zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Xu hướng hài hoà hoá pháp luật về đầu tư trong khuôn khổ ASEAN "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Báo xấu

59
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xu hướng hài hoà hoá pháp luật về đầu tư trong khuôn khổ ASEAN pháp luật lao động cá nhân, pháp luật lao động tập thể và pháp luật tố tụng lao động. Bài viết này giới thiệu khái quát các bộ phận pháp luật nêu trên, trong đó ưu tiên chú trọng bộ phận pháp luật thứ nhất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Xu hướng hài hoà hoá pháp luật về đầu tư trong khuôn khổ ASEAN "

nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. Hoµng Ph−íc HiÖp * N ghiên c u quá trình hài hoà hoá pháp lu t v u tư trong khuôn kh ASEAN có th th y rõ xu hư ng c a ASEAN ang ch nh quan h u tư tư nhân nư c ngoài ( TNN) gi a các nư c trong n i kh i ASEAN. Các n i dung cơ b n t ư c giai o n xích l i v i cách làm ph bi n c a các nư c này như sau: khác ngoài kh i ho c cách làm c a m t s 1.1. Các khái ni m cơ b n trong Hi p t ch c qu c t thu c h th ng Liên h p nh u tư 1987 qu c và WTO. i u I Hi p nh u tư 1987 ưa ra m t 1. Xây d ng b lu t khuy n khích và s khái ni m cơ b n trong pháp lu t v khuy n b oh u tư tư nhân chung c a ASEAN khích và b o h u tư tư nhân c a các nư c Ý nh v vi c xây d ng b lu t khuy n ASEAN. Các khái ni m ó là: u tư, nhà khích và b o h u tư tư nhân chung c a u tư, thu nh p, nư c ti p nh n u tư… các nư c ASEAN ã ư c các nhà lãnh o a. u tư các nư c này bàn n khá s m. Trong tuyên u tư hay TNN ư c hi u là t t c b Bali ngày 24/02/1976 c a các nhà lãnh các lo i giá tr v t ch t mà nhà TNN c a o các nư c ASEAN v h p tác công nghi p nư c kí k t này ưa vào nư c kí k t kia phù ã c pv n xây d ng khuôn kh pháp h p v i pháp lu t nư c ti p nh n u tư. lí khu v c cho u tư tư nhân c a các nư c Ph m vi các lo i giá tr v t ch t này khá thành viên. Tuyên b Kuala Lumpur ngày r ng, chúng có th bao g m các ng s n, 05/8/1977 c a các nhà lãnh o các nư c b t ng s n, ti n t , các quy n s h u trí ASEAN ã nh n m nh vai trò c a u tư tư tu , quy n c m c , th ch p, quy n c nhân và công ngh trong s nghi p công như ng theo h p ng, quy n có ư c t các nghi p hoá, hi n i hoá kinh t các nư c c ph n, c phi u, ch ng khoán, trái phi u thành viên ASEAN. Nhưng ph i n ngày doanh nghi p, các quy n khi u ki n theo 15/12/1987, sáu nư c thành viên ASEAN là h p ng ho c các giá tr tài chính khác. Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Tuy ư c nh nghĩa r ng như v y Singapore và Thailand m i kí ư c v i nhau nhưng khái ni m TNN không áp d ng cho i u ư c qu c t khu v c v khuy n khích các quan h pháp lu t phát sinh t các h p và b o h u tư tư nhân n i kh i ASEAN, ng mua bán ngo i thương và cũng không ó là Hi p nh khuy n khích và b o h bao hàm các quy n không có giá tr v t ch t. u tư gi a các nư c ASEAN (sau ây g i t t là Hi p nh u tư 1987). Hi p nh * V pháp lu t qu c t u tư 1987 g m 14 i u cơ b n, i u B tư pháp T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 31
nghiªn cøu - trao ®æi D u hi u quan tr ng c a khái ni m nư c kí k t ph i b o m quy ch pháp lí t i TNN theo Hi p nh này là ch các giá thi u cho TNN và nhà TNN trên cơ s tr v t ch t ó ph i là i tư ng c a các ho t nguyên t c không phân bi t i x theo ch ng kinh t tư nhân dài h n có phát sinh l i t i hu qu c (The Most Favoured Nation nhu n ho c r i ro thua l trong i u ki n treatment-MFN), công b ng và tho áng, kinh t th trư ng. không gây c n tr cho vi c qu n lí, ti n hành b. Nhà u tư ho t ng kinh doanh c a các nhà TNN. Nhà u tư hay nhà TNN trong Hi p Các kho n TNN ư c hư ng s b o h nh ư c hi u chung là b t kì t ch c, cá pháp lí c n thi t trong ph m vi ASEAN. nhân nào c a nư c kí k t Hi p nh ư c quy n i u IV Hi p nh u tư 1987 quy nh th c hi n vi c u tư theo pháp lu t c a nư c áp d ng ch MFN cho các nhà TNN và mà t ch c, cá nhân ó có qu c t ch trên lãnh các kho n TNN. Tuy v y, Hi p nh không th c a nư c kí k t kia theo nh ng i u ki n d li u vi c cho các nhà TNN và các kho n và quy nh c a pháp lu t nư c kí k t nh n TNN ư c hư ng nh ng ưu tiên, thu n l i u tư. Các t ch c là nhà TNN ph i là các hơn có th có ư c t vi c m t nư c kí k t công ti, doanh nghi p và các hi p h i kinh tham gia vào m t hi p nh khu v c thương doanh khác ư c thành l p phù h p v i pháp m i t do, liên minh thu quan, các t ch c lu t c a nư c kí k t nơi t ch c ó có tr s kinh t qu c t ho c các l i ích có ư c t chính. Cá nhân nhà TNN ph i là công dân quan h m u d ch biên gi i, t hi p nh c a nư c kí k t Hi p nh u tư 1987. Hi p tránh ánh thu trùng… i u này còn quy nh không gi i quy t v n nhà u tư gián nh kh năng các nư c có ư c ch ãi ti p và nhà u tư c a nư c th ba. ng qu c gia (The National Treatment-NT) c. Thu nh p trên cơ s các tho thu n song phương. Thu nh p theo Hi p nh ư c hi u là 1.3. Các quy ch pháp lí b o h TNN t ng s nh ng kho n thu ư c t k t qu và nhà TNN kh i các bi n pháp cư ng ch ho t ng u tư t i nư c nh n u tư, c hành chính bi t là l i nhu n, lãi c ph n, c phi u, ti n Các bi n pháp cư ng ch hành chính b n quy n ho c các kho n thu h p pháp ây ch y u là các bi n pháp cư ng ch khác như ti n thù lao d ch v kĩ thu t, các hành chính i v i v n TNN, các tài s n kho n hoa h ng u thác, phí… và thu nh p h p pháp c a nhà TNN. Các d. Nư c nh n u tư bi n pháp ó ư c hi u là các bi n pháp Nư c nh n TNN ư c xác nh là qu c h u hoá, trưng d ng, trưng thu và các nư c kí k t nơi kho n u tư c a nư c khác bi n pháp tương t khác mà h u qu c a ư c ti p nh n. chúng d n n vi c tư c quy n s h u ho c 1.2. Các quy ch pháp lí cơ b n dành h n ch quy n s h u c a nhà TNN i cho TNN và nhà TNN v i các kho n v n TNN, tài s n và thu Hi p nh quy nh nghĩa v cơ b n c a nh p h p pháp c a h t i nư c ti p nh n u 32 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
nghiªn cøu - trao ®æi tư. Hi p nh u tư 1987 mà c bi t là kho n theo pháp lu t nư c nh n u tư. i u VI Hi p nh ã quy nh khá rõ v các Bên c nh các quy nh nói trên, Hi p bi n pháp b o h c n thi t i v i TNN và nh còn c p kh năng b o h TNN và nhà TNN c a nư c kí k t này nư c kí k t nhà TNN trong trư ng h p có xung t, khác trư c nh ng bi n pháp cư ng ch hành tình tr ng kh n c p, báo ng. chính như v y. V nguyên t c, các nư c kí 1.4. Các quy ch pháp lí v chuy n v n k t s c g ng không áp d ng các bi n TNN, các tài s n và thu nh p h p pháp pháp cư ng ch này. Tuy v y, Hi p nh c a nhà TNN v nư c cũng d li u n trư ng h p các nư c kí k t Th c ti n chuy n v n TNN, các tài s n có th áp d ng các bi n pháp cư ng ch và thu nh p h p pháp c a nhà TNN v hành chính trong trư ng h p có nhu c u, òi nư c r t khác nhau. Hi p nh không có i u h i c p bách v an ninh, tr t t công c ng kho n nào quy nh gi i h n v s lư ng ho c vì l i ích qu c gia thi t y u. Trong v n, ng ti n chuy n i và phương ti n tài trư ng h p như v y, nư c kí k t ph i b o chính ư c dùng chuy n ra ngoài nư c m th c hi n y các quy nh sau ây: nh n u tư. Hi p nh cũng không h n ch - Các bi n pháp ó ph i ư c áp d ng th i i m chuy n ra ngoài các kho n v n, tài theo th t c, quy trình h p pháp, phù h p s n, thu nh p h p pháp c a nhà TNN. Tuy v i pháp lu t c a nư c nh n u tư; v y, v n chuy n i ra ngo i t t do - Không ư c phân bi t i x , không chuy n i i v i ph n v n TNN, tài s n ư c trái v i các cam k t qu c t c th gi a và thu nh p h p pháp mà nhà TNN có các nư c liên quan; ư c trong quá trình ho t ng u tư - Nhà TNN ư c b i thư ng theo tho chuy n ra nư c ngoài l i có nhi u cách gi i thu n ã quy nh rõ trong Hi p nh. quy t khác nhau. i u VII Hi p nh u tư Hi p nh u tư 1987 ã c g ng quy 1987 quy nh rõ các nư c kí k t cho phép nh rõ v n b i thư ng i u VI c a nhanh chóng chuy n i t do ra ngo i t t Hi p nh. Tuy v y, v n này s còn ti p do s d ng các kho n v n u tư, l i nhu n t c là i tư ng các nư c liên quan tho sau thu , c t c, ti n thu ư c t bán b n thu n chi ti t v i nhau. Nhìn chung, vi c b i quy n, chuy n giao công ngh , phí tr giúp thư ng ph i phù h p v i giá tr th c c a v n kĩ thu t, các kho n thu nh p t ho t ng u tư và các giá tr v t ch t ã b áp d ng u tư và các kho n thu nh p h p pháp khác. các bi n pháp cư ng ch hành chính nói Các kho n ti n cho vay, ti n lương có ư c trên. Các kho n b i thư ng ph i ư c thanh t ho t ng u tư cũng ư c t do chuy n toán b ng ng ti n có kh năng chuy n i i và chuy n ra nư c ngoài. T giá chuy n t do ho c b ng ng ti n do các bên tho i ư c áp d ng căn c vào t giá hi n hành thu n. Các kho n thanh toán ph i ư c tr vào th i i m chuy n ti n. k p th i, tho áng theo các tiêu chí th Quy ch áp d ng trong quá trình chuy n trư ng. Th th c thanh toán và chuy n v n TNN, các tài s n và thu nh p h p pháp T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 33
nghiªn cøu - trao ®æi c a nhà TNN v nư c s là quy ch MFN hi n trong Tuyên b c a H i ngh c p cao như ã nêu trên. ASEAN l n th V (tháng 12/1995) t i Bangkok 1.5. Các quy ch pháp lí v th quy n dư i tiêu là Thành l p khu v c u tư Pháp lu t v TNN c a ASEAN ch p ASEAN. Trong ba năm chu n b , t i các cu c nh n khái ni m khá c bi t có tên g i là h p thư ng kì, các b trư ng kinh t ASEAN, “th quy n” (the subrogation). Th c ti n các quan ch c cao c p v kinh t và u tư thương m i, u tư qu c t thư ng phát sinh ã th o lu n và làm sáng t các v n c a cái g i là “th quy n” mà chưa ư c pháp Khu v c u tư ASEAN. Ban so n th o Hi p lu t Vi t Nam quy nh. Tuy nhiên, i u này nh khung v Khu v c u tư ASEAN (Hi p l i ư c quy nh khá ph bi n trong các nh AIA) ư c thành l p và ho t ng tích hi p nh khuy n khích và b o v u tư c c v i k t qu là Hi p nh ã ư c các b song phương mà Vi t Nam ã kí v i nhi u trư ng kinh t ASEAN kí k t vào ngày nư c. Theo quy nh v th quy n trong các 08/10/1998 t i Manila (Philippines). hi p nh khuy n khích và b o v u tư 2.1. M c tiêu c a Hi p nh khung v AIA song phương mà Vi t Nam ã kí v i nhi u i u 3 Hi p nh AIA xác nh xây nư c cũng như quy nh c a i u VII Hi p d ng Khu v c u tư ASEAN có môi trư ng nh u tư 1987, trong trư ng h p nư c kí u tư thông thoáng và rõ ràng hơn nh m k t này ưa ra nh ng b o m r i ro phi y m nh u tư tr c ti p gi a các nư c thương m i i v i các kho n u tư c a t ASEAN cũng như t các ngu n ngoài ASEAN ch c, cá nhân nhà u tư c a nư c mình t i vào các nư c ASEAN, t ó c ng c và tăng nư c kí k t kia và cam k t s thanh toán cho cư ng tính c nh tranh c a các lĩnh v c kinh các nhà u tư b r i ro ó thì nư c kí k t kia t c a ASEAN, góp ph n hư ng t i t do s công nh n quy n ó và ng ra th c hi n lưu chuy n u tư vào năm 2020. quy n ó cho nhà TNN c a nư c kí k t kia 2.2. Các c i m c a AIA t i nư c nh n u tư. Trong trư ng h p như - Gi a các qu c gia thành viên có chương v y, nư c kí k t nh n u tư này s ch nh trình h p tác u tư t p th ; có lưu chuy n t t ch c ng ra m nhi m trách nhi m ó, do hơn v v n, lao ng lành ngh và chuyên ki u như t ch c b o hi m ho c ho t ng b o m i v i các r i ro phi thương m i gia, v công ngh v i khu v c kinh doanh c a MIGA. Vi c th quy n ó s n m trong gi vai trò l n hơn trong các n l c h p tác gi i h n c a ph n b i thư ng r i ro mà h p u tư và các ho t ng có liên quan. ng gi a nhà TNN và t ch c b o hi m - Các qu c gia thành viên s dành ngay ã ghi nh n. Ph n r i ro phát sinh ngoài gi i l p t c và vô i u ki n cho các nhà u tư h n h p ng thì nhà TNN t gánh ch u. ASEAN ch i x t i hu qu c ng th i 2. Xây d ng b lu t v ho t ng u v n th a nh n các qu c gia có quy n dành i tư t p th c a ASEAN x c bi t ưu ãi cho các nư c láng gi ng Ý tư ng v vi c xây d ng b lu t v ho t theo các tam giác phát tri n hay theo các ng u tư t p th c a ASEAN ã ư c th th a thu n ti u khu v c khác ( i u 8 Hi p 34 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
nghiªn cøu - trao ®æi nh AIA). Theo i u 1 c a Hi p nh thì m t nư c thành viên chưa s n sàng dành NT Nhà u tư ASEAN là: 1) Công dân c a m t i v i m t s bi n pháp nào ó cho nư c qu c gia thành viên ho c 2) Pháp nhân c a thành viên khác thì nư c ó cũng không ư c m t qu c gia thành viên th c hi n u tư vào hư ng các ưu ãi liên quan n các bi n pháp qu c gia thành viên khác v i i u ki n v n ho c ngành ngh ó trên lãnh th c a nư c ASEAN th c t (ASEAN effective equity) kia. Nguyên t c này ch áp d ng v i Vi t Nam c a pháp nhân ó c ng v i t t c các v n sau 3 năm, v i Lào và Myanmar sau 5 năm ASEAN khác ít nh t ph i b ng t l t i thi u k t khi Hi p nh có hi u l c còn i v i c n có tho mãn yêu c u v v n qu c gia các nư c khác thì áp d ng ngay sau khi Hi p theo pháp lu t hi n hành ư c công b c a nh có hi u l c. nư c ch nhà liên quan n u tư ó. 2.3. Các chương trình và k ho ch hành - Các qu c gia thành viên s th c hi n ng t p th ngay ch i x qu c gia và m c a các ng l c chính c a Hi p nh khung v ngành ngh cho các nhà u tư ASEAN tr AIA là ba chương trình hành ng t p th : các bi n pháp và lĩnh v c li t kê trong danh - Chương trình h p tác và t o thu n l i m c lo i tr t m th i (Temporatory Exclusion bao g m các sáng ki n c a t ng qu c gia List) và danh m c nh y c m (Sensitive List) thành viên và sáng ki n t p th c a các qu c c a t ng nư c. Các lĩnh v c và bi n pháp gia. Sáng ki n riêng nh m tăng cư ng tính rõ trong danh m c lo i tr t m th i s ư c m ràng, trong sáng c a các quy nh, chính c a ho c dành NT t ng bư c trong khung sách, th t c u tư c a các qu c gia thành th i h n th c hi n AIA theo nguyên t c viên; ơn gi n hoá và làm nhanh chóng các AFTA + 7 năm, t c là vào năm 2020 i v i th t c xin và phê duy t các d án u tư; 6 thành viên cũ, năm 2003 i v i Vi t Nam; m r ng các hi p nh song phương v tránh năm 2015 v i Lào và Myanmar ( i u 7 Hi p ánh thu hai l n gi a các thành viên c a nh AIA). Ch i x qu c gia và m c a ASEAN. Sáng ki n t p th nh m thi t l p các ngành ngh ư c dành cho các nhà u tư các cơ s d li u ASEAN tăng cư ng trao ASEAN vào năm 2020. Danh m c nh y c m i thông tin, d li u v các ngành công nghi p bao g m các lĩnh v c và bi n pháp chưa th và các nhà cung c p công nghi p ASEAN, v m c a ho c dành NT ngay và chưa xác nh u tư và các cơ h i u tư ASEAN; tăng th i h n lo i b nhưng ư c xem xét l i l n cư ng i tho i v c ng ng doanh nghi p u vào năm 2003 và sau ó trong t ng th i ASEAN và các t ch c qu c t khác ki n kì n u có th thì chuy n sang danh m c ngh các gi i pháp c i thi n môi trư ng u lo i tr t m th i. Các danh m c nói trên s do tư ASEAN; cùng xác nh các lĩnh v c tr ng các nư c thành viên t ưa ra. Tuy nhiên, tâm h p tác kĩ thu t và ph i h p các n tránh tình tr ng các nư c ưa ra quá nhi u l c trong và ngoài ASEAN; xem xét b sung bi n pháp và lĩnh v c lo i tr , Hi p nh AIA Hi p nh ASEAN v khuy n khích và b o áp d ng nguyên t c có i có l i ( i u 9): N u h u tư và kh năng kí k t Hi p nh T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 35
nghiªn cøu - trao ®æi ASEAN v tránh ánh thu hai l n. ít nh t m i năm m t l n thông báo cho H i - Chương trình xúc ti n và tăng cư ng ng AIA các thay i v lu t pháp và chính hi u bi t: T ch c các ho t ng xúc ti n sách nh hư ng n u tư ho c các cam k t u tư chung và xúc ti n các d án c th theo Hi p nh này. cho các nhà u tư; tham v n và t ch c các - Nguyên t c không c m các nư c thành chương trình ào t o liên quan n u tư viên th c hi n các bi n pháp ư c coi là các cho các quan ch c c a cơ quan u tư ngo i l chung ( i u 13): Bi n pháp c n ASEAN; trao i các danh m c ngành/lĩnh thi t b o v o c xã h i, gi gìn tr t t v c mà các nư c thành viên khuy n khích công c ng, b o v con ngư i, ng v t, th c u tư cùng nh ng gi i pháp mà các cơ quan v t; b o m s tuân th pháp lu t và thu u tư c a m t qu c gia có th h tr cho thu tr c thu. i u ki n th c hi n các bi n ho t ng xúc ti n u tư c a qu c gia khác. pháp này là không ư c áp d ng chúng theo - Chương trình t do hoá: Các qu c gia cách nh m t o ra s phân bi t i x tùy ti n thành viên s ch ng thư ng xuyên xem ho c b t h p lí gi a các nư c có i u ki n xét l i ch u tư theo hư ng t do hoá, tương t nhau ho c t o ra s h n ch trá hình gi m b t và lo i b các bi n pháp h n ch vi c lưu chuy n u tư. u tư; ưa ra các k ho ch hành ng chung - Nguyên t c cho phép các qu c gia thành m b o th c hi n m c a các ngành ngh viên ư c th c hi n các bi n pháp kh n c p và dành ch NT theo ti n trình như ã nói ( i u 14) trong ch ng m c và th i gian c n trên. Các k ho ch hành ng này s ư c thi t ngăn c n ho c kh c ph c h u qu do xem xét l i hai năm m t l n m b o th c b ho c e d a b t n h i nghiêm tr ng trong hi n các m c tiêu c a Hi p nh này. quá trình th c hi n Chương trình t do hoá Các chương trình, k ho ch hành ng theo Hi p nh này. Các bi n pháp này có u ph i ư c các cơ quan h u quan c a tính ch t t m th i, không phân bi t i x và ASEAN (H i ng AIA ho c y ban i u ph i ư c thông báo cho H i ng AIA ph i u tư (CCI)) xem xét và ch p thu n. trong vòng 14 ngày k t ngày ti n hành các 2.4. M t s nguyên t c trong quá trình bi n pháp ó. th c hi n Hi p nh - Nguyên t c cho phép các qu c gia - Nguyên t c b o m tính minh b ch, thành viên ư c th c hi n các bi n pháp b o công khai ( i u 11): Các qu c gia thành v cán cân thanh toán ( i u 15), nghĩa là các viên có nghĩa v ph i cung c p thông tin bi n pháp h n ch i v i u tư mà nư c ó m b o tính minh b ch, công khai c a pháp ã cam k t c th (k c vi c chuy n ti n ra lu t và chính sách u tư nư c mình tr các nư c ngoài) trong trư ng h p có các khó thông tin làm nh hư ng n vi c th c thi khăn v tài chính i ngo i, cán cân thanh pháp lu t, trái v i l i ích công c ng ho c toán lâm vào tình tr ng nghiêm tr ng. i u làm thi t h i quy n l i h p pháp c a doanh ki n là các bi n pháp này ph i ư c ti n nghi p. M i thành viên ph i nhanh chóng và hành trên cơ s không phân bi t i x , có 36 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
nghiªn cøu - trao ®æi tính t m th i, không vư t quá m c c n thi t, i u kho n c a Hi p nh này. tránh gây thi t h i không c n thi t cho l i Cơ ch gi i quy t tranh ch p: M i tranh ích c a các qu c gia thành viên khác phù ch p, b t ng phát sinh gi a các qu c gia h p v i các quy nh c a Qu ti n t qu c thành viên liên quan n vi c gi i thích, áp t . Các qu c gia ưa ra các bi n pháp này d ng Hi p nh này ho c b t c tho thu n ph i tham v n v i H i ng AIA trong vòng nào phát sinh t Hi p nh này u ư c gi i 90 ngày k t ngày thông báo xem xét l i quy t theo Ngh nh thư DSM c a ASEAN. các bi n pháp ã ưa ra. Vi c tham gia Hi p nh c a các thành 2.5. Cơ ch th c hi n Hi p nh khung viên m i: Các thành viên m i c a ASEAN v AIA s tham gia Hi p nh này theo các quy nh H i ng AIA bao g m các b trư ng và i u ki n tho thu n gi a các qu c gia ã ph trách v u tư và T ng thư kí ASEAN kí k t Hi p nh này. ư c thành l p ngay sau khi Hi p nh này 3. Xây d ng b lu t c a ASEAN v ư c kí k t giám sát, i u ph i và tri n gi i quy t tranh ch p thương m i- u tư khai vi c th c hi n Hi p nh. Trong quá 3.1 V các bi n pháp gi i quy t tranh trình th c hi n các nhi m v c a mình, H i ch p và ph m vi các v n ư c gi i quy t ng AIA s thành l p y ban i u ph i a. Các bi n pháp gi i quy t tranh ch p g m các quan ch c c p cao v u tư và các Ngày 20/11/1996, sau th i gian dài làm quan ch c khác thích h p. vi c, Ngh nh thư v cơ ch gi i quy t M i quan h gi a vi c th c hi n Hi p tranh ch p c a ASEAN (Ngh nh thư DSM nh AIA và các hi p nh khác c a ASEAN: 1996) ã ư c kí. Nhìn chung, c u trúc pháp - i v i các hi p nh ã kí k t ho c lí c a Ngh nh thư DSM 1996 g m hai tham gia: Hi p nh AIA không nh hư ng ph n: Ph n gi i quy t tranh ch p theo kênh n quy n và nghĩa v c a các qu c gia tài phán và ph n gi i quy t tranh ch p theo thành viên theo các hi p nh mà các qu c kênh ngoài tài phán. gia thành viên ã tham gia. Riêng i v i Các bi n pháp gi i quy t tranh ch p theo Hi p nh ASEAN 1987 v khuy n khích và kênh ngoài tài phán v cơ b n không có gì b oh u tư (cùng v i Ngh nh thư 1996 xa l v i chúng ta, ó là các gi i pháp v n b sung Hi p nh nói trên) thì trong trư ng thư ng ư c áp d ng trong th c ti n gi i h p Hi p nh AIA quy nh các i u kho n quy t tranh ch p thương m i- u tư các ưu ãi hơn Hi p nh 1987 thì s áp d ng nư c (ch y u là thương lư ng, trung gian, các quy nh c a Hi p nh AIA. hoà gi i) ư c th ng nh t ưa vào Ngh nh - i v i các Hi p nh s kí k t ho c thư DSM 1996 áp d ng chung. tham gia: Không có quy nh nào trong Hi p Vi c gi i quy t tranh ch p thương m i- nh AIA nh hư ng n quy n c a các qu c u tư theo kênh tài phán ư c quy nh khá gia thành viên tham gia vào các hi p nh c th trong Ngh nh thư DSM 1996. Ngh khác không trái v i quy t c, m c tiêu và các nh thư DSM 1996 còn ưa ra danh m c 47 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 37
nghiªn cøu - trao ®æi văn b n liên quan và m t văn b n quy nh gi i quy t tranh ch p mà ch d n chi u n v các quy t c làm vi c c a Panel gi i quy t các quy t c, th t c b sung v gi i quy t tranh ch p thương m i- u tư c a ASEAN. tranh ch p n m trong các hi p nh ghi b. Ph m vi các v n bao quát ph n Ph l c và các hi p nh s kí trong Ngh nh thư DSM 1996 ư c áp d ng tương lai áp d ng cho các lo i hình h p cho m i tranh ch p phát sinh t ho t ng tác kinh t chuyên ngành. Tuy v y, Ngh h p tác kinh t c a các nư c ASEAN theo nh thư DSM 1996 cũng quy nh nguyên các quy nh c a Hi p nh khung năm 1992 t c gi i quy t xung t gi a các cơ ch này. c a ASEAN ( ư c b sung năm 1995) v Trong trư ng h p có xung t gi a các cơ tăng cư ng h p tác kinh t ASEAN. Ngh ch b sung ư c quy nh trong 2 ho c nh thư DSM 1996 cũng ư c áp d ng cho nhi u hi p nh ư c ghi ph n Ph l c 1 m i tranh ch p phát sinh t ho t ng h p thì các bên tranh ch p s c g ng thương tác kinh t c a các nư c ASEAN theo các lư ng v i nhau áp d ng cơ ch thích h p. quy nh c a 47 hi p nh kinh t c th c a N u trong vòng 60 ngày k t ngày nh n ASEAN ã có và các hi p nh khác s ư c ư c yêu c u c a m t bên v thương lư ng kí k t trong tương lai. Vi c gi i quy t tranh ch n cơ ch áp d ng mà các bên tranh ch p thương m i- u tư (tranh ch p kinh t ) ch p không tho thu n ư c v i nhau v cơ theo Ngh nh thư DSM 1996 ư c ti n ch c n áp d ng thì v n ó có th ư c hành mà không c n ph i xem xét li u có c n ưa ra H i ngh các quan ch c kinh t (SEOM). ph i áp d ng cơ ch c bi t ho c cơ ch b SEOM có th ưa v n ó cho nhóm công sung nào khác ngoài cơ ch ã ư c quy tác c bi t xem xét theo quy trình riêng nh trong Ngh nh thư DSM 1996. ánh giá v n ho c có th thành l p Panel Các tranh ch p kinh t theo Ngh nh Ph l c 2 Ngh nh DSM 1996 xem thư DSM 1996 ư c phân thành hai nhóm: xét. Trong vòng 60 ngày k t ngày thành Các tranh ch p phát sinh c n ư c gi i quy t l p, Panel ph i trình Báo cáo k t lu n v n theo các quy nh gi i quy t tranh ch p và cho SEOM, tr trư ng h p c bi t thì Panel thương lư ng ư c quy nh 47 hi p nh ư c kéo dài công vi c thêm 10 ngày n a kinh t c th c a ASEAN và các hi p nh (t c n 70 ngày). i v i trư ng h p xung tương t s kí trong tương lai và các tranh t gi a cơ ch b sung trong các hi p nh ch p gi a các thành viên ASEAN liên quan ghi Ph l c 1 v i cơ ch chung c a Ngh n quy n và nghĩa v c a h theo Hi p nh thư DSM 1996 thì cơ ch chung c a nh khung năm 1992 (s a i b sung năm Ngh nh thư DSM s ư c áp d ng. 1995) và theo Ngh nh thư DSM 1996. Cơ ch gi i quy t tranh ch p kinh t th ng nh t vi c gi i quy t tranh ch p ASEAN tuy v y không làm phương h i n thương m i- u tư ASEAN, Ngh nh thư quy n c a các qu c gia thành viên ASEAN DSM 1996 không có nh ng quy nh riêng trong vi c tìm ki m nh ng gi i pháp hoà bi t v các quy t c, th t c b sung v vi c bình khác gi i quy t tranh ch p gi a h 38 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
nghiªn cøu - trao ®æi v i nhau trư c khi SEOM quy t nh công ư c yêu c u. b Báo cáo c a Panel. Theo quy nh t i i u 3 Ngh nh thư 3.2. Quy trình gi i quy t tranh ch p kinh DSM 1996, các nư c ASEAN là nh ng bên t c a ASEAN theo Ngh nh thư DSM 1996 trong tranh ch p có th tho thu n trong b t Ngh nh thư DSM 1996 kí ngày c th i i m nào v vi c gi i quy t tranh 20/11/1996 gi a các nư c ASEAN, g m ch p thông qua phương th c môi gi i, hoà Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, gi i ho c trung gian. Các phương th c này Singapore, Thailand và Vi t Nam. Ngh nh có th b t u b t c lúc nào và k t thúc b t thư DSM 1996 g m 12 i u và 2 ph l c c lúc nào, không làm phương h i ho c c n quy nh khá chi ti t quy trình gi i quy t tr quá trình gi i quy t tranh ch p b ng tranh ch p thương m i- u tư c a ASEAN. thương lư ng tr c ti p ho c Panel ho c Các giai o n chính c a quy trình gi i quy t không k vi c thương lư ng ó ã th t b i tranh ch p thương m i- u tư c a ASEAN ho c Panel b t u ho t ng t t ng. N u là: Thương lư ng ( i u 2); môi gi i, hoà các bên tranh ch p tho thu n thì các phương gi i, trung gian ( i u 3); t t ng t i Panel th c này ti p t c v n hành khi th t c t ( i u 6 và Ph l c 2); th t c phúc th m t ng t i Panel ã b t u. Theo quy nh t i quy t nh c a SEOM ( i u 8); thi hành các i u 11 Ngh nh thư DSM 1996, Ban thư quy t nh ( i u 9, i u 11). kí ASEAN s t nguy n ng ra giúp các Theo quy nh t i i u 2 Ngh nh thư bên gi i quy t tranh ch p thông qua phương DSM 1996, các thành viên ASEAN tho th c môi gi i, trung gian, hoà gi i. thu n gi i quy t m i v n tranh ch p liên Theo quy nh t i i u 4 Ngh nh thư quan n vi c th c hi n, gi i thích ho c áp DSM 1996, trong th i h n 60 ngày k t d ng Hi p nh khung h p tác kinh t năm ngày nh n ư c yêu c u trao i ý ki n b t 1992 (s a i năm 1995) và b t kì hi p nh ng mà các bên không gi i quy t ư c v n nào Ph l c 1 và các hi p nh c a ASEAN tranh ch p thì v n s ư c chuy n cho s kí trong tương lai liên quan h p tác kinh SEOM. SEOM s l p nhóm c bi t t b ng thương lư ng h u ngh gi a các nghiên c u ho c l p Panel xem xét v n thành viên h u quan. th c hi n vi c này, . Theo quy nh t i i u 5 Ngh nh thư bên tranh ch p ph i làm văn b n g i lên cơ DSM, SEOM ph i l p Panel trong vòng 30 quan h u quan trình bày v n c th , nêu ngày k t ngày tranh ch p ư c chuy n cho rõ ý ki n và l p lu n c a mình dư i hình SEOM. Theo Ngh nh thư DSM và 2 ph th c văn b n yêu c u trao i ý ki n. Trong l c nói trên, Panel làm vi c theo quy t c t th i h n 10 ngày k t ngày nh n ư c yêu t ng c a mình xem xét, ánh giá v n , c u, bên nh n ư c yêu c u ph i tr l i nghe ý ki n các bên, xác nh tình ti t s ngh c a bên yêu c u. Vi c thương lư ng, ki n c a v tranh ch p và ưa ra báo cáo trao i ý ki n ph i ư c ti n hành trong cu i cùng trong th i h n 60 ngày k t ngày th i h n không quá 30 ngày, k t ngày nh n ư c l p. Th i h n này có th kéo dài thêm T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 39
nghiªn cøu - trao ®æi 10 ngày n a trong trư ng h p c bi t. t c a s . Quy t nh c a AEM là quy t nh Trong th i h n ó Panel ph i t o cơ h i c n cu i cùng và có giá tr b t bu c thi hành i thi t cho các bên tranh ch p tham kh o d v i các bên tranh ch p. Trong th i h n 30 th o báo cáo, b sung các v n c n ưa ngày k t ngày có quy t nh c a SEOM vào báo cáo... trư c khi trình SEOM. Panel (n u không có bên nào ch ng l i quy t nh có quy n yêu c u các cá nhân, t ch c mà ó) ho c 30 ngày k t ngày AEM ra quy t Panel th y thích h p cung c p thông tin và nh cu i cùng, các bên tranh ch p ph i tho h tr kĩ thu t. Các thông tin liên quan n thu n v i nhau các i u kho n c th thi v tranh ch p, h sơ tranh ch p ư c gi bí hành quy t nh và g i báo cáo ti n th c m t. Panel t so n th o báo cáo trên các hi n cho SEOM ho c AEM. Trong trư ng thông tin c n thi t và h sơ v tranh ch p mà h p có s vi ph m các nghĩa v theo quy t không c n s hi n di n c a các bên tranh nh c a SEOM ho c AEM thì AEM có th ch p. Sau khi chu n b xong báo cáo, Panel cho phép bên có quy n l i b vi ph m áp g i báo cáo cho SEOM. SEOM s xem xét d ng nh ng bi n pháp c n thi t theo Hi p báo cáo và quy t nh công b trong th i h n nh khung h p tác kinh t ASEAN 1992- 30 ngày k t ngày Panel trình SEOM báo 1995 và các hi p nh khác liên quan. Ban cáo ó, tr trư ng h p c bi t thì th i h n thư kí ASEAN ch u trách nhi m ki m tra vi c này có th kéo dài thêm 10 ngày n a. i th c hi n các quy t nh c a SEOM và AEM. di n các bên tranh ch p có th có m t trong Theo quy nh t i i u 10 c a Ngh nh bu i th o lu n báo cáo SEOM nhưng thư DSM 1996, t ng s th i gian gi i quy t không tham gia vào quá trình quy t nh c a m t v tranh ch p thương m i - u tư ASEAN, SEOM. SEOM thông qua quy t nh công bao g m t khâu thông báo ý nh trao i ý b báo cáo theo nguyên t c a s . ki n b t ng n khâu thi hành quy t nh Theo quy nh t i i u 8 c a Ngh nh c a AEM không ư c quá 290 ngày. thư DSM 1996, vi c ch ng l i quy t nh có 3.3. Quy trình gi i quy t tranh ch p kinh th ư c th c hi n trong th i h n 30 ngày, t c a ASEAN theo Ngh nh thư DSM 2004 k t ngày SEOM công b báo cáo. Văn b n Ngh nh thư DSM 2004 ư c kí ngày ch ng l i quy t nh ó do m t trong các 29/11/2004 thay th Ngh nh thư DSM bên tranh ch p trình cho H i ngh các b 1996. Ngh nh thư DSM 2004 g m 21 i u trư ng kinh t ASEAN (AEM). AEM s và 02 ph l c. V cơ b n, Ngh nh thư xem xét l i v n và quy t nh trong th i DSM 2004 ư c xây d ng trên cơ s Ngh h n 30 ngày, tr trư ng h p c bi t ph i nh thư DSM 1996, có tính n các tác kéo dài thêm 10 ngày n a. B trư ng kinh t ng c a quá trình hài hoà hoá pháp lu t v c a bên tranh ch p có th có m t t i bu i cơ ch gi i quy t tranh ch p bán tư pháp th o lu n v n nhưng không ư c tham gia ư c áp d ng khá thành công trong khuôn vào vi c quy t nh v n c a AEM. Quy t kh WTO và m t s nư c và nh ng như c nh c a AEM ư c thông qua theo nguyên i m v tính thi u hi u qu do quy nh 40 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
nghiªn cøu - trao ®æi thi u c th v m t s v n trong Ngh M T S GI I PHÁP CH Y U NH M nh thư DSM 1996. Ngh nh thư DSM H N CH ... (ti p theo trang 10) 2004 quy nh rõ cơ quan qu n lí vi c th c M c dù có nh ng v n nêu trên song hi n Ngh nh thư DSM 2004; quy nh rõ h th ng gi i quy t tranh ch p c a WTO v n hơn v quy trình thành l p Panels, v ch c ho t ng tương i thành công i v i các năng, nhi m v , quy ch ho t ng, th t c t DCs. Cơ ch gi i quy t tranh ch p c a WTO t ng c a Panels; quy nh rõ hơn v vi c th c ư c ánh giá là bư c ti n tích c c so v i h hi n các quy t nh ho c khuy n ngh c a cơ th ng GATT 1947 trư c ây. K t lu n gi i quan gi i quy t tranh ch p; quy nh v vi c quy t tranh ch p c a WTO có hi u l c t b i thư ng, t m ng ng các quy n l i, v ng và ràng bu c hơn so v i h th ng khung th i gian t i a gi i quy t m t v GATT 1947 trư c ây, do ó có l i cho các tranh ch p; quy nh rõ hơn v Qu c a thành viên y u hơn trong WTO. Các DCs DSM, v chi phí cho vi c gi i quy t tranh tham gia gi i quy t tranh ch p t i WTO ngày ch p. Cho dù trên th c t , c hai ngh nh càng nhi u hơn và cũng thành công hơn.(7) thư DSM u chưa ư c áp d ng nhưng ây Vào WTO, Vi t Nam có th s d ng cơ ch ã là thành công trong quá trình hài hoà hoá gi i quy t tranh ch p c a t ch c này b o các quy nh pháp lu t v gi i quy t tranh v quy n l i cho mình hay không? V lí thuy t, ch p thương m i, u tư c a các nư c ASEAN. câu tr l i là có. Tuy nhiên, v n quan 4. Xây d ng các b lu t khác c a tr ng hơn là n u s d ng cơ ch gi i quy t ASEAN liên quan n u tư tranh ch p này thì ta có ư c l i gì không? ASEAN ang có chương trình xây d ng Theo kinh nghi m gi i quy t tranh ch p nhi u văn b n i u ư c qu c t liên quan thương m i c a WTO trong hơn 10 năm qua, n pháp lu t v u tư. Có th nói quá trình vi c các DCs, nh t là các DCs trình th p này ang ư c tri n khai m nh theo s y như Vi t Nam, tham gia ki n t ng ch c ch n nhanh c a quá trình h i nh p kinh t qu c t s g p nhi u khó khăn v tài chính, nhân l c, c a khu v c. l i ích thương m i… Như v y, ch ng Hài hoà hoá pháp lu t v u tư trong kh i ki n, ta ph i cân nh c. Tuy nhiên, n u ta khuôn kh ASEAN là hi n th c. Quá trình là bên b khi u n i thì ph i ch ng gi i này ã, ang và s ti p t c di n ra trong quy t b t ng ngay t giai o n tham v n - khuôn kh t ng nư c ASEAN và trong chính giai o n u c a quá trình gi i quy t tranh b n thân c a t ch c ASEAN. ch p. N u tham v n v i i tác th t b i thì Quá trình hài hoà hoá pháp lu t v u tư ph i ch p nh n theo ki n và vư t qua nh ng trong khuôn kh ASEAN ư c hi n th c khó khăn v n có c a DC trình th p như theo phương châm "Th ng nh t trong a Vi t Nam./. d ng", "Vì m t ASEAN năng ng, n nh (7). Xem: U ban qu c gia v h p tác kinh t qu c t , và phát tri n"; "Vì m t C ng ng kinh t “Tác ng c a các hi p nh WTO i v i các nư c ASEAN"./. ang phát tri n”, 2005, tr. 232. T¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 41

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

837 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.