Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa và danh thắng tỉnh Quảng Ngãi

31/12/2015<br /> <br /> Sở Khoa học và Công nghệ<br /> <br /> Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa và danh thắng tỉnh Quảng Ngãi.<br /> Đăng ngày: 18/08/2015; 292lần đọc<br /> <br /> Quảng Ngãi được biết đến là vùng đất có nhiều di sản văn hóa và danh thắng<br /> nổi tiếng như Núi Ấn Sông Trà, Cổ Lũy Cô Thôn, An Hải Sa Bàn, Thạch Ky Điếu<br /> Tẩu, Long Đầu Hý Thủy,… thắng cảnh biển Mỹ Khê, Đức Minh, Sa Huỳnh, khu du<br /> lịch sinh thái núi Cà Đam, Thác Trắng, suối Chí, Thạch Nham, đảo Lý Sơn, khu<br /> nghỉ dưỡng Vạn Tường. Quảng Ngãi còn có di chỉ văn hóa Sa Huỳnh, địa điểm<br /> khai quật tàu cổ đắm Bình Châu. Nền văn hóa Chămpa với nhiều đền, tháp,<br /> Thuyền lễ và tế phẩm trong thành quách, làng mạc cư trú như thành Châu Sa, tháp Khánh Vân… ​<br /> Lễ Khao lề thế lính Hoàng Tiếp đến là văn hóa Việt gắn với hàng trăm công trình tín ngưỡng đình, chùa, đền, miếu,<br /> Sa.<br /> lăng thờ thần Nam Hải, lăng thờ nữ thần, cùng với hàng trăm lễ hội được diễn ra như lễ<br /> khao lề thế lính Hoàng Sa, lễ hội Điện Trường Bà, lễ tế đình, lễ vía thần Nam Hải, hát bả trạo, hát sắc bùa, hát bài<br /> chòi... Và nhiều di tích lịch sử cách mạng đã được người dân trong và ngoài nước biết đến như vụ thảm sát Sơn Mỹ,<br /> Bình Hòa; khởi nghĩa Ba Tơ; chiến thắng Vạn Tường… Nơi đây còn là vùng đất địa linh nhân kiệt, sinh ra nhiều người<br /> nổi tiếng như Trương Đăng Quế, Trương Định, Phạm Văn Đồng…<br /> Ở các huyện miền núi Ba Tơ, Minh Long, Sơn Hà, Trà Bồng, Sơn Tây, Tây Trà có các dân tộc H’rê, Cor, Cadong sinh<br /> sống vẫn còn giữ được các lễ tết như Lễ hiến sinh trâu, Tết Ngã rạ, Lễ mừng lúa mới, múa chiêng, múa cà đáu, hát ka<br /> lêu, ka choi, ra nghế, xà ru, a giới… rất đặc trưng của vùng Trường Sơn - Tây Nguyên.<br /> Thời gian qua, tỉnh ta đã đầu tư nghiên cứu, kiểm kê di sản văn hóa vật thể, mang lại những kết quả khả quan. Tính<br /> đến năm 2014, trên toàn tỉnh Quảng Ngãi đã công nhận xếp hạng 29 di tích cấp Quốc gia, 59 di tích cấp tỉnh, 121 di<br /> tích có quyết định công nhận bảo vệ, 7 di tích có quyết định đăng ký xếp hạng và một di sản văn hóa cấp Quốc gia (Lễ<br /> Khao lề thế lính Hoàng Sa). Hiện nay, Quảng Ngãi vẫn tiếp tục điều tra, nghiên cứu, lập danh mục kiểm kê di tích trên<br /> toàn tỉnh làm cơ sở chuẩn bị lập hồ sơ xếp hạng theo quy định của Luật Di sản văn hóa và thực hiện lập đề án bảo tồn,<br /> tôn tạo, phát huy giá trị di tích. Về di sản văn hóa phi vật thể, bao gồm các loại hình lễ hội truyền thống, nghề thủ<br /> công truyền thống, tập quán xã hội gồm luật tục, hương ước, chuẩn mực đạo đức, nghi lễ và nghệ thuật trình diễn dân<br /> gian như âm nhạc, múa, hát, sân khấu và các hình thức trình diễn dân gian, các sinh hoạt tín ngưỡng, tâm linh cộng<br /> đồng khác được quan tâm nghiên cứu, đề xuất lên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận di sản văn hóa phi vật<br /> thể như lễ hội Điện Trường Bà, hát sắc bùa, hát bài chòi là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.<br /> <br /> data:text/html;charset=utf-8,%3Cdiv%20class%3D%22titlehotnews%22%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20padding%3A%200px%3B%20border%3A…<br /> <br /> 1/4<br /> <br /> 31/12/2015<br /> <br /> Sở Khoa học và Công nghệ<br /> <br /> ​<br /> Múa Sắc Bùa ở xã Phổ An, huyện Đức Phổ.<br /> Quảng Ngãi là nơi còn lưu giữ nhiều tài liệu Hán Nôm liên quan đến chủ quyền biển đảo Việt Nam trên hai quần đảo<br /> Hoàng Sa và Trường Sa như tài liệu Hán Nôm lưu giữ ở tộc họ Võ Văn, Phạm Quang, Phạm Văn, Đặng, Nguyễn ở<br /> huyện đảo Lý Sơn; họ Nguyễn, Trần ở các huyện Tư Nghĩa và Mộ Đức... Nhiều tư liệu Hán Nôm khác đã được tìm<br /> thấy như sắc phong, gia phả, văn từ, văn chỉ, trường biên, phổ ý… góp phần chứng minh lịch sử văn hóa về các bậc<br /> công thần có công khai khẩn, bảo vệ, lập làng trên vùng đất Quảng Ngãi cũng đang được lập phương án sưu tầm,<br /> nghiên cứu bảo vệ và phát huy giá trị.<br /> <br /> Tính đến nay, tỉnh Quảng Ngãi đã thực hiện nhiều cuộc điều tra, nghiên cứu, khai quật khảo cổ học như: Khai quật<br /> khảo cổ học văn hóa Sa Huỳnh tại các địa điểm xóm Ốc, suối Chình ở huyện Lý Sơn; Gò Quê ở Bình Sơn; Gò Ma Vương<br /> ở huyện Đức Phổ; Dương Quang ở huyện Mộ Đức; hồ chứa nước Nước Trong ở xã Trà Thọ, xã Trà Xinh, huyện Tây<br /> Trà… phát hiện nhiều hiện vật, mộ táng có giá trị độc đáo, chứng minh con người sinh sống ở Quảng Ngãi cách đây<br /> hơn ba ngàn năm. Các di tích thuộc nền văn hóa Chămpa cũng được khai quật, nghiên cứu như di tích tháp Khánh<br /> Vân, di tích thành Châu Sa đã thu được nhiều hiện vật chứng minh nền văn hóa Chămpa đã tồn tại trên vùng đất<br /> Quảng Ngãi hàng ngàn năm trước.<br /> Từ những kết quả đạt được, tỉnh ta đã tiến hành tu bổ, phục dựng nhiều di sản văn hóa như: Nhà trưng bày về đội<br /> Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải, đình An Vĩnh gắn với Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa, mộ và đền thờ Võ Văn Khiết, mộ<br /> Phạm Hữu Nhật, di tích Chùa Hang, đình An Hải, di tích Âm Linh Tự… ở huyện đảo Lý Sơn; khu bảo tồn văn hóa Sa<br /> Huỳnh; khu lưu niệm cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng; khu chứng tích Sơn Mỹ; bảo tàng chiến thắng Vạn Tường; bảo<br /> tàng khởi nghĩa Ba Tơ; mộ và nhà thờ Bùi Tá Hán; đền Quang Chiếu vương Mai Đình Dõng; tượng đài Khởi nghĩa Ba<br /> Tơ; di tích quân tình nguyện Việt - Lào; di tích Điện Trường Bà và lễ hội Điện Trường Bà ở huyện Trà Bồng; di tích<br /> chùa Khánh Vân ở huyện Sơn Tịnh; chùa Ông ở Thu Xà; đình An Định ở huyện Nghĩa Hành,…; tổ chức, phục dựng lễ<br /> hội cồng chiêng của các dân tộc ở các huyện miền núi Quảng Ngãi.<br /> Với những thế mạnh trên, Quảng Ngãi đã xây dựng nhiều tuyến điểm du lịch phục vụ đông đảo du khách trong và<br /> ngoài nước. Các tour du lịch về các bảo tàng và những địa điểm di tích lịch sử, văn hóa trong tỉnh như: Bảo tàng Tổng<br /> hợp tỉnh Quảng Ngãi; bảo tàng Chứng tích Sơn Mỹ; bảo tàng Trà Bồng; bảo tàng chiến thắng Vạn Tường; nhà trưng<br /> bày về đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải; lễ hội Điện Trường Bà; Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa - Trường Sa; di tích<br /> chùa Ông (Thu Xà); mộ và đền thờ Bùi Tá Hán… và nhiều khu du lịch sinh thái trong tỉnh ngày càng được quan tâm<br /> data:text/html;charset=utf-8,%3Cdiv%20class%3D%22titlehotnews%22%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20padding%3A%200px%3B%20border%3A…<br /> <br /> 2/4<br /> <br /> 31/12/2015<br /> <br /> Sở Khoa học và Công nghệ<br /> <br /> chú trọng. Cùng với hệ thống dịch vụ nhà hàng, khách sạn được đầu tư xây dựng ngày một nhiều, đủ đáp ứng nhu cầu<br /> của du khách đến Quảng Ngãi, tiêu biểu như huyện đảo Lý Sơn.<br /> <br /> ​<br /> Đình làng An Vĩnh - Nơi tổ chức Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa.<br /> Tỉnh Quảng Ngãi cũng đang tiếp tục đầu tư, xây dựng nhiều đề án phát triển du lịch, đào tạo đội ngũ cán bộ có trình<br /> độ chuyên môn trong ngành du lịch và tiến hành những hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch như: Xuất bản các ấn<br /> phẩm du lịch (đĩa DVD, tập gấp, bản tin, catalog) nhằm tuyên truyền cho du khách trong và ngoài nước. Xây dựng<br /> chuyên mục du lịch phát sóng trên Đài Phát thanh Truyền hình Quảng Ngãi về các chuyên đề du lịch văn hóa, lễ hội<br /> cổ truyền, du lịch sinh thái, thông tin quảng cáo, dựng hình ảnh quảng cáo tấm lớn để đưa hình ảnh du lịch Quảng<br /> Ngãi đến với du khách trong và ngoài nước; xây dựng hệ thống các khu, tuyến, điểm du lịch; nghiên cứu nhu cầu thị<br /> trường với những sản phẩm du lịch đặc thù phục vụ du khách. Đồng thời, quy hoạch bảo tồn và phát huy tác dụng<br /> những giá trị di sản văn hóa, danh thắng trong tỉnh. Xây dựng hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể để phát<br /> triển ngành kinh tế du lịch với quan điểm: Khai thác các thế mạnh về điều kiện địa chính trị, địa kinh tế, địa nhân văn<br /> và các điều kiện tự nhiên, tài nguyên, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, các thế mạnh về những giá trị lịch sử, văn<br /> hóa và cảnh quan cho phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường vai trò của cộng đồng trong hoạt động du lịch và phát<br /> triển du lịch địa phương. Tập trung vào nhận thức của cộng đồng, để cộng đồng hiểu sâu về giá trị của di sản văn<br /> hóa và danh thắng đang tồn tại và khả năng khai thác những giá trị đó. Giúp đỡ, tư vấn cộng đồng về những hoạt<br /> động du lịch và dịch vụ du lịch để nhân dân nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Từ đó tiến tới xã hội hóa trong<br /> hoạt động du lịch. Xây dựng nhiều đề tài nghiên cứu khoa học để bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa, danh thắng<br /> trong tỉnh. Phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường nơi có di sản văn hóa và danh thắng một<br /> cách toàn diện. Xây dựng cổng thông tin điện tử về di sản văn hóa và danh lam thắng cảnh tỉnh Quảng Ngãi để quảng<br /> data:text/html;charset=utf-8,%3Cdiv%20class%3D%22titlehotnews%22%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20padding%3A%200px%3B%20border%3A…<br /> <br /> 3/4<br /> <br /> 31/12/2015<br /> <br /> Sở Khoa học và Công nghệ<br /> <br /> bá đến người dân trong nước và du khách nước ngoài. Đầu tư đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên môn của ngành văn<br /> hóa về công tác bảo tồn và phát huy tác dụng giá trị di sản văn hóa và danh thắng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế<br /> của tỉnh nhà hiện nay.<br /> <br /> VÕ MINH TUẤN<br /> (Theo Bản tin KH&CN, số 03/2015)​<br /> <br /> data:text/html;charset=utf-8,%3Cdiv%20class%3D%22titlehotnews%22%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20padding%3A%200px%3B%20border%3A…<br /> <br /> 4/4<br /> <br />