thách thức trong phân tích kinh tế biến đổi khí hậu... cao kh¶ n¨ng gi¶m thiÓu vμ thÝch øng víi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®· øng phã víi B§KH, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña B§KH theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh− thay ®Êt n−íc. Th¸ng 11/2007, Thñ t−íng ChÝnh ®æi gièng c©y trång, c¶i t¹o hÖ thèng m−¬ng phñ ®· phª duyÖt ChiÕn l−îc quèc gia phßng, t−íi tiªu, x©y dùng hoÆc gia cè nhμ cöa, thay chèng vμ gi¶m nhÑ thiªn tai ®Õn n¨m 2020 ®æi thêi gian nu«i trång thuû s¶n... Tuy (QuyÕt ®Þnh sè 172/2007/Q§-TTg); th¸ng nhiªn, viÖc ®¸nh gi¸ nh÷ng chiÕn l−îc thÝch 7/2008, Bé Tμi nguyªn M«i tr−êng ®· x©y øng nμy cÇn tiÕp tôc ®−îc nghiªn cøu ®Ó lùa dùng Ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia øng chän ra chiÕn l−îc thÝch øng phï hîp, hiÖu phã víi B§KH; th¸ng 9/2008, Bé N«ng qu¶ vμ bÒn v÷ng nhÊt. nghiÖp vμ PTNT ®· phª duyÖt Khung 3.2. Nh÷ng th¸ch thøc trong ph©n tÝch ch−¬ng tr×nh hμnh ®éng thÝch øng víi B§KH kinh tÕ biÕn ®æi khÝ hËu cña ngμnh n«ng nghiÖp vμ PTNT giai ®o¹n Cã thÓ nãi ph©n tÝch kinh tÕ B§KH lμ 2008-2020 (QuyÕt ®Þnh sè 2730/Q§-BNN- mét c«ng viÖc ®Çy th¸ch thøc do c¸c mèi liªn KHCN); trong n¨m 2008, ViÖn Quy ho¹ch hÖ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau gi÷a B§KH vμ thuû lîi ®· triÓn khai nghiªn cøu vμ b¸o c¸o ph¸t triÓn kinh tÕ, do tÝnh kh«ng ch¾c ch¾n vÒ ¶nh h−ëng cña n−íc biÓn d©ng ®Õn ngËp trong c¶ viÖc dù b¸o t×nh tr¹ng B§KH vμ lôt vμ x©m nhËp mÆn ®èi víi ®ång b»ng s«ng viÖc triÓn khai c¸c biÖn ph¸p thÝch øng. Tuy Cöu Long, ®ång b»ng s«ng Hång vμ khu vùc kh«ng râ rμng nh−ng c¸c ph©n tÝch kinh tÕ ven biÓn miÒn Trung... B§KH hiÖn nay cã thÓ ®−îc chia ra lμm ba Ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia øng phã h−íng chÝnh: ph©n tÝch ¶nh h−ëng cña víi B§KH ®· ®−îc ChÝnh phñ phª duyÖt B§KH ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ; ph©n tÝch c¸c theo QuyÕt ®Þnh sè 158/2008/Q§-TTg bao biÖn ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh tr¹ng tr¸i ®Êt gåm 3 giai ®o¹n lμ giai ®o¹n khëi ®éng (2009 nãng lªn; vμ ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p thÝch - 2010), giai ®o¹n triÓn khai (2011 - 2015) vμ øng víi B§KH. giai ®o¹n ph¸t triÓn (sau 2015). Môc tiªu chiÕn l−îc cña ch−¬ng tr×nh lμ ®¸nh gi¸ ®−îc 3.2.1. Th¸ch thøc trong ph©n tÝch ¶nh h−ëng cña B§KH ®Õn c¸c ngμnh kinh tÕ møc ®é t¸c ®éng cña B§KH ®èi víi c¸c lÜnh vùc, ngμnh vμ ®Þa ph−¬ng trong tõng giai MÆc dï cã sù thèng nhÊt r»ng, tr¸i ®Êt ®o¹n vμ x©y dùng ®−îc kÕ ho¹nh hμnh ®éng sÏ nãng lªn ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh, tuy cã tÝnh kh¶ thi ®Ó øng phã hiÖu qu¶ víi nhiªn sù kh«ng ch¾c ch¾n c¶ vÒ khÝa c¹nh B§KH cho tõng giai ®o¹n ng¾n h¹n vμ dμi khoa häc (nhiÖt ®é sÏ t¨ng thªm bao h¹n nh»m ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng nhiªu...?) vμ khÝa c¹nh kinh tÕ (kÕt qu¶ cña cña ®Êt n−íc... §Ó ®¹t môc tiªu cña ch−¬ng sù thay ®æi ®ã sÏ nh− thÕ nμo?) lμm cho viÖc tr×nh ®· ®Ò ra, dù tÝnh kinh phÝ cÇn cho dù b¸o vμ ®¸nh gi¸ c¸c ¶nh h−ëng cña t×nh nh÷ng ho¹t ®éng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh giai tr¹ng tr¸i ®Êt nãng lªn gÆp rÊt nhiÒu khã ®o¹n 2009 - 2015 (kh«ng bao gåm kinh phÝ kh¨n th¸ch thøc. H¬n n÷a, do mçi vïng, mçi triÓn khai c¸c kÕ ho¹ch hμnh ®éng cña c¸c ®Þa ph−¬ng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm ®Æc thï nªn bé, ngμnh, ®Þa ph−¬ng) lμ 1.965 tû ®ång. ¶nh h−ëng cña B§KH kh«ng gièng nhau Ngoμi ra, c¸c tØnh vμ thμnh phè ®Òu ®· gi÷a c¸c vïng, gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng. Bªn vμ ®ang x©y dùng, triÓn khai chiÕn l−îc øng c¹nh ®ã, mét sè ¶nh h−ëng cã thÓ mang tÝnh phã víi B§KH cña ®Þa ph−¬ng m×nh. C¸c tÝch cùc trong khi mét sè ¶nh h−ëng kh¸c céng ®ång d©n c−, c¸c hé gia ®×nh còng ®· cã mang tÝnh tiªu cùc, mét sè ¶nh h−ëng lμ nh÷ng chiÕn l−îc øng phã víi t×nh tr¹ng t−¬ng ®èi nhá trong khi mét sè ¶nh h−ëng B§KH. KÕt qu¶ cña mét sè nghiªn cøu gÇn kh¸c lμ rÊt trÇm träng... ChÝnh v× vËy ph©n ®©y (NguyÔn Quèc ChØnh, 2008; Hoμng TriÖu tÝch ¶nh h−ëng cña B§KH ®Õn c¸c ngμnh Huy, 2008…) cho thÊy, c¸c hé gia ®×nh vμ kinh tÕ thùc sù lμ mét th¸ch thøc lín ®èi víi 353
  5. Nguyễn Mậu Dũng c¸c nhμ nghiªn cøu trªn thÕ giíi còng nh− ®Ó gi¶m vμ tèi thiÓu ho¸ møc ®é thiÖt h¹i do c¸c nhμ nghiªn cøu cña ViÖt Nam. B§KH g©y ra. §· cã kh¸ nhiÒu c¸c nghiªn cøu ph©n Trong 20 n¨m qua ®· cã rÊt nhiÒu tÝch ¶nh h−ëng cña B§KH ®Õn c¸c ngμnh nghiªn cøu nh»m ph©n tÝch c¸c lîi Ých vμ chi kinh tÕ. Tuy nhiªn c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu phÝ cña c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ t×nh tr¹ng th−êng cã sù kh¸c biÖt kh¸ lín vÒ møc ®é tr¸i ®Êt nãng lªn. Mét sè nhμ nghiªn cøu ®· ¶nh h−ëng, hay thiÖt h¹i do B§KH g©y ra. cè g¾ng tÝch hîp c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu vμo Ch¼ng h¹n ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp - trong m« h×nh mang tÝnh chÊt vïng hoÆc mét ngμnh ®−îc ph©n tÝch nhiÒu nhÊt trong toμn cÇu vÒ t¨ng tr−ëng kinh tÕ vμ B§KH, bèi c¶nh B§KH, c¸c nhμ nghiªn cøu vÒ ¶nh qua ®ã ®¸nh gi¸ c¸c ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch liªn h−ëng cña B§KH ®èi víi nÒn n«ng nghiÖp quan ®Õn B§KH. NhiÒu nghiªn cøu ®· −íc cña Mü còng cã nh÷ng −íc tÝnh rÊt kh¸c tÝnh chi phÝ cña c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý l−îng nhau: dao ®éng tõ gi¸ trÞ ngμnh n«ng nghiÖp khÝ th¶i nh»m h¹n chÕ t×nh tr¹ng B§KH. sÏ gi¶m ®i 25% ®Õn sÏ t¨ng lªn 20% Tuy nhiªn nh÷ng nghiªn cøu ®ã vμ kÕt luËn (Hanemann, 2008). §iÒu nμy lμ do mèi quan cña chóng chØ cã thÓ ®−îc coi lμ nh÷ng minh hÖ t−¬ng t¸c gi÷a khÝ hËu vμ sù sinh tr−ëng ho¹ tæng qu¸t h¬n lμ viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c ph¸t triÓn cña c©y trång lμ rÊt phøc t¹p: chi phÝ cña viÖc thùc thi chÝnh s¸ch ®Ò xuÊt. B§KH cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt vμ C¸c nhμ ph©n tÝch th−êng ®Æt ra rÊt nhiÒu chÊt l−îng s¶n phÈm, ®Õn nhu cÇu n−íc t−íi, nh÷ng gi¶ ®Þnh ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ qu¸ tr×nh ®Õn t×nh tr¹ng s©u bÖnh, cá d¹i, ®Õn tÇng tÝnh to¸n. HÇu hÕt c¸c nghiªn cøu ®Òu bá ozone... Sù kh¸c biÖt vÒ tÝnh to¸n ¶nh h−ëng qua mét sè lÜnh vùc quan träng cã thÓ bÞ ¶nh cña B§KH còng x¶y ra ®èi víi hÇu hÕt c¸c h−ëng bëi c¸c chÝnh s¸ch ®Ò xuÊt ®ã (ch¼ng ngμnh, c¸c lÜnh vùc kh¸c. Theo Hanemann h¹n ch−a ®Ò cËp ®Õn sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c (2008), sù kh¸c biÖt nμy lμ do sù kh«ng lo¹i khÝ th¶i, vÊn ®Ò c«ng nghÖ gi¶m th¶i, thèng nhÊt trong nhËn thøc vÒ thiÖt h¹i mμ vÊn ®Ò ®Æt ra gi÷a c¸c n−íc, gi÷a c¸c thÕ B§KH g©y ra vμ ý nghÜa cña tÝnh khÈn cÊp hÖ…). MÆc dï vËy, nh÷ng nghiªn cøu tæng ®èi víi viÖc thùc hiÖn c¸c hμnh ®éng øng hîp ®ã còng gióp cho viÖc x¸c ®Þnh ®−îc møc phã. ®é quan träng cña c¸c yÕu tè, chØ ra ®−îc nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt vμ cung cÊp 3.2.2. Th¸ch thøc trong ph©n tÝch c¸c biÖn c¸c th«ng tin cã gi¸ trÞ cho c¸c nhμ ho¹ch ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh tr¹ng tr¸i ®Þnh chÝnh s¸ch. ®Êt nãng lªn Ngoμi c¸c biÖn ph¸p gi¶m khÝ th¶i tõ c¸c B§KH lμ do hiÖu øng khÝ nhμ kÝnh g©y nhμ m¸y c«ng nghiÖp, c¸c ph−¬ng tiÖn giao ra, tuy nhiªn khÝ quyÓn mang nh÷ng ®Æc th«ng..., mét sè nghiªn cøu ®· chØ ra c¸c biÖn tÝnh cña hμng ho¸ c«ng céng (kh«ng ai së ph¸p cã hiÖu qu¶ kh¸c ®Ó gi¶m l−îng khÝ h÷u, ai còng cã thÓ sö dông vμ kh«ng ai ph¶i th¶i vμo trong m«i tr−êng. Nh÷ng biÖn ph¸p tr¶ tiÒn cho viÖc sö dông ®ã). ChÝnh v× vËy nμy bao gåm: duy tr× vμ t¨ng diÖn tÝch rõng; B§KH lμ mét vÊn ®Ò mang tÝnh toμn cÇu vμ qu¶n lý s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h−íng v× thÕ cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p mang tÝnh gi¶m l−îng khÝ ph¸t th¶i th«ng qua sö dông toμn cÇu. Nh×n chung c¸c nhμ khoa häc hiÖn ®Êt hîp lý, t¨ng c−êng sö dông ph©n h÷u c¬, nay ®Òu thèng nhÊt r»ng ®Ó h¹n chÕ t×nh kh«i phôc nh÷ng vïng ®Êt bÞ suy tho¸i; t¨ng tr¹ng nãng lªn cña tr¸i ®Êt th× ph¶i gi¶m c−êng sö dông n¨ng l−îng cã thÓ t¸i t¹o..... l−îng ph¸t th¶i khÝ nhμ kÝnh. Trong khi Tuy nhiªn nh÷ng ph©n tÝch kinh tÕ cña c¸c gi¶m l−îng khÝ th¶i nhμ kÝnh lμ cÇn thiÕt ®Ó ng¨n chÆn sù nãng lªn cña tr¸i ®Êt th× c¸c biÖn ph¸p nμy trªn thÕ giíi còng nh− ë ViÖt biÖn ph¸p thÝch øng víi B§KH lμ thiÕt yÕu Nam vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. 354
  6. Tổng quan về biến đổi khí hậu và những thách thức trong phân tích kinh tế biến đổi khí hậu... 3.2.3. Th¸ch thøc trong ph©n tÝch c¸c biÖn khi c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ nh− gi¶m m¹nh ph¸p thÝch øng víi B§KH l−îng khÝ ph¸t th¶i ngay lËp tøc ®−îc thùc hiÖn, cho nªn c¸c biÖn ph¸p thÝch øng lμ hÕt C¸c biÖn ph¸p thÝch øng víi B§KH lμ søc cÇn thiÕt. MÆc dï biÖn ph¸p h¹n chÕ vμ cùc kú quan träng, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c n−íc thÝch øng lμ bæ trî cho nhau nh−ng chóng cã ®ang ph¸t triÓn vμ ®èi víi nç lùc gi¶m nghÌo nh÷ng nÐt ®Æc tr−ng riªng. Trong khi lîi Ých cña c¸c n−íc nμy do nh÷ng ng−êi nghÌo tõ h¹n chÕ t×nh tr¹ng B§KH mang tÝnh chÊt th−êng lμ dÔ bÞ tæn th−¬ng nhÊt do B§KH. toμn cÇu vμ diÔn ra chËm th× lîi Ých tõ c¸c ChÝnh v× vËy, thÝch øng víi B§KH th«ng qua biÖn ph¸p thÝch øng víi B§KH mang tÝnh viÖc x©y dùng n¨ng lùc thÝch øng, triÓn khai ®Þa ph−¬ng vμ nh÷ng lîi Ých nμy ®−îc mang nh÷ng hμnh ®éng thÝch øng cô thÓ trong c¸c l¹i mét c¸ch kh¸ nhanh chãng. ChÝnh v× vËy, ngμnh nh¹y c¶m víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu, trî trong khi c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ t×nh tr¹ng gióp ng−êi nghÌo øng phã víi B§KH lμ hîp B§KH cÇn sù hîp t¸c mang tÝnh quèc tÕ vμ phÇn kh«ng thÓ thiÕu trong chiÕn l−îc ph¸t gÆp nhiÒu th¸ch thøc v× sù kh¸c biÖt vÒ thÓ triÓn cña c¸c n−íc, nhÊt lμ nh÷ng n−íc ®ang chÕ chÝnh trÞ th× c¸c biÖn ph¸p thÝch øng cã ph¸t triÓn. thÓ ®−îc thùc hiÖn th«ng qua hμnh ®éng cña Tuy nhiªn cã rÊt Ýt c¸c nghiªn cøu vÒ c¸c ®Þa ph−¬ng. tÝnh kinh tÕ cña nh÷ng biÖn ph¸p thÝch øng - C¸c biÖn ph¸p thÝch øng víi B§KH cã víi B§KH vμ nh×n chung nh÷ng nghiªn cøu liªn hÖ chÆt chÏ ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. vÒ chñ ®Ò nμy hiÖn cßn kh¸ s¬ sμi vμ ®¬n Nghiªn cøu kinh tÕ c¸c biÖn ph¸p thÝch øng gi¶n (World Bank, 2008). §iÒu nμy chñ yÕu víi B§KH trë lªn phøc t¹p h¬n bëi v× c¸c lμ do kinh tÕ häc vÒ thÝch øng víi B§KH lμ biÖn ph¸p thÝch øng cã mèi liÖn hÖ chÆt chÏ mét lÜnh vùc míi vμ ch−a cã nh÷ng ph−¬ng víi c¸c môc tiªu ph¸t triÓn. RÊt khã cã thÓ ph¸p thèng nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ ®−îc toμn bé t¸ch biÖt gi÷a ph¸t triÓn vμ c¸c biÖn ph¸p c¸c chi phÝ ph¸t sinh vμ do sù h¹n chÕ trong thÝch øng c¶ vÒ mÆt lý luËn vμ thùc tiÔn. hiÓu biÕt vÒ nh÷ng biÖn ph¸p thÝch øng. MÆc Ph¸t triÓn cã thÓ lμm cho nÒn kinh tÕ ®a dï kh¸i niÖm tæng qu¸t vÒ tÝnh kinh tÕ cña d¹ng h¬n, Ýt phô thuéc vμo c¸c ngμnh dÔ bÞ thÝch øng víi B§KH cã thÓ lμ ®¬n gi¶n, tuy t¸c ®éng bëi B§KH h¬n… Trong nhiÒu nhiªn thÝch øng víi B§KH cã mét sè nÐt ®Æc tr−êng hîp, ph¸t triÓn vμ c¸c biÖn ph¸p biÖt lμm cho nã trë nªn phøc t¹p vμ cã tÝnh thÝch øng cã thÓ coi lμ mét. ThÝch øng víi ®Æc thï trong ph©n tÝch kinh tÕ: B§KH còng ®−îc xem lμ yªu cÇu thiÕt yÕu - C¸c biÖn ph¸p thÝch øng vμ c¸c biÖn ®èi víi ph¸t triÓn, ch¼ng h¹n nÕu nh÷ng nÒn ph¸p h¹n chÕ t×nh tr¹ng B§KH cã mèi quan kinh tÕ phô thuéc vμo n«ng nghiÖp kh«ng hÖ chÆt chÏ víi nhau. CÇn chó ý r»ng bÊt kú thÝch øng víi t×nh tr¹ng thay ®æi nhiÖt ®é vμ sù thÝch øng cã hiÖu qu¶ nμo ®èi víi B§KH l−îng m−a th× sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Òu cÇn ph¶i kÕt hîp c¶ c¸c biÖn ph¸p h¹n ®ã sÏ bÞ ng¨n c¶n. chÕ t×nh tr¹ng B§KH vμ c¸c biÖn ph¸p thÝch - Cã nhiÒu lo¹i biÖn ph¸p thÝch øng víi øng víi B§KH. Mét mÆt, nh÷ng biÖn ph¸p B§KH. Theo lo¹i ®èi t−îng ®Ò xuÊt biÖn h¹n chÕ t×nh tr¹ng B§KH lμ hÕt søc cÇn ph¸p thÝch øng cã thÓ ph©n chia thμnh hai thiÕt v× nÕu kh«ng th× viÖc thÝch øng víi lo¹i lμ thÝch øng tù ph¸t (thÝch øng cña c¸c nh÷ng ¶nh h−ëng tiÒm tμng mμ B§KH g©y hé gia ®×nh vμ céng ®ång mμ kh«ng cã sù can ra lμ ®iÒu kh«ng thÓ (mùc n−íc biÓn cã thÓ thiÖp cña chÝnh s¸ch c«ng nh−ng trong d©ng cao tõ 5 - 15 m do b¨ng tan nÕu kh«ng khu«n khæ cña chÝnh s¸ch c«ng hiÖn t¹i) vμ cã biÖn ph¸p h¹n chÕ sù nãng lªn cña tr¸i thÝch øng cã kÕ ho¹ch (thÝch øng lμ kÕt qu¶ ®Êt). MÆt kh¸c, ch¾c ch¾n B§KH sÏ diÔn ra cña quyÕt ®Þnh chÝnh s¸ch cã sù c©n nh¾c kü ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh nμo ®ã ngay c¶ 355
  7. Nguyễn Mậu Dũng l−ìng). Theo thêi ®iÓm ¸p dông cã thÓ chia qu¶ ph©n tÝch vμ vÊn ®Ò lùa chän biÖn ph¸p. TÝnh thêi ®iÓm vμ viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ vμ lîi ra thμnh c¸c biÖn ph¸p thÝch øng tr−íc vμ Ých cña biÖn ph¸p thÝch øng lμ rÊt quan c¸c biÖn ph¸p thÝch øng sau khi xuÊt hiÖn träng. NÕu lîi Ých vμ chi phÝ ®−îc x¸c ®Þnh t¸c ®éng cña B§KH. ViÖc ph©n chia thμnh trong kho¶ng thêi gian t−¬ng ®èi ng¾n th× cã c¸c lo¹i biÖn ph¸p nμy cã thÓ gióp cho viÖc thÓ sö dông møc chiÕt khÊu th«ng th−êng ph©n tÝch ®Ó chØ ra c¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh nh− trong ®Çu t− hay tiªu dïng. Tuy nhiªn, phñ cã t¹o ®éng lùc ®Ó c¸c hé gia ®×nh vμ nÕu lîi Ých cña biÖn ph¸p thÝch øng kh«ng céng ®ång thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p thÝch øng chØ mang l¹i ®èi víi thÕ hÖ hiÖn t¹i mμ cßn hay kh«ng, vμ biÖn ph¸p thÝch øng tr−íc hay ®èi víi c¶ thÕ hÖ t−¬ng lai th× viÖc lùa chän biÖn ph¸p thÝch øng sau sÏ cã hiÖu qu¶ cao møc chiÕt khÊu phï h¬p trë thμnh mét vÊn h¬n... ®Ò khã kh¨n. Ngoμi ra vÊn ®Ò c«ng b»ng gi÷a - VÊn ®Ò kh«ng ch¾c ch¾n. TÝnh kh«ng c¸c nhãm d©n c− trong cïng mét thÕ hÖ vμ ch¾c ch¾n lμ vÊn ®Ò ®Æc h÷u ®èi víi B§KH gi÷a c¸c thÕ hÖ víi nhau còng cÇn ®−îc quan vμ ®Æt ra th¸ch thøc lín nhÊt trong ph©n t©m. tÝch kinh tÕ cña B§KH. §ã lμ sù kh«ng ch¾c C¸c biÖn ph¸p nh»m thÝch øng víi ch¾n vÒ møc ®é ¶nh h−ëng cña B§KH ®Õn B§KH ®·, ®ang vμ ch¾c ch¾n sÏ diÔn ra vμ nÒn kinh tÕ, vÒ thêi ®iÓm ¶nh h−ëng, vÒ ¶nh sÏ gãp phÇn gi¶m thiÓu nh÷ng thiÖt h¹i do h−ëng cña B§KH ®Õn c¸c nhãm d©n c− kh¸c B§KH g©y ra. Tuy nhiªn, c¸c biÖn ph¸p nhau, vμ ph¶n øng cña c¸c nhãm d©n c− nμy thÝch øng còng kh«ng ph¶i lμ cã thÓ ®−îc víi B§KH, sù kh«ng ch¾c ch¾n vÒ lîi Ých vμ thùc hiÖn mét c¸ch ngay lËp tøc vμ nÕu cã chi phÝ cña c¸c biÖn ph¸p thÝch øng, vμ ®−îc thùc hiÖn th× nh÷ng biÖn ph¸p ®ã còng nh÷ng yÕu tè ®ã sÏ thay ®æi nh− thÕ nμo theo ch−a ch¾c ®· lμ hoμn h¶o. ChÝnh v× vËy, thêi gian. TÝnh kh«ng ch¾c ch¾n nμy lμm cho trong ph©n tÝch kinh tÕ cña c¸c biÖn ph¸p viÖc x©y dùng chiÕn l−îc thÝch øng “tèi −u” thÝch øng víi B§KH cã thÓ bao gåm c¸c lo¹i ®èi víi B§KH lμ cùc kú khã kh¨n. Ch¼ng chi phÝ: (1) chi phÝ thiÖt h¹i tr−íc khi c¸c h¹n thêi ®iÓm ®Çu t− thùc hiÖn biÖn ph¸p biÖn ph¸p thÝch øng ®−îc thùc hiÖn; (2) chi thÝch øng sÏ phô thuéc ®¸ng kÓ vμo thêi phÝ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p thÝch øng bao ®iÓm kú väng x¶y ra ¶nh h−ëng cña B§KH gåm chi phÝ lËp kÕ ho¹ch, chi phÝ chuÈn bÞ, ®Õn nÒn kinh tÕ, vμo tiÕn bé khoa häc kü chi phÝ thùc hiÖn; vμ (3) chi phÝ hay thiÖt h¹i thuËt ®èi víi c¸c biÖn ph¸p thÝch øng, vμo trong dμi h¹n nÕu nh− biÖn ph¸p thÝch øng tÝnh kh«ng thÓ ®¶o ng−îc chi phÝ thÝch øng ®ã lμ kh«ng hoμn h¶o. Nh÷ng vÊn ®Ò nμy (kh«ng thÓ sö dông l¹i chi phÝ ®· ®−îc ®Çu vÉn ch−a ®−îc ®Ò cËp ®Õn trong hÇu hÕt c¸c t− cho thÝch øng víi B§KH vμo ®Çu t− cho nghiªn cøu vμ do vËy sù cÇn cã thªm nh÷ng môc ®Ých kh¸c), phô thuéc vμo tû lÖ chiÕt nghiªn cøu trong lÜnh vùc nμy. khÊu x· héi, dßng tiÒn vμ t×nh tr¹ng tμi 3.3. Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong ph©n tÝch chÝnh trong gãi ®Çu t− cña chÝnh phñ… kinh tÕ B§KH ë ViÖt Nam T−¬ng tù, lîi Ých cña c¸c biÖn ph¸p thÝch øng lμ kh«ng ch¾c ch¾n vμ nÕu nh− lîi Ých ®ã chØ ViÖt Nam ®· vμ ®ang triÓn khai mét sè ®−îc biÕt ®Õn trong t−¬ng lai th× ®Çu t− cho ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu vÒ B§KH. MÆc dï biÖn ph¸p thÝch øng sÏ bÞ tr× ho·n. vËy, kh¸i niÖm vÒ B§KH, t¸c ®éng tiÒm tμng - Khã kh¨n trong lùa chän dßng thêi cña B§KH vμ tÝnh chÊt cÇn thiÕt cña viÖc gian, tû lÖ chiÕt khÊu vμ ®¶m b¶o c«ng b»ng. triÓn khai ¸p dông c¸c biÖn ph¸p thÝch øng ViÖc lùa chän dßng thêi gian vμ tû lÖ chiÕt víi B§KH vÉn ch−a ®−îc ng−êi d©n ViÖt khÊu trong ph©n tÝch kinh tÕ c¸c biÖn ph¸p Nam nhËn thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ (World thÝch øng víi B§KH cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt Bank, 2007). Do vËy t¨ng c−êng c«ng t¸c 356
  8. Tổng quan về biến đổi khí hậu và những thách thức trong phân tích kinh tế biến đổi khí hậu... truyÒn th«ng vμ c¸c nghiªn cøu vÒ B§KH, Gi¶m thiÓu l−îng khÝ ph¸t th¶i nhμ trong ®ã cã c¸c nghiªn cøu ph©n tÝch kinh tÕ kÝnh lμ biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó h¹n chÕ t×nh vÒ B§KH lμ hÕt søc cÇn thiÕt. tr¹ng B§KH trong t−¬ng lai. Tuy nhiªn ®©y lμ vÊn ®Ò mang tÝnh chÊt toμn cÇu, cÇn cã C¸c nghiªn cøu ph©n tÝch kinh tÕ sù tham gia cña nhiÒu tæ chøc, nhiÒu quèc B§KH ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi nªn gia trªn thÕ giíi. §èi víi ViÖt Nam, t¨ng tËp trung lμm râ vÒ ¶nh h−ëng cña B§KH c−êng trång rõng cã thÓ lμ mét trong nh÷ng ®Õn c¸c ngμnh kinh tÕ, ®Õn môc tiªu ph¸t biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, cÇn x©y triÓn, ®Æc biÖt lμ ®Õn môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m dùng c¬ chÕ chi tr¶ dÞch vô m«i tr−êng, vμ nghÌo. Do hé nghÌo, ®Æc biÖt lμ phô n÷ ®Ò nghÞ c¸c tæ chøc quèc tÕ hç trî c«ng t¸c nghÌo sÏ lμ ®èi t−îng dÔ bÞ tæn th−¬ng nhÊt trång rõng th«ng qua x©y dùng thÞ tr−êng d−íi t¸c ®éng cña B§KH nªn nghiªn cøu mua b¸n giÊy phÐp gi¶m ph¸t th¶i khÝ nhμ nh»m x¸c ®Þnh ng−êi nghÌo sÏ bÞ ¶nh h−ëng kÝnh vμ c¬ chÕ ph¸t triÓn s¹ch. §©y lμ nh− thÕ nμo do B§KH, nhu cÇu vμ sù quan nh÷ng vÊn ®Ò quan träng cÇn ®−îc nghiªn t©m cña hä sÏ ®−îc ®¸p øng nh− thÕ nμo cøu trong t−¬ng lai. trong ®iÒu kiÖn B§KH lμ cÇn thiÕt vμ cã ý nghÜa quan träng. Nh÷ng t¸c ®éng cña B§KH ®Õn c¸c vÊn 4. KÕT LUËN ®Ò kinh tÕ - x· héi cña ViÖt Nam, ch¼ng h¹n ViÖt Nam lμ mét trong 5 quèc gia bÞ ¶nh n−íc biÓn d©ng cã ¶nh h−ëng nh− thÕ nμo h−ëng nÆng nÒ nhÊt do B§KH. NhiÖt ®é ®Õn vÊn ®Ò t¸i ®Þnh c− vμ s¶n xuÊt n«ng trung b×nh ë ViÖt Nam cã thÓ t¨ng thªm 3oC nghiÖp hay B§KH cã ¶nh h−ëng nh− thÕ nμo vμ mùc n−íc biÓn cã thÓ d©ng lªn thªm 1 m ®Õn sè l−îng ng−êi di c− còng lμ nh÷ng vÊn vμo n¨m 2100, g©y ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn ®Ò ch−a cã c©u tr¶ lêi vμ cÇn ®−îc nghiªn 11% d©n sè vμ tæn thÊt kho¶ng 10% GDP cøu. C¸c nghiªn cøu còng cÇn ®−îc triÓn (World Bank, 2007). B§KH sÏ g©y ra nh÷ng khai ®Ó x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p thÝch øng cã t¸c ®éng tiÒm tμng ®Õn c¸c ngμnh, c¸c lÜnh hiÖu qu¶ nhÊt trong ng¾n h¹n, dμi h¹n vμ vùc kh¸c nhau. Nh»m øng phã víi B§KH, x¸c ®Þnh chiÕn l−îc ®Ó ®¶m b¶o sù t¨ng ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· triÓn khai thùc hiÖn tr−êng kinh tÕ bÒn v÷ng, thùc hiÖn thμnh mét lo¹t c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n, ®Æc biÖt lμ c«ng môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vμ ®¶m Ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia øng phã víi b¶o cuéc sèng Êm no cho ng−êi d©n. B§KH do Bé Tμi nguyªn vμ M«i tr−êng ®Ò Do B§KH lμ mèi ®e do¹ c¬ b¶n víi sù xuÊt. ph¸t triÓn con ng−êi nªn viÖc thiÕt kÕ, triÓn C¸c nghiªn cøu kinh tÕ biÕn ®èi khÝ hËu khai c¸c biÖn ph¸p thÝch øng víi B§KH cña hiÖn nay tËp trung vμo viÖc nghiªn cøu ¶nh quèc gia nªn bao gåm c¸c vÊn ®Ò vÒ sinh kÕ, h−ëng cña biÕn ®èi khÝ hËu ®Õn ph¸t triÓn qu¶n lý nguån n−íc, dÞch vô gi¸o dôc, y tÕ.... kinh tÕ x· héi, c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn vμ nªn cã sù phèi hîp tham gia cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ vμ lîi Ých cña c¸c biÖn ph¸p ng¨n c¶n c¬ quan qu¶n lý cã liªn quan, c¸c thμnh phÇn vμ c¸c chiÕn l−îc thÝch øng víi B§KH. Tuy kinh tÕ. §Æc biÖt, chiÕn l−îc vμ c¸c biÖn ph¸p vËy, kÕt qu¶ −íc tÝnh ¶nh h−ëng cña B§KH thÝch øng cÇn ®−îc tÝch hîp mét c¸ch ®Çy ®ñ ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi gi÷a c¸c t¸c gi¶ vμo ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th−êng kh«ng gièng nhau, ®«i khi cã sù kh¸c cña c¸c ®Þa ph−¬ng vμ cña chÝnh phñ ®Ó cã biÖt rÊt lín. C¸c nghiªn cøu ®¸nh gi¸ tæng thÓ ®−îc triÓn khai cã hiÖu qu¶. §©y còng lμ hîp vÒ lîi Ých vμ chi phÝ cña c¸c biÖn ph¸p mét chñ ®Ò cÇn ®−îc nghiªn cøu vμ c¸ch tiÕp nh»m h¹n chÕ B§KH th−êng ®Æt ra rÊt cËn tõ d−íi lªn (bottom-up) cã thÓ mang l¹i nhiÒu nh÷ng gi¶ ®Þnh ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ qu¸ hiÖu qu¶. 357
  9. Nguyễn Mậu Dũng tr×nh tÝnh to¸n nªn kÕt qu¶ nghiªn cøu chØ NguyÔn Quèc ChØnh (2008). Household and commune adaptation experiences and cã ý nghÜa m« t¶ kh¸i qu¸t, mÆc dï vËy còng strategies for sea level rise in Giao Thien gióp cho viÖc x¸c ®Þnh tÇm quan träng cña commune, Nam Dinh province, Vietnam. c¸c yÕu tè kh¸c nhau trong viÖc c¾t gi¶m A presentation in EEPSEA Workshop. l−îng khÝ th¶i nhμ kÝnh vμ cho thÊy chiÕn Bali, Indonesia. l−îc cã hiÖu qu¶ nhÊt nh»m h¹n chÕ B§KH. Dasgupta. S. at al. (2007) The Impact of Sea C¸c nghiªn cøu vÒ nh÷ng biÖn ph¸p thÝch Level Rise on Developing Countries: A øng víi B§KH cßn Ýt vμ kh¸ s¬ sμi do thÝch Comparative Analysis. www- øng víi B§KH cã nh÷ng ®Æc ®iÓm ®Æc thï wds.worldbank.org/servlet/ accessed on 5 trong ph©n tÝch kinh tÕ. Sep 2009. MÆc dï ViÖt Nam ®· vμ ®ang triÓn khai Hanemann, M. (2008): Economics of Climate mét sè ch−¬ng tr×nh dù ¸n liªn quan ®Õn Changes: Reconsidered. A Presentation in B§KH, tuy nhiªn kh¸i niÖm vÒ B§KH, t¸c EEPSEA Workshop. Bali, Indonesia. ®éng tiÒm tμng cña B§KH vμ tÝnh chÊt cÇn §μo Xu©n Häc (2009), KÕ ho¹ch thÝch øng thiÕt cña viÖc triÓn khai ¸p dông c¸c biÖn víi biÕn ®æi khÝ hËu trong lÜnh vùc n«ng ph¸p thÝch øng víi B§KH vÉn ch−a ®−îc nghiÖp vμ ph¸t triÓn n«ng th«n. Bμi tr×nh ng−êi d©n ViÖt Nam nhËn thøc mét c¸ch ®Çy bμy trong héi th¶o ViÖt Nam thÝch øng víi ®ñ ngoai trõ mét sè ®èi t−îng nhÊt ®Þnh. Do BiÕn ®æi khÝ hËu, tæ chøc t¹i Héi An, vËy, t¨ng c−êng c«ng t¸c truyÒn th«ng vμ c¸c Qu¶ng Nam ngμy 31 th¸ng 7 n¨m 2009. nghiªn cøu vÒ B§KH, trong ®ã cã c¸c nghiªn Hoμng TriÖu Huy (2008) Early warning cøu ph©n tÝch kinh tÕ vÒ B§KH lμ hÕt søc systems for typhoon management in a cÇn thiÕt. C¸c nghiªn cøu ph©n tÝch kinh tÕ coastal community: Role of information and local institutions. A presentation in vÒ B§KH ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi nªn EEPSEA Workshop. Bali, Indonesia. tËp trung lμm râ vÒ ¶nh h−ëng cña B§KH IPCC (2007). Climate Change 2007: ®Õn c¸c ngμnh kinh tÕ, ®Õn môc tiªu ph¸t Contribution of Working Groups to the triÓn, ®Æc biÖt lμ ®Õn môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m Fourth Assessment Report of the nghÌo. C¸c nghiªn cøu còng cÇn ®−îc triÓn Intergovernmental Panel on Climate khai ®Ó x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p thÝch øng cã Change. Cambridge University Press hiÖu qu¶ nhÊt trong ng¾n h¹n, dμi h¹n vμ MONRE - Bé Tμi nguyªn vμ M«i tr−êng x¸c ®Þnh chiÕn l−îc ®Ó ®¶m b¶o sù t¨ng (2009). Ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia tr−êng kinh tÕ bÒn v÷ng, thùc hiÖn thμnh øng phã víi biÕn ®èi khÝ hËu. c«ng môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vμ ®¶m TrÇn Thôc (2007). BiÕn ®æi khÝ hËu ë ViÖt b¶o cuéc sèng Êm no cho ng−êi d©n. Nam. Bμi tr×nh bμy vÒ B§KH, Héi An, ViÖt Nam. World Bank (2008) Economics of Adaptation Tμi liÖu tham kh¶o to Climate Change: Methodology Report. ADB (2009). The Economics of Climate Yusuf A. & H. Francisco (2009). Climate Change in Southeast Asia: A Regional Change: Vulnerability Mapping for Review. Southeast Asia. EEPSEA report. 358
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2