zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Sự phát triển của chế định sở hữu tư nhân qua các bản hiến pháp của Việt Nam "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

68
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sự phát triển của chế định sở hữu tư nhân qua các bản hiến pháp của Việt Nam Trong những trường hợp có thể truy cứu trách nhiệm hình sự được do có tội danh tương ứng trong BLHS thì vẫn có trường hợp phải truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều luật chung cho hành vi xảy ra ở nhiều lĩnh vực khác nhau và do vậy có thể việc xử lí không đáp ứng được yêu cầu phòng, chống có tính đặc thù của lĩnh vực...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Sự phát triển của chế định sở hữu tư nhân qua các bản hiến pháp của Việt Nam "

nghiªn cøu - trao ®æi Sù ph¸t triÓn cña chÕ ®Þnh së h÷u t− nh©n qua c¸c b¶n HiÕn ph¸p cña ViÖt nam Hoµng Ngäc ThØnh * S ë h÷u bao giê còng l vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng cña mäi cuéc c¸ch m¹ng x héi, c¶i c¸ch kinh tÕ. Së h÷u l chÝnh trÞ x héi to lín. Nh÷ng thay ®æi n y ®−îc ph¶n ¸nh qua nhiÒu mÆt cña ®êi sèng v chÕ ®é së h÷u còng l mét trong tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ x héi ph¸t sinh nh÷ng mÆt ®ã. ChÕ ®é së h÷u trong thêi tõ viÖc chiÕm h÷u, sö dông v ®Þnh ®o¹t k× ph¸t triÓn cña Nh n−íc Céng hßa x cña con ng−êi ®èi víi c¸c s¶n phÈm cña héi chñ nghÜa ViÖt Nam thÓ hiÖn kh¸ sinh tù nhiªn v x héi. Víi c¸ch hiÓu n y, ®éng trong c¸c b¶n HiÕn ph¸p 1946, nÕu chØ tho¸ng qua chóng ta cã c¶m 1959, 1980 v 1992. ChÝnh v× lÏ ®ã, sù t−ëng r»ng së h÷u l mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn cña chÕ ®é së h÷u ë n−íc ta cã ng−êi v vËt, mèi quan hÖ ph¶n ¸nh sù lÖ thÓ ph©n l m mét sè giai ®o¹n. thuéc cña vËt v o mét chñ thÓ cô thÓ. Tuy a. Giai ®o¹n 1946- 1959 nhiªn, trong thùc tÕ, së h÷u l hÖ thèng Trong giai ®o¹n n y chÕ ®é së h÷u ë quan hÖ kinh tÕ v« cïng phøc t¹p ph¸t n−íc ta cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: sinh gi÷a c¸c chñ thÓ xung quanh viÖc - §Æc ®iÓm thø nhÊt l sù ®a d¹ng vÒ chiÕm h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t mét vËt chñ së h÷u. Trong nÒn kinh tÕ lóc ®ã tån nhÊt ®Þnh. Sù ph¸t triÓn cña x héi, cña t¹i nhiÒu th nh phÇn kinh tÕ v mçi th nh c¸c ®Þnh chÕ chÝnh trÞ - x héi lu«n lu«n phÇn kinh tÕ ®Òu cã mét vÞ trÝ ph¸p lÝ nhÊt g¾n víi sù vËn ®éng cña së h÷u. ®Þnh v b×nh ®¼ng víi nhau. Bªn c¹nh 1. Sù ph¸t triÓn cña chÕ ®é së h÷u ë mét sè c¬ së kinh tÕ do Nh n−íc th nh ViÖt Nam qua c¸c giai ®o¹n sau 1945 lËp hoÆc quèc h÷u hãa tån t¹i nhiÒu xÝ ë ViÖt Nam, vÊn ®Ò së h÷u, ®Æc biÖt nghiÖp t− nh©n. C¸c chñ thÓ n y tham gia l së h÷u ruéng ®Êt còng ® ®Ó l¹i nhiÒu c¸c quan hÖ kinh tÕ ®−îc chi phèi bëi c¸c dÊu Ên lÞch sö trong sù ph¸t triÓn c¸c ®Þnh yÕu tè v quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr−êng. chÕ chÝnh trÞ ph¸p lÝ. Bé luËt Hång §øc l Cã thÓ nãi chÕ ®é së h÷u trong giai ®o¹n vÝ dô kh¸ s¾c nÐt vÒ ¶nh h−ëng cña chÕ n y l chÕ ®é së h÷u ®Æc tr−ng cho nÒn ®é së h÷u, ®Æc biÖt l së h÷u ®Êt ®ai ®èi kinh tÕ thÞ tr−êng; víi c¸c ®Þnh chÕ chÝnh trÞ - ph¸p lÝ lóc ®ã. - §Æc ®iÓm thø hai l sù ®a d¹ng vÒ Nh×n chung, nghiªn cøu vÊn ®Ò së h÷u, sù kh¸ch thÓ quan hÖ së h÷u. Kh¸ch thÓ cña vËn ®éng v nh÷ng biÕn d¹ng cña nã cã ý chÕ ®é së h÷u trong thêi k× n y kh«ng bÞ nghÜa v t¸c dông rÊt lín trong viÖc t×m h¹n chÕ. Tõ t− liÖu s¶n xuÊt ®Õn t− liÖu hiÓu b¶n chÊt cña c¸c ®Þnh chÕ chÝnh trÞ - tiªu dïng, ®éng s¶n, bÊt ®éng s¶n, bÝ ph¸p lÝ cña mét quèc gia. quyÕt kÜ thuËt... ®Òu cã thÓ trë th nh Cã thÓ nãi r»ng trong vßng nöa thÕ kØ, * Gi¶ng viªn chÝnh ®Êt n−íc ta ® tr¶i qua nhiÒu biÕn ®æi Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi t¹p chÝ luËt häc - 43
nghiªn cøu - trao ®æi kh¸ch thÓ cña quan hÖ së h÷u. nh÷ng quy ®Þnh lo¹i bá hoÆc tuyªn bè së - C¸c quan hÖ së h÷u mang nÆng dÊu h÷u ®èi víi kh¸ch thÓ n y l bÊt hîp Ên cña chÕ ®é së h÷u phong kiÕn - thuéc ph¸p. ®Þa vÒ ®Êt ®ai. §iÒu n y ®−îc gi¶i thÝch - C¸c quan hÖ së h÷u ®−îc h×nh th nh bëi thùc tÕ l nÒn kinh tÕ ViÖt Nam thêi v vËn ®éng trªn nÒn t¶ng cña c¬ chÕ kÕ k× n y l nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp. §a sè ho¹ch hãa tËp trung v sù chuyÓn dÞch t i c¸c quan hÖ së h÷u h×nh th nh xung s¶n hÇu nh− Ýt kÐo theo sù chuyÓn dÞch quanh ®Êt ®ai, ngo¹i trõ mét sè th nh phè h×nh thøc së h÷u v× ®a sè sù chuyÓn dÞch lín n¬i cã mét sè c¬ së c«ng nghiÖp v t i s¶n n y diÔn ra gi÷a c¸c tæ chøc, c¸c c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp v doanh nghiÖp nh n−íc, gi÷a c¸c tæ chøc th−¬ng m¹i. tËp thÓ víi nhau. Sù chuyÓn dÞch së h÷u - §Æc ®iÓm tiÕp theo cña quan hÖ së vÒ c¬ b¶n còng diÔn ra theo chiÒu h−íng: h÷u thêi k× n y l tÝnh chÊt ®a d¹ng cña Së h÷u t− nh©n => së h÷u nh n−íc hoÆc c¸c lo¹i h×nh së h÷u. Bªn c¹nh h×nh thøc së h÷u tËp thÓ hay së h÷u nh n−íc => së së h÷u nh n−íc cßn cã sù tån t¹i cña c¸c h÷u tËp thÓ. h×nh thøc së h÷u nh− së h÷u t− b¶n, së - Møc ®é c«ng h÷u hãa v nh n−íc h÷u tËp thÓ, së h÷u céng ®ång v së h÷u hãa c¸c quan hÖ së h÷u trë nªn m¹nh mÏ t− nh©n. Së h÷u t− nh©n l lo¹i h×nh së h¬n. Thêi k× n y ®−îc coi l thêi k× h÷u phæ biÕn v chñ yÕu trong thêi k× ho ng kim cña c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp n y. Tuy nhiªn, do tÝnh chÊt v ®Æc ®iÓm trung. Do sù gia t¨ng nhanh chãng cña nÒn kinh tÕ phong kiÕn nöa thuéc ®Þa cña h×nh thøc së h÷u nh n−íc, do sù ®iÒu tiÕt n−íc ta nªn së h÷u t− nh©n ®èi víi ruéng m¹nh mÏ c¸c quan hÖ kinh tÕ b»ng c¸c ®Êt v t− liÖu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã vÞ lo¹i chØ tiªu kÕ ho¹ch kh¸c nhau nªn c¸c trÝ lín nhÊt. Nh÷ng th nh qu¶ cña c¶i quan hÖ së h÷u còng trë nªn ®¬n gi¶n v c¸ch ruéng ®Êt trong giai ®o¹n n y ® h×nh thøc. Xem xÐt quan hÖ hîp ®ång- l m t¨ng vÞ trÝ cña ng−êi n«ng d©n víi t− lÜnh vùc cã thÓ coi l cã sù n¨ng ®éng th× c¸ch l chñ së h÷u t− liÖu s¶n xuÊt. chóng ta còng vÉn thÊy râ tÝnh ®¬n ®iÖu b. Giai ®o¹n 1960- 1986 trong c¸c quan hÖ ®ã nÕu xÐt vÒ h×nh thøc §Æc ®iÓm cña chÕ ®é së h÷u trong së h÷u cña c¸c chñ thÓ tham gia. Tham giai ®o¹n n y bao gåm: gia quan hÖ hîp ®ång víi t− c¸ch l chñ - C¸c h×nh thøc së h÷u nh n−íc v së së h÷u chØ cã c¸c tæ chøc kinh tÕ XHCN, h÷u tËp thÓ ®−îc −u tiªn ph¸t triÓn. Së tøc l c¸c tæ chøc kinh tÕ nh n−íc v tËp h÷u nh n−íc, ®Æc biÖt l c¸c doanh thÓ. Thùc tÕ n y tån t¹i c¶ trong c¸c quan nghiÖp quèc doanh ®−îc coi l th nh hÖ tiªu dïng b¸n lÎ - n¬i hÖ thèng c¸c tæ phÇn kinh tÕ chñ ®¹o v ®−îc t¹o mäi chøc mËu dÞch quèc doanh v tËp thÓ ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt ®Ó ph¸t triÓn; ®−îc tæ chøc hÇu hÕt trong c¸c lÜnh vùc, - Sù ®a d¹ng cña h×nh thøc së h÷u bÞ trong tÊt c¶ c¸c cÊp tõ trung −¬ng ®Õn mÊt dÇn. Kh¸ch thÓ cña quan hÖ së h÷u tØnh, huyÖn, x , th«n. còng bÞ thu hÑp. T− liÖu s¶n xuÊt gÇn nh− c. Giai ®o¹n 1986 ®Õn nay bÞ lo¹i khái së h÷u c¸ nh©n. Së h÷u t− Trong giai ®o¹n n y, nÒn kinh tÕ ® nh©n ®èi víi t− liÖu s¶n xuÊt hÇu nh− cã nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n. §©y l giai kh«ng cã chç ®øng mÆc dï trong hÖ ®o¹n m chÝnh s¸ch ®æi míi cña §¶ng v thèng ph¸p luËt lóc bÊy giê kh«ng cã Nh n−íc ta b¾t ®Çu ®−îc ®−a v o cuéc 44 - t¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi sèng v mét trong nh÷ng nhiÖm vô cña ph¸t triÓn n y ® ®Ó l¹i dÊu Ên ®Ëm nÐt chÝnh s¸ch n y l x©y dùng nÒn kinh tÕ trong sù h×nh th nh v ph¸t triÓn ph¸p nhiÒu th nh phÇn, gi¶i phãng mäi tiÒm luËt vÒ së h÷u. n¨ng trong x héi ®Ó x©y dùng v ph¸t - ChÕ ®é së h÷u trong giai ®o¹n n y triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n−íc. ViÖc thÓ trë nªn ®a d¹ng h¬n rÊt nhiÒu so víi tÊt c¶ chÕ hãa ®−êng lèi n y, nhÊt l ë khÝa c¸c giai ®o¹n tr−íc ®ã. Sù ®a d¹ng n y c¹nh chÕ ®é së h÷u chËm h¬n rÊt nhiÒu so kh«ng chØ b¾t nguån tõ viÖc Nh n−íc ta víi nh÷ng biÕn ®æi cña nÒn kinh tÕ. ChÕ x©y dùng nÒn kinh tÕ ®a th nh phÇn theo ®é së h÷u trong thêi k× n y bao gåm mét ®Þnh h−íng XHCN m cßn do sù héi sè ®Æc ®iÓm sau ®©y: nhËp cña ViÖt Nam v o nÒn kinh tÕ thÕ - Trong thêi k× kh¸ d i, tõ 1986 ®Õn giíi. ChÝnh sù héi nhËp n y ® l m xuÊt 1992, nÒn kinh tÕ n−íc ta cã sù tån t¹i hiÖn trong nÒn kinh tÕ n−íc ta nh÷ng chñ c¸c h×nh thøc së h÷u m HiÕn ph¸p thÓ víi c¬ cÊu tæ chøc v chÕ ®é së h÷u kh«ng ghi nhËn, ®ã l h×nh thøc së h÷u t− rÊt ®Æc thï m tr−íc ®ã ch−a thÊy. §ã l nh©n ®èi víi t− liÖu s¶n xuÊt hay cßn gäi nh÷ng xÝ nghiÖp liªn doanh, xÝ nghiÖp l së h÷u t− nh©n. NhiÒu doanh nghiÖp t− 100% vèn ®Çu t− n−íc ngo i, xÝ nghiÖp nh©n, nhiÒu h×nh thøc liªn doanh gi÷a t− BOT, BTO... nh©n víi t− nh©n xuÊt hiÖn v ho¹t ®éng - Kh¸ch thÓ cña c¸c quan hÖ së h÷u kh¸ tÝch cùc trong nÒn kinh tÕ mÆc dï c¬ còng trë nªn ®a d¹ng h¬n so víi c¶ giai së ph¸p lÝ cho sù tån t¹i cña chóng hÇu ®o¹n 1945 - 1959. Sù ®a d¹ng cña kh¸ch nh− l ch−a cã. M i ®Õn HiÕn ph¸p 1992 thÓ së h÷u thÓ hiÖn ë chç nhiÒu vËt, nhiÒu th× mét sè nguyªn t¾c quan träng cña nÒn lo¹i quyÒn ®−îc coi l kh¸ch thÓ cña quan kinh tÕ thÞ tr−êng nh− tù do kinh doanh, hÖ së h÷u. Ch¼ng h¹n, xuÊt xø h ng hãa, së h÷u t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n xuÊt míi tªn gäi cña doanh nghiÖp, s¸ng chÕ, ph¸t ®−îc thÓ chÕ hãa. TiÕp ®ã l nh÷ng v¨n minh hiÖn nay ®Òu ®−îc coi l kh¸ch thÓ b¶n ph¸p luËt quan träng cã liªn quan ®Õn cña quan hÖ së h÷u. chÕ ®é së h÷u ra ®êi nh− LuËt c«ng ti, - Trong nÒn kinh tÕ cña ®Êt n−íc giai LuËt doanh nghiÖp t− nh©n, LuËt ph¸ s¶n, ®o¹n n y cã sù xuÊt hiÖn nhiÒu h×nh thøc Bé luËt d©n sù. së h÷u ®an xen. C¸c xÝ nghiÖp liªn doanh, - ChÕ ®é së h÷u t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n c¸c c«ng ti cæ phÇn cã cæ ®«ng l doanh xuÊt ph¸t triÓn m¹nh. TÝnh tõ ng y nghiÖp nh n−íc, doanh nghiÖp tËp thÓ v 1/1/1991 ®Õn ng y 15/11/1999 theo sè c¸c tæ chøc x héi l nh÷ng vÝ dô vÒ lo¹i liÖu cña Bé kÕ ho¹ch v ®Çu t− chØ trong h×nh së h÷u ®an xen n y. Cïng víi qu¸ vßng h¬n 8 n¨m sau khi LuËt doanh tr×nh cæ phÇn hãa doanh nghiÖp, h×nh nghiÖp t− nh©n v LuËt c«ng ti ra ®êi, thøc së h÷u ®an xen n y ng y c ng trë trong ph¹m vi c¶ n−íc ® cã 421 c«ng ti nªn phæ biÕn h¬n. cæ phÇn víi sè vèn l 5.231,057 tØ ®ång, NÐt ®Æc tr−ng kh¸ næi bËt cña chÕ ®é 2.227 c«ng ti TNHH víi sè vèn l së h÷u trong giai ®o¹n n y l sù tån t¹i 13.099,332 tØ ®ång, 26.639 doanh nghiÖp phæ biÕn c¸c chñ së h÷u n−íc ngo i t¹i t− nh©n víi sè vèn l 5.995,876 tØ ®ång v ViÖt Nam. ViÖc më cöa thu hót ®Çu t− h ng chôc ngh×n c¸c hé kinh doanh cã n−íc ngo i ® l m t¨ng nhanh sè l−îng ®¨ng kÝ v c¸c hé kinh doanh nhá theo c¸c chñ së h÷u n−íc ngo i ë ViÖt Nam. NghÞ ®Þnh 66-H§BT ng y 2/3/1992. Sù NhiÒu doanh nh©n c¸c n−íc, ®Æc biÖt l t¹p chÝ luËt häc - 45
nghiªn cøu - trao ®æi c¸c doanh nh©n tõ Singapore, H n Quèc, chiÕm ®ãng. T¹i ®ã, nh÷ng ®¹o luËt ®−îc § i Loan, NhËt B¶n ® ®Çu t− v o ViÖt ban h nh tr−íc 1945 vÉn cã hiÖu lùc. Do Nam. Hä l chñ së h÷u cña c¸c xÝ nghiÖp c¸c k× häp cña Quèc héi khãa I kh«ng thÓ liªn doanh, xÝ nghiÖp 100% vèn ®Çu t− tæ chøc ®−îc nªn ho¹t ®éng lËp ph¸p nãi n−íc ngo i, xÝ nghiÖp BOT cã lîi Ých g¾n chung v c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ së h÷u chÆt víi sù vËn ®éng cña t i s¶n, vèn m nãi riªng kh«ng ®−îc ban h nh trong thêi hä ®Çu t− v o ViÖt Nam. k× n y. ChÝnh v× vËy, quyÒn t− h÷u t i s¶n Nh÷ng b−íc ph¸t triÓn cña chÕ ®é së ®−îc ghi nhËn trong b¶n HiÕn ph¸p ®Çu h÷u v ®Æc tr−ng cña chóng trong tõng tiªn kh«ng cã c¬ héi ®−îc cô thÓ hãa giai ®o¹n ph¸t triÓn cô thÓ cña ®Êt n−íc trong c¸c chÕ ®Þnh ph¸p luËt cô thÓ. PhÇn ® ®Ó l¹i dÊu Ên kh¸ râ nÐt trong c¸c ®Þnh lín c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ban h nh trong chÕ ph¸p luËt cã liªn quan còng nh− trong thêi k× n y Ýt chøa ®ùng c¸c quy ph¹m vÒ to n bé hÖ thèng ph¸p luËt nãi chung. së h÷u nãi chung v vÒ së h÷u t− nh©n §iÒu n y cã nguyªn nh©n lÞch sö v khoa nãi riªng. V¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan häc cña nã. Mçi nh n−íc ®Òu c«ng nhËn ®Õn së h÷u ®¸ng chó ý l NghÞ ®Þnh sè chÕ ®é së h÷u phï hîp víi lîi Ých to n 519/TTg vÒ b¶o tån cæ tÝch, NghÞ ®Þnh sè côc, l©u d i hoÆc lîi Ých côc bé, tr−íc 410 ng y 6/9/1957 vÒ m−êi chÝnh s¸ch m¾t. §Ó b¶o vÖ chÕ ®é së h÷u thÝch hîp khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ë miÒn nói. Trong ®ã, nh n−íc th−êng sö dông c¸c c«ng cô nh÷ng v¨n b¶n n y cã chøa ®ùng mét sè kh¸c nhau m tr−íc hÕt l ph¸p luËt. V× quy ®Þnh vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u ®èi víi vËy, nh− chóng t«i ® nªu trªn, nghiªn cæ tÝch, c©y cèi ë n«ng th«n. cøu c¸c chÕ ®Þnh cô thÓ cña ph¸p luËt vÒ Giai ®o¹n 1960 - 1986 ®¸nh dÊu sù së h÷u cã ý nghÜa quan träng trong viÖc xuÊt hiÖn cña mét quan ®iÓm kh¸c vÒ chÕ t×m hiÓu b¶n chÊt cña chÕ ®é së h÷u, mèi ®é së h÷u t− nh©n hay cßn gäi l chÕ ®é liªn hÖ gi÷a nã víi hÖ thèng ph¸p luËt v t− h÷u. Quan ®iÓm cña Nh n−íc XHCN c¸c ®Þnh chÕ chÝnh trÞ. ViÖt Nam thêi k× n y vÒ chÕ ®é t− h÷u 2. ChÕ ®é së h÷u t− nh©n qua c¸c ®−îc thÓ hiÖn mét c¸ch kh¸ râ trong HiÕn giai ®o¹n sau 1945 ph¸p 1959 v ®Æc biÖt l trong HiÕn ph¸p Së h÷u t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n xuÊt nãi 1980. §iÒu 14, 15, 16 HiÕn ph¸p 1959 riªng v së h÷u t− nh©n ®èi víi t i s¶n kh¼ng ®Þnh Nh n−íc b¶o hé quyÒn së kh¸c nãi chung ®Òu ®−îc thõa nhËn v h÷u vÒ ruéng ®Êt v c¸c t− liÖu s¶n xuÊt b¶o vÖ ë d−íi chÝnh thÓ céng hßa d©n chñ kh¸c cña n«ng d©n, t− liÖu s¶n xuÊt cña nh©n d©n giai ®o¹n 1945 - 1959. §iÒu 12 nh÷ng ng−êi lao ®éng thñ c«ng v lao HiÕn ph¸p 1946 quy ®Þnh quyÒn t− h÷u ®éng riªng lÎ, b¶o hé t− liÖu s¶n xuÊt v t i s¶n cña c«ng d©n ViÖt Nam ®−îc ®¶m cña c¶i kh¸c cña c¸c nh t− s¶n d©n téc. b¶o. Trong giai ®o¹n n y, do nh÷ng ho n Song song víi viÖc b¶o hé ®ã, HiÕn ph¸p c¶nh lÞch sö, ®Æc biÖt l cuéc kh¸ng chiÕn còng v¹ch râ sù cÇn thiÕt ph¶i c¶i t¹o c¸c chèng thùc d©n Ph¸p x©m l−îc, chÕ ®é së th nh phÇn kinh tÕ Êy v tõng b−íc h÷u t− nh©n ch−a cã ®−îc nh÷ng chÕ ®Þnh chuyÓn chóng th nh th nh phÇn kinh tÕ ph¸p luËt cô thÓ ®¶m b¶o. MÆt kh¸c, HiÕn nh n−íc hoÆc tËp thÓ. Quan ®iÓm trªn vÒ ph¸p 1946 cña Nh n−íc d©n chñ nh©n chÕ ®é së h÷u t− nh©n ®−îc kh¼ng ®Þnh d©n kh«ng ®−îc thùc hiÖn trªn phÇn lín l¹i trong HiÕn ph¸p 1980 víi møc ®é l nh thæ cña ®Êt n−íc bÞ thùc d©n Ph¸p cøng r¾n h¬n ®èi víi th nh phÇn kinh tÕ 46 - t¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi ®−îc coi l “phi x héi chñ nghÜa” n y. cña quan hÖ së h÷u v ë môc ®Ých cña c¸c §iÒu 18 HiÕn ph¸p 1980 kh¼ng ®Þnh l chñ thÓ khi tham gia quan hÖ së h÷u. Nh n−íc thùc hiÖn nÒn kinh tÕ quèc d©n Trong hÖ thèng ph¸p luËt cña n−íc ta chñ yÕu cã hai th nh phÇn l kinh tÕ quèc thêi k× 1960 - 1986 xuÊt hiÖn mét sè chÕ doanh v kinh tÕ tËp thÓ. §iÒu 24, 25, 26 ®Þnh, mét sè quy ph¹m ph¸p luËt vÒ HiÕn ph¸p 1980 kh¼ng ®Þnh tiÕp tôc c¶i quyÒn së h÷u c¸ nh©n v b¶o vÖ quyÒn së t¹o c¸c th nh phÇn kinh tÕ nh− n«ng d©n h÷u c¸ nh©n mÆc dï ch−a ph¶i l ho n c¸ thÓ, thî thñ c«ng, th nh phÇn kinh tÕ chØnh v ®Çy ®ñ. C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt t− b¶n chñ nghÜa b»ng nh÷ng h×nh thøc cã liªn quan ®Õn së h÷u c¸ nh©n ®¸ng chó thÝch hîp. Nh− vËy, vÒ c¬ b¶n chÕ ®é t− ý ë giai ®o¹n n y l Th«ng t− sè 48/TTg h÷u mÆc dï ch−a bÞ “®Æt ra ngo i vßng ng y 3/6/1963 vÒ së h÷u ®èi víi tr©u bß, ph¸p luËt” nh−ng vÞ trÝ cña chóng trong Th«ng t− sè 228/TTg ng y 22/8/1975 vÒ nÒn kinh tÕ quèc d©n v trong hÖ thèng tiÒn göi cña chñ hîp doanh ë Ng©n h ng ph¸p luËt thêi k× n y cã thÓ nãi rÊt mê nh n−íc, QuyÕt ®Þnh sè 55/CP ng y nh¹t. Nh÷ng th nh phÇn kinh tÕ n y ®−îc 23/2/1980 vÒ së h÷u « t« con cña t− nh©n, coi l phi x héi chñ nghÜa. Còng chÝnh v× QuyÕt ®Þnh sè 39/CP ng y 9/2/1979 vÒ lÝ do ®ã, trong hÖ thèng ph¸p luËt cña ®Êt qu¶n lÝ v ng b¹c, ®¸ quý. Nh÷ng v¨n b¶n n−íc ta lóc ®ã hÇu nh− kh«ng tån t¹i n y chøa ®ùng mét sè quy ph¹m ph¸p nh÷ng biÖn ph¸p ph¸p lÝ ®Ó b¶o vÖ chÕ ®é luËt ®iÒu chØnh quan hÖ së h÷u t− nh©n. t− h÷u m chØ cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m VÒ c¬ b¶n, c¸c v¨n b¶n n y ®−îc ban c¶i t¹o v l m triÖt tiªu c¸c lo¹i h×nh cña h nh phï hîp víi quan ®iÓm vÒ së h÷u t− chÕ ®é së h÷u t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n xuÊt. nh©n trong giai ®o¹n n y. Kh¸ch thÓ cña NÐt ®Æc biÖt trong hÖ thèng ph¸p luËt c¸c quan hÖ së h÷u t− nh©n l nh÷ng t i thêi k× n y l sù h×nh th nh kh¸i niÖm së s¶n ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu tiªu dïng v h÷u c¸ nh©n. Kh¸i niÖm n y h×nh th nh sinh ho¹t h ng ng y cña c«ng d©n nh− do sù ¶nh h−ëng cña c¸c quy ®Þnh cña nh cöa, c©y cèi, tiÒn v ngo¹i tÖ cã HiÕn ph¸p vÒ viÖc h¹n chÕ chÕ ®é së h÷u nguån gèc hîp ph¸p. PhÇn lín c¸c v¨n t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n xuÊt v sù b¶o hé b¶n n y ®Òu cã quy ®Þnh r ng buéc chñ quyÒn së h÷u cña c«ng d©n ®èi víi thu së h÷u kh«ng ®−îc sö dông t i s¶n n y ®Ó nhËp hîp ph¸p, cña c¶i ®Ó d nh v nh ë. kinh doanh v bu«n b¸n tr¸i phÐp, l m Nh÷ng t i s¶n n y ®−¬ng nhiªn thuéc së nh÷ng viÖc cã ¶nh h−ëng ®Õn an ninh, trËt h÷u cña c¸ nh©n, tøc l thuéc vÒ t− h÷u. tù x héi. Ph¸p luËt thêi k× n y Ýt chó Kh¸i niÖm së h÷u c¸ nh©n h×nh th nh ®Ó träng ®Õn c¸c biÖn ph¸p b¶o hé së h÷u t− lÝ gi¶i phÇn n o m©u thuÉn gi÷a c¸c ph¹m nh©n. trï nãi trªn. Trong khoa häc ph¸p lÝ, së Giai ®o¹n 1986 ®Õn nay ®¸nh dÊu sù h÷u c¸ nh©n ®−îc gi¶i thÝch nh− l chÕ kÕ thõa v ph¸t triÓn mét sè quy ®Þnh cña ®Þnh ph¸p luËt XHCN, l tæng hîp c¸c HiÕn ph¸p 1946 vÒ së h÷u t− nh©n ë møc quy ph¹m ph¸p luËt ®iÒu chØnh quan hÖ ®é cao h¬n. §iÒu 15 HiÕn ph¸p 1992 gi÷a c¸c chñ thÓ ph¸t sinh tõ viÖc chiÕm kh¼ng ®Þnh së h÷u t− nh©n l lo¹i h×nh së h÷u, sö dông v ®Þnh ®o¹t t i s¶n nh»m h÷u ®−îc thõa nhËn ë n−íc Céng hßa x phôc vô môc ®Ých tiªu dïng v sinh ho¹t héi chñ nghÜa ViÖt Nam. §iÒu 21 HiÕn cña c¸c chñ thÓ n y. Tãm l¹i, së h÷u c¸ ph¸p quy ®Þnh kinh tÕ c¸ thÓ, kinh tÕ t− nh©n kh¸c víi së h÷u t− nh©n ë kh¸ch thÓ b¶n t− nh©n ®−îc tæ chøc s¶n xuÊt kinh t¹p chÝ luËt häc - 47
nghiªn cøu - trao ®æi doanh, ®−îc th nh lËp doanh nghiÖp víi chiÕm gi÷ bÊt hîp ph¸p, quyÒn yªu cÇu quy m« kh«ng h¹n chÕ. §iÒu 58 HiÕn c¸c chñ thÓ kh¸c chÊm døt h nh vi c¶n trë ph¸p 1992 coi viÖc c«ng d©n së h÷u thu tr¸i ph¸p luËt ®èi víi viÖc thùc hiÖn nhËp hîp ph¸p, t− liÖu s¶n xuÊt, sinh quyÒn së h÷u, quyÒn chiÕm h÷u hîp ho¹t, vèn, t i s¶n kh¸c l quyÒn hiÕn ®Þnh ph¸p, quyÒn yªu cÇu båi th−êng thiÖt h¹i v ®−îc Nh n−íc b¶o hé b»ng nhiÒu biÖn m ng−êi kh¸c g©y ra ®èi víi t i s¶n cña ph¸p kh¸c nhau. C¸c quy ®Þnh trªn cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã, ph¸p luËt hiÖn h nh HiÕn ph¸p 1992 cho thÊy c¸ch nh×n nhËn còng chó ý tíi mét sè biÖn ph¸p ®iÒu ho n to n kh¸c ®èi víi chÕ ®é së h÷u t− chØnh quan hÖ liªn quan ®Õn së h÷u ®èi nh©n. Së h÷u t− nh©n ®èi víi t− liÖu s¶n víi bÊt ®éng s¶n nh− mèc giíi x¸c ®Þnh xuÊt v c¸c t i s¶n kh¸c ®−îc coi l th nh ph¹m vi cña bÊt ®éng s¶n, sö dông bÊt phÇn trong nÒn kinh tÕ nhiÒu th nh phÇn ®éng s¶n liÒn kÒ... ViÖc b¶o vÖ quyÒn së cã sù qu¶n lÝ cña Nh n−íc theo ®Þnh h÷u b»ng biÖn ph¸p h×nh sù còng cã sù h−íng XHCN. Nh n−íc kh«ng ®Æt môc thay ®æi ®¸ng kÓ. Tr−íc ®©y, luËt h×nh sù tiªu c¶i t¹o nh÷ng th nh phÇn n y m t¹o cã c¸ch tiÕp cËn coi nh÷ng x©m ph¹m së ®iÒu kiÖn cho chóng ph¸t huy søc m¹nh, h÷u XHCN, tøc l së h÷u Nh n−íc v gi¶i phãng mäi tiÒm n¨ng ®Ó s¶n xuÊt tËp thÓ nghiªm träng h¬n so víi nh÷ng kinh doanh. ChÝnh c¸ch tiÕp cËn míi n y x©m ph¹m ®Õn së h÷u t− nh©n. Trong ® thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña ph¸p luËt së BLHS söa ®æi, sù ph©n biÖt n y sÏ kh«ng h÷u nãi chung v ®Þnh chÕ së h÷u t− nh©n cßn. §©y kh«ng chØ l vÊn ®Ò ®¬n thuÇn nãi riªng. Sau sù ra ®êi cña HiÕn ph¸p, hÖ vÒ kÜ thuËt lËp ph¸p m l sù ph¶n ¸nh thèng ph¸p luËt n−íc ta ® cã nhiÒu thay c¸ch nh×n míi cña Nh n−íc vÒ së h÷u t− ®æi lín trong viÖc ®iÒu chØnh quan hÖ së nh©n. §ã l c¸ch nh×n b×nh ®¼ng, kh«ng h÷u, nhÊt l víi sù ra ®êi cña Bé luËt d©n ph©n biÖt ®èi xö ®èi víi c¸c h×nh thøc së sù. h÷u kh¸c nhau. Ph¸p luËt giai ®o¹n 1986 ®Õn nay rÊt Nh÷ng ph©n tÝch kh¸i qu¸t trªn cho chó träng tíi ®Þnh chÕ së h÷u. Quan niÖm thÊy ph¸p luËt cña Nh n−íc ta vÒ së h÷u vÒ së h÷u t− nh©n còng cã sù thay ®æi c¬ t− nh©n ® v ®ang cã nh÷ng thay ®æi khi b¶n. Kh¸c víi tr−íc, së h÷u t− nh©n ®èi chóng ta b−íc sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng víi t− liÖu s¶n xuÊt ®−îc thõa nhËn. §©y cã ®Þnh h−íng XHCN. Trong nÒn kinh tÕ l ®iÓm cÇn ®−îc ®Æc biÖt l−u ý khi m së h÷u t− nh©n ®ang v sÏ ®ãng vai nghiªn cøu ph¸p luËt vÒ së h÷u t− nh©n trß ng y c ng quan träng th× viÖc ho n trong giai ®o¹n n y. Song song víi viÖc thiÖn ph¸p luËt vÒ së h÷u nãi chung v vÒ kh¼ng ®Þnh quyÒn tù do së h÷u, ph¸p luËt h×nh thøc së h÷u t− nh©n l ®iÒu tÊt yÕu. ViÖt Nam trong giai ®o¹n n y còng chó §iÒu n y chøng tá r»ng ph¸p luËt vÒ së träng tíi c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ quyÒn së h÷u g¾n liÒn víi nh÷ng biÕn ®æi kinh tÕ, h÷u. Bé luËt d©n sù ® ®−a ra mét sè c¸c chÝnh trÞ x héi cña mét quèc gia, l sù biÖn ph¸p b¶o vÖ quyÒn së h÷u m hÖ ph¶n ¸nh kh¸ râ nÐt ®−êng lèi chÝnh s¸ch thèng ph¸p luËt cña nhiÒu n−íc ® tõng cña quèc gia ®ã./. biÕt ®Õn v tõng ®−îc sö dông cã hiÖu qu¶. Ch−¬ng VI, phÇn II Bé luËt d©n sù ® quy ®Þnh quyÒn (cña chñ së h÷u) ®ßi l¹i vËt thuéc së h÷u cña m×nh nÕu bÞ 48 - t¹p chÝ luËt häc

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

837 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.