Các bước xây dựng một dự án ODA

Chia sẻ: Nine4219 Nine4219 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

308
lượt xem 76
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của khoá học: Giúp người học chuẩn bị tốt hơn bộ hồ sơ /đề xuất dự án phát triển để có thể nhận được hỗ trợ từ các nhà tài trợ quốc tế B. Kết cấu chung của khoá học: Ngày1: Giới thiệu, Các kiến thức cơ bản, Phân tích các nhóm có liên quan Ngày 2: Phân tích vấn đề Ngày 3: Phân tích mục tiêu và lập kế hoạch Ngày 4: Quy trình lập kế hoạch& Trình bày C.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các bước xây dựng một dự án ODA

Phần 1: Giới thiệu Khoá học này về nội dung gì? MỤC TIÊU: Bạn sẽ hiểu được những thông tin chính về khoá học để sẵn sàng cho các học phần tiếp theo: Mục tiêu khoá học Kết cấu tổng thể khoá học Bạn có khả năng làm đươc gì/ trở nên như thế nào sau khoá học này THÔNG TIN CƠ SỞ A. Mục đích của khoá học: Giúp người học chuẩn bị tốt hơn bộ hồ sơ /đề xuất dự án phát triển để có thể nhậ n được hỗ trợ từ các nhà tài trợ quốc tế B. Kết cấu chung của khoá học: Ngày1: Giới thiệu, Các kiến thức cơ bản, Phân tích các nhóm có liên quan Ngày 2: Phân tích vấn đề Ngày 3: Phân tích mục tiêu và lập kế hoạch Ngày 4: Quy trình lập kế hoạch& Trình bày C. Sau khoá học, bạn sẽ có kỹ năng viết một bộ tài liệu dự án cụ thể, chính xác và lô-gíc hơn, có tính thuyết phục cao đối với người đọc. D. Những đặc điểm chính của khoá học Khoá học này nhằ m Tạo cơ hội để học viên học tập được các kiến thức lý thuyết và thực hiện các hoạt động thực hành cầ n thiết trong lập kế hoạch một dự án/ chương trình ODA Cuối khoá học, bạn sẽ có thể chuẩn bị một tài liệu dự án sử dụng các biểu mẫu thực tế (Phụ lục 2 và 3). Khoá học trọng tâm vào quá trình xây dựng dự án bắt đầu từ “xác định những lĩnh vực có khả năng can thiệp” đến “tổ chức thực hiện dự án”. Ở đây khung Lô-gíc được dùng như một công cụ lập kế hoạch. E. Định hướng Mỗi phần bao gồm các nội dung được đặt các biểu tượng như sau: Câu hỏi chính , Câu hỏi chính: MỤC TIÊU của học phần, THÔNG TIN CƠ SỞ về học phầ n, và CÁC HOẠT ĐỘNG để đạt được mục tiêu của học phần Sự nhất trí quan điểm giữa các thành viên trong nhóm của bạn là yếu tố không thể thiếu trong thực hành tất cả các học phần của khoá học này. PHẦN 2: TỔNG QUAN - CÁC BƯỚC XÂY DỰNG DỰ ÁN Các bước xây dựng một dự án ODA là gì? MỤC TIÊU 1
Các bạn sẽ hiểu được tổng thể tất cả các bước để xây dựng một bộ hồ sơ dự án ODA chuẩ n. THÔNG TIN CƠ SỞ Khoá học này trọng tâm vào hướng dẫ n phương pháp xây dựng một bộ hồ sơ dự án ODA chuẩn để đề xuất với các nhà tài trợ quốc tế. Quá trình xây dựng bắt đầu với bước “Xác định những lĩnh vực có khả nă ng can thiệp” và kết thúc với bước “Tự đánh giá nội bộ và tổ chức thực hiện dự án” Quá trình này bao gồm các bước sau đây 1. Xác định những lĩnh vực có khả năng can thiệp 5. Phân tích mục 2. Phân tích các bên liên quan tiêu 4.Phân tích tình trạng & vấn đề 3. Tìm hiểu những thành tựu đạt được 6. Lựa chọn can thiệp 4. Phân tích tình trạng & vấn đề 3. Tìm hiểu 5. Phân tích mục tiêu 3. những thành 6. Lựa chọn phương án can thiệp 7.Xây dựng khung lô gíc 7. Xây dựng khung lô-gíc 8. Tự đánh giá nội bộ 8.Tự đánh giá 2. Phân tích bên liên nội bộ quan 9. Điền form thông tin dự án theo mẫu (Phụ lục 3) 9.Xây dựng 1. Xác định những lĩnh 10. Đệ trình dự án biểu m ẫu phụ l ục (Chuẩn bị Phụ lục 2) T rình HOẠT ĐỘNG: Cho biết có cần bổ sung ý kiến gì cho mỗi bước không Thảo luận xem các bước nói trên đã phản ánh đủ quá trình xây dựng dự án thực tế tại cơ quan bạn chưa (cơ quan hữu quan). Hãy chỉ ra xem cầ n phải mô tả bổ sung gì không và vào phần nào Hoạt động 2.1: Cho ý kiến xem có cần chỉnh sửa gì không Bước Ý kiến 2
PHẦN 3: XÁC ĐỊNH NHỮNG LĨNH VỰC CÓ KHẢ NĂNG CAN THIỆP (BƯỚC1) Bạn khởi động quá trình lập kế hoạch một dự án ODA thế nào, có cần phải phù hợp với các lĩnh vực ưu tiên của chính phủ và nhà tài trợ không? MỤC TIÊU Bạn sẽ xác định những lĩnh vực có khả năng can thiệp để đề xuất một dự án ODA. Bạn có thể sử dụng khuôn khổ dự án đã được khẳng định để xây dựng Đề cương sơ bộ (theo mẫu Phụ lục 2) THÔNG TIN CƠ SỞ Bạn phải khẳng định được khuôn khổ dự án mong đợi để làm cơ sở thảo luận giữa các thành viên trong nhóm. Đây là bước khởi động quá trình lập kế hoạch một dự án ODA. Bước này bao gồm ít nhất các thông tin chính yếu sau: Tên dự kiến của dự án Lĩnh vực hoặc Cơ quan thực Các đối tượng Thời kỳ dự án Ngân sách ngành mục tiêu hiện hưởng lợi Sau đó các thông tin chính yếu này sẽ được kiểm tra đối chiếu với các nội dung và quan điểm sau đây trước khi thảo luận chi tiết về xây dựng dự án. Có phù hợp với chính sách, nghị đinh, quyết định vv… của Chính phủ Việt Nam không. Có phù hợp với lĩnh vực ưu tiên của nhà tài trợ dự kiến không. Câu hỏi: Liệu những can thiệp dự kiến có giúp đỡ được người ngèo không? Nếu khung này làm sai, đề xuất dự án sẽ bị Bộ Kế hoạch đầu tư/ Nhà tài trợ gạt bỏ/ từ chối do nó không thích hợp với lĩnh vực ưu tiên và chính sách của họ. Các chính sách và kế hoạch của Chính phủ Việt Nam liên quan đến ODA Các lĩnh vực ưu tiên cho các dự án/ chuơng trình ODA được quy định trong nghị định 17/2001- CP sửa đổi: 1. Nông nghiệp và phát triển nông thôn (gồm nông nghiệp, thuỷ lợi, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản) cùng với xoá đói giả m ngèo. 2. Xây dựng hạ tầng kinh tế hiện đại và đồng bộ. 3. Phát triển hạ tầng xã hội (Y tế, giáo dục, phát triển dân cư…) 4. Bảo vệ môI truờng và tài nguyên thiên nhiên 5. Nâng cao nă ng lực thể chế và phát triển nguồn nhân lực; chuyển giao công nghệ, tăng cường năng lực nghiên cứu phát triển. Các lĩnh vực khác do Thủ tướng chính phủ quyết định theo từng trường hợp do Bộ KHĐT và các cơ quan hữu quan trình. Kế hoạch của chính phủ: Các văn kiện quốc gia: Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 nă m (SEDP), Chiến lược xoá đói giả m ngèo và tăng trưởng toàn diện (CPRGS), Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội hàng nă m, Chiến lược khung về ODA, danh mục dự án/chương trình quốc gia, Tuyên bố Hà Nội, vv. 3
Các văn bản cấp ngành: Kế hoạch phát triển ngành 5 nă m, kế hoạch phát triển ngành hàng nă m, danh mục các dự án/chương trình của nghành. Các văn bản cấp tỉnh: Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 nă m của tỉnh, các kế hoạch phát triển hàng nă m của tỉnh, danh mục các chương trình/dự án ưu tiên của tỉnh. HOẠT ĐỘNG 3: Xác định các lĩnh vực có thể can thiệp (ví dụ để thảo luận tại lớp ) Hãy thảo luậ n cùng với đồng nghiệp của mình những lĩnh vực nào (ngành nào/tiểu ngành nào) có thể can thiệp (ví dụ để thực hành tại lớp). (a) Thống nhất xem tiểu ngành nào định chọn để xây dựng một đề xuất dự án. (b) Liệt kê tất cả các chính sách, nghị định, quyết định và các văn bản liên quan đến chính sách khác. (c) Kiểm tra xem ngành (chuyên ngành) bạn vừa xác định có phù hợp với (b) không (d) Kiểm tra xem các nhà tài trợ tiềm năng có coi ngành (tiểu ngành) bạn vừa xác định là quan trọng không (e) Những đối tượng nào thuộc nhóm người nghèo có thể được hưởng lợi từ sự can thiệp dự kiến của dự án. Bạn có thể đề nghị các nhà tài trợ /Bộ KHĐT kiểm tra tại bước này xem lĩnh vực, ngành/ tiểu ngành bạn chọn có phù hợp với yêu cầu của nhà tài trợ bạn định xin tài trợ không. HOẠT ĐỘNG 2.1: Xác định lĩnh vực có thể can thiệp và kiểm tra sự phù hợp với các chính sách của chính phủ Việt Nam và các nhà tài trợ không Khuôn khổ dự án (Phụ lục 2) TÊN DỰ ÁN 1. Cơ quan đề xuất a) Tên, b) Địa chỉ, c) Số điện thoại 2. Mục tiêu dự án a) Mục tiêu dài hạn (Mục tiêu tổng thể), b) Mục tiêu ngắn hạ n (Mục đích) 3. Hình thức hỗ trợ a) Hỗ trợ kỹ thuật, b) Đầu tư 4. Nội dung/hoạt động chính 5. Địa bàn 6. Ngân sách dự án Tổng vốn dự án (USD): …………….. Trong đó: a). Vốn ODA USD, b) Vốn trong nước VND 7. Thời gian dự kiến 8. Đề xuất nhà tài trợ Chủ đề thảo luận Mô tả (a) Lĩnh vực, ngành mục tiêu (b) Liệt kê tất cả các chính sách, nghị định, quyết định và các văn bả n liên quan đến chính sách khác mà bạ n cần tham khả o trước khi bắt đầu lập kế hoạch dự án. (c) Kiểm tra xem (a) có phù hợp với (b) không và nói rõ tại sao. 4
(d) Liệt kê tất cả các nhà tài trợ có thể để kiểm Các nhà tài trợ có khả năng(1): tra xem (a) phù hợp với các lĩnh vực ưu tiên Các lĩnh vực ưu tiên của họ phù hợp với (a) của nhà tài trợ nào. Các nhà tài trợ có khả năng (2): Lĩnh vực ưu tiên của họ phù hợp với (a) Các nhà tài trợ có khả năng(3): Các lĩnh vực ưu tiên của họ phù hợp với (a) (e) Xác định xem những đối tượng thuộc nhóm người nghèo nào có khả nă ng được hưởng lợi từ dự án. PHẦN 4: PHÂN TÍCH CÁC BÊN LIÊN QUAN (BƯỚC 2) Những đối tượng nào là các bên liên quan trong lập kế hoạch xây dựng một dự án ODA? MỤC TIÊU Bạn sẽ xác định xem những ai sẽ tham gia giải quyết tình trạng hiện tạ i trong lĩnh vực mà bạn đã xác định trong phần 3 Bạn sẽ phải đảm bảo rằng tất cả các bên này sẽ tham gia vào quá trình xây dựng dự án. Bạn có thể sử dụng kết quả của hoạt động này cho mục “2. Mục tiêu của chương trình/ dự án” của Phụ lục 2 THÔNG TIN CƠ SỞ Phân tích các bên liên quan là liệt kê và tìm mối quan hệ tương tác của tất cả các bên cần thiết có liên quan và KHÔNG bị loại trừ ra khỏi sự đồng thuận ý tưởng trong quá trình thảo luận. Sự phân tích bên liên quan được thực hiện đúng cách và đầy đủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình xây dựng dự án. HOẠT ĐÔNG 4.1: Liệt kê các bên liên quan đến quá trình lập kế hoạch dự án và vẽ ra mối liên hệ giữa họ Thảo luận với đồng nghiệp của bạn để liệt kê hết những bên liên quan chủ yếu mà bạn cần đưa họ tham gia vào quá trình xây dựng dự án ODA. Bảng 4.1: Phân tích bên liên quan (Ví dụ về các bên liên quan của một trường học) CÁC BÊN CÁC NHÀ RA CÁC CƠ QUAN NHỮNG NHỮNG HƯỞNG LỢI QUYẾT ĐỊNH THỰC HIỆN NGƯỜI BỊ NHÓM ỦNG TÁC ĐỘNG HỘ TIÊU CỰC UỶ BAN NHÂN SỞ GIÁO DỤC Phụ huynh của trẻ T RẺ E M Ở ĐỘ T UỔ I Đ I CÁC TỔ CHỨC PHI HỌ C CHÍNH PHỦ DÂN ĐT em trong độ tuổi đI Học sinh Trường Trẻ ngoài trường Các tổ chức quốc học tế Giáo viên Hội đồng nhà Hội khuyến học trường Phụ huynh học Ban giáo dục đào sinh tạo Làng xã Trẻ ngoài trường học 5
Dựa trên tài liệu FASID (2000) HOẠT ĐỘNG 4.2: Phân tích các bên liên quan Liệt kê và phân loại các bên liên quan sẽ tham gia và hưởng lợi từ dự án ODA của bạn. Giải thích những đối tượng này có liên quan như thế nào. 6
PHẦN 5: NẮM ĐƯỢC NHỮNG THÀNH TỰU GẦN ĐÂY (BƯỚC 3) Những thành tựu đạt được gần đây trong lĩnh vực dự án định can thiệp là gì ? Nguyên nhân thành công do đâu? MỤC TIÊU Bạn sẽ hiểu được những thành tựu đạt được gần đây trong nỗ lực cả i thiện tình trạng của lĩnh vực (ngành/tiểu nghành) mà bạn đã chọn. Từ đó bạn sẽ hiểu được tại sao lại có được những thành tựu đó Bạn có thể sử dụng những thông tin này để chuẩn bị cho mục “1. Giải trình dự án/chương trình” và mục ”2. Mục tiêu của dự án/ chương trình” của Phụ lục 3 THÔNG TIN CƠ SỞ Học từ những kinh nghiệm hiện tại và quá khứ sẽ rút ra những bài học quý giá. Chúng ta, những người lập kế hoạch, có xu hướng suy nghĩ ”tiêu cực” bằng cách tập trung vào “các vấn đề”. Tuy nhiên cũng nên nhìn vào những khía cạ nh tích cực của kinh nghiệm: thành tựu. Những thông tin này sẽ rút ra những bài học có ích cho kế hoạch mà bạn sắp xây lập. HOẠT ĐỘNG 5: Liệt kê nhữ ng thành tự u gần đây có thể chia sẻ Liệt kê những thành tựu gần đây có liên quan đến lĩnh vực (ngành/tiểu ngành) mà bạn đang hướng đến trong xây dựng dự án ODA của mình. Bạn sẽ cung cấp ba loại thông tin mà bạn muốn chia sẻ với đồng nhiệp. Mô tả ngắn gọn về các thành tựu Lý do /chìa khoá quyết định những thành tựu đó Những ai tham gia và chịu trách nhiệm Trong phần thực hành này, mọi nguời cần cung cấp và chia sẻ thông tin. Điền vào bảng dưới đây những thông tin để chia sẻ. Nếu cần thêm thông tin về những bài học kinh nghiệm, xem trang web của Bộ KHĐT tại http://www.mpi.gov.vn/tddg/ Hình 5.1: Nắm được những thành tựu gần đây Vì sao sáng kiến này lại thực hiện được? Thành tự u Nhữ ng ai tham gia và chịu trách nhiệm? 7
PHẦN 6: PHÂN TÍCH TÌNH TRẠNG & VẤN ĐỀ (BƯỚC 4) Vấn đề là gì? Tại sao lại coi đó là vấn đề? Nguyên nhân của vấn đề là gì? Mục tiêu Bạn sẽ vạch ra các chủ đề/ vấn đề sẽ được giải quyết trong dự án ODA mà bạn sắp lên kế hoạch Bạ sẽ vẽ ra một bức tranh kết cấu của “nguyên nhân”, “hậu quả”, và “cốt lõi” của những vấn đề sẽ được xử lý trong dự án ODA bạn sắp xây dựng. Bạn có thể sử dụng thông tin phân tích ở đây để chuẩn bị cho mục “2. Mục tiêu của dự án /chương trình” của Phụ lục 3. THÔNG TIN CƠ SỞ Phương pháp “cây vấn đề” được sử dụng để vẽ ra toàn cả nh bức tranh kết cấu của vấn đề. Cây vấn đề vẽ ra “nguyên nhân”, hậu quả”, “kết quả” và “cốt lõi” của vấn đề. ? ? HẬU QUẢ Những học sinh này ? ? làm được ít tiền do Nhiều học sinh không Trường hợp bỏ học này VẤN ĐỀ CỐT LÕI Nhiều trường hợp bỏ Phụ huynh không muốn Trường học không Nhiều em nhỏ phải đỡ cho con em đi học Nhiều học sinh Trường không có Học phí quá đắt Cha mẹ không chán nản do không nước sạch và nhà đối với cha mẹ Học sinh cũng không NGUYÊN Trường không dạy Phụ huynh không những kỹ năng thích hiểu được tầm quan 8
Quá trình này được thực hiện theo phương pháp cùng tham gia, quá trình như sau: Các thành viên tham gia chọn một người Chủ trì nhóm trong số họ. Người này sẽ điều hành nhóm trong suốt quá trình thảo luận như sau: Mỗi một thành viên viết lời phát biểu vấn đề vào phiếu và đưa cho các thành viên khác Các thành viên xem xét các lời phát biểu về vấn đề có phù hợp với dự án không Các thành viên cùng nhất trí lựa chọn lời phát biểu về vấn đề “cốt lõi“ Các thành viên làm rõ cấu trúc mối quan hệ “ nhân-quả” xung quanh vấ n đề “cốt lõi” để lập ra cây vấn đề Các thành viên thống nhất về cây vấn đề Một khó khăn thường gặp phải đó là không phải mọi cán bộ đều nắ m được tình hình thực tế, tổng thể. Bạn cần cẩn trọng xem thả o luận dựa trên thông tin và quan điểm nhậ n thức của ai. Quy tắc viết lời trình bày về vấn đề Chỉ rõ vấn đề hiện hữu Nêu vấn đề- tình trạng tiêu cực Mẹo Mỗi vấn đề viết vào một phiếu Mỗi vấn đề trong một phiếu phải là một câu, không nên là một danh từ. X”Thiếu ngân sách” “Phân bổ ngân sách không đủ cho ….” Tránh viết “Không có (giảI pháp hoặc nguồn lực)”. X”Không có bệnh viện” “Không có dịch vụ chăm sóc y tế phù hợp cho XXX” Không nên ghi cả nguyên nhân và hậu quả Cần phải có sự đồng thuận giữa các thành viên tham gia để tránh hiểu nhầm khi Một phiếu bị huỷ Một câu phát biểu bị sửa đổi Chú ý rằng nguyên nhân và luật nhân quả trong thực tế không xứng hợp từng cặp. Chú ý nguồn thông tin: Ai đưa ra lời phát biểu đại diện cho cái gì? Luôn lưu ý về nguy cơ tiềm ẩn là thiếu hiểu biết hoặc thành kiến. Những điểm khác cần lưu ý trong phân tích vấn đề Tránh phân tích kiểu bó hẹp, đảm bảo là không có chỗ nào bị bó hẹp trong phân tích mối liên hệ nhân quả Tính rõ ràng của lời phát biểu: X”Hiệu suất lao động thấp” “Nghề nông đều phụ thuộc vào lao động chân tay” Vòng lặp phiếu giống nhau : Hãy chú ý nếu cùng một lời phát ể ấ ầ 9
HOẠT ĐỘNG 6.1: Đánh giá nhữ ng rủi ro tiềm ẩn của việc sử dụng thông tin/nhận thức đưa ra để phân tích vấn đề Trong hầu hết trường hợp các cán bộ (của Bộ chủ quản) phụ trách xây dựng dự án (và phân tích vấn đề) thường ở xa địa bàn và nhóm dân cư mục tiêu của dự án cả về mặt địa lý lẫ n tinh thần. Những nhà lập kế hoạch trung thực thường nhận biết được vấn đề nhưng không có hiểu biết sâu và chi tiết về những gì đang diễn ra trên thực tế. Do đó, có rủi ro phát sinh là lời phát biểu trong phân tích vấ n đề có thể bị thành kiến hoặc không phả n ánh đúng được thực chất vấn đề. Những rủi ro tiềm ẩn /hạ n chế của hạn chế thông tin được liệt kế trong bảng dưới đây. Bây giờ hãy thảo luậ n với đồng nghiệp của bạn xem cơ quan của bạn có gặp phảI những rủi ro/hạn chế đó không, và nếu chỗ nào có thì nêu ra các ý tuởng để giả m thiểu những rủi ro /hạn chế đó Hình 6.1: Đánh giá những thông tin bạn có để lập kế hoạch Nhữ ng rủi ro tiềm ẩn/yếu Nhữ ng điểm phải luôn ghi điểm của thông tin/nhận nhớ Mô tả thức được đưa ra cho phân Nhữ ng giải pháp có thể để tích vấn đề giảm thiểu rủi ro/ hạn chế Chúng không chính xác Chúng không dựa trên tình hình thực tế /cái nhìn thấu đáo. Thông tin định lượng (số liệu thống kê) không tin cậy Thông tin định tính không đầy đủ HOẠT ĐỘNG 6.2: Vẽ cây vấn đề Viết ra một cây vấn đề cho lĩnh vực (ngành/ tiểu ngành) của bạn qua thả o luận với các đồng nghiệp. 10
Hình 6.1: Cây vấn đề 11
PHẦN 7: PHÂN TÍCH MỤC TIÊU (BƯỚC 5) Tình hình sẽ như thế nào một khi đạt được các mục tiêu? MỤC TIÊU Bạn sẽ nêu ra các giải pháp có thể dựa trên các vấn đề nêu trong phần 7 (bước 5) Bạn sẽ vẽ được một bức tranh toàn bộ cấu trúc các điều kiện mong đợi, trong đó minh hoạ tình trạng lý tưởng của lĩnh vực (ngành/ tiểu ngành) mà bạn đã chọn để xây dựng dự án ODA. Bạn có thể sử dụng những thông tin phân tích ở đây cho mục “2. Mục tiêu của chương trình/ dự án của Phụ lục 3. THÔNG TIN CƠ SỞ Bạn có thể dựng được “Cây Mục Tiêu” bằng cách viết lại những phát biểu tiêu cực trong “Cây vấn đề” thành những phát biểu tích cực. Bằng việc viết lại như vậy, mối liên hệ nhân-quả trong cây vấn đề được chuyển thành mối liên hệ “biện pháp-kết quả”. Khi viết lại phát biểu tiêu cực thành tích cực, đừng nghĩ quá nhiều và đừng tuân theo bản nă ng lô-gíc của bạn. (Ví dụ) Phát biểu trong cây vấ n đề Phát biểu trong cây mục tiêu Học phí quá cao đối với một số phụ huynh Phụ huynh có khả năng chi trả học phí ? ? KẾT QUẢ Học sinh ra trường ? ? M ọi học sinh đều tốt Không có trường hợp bỏ Mục tiêu chính Có ít trường hợp bỏ học Phụ huynh muốn cho Trường học hấp Học sinh phụ giúp con em mình đến trường học Tiến bộ có thể Trường có Phụ huynh đủ Phụ huynh khuyến khích học nước sạch và khả năng trả BIỆN PHÁP Học sinh có việc làm Trường dạy những kỹ Phụ huynh hiểu 12 năng thích hợp để kiếm được t ầm quan
Hoạt động 7: Vẽ Cây Mục Tiêu Vẽ ra một Cây Mục Tiêu về lĩnh vực (ngành/tiểu ngành) bạn chọn sau khi thảo luận với các đồng nghiệp. Hình 7.1: Cây Mục Tiêu PHẦN 8: LỰA CHỌN (CÁC) PHƯƠNG ÁN CAN THIỆP (BƯỚC 6) Các phương án can thiệp của bạn để giải quyết vấn đề là gì? 13
MỤC TIÊU Bạn sẽ xác định các phương án của dự án và và sắp xếp ưu tiên để lựa chọn (các) phương án khả dĩ nhất cho dự án ODA của mình. Bạn có thể sử dụng cách tiếp cậ n lựa chọn ở đây cho mục “2. Mục tiêu của chương trình/dự án” của Phụ lục 3 THÔNG TIN CƠ SỞ Lựa chọn phương án can thiệp của dự án là lựa chọn một nhóm các phương tiện và mục đích đã làm rõ trong các phần trước. Trong lựa chọn, những điều sau đây cần phải luôn chú ý. Dưới đây là một gợi ý chu trình lựa chọn phương án can thiệp dự án. HOẠT ĐỘNG 8: Xác định các phương án can thiệp và sắp xếp ư u tiên cho chúng Xác định các phương án có thể trong Cây Mục Tiêu mà nhóm của bạn đã lập ra trong các phần trước qua thảo luận với các đồng nghiệp trong nhóm. Khi đã xác định được, hãy thảo luận để thống nhất những điểm chính đối với mỗi phương án. Sau đó lựa chọn một phương án để phát triển lên thành một dự án ODA. Hình 8.1: Lựa chọn phương án dự án Phương án A Phương án B Phương án C Tên Tên Tên Phương án Nhóm đối tượng mục tiêu Lĩnh vực mục tiêu 14
Phương án A Phương án B Phương án C Tên Tên Tên Các cơ quan liên quan Các đầu vào Các ưu tiên về chính sách Các tác động tiêu cực Tính khả thi Tính bền vững 15
PHẦN 9: XÂY DỰNG KHUNG LÔGÍC 1 PHẦN TÓM TẮT (BƯỚC 7-1) Bạn sẽ xây dựng khuôn khổ dự án ODA như thế nào để đề xuất? MỤC TIÊU Hiểu được khung dự án: cấu trúc, chuỗi lôgíc, lợi thế và những điều kiện không thuận lợi. Bạn có thể sử dụng cách tiếp cận được lựa chọn ở đây cho mục “2. Những mục tiêu của chương trình/dự án” ở Phụ lục 3. THÔNG TIN CƠ SỞ Khung lôgíc thường được sử dụng trong quá trình lập kế hoạch, thực hiện, theo dõi và đánh giá dự án vì đây là cách trình bày dễ hiểu. Tất cả các nhà tài trợ ODA quốc tế đều sử dụng khung lôgíc trong quá trình xây dựng, thực hiện và đánh giá các dự án ODA. Khung lôgíc được thiết lập bằng cách xây dựng các kế hoạch và hợp phần chính của dự á n dựa trên phương pháp phương án đã được lựa chọn trong phần 8 “Lựa chọn phương án can thiệp dự án”. Bảng 9.1 là một mẫu khung lôgíc. Bảng 9.1: Mẫu khung lôgíc Tên dự án Thời kỳ dự án Phiên bản Lĩnh vực mục tiêu Nhóm đối tượng mục tiêu Ngày Tóm tắt Chỉ số đo lường Phương tiện và Giả định chính nguồn kiểm chứ ng Mục tiêu tổng thể Các tiêu chuẩn để đo Các nguồn dữ liệu Nhữ ng điều kiện Cần đạt được điều gì lường mức độ thành để thu thập các chỉ quan trọng đối với sau khi mục đích dự công của dự án số dự án, ngoài tầm kiểm soát và không án đã đạt được? chắc chắn về khả năng thực hiện. Mục đích Dự án cần đ ạt được điều gì trong thời hạn dự án? Đầu ra Làm thế nào để dự án đạt được mục đích đã đề ra? Các hoạt động Cụ thể cần làm gì? Đầu vào Nhân sự, tài liệu, thiết bị và các nguồn tài trợ cần thiết để thực hiện dự án. 16
Tóm tắt Nội dung chính của phần tóm tắt dự án có thể rút ra từ phương án can thiệp đã được lựa chọn trong phần 8. Như ở bả ng 9.1, có thể dựa vào các tầng của Cây Mục Tiêu cũng như quan hệ của chúng để điền thông tin vào mỗi cột trong phần Tóm tắt của Khung lôgíc. Xác định thông tin Điền tên dự á n, thời hạn, lĩnh vực mục tiêu, nhóm đối tượng mục tiêu, ngày tháng vào những chỗ trống đã được thiết kế sẵn ở phần trên trong mẫu khung lôgíc. Mục tiêu tổng thể Mục tiêu là ảnh hưởng phát triển – những ảnh hưởng tích cực - được coi là kết quả của việc đạt được Mục đích. Mục tiêu được lựa chọn trong lời phát biểu đặt một tầng bên trên lời phát biểu về mục đích dự án trong Cây Mục Tiêu. Điều này cần được nêu ra trong một câu mô tả mức độ hoàn thành Mục đích Mục đích là mục tiêu hi vọng đạt được khi dự án hoàn thành. Mục đích được mô tả là một lợi ích cụ thể hoặc ả nh hưởng đến nhóm đối tượng mục tiêu. Do đó, Mục đích dự án có thể đạt được một cách hiệu quả trong thời kỳ dự án. Trong khung lôgíc chỉ có một Mục đích dự án. Tỉnh: Phác thảo ngày:: --- ( Vấn đề chính: --- 1. --- 2. --- Mục tiêu tổng 1.1.1 Mục đích của dự 1.1. --- 1.2. --- 1.3. --- Đầu ra --- Các hoạt động--- 1.2.1. - 1.2.2. - 1.2.3. - Figure 9.1 Developing a Log-frame from Objective Tree Đầu ra Các đầu ra là những mục tiêu trung gian cần hoàn thành để đạt được Mục đích của dự án. Các Đầu ra cho thấy mức độ dự án nỗ lực để đạt được Mục đích. Điều này cần được nêu ra trong một câu mô tả mức độ hoàn thành. Trình t ự t hờ i Đầu ra 1 2 3 4 1.1 2.2 3.1 4.1 Hoạt 1.2 17 2.2 3.2 4.2 Trình 1.3 2.3 3.3 4.3 Hình 9.1 tự Đánh số 1.4 2.4 3,4 4.4 các hoạt
Hoạt động Hoạt động là những hành động cụ thể nhằ m mục đích tạo các Đầu ra thông qua việc sử dụng hiệu quả các Đầu vào. Do một dự án bao gồm nhiều Hoạt động khác nhau nên cần viết ra những Hoạt động chính chỉ rõ việc đạt được từng Đầu ra là rất cần thiết. Hoạt động quản lí, theo dõi dự án và thu thập thông tin cũng cần được tính đến. Theo như minh hoạ dưới đây, nếu có thể thì nên liệt kể các hoạt động và các Đầu ra tương ứng theo thứ tự. Hoạt động không phảI là mô tả tình huống và cần được mô tả với các hành động cụ thể. Khi cần thiết, cũng nên xác định rõ người chịu trách nhiệm thực hiện Hoạt động đó. Đầu vào Đầu vào là nhân sự, trang thiết bị và nguồn lực tài chính cần thiết để thực hiện được các Hoạt động đã đề ra trong khung lôgíc. HOẠT ĐỘNG 9: Viết bản tóm tắt dự án Xây dựng phần Tóm tắt dự án của bạn qua thảo luận. Bảng 9.2 Mẫu Khung lôgíc Tên dự án Thời hạn Phiên bản Lĩnh vực mục tiêu Nhóm đối tượng mục tiêu Ngày Tóm tắt Các chỉ số đo lườngPhương tiện và Giả định chính nguồn kiểm chứ ng Mục tiêu tổng thể Các tiêu chuẩn để đo Các nguồn dữ liệu Nhữ ng điều kiện Cần đạt được điều gì lường mức độ thành để thu thập các chỉ quan trọng đối với sau khi mục đích dự công của dự án số dự án, ngoài tầm kiểm soát và không án đã đạt được? chắc chắn về khả năng thực hiện. Mục đích Dự án cần đ ạt được điều gì trong thời hạn dự án? Đầu ra Làm thế nào để dự án đạt được mục đích đã đề ra? Các hoạt động Cụ thể cần làm gì? Đầu vào Nhân lực, nguyên vật liệu, trang thiết bị và các nguồn lực tài chính cần thiết để thực hiện dự án. 18
19
PHẦN 10: XÂY DỰNG KHUNG LÔGÍC 2 NHỮNG GIẢ ĐỊNH CHÍNH (BƯỚC 7-2) Những giả định chính gì là điều kiện để dự án của bạn thành công? MỤC TIÊU Cần hiểu được ý tưởng về những Giả định chính đối với dự án của bạn để có thể xác định được chúng Bạn có thể sử dụng phương thức tiếp cậ n này cho mục “2. Những mục tiêu của chương trình/dự án” trong Phụ lục 3 THÔNG TIN CƠ SỞ Những giả định chính là những điều kiện cần thiết để dự án đạt được mục tiêu đã đề ra ở cột trên. Giả định chính có đặc điểm: (i) Quan trọng đối với sự thành công của dự án (ii) Ngoài tầm kiểm soát của dự án, và (iii) Không chắc chắn về khả năng thực hiện. THÊM MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐÁNH GIÁ RỦI RO? Bảng 10.1: Ví dụ một số giả định chính Khía cạnh Ví dụ Kinh tế (Giá “Giá gạo không giả m” (Về Mục tiêu tăng doanh thu bán gạ o) /Phân phối) Chính sách “Bộ Y tế không thay đổi các chính sách đối với thuốc nhi khoa ” (Về Mục /Quy định tiêu Tổng thể của dự án thuốc nhi khoa bền vững) MôI trường “Lượng nước mưa hàng nă m đạt ít nhất 1000mm” (Về Mục đích dự án tăng thu hoạch trong sản xuất nông nghiệp) Văn hoá - xã hội “Số lượng lớn nam giới (chồng và con trai) không rời bỏ làng để đi làm việc nơI khác ” (về Đầu ra giả m nhẹ gánh nặng công việc đối với phụ nữ) Ổn định đội ngũ “Nhân viên đã qua đào tạo tiếp tục ở lại làm việc.” (Về Đầu ra nâng cao kỹ nhân viên năng của nhân viên) Dự án khác “Tiêm chủng đúng lịch.” ( Về dự án sức khoẻ trẻ em ở khu vực có cùng mục đích là tăng cường chế độ dinh dưỡng cho trẻ em) Giả đ ịnh chết người: Giả định chết người là một Giả định chính mà không thể thực hiện Đầu được, do đó dự á n không thể đạt được các mục tiêu đã đặt ra. Nếu bạn tìm được một giả Giả định Hoạt định chết người thì hãy nghĩ đến chuyện thay đổi phương pháp tiếp cận dự án. Nhìn chung, Đầu ra sẽ đạt được khi các Hoạt động được tiến hành. Để đả m bảo tính lôgíc này, các Giả định chính cầ n ở cùng cấp độ khi các hoạt động được hoàn thành. Tính lôgíc này tiếp tục thể hiện ở từng cấp độ của phần tóm tắt như trong mẫu ở phần Hoạt động dưới đây. 20