Các phương thuốc nổi
tiếng qua các triều đại
Trung Hoa
Nếu điểm qua từ Âu đến Á, từ Đông chí Tây về các
phương thuốc nổi tiếng thời cổ xưa, có lẽ nổi bật nhất vẫn
là những cổ phương được hình thành trong thời gian
thịnh vượng nhất của các triều đại phong kiến Trung
Hoa.
Những cổ phương ấy còn lưu lại ở những y thư. Nhân ngày
đầu xuân năm mới, xin chỉ nêu một số cổ phương tiêu biểu
mà ngày nay vẫn lưu truyền, được sử dụng khá hiệu quả
trong trị liệu nhiều bệnh.
Bát tiên trường thọ
Điều mong ước “Trường sinh bất lão” không những chỉ là
giới quyền quý cao sang mà còn là ước mơ của nhân loại.
Bởi vậy, ngay từ thời xa xưa, các danh y đã dày công tìm
kiếm những phương thuốc có công hiệu ấy. Trong quá trình
tìm kiếm, họ đã phát hiện ra một phương thuốc thần diệu như
thuốc tiên để kéo dài tuổi thọ. Đây là phương thuốc được các
danh y Trung Quốc đã tìm ra có lẽ vào thời Tây Hán và đặt
tên là “Bát tiên trường thọ” (có lẽ phương thuốc được các
danh y nổi tiếng thời bấy giờ như thánh y Trương Trọng
Cảnh mà khi ấy vị vua trị vì là Hán Vũ Đế, tên thật là Lưu
Triệt (156 TCN – 87 TCN), là vị Hoàng đế thứ bảy của nhà
Tây Hán trong lịch sử Trung Quốc.
Tương truyền vua Vũ Đế đời nhà Hán (Trung Quốc) muốn
bất tử nên đã sai các bậc lương y nổi tiếng thời ấy chế ra các
thuốc Đan sa để uống. Do uống nhiều quá, chẳng những
không thành tiên để hưởng sự bất tử, mà nhà vua còn mắc
thêm chứng bệnh bị sốt, khát nước, đi tiểu nhiều lần…, làm
sức khỏe suy sụp. Trương Trọng Cảnh (tên hiệu là Tràng Sa),
là một lương y nổi tiếng của Trung Quốc thời bấy giờ, đã chế
ra phương thuốc “Bát vị” sắc cho nhà vua uống làm sức khỏe
của vua hồi phục. Về sau qua ứng dụng trong trị liệu, Thánh
y Trương Trọng Cảnh, Tiên Ất và các bậc lương y nổi tiếng
khác tiếp tục gia giảm, biến hóa thành "Bát tiên trường thọ”
và được lưu giữ, ứng dụng cho đến ngày nay.
Hán Vũ Đế (156-87 TCN)
Phương thuốc ”Bát tiên trường thọ” ta thấy nó tác dụng đến
các tạng phủ của cơ thể khiến có công năng kéo dài tuổi thọ
đến thần diệu.
Phương thuốc có tám vị, như các danh y xưa đã chọn. Với
cách phối ngũ thật tuyệt vời khiến phương thuốc đã phát sinh
công năng tăng cường tối đa việc bồi bổ thận âm nhằm kéo
dài tuổi thọ cho cơ thể.
Phương “Bát tiên trường thọ” bao gồm các vị như Thục đia
16g, Sơn thù 8g, Hoài sơn 8g, Phục linh 6g, Đơn bì 6g,Trạch
tả 6g, Mạch môn 6g, Ngũ vị tử 4g. Ngày uống 1 thang, chia 3
lần, cần uống liền 7 – 10 ngày...
Xét từng vị trong phương cho thấy: Thục đia có tác dụng trực
tiếp vào thận để bổ thận âm, bổ tinh, sinh huyết. Vị Sơn thù
tác dụng bổ liễm âm, giữ tinh, ích khí, đuổi phong tà, phối
hợp để tăng tác dụng bổ thận âm của vị thục địa. Hoài sơn tác
dụng vừa bổ thận, vừa kiện tỳ, phối hơp với phục linh giúp
cho tỳ vị tăng cường khả năng vận hóa chất dinh dưỡng từ
thức ăn, uống để nuôi cơ thể và biến thành tinh, huyết đưa về
tàng trữ tại thận. Phục linh được phối hợp với Hoài sơn để
kiện tỳ vị, vừa thanh trừ thấp nhiệt ở hạ tiêu, làm cho thận âm
khỏi bị hao tán. Đơn bì tác dụng thanh trừ nhiệt ở tạng can,
tạng tâm để yên cho tạng thận. Trạch tả tác dụng lợi tiểu để
trừ thấp nhiệt ở hạ tiêu, làm dưỡng khí bố lên làm thính tai,
mắt. Mạch môn tác dụng bổ phế âm, tức là gián tiếp bổ thận