
BÁO CÁO K T QUẾ Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi uờ ớ ệ
Th k XXI là th k c a công nghi p hoá, hi n đi hoá và h i nh p toànế ỉ ế ỉ ủ ệ ệ ạ ộ ậ
c u. Cùng v i h i nh p v kinh t và văn hóa thì v n đ gi gìn và phát huy b nầ ớ ộ ậ ề ế ấ ề ữ ả
s c văn hoá dân t c đt ra và ngày càng đc coi tr ng. Vi c đi m i ph ngắ ộ ặ ượ ọ ệ ổ ớ ươ
pháp và hình th c t ch c d y h c môn Ti ng Vi t tr nên r t quan tr ng và c pứ ổ ứ ạ ọ ế ệ ở ấ ọ ấ
thi t. Là m t môn h c có v trí quan tr ng hàng đu c a b c Ti u h c, Ti ngế ộ ọ ị ọ ầ ủ ậ ể ọ ế
Vi t cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c c b n c a Ti ng Vi t (h th ngệ ấ ọ ữ ế ứ ơ ả ủ ế ệ ệ ố
âm, thanh, c u t o t , c u trúc ng pháp,…). Đng th i hình thành cho h c sinhấ ạ ừ ấ ữ ồ ờ ọ
kĩ năng giao ti p (nghe, nói, đc, vi t) là b n kĩ năng quan tr ng g n li n v iế ọ ế ố ọ ắ ề ớ
cu c s ng c a m i ng i. Khi có ki n th c và kĩ năng s d ng ti ng Vi t sộ ố ủ ỗ ườ ế ứ ử ụ ế ệ ẽ
giúp h c sinh h c t t các môn h c khác. Giúp h c sinh có c h i phát tri n ócọ ọ ố ọ ọ ơ ộ ể
th m mĩ. Vì th , tr ng ti u h c Ti ng Vi t giúp h c sinh có, nh n th cẩ ế ở ườ ể ọ ế ệ ọ ậ ứ
đúng đn, có tình c m thái đ hành vi c a con ng i Vi t Nam hi n đi, s ng vàắ ả ộ ủ ườ ệ ệ ạ ố
hòa nh p v i t p th . Ng c l i, khi v n Ti ng Vi t t t l i tác đng đn khậ ớ ậ ể ượ ạ ố ế ệ ố ạ ộ ế ả
năng c m th th văn c a h c sinh. ả ụ ơ ủ ọ
Môn Ti ng Vi t l p 4 đc chia ra thành các phân môn c th g m: T pế ệ ớ ượ ụ ể ồ ậ
đc, Luy n t và câu, Chính t , T p làm văn, K chuy n. Phân môn Luy n t vàọ ệ ừ ả ậ ể ệ ệ ừ
câu v i th i l ng 2 ti t m i tu n (trong t ng s 8 ti t Ti ng Vi t) có m t v tríớ ờ ượ ế ỗ ầ ổ ố ế ế ệ ộ ị
r t quan tr ng. l p 4, phân môn Luy n t và câu s cung c p cho h c sinh cácấ ọ Ở ớ ệ ừ ẽ ấ ọ
ki n th c quan tr ng v c u t o t (t đn, t ghép, t láy) và t lo i (danh t ,ế ứ ọ ề ấ ạ ừ ừ ơ ừ ừ ừ ạ ừ
đng t , tính t ) và các bài t p M r ng v n t . Các ki n th c v c u t o t vàộ ừ ừ ậ ở ộ ố ừ ế ứ ề ấ ạ ừ
t lo i là nh ng n i dung ki n th c m i và khá ph c t p v i trình đ nh n th cừ ạ ữ ộ ế ứ ớ ứ ạ ớ ộ ậ ứ
c a h c sinh l p 4. Do đó, các em g p không ít khó khăn v i các bài t p có n iủ ọ ớ ặ ớ ậ ộ
dung ki n th c này. Các em th ng nh m l n, ch a phân bi t đúng gi a các lo iế ứ ườ ầ ẫ ư ệ ữ ạ
t và các t chia theo c u t o nên hay làm sai bài. T th c t đó, tôi đã m nhừ ừ ấ ạ ừ ự ế ạ
d n nghiên c u th c tr ng, đa ra m t s bi n pháp giúp h c sinh ti u h c, đcạ ứ ự ạ ư ộ ố ệ ọ ể ọ ặ
bi t là h c sinh kh i l p 4 h c t t h n phân môn Luy n t và câu.ệ ọ ố ớ ọ ố ơ ệ ừ
2. Tên sáng ki n:ế M t s bi n pháp d y h c các d ng bài c a phân mônộ ố ệ ạ ọ ạ ủ
Luy n t và câu cho h c sinh l p 4, tr ng Ti u h c Ch n H ng - Vĩnh T ng -ệ ừ ọ ớ ườ ể ọ ấ ư ườ
Vĩnh Phúc.
3. Tác gi sáng ki n:ả ế
-3-

- H và tên: Nguy n Phú Thọ ễ ọ
-Đa ch tác gi sáng ki n: Trị ỉ ả ế ư ng Ti u h c Ch n H ngờ ể ọ ấ ư
- S đi n tho i: 0978112235ố ệ ạ
- Email: nguyenphutho.c1chanhung@vinhphuc.edu.vn
4. Ch đu t t o ra sáng ki n:ủ ầ ư ạ ế
- H và tên: Nguy n Phú Thọ ễ ọ
- Ch c v : Giáo viênứ ụ
-Đa ch : Trị ỉ ư ng Ti u h c Ch n H ng, Vĩnh T ng, Vĩnh Phúc.ờ ể ọ ấ ư ườ
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki nự ụ ế
5.1. Lĩnh v c áp d ng sáng ki nự ụ ế
- Sáng ki n có thế ể áp d ng đ gi ng d y, h ng d n h c sinh h c các bài có n iụ ể ả ạ ướ ẫ ọ ọ ộ
dung thu c phân môn Luy n t và câu cho h c sinh kh i l p 4, 5 trong tr ng Ti u h cộ ệ ừ ọ ố ớ ườ ể ọ
Ch n H ng nói riêng và b c Ti u h c nói chung. ấ ư ậ ể ọ
- Áp d ng b i d ng h c sinh năng khi u, các câu l c b Ti ng Vi t h c trong vàụ ồ ưỡ ọ ế ạ ộ ế ệ ọ
ngoài nhà tr ng.ườ
- B i d ng h c sinh tham gia các sân ch i trí tu , các cu c thi h c sinh năngồ ưỡ ọ ơ ệ ộ ọ
khi u môn Ti ng Vi t nh Tr ng nguyên Ti ng Vi t; CLB Văn Tu i th ; ....ế ế ệ ư ạ ế ệ ổ ơ
5.2. V n đ mà sáng ki n gi i quy tấ ề ế ả ế
- Giúp h c sinh có ki n th c, kĩ năng trong vi c tìm hi u, phân tích và làmọ ế ứ ệ ể
chính xác các bài t p c a phân môn Luy n t và câu nh phân tách danh gi i t ,ậ ủ ệ ừ ư ớ ừ
tìm t đn, t ghép, t láy hay phân lo i danh t , đng t , tính t . Các bài t pừ ơ ừ ừ ạ ừ ộ ừ ừ ậ
m r ng v n t , bài t p v các ki u câu và c u t o ng pháp c a câu.ở ộ ố ừ ậ ề ể ấ ạ ữ ủ
- H c sinh bi t nh n di n các d ng bài t p, v n d ng ki n th c lí thuy tọ ế ậ ệ ạ ậ ậ ụ ế ứ ế
đ làm bài t p đm b o chính xác h n.ể ậ ả ả ơ
- Đ xu t m t s n i dung và ý ki n đ góp ph n nâng cao ch t l ng d yề ấ ộ ố ộ ế ể ầ ấ ượ ạ
– h c các d ng bài thu c phân môn Luy n t và câu.ọ ạ ộ ệ ừ
- Nâng cao k t qu h c t p phân môn Luy n t và câu nói riêng và mônế ả ọ ậ ệ ừ
Ti ng Vi t nói chung.ế ệ
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng thế ượ ụ ầ ầ ặ ụ ử
Sáng ki n b t đu đc áp d ng ế ắ ầ ượ ụ t tháng 09 năm 2018.ừ
7. Mô t b n ch t c a sáng ki nả ả ấ ủ ế
7.1. C s lí lu n và c s th c ti nơ ở ậ ơ ở ự ễ
4

7.1.1. C s lí lu n:ơ ở ậ
Nh n th c đc t m quan tr ng c a môn Ti ng Vi t v i h c sinh nóiậ ứ ượ ầ ọ ủ ế ệ ớ ọ
chung và h c sinh Ti u h c nói riêng. Môn h c trang b n n t ng c s cho sọ ể ọ ọ ị ề ả ở ở ự
phát tri n ngôn ng , nh n th c và nhân cách. Ngôn ng là ph ng ti n giao ti pể ữ ậ ứ ữ ươ ệ ế
vô cùng quan tr ng. Nó giúp di n nh ng gì con ng i nghĩ ra, nhìn th y bi tọ ễ ữ ườ ấ ế
đc nh ng giá tr tr u t ng mà các giác quan khó th hi n đc. Luy n t vàượ ữ ị ừ ượ ể ệ ượ ệ ừ
câu là m t phân môn chi m th i l ng d y h c l n trong môn Ti ng Vi t ộ ế ờ ượ ạ ọ ớ ế ệ ở
Ti u h c. Phân môn cung c p h th ng t ng , ki n th c ng pháp, hành vănể ọ ấ ệ ố ừ ữ ế ứ ữ
làm trang b cho vi c h c t p cũng nh cu c s ng v sau.ị ệ ọ ậ ư ộ ố ề
7.1.2. C s th c ti n:ơ ở ự ễ
Đ vi c d y h c các d ng bài Luy n t và câu l p 4 có hi u qu đt làể ệ ạ ọ ạ ệ ừ ớ ệ ả ặ
v n đ r t đc giáo viên quan tâm. Th c t d y h c, tôi cũng nh các đngấ ề ấ ượ ự ế ạ ọ ư ồ
nghi p đã g p ph i không ít nh ng khó khăn. Vi c cung c p v n t cho h cệ ặ ả ữ ệ ấ ố ừ ọ
sinh, vi c h ng d n làm các bài t p Luy n t và câu mang tính khuôn m u, h cệ ướ ẫ ậ ệ ừ ẫ ọ
sinh ghi nh m t cách máy móc và thi u sáng t o. H c sinh cũng h c m t theoớ ộ ế ạ ọ ọ ộ
cách ghi nh máy móc mà thi u s v n d ng linh ho t sáng t o. Do đó, vi c tìmớ ế ự ậ ụ ạ ạ ệ
các bi n pháp nâng cao ch t l ng d y c a giáo viên và h c c a h c sinh trongệ ấ ượ ạ ủ ọ ủ ọ
gi Luy n t và câu là v n đ r t đc quan tâm c a c giáo viên và các c pờ ệ ừ ấ ề ấ ượ ủ ả ấ
qu n lí.ả
Trong quá trình d y h c phân môn Luy n t và câu, đc bi t các n i dungạ ọ ệ ừ ặ ệ ộ
ph c t p v t đn, t ghép, các ki u t ghép...ch ra r t nhi u h n ch . V n iứ ạ ề ừ ơ ừ ể ừ ỉ ấ ề ạ ế ề ộ
dung và th i l ng d y h c còn ít. H c sinh không n m v ng ki n th c d n đnờ ượ ạ ọ ọ ắ ữ ế ứ ẫ ế
chán h c và hi u qu không cao. T th c t đó cho th y, vi c tìm ra các bi nọ ệ ả ừ ự ế ấ ệ ệ
pháp hi u qu trong d y h c các d ng bài t p Luy n t và câu cho h c sinh l pệ ả ạ ọ ạ ậ ệ ừ ọ ớ
4 là r t quan tr ng và c n thi t.ấ ọ ầ ế
Trên đây là nh ng lí do thúc đy tôi suy nghĩ, nghiên c u tìm tòi đ đa raữ ẩ ứ ể ư
m t s bi n pháp nh m nâng cao k t qu gi ng d y gi h c phân môn Luy n tộ ố ệ ằ ế ả ả ạ ờ ọ ệ ừ
và câu c a l p tôi nói chung và tr ng Ti u h c Ch n H ng n i tôi công tác nóiủ ớ ườ ể ọ ấ ư ơ
riêng.
7.2. V n i dung sáng ki nề ộ ế
7.2.1. Th c tr ng d y và h c phân môn Luy n t và câuự ạ ạ ọ ệ ừ
* Đi v i ch ng trình sách giáo khoa.ố ớ ươ
5

Phân môn Luy n t và câu c a ch ng trình sách giáo khoa Ti ng Vi tệ ừ ủ ươ ế ệ
l p 4 g m 2 ti t/tu n trong t ng s 8 ti t Ti ng Vi t. Sau m i ti t hình thànhớ ồ ế ầ ổ ố ế ế ệ ỗ ế
ki n th c k t h p v i bài t p v n d ng là m t s ti t luy n t p th c hành. Sế ứ ế ợ ớ ậ ậ ụ ộ ố ế ệ ậ ự ố
ti t h c có n i dung v n d ng, th c hành còn h n ch d n đn h c sinh ch aế ọ ộ ậ ụ ự ạ ế ẫ ế ọ ư
đc v n d ng ki n th c nhi u.ượ ậ ụ ế ứ ề
* Đi v i giáo viên.ố ớ
Phân môn Luy n t và câu trang b cho h c sinh h th ng v n t ng , kệ ừ ị ọ ệ ố ố ừ ữ ỹ
năng s d ng Ti ng Vi t trong h c t p và giao ti p. Giáo viên là nhân t chínhử ụ ế ệ ọ ậ ế ố
trong vi c nâng cao ch t l ng d y h c. Khi nghiên c u quá trình d y h ngệ ấ ượ ạ ọ ứ ạ ướ
d n h c sinh làm các d ng bài t p Luy n t và câu cho h c sinh l p 4, tôi th yẫ ọ ạ ậ ệ ừ ọ ớ ấ
phân môn Luy n t và câu có nhi u ph n ki n th c khó, b n thân giáo viên n uệ ừ ề ầ ế ứ ả ế
không n m v ng ki n th c và kĩ năng gi ng d y s h n ch hi u qu d y h c.ắ ữ ế ứ ả ạ ẽ ạ ế ệ ả ạ ọ
- M t s ít giáo viên còn h n ch trong vi c đi m i ph ng pháp và hìnhộ ố ạ ế ệ ổ ớ ươ
th c t ch c d y h c. Giáo viên còn ng i tìm tòi, nghiên c u tài li u đi m i đứ ổ ứ ạ ọ ạ ứ ệ ổ ớ ể
áp d ng vào gi ng d y.ụ ả ạ
- Cách d y h c c a nhi u giáo viên còn đn đi u, thi u h p d n nên h cạ ọ ủ ề ơ ệ ế ấ ẫ ọ
sinh không h ng thú h c t p.ứ ọ ậ
- Nhi u giáo viên ch a coi tr ng vi c t h c, t b i d ng nâng cao trìnhề ư ọ ệ ự ọ ự ồ ưỡ
đ chuyên môn nghi p v hay tay ngh .ộ ệ ụ ề
- Trang thi t b , tài li u ph c v d y h c còn h n ch cũng góp ph n nhế ị ệ ụ ụ ạ ọ ạ ế ầ ả
h ng đn ch t l ng d y h c.ưở ế ấ ượ ạ ọ
* Đi v i h c sinh.ố ớ ọ
H c sinh ch a ý th c đc vai trò c a môn h c nên ch a th c s chú tâmọ ư ứ ượ ủ ọ ư ự ự
hay dành th i gian phù h p cho vi c h c là th c hành bài.ờ ợ ệ ọ ự
H c sinh không có h ng thú h c phân môn này ho c là ch m t s ít h cọ ứ ọ ặ ỉ ộ ố ọ
sinh có nh n th c khá m i thích h c.ậ ứ ớ ọ
Nhi u h c sinh ch a n m rõ khái ni m c a t , câu, t lo i ...T đó d nề ọ ư ắ ệ ủ ừ ừ ạ ừ ẫ
đn vi c nh n di n phân lo i, xác đnh h ng làm bài thi u chính xác. Vi c xácế ệ ậ ệ ạ ị ướ ế ệ
đnh yêu c u, n i dung bài còn nh m l n nhi u.ị ầ ộ ầ ẫ ề
H c sinh ch làm bài theo trí nh máy móc mà ch a đi sâu vào phân tích dọ ỉ ớ ư ữ
ki n bài, h th ng ki n th c.ệ ệ ố ế ứ
6

Nhi u h c sinh thu c lí thuy t r t nhanh nh ng v n d ng vào làm bài thìề ọ ộ ế ấ ư ậ ụ
l i còn sai nhi u. Đi u đó cho th y h c sinh ti p thu ki n th c m t cách máyạ ề ề ấ ọ ế ế ứ ộ
móc, th đng và thi u s v n d ng linh ho t.ụ ộ ế ự ậ ụ ạ
Đ n m b t ch t l ng h c sinh tr c khi ti n hành nghiên c u, tôi đãể ắ ắ ấ ượ ọ ướ ế ứ
cho h c sinh l p 4E (do tôi ch nhi m) làm bài ki m tra nh nh sau :ọ ớ ủ ệ ể ỏ ư
Đ bài:ề Xác đnh t đn, t ghép và t láy trong đo n văn sau.ị ừ ơ ừ ừ ạ
“M a mùa xuân xôn xao, ph i ph i. Nh ng h t m a bé nh , m m m i, r iư ơ ớ ữ ạ ư ỏ ề ạ ơ
mà nh nh y múa”.ư ả
K t qu kh o sát thu đc t 32 h c sinh nh sau:ế ả ả ượ ừ ọ ư
Gi iỏKháTrung bình Y uế
SL % SL % SL % SL %
3 9,3 8 25 11 34,4 10 31,3
K t qu cho th y có t i 10 em ch a bi t xác đnh t đn, t ghép, t láy.ế ả ấ ớ ư ế ị ừ ơ ừ ừ
Th m chí bài làm cũng trình bày ch a rõ ràng, th hi n vi c n m ki n th c sậ ư ể ệ ệ ắ ế ứ ơ
sài.
T đó cho th y r t c n có các bi n pháp phù h p nh m không ng ng nângừ ấ ấ ầ ệ ợ ằ ừ
cao hi u qu d y h c b môn.ệ ả ạ ọ ộ
7.2.2. M t s d ng bài t p Luy n t và câu đi n hình c a l p 4.ộ ố ạ ậ ệ ừ ể ủ ớ
+ Phân tích c u t o c a ti ng;ấ ạ ủ ế
+ Tìm các t , ng , thành ng , t c ng v các ch đ;ừ ữ ữ ụ ữ ề ủ ề
+ Đi n các d u câu thích h p vào ch tr ng;ề ấ ợ ỗ ố
+ Tìm t đn, t ph c và đt câu v i t tìm đc;ừ ơ ừ ứ ặ ớ ừ ượ
+ Tìm t ghép (t ghép phân lo i, t ghép t ng h p), t láy và đt câu;ừ ừ ạ ừ ổ ợ ừ ặ
+ Tìm đng t , danh t , tính t ;ộ ừ ừ ừ
+ Phân bi t các ki u câu chia theo m c đích nói;ệ ể ụ
+ Xác đnh thành ph n c a câu (Ch ng , v ng , tr ng ng ).ị ầ ủ ủ ữ ị ữ ạ ữ
7.2.3. M t s bi n pháp th c hi n:ộ ố ệ ự ệ
* Ph ng pháp nghiên c u.ươ ứ
T th c t gi ng d y và kinh nghi m c a cá nhân, tôi đã nghiên c u và rútừ ự ế ả ạ ệ ủ ứ
ra đc nhi u kinh nghi m thông qua các bài h c trên l p, tr c h t tôi yêu c uượ ề ệ ọ ớ ướ ế ầ
h c sinh th c hi n theo các b c sau.ọ ự ệ ướ
7