ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ
TRƯỜNG TIỂU HỌC TÂN TRIỀU
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC CHO HỌC SINH
LỚP 4 THÔNG QUA ỨNG DỤNG THÔNG TIN
Lĩnh vực môn:
Cấp học:
Tiếng Việt
Tiểu học
Tên tác giả: Hoàng Thị Thanh Hiền
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Tân Triều
Chức vụ: Giáo viên
Năm học: 2022- 2023
PHẦN MỞ ĐẦU
1.Lí do chọn đề tài
Đất nước ta đang chuyển sang thời kỳ thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại
hoá và hội nhập quốc tế, Giáo dục - Đào tạo được Đảng và nhà nước đặt ở vị trí
quốc sách hàng đầu nhằm mục tiêu “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài”. Văn kiện Hội nghị lần thứ hai BCHTW khoá VIII đó chỉ rõ:
“Chăm lo phát triển nguồn lực con người, chuẩn bị lớp người lao động có một
hệ thống yêu cầu phù hợp với yêu cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ mới,
những con người “phát huy tính tích cực cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và
công nghệ hiện đại, có tư duy sáng tạo, có kỹ năng thực hành giỏi, có tác phong
công nghiệp, là những người thừa kế xây dựng CNXH vừa “hồng” vừa
“chuyên” như lời căn dặn của Bác Hồ”.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục tiểu học là nền móng của “Ngôi
nhà giáo dục”. Để học sinh tiểu học phát triển một cách toàn diện và phù hợp
với lớp người lao động mới, nhiều năm ngành GD tiến hành đổi mới với nhiều
phương pháp: “Nêu vấn đề”, “Lấy học sinh làm trung tâm” và hiện nay đang sôi
nổi với phương pháp “Tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh”; Để phát
huy tính tích cực học tập của học sinh, trong những năm gần đây, ngành giáo
dục đã xác định phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong trường học
bởi chính công nghệ thông tin có tác dụng mạnh mẽ làm thay đổi phương pháp
dạy và học của cả thầy và trò.
Trong quá trình đọc, kĩ năng đọc là một trong bốn kĩ năng bộ phận (nghe, đọc,
nói, viết) trong hoạt động ngôn ngữ. Thông qua đọc, học sinh phát huy được khả
năng tự học hỏi, tìm hiểu đồng thời mở rộng thêm tầm hiểu biết về thiên nhiên
đất nước, về cuộc sống con người.. Ngoài ra, nhờ có đọc giúp các em phát triển
vốn Tiếng Việt như : Kĩ năng sử dụng ngôn ngữ, sử dụng tiếng mẹ đẻ để học tập
và giao tiếp. Bước đầu gây hứng thú cho các em về sự ham muốn tìm hiểu Tiếng
Việt như yêu thích thơ văn, tự hào nền văn hoá dân tộc. Đặc biệt, trong thời đại
công nghệ thông tin việc đọc càng quan trọng góp phần giữ gìn sự trong sáng
của Tiếng Việt và làm hành trang cho những cấp học sau này.
Từ những vấn đề đã nêu, việc bồi dưỡng rèn luyện để các em có kĩ năng đọc
là việc làm không thể thiếu của mỗi giáo viên khi tham gia giảng dạy phân môn
Tập đọc. Đặc biệt, ứng dụng CNTT để rèn kĩ năng đọc cho học sinh là một
phương pháp hỗ trợ rất đắc lực để khơi dậy sự hứng thú, tự giác học tập của các
em. Chính vì vậy, tôi đã mạnh đưa ra “Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho
2
học sinh lớp 4 thông qua ứng dụng CNTT” mà tôi phụ trách trong khuôn khổ
cho phép.
2. Mục đích nghiên cứu
Lựa chọn đề tài một số biện pháp rèn kĩ năng đọc của học sinh lớp 4 thông
qua việc ứng dụng CNTT tôi mong muốn:
- Để cùng chia sẻ kinh nghiệm với các bạn đồng nghiệp góp phần nâng cao
chất lượng dạy và học nhằm đáp ứng mục tiêu của môn học cũng như mục tiêu
chung giáo dục Tiểu học.
- Tìm ra những giải pháp hiệu quả, hợp lí hơn trong việc dạy học phân môn
Tiếng Việt ở tiểu học, đáp ứng yêu cầu của giáo dục- đào tạo hiện nay. Từ đó,
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh.
- Rèn luyện, thay đổi bản thân mình cho phù hợp với thời đại; phát triển tinh
thần ham học hỏi, sáng tạo.
- Nhận được những lời góp ý, nhận xét từ các cán bộ quản lí, từ các bạn đồng
nghiệp để tôi phát huy những mặt mạnh; điều chỉnh, khắc phục những thiếu sót
cho hoàn thiện hơn.
3. Đối tượng nghiên cứu
Học sinh khối lớp 4
4. Phạm vi nghiên cứu
Học sinh lớp 4A3 - trường Tiểu học Tân Triều
5. Thời gian nghiên cứu
Từ tháng 9 năm học 2022 - 2023 đến nay.
6. Phương pháp nghiên cứu:
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: nghiên cứu chương trình, sách
giáo Tiếng Việt 4; nghiên cứu các tạp chí chuyên ngành, các tài liệu tham khảo
về dạy học Tiếng Việt.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
+ Phương pháp quan sát sư phạm.
+ Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi.
+ Tổng kết kinh nghiệm thực tiễn của giáo viên.
- Nhóm phương pháp thư1c nghiệm sư phạm: Qua nghiên cứu lí luận, thực
trạng và đề ra một số phương pháp để phát huy tính tích cực của học sinh qua
việc ứng dụng CNTT để rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 4. Đề tài tiến hành thử
nghiệm và đưa ra kết luận về hiệu quả của các giải pháp qua quá trình dạy học
và giáo dục ở trường Tiểu học Tân Triều.
4
PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục Tiểu học là bậc học nền
tảng. Mỗi môn học ở Tiểu học đều góp phần vào việc hình thành và phát triển
những cơ sở ban đầu rất quan trọng của nhân cách con người Việt Nam.
Bởi vậy, nâng cao năng lực đọc cho học sinh nhất là đọc đúng, đọc diễn cảm
là hết sức cần thiết đối với giáo viên ở bậc Tiểu học. Dạy tốt phân môn Tập đọc
còn tạo cho học sinh một nền tảng vững chắc để học tốt môn Tiếng Việt và tất cả
các phân môn khác. Có đọc đúng, đọc trôi chảy mới cảm thụ được bài văn và
đọc đúng sẽ hiểu tất cả các văn bản khác. Nhưng năng lực này không phải tự
nhiên mà có. Năng lực này phải từng bước hình thành và trường Tiểu học nhận
nhiệm vụ đặt viên gạch đầu tiên.
Tập đọc là một phân môn thực hành, nhiệm vụ quan trọng nhất là hình thành
những năng lực đọc cho học sinh từ 4 yêu cầu về chất lượng “đọc”: Đọc đúng,
đọc nhanh, đọc có ý thức và đọc diễn cảm. Cụ thể:
+ Đọc đúng, đọc nhanh là đọc lưu loát, trôi chảy.
+ Đọc có ý thức là đọc thông, hiểu được nội dung.
+ Đọc diễn cảm là ngắt, nghỉ hợp lí, giọng đọc phù hợp với từng nội dung,
câu đọc, bài đọc, thể hiện nội tâm trong từng lời nói nhân vật hay nội tâm toàn
bộ bài đọc. Các kĩ năng đọc tác động tích cực qua lại lẫn nhau vì vậy trong dạy
học không thể xem nhẹ yếu tố nào.
Phân môn tập đọc còn hình thành ở các em phương pháp và thói quen làm
việc với văn bản, giúp các em thấy được lợi ích của việc đọc trong học tập và
cuộc sống.
Ngoài ra, phân môn Tập đọc còn có nhiệm vụ:
+ Làm giàu kiến thức về ngôn ngữ, đời sống và kiến thức văn học cho học sinh.
+ Phát triển ngôn ngữ và tư duy cho học sinh.
+ Giáo dục tư tưởng, đạo đức, thị hiếu thẩm mĩ cho học sinh.
Bên cạnh đó, phân môn Tập đọc lớp 4 cung cấp cho học sinh những hiểu biết
về thiên nhiên, đất nước, con người, cung cấp vốn từ, tăng cường khả năng diễn
đạt, trang bị một số hiểu biết ban đầu về các tác phẩm văn học (như đề tài, cốt
truyện, nhân vật…) đồng thời giúp phần rèn luyện nhân cách cho học sinh. Tuy
nhiên, bài tập đọc ở lớp 4 có số lượng từ nhiều hơn, việc đọc bắt đầu chú ý đến
yêu cầu biểu cảm, câu hỏi tìm hiểu bài chú trọng vào khai thác hàm ý và nghệ
thuật biểu hiện cũng nhiều hơn.
2. Cơ sở thực tiễn
Đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, tôi thiết nghĩ trong các giờ dạy của
mỗi bộ môn đòi hỏi có được cách dạy và học phù hợp sẽ đạt hiệu quả cao và