CAÁC BIÏÅN PHAÁP TÖÍ CHÛÁC GIAÁO DUÅC P<br />
NGUYÏÎN THÕ THU HAÂ*<br />
<br />
Ngaây nhêån baâi: 30/10/2017; ngaây sûãa chûäa: 07/11/2017; ngaây duyïåt àùng: 16/11/2017.<br />
Abstract:<br />
Education for people with disabilities in general, for the deaf in particular has been concerned by the Government for ye<br />
opportunities for many children with disabilities nationwide to go school. However, education for children with disabilities still nee<br />
from teachers and special education schools but also from communities in the trend of learning society at present. The psychologica<br />
learning characteristics of the deaf students require high responsibilites of teachers in teaching and supporting. The article mentions <br />
situation of general education for the deaf students and also proposes solutions to organize general education for the deaf learners<br />
Keywords:<br />
Deaf students, general education, psychological differences mentality, learning characteristics, signal language.<br />
<br />
1. Àùåt vêën àïì<br />
daânh cho ngûúâi àiïëc - Trung têm Höî trúå phaát triïín<br />
Ngaây 20/02/1990, Cöng ûúác Quyïìn treã em cuãa Giaáo duåc àùåc biïåt - Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung<br />
Liïn Húåp quöëc àaä àûúåc Viïåt Nam phï chuêín. Àiïìu 28 ûúng . Tuy nhiïn, ngûúâi àiïëc gùåp nhiïìu khoá khùn trong<br />
cuãa Cöng ûúác noái àïën giaáo duåc tiïíu hoåc bùæt buöåc vaâ<br />
hoåc lïn cao do bõ höíng kiïën thûác úã caác cêëp hoåc dûúái,<br />
khöng mêët tiïìn cho moåi ngûúâi, múã cûãa caác hònh thûáccoân nhiïìu nhûäng raâo caãn trong viïåc hoâa nhêåp vaâo xaä<br />
giaáo duåc trung hoåc (caã phöí thöng vaâ daåy nghïì) cho höåi, tòm viïåc laâm, phaát triïín sûå nghiïåp vaâ nêng cao võ<br />
moåi treã em; nhêën maånh àïën sûå phaát triïín töëi àa nhên thïë baãn thên.<br />
caách, taâi nùng, khaã nùng thïí chêët vaâ têm thêìn cuãa treã,<br />
Cêìn laâm cho xaä höåi hiïíu têìm quan troång trûúác mùæt<br />
tön troång quyïìn tûå do cú baãn àaä ghi trong Hiïën chûúng vaâ lêu daâi cuãa giaáo duåc phöí thöng daânh cho HS àiïëc.<br />
Liïn Húåp quöëc. Ngaây 10/06/2004 (taåi thaânh phöë Àïí àaãm baão cho treã àiïëc àïën tuöíi laâ àûúåc hoåc vaâ hoåc<br />
Salamanca - Têy Ban Nha), Höåi nghõ thïë giúái vïì giaáo hïët trònh àöå phöí thöng, cêìn coá sûå quan têm vïì chñnh<br />
duåc treã em coá nhu cêìu àùåc biïåt àaä ra <br />
Tuyïn böë vaâ saách àaâo taåo, sûã duång vaâ àaäi ngöå lûåc lûúång giaãng daåy,<br />
Cûúng lônh haânh àöång vïì giaáo duåc theo nhu cêìu àùåc quaãn lñ, chñnh saách àöëi vúái HS, trang bõ cú súã vêåt chêët...<br />
biïåt [1], trong àoá quy àõnh: - Moåi treã em àïìu coá quyïìn Baâi viïët tòm hiïíu nhûäng vêën àïì lñ luêån vaâ thûåc tiïîn trong<br />
àûúåc hoåc haânh vaâ àûúåc taåo cú höåi àïí àaåt vaâ duy trò<br />
caác hoaåt àöång giaáo duåc taåi <br />
Khöëi phöí thöng daânh cho<br />
trònh àöå hoåc úã mûác coá thïí chêëp nhêån; - Giaáo duåc phaãi<br />
ngûúâi àiïëc - Trung têm Höî trúå Phaát triïín Giaáo duåc Àùåc<br />
àûúåc thiïët kïë vaâ chûúng trònh giaáo duåc phaãi nhòn nhêånbiïåt - Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng àïí<br />
tñnh àa daång cuãa caác àùåc àiïím vaâ nhu cêìu àùåc biïåt; khùèng àõnh têìm quan troång cuãa giaáo duåc phöí thöng<br />
- Têët caã treã em coá nhu cêìu giaáo duåc àùåc biïåt phaãi àûúåc<br />
daânh cho HS àiïëc; laâm roä têìm aãnh hûúãng,vai troâ cuãa<br />
àïën hoåc úã caác trûúâng chñnh quy; - Trûúâng chñnh quy möîi GV tham gia giaãng daåy àïí coá thïí phaát triïín giaáo<br />
theo hûúáng hoâa nhêåp laâ phûúng thûác töët nhêët àïí xoáa duåc daânh cho HS àiïëc.<br />
boã thaái àöå phên biïåt giûä treã em, xêy dûång möåt xaä höåi 2. Nöåi dung nghiïn cûáu<br />
hoåc têåp cho têët caã moåi ngûúâi.<br />
2.1. Möåt söë vêën àïì chung vïì giaáo duåc phöí<br />
Hiïån nay, úã nûúác ta coá trïn 50 trûúâng daânh cho treã thöng daânh cho HS àiïëc<br />
khuyïët têåt nùång, hoåc sinh (HS) muâ àûúåc hoåc bùçng chûä 2.1.1. Muåc tiïu cuãa giaáo duåc phöí thöng daânh cho<br />
nöíi Braille, HS àiïëc àûúåc hoåc bùçng ngön ngûä kñ hiïåu HS àiïëc. Giaáo duåc phöí thöng mang laåi cho HS àiïëc<br />
(NNKH). Do haån chïë vïì giaáo viïn (GV) NNKH nïn möåt vöën hiïíu biïët cú baãn, hiïån àaåi vaâ thiïët thûåc, thïí<br />
mùåc duâ coá nhûäng trûúâng phöí thöng coá chïë àöå hoåc<br />
hiïån trong caác tri thûác vaâ caác kô nùng. Àoá laâ nhûäng<br />
hoâa nhêåp cho treã khuyïët têåt nhûng nhu cêìu hoåc têåp hiïíu biïët vùn hoáa vaâ hiïíu biïët khoa hoåc coá àõnh hûúáng<br />
cuãa HS àiïëc vêîn chûa àûúåc àaáp ûáng àêìy àuã, caác em vaâo cuöåc söëng lao àöång nghïì nghiïåp; caác kô nùng laâ<br />
chûa coá nhiïìu sûå lûåa choån cho viïåc hoåc lïn cao. Taåi khaã nùng ban àêìu àem nhûäng àiïìu hiïíu biïët vêån<br />
caác trûúâng chuyïn biïåt, àa söë caác em múái àûúåc daåy duång vaâo cuöåc söëng. Bùçng caác hoaåt àöång giaãng daåy<br />
vùn hoáa àïën hïët trònh àöå trung hoåc cú súã. Muöën coátrïn lúáp vaâ caác hoaåt àöång ngoaåi khoáa, nhaâ trûúâng<br />
trònh àöå hoåc vêën cao hún nûäa (hoåc lïn bêåc phöí thöng hûúáng muåc tiïu giaáo duåc phöí thöng cêìn phaãi àaåt àïën<br />
trung hoåc, cao àùèng, àaåi hoåc), hiïån taåi múái chó àûúåckïët quaã laâm cho HS àiïëc biïët mònh nïn söëng trong xaä<br />
triïín khai taåi Trung têm nghiïn cûáu vaâ thuác àêíy vùn<br />
hoáa àiïëc - Trûúâng Àaåi hoåc Àöìng Nai<br />
vaâ Khöëi phöí thöng * Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 13<br />
<br />
höåi nhû thïë naâo; quaá khûá, hiïån taåi vaâ tûúng lai cuãa loaâi<br />
töët. Nhên vêåt quan troång nhêët trong nhaâ trûúâng laâ<br />
ngûúâi vaâ cuãa dên töåc ra sao; baãn thên ngûúâi Viïåt Nam ngûúâi thêìy, ngûúâi thêìy laâ têët caã trong nhaâ trûúâng, nhûng<br />
laâ nhû thïë naâo vaâ mònh phaãi laâm gò àïí cöëng hiïën xûáng<br />
nhên vêåt mònh phaãi lo lùæng laâ HS. Vai troâ cuãa ngûúâi<br />
àaáng cho cöång àöìng, cho xaä höåi.<br />
thêìy laâ ngûúâi reân caái thöng minh, caái trñ tuïå cuãa ngûúâi<br />
Giaáo duåc phöí thöng qua caác mön hoåc daåy nhûäng hoåc, bùæt oác cuãa hoå laâm viïåc nhiïìu chûâng naâo töët chûâng<br />
caái àuáng, caái hay, caái àeåp, rêët cêìn thiïët vúái HS àiïëc.êëy, suy nghô sêu chûâng naâo töët chûâng êëy, nhêët laâ cho<br />
Phaãi laâm thïë naâo àïí HS àiïëc coá möåt trònh àöå phöíngûúâi hoåc thêëy àûúåc con ngûúâi cuãa mònh, mònh cêìn<br />
thöng vïì têët caã caác mùåt: àûác, trñ, thïí, mô... Quaá trònhphaãi laâm caái gò, cöë nhiïn laâ phaãi möåt nùm, hai nùm, ba<br />
giaãng daåy vaâ hoåc têåp, tûâng mön vaâ tûâng giúâ hoåc, moåi<br />
nùm vaâ daâi hún thïë, caác em múái thêëy àûúåc. Ngûúâi<br />
sinh hoaåt cuãa nhaâ trûúâng, cuâng vúái taác àöång cuãa giathêìy cêìn giaãng thïë naâo cho töët, àïí khïu gúåi oác suy<br />
àònh vaâ xaä höåi phaãi laâm cho ngûúâi HS yïu Töí quöëc, tûå<br />
nghô, sûå ham hoåc, trñ thöng minh cuãa HS [2]. Möåt GV<br />
haâo mònh laâ ngûúâi Viïåt Nam, gùæn boá vúái núi mònh sinh<br />
“tinh” thò seä thêëy àûúåc HS cuãa mònh coá nhûäng caái<br />
söëng, thiïët tha chúâ àúåi vaâ ngaây caâng coá khaã nùng laâm<br />
thöng mònh gò, súã trûúâng gò, khaã nùng gò àïí tòm caách<br />
möåt nghïì coá ñch, cöëng hiïën cho quï hûúng, Töí quöëc daåy töët nhêët. Àêy laâ möåt vêën àïì rêët lúán, rêët àaáng suy<br />
vúái têët caã nhiïåt tònh, tay nghïì vaâ böå oác cuãa mònh. nghô. Vïì kiïën thûác thò khöng chó hoåc àïí nhúá maâ hoåc<br />
2.1.2. Sûå khaác biïåt vïì têm lñ vaâ àùåc àiïím hoåc têåpàïí suy nghô, àïí ham àoåc, thñch hoåc, àïí hoåc maäi. Nïëu<br />
cuãa HS àiïëc. HS àiïëc coá khoá khùn trong viïåc àõnh caác em chûa àûúåc nhû vêåy thò phaãi suy nghô xem do<br />
hûúáng tû duy vaâ lêåp kïë hoaåch tiïën haânh laâm baâi têåp.<br />
àêu vaâ laâm caách naâo àïí hoåc àûúåc nhû vêåy [2].<br />
Nhiïìu HS coá khoá khùn trong viïåc hiïíu thöng tin, yá<br />
Muöën àaåt àûúåc muåc tiïu “hoåc töët” vaâ “daåy töët”, àöåi<br />
tûúãng múái, khoá khùn vïì trñ nhúá ngùæn haån vaâ daâi haån.<br />
nguä GV daåy caác lúáp HS àiïëc khöng nhûäng phaãi àuã vïì<br />
HS àiïëc thêëy dïî tiïëp nhêån thöng tin qua quan saát hònh söë lûúång, àaãm baão trònh àöå chuyïn mön, maâ coân cêìn<br />
aãnh vaâ chuyïín àöång cú thïí. GV cêìn duâng nhûäng höî daânh thúâi gian cho hoåc NNKH, daânh thúâi gian tòm<br />
trúå hònh aãnh trong viïåc giuáp àúä HS vûúåt qua nhûäng hiïíu thïm vïì mùåt xaä höåi, thoái quen hoåc têåp, sinh hoaåt<br />
khoá khùn trong tri giaác thöng tin. HS àiïëc dïî bõ phên<br />
cuãa caác em. Caác GV phaãi coá nhiïåt tònh rêët lúán àöëi vúái<br />
taán, khöng kïët thuác àûúåc baâi têåp úã nhûäng thúâi àiïímsûå nghiïåp chung, cuäng nhû sûå nhiïåt tònh, kiïn trò laâm<br />
phuâ húåp do tûå àõnh hûúáng keám, tûå àaánh giaá thêëp baãn<br />
viïåc, thêëu hiïíu HS àiïëc. Nhaâ trûúâng laâ núi àoán nhêån<br />
thên. GV cêìn traánh àïí HS rúi vaâo tònh traång quaá lo nhûäng àiïím hay úã bïn ngoaâi, laâ trung têm, núi tiïu<br />
lùæng vaâ dêîn àïën naãn chñ. Tuy nhiïn, sûå khen cêìn biïíu cho sûå tiïëp nhêån vùn hoáa coá choån loåc. Qua HS<br />
àûúåc àûa ra vúái sûå thêån troång, cên nhùæc cuãa GV. maâ nhaâ trûúâng seä gêy aãnh hûúãng töët àöëi vúái gia àònh,<br />
Nhûäng löîi sai thûúâng xuyïn cuãa HS àûúåc cho laâ sûå vúái cöång àöìng vaâ vúái xaä höåi.<br />
àaáng tiïëc, dïî boã qua; nïëu HS àûúåc thûúâng xuyïn<br />
2.2. Thûåc tiïîn giaáo duåc phöí thöng daânh cho<br />
khen ngúåi “cöë gùæng”, vïì lêu daâi, caác em coá thïí coáHS àiïëc<br />
chiïìu hûúáng quy kïët sûå thêët baåi cuãa mònh do nhûäng<br />
2.2.1.Vïì chûúng trònh. Vúái muåc tiïu giaáo duåc phöí<br />
nguyïn nhên khöng kiïím soaát àûúåc, HS coá thïí coá<br />
thöng mang laåi cho HS àiïëc möåt vöën hiïíu biïët cú baãn,<br />
têm lñ àöí löîi cho ngûúâi khaác.<br />
hiïån àaåi vaâ thiïët thûåc, chûúng trònh daåy cêìn phaãi baão<br />
Vò vêåy, GV cêìn giuáp caác em hiïíu àûúåc yá nghôa cuãaàaãm sûå cú baãn, cên àöëi vaâ phuâ húåp. Hiïån nay, coá 2<br />
sûå cöng bùçng. Chó khi treã hoåc àûúåc àiïìu naây múái coáàiïìu rêët àaáng lo ngaåi trong caác trûúâng phöí thöng noái<br />
thïí nhòn nhêån moåi viïåc khaách quan, khöng àoâi hoãi chung, àoá laâ: - Quaá taãi vïì chûúng trònh, saách giaáo<br />
cuäng khöng thiïn võ cho mònh hay cho ai khaác. Tham<br />
khoa quaá nùång, baâi vúã nhiïìu; - Hiïån tûúång daåy thïm,<br />
gia vaâo möi trûúâng giaáo duåc, caác em hiïíu àûúåc moåi hoåc thïm traân lan, thi cûã quaá nhiïìu.<br />
ngûúâi àïìu phaãi tuên theo vaâ thûåc hiïån nhûäng tiïu<br />
HS àiïëc taåi Khöëi phöí thöng daânh cho ngûúâi àiïëc chuêín chung àïí söëng cuâng nhau. Khöng coá möåt tiïu<br />
Trung têm Höî trúå Phaát triïín Giaáo duåc àùåc biïåt<br />
àang<br />
chuêín riïng àïí taåo sûå ûu aái cho möåt nhoám ngûúâi naâo theo chûúng trònh Giaáo duåc thûúâng xuyïn. Trung<br />
àoá, ngay caã khi hoå coá khuyïët têåt. Trong giaáo duåc,bònh töíng söë tiïët hoåc cuãa caác em trong möåt tuêìn khoaãng<br />
nhêån àûúåc sûå ûáng xûã cöng bùçng, khöng thiïn võ do sûå 35 tiïët. Nhaâ trûúâng chó àaåo caác GV chêëm àiïím, àaánh<br />
khuyïët têåt cuãa möåt ngûúâi naâo àoá chñnh laâ caách àïí caác<br />
giaá HS theo thûåc chêët, trïn tinh thêìn khuyïën khñch,<br />
em tûå khùèng àõnh giaá trõ baãn thên trûúác moåi ngûúâi vaâ<br />
àöång viïn àïí HS khöng phaãi chõu aáp lûåc àiïím söë;<br />
cuäng laâ caách caác em tûå tön troång chñnh baãn thên mònh. nhûng khöng thïí phuã nhêån rùçng chûúng trònh giaáo<br />
2.1.3. Nhûäng yïu cêìu cêìn coá úã GV daåy HS àiïëc. duåc vêîn “tham nhiïìu” kiïën thûác, thêåm chñ coá kiïën thûác<br />
Moåi sinh hoaåt trong nhaâ trûúâng phaãi nhùçm vaâo muåckhöng phuâ húåp vúái trònh àöå cuãa caác em. Nhaâ trûúâng<br />
tiïu phêën àêëu cuãa nhaâ trûúâng laâ giaãng daåy töët, hoåc têåp<br />
chuã trûúng caác GV chuã àöång xêy dûång kïë hoaåch giaãng<br />
<br />
14 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
daåy vúái chûúng trònh phaãi coá troång àiïím, nhûng khöng bêåc trung hoåc, HS coá nhiïìu baâi vúã, nhiïìu GV khaác<br />
cùæt xen chûúng trònh chung. Chûúng trònh giaãng daåy nhau daåy cuâng möåt lúáp; möåt GV daåy nhiïìu lúáp nïn<br />
cêìn chuêín xaác, tinh giaãn, traánh quaá taãi, truâng lùåp, boã<br />
khoá nùæm roä tònh hònh HS. Vêën àïì laâ phaãi coá kïë hoaåch<br />
nhûäng chi tiïët bùæt thuöåc loâng.<br />
giaãng daåy vaâ söí ghi cheáp chi tiïët tûâng HS àïí theo doäi<br />
2.2.2. Àiïìu kiïån vïì cú súã vêåt chêët. Àöìng thúâi vúái tiïën àöå riïng cuãa tûâng em. Àiïìu naây coá thïí khaã thi vúái<br />
viïåc baão vïå, sûãa chûäa laâm cho cú súã vêåt chêët nhaânhûäng GVchu àaáo vaâ têån tuåy vúái HS.<br />
trûúâng luön töët (phoâng hoåc, baân ghïë, baãng viïët phuâ - YÁ thûác vïì viïåc hoåc cuãa HS àiïëc tûúng àöëi töët: <br />
Sûå<br />
húåp, khang trang, saåch àeåp hún; thiïët bõ chiïëu saáng, chuyïín àöíi tûâ hïå thöëng quaãn lñ àoâi hoãi sûå vêng lúâi sang<br />
maáy chiïëu, maân chiïëu àêìy àuã hún), nhaâ trûúâng phaãi tûå àiïìu chónh vaâ tûå kiïím soaát laâ sûå chuyïín hûúáng baãn<br />
cöë gùæng nêng cao chêët lûúång cuãa caác cú súã vêåt chêëtchêët trong quaãn lñ lúáp hoåc ngaây nay. Thöng qua tûå<br />
hiïån coá. Caác em cêìn coá caác phoâng hoåc chuyïn àïì, kiïím soaát, HS thïí hiïån tinh thêìn traách nhiïåm, coá nùng<br />
caác phoâng thñ nghiïåm vúái caác thiïët bõ cêìn thiïët töëi thiïíu<br />
lûåc tûå àaáp ûáng nhu cêìu cuãa mònh maâ khöng gêy aãnh<br />
àïí hoåc vaâ giuáp hiïåu quaã daåy hoåc cuãa GV àaåt kïët quaã<br />
hûúãng túái quyïìn lúåi vaâ sûå àaáp ûáng nhu cêìu cuãa ngûúâi<br />
cao hún. Ngoaâi ra, HS àiïëc cêìn coá chöî chúi, coá phoâng/ khaác. Xêy dûång hïå thöëng tûå quaãn mêët nhiïìu thúâi gian,<br />
sên vêån àöång; caác em cuäng cêìn coá núi àoåc saách. Nïëu nhûng àoá laâ sûå àêìu tû àaáng giaá maâ àiïìu cöët yïëu laâ daåy<br />
GV àoáng goáp tñch cûåc vaâo viïåc khuyïën àoåc cho HS thò cho HS biïët caách chõu traách nhiïåm vúái haânh vi vaâ thaái<br />
caác em cêìn àûúåc trang bõ saách phuâ húåp trong thû àöå cuãa mònh. Nhûäng GV coá kô nùng quaãn lñ hiïåu quaã<br />
viïån trûúâng, àùåc biïåt laâ caác saách tiïëng Viïåt àïí caác emlúáp hoåc coi viïåc tûå quaãn cuãa HS nhû laâ muåc tiïu quan<br />
tùng cûúâng vöën tûâ.<br />
troång nhêët giuáp HS vûúåt qua khoá khùn trong khi laâm<br />
Àùåc àiïím töí chûác caác lúáp hoåc cho HS àiïëc<br />
, göìm: viïåc àöåc lêåp vaâ töí chûác töët lúáp hoåc [4]. Thöng thûúâng,<br />
- Trònh àöå HS trong möåt lúáp khöng àöìng àïìu: GV chuã nhiïåm lúáp HS àiïëc giuáp HS hiïíu vaâ cuâng xêy<br />
Trûúác khi àïën hoåc cêëp trung hoåc cú súã taåi <br />
Khöëi phöí dûång quy tùæc lúáp hoåc. Caác em cuäng chuã àöång hoãi GV<br />
thöng daânh cho ngûúâi àiïëc - Trung têm Höî trúå phaát khi coá nhu cêìu giaãi quyïët cöng viïåc cuå thïí. Khi àoá, caác<br />
triïín Giaáo duåc àùåc biïåt - Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm em thûåc hiïån quy tùæc töët hún vaâ seä giaám saát ngûúâi<br />
Trung ûúng , caác em hoåc taåi caác Trung têm Baão trúå xaäkhaác thûåc hiïån àuáng quy tùæc. Àöëi vúái HS àiïëc, caác em<br />
höåi (Böå Lao àöång - Thûúng binh vaâ Xaä höåi), caác trûúângcoá khaã nùng tûå quaãn rêët töët. Tuy nhiïn, úã giai àoaån<br />
chuyïn biïåt daânh cho treã àiïëc, vaâ möåt söë ñt caác em àaä cuöëi cêëp trung hoåc, thaách thûác chñnh laâ quaãn lñ chûúng<br />
hoåc hoâa nhêåp taåi caác trûúâng thûúâng. Trong möåt lúáp<br />
trònh cho phuâ húåp vúái nùng lûåc vaâ hûáng thuá cuãa HS,<br />
HS àiïëc, tuy coá ñt HS (sô söë khoaãng 12 HS/lúáp) nhûng àiïìu naây àuáng vúái HS phöí thöng bònh thûúâng vaâ caã<br />
xeát theo trònh àöå caác em rêët khöng àöìng àïìu [3].<br />
HS àiïëc.<br />
Thûåc tïë chó ra rùçng, khöng nïn xïëp HS theo caác<br />
2.3. Möåt söë giaãi phaáp töí chûác giaáo duåc phöí<br />
lúáp riïng, phên theo nùng lûåc cuãa HS, vò töí chûác lúáp thöng daânh cho HS àiïëc<br />
nhû thïë seä coá lúåi cho HS coá nùng lûåc hoåc têåp töët, 2.3.1. Giaáo duåc yá thûác, thaái àöå cho HS. Khöëi phöí<br />
nhûng khöng töët cho nhûäng HS coá nùng lûåc hoåc têåp thöng daânh cho HS àiïëc - Trung têm Höî trúå Phaát triïín<br />
yïëu hún, caác em naây seä coá xu thïë nhêån àûúåc sûå daåyGiaáo duåc àùåc biïåt<br />
laâ nhûäng lúáp riïng biïåt trong Trûúâng<br />
hoåc vúái chêët lûúång thêëp, muåc tiïu vaâ kò voång thêëp,<br />
Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng. GV daåy caác em<br />
nhiïåt tònh cuãa GV thêëp vaâ cuâng theo àoá laâ sûå tûå tin<br />
àöìng thúâi laâ àa söë laâ giaãng viïn daåy caác lúáp sinh viïn.<br />
cuãa HS cuäng giaãm [4]. Trong caác lúáp HS àiïëc hiïån Caác em sinh hoaåt trong àiïìu kiïån cú súã vêåt chêët chung<br />
taåi, HS hoåc töët hún giuáp àúä HS hoåc keám. Nhiïìu khi sûåcuãa nhaâ trûúâng, coá thïm sûå ûu tiïn vïì phûúng tiïån<br />
höî trúå cuãa GV àûúåc thay bùçng sûå höî trúå cuãa nhûäng<br />
daåy hoåc (maáy chiïëu, maân chiïëu, aánh saáng). Nhûäng<br />
HS coá hiïíu biïët töët hún. HS àûúåc dêîn dùæt, àûúåc giaãiem úã tónh xa (khöëi coá 93 HS àïën tûâ 19 tónh, thaânh<br />
thñch, xem trònh diïîn hay àûúåc laâm viïåc chung vúái phöë) àûúåc böë trñ phoâng úã trong kñ tuác xaá, 43 HS àûúåc<br />
nhûäng HS khaác àïí baãn than coá cú höåi àûúåc hoåc têåp xïëp trong 6 phoâng kñ tuác xaá, ñt hún mêåt àöå trung bònh<br />
húåp taác. Nhûng àiïím bêët lúåi laâ khi sûå chïnh lïåch cuãa caác phoâng cho sinh viïn. Nhûäng ûu tiïn naây laâ<br />
trònh àöå trong möåt lúáp quaá lúán, GV - chuã thïí cuãa hoaåt<br />
cêìn thiïët àïí taåo ra möi trûúâng hoåc têåp vaâ sinh hoaåt<br />
àöång daåy, töí chûác vaâ àiïìu khiïín hoaåt àöång hoåc cuãathên thiïån, thoaãi maái vaâ hoâa àöìng cho HS àiïëc. Àöìng<br />
HS seä rêët vêët vaã àïí duy trò tñnh tñch cûåc cuãa têët caã HS<br />
thúâi, GV luön giuáp caác em biïët chêëp nhêån àiïím bêët lúåi<br />
trong thúâi gian daâi.<br />
cuãa mònh, chêëp nhêån nhûäng gò caác em àang coá àïí<br />
HS Khöëi phöí thöng daânh cho ngûúâi àiïëc àûúåc hoåc hoåc hoãi vaâ phaát triïín.<br />
11 mön hoåc trong chûúng trònh vaâ thïm caác mön<br />
Àöëi vúái HS bêåc tiïíu hoåc, àiïìu quan troång nhêët laâ<br />
nghïå thuêåt (tûå choån). Nhû tñnh chêët cuãa caác lúáp hoåc<br />
nhaâ trûúâng vaâ GV phaãi cöë gùæng hïët sûác vaâ bùçng moåi<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 15<br />
<br />
biïån phaáp taåo nïn möi trûúâng vui veã, thoaãi maái, laânhcêìn dûåa trïn nhûäng cùn cûá saát thûåc, thoaã àaáng, khöng<br />
maånh, hêëp dêîn, coá thïí noái laâ vûâa hoåc vûâa chúi, vûâa<br />
vò caãm tñnh khi àaánh giaá HS àiïëc. Ngoaâi ra, GV cuäng<br />
chúi vûâa hoåc, phuâ húåp vúái sinh lñ, têm lñ cuãa caác em,cêìn cho caác em nhêån biïët àoâi hoãi àïí coá caách ûáng xûã<br />
àem laåi cho caác em niïìm hûáng thuá trong hoåc têåp. Möi cöng bùçng, khöng thiïn võ do sûå khuyïët têåt cuãa mònh<br />
trûúâng naây laâ tiïìn àïì, àiïìu kiïån laâm cho caác em thñch - chñnh laâ caách tûå khùèng àõnh giaá trõ baãn thên trûúác<br />
hoåc, ham hoåc, hoåc mau hiïíu, dïî nhúá. Àöëi vúái caác em moåi ngûúâi vaâ cuäng chñnh laâ caách tûå tön troång chñnh<br />
bêåc trung hoåc, àiïìu cöët yïëu vaâ sêu xa laâ traánh tham baãn thên mònh.<br />
lam, nhöìi nheát löëi hoåc veåt, chó cêìn hoåc thuöåc loâng àiïìu 2.3.3. Giaáo duåc hûúáng nghiïåp cho HS àiïëc: Àïí<br />
thêìy giaãng. Traái ngûúåc hùèn vúái phûúng phaáp trïn laâ phaát triïín töët giaáo duåc phöí thöng daânh cho HS àiïëc<br />
phûúng phaáp daåy ngûúâi hoåc suy nghô, tòm toâi, hiïíu phaãi àêíy maånh viïåc xêy dûång caác ngaânh sû phaåm<br />
röång hún àiïìu thêìy noái, múã röång tû duy vaâ nùng lûåc àaâo taåo sinh viïn àiïëc. Khi daåy phöí thöng, cêìn hûúáng<br />
saáng taåo cuãa ngûúâi hoåc. Ài àöi vúái viïåc trïn, phaãi taåoHS vaâo trûúâng sû phaåm vaâ xem xeát cêìn daåy nhûäng gò<br />
àiïìu kiïån vaâ möi trûúâng thuêån lúåi àïí HS reân luyïån thïí àïí baão àaãm chêët lûúång àaâo taåo GV. Trûúâng sû phaåm<br />
chêët vaâ khiïëu thêím mô (chúi caác mön thïí duåc, thïí àaâo taåo töët nhûäng ngûúâi seä chùm lo viïåc daåy hoåc cho<br />
thao, ài cùæm traåi, hûúãng thuå vùn hoáa, nghïå thuêåt laânhcaác treã àiïëc, àoá laâ cöng taác àoâi hoãi sûå kiïn trò, traách<br />
maånh...); tûâ àoá, HS trúã thaânh nhûäng con ngûúâi coá têmnhiïåm vaâ laâ möåt sûá maång cûåc kò quan troång: chuêín bõ<br />
höìn trong saáng, thên thïí traáng kiïåt [2].<br />
cho tûúng lai.<br />
2.3.2. Àiïìu chónh chûúng trònh giaáo duåc vaâ àaánh<br />
3. Kïët luêån<br />
giaá HS àiïëc:<br />
Giaáo duåc chuyïn biïåt laâ hïå thöëng giaáo duåc daânh<br />
- Vïì nöåi dung chûúng trònh: Àöëi vúái khoa hoåc tûåcho treã em (vaâ ngûúâi lúán) coá hoaân caãnh àùåc biïåt, chuã<br />
nhiïn, nhêët àõnh chuáng ta phaãi daåy vïì nhûäng nguyïn yïëu laâ nhûäng cú súã giaáo duåc coá tñnh chêët khöng chñnh<br />
lñ cuãa toaán, lñ, hoáa, sinh hoåc..., phaãi daåy àïí HS vêîn hoåcquy. Tûâ lêu, noái àïën giaáo duåc, nuöi dûúäng treã coá hoaân<br />
àûúåc kiïën thûác múái, àöìng thúâi hiïíu àûúåc hoåc kiïën thûác<br />
caãnh àùåc biïåt, ngûúâi ta thûúâng nghô àïën möåt hoaåt<br />
êëy àïí laâm gò, vaâ biïët liïn hïå kiïën thûác êëy vúái àúâi söëng<br />
àöång xaä höåi coá tñnh nhên àaåo, tûâ thiïån. Khi khùèng àõnh<br />
chung quanh. Cêìn coá caách liïn hïå töët, sinh àöång, sêu<br />
phaãi xêy dûång xaä höåi hoåc têåp, möåt xaä höåi ai cuäng coá cú<br />
sùæc, giûäa baâi hoåc vaâ cuöåc söëng [2]. Vïì tiïëng Viïåt, muåc<br />
höåi hoåc têåp, ai cuäng coá quyïìn hoåc têåp vaâ lao àöång<br />
àñch cêìn reân luyïån cho HS coá yá thûác, suy nghô nhiïìu, nghïì nghiïåp, ai cuäng àûúåc hoåc têåp suöët àúâi thò logic têët<br />
suy nghô sêu vïì nhûäng àiïìu mònh muöën noái, muöën yïëu laâ phaãi àùåt vêën àïì giaáo duåc àùåc biïåt cho nhoám<br />
viïët, vaâ luác noái, luác viïët phaãi diïîn taã yá mònh sao cho<br />
dên cû yïëu thïë nhêët, dïî bõ laäng quïn nhêët, nhaåy caãm<br />
trung thaânh, chùåt cheä, chñnh xaác vaâ hay. Vúái muåc tiïu nhêët naây [5].<br />
giaáo duåc phöí thöng mang laåi cho HS àiïëc vöën hiïíu<br />
Giaáo duåc phöí thöng daânh cho HS àiïëc laâ möåt chuã<br />
biïët cú baãn, cên àöëi vaâ thiïët thûåc, GV cêìn chuã àöångàïì coá yá nghôa lñ thuyïët vaâ thûåc tiïîn rêët thiïët thûåc, cêìn<br />
xêy dûång kïë hoaåch giaãng daåy vúái chûúng trònh phaãi àûúåc caác chuyïn gia, caác nhaâ giaáo duåc cuâng toaân<br />
coá troång àiïím, nhûng khöng cùæt xen chûúng trònh cöång àöìng, xaä höåi chuá troång quan têm. Böå GD-ÀT coá<br />
chung. Chûúng trònh giaãng daåy cêìn chñnh xaác, tinh quy àõnh chung, chïë àöå chung cho caác trûúâng, nhaâ<br />
giaãn, traánh quaá taãi, truâng lùåp, cêìn lûúåc boã nhûäng chi tiïët<br />
trûúâng àang tûâng bûúác xêy dûång nhûäng quy àõnh,<br />
bùæt thuöåc loâng.<br />
chïë àöå cuå thïí nhùçm xêy dûång Khöëi phöí thöng daânh<br />
- Vïì phûúng chêm àaánh giaá HS àiïëc: Àaä laâ möåt cho HS àiïëc chñnh quy vaâ hiïån àaåi vúái muåc tiïu “daåy<br />
nhaâ trûúâng, bêët cûá úã àiïìu kiïån thïë naâo, cho duâ thö sútöët, hoåc töët”. Àïí laâm àûúåc têët caã nhûäng àiïìu naây, àöåi<br />
nhêët thò cuäng phaãi coá hai yïëu töë - ngûúâi thêìy - ngûúâi<br />
nguä GV phaãi cöë gùæng rêët lúán, coá kïë hoaåch laâm viïåc<br />
daåy vaâ hoåc troâ - caái trung têm, caái àöëi tûúång. Khöng coá<br />
khêín trûúng, àoaân kïët vaâ phaãi suy nghô, nghiïn cûáu,<br />
hai yïëu töë naây thò khöng thaânh trûúâng. Möåt bïn phaãi saáng taåo rêët nhiïìu, song song vúái möëi liïn hïå mêåt thiïët<br />
giaãng daåy, möåt bïn cêìn tiïëp thu, nïn trong bêët cûá àiïìu àïën gia àònh vaâ tûâng HS. <br />
kiïån nhû thïë naâo cuäng cêìn àûúåc thûåc hiïån töët. Viïåc lûåa<br />
choån phûúng phaáp khöng phuå thuöåc vaâo kinh phñ Taâi liïåu tham khaão<br />
nhiïìu hay ñt. Caác àiïìu kiïån, caác phûúng tiïån têët nhiïn [1] Tuyïn böë Salamanca vaâ Cûúng lônh haânh àöång vïì<br />
(1998). NXB Chñnh<br />
coá phêìn quan troång cuãa noá nhûng noá chó goáp thïm giaáo duåc theo nhu cêìu àùåc biïåt <br />
trõ Quöëc gia - Sûå thêåt.<br />
vaâo hiïåu quaã cuãa phûúng phaáp. Baãn thên giaá trõ cuãa [2] Phaåm Vùn Àöìng (2008). <br />
Giaáo duåc àaâo taåo <br />
- Quöëc<br />
phûúng phaáp laâ úã trong phûúng phaáp, maâ cuöëi cuâng saách haâng àêìu tûúng lai cuãa dên töåc<br />
. NXB Chñnh trõ<br />
laâ ngûúâi daåy phaãi coá trònh àöå, phaãi coá hiïíu biïët röång,<br />
Quöëc gia - Sûå thêåt.<br />
phaãi coá kinh nghiïåm, phaãi biïët caách àöëi thoaåi [2]. GV<br />
(Xem tiïëp trang 5)<br />
<br />
16 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
chónh nöåi dung theo hûúáng àún giaãn hoaá àïí HS dïî coá thïí vaâo hoåc caác trûúâng nghïì chuyïn nghiïåp, cao<br />
daâng tiïëp nhêån nhûäng thöng tin chñnh, cú baãn, traánh àùèng, àaåi hoåc nhùçm xêy dûång nguöìn nhên lûåc phaát<br />
sûå phên taán laâm röëi nhiïîu thöng tin cuãa nöåi dung àoåc triïín cho cöång àöìng ngûúâi àiïëc. Àêy laâ möåt hûúáng ài<br />
chûä seä aãnh hûúãng àïën hûáng thuá, nhu cêìu muöën àoåcàöåt phaá, goáp phêìn thaáo gúä nhûäng töìn taåi trong GD<br />
chûä cuãa HS àiïëc trong quaá trònh hoåc àoåc chûä vaâ viïëthoaâ nhêåp cho TKT noái chung vaâ ngûúâi àiïëc noái riïng.<br />
<br />
chûä tiïëng Viïåt.<br />
2.3.4. Xêy dûång hïå thöëng chñnh saách vïì viïåc hoåc Taâi liïåu tham khaão<br />
têåp cuãa ngûúâi àiïëc:<br />
[1] Trêìn Thõ Thiïåp (chuã biïn) - Buâi Thõ Phûúng Anh Nguyïîn Thõ Cêím Hûúâng - Vûúng Höìng Têm (2012).<br />
- Cêìn coá sûå phöëi húåp trong chó àaåo vaâ quaãn lñ hoaåt<br />
NXB Àaåi hoåc<br />
àöång daåy hoåc cho ngûúâi àiïëc<br />
cuãa Ban chó àaåo GD Treã Giaáo trònh ngön ngûä kñ hiïåu thûåc haânh. <br />
Sû phaåm.<br />
em coá hoaân caãnh khoá khùn vaâ TKT, Vuå GD Trung<br />
[2] Böå GD-ÀT (2010). Möåt söë kô nùng daåy treã khiïëm<br />
hoåc, Vuå GD Thûúâng xuyïn, Súã GD-ÀT àïí cöng taác<br />
thñnh trong lúáp hoåc hoaâ nhêåp. <br />
NXB Giaáo duåc Viïåt Nam.<br />
chuyïn mön, àaãm baão duy trò viïåc baáo caáo thûúâng [3] Sandy Niemann - Devorah Greenstein - Darienna<br />
xuyïn vïì tònh hònh hoåc têåp cuãa ngûúâi àiïëc. Cêìn coá sûå David (2006). Giuáp àúä treã àiïëc. <br />
NXB Lao àöång.<br />
quan têm taåo àiïìu kiïån thuêån lúåi àïí GV àûúåc tham gia [4] I.G. Kyle - B. Woll - F. Maddix (2002). Sign<br />
caác lúáp têåp huêën böìi dûúäng chuyïn mön; coá caác vùn Language, the study of deaf and their language.<br />
baãn hûúáng dêîn vïì viïåc thûåc hiïån chïë àöå chñnh saách Cambridge University, United Kingdom.<br />
Àïì<br />
àöëi vúái viïåc daåy caác lúáp cho ngûúâi àiïëc nhû: kinh phñ[5] Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng (2013). <br />
aán Töí chûác caác lúáp daåy hoåc sinh àiïëc cêëp trung hoåc.<br />
hoaåt àöång cho trûúâng/trung têm; caách tñnh giúâ theo<br />
Àïì aán<br />
gûãi Böå GD-ÀT, tr 1-7.<br />
chûúng trònh, chïë àöå chñnh saách àaäi ngöå, ûu tiïn cho<br />
[6] Àöî Thõ Hiïìn (2013). <br />
Vaâi neát vïì ngön ngûä kñ hiïåu<br />
GV vaâ HS àiïëc... Àöëi vúái ngûúâi àiïëc hoåc lúáp 12, cêìnvaâ viïåc daåy ngön ngûä kñ hiïåu cho treã khiïëm thñnh úã<br />
xem xeát viïåc miïîn thi töët nghiïåp THPT theo diïån khuyïët Viïåt Nam. Taåp chñ Ngön ngûä, söë 1/2013, tr 67-68.<br />
têåt nùång, coá hûúáng dêîn thi kò thi cêëp quöëc gia THPT[7] Buâi Thõ Lêm - Hoaâng Thõ Nho (2011). <br />
Giaáo duåc<br />
NXB Giaáo duåc Viïåt Nam.<br />
vaâ chïë àöå chñnh saách höî trúå tuyïín sinh vaâo caác trûúânghoaâ nhêåp. <br />
Àaåi cûúng giaáo<br />
chuyïn nghiïåp àöëi vúái HS coá nguyïån voång hoåc àaåi [8] Nguyïîn Thõ Hoaâng Yïën (2005). <br />
duåc treã khiïëm thñnh. <br />
NXB Àaåi hoåc Sû phaåm.<br />
hoåc, cao àùèng.<br />
- Nêng cao nhêån thûác, tùng cûúâng ûu tiïn cuãa xaä [9] Kirstin Bostelmann - Vivien Heller (2007). Tùng<br />
cûúâng vaâ höî trúå giao tiïëp<br />
. NXB Àaåi hoåc Huïë.<br />
höåi vaâ gia àònh vïì viïåc GD cho ngûúâi àiïëc <br />
nhùçm höî trúå<br />
[10] V.A. Sinhiak - N.M. Nudenman(1998). Nhûäng<br />
gia àònh ngûúâi àiïëc coá àiïìu kiïån kinh tïë khoá khùn, àùåc àiïím cuãa sûå phaát triïín têm lñ treã àiïëc<br />
. NXB Chñnh<br />
khöng thïí àuã chi phñ cho sinh hoaåt khi gûãi con túái hoåc trõ Quöëc gia - Sûå thêåt.<br />
taåi caác trung têm xa nhaâ; tû vêën höî trúå phuå huynh lûåa<br />
choån mö hònh GD phuâ húåp nhêët cho con mònh; hûúáng<br />
dêîn phuå huynh phûúng phaáp kiïím tra, phuå àaåo, theo<br />
doäi saát sao nhûäng tiïën böå vïì hoåc têåp vaâ sûå phaát triïín vïì<br />
(Tiïëp theo trang 16)<br />
giao tiïëp xaä höåi àïí phaát hiïån vaâ taåo àiïìu kiïån phaát triïín<br />
súã trûúâng, nùng khiïëu cho con mònh.<br />
[3] Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng (2017).<br />
- Coá chñnh saách höî trúå GD hûúáng nghiïåp cho HS<br />
Baáo caáo kïët quaã nùm hoåc 2016<br />
-2017, kïë hoaåch nùm<br />
àiïëc cêëp Trung hoåc phuâ húåp vúái thûåc tiïîn. Vúái àiïìuhoåc 2017-2018. Khöëi Phöí thöng daânh cho hoåc sinh<br />
kiïån cú súã vêåt chêët, nguöìn lûåc con ngûúâi cuãa Viïåt Namàiïëc - Trung têm Höî trúå Phaát triïín Giaáo duåc àùåc biïåt.<br />
hiïån nay, cêìn hûúáng tòm cho ngûúâi àiïëc nhûäng cöng [4] Phaåm Thaânh Nghõ (2016). <br />
Têm lñ hoåc giaáo <br />
duåc.<br />
viïåc phuâ húåp vúái nhiïìu hònh thûác höî trúå àùåc biïåt. Àöëi<br />
NXB Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi.<br />
vúái nhûäng em coá khaã nùng vaâ àiïìu kiïån hoåc cao àùèng, [5] Phaåm Têët Dong (chuã biïn, 2012). <br />
Xêy dûång mö<br />
àaåi hoåc cêìn àûúåc taåo àiïìu kiïån àïí coá thïí vaâo hoåc hoaâhònh xaä höåi hoåc têåp úã Viïåt Nam. <br />
NXB Dên trñ.<br />
nhêåp taåi caác trûúâng cao àùèng, àaåi hoåc thöng thûúâng. [6] Ban Bñ thû Trung ûúng Àaãng (2015). <br />
Chó thõ söë<br />
3. Kïët luêån<br />
42-CT/TW vïì tùng cûúâng sûå laänh àaåo cuãa Àaãng àöëi<br />
Vúái mong muöën xaä höåi seä nhòn ngûúâi àiïëc nhûvúái cöng taác giaáo duåc lñ tûúãng caách maång, àaåo àûác,<br />
nhûäng ngûúâi bònh thûúâng vaâ tin vaâo khaã nùng cuãa hoå,löëi söëng vùn hoáa cho thïë hïå treã giai àoaån 2015<br />
-2030.<br />
mö hònh GD daânh cho ngûúâi àiïëc nhùçm goáp phêìn [7] Liïn húåp quöëc (1989). <br />
Cöng ûúác vïì Quyïìn Treã em<br />
.<br />
thuác àêíy sûå phaát triïín cuãa caá nhên cho ngûúâi àiïëc, New York.<br />
giaãm nguy cú xaä höåi, thuác àêíy phaát triïín GD khuyïët [8] Liïn Húåp quöëc (2006). <br />
Cöng ûúác vïì Quyïìn cuãa<br />
. New York.<br />
têåt. Mö hònh naây múã ra triïín voång cho moåi ngûúâi àiïëcNgûúâi khuyïët têåt<br />
<br />
Caác biïån phaáp töí chûác<br />
...<br />
giaáo duå<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 5<br />
<br />