Báo in trong thời đại kỹ thuật số

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

205
lượt xem 64
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Làng báo in đang suy sụp vì doanh thu quảng cáo sụt giảm cùng với đà sụt giảm lượng phát hành. Cả một ngành đang loay hoay tìm lối thoát và cùng lúc, sự xuất hiện của các thiết bị đọc sách báo điện tử (ebook reader) đang gợi ra những giải pháp mới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo in trong thời đại kỹ thuật số

Báo in trong th i ik thu t s Làng báo in ang suy s p vì doanh thu qu ng cáo s t gi m cùng v i à s t gi m lư ng phát hành. C m t ngành ang loay hoay tìm l i thoát và cùng lúc, s xu t hi n c a các thi t b c sách báo i n t (ebook reader) ang g i ra nh ng gi i pháp m i. Chuy n nư c khác M t nhà báo ã c t công tính toán và k t lu n, t The New York Times s ti t ki m ư c m t kho n ti n l n n u mua thi t b c sách báo c a Amazon, chi c Kindle, r i phát không cho c gi h nh n báo qua m ng không dây thay vì nh n b n in. Nói cách khác, chi phí in và giao t The New York Times m t năm cho m t ngư i t mua dài h n t g p ôi chi phí mua m t máy Kindle t ng không cho ngư i y. Tính toán c th , nhà báo này cho bi t chi phí in n và phát hành c a The New York Times m i năm ch ng 644 tri u USD. T báo này có ch ng 830.000 c gi dài h n t ng t mua báo trên hai năm. M i chi c Kindle
giá 359 USD, tính ra mua Kindle t ng h t cho t ng y ngư i cũng ch t n 297 tri u USD mà thôi. Dĩ nhiên ây là chuy n “trà dư t u h u” vì âu ph i ai cũng thích c báo trên Kindle; The New York Times cũng ph i in và v n chuy n báo n tay b n c mua t i qu y; m t khác trên Kindle chưa ch y ư c qu ng cáo – ngu n thu quan tr ng nh t c a ngành báo in. i u nhà báo này mu n ch ng minh là vi c in n r i chuy n t i t báo n tay b n c hi n ang tr i qua nhi u thay i – công ngh ã có s n – v n là ngành báo chí li u có n m ư c cơ h i này tìm ra m t mô hình kinh doanh phù h p hay không. Th t ra, ã có m t vài t báo M ang th nghi m mô hình m i. Các t Washington Post, The New York Times và Boston Globe chào m i các c gi nh ng vùng mà m ng lư i phát hành không vươn n k p th i ư c mua Kindle gi m giá n u ng ý t mua báo dài h n. Không rõ m c gi m giá là bao nhiêu nhưng nhi u t báo khác ang thương lư ng v i Amazon và các hãng s n xu t ebook reader khác thu hút c gi theo cách tương t như t Los Angeles Times ã làm. Trong b i c nh ó, chi c iPad mà hãng Apple v a gi i thi u, dù b gi i công ngh chê bai ki u, l i ư c gi i làm báo kỳ v ng s làm thay
i tình hình kinh doanh như iPod ã làm thay i mô hình kinh doanh nh c s . Hi n nay Amazon ã có ph n m m Kindle dùng cho iPhone và iPod Touch và nhi u ngư i dùng hai lo i thi t b này ã s d ng gói ph n m m này c sách t Amazon. iPad như m t chi c iPod Touch ngo i c s h p d n lo i ngư i c này vì màn hình l n, i u khi n d dàng, mang xách g n nh . M t y u t n a mà nhi u ngư i kỳ v ng Kindle hay iPad có th thúc y s chuy n bi n trong ngành phát hành báo chí là chuy n môi trư ng. Th tư ng tư ng kh i lư ng g , m c in, xăng d u s ti t ki m ư c n u ngành báo b qua công o n in n, v n chuy n ưa n i dung báo n tay ngư i c qua m ng không dây. Kindle, iPad s thúc y s ra i c a hàng lo t thi t b ebook reader trong th i gian t i v i giá ngày càng r , ch c năng ngày càng tinh vi – ch c ch n hư ng phát hành sách báo qua con ư ng này s ngày càng ư c kh ng nh.
Tuy nhiên ây không ph i là con ư ng d dàng. Theo s tính toán l c quan nh t, ebook readers s t o ra m t kho n doanh thu ch ng 325 tri u USD m i năm trong nh ng năm s p t i, c ng thêm ch ng 150 tri u USD doanh thu t qu ng cáo. Và các b n có bi t doanh thu c a ngành báo chí M năm r i s t gi m bao nhiêu không? 10 t USD! S chênh l ch gi a hai con s này cho th y ebook reader, dù phát tri n vư t b c trong nh ng năm t i, cũng chưa ph i là v c u tinh cho ngành báo. M t con ư ng khác mà nhi u báo ang cân nh c là tính phí cho c gi c qua m ng. Ngư i ta nh n th y dù lư ng báo in s t gi m, lư ng ngư i c báo qua m ng ngày càng tăng, tuy nhiên, qu ng cáo i kèm v i n i dung l i không tăng như mong mu n nên a ph n các n b n i n t c a các t báo l n v n l như nhi u năm trư c ây. Tính phí iv i c gi tr c tuy n là gi i pháp ph i tính n. Ngày 20-1-2010, The New York Times tuyên b s tính phí v i nh ng ai mu n c báo c a h trên Internet. ây m i ch là tuyên b ý nh, còn k ho ch tri n khai như th nào thì chưa nh hình – th m chí m c th i gian tri n khai ư c kéo lùi n năm 2011. V nguyên t c, c gi mua báo dài h n ư c c báo trên m ng mi n phí hoàn toàn, k c ngư i ch t mua n b n cu i tu n; c gi bình
thư ng ư c vào c m t s bài nh t nh, vư t quá s bài ó thì h ph i tr ti n. Th t ra, The New York Times t ng áp d ng chuy n tính phí như th trong quá kh . Năm 2005, t báo này ưa ra d ch v TimesSelect, v i m c phí 7,95 USD/tháng, c gi có th c nh ng bài báo mà ngư i không ăng ký không truy c p ư c. Phí nguyên m t năm là 49,95 USD. Sau hai năm cung ng d ch v này, m c dù có c tri u ngư i ăng ký, The New York Times tuyên b h y b d ch v nh m thu hút thêm ngư i c và kỳ v ng tăng thêm doanh thu qu ng cáo tr c tuy n. Chuy n làng báo Vi t Nam Vi t Nam, xu hư ng chuy n t c báo in sang c báo m ng cũng ang x y ra dù tình hình chưa n n i kh c li t như m t s nư c khác. Tuy nhiên, Vi t Nam, xu hư ng này s d n n nh ng h l y quan tr ng mà n u ngành báo in không gi i quy t ư c ngay bây gi thì s ph i i m t v i nh ng v n nan gi i hơn các nư c khác.
u tiên là chuy n b n quy n. Báo chí nư c ngoài có th toan tính kh năng b t ngư i c báo m ng tr ti n nhưng báo chí i n t trong nư c thì ch u – b i m t bài báo hay ăng m t trang nào ó s nhanh chóng b hàng ch c trang khác c t v , dán lên trang c a mình m t cách tho i mái. Gi th m t t báo quy t nh khóa ch ng m t n a n i dung cs c c a mình, ch cho ngư i c có tr phí truy c p, nhưng m t trang web t ng h p thông tin, b ít ti n vào c và “c t dán” thì mô hình tính ti n qua m ng c a t báo ó s b s p . Nh ng năm trư c, khi nhi u ngư i lên ti ng phê phán cách làm sao chép nguyên xi các bài báo c a nhau nhi u trang tin i n t , hi n tư ng này ã g n như ch m d t các trang tin àng hoàng, nghiêm túc nhưng v n còn tràn lan các trang tin nh hay lo i trang chuyên ăng tin gi t gân câu khách. Chúng ta ph i có nh ng chi n d ch m nh tay ngăn ch n chuy n này – n u không sau này s s p c a báo chí nư c ta v m t tài chính s còn nhanh hơn M . Và có l bây gi chúng ta m i hi u vì sao gi i u tư phương Tây i n âu cũng t n ng v n b o v quy n s h u trí tu n th . Không b o v ư c b n quy n tin bài trên m ng, chúng ta s không th ti n hành các gi i pháp mà th gi i ang th nghi m. Th hai là s thay i thói quen ngư i c. Theo các cu c kh o sát quy mô nh m t s lo i c gi , m t t l r t l n ngư i c cho bi t h
v n ưa chu ng c báo in hơn là c báo trên m ng nhưng s xu t hi n và ph bi n c a báo m ng làm h thay i cách mua báo. N u trư c ây h mua nhi u t thì nay ch ch n m t t h thích nh t c k , còn l i s b sung nh ng tài khác, nh ng tin t c khác b ng thông tin t báo m ng. So v i các nư c ang phát tri n khác, s ph bi n c a m ng Internet Vi t Nam là nhanh hơn. M i liên h v i c ng ng ngư i Vi t nư c ngoài khi n ngư i trong nư c t lâu ã ti p c n và s d ng Internet nhanh hơn nhi u nư c khác – u tiên là e-mail, r i n chat và sau ó là c tin t c. Cho nên tác ng c a báo m ng lên báo in Vi t Nam là có ch không ph i là không áng k như nhi u ngư i nghĩ. Thi t nghĩ nh ng thi t b như iPad hay Kindle khó lòng ph bi n Vi t Nam ngo i tr m t s lư ng nh nh ng ngư i ham thích công ngh . Th nhưng con ư ng báo m ng n tay ngư i c s d n d n chuy n t máy tính bàn sang… i n tho i di ng và t t ng a ch báo m ng riêng l sang… nh ng nơi t ng h p thông tin (m t ph n là vì s l ng l o trong vi c b o v b n quy n ã nói trên). D báo trong th i gian t i, các d ch v t ng h p tin t c này s ngày càng a d ng và s nh m n t ng nhóm i tư ng ngư i c khác nhau.
Rõ ràng chúng s óng vai trò ngư c l i v i nh ng thông t n xã trư c ây. Phóng viên m t báo vi t m t tin hay – ngay l p t c tin c a anh này ăng trên báo c a mình s ư c hi n th lên các trang tin t ng h p. Và nơi ây s phân ph i l i tin này n nh ng nhóm c gi riêng c a mình. ây là xu hư ng không tránh ư c vì nó h u hi u, nó ti t ki m công s c, th i gian và ti n b c cho t t c m i ngư i liên quan. V n là có s th a thu n gi a nơi gi b n quy n và nơi làm d ch v cung c p thông tin. Phương pháp tr ti n cho vi c c báo qua m ng (dù b ng máy tính hay b ng i n tho i di ng) cũng s khác v i các nư c. Chuy n dùng th tín d ng tr ti n mua báo i n t Vi t Nam là chuy n xa v i. Ngư c l i, kh năng ngư i c nh n m t tin, chi phí vài ngàn ng ư c vào c m t bài báo hay ư c quy n truy c p m t trang tin i n t c m t tháng là r t có th x y ra. Vi t Nam có thu n l i hơn các nư c là ngư i tiêu dùng ã bư c u làm quen v i chuy n dùng i n tho i di ng tr ti n cho m t s d ch v . Th h i, n u ngư i ta s n sàng nh n m t tin t n 3.000 ng c vài l i oán s t vi v v n, t i sao không th kỳ v ng h cũng s nh n tin, l y mã s vào trang web b khóa c tin hay bài h ang quan tâm?
Tóm l i, ngư i dân v n c n tin t c, v n mu n c báo, xã h i v n c n nh ng nhà báo chuyên nghi p thay m t h i săn lùng tin t c và cho h bi t chuy n gì ang x y ra. Th nhưng vì Internet giúp h nh ng công c tìm ki m thông tin nhanh hơn, vì có nh ng trang web t ng h p tin t c t t hơn, c gi ang b t u gi m mua báo in, thay vì mua nhi u t nay ch m t hai t , trư c mua m t hai t nay ch lên m ng c… cũng nh ng t ó. V n là ch , làm sao làng báo tìm ra mô hình t o ra ư c doanh thu t báo m ng bù p chi phí và ti p t c duy trì hai lo i báo in và báo i n t song song trong nhi u năm t i.