Bê tông - Phần 1

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

235
lượt xem 100
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đại c-ơng Bê tông đ-ợc tạo thành bởi các vật liệu chủ yếu sau đây: chất dính kết (xi măng, bitum v.v…) n-ớc, cát, sỏi. Khi dùng chất dính kết là xi măng, đ-ợc bê tông xi măng hoặc gọi tắt là bê tông; khi dùng chất dính kết là bitum đ-ợc gọi là bê tông bitum hoặc còn gọi là bê tông alphan. Trong ch-ơng này chỉ đề cập đến bê tông xi măng. Bê tông là vật liệu tổ hợp của nhiều loại vật liệu khác nhau. L-ợng xi măng chiếm khoảng 8 ữ 15% và...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bê tông - Phần 1

Ch−¬ng 5 Bª t«ng §5.1. §¹i c−¬ng Bª t«ng ®−îc t¹o thµnh bëi c¸c vËt liÖu chñ yÕu sau ®©y: chÊt dÝnh kÕt (xi m¨ng, bitum v.v…) n−íc, c¸t, sái. Khi dïng chÊt dÝnh kÕt lµ xi m¨ng, ®−îc bª t«ng xi m¨ng hoÆc gäi t¾t lµ bª t«ng; khi dïng chÊt dÝnh kÕt lµ bitum ®−îc gäi lµ bª t«ng bitum hoÆc cßn gäi lµ bª t«ng alphan. Trong ch−¬ng nµy chØ ®Ò cËp ®Õn bª t«ng xi m¨ng. Bª t«ng lµ vËt liÖu tæ hîp cña nhiÒu lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau. L−îng xi m¨ng chiÕm kho¶ng 8 ÷ 15% vµ cèt liÖu (c¸t vµ ®¸) kho¶ng 80 ÷ 85% khèi l−îng bª t«ng. Xi m¨ng lµ thµnh phÇn ho¹t tÝnh cña bª t«ng, cßn cèt liÖu lµ bé phËn x−¬ng cèt. Xi m¨ng trén víi n−íc t¹o thµnh v÷a, v÷a nµy bao bäc c¸c h¹t c¸t vµ ®¸, lÊp ®Çy c¸c lç rçng vµ lµm cho hçn hîp bª t«ng* cã ®é ch¶y nhÊt ®Þnh. V÷a xi m¨ng cøng r¾n l¹i g¾n kÕt c¸c h¹t cèt liÖu víi nhau vµ lµm cho bª t«ng cøng nh− ®¸, v× vËy ng−êi ta th−êng gäi bª t«ng lµ ®¸ nh©n t¹o. §Ó ®iÒu chØnh c¸c tÝnh chÊt cña bª t«ng vµ hçn hîp bª t«ng ng−êi ta trén thªm vµo bª t«ng c¸c phô gia hãa häc kh¸c nhau. C¸c phô gia nµy lµm cho bª t«ng cøng nhanh h¬n hoÆc cøng chËm l¹i, t¨ng ®é dÎo, c−êng ®é, tÝnh chèng thÊm cña bª t«ng v.v… Bª t«ng lµ mét lo¹i vËt liÖu x©y dùng quan träng, ®−îc dïng réng r·i trong x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp v× c¸c lý do sau ®©y: - Gi¸ thµnh bª t«ng kh«ng cao, v× cã tíi 80 ÷ 90% lµ cèt liÖu lÊy tõ ®¸ thiªn nhiªn hoÆc c¸c phÕ phÈm c«ng nghiÖp (xØ than, b· quÆng v.v…). - Cã thÓ chÕ t¹o ®−îc c¸c lo¹i bª t«ng cã nh÷ng ®Æc tÝnh kh¸c nhau. - Cã thÓ gia c«ng thµnh c¸c kÕt cÊu bÒn v÷ng cã h×nh d¹ng vµ kÝch th−íc bÊt kú; - Cã thÓ c¬ giíi hãa hoµn toµn viÖc s¶n xuÊt bª t«ng, h¹ gi¸ thµnh kÕt cÊu. Ngoµi ra cã thÓ chÕ t¹o ®−îc c¸c kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp, kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp øng suÊt tr−íc. * Bª t«ng míi trén cßn ë tr¹ng th¸i dÎo gäi lµ hçn hîp bª t«ng, bª t«ng ®· kh« cøng th−êng gäi t¾t lµ bª t«ng. 131
I. Ph©n lo¹i Bª t«ng ®−îc ph©n lo¹i nh− sau: 1. Ph©n lo¹i theo khèi l−îng thÓ tÝch - Bª t«ng ®Æc biÖt nÆng, cã khèi l−îng thÓ tÝch lín h¬n 2500 kg/m3; - Bª t«ng nÆng, cã khèi l−îng thÓ tÝch tõ 1800 ÷ 2500 kg/m3; - Bª t«ng nhÑ, cã khèi l−îng thÓ tÝch tõ 500 ÷ 1800 kg/m3; - Bª t«ng ®Æc biÖt nhÑ, cã khèi l−îng thÓ tÝch nhá h¬n 500kg/m3; Bª t«ng nÆng th«ng th−êng (bª t«ng th−êng) cã khèi l−îng thÓ tÝch tõ 2100 ÷ 2500 kg ®−îc dïng nhiÒu nhÊt trong x©y dùng. Bª t«ng nµy ®−îc chÕ t¹o b»ng cèt liÖu ®¸ ®Æc ch¾c (®¸ granit, ®¸ v«i, ®iabaz¬, v.v…). Bª t«ng h¬i nhÑ cã khèi l−îng thÓ tÝch b»ng 1800 ÷ 2000 kg/m3, chÕ t¹o tõ ®¸ d¨m cã khèi l−îng thÓ tÝch b»ng 1600 ÷ 1900 kg/m3, hoÆc lµ bª t«ng kh«ng c¸t (chØ cã v÷a xi m¨ng vµ cèt liÖu th«) cã ®é rçng lín. Bª t«ng nhÑ chÕ t¹o b»ng cèt liÖu rçng (kªz¨mzit, agloporit, xØ, ®¸ bät, v.v…). Bª t«ng nhÑ lµm gi¶m khèi l−îng cña kÕt cÊu, h¹ gi¸ thµnh x©y dùng vµ v× vËy ®ang ®−îc ph¸t triÓn m¹nh. 2. Ph©n lo¹i theo c«ng dông cña bª t«ng - Bª t«ng th«ng th−êng dïng cho kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp (mãng cét, dÇm, sµn, cÇu vµ c¸c lo¹i kÕt cÊu kh¸c); - Bª t«ng thñy c«ng dïng cho ®Ëp, cèng, ©u thuyÒn, líp phñ m¸i kªnh, c«ng tr×nh dÉn n−íc v.v… - Bª t«ng lµm kÕt cÊu bao che (bª t«ng nhÑ dïng cho t−êng nhµ); - Bª t«ng lµm sµn, vØa hÌ, líp phñ mÆt ®−êng vµ s©n bay; - Bª t«ng cã c«ng dông ®Æc biÖt, vÝ dô: bª t«ng chÞu nhiÖt, bª t«ng chÞu axit, bª t«ng chèng phãng x¹. Do yªu cÇu sö dông kh¸c nhau nªn cÇn cã c¸c lo¹i bª t«ng, cã tÝnh chÊt kh¸c nhau. Bª t«ng dïng cho c¸c kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp th−êng ph¶i cã c−êng ®é quy ®Þnh, chñ yÕu lµ c−êng ®é nÐn. Bª t«ng dïng cho c«ng tr×nh thñy lîi ph¶i cã ®é ®Æc ch¾c cao, tÝnh chèng thÊm tèt, c−êng ®é ®¶m b¶o, ®é co nhá, cã kh¶ n¨ng chèng ®−îc t¸c dông tiÕt v«i cña n−íc thÊm vµo bª t«ng, chèng ®−îc x©m thùc cña n−íc kho¸ng vµ ph¸t nhiÖt Ýt khi cøng hãa. Bª t«ng dïng cho sµn mÆt ®−êng vµ s©n bay ph¶i cã ®é mµi mßn nhá, c−êng ®é uèn cao. Bª t«ng dïng ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thñy c«ng cã thÓ ph©n lo¹i theo c¸c c¸ch sau ®©y: 132
- Ph©n theo vÞ trÝ cña bª t«ng ®èi víi mùc n−íc: - Bª t«ng th−êng xuyªn n»m d−íi n−íc; - Bª t«ng ë vïng mùc n−íc thay ®æi; - Bª t«ng trªn kh« (n»m ë trªn ph¹m vi mùc n−íc thay ®æi). Ph©n theo h×nh khèi cña kÕt cÊu: - Bª t«ng khèi lín. - Bª t«ng khèi nhá. Ph©n theo vÞ trÝ cña bª t«ng ë trong kÕt cÊu khèi lín: - Bª t«ng ë ngoµi mÆt; - Bª t«ng ë bªn trong. Ph©n theo cét n−íc t¸c dông lªn c«ng tr×nh: - Bª t«ng chÞu ¸p lùc n−íc; - Bª t«ng kh«ng chÞu ¸p lùc n−íc. II. CÊu t¹o vµ cÊu tróc Bª t«ng lµ vËt liÖu ®¸ nh©n t¹o cã cÊu tróc phøc t¹p, ®−îc t¹o nªn tõ 3 thµnh phÇn sau ®©y: - Cèt liÖu víi h×nh d¹ng, kÝch th−íc cì h¹t, ®é ®Æc ch¾c, c−êng ®é kh¸c nhau. - ChÊt kÕt dÝnh; - HÖ thèng mao qu¶n lín, c¸c lç rçng trong ®ã chøa kh«ng khÝ, h¬i n−íc hoÆc n−íc. C¸c tÝnh chÊt c¬ lý cña bª t«ng kh«ng ph¶i chØ do tÝnh chÊt vµ tû lÖ phèi hîp cña c¸c thµnh phÇn hîp thµnh quyÕt ®Þnh, mµ cßn do cÊu tróc cña bª t«ng ®−îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o quyÕt ®Þnh. MÆt kh¸c c¸c tÝnh chÊt ®ã cßn phô thuéc mét phÇn vµo cÊu t¹o cña bª t«ng vµ ®Æc biÖt lµ bÒ mÆt tiÕp xóc gi÷a h¹t cèt liÖu vµ ®¸ xi m¨ng còng nh− diÖn tÝch tiÕp xóc gi÷a chóng. Cã hai lo¹i cÊu tróc trong bª t«ng: cÊu tróc th« vµ cÊu tróc hiÓn vi. CÊu tróc th« bao gåm hai thµnh phÇn: ®¸ xi m¨ng vµ cèt liÖu trong ®ã lç rçng ®ãng vai trß quan träng. CÊu tróc hiÓn vi lµ cÊu tróc cña xi m¨ng. GÇn ®©y ng−êi ta ®· dïng kÝnh phãng ®¹i, víi ®é phãng ®¹i kh¸c nhau, ®Ó nghiªn cøu cÊu tróc cña bª t«ng. Khi phãng ®¹i 45 lÇn ta thÊy nh÷ng h¹t ®¸ v«i vµ c¶ nh÷ng h¹t c¸t. Trong phÇn v÷a ë chç tiÕp gi¸p víi cèt liÖu to cã hiÖn ra c¸c lç rçng trßn. Khi soi b»ng kÝnh phãng ®¹i 90 vµ 160 lÇn trong ®ã ta thÊy c¶ nh÷ng h¹t xi m¨ng ch−a thñy hãa vµ sù tiÕp xóc cña ®¸ xi m¨ng víi c¸c h¹t cèt liÖu. Khi dïng kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö, víi ®é phãng ®¹i 160 lÇn thÊy râ c¸c h¹t xi m¨ng vµ phÇn xi m¨ng ®· thñy hãa bao quanh c¸c h¹t ®ã. 133
§¸ xi m¨ng lµ mét thÓ r¾n phøc t¹p, thµnh phÇn kh«ng ®ång nhÊt, vÒ mÆt cÊu t¹o nhiÒu lç rçng li ti vµ nh÷ng mao qu¶n chøa ®Çy kh«ng khÝ, n−íc hoÆc h¬i n−íc tïy theo tuæi bª t«ng vµ ®iÒu kiÖn b¶o d−ìng. Sù tån t¹i ®ång thêi 3 thÓ r¾n, láng, khÝ trong ®¸ xi m¨ng cã thÓ coi lµ hÖ ba pha víi bÒ mÆt ph©n chia rÊt tinh tÕ, v× vËy ®¸ xi m¨ng cã tÝnh "nh¹y c¶m" víi sù biÕn ®æi tr¹ng th¸i Èm cña m«i tr−êng, liªn quan ®Õn tÝnh biÕn d¹ng thÓ H×nh 5.1. CÊu tróc cña ®¸ xi m¨ng qua kÝnh tÝch cña ®¸ xi m¨ng vµ bª t«ng (co ngãt, hiÓn vi ®iÖn tö cã c−êng ®é phãng ®¹i 16000 lÇn në thÓ tÝch, vµ cã tÝnh bÒn v÷ng t−¬ng ®èi yÕu ë c¸c m«i tr−êng x©m thùc). Trong ®¸ xi m¨ng cã c¸c thµnh phÇn sau ®©y: 1. C¸c hy®ra míi t¹o thµnh d−íi d¹ng gen vµ tinh thÓ. - Thµnh phÇn cÊu tróc d¹ng gen ®−îc t¹o nªn tõ nh÷ng h¹t canxi hy®r« silicat cã ®é ph©n t¸n (®é lín b»ng 50 - 200Å, 1Å = 10-8cm) quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c−êng ®é chËm ch¹p vµ l©u dµi cã liªn hÖ chÆt chÏ víi n−íc hÊp phô vµ tÝnh biÕn d¹ng dÎo. - Thµnh phÇn cÊu tróc tinh thÓ cña ®¸ xi m¨ng ®−îc t¹o nªn tõ mÇm kÕt tinh, nã quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn nhanh cña c−êng ®é vµ tÝnh chÊt ®µn håi. MÇm kÕt tinh ®ãng vai trß bé x−¬ng trong ®¸ xi m¨ng vµ ®−îc ph©n bè trong m«i tr−êng c¸c thµnh phÇn cÊu tróc d¹ng gen. Tû lÖ vÒ sè l−îng gi÷a hai thµnh phÇn (d¹ng gen vµ d¹ng tinh thÓ) liªn quan chÆt chÏ víi thµnh phÇn kho¸ng vËt ban ®Çu cña xi m¨ng vµ quyÕt ®Þnh nh÷ng tÝnh chÊt c¬ lý vµ biÕn d¹ng cña nã. 2. Cèt liÖu vµ vi cèt liÖu, gåm phÇn cßn l¹i cña c¸c h¹t xi m¨ng ch−a ph¶n øng víi n−íc vµ h¹t phô gia v« c¬ nghiÒn mÞn cho vµo khi nghiÒn clanhke còng nh− khi chÕ t¹o hçn hîp bª t«ng. Thµnh phÇn nµy ®ãng vai trß quan träng trong viÖc h×nh thµnh cÊu tróc ®¸ xi m¨ng, chóng cã kÝch th−íc kh¸c nhau, chiÕm mét khèi l−îng lín vµ lµm cho ®¸ xi m¨ng cã cÊu tróc t−¬ng tù nh− bª t«ng, v× vËy mµ V.N.Djung gäi ®¸ xi m¨ng lµ bª t«ng h¹t mÞn. 3. C¸c lo¹i lç rçng lín, nhá vµ mao qu¶n. ThÓ tÝch cña chóng chiÕm kho¶ng 25 ÷ 40% thÓ tÝch chung cña ®¸ xi m¨ng. ThÓ tÝch vµ tÝnh chÊt cña phÇn rçng nµy ¶nh h−ëng lín ®Õn tÝnh chÊt cña ®¸ xi m¨ng. C¨n cø vµo cÊu t¹o, kÝch th−íc vµ nguyªn nh©n h×nh thµnh mµ cã c¸c c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau. 134
- Theo kÝch th−íc lç rçng trong ®¸ xi m¨ng: + Lç rçng nhá, ®−êng kÝnh d < 100 Å; + Lç rçng trung b×nh, cã d = 1000 ÷ 2000Å. + Lç rçng lín, cã d > 2000Å hay 0,2μ. - Theo nguyªn nh©n h×nh thµnh: - Lç rçng d¹ng gen lµ lo¹i lç rçng bÐ nhÊt trong ®¸ xi m¨ng (®−êng kÝnh b»ng 10 ÷ 50, cã khi tíi 100Å), ®−îc h×nh thµnh do n−íc hÊp phô (n»m trong líp vá c¸c chÊt thñy hãa d¹ng gen) bèc h¬i sinh ra; - Lç rçng nhá vµ kÝn cã kÝch th−íc b»ng 100 ÷ 1000Å. VÒ kÝch th−íc nã ë d¹ng trung gian gi÷a lç rçng d¹ng gen vµ lç rçng mao qu¶n; - Lç rçng mao qu¶n t¹o nªn phÇn thÓ tÝch rçng chñ yÕu trong ®¸ xi m¨ng, nã cã kÝch th−íc t−¬ng ®èi lín. Sù xuÊt hiÖn cña chóng liªn quan ®Õn l−îng dïng n−íc ban ®Çu trong hçn hîp. L−îng n−íc nµy th−êng nhiÒu gÊp 1,5 ÷ 2 lÇn l−îng n−íc liªn kÕt hãa häc cÇn cho qu¸ tr×nh r¾n ch¾c l©u dµi cña ®¸ xi m¨ng. N−íc nhµo trén ph©n bè trªn bÒ mÆt h¹t xi m¨ng, chiÕm ®Çy kho¶ng kh«ng gian gi÷a chóng vµ khi bèc h¬i ®Ó l¹i trong cÊu tróc ®¸ xi m¨ng mét hÖ thèng lç rçng th«ng nhau, t¹o nªn lo¹i lç rçng mao qu¶n. Lo¹i lç rçng nµy ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn tÝnh chÊt cña bª t«ng, lµm gi¶m ®é ®Æc ch¾c, tÝnh chèng thÊm vµ c−êng ®é. Cã thÓ lµm gi¶m thÓ tÝch rçng lo¹i nµy b»ng c¸ch gi¶m l−îng dïng n−íc ban ®Çu trong hçn hîp bª t«ng. Bª t«ng lµ vËt liÖu tæ hîp nh− vËy (kÕt cÊu cuéi kÕt), nªn cã ®Æc ®iÓm lµ kh«ng ®ång nhÊt vÒ mÆt kÕt cÊu vµ tÝnh chÊt c¬ lý ®µn håi cña c¸c thµnh phÇn t¹o nªn nã. §ã còng chÝnh lµ nguyªn nh©n xuÊt hiÖn néi øng suÊt g©y ra vÕt nøt khi bª t«ng bÞ co ngãt, në vµ biÕn d¹ng v× nhiÖt ®é, ¶nh h−ëng bÊt lîi ®Õn c¸c tÝnh chÊt kü thuËt cña bª t«ng. §Æc tr−ng quan träng cña kÕt cÊu bª t«ng lµ ®é ®Æc vµ ®é rçng. §Æc tr−ng nµy quyÕt ®Þnh toµn bé c¸c chØ tiªu kü thuËt cña bª t«ng nh− c−êng ®é, tÝnh bÒn, kh¶ n¨ng chèng x©m thùc hãa häc, tÝnh thÊm n−íc, tÝnh truyÒn nhiÖt, khèi l−îng thÓ tÝch v.v… Do ®ã n©ng cao ®é ®Æc ch¾c cña bª t«ng lµ mét biÖn ph¸p quan träng hµng ®Çu ®Ó n©ng cao phÈm chÊt cña bª t«ng. §é ®Æc ch¾c cña bª t«ng th−êng b»ng 0,85 ÷ 0,90 còng cã thÓ ®¹t tíi 0,93 ÷ 0,95, nh−ng khã cã thÓ n©ng cao h¬n n÷a. V× kh«ng thÓ tr¸nh ®−îc nh÷ng mao qu¶n trong ®¸ xi m¨ng vµ mét l−îng kh«ng khÝ nhÊt ®Þnh lÉn vµo trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o bª t«ng. ThÓ tÝch khi x©m nhËp vµo bª t«ng phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña c¸c thµnh phÇn vËt liÖu. Khi cì h¹t trung b×nh cña cèt liÖu gi¶m, nhÊt lµ khi hµm l−îng h¹t mÞn cña c¸t t¨ng vµ ®é cøng cña hçn hîp bª t«ng lín, th× ®é rçng t¨ng. 135
Khi ®Çm chÆt mét phÇn kh«ng khÝ x©m nhËp sÏ tho¸t ra, nh−ng vÉn cßn l¹i mét phÇn kho¶ng 2 ÷ 3% thÓ tÝch bª t«ng. L−îng bät khÝ nµy tuy kh«ng nhiÒu nh−ng th−êng ph©n bè trªn bÒ mÆt cña hai pha v÷a xi m¨ng vµ cèt liÖu, nªn lµm gi¶m ®¸ng kÓ c−êng ®é nÐn vµ c−êng ®é kÐo cña bª t«ng (mçi phÇn tr¨m bät khÝ cã thÓ gi¶m 5 ÷ 10% c−êng ®é nÐn cña bª t«ng). Cã thÓ lµm gi¶m l−îng khÝ nµy b»ng ph−¬ng ph¸p hót ch©n kh«ng ®Ó ®Èy khÝ vµ n−íc thõa ra ngoµi; lµm cho kÕt cÊu bª t«ng ®Æc ch¾c h¬n. Ng−êi ta thÊy r»ng c−êng ®é cña vËt liÖu ®¸, trong ®ã cã bª t«ng phô thuéc vµo khèi l−îng thÓ tÝch cña chóng vµ cã thÓ biÓu thÞ b»ng biÓu thøc sau ®©y: n ⎛γ⎞ R = R1 ⎜ ⎟ ⎝ γ1 ⎠ Trong ®ã: R1- c−êng ®é cña vËt liÖu cã khèi l−îng thÓ tÝch γ1; n - chØ sè, phô thuéc vµo cÊu tróc cña vËt liÖu; R- c−êng ®é cña vËt liÖu cã khèi l−îng thÓ tÝch γ. R1 A= th× R = Aγn. NÕu ®Æt: γ1 n BiÓu thøc nµy chøng tá r»ng c−êng ®é cña vËt liÖu cã lç rçng nh− bª t«ng tû lÖ víi khèi l−îng thÓ tÝch (®é ®Æc). Khi xÐt ®Õn ®é ®Æc, ®é rçng cña bª t«ng, cÇn ®Æc biÖt chó ý ®Õn tÝnh chÊt kÕt cÊu cña phÇn rçng ®ã nh− h×nh d¹ng, kÝch th−íc lç rçng, sù ph©n bè trong kÕt cÊu bª t«ng, tÝnh chÊt kÝn hë, th«ng nhau cña c¸c lç rçng ®ã. KÝch th−íc vµ cÊu t¹o lç rçng quyÕt ®Þnh bëi d¹ng liªn kÕt cña n−íc trong phÇn rçng vµ kh¶ n¨ng tho¸t n−íc trong bª t«ng. Lç rçng hë th«ng nhau vµ nh÷ng mao qu¶n ¶nh h−ëng xÊu ®Õn tÝnh chÊt bª t«ng. Nh÷ng lç rçng kÝn lµ nh÷ng bät khÝ kh«ng th«ng nhau kh«ng g©y nªn ¶nh h−ëng bÊt lîi, cã khi l¹i cã lîi v× lµm cho bª t«ng nhÑ h¬n. §é ®Æc cña bª t«ng (®) biÕn hãa theo thêi gian r¾n ch¾c vµ rÊt khã x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c. Th−êng x¸c ®Þnh ® b»ng tæng thÓ tÝch cña thµnh phÇn cøng r¾n trong mét ®¬n vÞ thÓ tÝch bª t«ng: D α(X + P) P X C ®= + + + + γ ax γ ac γ a® γ ap 1000 Trong ®ã: γx, γc, γ®, γp - khèi l−îng riªng cña xi m¨ng, c¸t, ®¸, phô gia trong bª t«ng; α(X + P) - l−îng n−íc liªn kÕt hãa häc, kh«ng bèc h¬i. 136
TrÞ sè α thay ®æi theo tuæi bª t«ng nh− sau: Ngµy 7 28 90 300 α 0,12 0,15 0,19 0,25 §5.2. bª t«ng nÆng I. VËt liÖu chÕ t¹o 1. Xi m¨ng vµ vËt liÖu hçn hîp Khi chän lo¹i xi m¨ng cÇn c¨n cø vµo tÝnh chÊt x©m thùc cña m«i tr−êng xung quanh c«ng tr×nh c¸c chØ tiªu kü thuËt cô thÓ ®èi víi bª t«ng x©y dùng c«ng tr×nh ®ã. ViÖc sö dông m¸c xi m¨ng ®Ó s¶n xuÊt m¸c bª t«ng t−¬ng øng hay nãi mét c¸ch Rb kh¸c nªn sö dông tû lÖ (trong ®ã Rb - c−êng ®é bª t«ng, Rx - m¸c xi m¨ng) cÇn ®−îc Rx quy ®Þnh cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kinh tÕ vµ kü thuËt. Quan hÖ gi÷a c−êng ®é bª t«ng, m¸c xi m¨ng, tû lÖ N/X vµ chÊt l−îng vËt liÖu chÕ t¹o bª t«ng, theo B.G.Xkr¨mtaev cã thÓ biÓu thÞ b»ng c«ng thøc sau: ⎛X ⎞ R N R b = AR x ⎜ − 0,5 ⎟ khi ≥ 0, 4 hoÆc b ≤ 1, 2. ⎝N ⎠ Rx X cho ta: ⎛R ⎞ X = ⎜ b + 0,5 ⎟ N ⎝ AR x ⎠ Rb Nh− vËy nãi chung l−îng xi m¨ng phô thuéc vµo tû lÖ ; l−îng n−íc (N) vµ phÈm Rx chÊt cèt liÖu. VÝ dô: dïng cèt liÖu cã phÈm chÊt trung b×nh (A = 0,6) vµ l−îng n−íc trén b»ng 170kg/m3, khi ®ã: ⎛ Rb ⎞ X=⎜ + 0,5 ⎟ .170 tøc lµ: ⎝ 0, 6R x ⎠ Rb X = 85 + 282 Rx 137