BÁO CÁO K T QUẾ Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi uờ ớ ệ
Hi n nay, môi tr ng Vi t Nam và th gi i đang b ô nhi m và b suyệ ườ ệ ế ớ ị ễ ị
thoái nghiêm tr ng, nh h ng tr c ti p t i ch t l ng cu c s ng c a m tọ ả ưở ự ế ớ ấ ượ ộ ố ủ ộ
b ph n l n c dân trên trái đt. B o v môi tr ng đang là v n đ c p bách,ộ ậ ớ ư ấ ả ệ ườ ấ ề ấ
nóng b ng không ch Vi t Nam mà trên toàn th gi i. S thi u hi u bi t vỏ ỉ ở ệ ế ớ ự ế ể ế ề
môi tr ng và giáo d c b o v môi tr ng (GDBVMT) là m t trong nh ngườ ụ ả ệ ườ ộ ữ
nguyên nhân chính gây nên ô nhi m và suy thoái môi tr ng. ễ ườ
Do v y, vi c đa giáo d c môi tr ng vào các c p h c có ý nghĩa vôậ ệ ư ụ ườ ấ ọ
cùng quan tr ng, đc bi t là c p ti u h c, vì h c sinh ti u h c đang đ tu iọ ặ ệ ấ ể ọ ọ ể ọ ở ộ ổ
đnh h ng và phát tri n v nhân cách. Giáo d c các em là c s ban đu làmị ướ ể ề ụ ơ ở ầ
n n t ng cho vi c đào t o các em thành nh ng công dân t t cho đt n cề ả ệ ạ ữ ố ấ ướ
“cái gì (v nhân cách) không làm đc ti u h c thì khó làm đc các c pề ượ ở ể ọ ượ ở ấ
h c sauọ”, đng th i có s c nh h ng lan t a t i c ng đng và xã h i đaồ ờ ứ ả ưở ỏ ớ ộ ồ ộ ở ị
ph ng, góp ph n tăng c ng s tham gia t giác và ch đng c a m iươ ầ ườ ự ự ủ ộ ủ ọ
ng i dân vào s nghi p chung v b o v môi tr ng. ườ ự ệ ề ả ệ ườ
V a qua, B Giáo d c và Đào t o cũng đã h ng d n t ch c th c hi nừ ộ ụ ạ ướ ẫ ổ ứ ự ệ
d y l ng ghép, tích h p giáo d c môi tr ng qua các môn h c. Đó cũng làạ ồ ợ ụ ườ ọ
m t trong nh ng n i dung không th thi u trong k ho ch xây d ng “ộ ữ ộ ể ế ế ạ ự Tr ngườ
h c thân thi n - H c sinh tích c c” ọ ệ ọ ự đang đc tri n khai r ng kh p trong cácượ ể ộ ắ
tr ng h c.ườ ọ
Làm th nào đ nâng cao hi u qu giáo d c môi tr ng b c ti u h c,ế ể ệ ả ụ ườ ở ậ ể ọ
làm th nào đ có th hình thành cho h c sinh ti u h c nh ng hi u bi t vế ể ể ọ ể ọ ữ ể ế ề
môi tr ng đang là v n đ đc quan tâm hi n nay. ườ ấ ề ượ ệ
B n thân là m t giáo viên ti u h c, tôi nh n th y mình có trách nhi mả ộ ể ọ ậ ấ ệ
l n trong vi c hình thành, phát tri n các em thói quen, hành vi ng x vănớ ệ ể ở ứ ử
minh, l ch s và thân thi n v i môi tr ng, b i d ng tình yêu thiên nhiên,ị ự ệ ớ ườ ồ ưỡ
nh ng xúc c m, xây d ng cái thi n và hình thành thói quen, kĩ năng s ngữ ả ự ệ ố
BVMT cho các em. Chính vì l đó tôi đã ch n đ tài ẽ ọ ề “M t s bi n pháp nângộ ố ệ
cao ý th c b o v môi tr ng cho h c sinh thông qua môn Khoa h c l p 4 vàứ ả ệ ườ ọ ọ ớ
các ho t đng ngo i khoá”ạ ộ ạ , đi t ng nghiên c u là h c sinh l p 4A tr ngố ượ ứ ọ ớ ườ
TH Ch n H ng, v i mong mu n góp ph n đào t o các em tr thành nh ngấ ư ớ ố ầ ạ ở ữ
con ng i toàn di n ườ ệ “Phát tri n cao v trí tu , c ng tráng v th ch t,ể ề ệ ườ ề ể ấ
phong phú v tinh th n, trong sáng v đo đc”.ề ầ ề ạ ứ
1
2. Tên sáng ki n: ế
“M t s bi n pháp nâng cao ý th c b o v môi tr ng cho h c sinhộ ố ệ ứ ả ệ ườ ọ
thông qua môn Khoa h c l p 4 và các ho t đng ngo i khoá”ọ ớ ạ ộ ạ
3. Tác gi sáng ki n:ả ế
- H và tên: T Th Th o;ọ ạ ị ả
- Đa ch : Trị ỉ ư ng Ti u h c Ch n H ng;ờ ể ọ ấ ư
- S đi n tho i: 0989913132ố ệ ạ
- Email: tathithao.c1chanhung@vinhphuc.edu.vn
4. Ch đu t t o ra sáng ki n:ủ ầ ư ạ ế
- H và tên: T Th Th o;ọ ạ ị ả
- Ch c v : Giáo viên;ứ ụ
- Đa ch : Trị ỉ ư ng Ti u h c Ch n H ng - Vĩnh T ng - Vĩnh Phúc.ờ ể ọ ấ ư ườ
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki nự ụ ế
5.1. Lĩnh v c áp d ng sáng ki nự ụ ế
- Sáng ki n có thế ể áp d ng đ giáo d c ý th c t giác trong vi c b o v môiụ ể ụ ứ ự ệ ả ệ
tr ng cho h c sinh kh i l p 4 nói riêng và h c sinh toàn tr ng nói chung. ườ ọ ố ớ ọ ườ
5.2. V n đ mà sáng ki n gi i quy tấ ề ế ả ế
- H c sinh bi t phân tích và bi n lí thuy t thành hành đng, có ý th cọ ế ế ế ộ ứ
b o v môi tr ng.ả ệ ườ
- Nâng cao trách nhi m m i h c sinh trong vi c b o v môi tr ng. ệ ỗ ọ ệ ả ệ ườ
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng thế ượ ụ ầ ầ ặ ụ ử
Sáng ki n b t đu đc áp d ng ế ắ ầ ượ ụ t tháng 10 năm 2016ừ
2
7. Mô t b n ch t c a sáng ki nả ả ấ ủ ế
PH N I: M ĐUẦ Ở Ầ
I. C S KHOA H CƠ Ở Ọ
1. C s lí lu n và m t s khái ni mơ ở ậ ộ ố ệ
1.1. C s lí lu nơ ở ậ
Hình thành, phát tri n và giáo d c k năng s ng cho h c sinh có thể ụ ỹ ố ọ ể
quan ni m là vi c t ch c các ho t đng giáo d c đa d ng, phong phú nh mệ ệ ổ ứ ạ ộ ụ ạ ằ
kích thích h c sinh tham gia m t cách tích c c ch đng vào các quá trình ho tọ ộ ự ủ ộ ạ
đng, qua đó hình thành ho c thay đi hành vi c a tr theo h ng tích c cộ ặ ổ ủ ẻ ướ ự
nh m góp ph n phát tri n nhân cách toàn di n; giúp h c sinh có th s ng anằ ầ ể ệ ọ ể ố
toàn, kh e m nh và tích c c, ch đng trong cu c s ng h ng ngày. Giáo d cỏ ạ ự ủ ộ ộ ố ằ ụ
k năng s ng cho h c sinh là giáo d c cho các em có cách s ng tích c c trongỹ ố ọ ụ ố ự
xã h i hi n đi, là xây d ng ho c thay đi các em các hành vi theo h ngộ ệ ạ ự ặ ổ ở ướ
tích c c phù h p v i m c tiêu phát tri n toàn di n nhân cách ng i h c trênự ợ ớ ụ ể ệ ườ ọ
c s giúp h c sinh có tri th c, giá tr , thái đ và k năng phù h p.ơ ở ọ ứ ị ộ ỹ ợ
T năm h c 2008-2009, B GD&ĐT đã phát đng phong trào xây d ngừ ọ ộ ộ ự
“Tr ng h c thân thi n - H c sinh tích c c”ườ ọ ệ ọ ự , v i yêu c u tăng c ng sớ ầ ườ ự
tham gia m t cách h ng thú c a h c sinh trong các ho t đng giáo d c trongộ ứ ủ ọ ạ ộ ụ
nhà tr ng và t i c ng đng v i thái đ t giác, ch đng và ý th c sáng t o.ườ ạ ộ ồ ớ ộ ự ủ ộ ứ ạ
Năm h c 2014-2015, B GD&ĐT ban hành Thông t 30, h ng d nọ ộ ư ướ ẫ
đánh giá h c sinh ti u h c m t cách toàn di n, đánh giá v Năng l c và Ph mọ ể ọ ộ ệ ề ự ẩ
ch t, h c sinh đt đc hai m c tiêu này là các em đã có kĩ năng s ng choấ ọ ạ ượ ụ ố
chính mình.
Đi v i k năng s ng v lĩnh v c b o v môi tr ng, môn Khoa h cố ớ ỹ ố ề ự ả ệ ườ ọ
l p 4 s giúp các em:ớ ẽ
- Có m t s ki n th c c b n, ban đu và thi t th c v s trao điộ ố ế ứ ơ ả ầ ế ự ề ự ổ
ch t, nhu c u dinh d ng l n lên c a c th , cách phòng tránh m t s b nhấ ầ ưỡ ớ ủ ơ ể ộ ố ệ
thông th ng và b nh truy n nhi m.ườ ệ ề ễ
- B c đu hình thành và phát tri n nh ng k năng ng x thích h pướ ầ ể ữ ỹ ứ ử ợ
trong các tình hu ng có liên quan đn v n đ s c kh e c a b n thân, gia đìnhố ế ấ ề ứ ỏ ủ ả
và c ng đng.ộ ồ
- Hình thành và phát tri n nh ng thái đ và hành vi t giác th c hi n cácể ữ ộ ự ự ệ
quy t c v sinh, an toàn cho b n thân, gia đình và c ng đng. Ham hi u bi tắ ệ ả ộ ồ ể ế
3
khoa h c, có ý th c v n d ng nh ng ki n th c đã h c vào đi s ng. Yêu conọ ứ ậ ụ ữ ế ứ ọ ờ ố
ng i, thiên nhiên, đt n c, yêu cái đp. Có ý th c và hành đng b o v môiườ ấ ướ ẹ ứ ộ ả ệ
tr ng xung quanh.ườ
- Bên c nh đó ý th c b o v môi tr ng còn đc tri n khai qua cácạ ứ ả ệ ườ ượ ể
ho t đng ngo i khoá.ạ ộ ạ
1.2. Môi tr ng là gì?ườ
* Có nhi u quan ni m v môi tr ngề ệ ề ườ
- Môi tr ng là m t t p h p các y u t xung quanh hay là các đi u ki nườ ộ ậ ợ ế ố ề ệ
bên ngoài có tác đng qua l i (tr c ti p, gián ti p) t i s t n t i và phát tri nộ ạ ự ế ế ớ ự ồ ạ ể
c a sinh v t. ủ ậ
- Theo đi u 3-Lu t B o v Môi tr ng (2005) ề ậ ả ệ ườ “Môi tr ng bao g mườ ồ
các y u t t nhiên và v t ch t nhân t o bao quanh con ng i, có nh h ngế ố ự ậ ấ ạ ườ ả ưở
đn đi s ng, s n xu t, s t n t i, phát tri n c a con ng iế ờ ố ả ấ ự ồ ạ ể ủ ườ ”.
Tóm l i: Môi tr ng bao g m các y u t t nhiên và y u t v t ch tạ ườ ồ ế ố ự ế ố ậ ấ
nhân t o có quan h m t thi t v i nhau, bao quanh con ng i, có nh h ngạ ệ ậ ế ớ ườ ả ưở
t i đi s ng, s n xu t, s t n t i, phát tri n c a con ng i và thiên nhiên.ớ ờ ố ả ấ ự ồ ạ ể ủ ườ
1.3. Th nào là môi tr ng s ng ?ế ườ ố
- Môi tr ng s ng c a con ng i theo nghĩa r ng là t t c các y u tườ ố ủ ườ ộ ấ ả ế ố
t nhiên và xã h i c n thi t cho s sinh s ng, s n xu t c a con ng i nh tàiự ộ ầ ế ự ố ả ấ ủ ườ ư
nguyên thiên nhiên, đt, n c và không khí, ánh sáng, công ngh , kinh t ,ấ ướ ệ ế
chính tr , đo đc, văn hoá, l ch s ị ạ ứ ị ử ...
- Môi tr ng s ng c a con ng i đc phân thành: môi tr ng s ng tườ ố ủ ườ ượ ườ ố ự
nhiên và môi tr ng s ng xã h i.ườ ố ộ
a. Môi tr ng t nhiênườ ự
Bao g m các nhân t thiên nhiên nh v t lý, hóa h c, sinh h c t n t iồ ố ư ậ ọ ọ ồ ạ
ngoài ý mu n c a con ng i, nh ng cũng ít nhi u ch u tác đng c a conố ủ ườ ư ề ị ộ ủ
ng i. Đó là ánh sáng m t tr i, núi sông, bi n c , không khí, đng v t, th cườ ặ ờ ể ả ộ ậ ự
v t, đt n c… ậ ấ ướ
Môi tr ng t nhiên cho ta không khí đ th , đt đ xây d ng nhà c a,ườ ự ể ở ấ ể ự ử
tr ng cây, chăn nuôi, cung c p cho con ng i các lo i tài nguyên c n cho s nồ ấ ườ ạ ầ ả
xu t, tiêu th và là n i ch a đng, đng hóa các ch t th i, cung c p cho taấ ụ ơ ứ ự ồ ấ ả ấ
c nh đp đ gi i trí, làm cho cu c s ng con ng i thêm phong phú.ả ẹ ể ả ộ ố ườ
b. Môi tr ng xã h i ườ ộ
Là t ng th các quan h gi a ng i v i ng i. Đó là nh ng lu t l , thổ ể ệ ữ ườ ớ ườ ữ ậ ệ ể
ch , cam k t, quy đnh, c đnh … các c p khác nhau nh : Liên h p qu c,ế ế ị ướ ị ở ấ ư ợ ố
4
Hi p h i các n c, qu c gia, t nh, huy n, c quan, làng xã, t nhóm, h t c,ệ ộ ướ ố ỉ ệ ơ ổ ọ ộ
gia đình, các t ch c tôn giáo, t ch c đoàn th ,… ổ ứ ổ ứ ể
Môi tr ng xã h i đnh h ng ho t đng c a con ng i theo m tườ ộ ị ướ ạ ộ ủ ườ ộ
khuôn kh nh t đnh, t o nên s c m nh t p th thu n l i cho s phát tri n,ổ ấ ị ạ ứ ạ ậ ể ậ ợ ự ể
làm cho cu c s ng c a con ng i khác v i th gi i sinh v t khác.ộ ố ủ ườ ớ ế ớ ậ
Ngoài ra ng i ta còn phân bi t khái ni m Môi tr ng nhân t o: Baoườ ệ ệ ườ ạ
g m t t c các nhân t v t lí, sinh v t, xã h i do con ng i t o nên, làm thànhồ ấ ả ố ậ ậ ộ ườ ạ
nh ng ti n nghi trong cu c s ng, nh ô tô, máy bay, nhà , công s , các khuữ ệ ộ ố ư ở ở
v c đô th , công viên …và ch u s chi ph i c a con ng i.ự ị ị ự ố ủ ườ
Môi tr ng nhà tr ng: Bao g m không gian tr ng, CSVC trongườ ườ ồ ườ
tr ng nh phòng h c, phòng thí nghi m, th y giáo, cô giáo, HS, n i quy c aườ ư ọ ệ ầ ộ ủ
tr ng, các t ch c xã h i nh Đoàn, Đi.ườ ổ ứ ộ ư ộ
1.4. Giáo d c b o v môi tr ng là gì?ụ ả ệ ườ
- Giáo d c môi tr ng là m t quá trình (thông qua các ho t đng giáoụ ườ ộ ạ ộ
d c chính quy và không chính quy) hình thành và phát tri n ng i h c sụ ể ở ườ ọ ự
hi u bi t, kĩ năng, giá tr và quan tâm t i nh ng v n đ v môi tr ng, t oể ế ị ớ ữ ấ ề ề ườ ạ
đi u ki n cho h tham gia vào phát tri n m t xã h i b n v ng v sinh thái.ề ệ ọ ể ộ ộ ề ữ ề
- Giáo d c BVMT nh m giúp cho m i cá nhân và c ng đng có s hi uụ ằ ỗ ộ ồ ự ể
bi t và nh y c m v môi tr ng cùng các v n đ c a nó (nh n th c); nh ngế ạ ả ề ườ ấ ề ủ ậ ứ ữ
khái ni m c b n v môi tr ng và BVMT (ki n th c); nh ng tình c m, m iệ ơ ả ề ườ ế ứ ữ ả ố
quan tâm trong vi c c i thi n và b o v môi tr ng (thái đ, hành vi); nh ngệ ả ệ ả ệ ườ ộ ữ
kĩ năng gi i quy t cũng nh cách thuy t ph c các thành viên khác cùng thamả ế ư ế ụ
gia (kĩ năng); tinh th n trách nhi m tr c nh ng v n đ v môi tr ng và cóầ ệ ướ ữ ấ ề ề ườ
nh ng hành đng thích h p gi i quy t v n đ (tham gia tích c c). ữ ộ ợ ả ế ấ ề ự
II. TH C TR NG V N Đ NGHIÊN C UỰ Ạ Ấ Ề Ứ
1. Hi n tr ng môi tr ng Vi t Nam:ệ ạ ườ ệ
Có th nói, ch t l ng môi tr ng Vi t Nam hi n đang tình tr ngể ấ ượ ườ ệ ệ ở ạ
báo đng. Tài nguyên r ng c n ki t, tài nguyên đt suy thoái, tài nguyên bi nộ ừ ạ ệ ấ ể
suy ki t, môi tr ng đt, n c, không khí ô nhi m n ng, dân s tăng nhanhệ ườ ấ ướ ễ ặ ố
và phân b không đu đã gây s c ép quá l n đi v i môi tr ng.ố ề ứ ớ ố ớ ườ
5
