intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo tổng kết đề tài cấp bộ: Hoạt động nhượng quyền thương mại và việc xây dựng khuôn khổ pháp lý để quản lý hoạt động nhượng quyền thương mại ở Việt Nam

Chia sẻ: Minh Nguyet | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:161

Thêm vào BST
Báo xấu
98
lượt xem 21
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là nhằm giải quyết các vấn đề: Cơ sở lý luận của hoạt động nhựng quyền thương mại và việc xây dựng khuôn khổ pháp lý để quản lý hoạt dộng nhượng quyền thương mại; đánh giá thực trạng hoạt động nhượng quyền thương mại và thực trạng khuôn khổ pháp lý quản lý hoạt động nhượng quyền thương mại tại Việt Nam; định hướng hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để quản lý hoạt động nhượng quyền thương mại tại Việt Nam;... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tổng kết đề tài cấp bộ: Hoạt động nhượng quyền thương mại và việc xây dựng khuôn khổ pháp lý để quản lý hoạt động nhượng quyền thương mại ở Việt Nam

  1. Bé th−¬ng m¹i ViÖn nghiªn cøu th−¬ng m¹i B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp bé Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i Vµ viÖc x©y dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ë viÖt nam Chñ nhiÖm ®Ò tµi: lª thÞ hoa 6475 24/8/2007 hµ néi - 2007
  2. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam më ®Çu §−îc b¾t nguån tõ Mü vµo gi÷a thÕ kû 19, ®Õn nay ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®· xuÊt hiÖn ë 160 n−íc trªn thÕ giíi víi h¬n 16.000 hÖ thèng nh−îng quyÒn vµ hµng triÖu c¬ së kinh doanh ®ang ho¹t ®éng; doanh thu ®¹t tíi hµng ngh×n tû USD mçi n¨m.1 Chi phÝ thÊp vµ Ýt rñi ro lµ hai yÕu tè hÊp dÉn c¸c doanh nghiÖp trªn thÕ giíi tham gia ngµy cµng m¹nh mÏ vµo ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. XuÊt hiÖn tõ nh÷ng n¨m 1990, ®Õn nay ViÖt Nam cã kho¶ng 70 hÖ thèng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i víi doanh thu tõ ho¹t ®éng nµy ®¹t tíi hµng triÖu USD mçi n¨m. Ngoµi c¸c h·ng næi tiÕng thÕ giíi nh− KFC, Dimah, Qualitea, Kentucky, Burger, trµ s÷a Tr©n Ch©u … th× cµ phª Trung Nguyªn, b¸nh ngät Kinh §« vµ Phë 24 còng lµ nh÷ng doanh nghiÖp thµnh c«ng trong lÜnh vùc ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. Còng nh− tÊt c¶ c¸c ph−¬ng thøc kinh doanh kh¸c ®ang hiÖn h÷u trong nÒn kinh tÕ, bªn c¹nh nh÷ng −u ®iÓm, ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i còng cã thÓ ph¸t sinh nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc tíi m«i tr−êng kinh doanh nÕu nh− nã ®−îc ph¸t triÓn mét c¸ch tù do, thiÕu kiÓm so¸t vµ nhÊt lµ thiÕu sù gi¸m s¸t, qu¶n lý tõ phÝa Nhµ n−íc. Ngoµi ra, viÖc gia nhËp Tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) trong thêi gian tíi còng sÏ lµm cho ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc khi ViÖt Nam ph¶i thùc hiÖn cam kÕt më cöa thÞ tr−êng dÞch vô. Lóc ®ã, lµn sãng c¸c tËp ®oµn b¸n lÎ, siªu thÞ, thøc ¨n nhanh … tõ n−íc ngoµi sÏ th©m nhËp thÞ tr−êng ViÖt Nam theo m« h×nh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i sÏ ngµy cµng nhiÒu, g©y søc Ðp c¹nh tranh lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. Ngoµi ra, c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ë ViÖt Nam míi b¾t ®Çu cã hiÖu lùc tõ 01/01/2006 còng lµm h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng nµy trong thêi gian võa qua. V× nh÷ng lý do nªu trªn, viÖc tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi "Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ viÖc x©y dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam" lµ cÇn thiÕt vµ cã ý nghÜa c¶ vÒ mÆt lý luËn lÉn thùc tiÔn. * Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ: - C¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ viÖc x©y dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ thùc tr¹ng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam. 3
  3. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam - §Þnh h−íng hoµn thiÖn khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m qu¶n lý vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam * §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: - §èi t−îng nghiªn cøu lµ ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ khu«n khæ ph¸p lý qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ë ViÖt Nam. - Ph¹m vi nghiªn cøu vÒ néi dung : ®Ò tµi chØ tËp trung nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò lý luËn, ®Þnh h−íng hoµn thiÖn khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ë ViÖt Nam. - Ph¹m vi kh«ng gian : c¸c doanh nghiÖp trong n−íc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trªn l·nh thæ ViÖt Nam. * Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: §Ò tµi ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së tiÕp thu kÕt qu¶ cña c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu tr−íc ®©y, cã cËp nhËt th«ng tin ; sö dông tæng hîp c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu nh− ph©n tÝch, tæng hîp, m« h×nh ho¸ cã so s¸nh ®èi chiÕu kinh nghiÖm cña mét sè n−íc vµ thùc tiÔn cña ViÖt Nam, ®¶m b¶o tÝnh toµn diÖn, ®ång bé, thèng nhÊt, kh¶ thi cña hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt. Ngoµi ra, ®Ò tµi còng sö dông c¶ ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc tiÔn th«ng qua viÖc kh¶o s¸t t¹i chç c¸c cöa hµng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña Trung Nguyªn, Kinh §«, McDonald’s ... t¹i Hµ Néi, th¨m dß ý kiÕn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c nhµ nghiªn cøu vÒ xu h−íng vËn dông ph−¬ng thøc kinh doanh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam. * Néi dung nghiªn cøu: Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ c¸c phô lôc, néi dung nghiªn cøu ®−îc chia thµnh ba ch−¬ng: Ch−¬ng I : C¬ së khoa häc cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ viÑc x©y dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i Ch−¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam thêi gian qua Ch−¬ng III: §Þnh h−íng hoµn thiÖn khu«n khæ ph¸p lý vµ mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam 4
  4. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam ch−¬ng I : c¬ së khoa häc cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i 1.1. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ tù do ho¸ th−¬ng m¹i, sù ra ®êi vµ lín m¹nh cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cïng víi uy tÝn cña nh÷ng th−¬ng hiÖu quèc tÕ, còng nh− nhu cÇu vÒ s¶n phÈm chÊt l−îng cao cña ng−êi tiªu dïng ë kh¾p mäi n¬i trªn thÕ giíi ®· lµm xuÊt hiÖn thªm nh÷ng h×nh thøc ho¹t ®éng th−¬ng m¹i míi bªn c¹nh nh÷ng ho¹t ®éng th−¬ng m¹i truyÒn thèng. Mét trong nh÷ng ho¹t ®éng th−¬ng m¹i thu hót ®−îc sù chó ý cña ®«ng ®¶o c¸c doanh nghiÖp trong mäi lÜnh vùc nh− kinh doanh ®å uèng, ®å ¨n, kh¸ch s¹n, nhµ hµng, thêi trang, bÊt ®éng s¶n, gi¸o dôc, ®µo t¹o … trªn thÕ giíi hiÖn nay lµ ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i (cßn gäi lµ franchise). 1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : HiÖn nay, cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c n−íc trªn thÕ giíi. Theo tõ ®iÓn Anh - ViÖt cña ViÖn Ng«n ng÷ häc “nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cã nghÜa lµ cho phÐp mét th−¬ng nh©n hoÆc mét doanh nghiÖp chÝnh thøc ®−îc b¸n hµng ho¸ hay dÞch vô cña mét c«ng ty ë mét khu vùc cô thÓ nµo ®ã”, trong khi ®ã Tõ ®iÓn Webster cña Anh th× ®Þnh nghÜa “nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mét ®Æc quyÒn ®−îc trao cho mét ng−êi hay mét nhãm ng−êi ®Ó ph©n phèi hay b¸n s¶n phÈm cña chñ th−¬ng hiÖu”. Do n»m trong khu«n khæ tõ ®iÓn nªn c¶ hai ®Þnh nghÜa trªn ®Òu ng¾n gän nªn ch−a m« t¶ ®−îc hÕt néi dung cña tõ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. Héi ®ång Th−¬ng m¹i Liªn bang Hoa Kú (Federal Trade Commission) ®· ®−a ra ®Þnh nghÜa “Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mét hîp ®ång hay mét tho¶ thuËn gi÷a Ýt nhÊt hai ng−êi, trong ®ã ng−êi mua quyÒn th−¬ng m¹i ®−îc cÊp quyÒn b¸n hay ph©n phèi s¶n phÈm, dÞch vô theo cïng mét kÕ ho¹ch hay hÖ thèng tiÕp thu nµy g¾n liÒn víi nh·n hiÖu, th−¬ng hiÖu, biÓu t−îng, khÈu hiÖu, tiªu chÝ, qu¶ng c¸o vµ nh÷ng biÓu t−îng kh¸c cña chñ th−¬ng hiÖu. Ng−êi mua quyÒn ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ, trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, gäi lµ phÝ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i”. §Þnh nghÜa nµy tuy ®· kh¸ dµi vµ chi tiÕt nh−ng mét sè n−íc vÉn ®−a ra nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c mµ néi dung cã thªm mét sè ý míi. Trong cuèn 5
  5. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam “H−íng dÉn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i Malaysia”, t¸c gi¶ Awalan Abdul Aziz l¹i ®Þnh nghÜa “nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mét h×nh thøc tiÕp thÞ vµ ph©n phèi mét s¶n phÈm hay dÞch vô dùa trªn mèi quan hÖ gi÷a hai bªn ®èi t¸c, mét bªn gäi lµ bªn nh−îng quyÒn hay bªn b¸n quyÒn (franchisor) vµ mét bªn ®−îc gäi lµ bªn ®−îc nh−îng quyÒn hay bªn mua quyÒn (franchisee). Bªn mua quyÒn ®−îc cÊp phÐp sö dông th−¬ng hiÖu cña bªn b¸n quyÒn ®Ó kinh doanh t¹i mét ®Þa ®iÓm hay mét khu vùc nhÊt ®Þnh, trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh”. HiÖp héi nh−îng quyÒn kinh doanh quèc tÕ (the International Fanchise Association) ®· ®Þnh nghÜa nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i nh− sau: “Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mèi quan hÖ theo hîp ®ång, gi÷a Bªn giao quyÒn vµ Bªn nhËn quyÒn, theo ®ã Bªn giao quyÒn ®Ò xuÊt hoÆc ph¶i duy tr× sù quan t©m liªn tôc tíi doanh nghiÖp cña Bªn nhËn quyÒn trªn c¸c khÝa c¹nh nh− bÝ quyÕt kinh doanh (know – how), ®µo t¹o nh©n viªn; Bªn nhËn ho¹t ®éng d−íi nh·n hiÖu hµng ho¸, ph−¬ng thøc, ph−¬ng ph¸p kinh doanh do bªn giao së h÷u hoÆc kiÓm so¸t”1. Theo ®Þnh nghÜa nµy, vai trß cña Bªn nhËn quyÒn kinh doanh trong viÖc ®Çu t− vèn vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp ®−îc ®Æc biÖt nhÊn m¹nh h¬n so víi tr¸ch nhiÖm cña Bªn giao quyÒn. Trong khi ®ã, Liªn minh Ch©u ¢u EU l¹i ®Þnh nghÜa nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i theo h−íng nhÊn m¹nh tíi quyÒn cña bªn nhËn. MÆc dï cã ghi nhËn vai trß cña th−¬ng hiÖu vµ hÖ thèng bÝ quyÕt kinh doanh cña Bªn giao quyÒn, ®Þnh nghÜa nµy kh«ng ®Ò cËp tíi nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c cña viÖc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. EU ®Þnh nghÜa nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ “tËp hîp nh÷ng quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ së h÷u trÝ tuÖ liªn quan tíi nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn th−¬ng m¹i, biÓn hiÖu cöa hµng, gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng, b¶n quyÒn t¸c gi¶, bÝ quyÕt hoÆc s¸ng chÕ sÏ ®−îc khai th¸c b¸n s¶n phÈm hoÆc cung cÊp dÞch vô tíi ng−êi sö dông cuèi cïng”. LuËt Mªhic« ®Ò cËp tíi lîi Ých cña viÖc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vÒ mÆt hç trî kü thuËt (technical assistance) vµ nhÊn m¹nh tíi viÖc chuyÓn giao “kiÕn thøc kü thuËt” (technical knowledge) ®Ó b¸n s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ®ång bé vµ cã chÊt l−îng. LuËt së h÷u c«ng nghiÖp cña Mªhic« cã hiÖu lùc tõ th¸ng 6/1991 quy ®Þnh “Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i tån t¹i khi cã sù chuyÓn giao kiÕn thøc c«ng nghÖ hoÆc hç trî kü thuËt ®Ó mét ng−êi s¶n xuÊt, chÕ t¹o hoÆc b¸n s¶n phÈm, hoÆc cung cÊp dÞch vô ®ång bé víi c¸c ph−¬ng ph¸p vËn hµnh (operative methods), c¸c ho¹t ®éng th−¬ng m¹i hoÆc hµnh chÝnh ®· ®−îc chñ th−¬ng hiÖu (brand owner) thiÕt lËp, víi chÊt l−îng, danh tiÕng, h×nh ¶nh cña s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ®· t¹o dùng ®−îc d−íi th−¬ng hiÖu ®ã. §Þnh nghÜa nµy ph¶n ¸nh mét 1 Tµi liÖu héi th¶o vÒ Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña Bé Th−¬ng m¹i (2004) 6
  6. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam phÇn quan ®iÓm cña Mªhic« lµ mét n−íc ®ang ph¸t triÓn cã nhu cÇu rÊt lín trong viÖc nhËp khÈu c«ng nghÖ vµ bÝ quyÕt kinh doanh tõ n−íc ngoµi. T−¬ng tù nh− ®Þnh nghÜa cña EU, ®Þnh nghÜa cña Nga nhÊn m¹nh tíi viÖc Bªn giao chuyÓn giao mét sè quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®éc quyÒn cho Bªn nhËn ®Ó ®æi lÊy nh÷ng kho¶n phÝ nhÊt ®Þnh mµ kh«ng ®Ò cËp ®Õn vai trß, nghÜa vô cña bªn nhËn vµ ®−îc thÓ hiÖn t¹i Ch−¬ng 54, Bé LuËt d©n sù Nga nh− sau “ Theo Hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, mét bªn (bªn cã quyÒn) ph¶i cÊp cho bªn kia (bªn sö dông) quyÒn ®−îc sö dông ®èi víi dÊu hiÖu, chØ dÉn th−¬ng m¹i, quyÒn ®èi víi bÝ mËt kinh doanh vµ c¸c quyÒn ®éc quyÒn theo hîp ®ång ®èi víi c¸c ®èi t−îng kh¸c nh− nh·n hiÖu hµng ho¸, nh·n hiÖu dÞch vô …víi mét kho¶n thï lao vµ theo mét thêi h¹n x¸c ®Þnh”. TÊt c¶ c¸c ®Þnh nghÜa vÒ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trªn ®©y cho thÊy, tuú theo quan ®iÓm vµ m«i tr−êng kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi mµ ®Þnh nghÜa vÒ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña c¸c tæ chøc/quèc gia kh¸c nhau th−êng kh¸c nhau. Tuy nhiªn, cã thÓ nhËn thÊy r»ng c¸c ®iÓm chung trong tÊt c¶ nh÷ng ®Þnh nghÜa nµy lµ viÖc mét Bªn nhËn ph©n phèi s¶n phÈm hoÆc dÞch vô d−íi nh·n hiÖu hµng ho¸, c¸c ®èi t−îng kh¸c cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ hÖ thèng kinh doanh ®ång bé do mét bªn kh¸c (Bªn giao) ph¸t triÓn vµ së h÷u. §Ó ®−îc phÐp lµm viÖc nµy, bªn nhËn ph¶i tr¶ phÝ vµ chÊp nhËn mét sè h¹n chÕ do bªn giao quy ®Þnh. Theo quan ®iÓm cña ViÖt Nam, t¹i môc 8, ch−¬ng VI, LuËt Th−¬ng m¹i (söa ®æi) ®−îc Quèc héi kho¸ XI, kú häp thø 7 th«ng qua ngµy 14 th¸ng 6 n¨m 2005, nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®−îc ®Þnh nghÜa “lµ ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, theo ®ã bªn nh−îng quyÒn cho phÐp vµ yªu cÇu bªn nhËn quyÒn tù m×nh tiÕn hµnh viÖc mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô theo c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: - ViÖc mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô ®−îc tiÕn hµnh theo c¸ch thøc tæ chøc kinh doanh do bªn nh−îng quyÒn quy ®Þnh vµ ®−îc g¾n víi nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn th−¬ng m¹i, bÝ quyÕt kinh doanh, khÈu hiÖu kinh doanh, biÓu t−îng kinh doanh, qu¶ng c¸o cña bªn nh−îng quyÒn. - Bªn nh−îng quyÒn cã quyÒn kiÓm so¸t vµ trî gióp cho bªn nhËn quyÒn trong viÖc ®iÒu hµnh c«ng viÖc kinh doanh”. §Þnh nghÜa nµy ®−îc x©y dùng víi môc ®Ých x¸c ®Þnh râ ph¹m vi ®iÒu chØnh ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña Bªn nh−îng quyÒn vµ Bªn nhËn quyÒn ….vµ t−¬ng ®èi phï hîp víi ®Þnh nghÜa vÒ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña HiÖp héi nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ cña Liªn minh ch©u ¢u EU. 7
  7. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam 1.1.2. B¶n chÊt cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : Theo LuËt Th−¬ng m¹i ViÖt Nam n¨m 2005, tr−íc hÕt cÇn kh¼ng ®Þnh r»ng: vÒ b¶n chÊt, nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ “mét ho¹t ®éng th−¬ng m¹i”, trong ®ã bªn nh−îng quyÒn sÏ chuyÓn giao quyÒn sö dông ®èi t−îng nh−îng quyÒn cho bªn nhËn quyÒn khai th¸c kinh doanh theo tho¶ thuËn gi÷a hai bªn trong hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. Sù kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a Bªn giao quyÒn vµ Bªn nhËn quyÒn Bªn giao quyÒn Bªn nhËn quyÒn - Së h÷u th−¬ng hiÖu - §−îc cÊp giÊy phÐp sö dông th−¬ng - Cung cÊp hç trî (®µo t¹o, qu¶ng hiÖu c¸o, tiÕp thÞ) - §iÒu hµnh c¬ së nh−îng quyÒn víi sù - NhËn phÝ nh−îng quyÒn. gióp ®ì cña chñ th−¬ng hiÖu - Tr¶ phÝ nh−îng quyÒn. Tuú theo tõng tr−êng hîp cô thÓ mµ ®èi t−îng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cã thÓ lµ nh·n hiÖu, th−¬ng hiÖu, s¸ng chÕ, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp, thiÕt lËp bè trÝ m¹ch tÝch hîp b¸n dÉn, bÝ mËt kinh doanh, tªn th−¬ng m¹i, chØ dÉn ®Þa lý, quyÒn chèng hµnh vi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh vµ c¸c quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp kh¸c do ph¸p luËt quy ®Þnh. Nh·n hiÖu lµ mét trong nh÷ng ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp phæ biÕn nhÊt trong cuéc sèng. Nh·n hiÖu thiÕt lËp ®éc quyÒn c¸c dÊu hiÖu ph©n biÖt s¶n phÈm, dÞch vô cña chñ thÓ nµy víi s¶n phÈm, dÞch vô cña chñ thÓ kh¸c cïng lo¹i. Nh·n hiÖu cã thÓ bao gåm tõ ng÷, h×nh khèi, mµu s¾c hay lµ sù kÕt hîp cña nh÷ng yÕu tè ®ã. CÇn ph©n biÖt gi÷a nh·n hiÖu (trademark) vµ th−¬ng hiÖu (brand). Th−¬ng hiÖu kh«ng ph¶i lµ mét kh¸i niÖm ph¸p lý mµ lµ mét kh¸i niÖm th−¬ng m¹i. Th−¬ng hiÖu bao gåm rÊt nhiÒu yÕu tè t¹o nªn h×nh ¶nh cña mét c«ng ty vµ c¸c s¶n phÈm cña nã. Nh·n hiÖu chØ lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc thÓ hiÖn ra ngoµi cña th−¬ng hiÖu, cïng víi c¸c yÕu tè kh¸c nh− kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp, quyÒn t¸c gi¶ (vÒ mÆt ph¸p lý); truyÒn th«ng, qu¶ng c¸o hay marketing (vÒ mÆt th−¬ng m¹i) Bªn trong th−¬ng hiÖu cßn cã c¸c yÕu tè kh¸c nh− ®Æc tÝnh doanh nghiÖp, chiÕn l−îc ph¸t triÓn s¶n phÈm, kh¶ n¨ng ®Þnh vÞ cña s¶n phÈm ®èi víi ng−êi tiªu dïng. Ngoµi c¸c dÊu hiÖu ®Ó ph©n biÖt s¶n phÈm trªn nh·n hiÖu, ng−êi tiªu dïng cßn cã thÓ nhËn biÕt s¶n phÈm th«ng qua h×nh d¸ng s¶n phÈm, mµu s¾c vµ c¸c ®Æc ®iÓm ®éc ®¸o kh¸c. C¸c ®Æc ®iÓm nµy ®ãng vai trß th«ng tin cho ng−êi tiªu dïng vµ ®−îc coi nh− nh÷ng chØ dÉn th−¬ng m¹i cña s¶n phÈm. Theo LuËt Së h÷u trÝ tuÖ, chØ dÉn th−¬ng m¹i bao gåm “ c¸c dÊu hiÖu nh»m h−íng dÉn th−¬ng m¹i 8
  8. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam hµng ho¸, nh·n hiÖu, bao b× cña s¶n phÈm …” . ChØ dÉn ®Þa lý lµ ®Æc thï cña chØ dÉn th−¬ng m¹i. §ã lµ c¸c th«ng tin vÒ nguån gèc ®Þa lý cña hµng ho¸, dïng ®Ó chØ mét quèc gia hoÆc mét vïng l·nh thæ, ®Þa ph−¬ng thuéc mét quèc gia. C¸c chØ dÉn nµy ph¶i ®−îc thÓ hiÖn trªn hµng ho¸, bao b× hµng ho¸ hay giÊy tê giao dÞch liªn quan nh»m chØ dÉn nguån gèc hµng ho¸. S¸ng chÕ (patent) lµ gi¶i ph¸p kü thuËt d−íi d¹ng s¶n phÈm hoÆc quy tr×nh nh»m gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò x¸c ®Þnh b»ng viÖc øng dông c¸c quy luËt tù nhiªn. S¸ng chÕ ®−îc b¶o hé d−íi h×nh thøc cÊp B»ng ®éc quyÒn nÕu kh«ng ph¶i lµ hiÓu biÕt th«ng th−êng, cã tÝnh míi vµ cã kh¶ n¨ng ¸p dông c«ng nghiÖp gäi lµ gi¶i ph¸p h÷u Ých. VÒ b¶n chÊt, quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi s¸ng chÕ vµ gi¶i ph¸p h÷u Ých lµ quyÒn ®−îc ®éc quyÒn khai th¸c s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých vµ ng¨n c¶n ng−êi kh¸c sö dông s¸ng chÕ cã tÝnh n¨ng t−¬ng tù trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh vµ trªn mét l·nh thæ nhÊt ®Þnh cña chñ së h÷u s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých.. KiÓu d¸ng c«ng nghiÖp lµ h×nh d¸ng bªn ngoµi cña s¶n phÈm ®−îc thÓ hiÖn b»ng h×nh khèi, ®−êng nÐt, mµu s¾c hoÆc sù kÕt hîp nh÷ng yÕu tè nµy, cã tÝnh míi ®èi víi thÕ giíi vµ dïng lµm mÉu ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm c«ng nghiÖp hoÆc thñ c«ng nghiÖp. Nh− vËy trong khi s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých mang tÝnh kü thuËt th× kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp l¹i mang tÝnh mü thuËt. BÝ mËt kinh doanh lµ th«ng tin thu ®−îc tõ ho¹t ®éng ®Çu t− tµi chÝnh, trÝ tuÖ, ch−a ®−îc béc lé vµ cã kh¶ n¨ng sö dông trong kinh doanh. BÝ mËt kinh doanh bao gåm hai yÕu tè : bÝ mËt vµ quyÕt ®Þnh, c¸c yÕu tè nµy cã vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc t¹o ra −u thÕ gi÷a ng−êi n¾m gi÷ th«ng tin vµ nh÷ng ng−êi kh¸c. PhÇn lín c¸c n−íc hiÖn nay ®Òu cã quy ®Þnh vÒ b¶o bé bÝ mËt kinh doanh (know- know, confidential information hay trade mark), phï hîp víi §iÒu 10 bis cña C«ng −íc Paris). BÝ mËt kinh doanh th−êng kh«ng ®−îc ®¨ng ký b¶o hé vµ còng kh«ng cã mét c«ng −íc nµo quy ®Þnh cô thÓ vÒ b¶o vÖ bÝ mËt kinh doanh. §iÓm ®Æc tr−ng cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ t¹o nªn mét mèi quan hÖ hîp t¸c cïng cã lîi gi÷a bªn giao quyÒn vµ bªn nhËn quyÒn trong viÖc cïng khai th¸c gi¸ trÞ th−¬ng m¹i c¸c ®èi t−îng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña bªn giao quyÒn nh−ng l¹i hoµn toµn riªng rÏ ®éc lËp, kh«ng phô thuéc nhau vÒ mÆt ph¸p lý vµ tµi chÝnh. Nãi c¸ch kh¸c, nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ ho¹t ®éng thÓ hiÖn mèi quan hÖ hîp t¸c c¶ phô thuéc lÉn b×nh ®¼ng, ®éc lËp. Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ quan hÖ phô thuéc khi xem xÐt d−íi gãc ®é lµ c¸c s¶n phÈm, dÞch vô ®−îc ph©n phèi tõ Bªn giao quyÒn ®Õn Bªn nhËn quyÒn råi ®Õn ng−êi tiªu dïng; Quan hÖ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ quan hÖ b×nh ®¼ng khi xem xÐt d−íi gãc ®é ph¸p lý, tµi chÝnh víi nghÜa lµ c¸c bªn nhËn quyÒn vµ bªn giao quyÒn lµ c¸c chñ thÓ ®éc lËp víi nhau vÒ mÆt ph¸p lý vµ tµi chÝnh, cã sù 9
  9. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam c¹nh tranh víi nhau (vµ c¹nh tranh c¶ víi Bªn giao quyÒn) ë cïng mét cÊp ®é c¹nh tranh trong viÖc ®−a s¶n phÈm, dÞch vô ®Õn ng−êi tiªu dïng. ViÖc xem xÐt sù kh¸c biÖt cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i víi mét sè ho¹t ®éng th−¬ng m¹i kh¸c d−íi ®©y sÏ gióp hiÓu râ h¬n vÒ b¶n chÊt cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. a- Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ b¸n hµng ®a cÊp: Tuy b¸n hµng ®a cÊp vµ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®Òu lµ h×nh thøc ph¸t triÓn kinh doanh th«ng qua mét m¹ng l−íi b¸n lÎ, nh−ng trªn thùc tÕ b¶n chÊt cña b¸n hµng ®a cÊp vµ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ rÊt kh¸c nhau, thÓ hiÖn ë mét sè ®iÓm sau ®©y: - Khi nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i th× Bªn giao quyÒn ®−îc phÐp thu mét kho¶n phÝ d−íi danh nghÜa phÝ gia nhËp m¹ng l−íi nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, phÝ ®µo t¹o vµ c¸c kho¶n phÝ kh¸c cho viÖc x©y dùng më cöa hµng … Trong khi ®ã, theo h×nh thøc b¸n hµng ®a cÊp, ngoµi kho¶n phÝ ®Æt cäc, ng−êi tham gia kh«ng ph¶i tr¶ bÊt kú kho¶n phÝ nµo kÓ c¶ d−íi danh nghÜa khãa häc, kho¸ ®µo t¹o, héi th¶o, ho¹t ®éng x· héi hay c¸c ho¹t ®éng t−¬ng tù kh¸c. - Khi kinh doanh theo nh−îng quyÒn th× bªn nhËn quyÒn b¾t buéc ph¶i më cöa hµng víi c¸ch trang trÝ, c¸ch phôc vô ®ång nhÊt víi bªn giao quyÒn. Trong khi theo h×nh thøc b¸n hµng ®a cÊp th× ng−êi tham gia vµo m¹ng l−íi b¸n hµng ®a cÊp kh«ng cÇn thêi gian cè ®Þnh, ®Þa ®iÓm cè ®Þnh mµ hä ho¹t ®éng rÊt c¬ ®éng trªn thÞ tr−êng nµy ®Õn thÞ tr−êng kh¸c vµo bÊt kÓ thêi gian nµo. - Theo ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i th× lîi nhuËn cña Bªn nhËn quyÒn lµ doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Cßn víi ph−¬ng thøc b¸n hµng ®a cÊp, lîi nhuËn n»m ë phÇn tr¨m hoa hång ®−îc h−ëng tõ c«ng ty b¸n hµng ®a cÊp (c«ng ty b¸n hµng ®a cÊp tr¶ hoa hång cho ng−êi tham gia tuú theo c«ng søc ®ãng gãp). - Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mét ph−¬ng thøc kinh doanh rÊt ®−îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ë nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi, cßn b¸n hµng ®a cÊp bÞ kiÓm so¸t rÊt chÆt chÏ bëi Nhµ n−íc. b- Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ ®¹i lý b¸n hµng ho¸: Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ ®¹i lý b¸n hµng ho¸ cã nhiÒu nÐt mµ nh×n vÒ h×nh thøc lµ gièng nhau. §¹i lý b¸n hµng lµ viÖc bªn ®¹i lý nhËn hµng cña bªn giao ®¹i lý ®Ó b¸n vµ h−ëng thï lao do bªn giao ®¹i lý tr¶ trªn c¬ së tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn trong hîp ®ång ®¹i lý. Thï lao ®¹i lý lµ kho¶n tiÒn do bªn giao ®¹i lý tr¶ cho bªn ®¹i lý d−íi h×nh thøc hoa hång hoÆc chªnh lÖch gi¸. Trong h×nh thøc ®¹i lý b¸n hµng th× Bªn giao ®¹i lý cã quyÒn æn ®Þnh gi¸ mua, gi¸ b¸n hµng ho¸ ®¹i lý, nh−ng ®ång thêi còng cã tr¸ch nhiÖm tr¶ thï lao cho Bªn ®¹i lý, bªn ®¹i lý kh«ng ph¶i tr¶ phÝ cho bªn giao ®¹i lý khi trë thµnh ®¹i lý cña bªn giao ®¹i lý. Ng−îc l¹i trong quan hÖ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, Bªn nhËn quyÒn ph¶i tr¶ phÝ cho bªn giao quyÒn khi trë thµnh Bªn nhËn quyÒn cña Bªn giao quyÒn. Vµ 10
  10. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam ®iÒu kh¸c nhau quan träng nhÊt lµ trong suèt qu¸ tr×nh lµm ®¹i lý, bªn ®¹i lý ®−îc h−ëng thï lao do bªn giao ®¹i lý tr¶ th× ng−îc l¹i víi quan hÖ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh theo nh−îng quyÒn, Bªn nhËn quyÒn ph¶i tr¶ phÝ theo ®Þnh kú (tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m doanh thu) cho Bªn giao quyÒn. Mét ®iÓm kh¸c nhau n÷a lµ c¸ch trang trÝ cña ®¹i lý lµ hoµn toµn theo ý thÝch cña chñ cöa hµng ®¹i lý, cßn viÖc trang trÝ cöa hµng nh−îng quyÒn lµ ph¶i tu©n theo nh÷ng tiªu chuÈn, quy c¸ch thèng nhÊt do Bªn nh−îng quyÒn ®Æt ra. c- Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ : MÆc dï nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ gièng nhau ë ®iÓm lµ c¶ hai ®Òu liªn quan ®Õn mét hîp ®ång cÊp phÐp, nh−ng mèi quan hÖ gi÷a ng−êi cÊp phÐp vµ ng−êi ®−îc cÊp phÐp trong hùp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i g¾n chÆt chÏ víi nhau h¬n. Trong hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, ng−êi cÊp phÐp sÏ cã nhiÒu quyÒn h¹n vµ cã sù kiÓm so¸t chÆt chÐ h¬n víi ®èi t¸c mua quyÒn, cßn trong chuyÓn giao c«ng nghÖ, ng−êi cÊp phÐp lix¨ng chØ quan t©m chñ yÕu ®Õn kho¶ng phÝ chuyÓn giao c«ng nghÖ mµ hä sÏ thu hµng th¸ng hoÆc hµng n¨m vµ gi¸m s¸t giÊy phÐp xem cã ®−îc sö dông ®óng môc ®Ých hay kh«ng? 1.1.3. Ph©n lo¹i c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : VÒ mÆt lý thuyÕt, muèn ph©n lo¹i ®Çy ®ñ c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cÇn dùa trªn c¬ së hÖ thèng c¸c tiªu chÝ c¬ b¶n sau: - Tiªu chÝ vÒ b¶n chÊt cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i; - Tiªu chÝ vÒ ph¹m vi l·nh thæ ho¹t ®éng cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i (ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trong n−íc vµ ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ra n−íc ngoµi); - Tiªu chÝ vÒ ®èi t−îng kinh doanh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i (s¶n phÈm hµng ho¸, s¶n phÈm dÞch vô …) vµ thËm chÝ c¶ møc ®é kiÓm so¸t cña bªn giao quyÒn víi bªn nh−îng quyÒn. Tuy nhiªn, do viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®ång bé hÖ thèng c¸c tiªu chÝ trªn lµ mét qu¸ tr×nh khã kh¨n vµ phøc t¹p, nªn trong ph¹m vi cña ®Ò tµi, viÖc ph©n lo¹i chñ yÕu dùa theo tiªu chÝ vÒ b¶n chÊt cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. C¨n cø vµo b¶n chÊt cña nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i mµ cã thÓ ph©n lo¹i ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i theo hai lo¹i h×nh c¬ b¶n lµ nh−îng quyÒn ph©n phèi s¶n phÈm (Product Distribution Franchising) vµ nh−îng quyÒn ph−¬ng ph¸p kinh doanh (Business Format Franchising). * Nh−îng quyÒn ph©n phèi s¶n phÈm : Nh−îng quyÒn ph©n phèi s¶n phÈm lµ lo¹i h×nh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, trong ®ã Bªn nhËn quyÒn chØ giíi h¹n ë viÖc b¸n c¸c s¶n phÈm ®−îc s¶n xuÊt vµ mang nh·n hiÖu cña Bªn giao quyÒn. Theo h×nh thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i nµy th× Bªn giao quyÒn trùc tiÕp thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n phèi 11
  11. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam s¶n phÈm ®ã cho Bªn nhËn quyÒn ®Ó Bªn nhËn quyÒn b¸n cho ng−êi tiªu dïng d−íi nh·n hiÖu cña Bªn giao quyÒn vµ trong c¸c cöa hµng mang biÓn hiÖu cña Bªn giao quyÒn. Nãi c¸ch kh¸c, Bªn nhËn quyÒn lµ mét nhµ ph©n phèi/nhµ s¶n xuÊt/nhµ chÕ biÕn ®−îc ®éc quyÒn sö dông nh·n s¶n phÈm cña bªn nh−îng quyÒn. §èi víi h×nh thøc nh−îng quyÒn ph©n phèi s¶n phÈm, Bªn nhËn quyÒn th−êng kh«ng nhËn ®−îc sù hç trî ®¸ng kÓ nµo tõ phÝa chñ th−¬ng hiÖu ngo¹i trõ viÖc ®−îc phÐp sö dông tªn nh·n hiÖu (trade mark), th−¬ng hiÖu (trade name), biÓu t−îng (logo), khÈu hiÖu (slogan) vµ ph©n phèi s¶n phÈm hay dÞch vô cña bªn chñ th−¬ng hiÖu trong mét ph¹m vi khu vùc vµ thêi gian nhÊt ®Þnh. §iÒu nµy cã nghÜa bªn nhËn quyÒn sÏ qu¶n lý ®iÒu hµnh cöa hµng nh−îng quyÒn cña m×nh kh¸ ®éc lËp, Ýt bÞ rµng buéc nhiÒu bëi nh÷ng quy ®Þnh tõ phÝa chñ th−¬ng hiÖu. Bªn nhËn quyÒn trong tr−êng hîp nµy thËm chÝ cã thÓ c¶i tiÕn cung c¸ch phôc vô vµ kinh doanh theo ý m×nh. H×nh thøc nh−îng quyÒn nµy t−¬ng tù víi kinh doanh cÊp phÐp (licensing), trong ®ã chñ th−¬ng hiÖu quan t©m nhiÒu ®Õn viÖc ph©n phèi s¶n phÈm cña m×nh vµ kh«ng quan t©m l¾m ®Õn ho¹t ®éng hµng ngµy hay tiªu chuÈn h×nh thøc cöa hµng nh−îng quyÒn. Do ®ã, mèi quan hÖ gi÷a chñ th−¬ng hiÖu vµ ng−êi nhËn quyÒn lµ mèi quan hÖ nhµ cung cÊp vµ nhµ ph©n phèi nh− c¸c tr¹m x¨ng dÇu, c¸c ®¹i lý b¸n « t« … * Nh−îng quyÒn ph−¬ng ph¸p kinh doanh ( hay cßn gäi lµ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trän gãi): Nh−îng quyÒn ph−¬ng ph¸p kinh doanh lµ lo¹i nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i mµ Bªn giao quyÒn cho phÐp Bªn nhËn quyÒn thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®èi t−îng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña m×nh nh− thùc hiÖn kinh doanh d−íi tªn th−¬ng m¹i, nh·n hiÖu cña Bªn nh−îng quyÒn vµ sö dông toµn bé ph−¬ng ph¸p qu¶n lý vµ thùc hiÖn kinh doanh, bao gåm tÊt c¶ c¸c yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh víi c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o, trî gióp cÇn thiÕt dùa trªn nh÷ng c¬ së ®−îc x¸c ®Þnh tr−íc. Theo lo¹i h×nh nµy, Bªn nh−îng quyÒn kh«ng thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm mµ cung cÊp c¸c trang thiÕt bÞ, c¸c bÝ quyÕt kü thuËt, nguyªn liÖu, toµn bé c¸c tµi liÖu ®Õn viÖc qu¶ng c¸o … cho viÖc ph©n phèi s¶n phÈm/dÞch vô ®−îc ph¸t triÓn, kiÓm tra vµ g¾n víi nh·n hiÖu cña Bªn nh−îng quyÒn. Bªn nh−îng quyÒn h−íng dÉn, huÊn luyÖn cho Bªn nhËn quyÒn toµn bé c¸c ph−¬ng ph¸p kinh doanh, bao gåm marketing, b¸n hµng, tÝnh to¸n sæ s¸ch vµ qu¶n lý nh©n sù … Bªn nh−îng quyÒn cßn trî gióp th«ng qua viÖc huÊn luyÖn ®µo t¹o, cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho Bªn nhËn quyÒn trong toµn bé thêi gian hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i gi÷a hai bªn cã hiÖu lùc. 12
  12. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam B¶n chÊt cña lo¹i h×nh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trän gãi lµ Bªn nhËn quyÒn mua quyÒn sö dông c¸c bÝ quyÕt kü thuËt, bÝ mËt th−¬ng m¹i, kinh nghiÖm, ph−¬ng ph¸p kinh doanh vµ c¸c quyÒn së h÷u trÝ tuÖ kh¸c cña Bªn giao quyÒn. Bªn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cung cÊp tÊt c¶ c¸c lo¹i dÞch vô cÇn thiÕt ®Ó Bªn nhËn quyÒn cã thÓ ho¹t ®éng kinh doanh ®éc lËp mét c¸ch tèt nhÊt, bao gåm lùa chän ®Þa ®iÓm, huÊn luyÖn, cung cÊp s¶n phÈm, kÕ ho¹ch Marketing, trî gióp tµi chÝnh … YÕu tè c¬ b¶n cña nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trän gãi lµ chiÕn l−îc Marketing, s¸ch h−íng dÉn th«ng tin, thùc hµnh kinh doanh vµ c¸ch trang trÝ ®ång nhÊt. Bªn nhËn quyÒn ph¶i thanh to¸n mét kho¶n phÝ ban ®Çu cho Bªn nh−îng quyÒn, ®ång thêi trong suèt thêi h¹n hîp ®ång th−¬ng m¹i cã hiÖu lùc, hµng th¸ng Bªn nhËn quyÒn ph¶i tr¶ cho Bªn nh−îng quyÒn mét kho¶n lîi tøc (tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m doanh thu cña Bªn nhËn quyÒn) vµ trong suèt qu¸ tr×nh ®ã, Bªn nh−îng quyÒn sÏ thùc hiÖn viÖc ®µo t¹o bæ sung, nghiªn cøu, ph¸t triÓn vµ trî gióp cho Bªn nhËn quyÒn. Nãi c¸ch kh¸c, ®èi víi h×nh thøc nh−îng quyÒn ph−¬ng ph¸p kinh doanh th× hîp ®ång nh−îng quyÒn bao gåm thªm viÖc chuyÓn giao kü thuËt kinh doanh vµ ph−¬ng ph¸p ®iÒu hµnh qu¶n lý. C¸c chuÈn mùc cña m« h×nh kinh doanh ph¶i tuyÖt ®èi ®−îc gi÷ ®óng. Mèi liªn hÖ vµ hîp t¸c gi÷a bªn nh−îng quyÒn vµ bªn nhËn quyÒn ph¶i rÊt chÆt chÏ vµ liªn tôc, vµ ®©y còng lµ h×nh thøc nh−îng quyÒn phæ biÕn vµ hiÖu qu¶ nhÊt hiÖn nay. Bªn nhËn quyÒn th−êng ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ cho bªn nh−îng quyÒn, cã thÓ lµ mét kho¶n phÝ trän gãi mét lÇn, cã thÓ lµ mét kho¶n phÝ hµng th¸ng dùa trªn doanh sè, vµ còng cã thÓ tæng hîp lu«n c¶ hai kho¶n phÝ kÓ trªn. TÊt c¶ tïy vµo uy tÝn th−¬ng hiÖu, sù th−¬ng l−îng vµ chñ tr−¬ng cña chñ th−¬ng hiÖu. VÝ dô, vµo thêi ®iÓm 2005, nÕu muèn ®−îc nh−îng quyÒn kinh doanh mét cöa hµng thøc ¨n nhanh McDonald’s næi tiÕng thÕ giíi cña Mü, bªn mua quyÒn ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ nh−îng quyÒn ban ®Çu lµ 45.000 USD vµ phÝ nh−îng quyÒn hµng th¸ng lµ 1,9% trªn doanh sè. §©y lµ ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ph¸t triÓn réng nhÊt hiÖn nay, th−êng ®−îc ¸p dông trong lÜnh vùc ¨n uèng, kh¸ch s¹n, nhµ hµng nh− tr−êng hîp cña McDonal’s vµ Burger King. Trªn thùc tÕ, tõ hai lo¹i h×nh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i c¬ b¶n trªn cã thÓ ph¸t triÓn thµnh nhiÒu lo¹i nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i kh¸c nhau, tuú thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, x· héi, m«i tr−êng kinh doanh, lo¹i h×nh ho¹t ®éng th−¬ng m¹i cña Bªn nh−îng quyÒn hay Bªn nhËn quyÒn. 1.1.4. Mét sè ph−¬ng thøc triÓn khai ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i th−êng ®−îc triÓn khai thµnh hÖ thèng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. HÖ thèng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mét hÖ thèng ho¹t ®éng theo m« h×nh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, trong ®ã c¸c phÇn tö 13
  13. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam (bªn nh−îng quyÒn vµ bªn nhËn quyÒn) cã mèi quan hÖ kiÓm so¸t vµ hç trî ®¸ng kÓ, chÆt chÏ, chÞu sù t¸c ®éng cña m«i tr−êng bªn ngoµi ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng vµ môc tiªu cña toµn hÖ thèng lµ t¹o ra lîi nhuËn, t¨ng c−êng lîi thÕ c¹nh tranh vµ gi¶m thiÓu rñi ro trong kinh doanh. HÖ thèng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cã thÓ triÓn khai theo mét hoÆc kÕt hîp cña mét sè c¸c ph−¬ng thøc sau: a- Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cho tõng c¸ nh©n riªng lÎ (Single unit franchise) §©y lµ ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i kh¸ phæ biÕn khi bªn nhËn quyÒn ký mét hîp ®ång nh−îng quyÒn trùc tiÕp víi bªn nh−îng quyÒn. Bªn nh−îng quyÒn cã thÓ lµ chñ th−¬ng hiÖu hoÆc chØ lµ mét ®¹i lý ®éc quyÒn, cßn bªn nhËn quyÒn cã thÓ lµ mét c¸ nh©n hay mét c«ng ty nhá ®−îc chñ th−¬ng hiÖu hay ®¹i lý ®éc quyÒn cña chñ th−¬ng hiÖu cÊp quyÒn kinh doanh t¹i mét ®Þa ®iÓm vµ mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Sau thêi gian nµy, hîp ®ång sÏ cã thÓ gia h¹n vµ ng−êi nhËn quyÒn th−¬ng m¹i sÏ tr¶ mét phÝ nhá ®Ó gia h¹n hîp ®ång. Lý do hîp ®ång nh−îng quyÒn ph¶i cã thêi h¹n lµ ®Ó ng−êi nh−îng quyÒn cã thÓ rót quyÒn kinh doanh th−¬ng hiÖu trong tr−êng hîp bªn nhËn quyÒn kh«ng tu©n thñ c¸c quy ®Þnh chung cña hÖ thèng nh−îng quyÒn hoÆc kinh doanh kÐm hiÖu qu¶, g©y ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn uy tÝn cña th−¬ng hiÖu. Ng−êi nhËn quyÒn th−¬ng m¹i theo ph−¬ng thøc nµy kh«ng ®−îc quyÒn nh−îng l¹i quyÒn cho ng−êi kh¸c còng nh− kh«ng ®−îc tù ý më thªm mét cöa hµng mang cïng th−¬ng hiÖu. Mçi mét cöa hµng míi ®Òu ph¶i ký thªm hîp ®ång nh−îng quyÒn míi nh−ng cßn tuú thuéc vµo hiÖu qu¶ kinh doanh vµ kh¶ n¨ng hîp t¸c víi chñ th−¬ng hiÖu t¹i cöa hµng hiÖn t¹i. NhiÒu hÖ thèng nh−îng quyÒn cßn yªu cÇu ng−êi nhËn quyÒn kh«ng ®−îc kinh doanh c¸c mÆt hµng t−¬ng tù kh¸c th−¬ng hiÖu. §iÓm lîi thÕ lín cña h×nh thøc b¸n lÎ nµy lµ chñ th−¬ng hiÖu cã thÓ lµm viÖc vµ kiÓm tra s©u s¸t víi tõng doanh nghiÖp ®−îc nh−îng quyÒn. Ngoµi ra, phÝ nh−îng quyÒn thu ®−îc kh«ng ph¶i chia cho mét ®èi t¸c trung gian nµo. Tuy nhiªn, h×nh thøc nµy ®ßi hái mét guång m¸y ®iÒu hµnh quy m« víi c¸c kh©u hËu cÇn, nh©n sù, qu¶n trÞ ... rÊt v÷ng m¹nh tõ phÝa chñ th−¬ng hiÖu. Chuçi nhµ hµng thøc ¨n nhanh McDonald's víi h¬n 20.000 cöa hµng trªn thÕ giíi ®· sö dông h×nh thøc nµy ®Ó nh©n réng m« h×nh kinh doanh thay v× dùa hoµn toµn vµo hÖ thèng ®¹i lý nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn nh− hÇu hÕt c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®· lµm. Tuy nhiªn, viÖc nh©n réng th−¬ng hiÖu th«ng qua h×nh thøc b¸n lÎ trùc tiÕp nh− McDoanld's lµ kh¸ tèn kÐm vµ khã kh¨n ®èi víi c¸c chñ th−¬ng hiÖu nhá ch−a cã hÖ thèng hËu cÇn, nh©n sù vµ qu¶n trÞ ®ñ tèt ®Ó gi¸m s¸t chÆt chÏ ®èi t¸c nhËn quyÒn th−¬ng m¹i t¹i n−íc ngoµi mµ chØ khi nµo chñ th−¬ng hiÖu ®· x©y dùng ®−îc hÖ thèng trong n−íc m¹nh th× míi cã thÓ v−¬n ra n−íc ngoµi theo h×nh thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trùc tiÕp. 14
  14. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam b- Ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn (Master franchise) §©y lµ c¸ch phæ biÕn nhÊt vµ nhanh nhÊt trong viÖc ®−a th−¬ng hiÖu ra n−íc ngoµi. §èi víi h×nh thøc nµy, chñ th−¬ng hiÖu sÏ chän vµ chØ ®Þnh mét ®èi t¸c ®Þa ph−¬ng lµm ®èi t¸c nhËn quyÒn ®éc quyÒn kinh doanh th−¬ng hiÖu cña m×nh trong ph¹m vi khu vùc, thµnh phè hay c¶ mét quèc gia trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §Ó ®−îc ®éc quyÒn nh− vËy, doanh nghiÖp mua quyÒn ban ®Çu riªng biÖt, th−êng lµ cao h¬n nhiÒu so víi hîp ®ång mua quyÒn riªng lÎ (single unit franchise). Trong tr−êng hîp nµy, ng−êi nhËn quyÒn cã thÓ chñ ®éng tù më thªm nhiÒu cöa hµng hay b¸n quyÒn th−¬ng m¹i l¹i cho bÊt kú ai n»m trong ph¹m vi khu vùc mµ m×nh kiÓm so¸t. Khi ®ã, ®¹i lý nh−îng quyÒn ®éc quyÒn lµ ng−êi ®¹i diÖn chñ th−¬ng hiÖu ®øng ra ký hîp ®ång nh−îng quyÒn víi bªn thø ba muèn nh−îng quyÒn trong khu vùc cña m×nh vµ cã nghÜa vô cung cÊp tÊt c¶ c¸c dÞch vô hç trî thay thÕ chñ th−¬ng hiÖu. Do ®ã, phÇn phÝ nh−îng quyÒn (phÝ ban ®Çu vµ phÝ hµng th¸ng) thu ®−îc tõ phÝa ng−êi nhËn quyÒn sÏ ®−îc chñ th−¬ng hiÖu chia cho ®¹i lý ®éc quyÒn nµy theo tØ lÖ tho¶ thuËn nh− 50/50,60/40 hay 70/30. Th−êng th× bªn ®¹i lý nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn sÏ ®−îc chia phÇn nhiÒu h¬n chñ th−¬ng hiÖu v× phÇn lín c«ng søc vµ chi phÝ ®Ó t×m kiÕm vµ ph¸t triÓn sè ng−êi nh−îng quyÒn trong khu vùc ®Òu do phÝa ®¹i lý nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn g¸nh chÞu. Ng−êi nhËn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn th−êng ph¶i cam kÕt víi chñ th−¬ng hiÖu r»ng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh ph¶i cã bao nhiªu cöa hµng nh−îng quyÒn ®−îc më ra, vµ nÕu kh«ng thùc hiÖn ®óng ®−îc cam kÕt nµy th× cã nguy c¬ bÞ c¾t ®éc quyÒn trong khu vùc hay l·nh thæ ®ã. Ngoµi sè l−îng c¸c cöa hµng ph¶i më theo ®óng kÕ ho¹ch ®· thèng nhÊt trong hîp ®ång, ng−êi nhËn quyÒn th−¬ng m¹i cßn ph¶i cam kÕt x©y dùng c¸c ch−¬ng tr×nh huÊn luyÖn, ®µo t¹o c¸c ®èi t¸c nhËn nh−îng quyÒn sau nµy ®Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng vµ uy tÝn cña th−¬ng hiÖu. Do ®ã, nhiÒu chñ th−¬ng hiÖu yªu cÇu bªn dù kiÕn nhËn quyÒn ph¶i lªn mét kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh doanh vµ qu¶n trÞ hÖ thèng nh−îng quyÒn trong vßng 3-5 n¨m ®Ó xÐt duyÖt tr−íc khi quyÕt ®Þnh cÊp phÐp. Do ®ã, bªn nhËn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn, ngoµi vèn kinh nghiÖm trong lÜnh vùc liªn quan ®Õn s¶n phÈm nh−îng quyÒn, cßn ph¶i cã tiÒm lùc v÷ng ch¾c vÒ tµi chÝnh vµ qu¶n trÞ ®Ó cã thÓ x©y dùng c¸c mét hÖ thèng ®Ó phôc vô cho tÊt c¶ c¸c cöa hµng trong khu vùc ®éc quyÒn kinh doanh cña m×nh. Do c¶ hai ph−¬ng ¸n nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i th«ng qua ®¹i lý ®éc quyÒn (Master franchise) hay b¸n lÎ trùc tiÕp (single unit franchise) ®Òu cã nh÷ng khiÕm khuyÕt cña nã nªn nhiÒu chñ th−¬ng hiÖu ®· chän chiÕn thuËt trung gian lµ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lÎ trùc tiÕp tr−íc ®Ó th¨m dß, sau ®ã nÕu thÊy kh¶ n¨ng hîp t¸c vµ ®iÒu hµnh cña ®èi t¸c nhËn quyÒn th−¬ng m¹i ®¹t c¸c tiªu 15
  15. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam chuÈn cÇn thiÕt th× míi ph¸t triÓn hä thµnh ®¹i lý nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn. ChiÕn thuËt nµy tuy chËm nh−ng ch¾c ch¾n vµ an toµn h¬n cho chñ th−¬ng hiÖu. Tuy nhiªn, còng cã nhiÒu ®èi t¸c sau khi ®· kinh doanh thµnh c«ng cöa hµng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®Çu tiªn nh−ng l¹i kh«ng muèn ph¸t triÓn thµnh ®¹i lý nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn (master franchise) mµ hä chØ muèn ®−îc më thªm mét hay nhiÒu cöa hµng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i riªng lÎ t−¬ng tù. Trong tr−êng hîp nµy hä sÏ trë thµnh ®èi t¸c së h÷u mét lóc nhiÒu cöa hµng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i (multiple single-unit operators) c- Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ph¸t triÓn khu vùc (Area development franchise) §©y lµ h×nh thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i n»m ë gi÷a hai h×nh thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i riªng lÎ vµ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn. Trong tr−êng hîp nµy, bªn nhËn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ph¸t triÓn khu vùc còng sÏ ®−îc ®éc quyÒn trong ph¹m vi vµ thêi gian nhÊt ®Þnh, tuy nhiªn kh«ng ®−îc b¸n l¹i quyÒn cho bÊt cø ai. D−íi h×nh thøc nµy, bªn nhËn quyÒn còng ph¶i cam kÕt ph¸t triÓn ®−îc bao nhiªu cöa hµng theo mét tiÕn ®é thêi gian ®· ®−îc ghi râ trong hîp ®ång víi chñ th−¬ng hiÖu. NÕu kh«ng ®¸p øng ®óng nh÷ng tho¶ thuËn trong hîp ®ång, doanh nghiÖp nµy sÏ bÞ mÊt −u tiªn ®éc quyÒn t−¬ng tù nh− ®èi víi tr−êng hîp cña nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn. Trong mét sè tr−êng hîp, sau mét thêi gian kinh doanh tèt bªn nhËn quyÒn cã thÓ xin chuyÓn hîp ®ång thµnh hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn nÕu muèn nh−îng l¹i quyÒn th−¬ng m¹i cho bªn thø ba. Bªn nhËn quyÒn d−íi h×nh thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ph¸t triÓn khu vùc th−êng ®−îc yªu cÇu thanh to¸n tr−íc mét kho¶n tiÒn kh¸ lín ®Ó ®−îc ®éc quyÒn më cöa hµng trong mét khu vùc nµo ®ã. Trung b×nh phÝ nµy dao ®éng tõ 5.000 USD ®Õn 10.000 USD cho mét cöa hµng, tuú tÇm cì vµ quy m« cña mçi hÖ thèng nh−îng quyÒn. NÕu tæng sè cöa hµng tiÒm n¨ng mµ chñ th−¬ng hiÖu −íc tÝnh cã thÓ më t¹i mét khu vùc lµ 5 cöa hµng th× møc phÝ cña hîp ®ång nh−îng quyÒn trong tr−êng hîp nµy lµ 5 x 5.000 USD/cöa hµng = 25.000 USD. d. Nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i th«ng qua c«ng ty liªn doanh (Joint venture) Víi h×nh thøc nµy chñ th−¬ng hiÖu sÏ hîp t¸c víi mét doanh nghiÖp ®Þa ph−¬ng ®Ó thµnh lËp c«ng ty liªn doanh. C«ng ty liªn doanh nµy trë thµnh c«ng ty thay mÆt cho chñ th−¬ng hiÖu toµn quyÒn kinh doanh t¹i mét thµnh phè, mét quèc gia hay mét khu vùc nµo ®ã, tøc lµ c«ng ty liªn doanh nµy sÏ ®ãng vai trß cña mét ®¹i lý nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®éc quyÒn. C¶ hai ®èi t¸c trong c«ng ty liªn doanh sÏ ®µm ph¸n vÒ cæ phÇn cña m×nh vµ c¸ch thøc huy ®éng vèn. Th«ng th−êng, doanh nghiÖp ®Þa ph−¬ng sÏ ®ãng gãp b»ng tiÒn vµ kiÕn thøc ®Þa ph−¬ng 16
  16. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam cßn chñ th−¬ng hiÖu sÏ ®ãng gãp b»ng bÝ quyÕt kinh doanh, th−¬ng hiÖu, céng thªm mét phÇn tiÒn, chñ th−¬ng hiÖu th× ngoµi phÇn ®ãng gãp b»ng tiÒn, cã ®ãng gãp chñ yÕu b»ng bÝ quyÕt kinh doanh, th−¬ng hiÖu. §©y lµ h×nh thøc mµ chñ th−¬ng hiÖu kh«ng mÊy −u tiªn do ph¶i chÊp nhËn rñi ro vÒ mÆt tµi chÝnh mét khi liªn doanh thÊt b¹i. Do ®ã, ph−¬ng thøc nµy th−êng chØ ®−îc ¸p dông trong tr−êng hîp chñ th−¬ng hiÖu muèn x©m nhËp vµo mét thÞ tr−êng nµo ®ã mµ kh«ng cã ®èi t¸c mua quyÒn th−¬ng m¹i thuÇn tuý. 1.1.5. Khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : “Khu«n khæ ph¸p lý” hay cßn gäi lµ “khung ph¸p luËt” cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ chØ lµ mét thuËt ng÷ ng¾n gän ®Ó chØ tÊt c¶ c¸c luËt, v¨n b¶n ph¸p luËt vµ c¸c thiÕt chÕ ph¸p luËt t¹o thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ n¨ng ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng nhiÒu thµnh phÇn ®−îc sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa. Khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®−îc thÓ hiÖn trong hai lo¹i v¨n b¶n chÝnh lµ c¸c v¨n b¶n quèc tÕ vµ c¸c v¨n b¶n quèc gia. - C¸c v¨n b¶n quèc tÕ bao gåm: c¸c tho¶ thuËn quèc tÕ cña ViÖt Nam, c¸c hiÖp ®Þnh ®a ph−¬ng, hiÖp ®Þnh song ph−¬ng, c¸c c«ng −íc quèc tÕ (mµ ViÖt Nam tham gia hoÆc tuyªn bè tu©n thñ) vµ c¸c tËp qu¸n quèc tÕ vÒ ho¹t ®éng nh−îng quyÒn quyÒn th−¬ng m¹i. - C¸c v¨n b¶n quèc gia bao gåm c¸c luËt vµ v¨n b¶n qui ph¹m d−íi luËt, chñ yÕu lµ: LuËt, c¸c NghÞ ®Þnh vµ QuyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ, c¸c v¨n b¶n Nhµ n−íc; c¸c th«ng t−, chØ thÞ vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c Bé, ngµnh vÒ qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ... Trong thêi kú héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, c¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch quèc gia b¾t buéc ph¶i tÝnh tíi c¸c ®iÒu kho¶n, ®iÒu kiÖn cña c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ ®· ®−îc chÊp thuËn. Nh− vËy cïng víi viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, tÊt yÕu sÏ diÔn ra qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh c¸c v¨n b¶n quèc gia phï hîp víi c¸c v¨n b¶n quèc tÕ. LuËt vÒ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i nãi chung ®−îc c¸c n−íc trªn thÕ giíi thiÕt kÕ chñ yÕu b¶o vÒ bªn nhËn quyÒn. Trong c¸c luËt cã liªn quan ®Õn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, luËt quy ®Þnh vÒ th«ng tin mµ bªn nh−îng quyÒn ph¶i cung cÊp cho bªn nhËn quyÒn lµ tµi liÖu quan träng nhÊt. ThuËt ng÷ chuyªn m«n vÒ tµi liÖu c«ng bè nµy ®−îc gäi lµ Uniform franchise ofering circularr, viÕt t¾t lµ UFOC. Tµi liÖu UFOC th−êng chØ ra tõng h¹ng môc chi tiÕt mµ bªn nh−îng quyÒn ph¶i c«ng bè cho c¸c ®èi t¸c nhËn quyÒn tiÒm n¨ng vµ ph¶i trao cho ®èi t¸c tr−íc khi ký hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. Nãi kh¸c ®i, bªn nh−îng quyÒn ph¶i 17
  17. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam ®−îc chñ th−¬ng hiÖu cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ c«ng ty, s¶n phÈm, m« h×nh kinh doanh, c¸c quy ®Þnh trong viÖc nh−îng quyÒn. NhiÒu quèc gia cßn quy ®Þnh cô thÓ thêi gian nµo bªn nh−îng quyÒn ph¶i trao cho bªn nhËn quyÒn tµi liÖu nµy chø kh«ng ph¶i ®Ó tíi gÇn ngµy ký hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. Ngoµi tµi liÖu c«ng bè th«ng tin UFOC, hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ mét tµi liÖu quan träng kh¸c mµ c¶ bªn nh−îng quyÒn lÉn bªn nhËn quyÒn cÇn ph¶i n¾m râ v× khi cã m©u thuÉn hay bÊt ®ång x¶y ra th× hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i nµy ph¶i ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh. NhiÒu quèc gia cã yªu cÇu hîp ®ång nµy ph¶i chÝnh thøc th«ng qua mét Bé/Së/Ban/Ngµnh cña Nhµ n−íc tr−íc khi cã hiÖu lùc. Nãi c¸ch kh¸c, ngoµi c¸c thñ tôc cña mét hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i th«ng th−êng, hîp ®ång nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ph¶i ®i qua mét cöa xÐt duyÖt n÷a nh− Bé Th−¬ng m¹i ë ViÖt Nam. Trªn thùc tÕ, hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i trong c¸c lÜnh vùc vµ tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn. V× vËy, viÖc x©y dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cña ViÖt Nam cÇn ph¶i b¸m s¸t thùc tiÔn vµ cã sù ®iÒu chØnh mÒm dÎo, linh ho¹t. 1.2. Lîi Ých vµ h¹n chÕ cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : Cho ®Õn nay, nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®· chøng tá lµ mét h×nh thøc ho¹t ®éng th−¬ng m¹i h÷u hiÖu, bëi nã t¹o ra kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ më réng nhanh chãng ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp mµ kh«ng ®ßi hái ph¶i cã mét nguån vèn lín. 1.2.1. Lîi Ých cña ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i : 1.2.1.1. Lîi Ých ®èi víi bªn nh−îng quyÒn : Khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh theo ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th× bªn nh−îng quyÒn kinh doanh sÏ ®−îc h−ëng nh÷ng lîi Ých mµ nÕu kinh doanh theo ph−¬ng thøc th«ng th−êng kh«ng cã ®−îc. Khi tham gia quan hÖ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, th× nh÷ng lîi Ých chñ yÕu mµ nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®em l¹i cho bªn nh−îng quyÒn bao gåm : * Nh©n réng m« h×nh kinh doanh. Khã kh¨n lín nhÊt th−êng gÆp trong viÖc nh©n réng m« h×nh kinh doanh liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng tµi chÝnh v× doanh nghiÖp nµo dï thµnh c«ng ®Õn ®©u còng cã mét giíi h¹n, ®Æc biÖt lµ khi doanh nghiÖp muèn më réng th−¬ng hiÖu cña m×nh sang khu vùc míi. Ngoµi vÊn ®Ò tµi chÝnh, c¸c yÕu tè kh¸c nh− yÕu tè ®Þa lý, con ng−êi, kiÕn thøc vµ v¨n ho¸ ®Þa ph−¬ng … còng lµ nh÷ng trë ng¹i kh«ng nhá. Ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i sÏ gióp doanh nghiÖp chñ th−¬ng hiÖu chia sÎ nh÷ng khã kh¨n trªn. Mét khi 18
  18. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam m« h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp ®−îc nh©n réng nhanh chãng th× gi¸ trÞ cña c«ng ty hay th−¬ng hiÖu còng lín m¹nh theo. Kinh doanh theo ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th× Bªn nh−îng quyÒn kh«ng cÇn nhiÒu vèn ®Çu t− còng cã thÓ nhanh chãng më réng hÖ thèng kinh doanh; th©m nhËp thÞ tr−êng, thiÕt lËp mét m¹ng l−íi kinh doanh réng lín trªn toµn quèc vµ thËm chÝ trªn toµn thÕ giíi th«ng qua viÖc sö dông vèn ®Çu t− cña Bªn nhËn quyÒn. Sè c¬ së kinh doanh b¸n lÎ cña m¹ng l−íi nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cã thÓ t¨ng lªn víi tèc ®é rÊt nhanh bëi v× sù ph¸t triÓn nµy kh«ng bÞ phô thuéc, h¹n chÕ bëi vèn cña Bªn nh−îng quyÒn. C¸ch lµm nµy ®em l¹i nhiÒu lîi Ých h¬n lµ viÖc ®Çu t− mét sè l−îng tiÒn vµ nguån lùc tµi chÝnh lín vµo viÖc x©y dùng mét m¹ng l−íi c¸c chi nh¸nh hay thiÕt lËp m¹ng l−íi c¸c nhµ ph©n phèi ®éc lËp mµ kh«ng cã sù kiÓm tra gi¸m s¸t cña Bªn nh−îng quyÒn. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang cã ý ®Þnh ®−a th−¬ng hiÖu cña m×nh ra thÕ giíi nh−ng ch−a ®ñ lùc ®Ó ®Çu t− trùc tiÕp th× m« h×nh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ phï hîp nhÊt do kh«ng ph¶i bá vèn mµ l¹i b¶o hé vµ qu¶ng b¸ ®−îc th−¬ng hiÖu cña m×nh. * T¨ng doanh thu. Bªn c¹nh nh÷ng lîi Ých v« h×nh th«ng qua viÖc t¨ng lªn kh«ng ngõng cña gi¸ trÞ nh·n hiÖu, tªn th−¬ng m¹i vµ c¸c tµi s¶n trÝ tuÖ kh¸c do sù ph¸t triÓn cña m¹ng l−íi nh−îng quyÒn, chñ th−¬ng hiÖu hoµn toµn cã thÓ lµm t¨ng doanh sè cña m×nh b»ng viÖc nh−îng quyÒn sö dông th−¬ng hiÖu vµ c«ng thøc kinh doanh – tµi s¶n quý gi¸ nhÊt cña mét doanh nghiÖp. Th«ng qua h×nh thøc nµy, Bªn giao quyÒn cã thÓ nhËn ®−îc c¸c kho¶n tiÒn sau ®©y : + PhÝ nh−îng quyÒn ban ®Çu (Initial Free/Upfront fee) : chØ ®−îc tÝnh mét lÇn. §©y lµ kho¶n phÝ hµnh chÝnh, ®µo t¹o, chuyÓn giao c«ng thøc kinh doanh cho bªn nhËn quyÒn. + PhÝ hµng th¸ng (monthly fee): lµ phÝ mµ bªn nhËn quyÒn ph¶i tr¶ cho viÖc duy tr× sö dông nh·n hiÖu, th−¬ng hiÖu cña bªn giao quyÒn vµ nh÷ng dÞch vô hç trî mang tÝnh chÊt tiÕp diÔn liªn tôc nh− ®µo t¹o, huÊn luyÖn nh©n viªn, tiÕp thÞ, qu¶ng b¸, nghiªn cøu, ph¸t triÓn s¶n phÈm míi … PhÝ nµy cã thÓ lµ mét kho¶n phÝ cè ®Þnh theo tho¶ thuËn cña hai bªn hoÆc tÝnh theo phÇn tr¨m trªn doanh sè cña bªn nhËn quyÒn vµ th−êng dao ®éng trung b×nh tõ 3 – 6% tuú vµo lo¹i s¶n phÈm, m« h×nh vµ lÜnh vùc kinh doanh. T¹i Mü, chØ cã kho¶ng 8% c¸c cöa hµng nh−îng quyÒn lµ kh«ng ph¶i tr¶ phÝ hµng th¸ng. Ngoµi phÝ nµy, nhiÒu chñ th−¬ng hiÖu cßn cã thÓ tÝnh thªm mét kho¶n phÝ qu¶ng c¸o (advertising fee) t−¬ng ®−¬ng 1-3% doanh sè. 19
  19. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam + B¸n c¸c nguyªn liÖu ®Æc thï: nhiÒu chñ th−¬ng hiÖu yªu cÇu c¸c ®èi t¸c nhËn quyÒn cña m×nh ph¶i mua sè nguyªn liÖu ®Æc thï do m×nh cung cÊp, võa ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé cña s¶n phÈm hay m« h×nh kinh doanh, võa t¨ng doanh thu lîi nhuËn. VÝ dô nh− Mc Donald’s cung cÊp vµ b¸n cho c¸c cöa hµng nh−îng quyÒn cña m×nh mét sè nguyªn liÖu quan träng nh− khoai t©y chiªn, phomat, b¸nh t¸o … * TiÕt gi¶m chi phÝ. C¸c doanh nghiÖp cã ¸p dông h×nh thøc nh−îng quyÒn ®Òu cã −u thÕ mua hµng gi¸ rÎ h¬n do mua víi sè l−îng lín h¬n (®Ó ph©n phèi cho c¸c cöa hµng nh−îng quyÒn trong mét sè tr−êng hîp). Ngoµi ra, c¸c chi phÝ vÒ tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o còng ®−îc tiÕt gi¶m nhê −u thÕ cã thÓ chia nhá ra cho nhiÒu ®¬n vÞ cïng mang mét nh·n hiÖu chia sÎ víi nhau th«ng qua phÝ nghÜa vô hµng th¸ng cña bªn nhËn quyÒn. Do sù t¨ng lªn nhanh chãng cña sè ®iÓm b¸n hµng, nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cã thÓ tiÕt kiÖm vµ ph©n chia hiÖu qu¶ h¬n mét sè lo¹i phÝ mµ Bªn nh−îng quyÒn ph¶i g¸nh chÞu, nh− chi phÝ qu¶ng c¸o, chi phÝ b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Ngoµi ra, do Bªn nhËn quyÒn lµ mét c¬ së kinh doanh riªng, ®éc lËp vÒ ph¸p lý vµ tµi chÝnh víi Bªn nh−îng quyÒn nªn Bªn nhËn quyÒn cã ®éng lùc vµ hoµn toµn ®éc lËp ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Sù ®éc lËp kinh doanh cña Bªn nhËn quyÒn t¹i c¸c khu vùc nh−îng quyÒn cho phÐp bªn nh−îng quyÒn gi¶i to¶ khái nh÷ng ¸p lùc n¶y sinh th−êng ngµy trong viÖc khai th¸c c¸c ®iÓm b¸n hµng, n©ng cao n¨ng lùc ®Ó c¹nh tranh trùc tiÕp víi c¸c doanh nghiÖp lín ho¹t ®éng trong cïng lÜnh vùc còng nh− cã nhiÒu thêi gian tËp trung vµo viÖc nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn c¸c chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh doanh míi. 1.2.1.2. Lîi Ých cña nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ®èi víi Bªn nhËn quyÒn : Còng gièng nh− ®èi víi Bªn giao quyÒn, thùc hiÖn kinh doanh theo ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn cã thÓ ®em l¹i cho Bªn nhËn quyÒn nhiÒu lîi Ých, bao gåm: * §Çu t− an toµn. Khi tham gia m¹ng l−íi nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i, lîi Ých tr−íc tiªn lµ Bªn nhËn quyÒn ngay lËp tøc ®−îc h−ëng sù næi tiÕng cña Bªn giao quyÒn nãi riªng vµ cña c¶ m¹ng l−íi nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i nãi chung. Ngay tõ khi míi b¾t ®Çu khëi sù kinh doanh theo ph−¬ng thøc nh−îng quyÒn th× Bªn nhËn quyÒn ®· nhËn ®−îc nh÷ng lîi Ých phi vËt chÊt, ®ã lµ sù næi tiÕng cña nh·n hiÖu, uy tÝn cña c¸c s¶n phÈm/ dÞch vô mµ m×nh cung cÊp gièng nh− Bªn nh−îng quyÒn vµ c¸c Bªn nhËn quyÒn ®· tån t¹i tr−íc ®ã. Bªn nhËn quyÒn ®−îc tiÕp nhËn c¸c bÝ quyÕt kinh doanh, c¸c kÕ ho¹ch, chiÕn l−îc, ph−¬ng ph¸p x©y dùng, qu¶n lý tiÕp thu c¸c trang thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp d−íi sù hç trî, gióp ®ì, ®µo t¹o cña Bªn 20
  20. Ho¹t ®éng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam giao quyÒn tr¸nh cho doanh nghiÖp bÞ chËm trÔ v« Ých hay m¾c nh÷ng sai lÇm cã thÓ x¶y ra nÕu tiÕn hµnh kinh doanh theo ph−¬ng thøc th«ng th−êng. Theo con sè thèng kª t¹i Mü th× trung b×nh chØ cã 23% doanh nghiÖp nhá kinh doanh ®éc lËp cã thÓ tån t¹i sau 5 n¨m kinh doanh, trong khi con sè nµy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhËn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i lµ 92%. Nãi kh¸c ®i, x¸c suÊt thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp nhËn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cao h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c doanh nghiÖp míi b¾t ®Çu thö nghiÖm m« h×nh kinh doanh lÇn ®Çu vµ nh·n hiÖu th× ch−a ai biÕt ®Õn. §èi víi ngµnh kh¸ch s¹n trªn thÕ giíi, nhËn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i cßn cã mét ®iÓm lîi ®Æc biÖt lµ ®−îc gia nhËp m¹ng l−íi ®Æt phßng (reservation system). Gia nhËp m¹ng l−íi nµy, kh¸ch hµng cã thÓ ®Æt phßng th«ng qua v¨n phßng ®Æt phßng trung t©m cña tËp ®oµn th−¬ng hiÖu hay t¹i bÊt cø mét kh¸ch s¹n nµo cã cïng th−¬ng hiÖu trong mét hÖ thèng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i. Do ®ã, ®èi víi mét kh¸ch s¹n míi th× viÖc mua quyÒn th−¬ng m¹i ®Ó gia nhËp hÖ thèng ®Æt phßng lµ ®iÒu cã lîi vµ cÇn thiÕt. Theo mét nghiªn cøu gÇn ®©y th× sù kh¸c biÖt trung b×nh gi÷a mét kh¸ch s¹n ®éc lËp vµ mét kh¸ch s¹n nhËn quyÒn th−¬ng m¹i lµ 20%, nghÜa lµ mét kh¸ch s¹n ®ang kinh doanh ®éc lËp víi c«ng suÊt chiÕm dông phßng lµ 50% th× khi nhËn quyÒn th−¬ng m¹i tû lÖ nµy sÏ t¨ng lªn thµnh 70%. * DÔ vay tiÒn ng©n hµng. Do x¸c suÊt thµnh c«ng cao h¬n nªn c¸c ng©n hµng th−êng tin t−ëng vµ cho c¸c doanh nghiÖp nhËn quyÒn th−¬ng m¹i vay tiÒn. Trªn thùc tÕ th× hÇu nh− tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh nh−îng quyÒn lín trªn thÕ giíi ®Òu chñ ®éng ®µm ph¸n, thuyÕt phôc ng©n hµng ñng hé c¸c ®èi t¸c nhËn quyÒn tiÒm n¨ng cña m×nh b»ng c¸ch cho vay víi l·i suÊt thÊp. Nãi kh¸c ®i, chñ th−¬ng hiÖu th−êng ®ãng vai trß cÇu nèi gióp ng−êi nhËn quyÒn th−¬ng m¹i m−în tiÒn ng©n hµng hoÆc chÝnh m×nh ®øng ra cho vay, nh»m ph¸t triÓn vµ nh©n réng m« h×nh kinh doanh nhanh h¬n. §iÒu nµy ch−a x¶y ra ë ViÖt Nam do h×nh thøc kinh doanh nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i ch−a phæ biÕn vµ chñ tr−¬ng cho vay ®èi víi doanh nghiÖp nhá cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam cßn giíi h¹n, nh−ng khi ViÖt Nam gia nhËp WTO th× còng kh«ng thÓ ®øng ngoµi xu thÕ nµy. * §−îc chñ th−¬ng hiÖu gióp ®ì. Ng−êi nhËn quyÒn th−¬ng m¹i lóc nµo còng nhËn ®−îc sù gióp ®ì, hç trî tõ phÝa chñ th−¬ng hiÖu tr−íc vµ sau khi cöa hµng nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i khai tr−¬ng. §©y lµ mét lîi thÕ lín, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng ng−êi míi tù kinh doanh lÇn ®Çu. Trong thêi gian tr−íc khai tr−¬ng, Bªn nhËn quyÒn th−êng ®−îc hç trî vÒ ®µo t¹o, thiÕt kÕ, chän ®Þa ®iÓm cöa hµng, nguån hµng, tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o. Sau khai tr−¬ng, Bªn nhËn quyÒn vÉn tiÕp tôc ®−îc hç trî vÒ nhiÒu mÆt, trong ®ã næi bËt nhÊt lµ kh©u tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o vµ t¸i ®µo t¹o, nhê ®ã h¹n chÕ ®Õn tèi ®a møc ®é rñi ro trong kinh doanh. 21
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2428 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0