Đề bài: Bình giảng bài thơ Tống biệt hành của Thâm Tâm<br />
Bài làm:<br />
Thâm Tâm là nhà thơ của dân tộc Việt Nam, với một phong cách thơ độc đáo, tác giả đã <br />
thể hiện được những trải nghiệm và cuộc đi của mình qua tác phẩm Tống Biệt Hành.<br />
Tống biệt hành là tiễn đưa, hành là một thể thơ cổ điển của Trung Quốc vừa trữ tình vừa <br />
tự sự, tương đối tự do, không theo niêm luật chặt chẽ như thơ Đường. Bài thơ mang đậm <br />
tâm trạng và cảm xúc của tác giả, với lời thơ da diết và ngập tràn cảm xúc, nó đã thu hút <br />
mạnh mẽ được tâm hồn của người đọc. Thâm Tâm đã nói lên một tiếng thơ riêng, một <br />
điệu hồn của một thi sĩ chắc đã từng có những cuộc chia lìa da diết và xót đau trong cuộc <br />
đời:<br />
Đưa người, ta không đưa qua sông,<br />
Sao có tiếng sóng ở trong lòng?<br />
Bóng chiều không thắm, không vàng vọt,<br />
Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong?<br />
Đưa người, ta chỉ đưa người ấy,<br />
Một giã gia đình, một dửng dưng…<br />
Mở đầu bài thơ đây có lẽ là những lời trách móc tình tứ mà người ở lại dành cho người ra <br />
đi, những lời trách móc đáng yêu và duyên dáng đến vô cùng, sao không đưa qua sông, và <br />
khi đi qua những dòng sông đó, sẽ để lại trong lòng những tiếng sóng của cảm xúc đó là <br />
sự khác biệt và độc đáo mà nhà thơ đã và đang thể hiện.<br />
Buổi chiều chia tay cũng bình thường như bao chiều khác, không có gì đặc biệt: Bóng <br />
chiều không thắm, không vàng vọt nhưng hoàng hôn lại đong đầy trong mắt kẻ ra đi. <br />
Hoàng hôn trong mắt là buồn và lo, là nhớ thương, lưu luyến khi tiễn biệt. Người tiễn chỉ <br />
biết có người đi: “Đưa người, ta chỉ đưa người ấy”. Câu thơ cho ta thấy tuy đã xác định <br />
cho mình nỗi đau chia biệt nhưng người tiễn vẫn cứ ngỡ ngàng, thảng thốt. Tuy cố tỏ ra <br />
mạnh mẽ, dứt khoát nhưng trong lòng vẫn không khỏi vấn vương. Vì thế mà phải tự <br />
động viên:<br />
Li khách! Li khách! Con đường nhỏ,<br />
Chí nhớn chưa về bàn tay không,<br />
Thì không bao giờ nói trở lại!<br />
Ba năm, mẹ già cũng đừng mong.<br />
Li khách là từ sáng tạo độc đáo của riêng Thâm Tâm dùng để gọi người đi với thái độ trân <br />
trọng. Người ra đi phải chấp nhận hy sinh tình nhà và hi sinh bản thân vì nghĩa lớn. Chí <br />
nhớn mà đường nhỏ. Con đường nhỏ là con đường mới mở, gập ghềnh, đầy nguy hiểm. <br />
Ra đi là để thực hiện chí nhớn. Xông pha vào chốn hiểm nguy là cầm chắc khó khăn, gian <br />
khổ, nhưng người đi đã tự xác định lập trường bằng bao chữ không: không bịn rịn gia <br />
đình, là dửng dưng, nhằm vào con đường nhỏ kia mà đi, không xong chí nhớn thì không <br />
nói trở lại quê nhà, dù ba năm, mẹ già cũng đừng mong.<br />
Còn đối với chị em trong gia đình thì tình cảm của người ra đi:<br />
Ta biết người buồn chiều hôm trước,<br />
Bây giờ mùa hạ sen nở nốt,<br />
Một chị, hai chị cũng như sen<br />
Khuyên nốt em trai dòng lệ sót.<br />
Ta biết người buồn sáng hôm nay,<br />
Giời chưa mùa thu, tươi lắm thay,<br />
Em nhỏ ngây thơ, đôi mắt biếc<br />
Gói trộn thương tiếc chiếc khăn tay…<br />
Người ra đi có vẻ hào hùng, hăng hái nhưng thật ra là buồn. Chia tay cuối mùa hạ, trong <br />
ao lác đác mấy đóa sen nở muộn. Hai chị gạt dòng lệ sót để khuyên em. Chữ sót thể hiện <br />
tình chị thương em và cho thấy hết nỗi nhọc nhằn trong đời chị. Người ra đi trong chí lớn, <br />
trong quyết tâm nhưng vẫn dành cho mẹ già, cho các chị, cho em nhỏ những tình cảm tha <br />
thiết nhất, dù cố nén vào trong.<br />
Mẹ thì già, hai chị thì lận đận, em thì còn nhỏ. Gia cảnh ấy đủ làm nhụt chí người đi, <br />
tưởng chẳng thể nào đi được. Mấy câu thơ cuối kết tụ nỗi buồn trong lòng cả kẻ ở lẫn <br />
người đi:<br />
Mẹ thà coi như chiếc lá bay,<br />
Chị thà coi như là hạt bụi,<br />
Em thà coi như hơi rượu say.<br />
Câu thơ nhắc đến đối tượng: Mẹ, chị, em nhưng đều là một phần máu thịt, một phần linh <br />
hồn của người đi. Điệp ngữ “thà coi” như nhắc lại ba lần, mỗi lần đi liền với một ẩn dụ <br />
so sánh: chiếc lá bay, hạt bụi, hơi rượu say là những thứ tồn tại mà như không tồn tại. <br />
Người ra đi coi mình là không đáng kể. So sánh như thế là để an ủi người thân và khẳng <br />
định thêm quyết tâm ra đi.<br />
Bài thơ “Tống biệt hành” của Thâm Tâm nói về cuộc chia ly đầy cảm động của người đi, <br />
kẻ ở. Cũng nói lên khát vọng, lí tưởng cháy bỏng của người đi, dù không biết điểm đến <br />
của người đi là đâu nhưng qua sự quyết tâm thì người đọc cũng hiểu khát vọng ấy đủ <br />
lớn, đủ cao cả để người đi bỏ lại sau lưng những tình cảm cá nhân, những thứ quý giá <br />
của cuộc đời mình. Bài thơ với câu thơ bảy chữ, nhưng cấu tạo ngắt nhịp tự do. Cả bài <br />
đều dùng vần bằng có thanh không dấu, xen với ít vần trắc, gieo vào lòng người một ý vị <br />
bâng khuâng, xốn xang.<br />