i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố
trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Nếu nội dung nghiên cứu của tôi trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên
cứu nào đã công bố, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm và tuân thủ kết luận
đánh giá luận văn của hội đồng khoa học.
ĐHLN, ngày... tháng... năm 2016
Ngƣời cam đoan
Triệu Đức Hoàn
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận văn này đƣợc thực hiện và hoàn thành theo Chƣơng trình đào tạo
Thạc sĩ của Trƣờng Đại học Lâm nghiệp, Xuân Mai, Hà Nội.
Đề tài đƣợc thực hiện tại Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Nam Xuân
Lạc, tỉnh Bắc Kạn từ tháng 4/2016 đến 10/2016. Sau một thời gian nghiên
cứu, đến nay bản luận văn Thạc sỹ đã hoàn thành. Nhân dịp hoàn thành luận
văn, tác giả xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám hiệu Trƣờng Đại học Lâm
nghiệp, Ban chủ nhiệm Khoa Đào tạo Sau đại học, các thầy cô giáo trong
Khoa Quản lý tài nguyên rừng và Môi trƣờng cũng nhƣ Ban lãnh đạo và các
cán bộ Kiểm lâm của Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Nam Xuân Lạc đã tạo
điều kiện và giúp đỡ tác giả thực hiện đề tài.
Đặc biệt tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn tới PGS. TS. Hoàng Văn Sâm,
ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ tác giả về chuyên môn trong
suốt quá trình khảo sát và hoàn thiện luận văn.
Cuối cùng xin cảm ơn chân thành đến tất cả bạn bè, ngƣời thân đã giúp
đỡ tác giả cả về vật chất lẫn tinh thần trong quá trình thực hiện đề tài.
Do thời gian thực hiện đề tài có hạn chế nên chắc chắn đề tài không
tránh khỏi những thiếu sót trong quá trình thực hiện. Tác giả rất mong nhận
đƣợc những ý kiến đóng góp của các thầy, cô giáo, các chuyên gia và bạn bè
đồng nghiệp để bản luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.
Xin chân trọng cảm ơn!
ĐHLN, ngày...tháng...năm 2016
Tác giả
Triệu Đức Hoàn
iii
MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii
DANH MỤC CÁC HÌNH .............................................................................. viii
ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 1
Chƣơng 1 TỔNG QUAN T I LI U ............................................................... 3
1.1. Trên thế giới ............................................................................................... 3
1.2. Ở Việt Nam ................................................................................................ 4
1.3. Tại Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Nam Xuân Lạc .................................. 7
Chƣơng 2 MỤC TIÊU, ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG V
PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................................... 9
2.1. Mục tiêu ...................................................................................................... 9
2.1.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 9
2.1.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 9
2.2. Đối tƣợng, địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................ 9
2.2.1. Đối tƣợng nghiên cứu.............................................................................. 9
2.2.2. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................... 9
2.2.3. Thời gian nghiên cứu .............................................................................. 9
2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 10
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 10
2.4.1. Kế thừa tài liệu ...................................................................................... 10
2.4.2. Phƣơng pháp phỏng vấn ........................................................................ 10
2.4.3. Điều tra thực địa .................................................................................... 11
iv
Chƣơng 3 ĐIỀU KI N TỰ NHIÊN, DÂN SINH KINH TẾ XÃ HỘI........... 18
3.1. Điều kiện tự nhiên .................................................................................... 18
3.1.1.Vị trí địa lý ............................................................................................. 18
3.1.2. Đặc điểm địa hình và địa mạo ............................................................... 18
3.1.3. Đặc điểm địa chất và thổ nhƣỡng ......................................................... 19
3.1.4. Đặc điểm khí hậu – thủy văn ............................................................... 19
3.2. Dân sinh kinh tế và văn hóa xã hội .......................................................... 20
3.2.1. Dân tộc, dân số, lao động và phân bố dân cƣ ....................................... 20
3.2.2. Tình hình kinh tế và thu nhập của ngƣời dân sống ở Khu bảo tồn ....... 22
3.2.3 Tập quán sinh hoạt, sản xuất .................................................................. 24
3.2.4. Hiện trạng xã hội và cơ sở hạ tầng tại các xã vùng đệm ....................... 28
3.2.5. Đánh giá chung về kinh tế - xã hội ....................................................... 28
3.3. Tài nguyên rừng ....................................................................................... 29
3.3.1. Diện tích các loại rừng .......................................................................... 29
3.3.2. Phân khu chức năng .............................................................................. 31
3.3.3 Trữ lƣợng các loại rừng .......................................................................... 31
Chƣơng 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ............................................................ 33
4.1. Thành phần loài họ Dầu tại KBT Nam Xuân Lạc ................................... 33
4.2. Giá trị bảo tồn các loài thực vật họ Dầu tại KBT Nam Xuân Lạc ........... 34
4.3. Đặc điểm lâm học của các loài thuộc họ Dầu tại KBT Nam Xuân Lạc .. 35
4.3.1.Loài Chò chỉ .......................................................................................... 35
4.3.2 Loài Chò nâu .......................................................................................... 41
4.3.3 Loài Táu muối ........................................................................................ 47
4.4. Đặc điểm thảm thực vật nơi có phân có các loại cây ho Dầu tại khu vực
nghiên cứu ....................................................................................................... 53
4.5. Thực trạng công tác bảo tồn và phát triển các loại cây họ Dầu tại KBT
LVSC NXL ..................................................................................................... 59
v
4.5.1. Nghiên cứu khoa học ............................................................................ 59
4.5.2. Quản lý, bảo vệ tài nguyên .................................................................... 59
4.5.3. Đánh giá mức độ biến động của các loài cây họ Dầu ........................... 61
4.6. Đề xuất một số giải pháp bảo tồn và phát triển thực vật họ Dầu nói riêng
và thực vật nói chung tại KBT Nam Xuân Lạc. .............................................. 62
4.6.1. Nâng cao nhận thức cho cộng đồng dân cƣ về bảo vệ đa dạng sinh học .. 63
4.6.2. Tăng cƣờng chƣơng trình nghiên cứu khoa học phục vụ bảo tồn ........ 64
4.6.3. Tăng cƣờng công tác quản lý, bảo vệ rừng. .......................................... 65
4.6.4. Giải pháp đối với công tác thực thi pháp luật ....................................... 66
4.6.5. Phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho cộng đồng ........................... 67
4.6.6. Bảo tồn và nhân giống........................................................................... 67
KẾT LUẬN –KIẾN NGHỊ ............................................................................ 68
A. Kết luận ..................................................................................................... 69
B. Kiến nghị .................................................................................................... 70
T I LI U THAM KHẢO