Báo cáo y học: "ĐIỆN THế GỢI VẬN ĐỘNG TRONG TIÊN LƯỢNG PHỤC HỒI CHỨC NĂNG TRÊN BỆNH NHÂN LIỆT NẶNG DO NHỒI MÁU NÃO "

Chia sẻ: Nguyễn Phương | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

76
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu trên 42 bệnh nhân (BN) nhồi máu não (NMN) lần đầu bị liệt nặng. Đánh giá chức năng bằng thang điểm Barthel và sức cơ bằng thang điểm MRC (Medical Research Council Scale). Đánh giá lâm sàng trong vòng 3 - 7 ngày và 6 tháng sau đột qu?. Ghi m?t l?n diện thế gợi vận động (motor evoked potential - MEP) của cơ dạng ngắn ngón cái cùng v?i dỏnh giỏ lõm sàng l?n d?u.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo y học: "ĐIỆN THế GỢI VẬN ĐỘNG TRONG TIÊN LƯỢNG PHỤC HỒI CHỨC NĂNG TRÊN BỆNH NHÂN LIỆT NẶNG DO NHỒI MÁU NÃO "

§IỆN THÕ GỢI VẬN §ỘNG TRONG TI£N L¦ỢNG PHỤC HỒI CHỨC N¡NG TR£N BỆNH NH¢N LIỆT NẶNG DO NHỒI MÁU NÃO B¹ch Thanh Thñy* TÓM T¾T Nghiên cứu trên 42 bÖnh nh©n (BN) nhåi m¸u n·o (NMN) lÇn ®Çu bÞ liÖt nÆng. §¸nh gi¸ chøc n¨ng b»ng thang ®iÓm Barthel vµ søc c¬ b»ng thang ®iÓm MRC (Medical Research Council Scale). §¸nh gi¸ l©m sµng trong vßng 3 - 7 ngµy và 6 th¸ng sau ®ét quỵ. Ghi một lần điÖn thÕ gîi vËn ®éng (motor evoked potential - MEP) cña c¬ d¹ng ng¾n ngãn c¸i cïng với đánh giá lâm sàng lần đầu. KÕt quả cho thấy: hÖ sè t−¬ng quan cña MEP víi Barthel sau 6 th¸ng lµ 0,37 vµ víi MRC lµ 0,48. M« h×nh tiªn l−îng, trong ®ã kÕt hîp MEP, tuæi vµ t×nh tr¹ng tiÓu kh«ng tù chñ cã ý nghÜa tiªn l−îng chøc n¨ng sau ®ét quỵ chÝnh x¸c h¬n, cô thÓ víi Barthel: R = 0,735 vµ víi MRC: R = 0,748. * Từ khoá: Nhồi máu não; Phục hồi chức năng; Điện thế gợi vận động. MOTOR EVOKED POTENTIAL IN PROGNOSIS OF FUNCTIONAL RECOVERY IN PATIENTS WITH SEVERE BRAIN ISCHEMIC HEMIPARESIS SUMMARY Fourty two supratentorial first-ever ischemic stroke patients with severe hemiparesis were included. Functional recovery was assessed with the Barthel activities of Daily Living Index (BI), motor ability using the Medical Research Council (MRC) scale. Clinical examination were done at 3th to 7th day poststroke and follow-up over 6 months. Transcranial magnetic stimulation (Magstim 200) was performed at the same time and a month after stroke, recording the motor evoked potential (MEP) in the abductor pollicis brevis muscle. The evaluation of MEP depends on the fact that MEP exists or not. Results: existence or absent of MEP correlated with function outcome at 6 months. Correlation coefficient of MEP with Barthel index was 0.37 and with MRC scale was 0.48. The model, which combined age, urinary incontinence and MEP more correlated with function outcome at 6 months after stroke with correlation coefficient was 0.74 and 0.76, respectively. * Key words: Stroke; Hemiparesis; Rehabilitation; Motor evoked potential. *BÖnh viÖn 103 Ph¶n biÖn khoa häc: PGS. TS. Lª V¨n S¬n ĐÆt vÊn ĐÒ Trªn l©m sµng, phôc håi chøc n¨ng sau ®ét quỵ lµ vÊn ®Ò đang ®−îc quan t©m. Trong theo dâi vµ ®iÒu trÞ ®ét quỵ sím x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng phôc håi cña BN cã thÓ gióp Ých cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch phôc håi chøc n¨ng. §iÖn thÕ gîi vËn ®éng thu ®−îc b»ng ph−¬ng ph¸p kÝch thÝch tõ tr−êng xuyªn sä (TMS) ®−îc Barker vµ CS thùc hiÖn thµnh c«ng n¨m 1985, tõ ®ã ®Õn nay TMS kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ ®−îc øng dông trong nhiÒu lÜnh vùc. Trªn thÕ giíi, ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng trong tiªn l−îng ®ét quỵ ®· ®−îc nhiÒu t¸c gi¶ nghiªn cøu vµ thÊy r»ng MEP cã gi¸ trÞ trong tiªn l−îng phôc håi vËn ®éng sau ®ét quỵ, nh−ng còn
ít thùc hiÖn trªn BN liÖt nÆng, mÆc dï ®©y lµ nhãm BN khã tiªn l−îng. Ở ViÖt Nam, nghiên cứu vÒ tõ tr−êng xuyªn sä trong tiªn l−îng phôc håi vËn ®éng sau ®ét quỵ vẫn chưa nhiều [1, 2]. ChÝnh v× vËy, chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu nµy víi môc ®Ých: §¸nh gi¸ trÞ cña ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng trong tiªn l−îng phôc håi chøc n¨ng trªn BN liÖt nÆng do NMN. §èi tƯỢng vÀ phƯƠng phÁp nghiÊn cỨu 1. §èi t−îng nghiên cứu. * Tiªu chuÈn chän BN: 42 BN có chÈn ®o¸n ®ét quỵ NMN trªn lÒu, lÇn ®Çu, mét bªn, ®−îc ®iÒu trÞ t¹i Khoa Néi thÇn kinh, Bệnh viện 175, x¸c ®Þnh b»ng CT hoÆc MRI sä. LiÖt nÆng (søc c¬ ®é 0 - 1 theo thang ®iÓm MRC). * Tiªu chuÈn lo¹i trõ: Cã chèng chØ ®Þnh víi tõ tr−êng xuyªn sä nh−: ®éng kinh, phÉu thuËt ®Çu, cã m¶nh kim khÝ vïng sä, h«n mª hoÆc kh«ng hîp t¸c. 2. Ph−¬ng ph¸p nghiên cứu. * §¸nh gi¸ l©m sµng: TÝnh søc c¬ chi trªn theo thang ®iÓm søc c¬ cña Héi ®ång Nghiªn cøu y häc Anh (British Medical Research Council - MRC). §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ®éc lËp b»ng thang ®iÓm Barthel index (BI). Kh¸m BN vµ ®¸nh gi¸ l©m sµng 2 lÇn: trong kho¶ng ngµy thø 3 - 7 vµ 6 th¸ng sau khëi bÖnh. Máy kích thích từ trường xuyên sọ Máy điện cơ Cã d¹ng ng¾n ngãn c¸i H×nh 1: S¬ ®å tæng qu¸t ph−¬ng ph¸p ®o MEP. * §¸nh gi¸ vÒ ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng: - Trang bÞ: kÝch thÝch n·o b»ng m¸y kÝch thÝch tõ tr−êng xuyªn sä Magstim 200, g¾n víi m¸y ®iÖn c¬ Neuropax ®Ó ghi MEP ®ång thêi. - Kü thuËt: đo MEP cña c¬ d¹ng ng¾n ngãn tay c¸i c¶ hai bªn. + BN ngåi hoÆc n»m trªn gi−êng, co c¬ nhÑ khi kÝch thÝch ®Ó thu ®−îc MEP tèi −u. Với những BN liệt hoàn toàn, co cơ tương ứng bên lành. C−êng ®é kÝch thÝch tèi ®a (t−¬ng ®−¬ng 0,2 tesla). + Đo MEP 2 lÇn: cïng lóc víi ®¸nh gi¸ l©m sµng lÇn ®Çu vµ 30 ngµy sau ®ét quỵ. Khi c¶ 3 lÇn kÝch thÝch kh«ng thu ®−îc ®¸p øng th× coi như kh«ng ghi ®−îc MEP. * Xö lý sè liÖu: sử dụng phÇm mÒm SPSS 11.5. KÕT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Tuæi vµ giíi. Tæng sè BN nghiªn cøu lµ 42, tuæi trung b×nh 66,6 ± 7,9; cao nhÊt 88, thÊp nhÊt 39. Nam: 23 BN (54,7%), n÷: 19 BN (45,3%). 2. Liên quan giữa ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng và thang điểm Barthel, MRC. Chia BN thµnh 2 nhãm, c¨n cø vµo viÖc cã ghi ®−îc MEP hay kh«ng? KÕt qu¶ nh− sau: nhãm kh«ng ghi ®−îc MEP: 35 BN, nhãm ghi ®−îc MEP: 7 BN. BN ®−îc m· ho¸ nh− sau: kh«ng ghi ®−îc MEP lµ 1, ghi ®−îc MEP lµ 2. * §¸nh gi¸ t×nh tr¹ng l©m sµng gi÷a 2 nhãm: so s¸nh b»ng phÐp kiÓm Mann-Whitney U: Barthel 100 Còn M EP 80 84,3 52,3 MEP=0 60 23,6 23,4 40 20 0 Tuần đầu 6 tháng p = 0,013 p = 0,97 MRC 4 3, 86 3 1, 74 C òn M E P 2 M E P =0 0, 43 1 0, 03 0 Tuần đầu 6 tháng p = 0, 002 p = 0, 099 H×nh 2: So s¸nh thang ®iÓm Barthel vµ MRC gi÷a 2 nhãm. Trong tuÇn ®Çu kh«ng cã sù kh¸c biÖt vÒ thang ®iÓm Barthel vµ MRC gi÷a 2 nhãm, sau 6 th¸ng cã sù kh¸c biÖt râ rÖt (p < 0,05). * Ph©n tÝch håi quy ®¬n biÕn x¸c ®Þnh mèi t−¬ng quan gi÷a MEP víi t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng. Ph©n nhãm BN dùa vµo ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng nh− trªn. B¶ng 1: KÕt qu¶ ph©n tÝch håi quy ®¬n biÕn gi÷a MEP víi t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng. MÔ HÌNH TIÊN HÖ sè HÖ sè t−¬ng t p LƯỢNG håi quy quan Barthel 32,0 0,37 2,5 0,016 MRC 2,1 0,48 3,4 0,001 Cã t−¬ng quan trung b×nh gi÷a MEP víi t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng. 3. Ph©n tÝch håi quy ®a biÕn x¸c ®Þnh mèi t−¬ng quan gi÷a c¸c yÕu tè l©m sµng, MEP víi t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng. Dïng thñ tôc ®−a vµo dÇn (forward). Sö dông c¸c biÕn l©m sµng gåm: tuæi, t¨ng huyÕt ¸p, rèi lo¹n chuyÓn hãa mì, t×nh tr¹ng rèi lo¹n tiÓu tiÖn, c¸c thang ®iÓm MRC, BI trong lÇn ®¸nh gi¸ ®Çu tiªn (3 - 7 ngµy sau khëi ph¸t). C¸c biÕn lâm sàng nh− t¨ng huyết áp, rối loạn chuyển hoá máu, t×nh tr¹ng rèi lo¹n tiÓu tiÖn ®−îc m· hãa gåm 1 cã, 2 kh«ng. * Ph©n tÝch dùa vµo d÷ liÖu 1 tuÇn sau khëi ph¸t:
B¶ng 2: KÕt qu¶ ph©n tÝch håi quy ®a biÕn gi÷a lâm sàng, MEP vµ t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng khi dùa vµo d÷ liÖu trong tuÇn ®Çu. t p SE BIẾN TIÊN LƯỢNG HỆ SỐ HỒI QUY HỆ SỐ TƯƠNG QUAN H»ng sè 80,5 Tuæi -1,2 -0,47 -4,2 < 0,001 Barthel 22,9 Rèi lo¹n c¬ vßng 23,3 0,35 3,1 0,004 MEP 1 16,0 0,3 2,8 0,009 R = 0,74 H»ng sè 1,38 Rèi lo¹n c¬ vßng 1,4 0,42 3,8 < 0,001 1,1 MRC MEP 1 1,1 0,4 3,7 0,001 Tuæi - 0,043 -0,33 -3,1 0,004 R = 0,76 Víi c¶ Barthel vµ MRC ta ®Òu cã m« h×nh 3 biÕn trong tiªn l−îng hËu qu¶ 6 th¸ng. Ě Barthel 6 th¸ng = 80,5 - 1,2 x + 16 y + 23,3 z Ě MRC 6 th¸ng = 1,38 - 0,043 x + 1,1 y + 1,4 z (Chó thÝch: * x: tuæi; * y: MEP (y = 1 khi kh«ng ghi ®−îc MEP; y = 2 khi ghi ®−îc MEP); * z: rối loạn cơ vòng (1 là có, 2 là không). * Ph©n tÝch dùa vµo d÷ liÖu 1 th¸ng sau khëi ph¸t: B¶ng 3: KÕt qu¶ ph©n tÝch håi quy ®a biÕn gi÷a lâm sàng, MEP vµ t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng khi dùa vµo d÷ liÖu sau 1 th¸ng. BIẾN TIÊN LƯỢNG HỆ SỐ HỒI QUY HỆ SỐ TƯƠNG QUAN t p SE H»ng sè 155,14 6,04 < 0,001 21,7 Tuæi -1,84 -0,675 -5,56 < 0,001 Barthel MEP 2 24,24 0,358 2,94 0,007 R=0,78 H»ng sè 3,5 MRC 2 0,41 0,37 3,0 0,001 0,88 MRC Tuæi -0,055 -0,39 -3,9 < 0,001 MEP 2 1,51 0,43 3,9 0,001 R=0,87 M« h×nh tiªn l−îng chøc n¨ng dùa vµo d÷ liÖu l©m sµng vµ MEP sau 1 th¸ng cã t−¬ng quan chÆt h¬n so víi dùa vµo d÷ liÖu sau 1 tuÇn.
BÀn lUẬn Nhãm nghiªn cøu gåm 42 BN, kh¸ thuÇn nhÊt, nghÜa lµ NMN trªn lÒu, mét bªn, kh«ng cã bÖnh tiÓu ®−êng vµ liÖt nÆng. Tuæi trung b×nh 66,6; cao nhÊt 88, thÊp nhÊt 39. Nam: 23 BN (54,7%), n÷: 19 BN (45,3%), ®©y lµ ®é tuæi phï hîp cña NMN. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ BN ®ét quỵ giai ®o¹n ®Çu, viÖc tiªn l−îng thËt sù khã kh¨n. NhiÒu yÕu tè ®−îc dïng ®Ó tiªn l−îng: møc ®é liÖt, tiÓu dÇm, tuæi, h×nh ¶nh häc… Nhiều tác giả nghiên cứu kÝch thÝch n·o b»ng tõ tr−êng xuyªn sä ®Ó ghi MEP vµ kÕt luËn: MEP lµ c«ng cô ®Ó tiªn l−îng phôc håi chøc n¨ng sau ®ét quỵ [1, 2, 4, 5, 6, 7]. V× BN nghiªn cøu của chúng tôi kh¸ thuÇn nhÊt, nªn ë thêi ®iÓm ban đầu (3 - 7 ngày sau đột quỵ) 2 nhãm t−¬ng ®−¬ng vÒ mÆc chøc n¨ng (h×nh 2), vËy dùa vµo yÕu tè nµo ®Ó cã thÓ nhËn diÖn BN sÏ phôc håi tèt h¬n? Trªn ®å thÞ 2 chóng ta thÊy, sau 6 th¸ng kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª gi÷a 2 nhãm vµ BN ghi ®−îc MEP th× phôc håi tèt h¬n vµ ng−îc l¹i? Heald vµ CS [5] nghiªn cøu trªn 118 BN bÞ ®ét quỵ lÇn ®Çu theo dâi 1 n¨m. C¸c BN kh«ng cã MEP t¹i lóc khëi ph¸t cã sè ®iÓm thÊp h»ng ®Þnh sau 1 n¨m, n»m viÖn l©u h¬n (trung b×nh 98,5 ngµy) vµ cã tû lÖ tử vong cao h¬n. Nh÷ng BN cã ®¸p øng ngay tõ ®Çu, bao gåm ng−êi ®¸p øng chËm cã sè ®iÓm cao h¬n, thêi gian n»m viÖn ng¾n h¬n (trung b×nh 14 ngµy) vµ tû lÖ tử vong thÊp h¬n. Mét vµi t¸c gi¶ l¹i kh«ng thÊy MEP cã ý nghÜa trong tiªn l−îng chøc n¨ng. Arac vµ CS [3] nghiªn cøu trªn 27 BN ®ét quỵ theo dâi ®Õn 6 th¸ng, ghi MEP tõ c¬ d¹ng ng¾n ngãn c¸i vµ c¬ chµy tr−íc, t¸c gi¶ thÊy trong giai ®o¹n cÊp, 17 BN kh«ng ghi ®−îc MEP, t×nh tr¹ng l©m sµng kÐm h¬n nh÷ng BN ghi ®−îc MEP, nh−ng sau 3 - 6 th¸ng kh«ng thÊy cã sù kh¸c biÖt chøc n¨ng gi÷a 2 nhãm. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh theo dâi, 22% BN bÞ lo¹i v× kh«ng theo dâi ®−îc, mÆt kh¸c cì mÉu cña t¸c gi¶ nhá h¬n cña chóng t«i (chØ cã 27 BN) vµ thùc hiÖn trªn c¶ BN nhåi m¸u vµ xuÊt huyÕt, ®é liÖt khëi ®Çu kh¸c nhau, trong khi nhãm nghiên cứu này thuÇn nhÊt h¬n (nh− trªn ®· nªu). TiÕn hµnh ph©n tÝch håi quy ®¬n biÕn ®Ó ®¸nh gi¸ mèi t−¬ng quan gi÷a MEP víi hËu qu¶ sau 6 th¸ng, thÊy r»ng viÖc ghi ®−îc MEP hay kh«ng chØ cã t−¬ng quan ë møc trung b×nh víi hËu qu¶ chøc n¨ng (b¶ng 1). Qua nghiên cứu thÊy, nÕu ghi ®−îc MEP th× tiªn l−îng tèt, nh−ng mét sè BN kh«ng ghi ®−îc MEP vÉn phôc håi tèt. Giovanni Pennisi [6] nghiªn cøu 15 BN liÖt tay hoµn toµn do t¾c ®éng m¹ch n·o gi÷a, theo dâi trong 1 n¨m, MEP ®−îc ghi trong vßng 48 giê sau khëi ph¸t vµ sau 1 n¨m. §¸nh gi¸ l©m sµng b»ng thang ®iÓm NIHSS vµ Barthel vµo ngµy thø nhÊt vµ sau 1 n¨m. KÕt qu¶ thÊy r»ng, tÊt c¶ BN ®Òu kh«ng ghi ®−îc MEP trong lÇn ®Çu tiªn. Sau 1 n¨m, 6 BN cã MEP xuÊt hiÖn trë l¹i, phôc håi søc c¬ mét phÇn nh−ng kh«ng cã gi¸ trÞ vÒ chøc n¨ng, 9 BN kh«ng ghi ®−îc MEP, kh«ng cã sù c¶i thiÖn vÒ søc c¬. T¸c gi¶ kÕt luËn, kh«ng ghi ®−îc MEP trong ngµy ®Çu tiªn, tiªn l−îng kh¶ n¨ng phôc håi chøc n¨ng rÊt kÐm. Nghiªn cøu cña Trompetto [7] còng t−¬ng tù nh− cña chóng t«i vµ lý gi¶i ®iÒu nµy b»ng viÖc t¸ch riªng nh÷ng BN nµy vµ thÊy r»ng MEP trong nh÷ng c¬ t−¬ng øng ë bªn lµnh ®· nhá h¬n vµ cã ng−ìng vËn ®éng lín h¬n so với BN phôc håi kÐm. Tõ ®ã, t¸c gi¶ cho r»ng, c−êng ®é kÝch thÝch kh«ng ®ñ ®Ó kÝch ho¹t c¸c neuron vËn ®éng vá n·o trªn những BN nµy, dÉn ®Õn kh«ng ghi ®−îc MEP. Chóng t«i dïng kÝch thÝch víi c−êng ®é tèi ®a nªn kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc ®iÒu nµy, nh−ng cách gi¶i thÝch nh− vËy cã thÓ hîp lý h¬n. Escudero [4] t¸ch ra mét nhãm liÖt nÆng gåm 24 BN cã søc c¬ 0 vµ 1 theo MRC (t−¬ng tù nh− nhãm cña chóng t«i) vµ thÊy r»ng kh¶ n¨ng tiªn l−îng cña MEP trong nhãm nµy tèt h¬n khi tÝnh chung cho toµn bé nhãm (gåm tÊt c¶ BN víi nh÷ng ®é liÖt kh¸c nhau). T¸c gi¶ còng thÊy r»ng, mét vµi BN liÖt nÆng nh−ng kh«ng ghi ®−îc MEP vÉn cã thÓ phôc håi tèt. NguyÔn Thanh Giang [1] nghiªn cøu trên 60 BN ®ét quỵ, theo dâi trong 3 tuÇn thÊy, trong 33 BN liÖt nÆng chØ cã 8 ng−êi ghi ®−îc MEP vµ nh÷ng ng−êi nµy liªn quan víi kh¶ n¨ng håi phôc cao h¬n. * Ph©n tÝch ®a biÕn kÕt hîp MEP víi l©m sµng: Ph©n tÝch håi quy ®a biÕn gi÷a MEP vµ c¸c biÕn l©m sµng trong tiªn l−îng phôc håi chøc n¨ng sau 6 th¸ng khi dùa vµo d÷ liÖu trong tuÇn ®Çu. Víi c¶ 2 chØ sè Barthel vµ MRC, sau 6
th¸ng, m« h×nh 3 biÕn: t×nh tr¹ng tiÓu, tuæi vµ MEP cã ý nghÜa tiªn l−îng m¹nh nhÊt víi R = 0,74 cho Barthel vµ R = 0,76 víi MRC. C¸c thang ®iÓm chøc n¨ng ban ®ầu bÞ lo¹i (p > 0,05). Khi ph©n tÝch ®¬n biÕn thÊy, MEP chØ t−¬ng quan víi hËu qu¶ chøc n¨ng ë møc ®é võa, ®iÒu nµy phï hîp víi nhiÒu nghiªn cøu kh¸c. Nh−ng khi kÕt hîp víi l©m sµng th× mèi t−¬ng quan cña m« h×nh ®a biÕn ®· chÆt h¬n m« h×nh ®¬n biÕn rÊt nhiÒu. Escudero [4] tiÕn hµnh ph©n tÝch håi quy ®a biÕn vµ thÊy r»ng ®èi víi Barthel, R = 0,54 (thÊp h¬n cña chóng t«i), cßn víi MRC th× R = 0,74 víi p < 0,001 (t−¬ng ®−¬ng kÕt qu¶ cña chóng t«i R = 0,76). Víi thang ®iÓm MRC khi ph©n tÝch dùa vµo d÷ liÖu sau 1 th¸ng (bảng 3), vai trß tiªn l−îng quan träng nhÊt thuéc vÒ MEP (hÖ sè t−¬ng quan cao nhÊt) vµ m« h×nh tiªn l−îng nµy còng cã t−¬ng quan chÆt chÏ h¬n víi t×nh tr¹ng chøc n¨ng so víi khi ph©n tÝch dùa vµo d÷ liÖu sau 1 tuÇn (hÖ sè t−¬ng quan lµ 0,78 vµ 0,87), ®iÒu nµy hîp lý v× sau mét th¸ng c¶ søc c¬ vµ chøc n¨ng ®· cã phôc håi b−íc ®Çu quan träng. Nh− vËy, trong mét nhãm bÖnh thuÇn nhÊt, MEP ®ãng vai trß quan träng (b¶ng 2) trong tiªn l−îng, BN sÏ cã kh¶ n¨ng phôc håi tèt, ®Æc biÖt khi kÕt hîp víi tuæi vµ t×nh tr¹ng tiÓu kh«ng tù chñ, ®©y lµ m« h×nh ®¬n gi¶n dÔ ¸p dông trªn l©m sµng. VÒ mÆt sinh lý bÖnh: gi¸ trÞ tiªn l−îng cña MEP cã thÓ ®−îc c¾t nghÜa b»ng c¸ch xem xét thiÕu m¸u cña c¸c neuron vËn ®éng vá n·o vµ bã th¸p (lµ n¬i ph¸t sinh xung ®éng vµ dÉn truyÒn xung ®éng), cã thÓ g©y ra tæn th−¬ng cÊu tróc phôc håi hoặc kh«ng. Phôc håi cã thÓ do nhiÒu c¬ chÕ vµ c¸c c¬ chÕ nµy cã thÓ t¸i thiÕt lËp thµnh c«ng kÕt nèi vèn ®· tæn th−¬ng hoÆc cã thÓ thiÕt lËp mét kÕt nèi míi víi những neuron vËn ®éng tñy sèng. Ghi MEP b»ng kü thuËt kÝch thÝch tõ tr−êng xuyªn sä gãp phÇn vµo x¸c ®Þnh nh÷ng kÕt nèi nh− vËy trong giai ®o¹n sím, thËm chÝ khi chóng ch−a cã chøc n¨ng trªn BN vµ kh«ng thÓ ph¸t hiÖn b»ng kh¸m th«ng th−êng. KÕT LUËN Qua nghiªn cøu trªn BN liÖt nÆng do NMN trªn lÒu lÇn ®Çu, ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng cã vai trß trong tiªn l−îng kh¶ n¨ng håi phôc chøc n¨ng sau 6 th¸ng (bao gåm c¶ søc c¬ chi trªn), ®Æc biÖt khi kÕt hîp víi yÕu tè l©m sµng. NÕu ghi ®−îc ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng, tiªn l−îng phôc håi tèt chóng ta cã thÓ dù ®o¸n ®−îc t×nh tr¹ng chøc n¨ng sau 6 th¸ng dùa vµo ph−¬ng tr×nh håi quy. TµI LIÖU THAM KH¶O 1. NguyÔn Thanh Giang. B−íc ®Çu nghiªn cøu vÒ ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng chi trªn ë BN tai biÕn m¹ch m¸u n·o. LuËn v¨n Thạc sĩ Y học. Học viện Quân y. Hµ Néi. 2005. 2. Bïi V¨n Tè, B¹ch Thanh Thñy. B−íc ®Çu ®¸nh gi¸ vai trß cña ®iÖn thÕ gîi vËn ®éng ë BN NMN. T¹p chÝ Y häc qu©n sù. 2005, tr:95-98. 3. Arac N., Sagduyu S. Prognostic value of transcranial magnetic stimulation in acute stroke. Stroke. 1994, 25, pp.2183-2186. 4. Escudero J.V., Sancho J.N. Prognostic value of motor evoked potential obtained by transcranial magnetic brain stimulation in motor function recovery in patients with acute ischemic stroke. Stroke. 1998, 29, pp.1854-1859. 5. Heald A., Bates D. Longitudinal study of central motor conduction time following stroke 2. Central motor conduction measured within 72 hours after stroke as a predictor of functional outcome at 12 months. Brain. 1993, 116, pp.1371-1385.