Các yếu tố định hình mỹ thuật Việt Nam trong quá trình hội nhập

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

6
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả về vai trò của nghệ thuật trong cuộc sống và quá trình hội nhập của nghệ thuật Việt Nam vào bối cảnh nghệ thuật toàn cầu. Ảnh hưởng của nghệ thuật đối với văn hóa, thẩm mỹ và đặc biệt là sự cổ vũ cho tinh thần của con người trong cuộc sống hiện đại là vô cùng quan trọng và đáng kể. Tuy nhiên, trong thời đại mở cửa và hội nhập ngày nay, cùng với sự phát triển của kinh tế thị trường, việc giao lưu văn hóa và tôn trọng văn hóa dân tộc mà không làm mất bản sắc là điều cần thiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các yếu tố định hình mỹ thuật Việt Nam trong quá trình hội nhập

CÁC YẾU TỐ ĐỊNH HÌNH MỸ THUẬT VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP Nguyễn Trung Ngọc1 1. Khoa Công nghiệp Văn hóa, Trường Đại học Thủ Dầu Một TÓM TẮT Trong quá trình hội nhập với thế giới, Mỹ thuật Việt Nam đã phải đối mặt và tiếp nhận sự ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau. Những yếu tố này không chỉ định hình, mà còn tạo ra những thách thức và cơ hội mới cho sự phát triển của nghệ thuật trong nước. Từ sự mở cửa của nền kinh tế đến sự thay đổi trong văn hóa và xã hội, mọi yếu tố này đều đóng vai trò quan trọng trong việc định hình bức tranh chung của Mỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ hội nhập. Đồng thời, sự giao thoa văn hóa, sự tiếp xúc với các trào lưu và xu hướng nghệ thuật quốc tế cũng góp phần làm nên sự đa dạng và phong phú trong sự sáng tạo của các nghệ sĩ Việt Nam. Hãy cùng khám phá và đánh giá những yếu tố này, để hiểu rõ hơn về cách mà Mỹ thuật Việt Nam đã và đang phản ánh và thích nghi với quá trình hội nhập vào thế giới nghệ thuật toàn cầu. Bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả về vai trò của nghệ thuật trong cuộc sống và quá trình hội nhập của nghệ thuật Việt Nam vào bối cảnh nghệ thuật toàn cầu. Ảnh hưởng của nghệ thuật đối với văn hóa, thẩm mỹ và đặc biệt là sự cổ vũ cho tinh thần của con người trong cuộc sống hiện đại là vô cùng quan trọng và đáng kể. Tuy nhiên, trong thời đại mở cửa và hội nhập ngày nay, cùng với sự phát triển của kinh tế thị trường, việc giao lưu văn hóa và tôn trọng văn hóa dân tộc mà không làm mất bản sắc là điều cần thiết. Từ khóa: Đương đại, mỹ thuật, thời kỳ hội nhập, thẩm mĩ. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Mỹ thuật được hiểu là “nghệ thuật của cái đẹp”. Đây là từ dùng để chỉ các loại nghệ thuật tạo hình chủ yếu là hội họa, đồ họa và điêu khắc. Trong những năm gần đây, Mỹ thuật Việt Nam đã trải qua một giai đoạn hội nhập sôi động và đầy hứa hẹn, tiếp tục làm mới và phát triển bản sắc văn hóa nghệ thuật của đất nước. Giai đoạn này đánh dấu sự mở cửa và tiếp cận với các xu hướng nghệ thuật toàn cầu, đồng thời duy trì và phát triển những giá trị truyền thống sâu sắc. Một trong những xu hướng rõ ràng nhất trong Mỹ thuật Việt Nam hiện đại là sự sáng tạo và đa dạng trong phong cách và chủ đề. Nghệ sĩ đương đại ở Việt Nam không chỉ tập trung vào việc thể hiện vẻ đẹp của quê hương, văn hóa truyền thống mà còn đưa vào tác phẩm của mình các yếu tố hiện đại, tương tác với những vấn đề xã hội, chính trị, và văn hóa đương thời. Họ thường sử dụng nhiều phương tiện và kỹ thuật khác nhau như hội họa, điêu khắc, nghệ thuật kỹ thuật số để diễn đạt ý tưởng của mình. Sự hội nhập cũng mở ra cơ hội cho các nghệ sĩ Việt Nam để tham gia vào các triển lãm quốc tế, giao lưu với cộng đồng nghệ sĩ trên toàn thế giới. Điều này không chỉ giúp họ mở rộng tầm nhìn nghệ thuật mà còn tạo ra cơ hội hợp tác, trao đổi kinh nghiệm với các đồng nghiệp quốc tế. Tuy nhiên, trong quá trình hội nhập, Mỹ thuật Việt Nam cũng đối mặt với những thách thức như áp lực từ thị trường, sự cạnh tranh gay gắt cũng như việc bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa. Nhiều nghệ sĩ đã phải đối mặt với sự căng thẳng giữa việc thích nghi với thị trường và việc giữ gìn và phát triển nét đặc trưng của nghệ thuật dân tộc. Tuy nhiên, qua những nỗ lực và sáng tạo của các nghệ sĩ, Mỹ thuật Việt Nam giai đoạn hội nhập đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ nghệ thuật thế giới, đồng thời đóng góp vào sự phong phú và đa dạng của cộng đồng nghệ thuật toàn cầu. 69
2. CÁC YẾU TỐ ĐỊNH HÌNH MỸ THUẬT VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP Thời kỳ mở cửa hội nhập đã mở ra một cánh cửa rộng lớn cho Mỹ thuật Việt Nam, mang lại những bước tiến vượt bậc từ thời kỳ đầu tiên cho đến ngày nay. Ban đầu, các họa sĩ đã không ngừng đổi mới, nhưng vẫn giữ được bản sắc truyền thống trong tác phẩm của mình, phát triển một phong cách đặc trưng giàu bản sắc dân tộc. Họ lấy cảm hứng từ những bậc tiền bối như Nguyễn Tư Nghiêm, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Sáng,… với các chủ đề về hiện thực xã hội, cách mạng, vẫn duy trì phong cách riêng biệt, vừa truyền thống vừa hiện đại. Trong thế kỷ 19 và trước đó, điêu khắc và kiến trúc đã là trung tâm với những thành tựu rực rỡ nhất, nhưng thế kỷ 20 lại là thời của hội họa. Hội họa không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần theo mong muốn của Đảng và nhà nước, mà còn thay đổi cả bản chất bên trong. Bằng cách tự biến đổi và khám phá nhiều loại chất liệu như sơn mài, lụa, và phát triển ngôn ngữ biểu hiện mới, hội họa đã thay đổi toàn diện. Với sự đổi mới và hội nhập trong thời kỳ đất nước đổi mới và mở cửa, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, sự sáng tạo trong Mỹ thuật đã trở nên rộng lớn hơn và đã bước vào một quỹ đạo đặc biệt, phản ánh sự hiện diện của mỹ thuật trong cuộc sống. Tác giả - Tác phẩm - Các nền tảng truyền thông đa phương tiện - Nhà Sưu tập - Gallery - Công chúng yêu mỹ thuật liên kết sâu chuỗi, tác động và chuyên hóa lẫn nhau trong tất cả mọi khâu, mọi quá trình của giai đoạn hội nhập. 2.1 Tác giả Trong quá trình hội nhập, vai trò của họa sĩ là không thể phủ nhận trong việc định hình và phát triển nền Mỹ thuật Việt Nam. Đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, hội nhập, cùng với nền kinh tế thị trường, các thế hệ họa sĩ đã thực sự đổi mới tư duy, tự thân vận động và tự tìm đối tác cho sáng tác - công bố - tiêu thụ tác phẩm của mình. Khác với thời bao cấp từ đầu vào cho đến đầu ra của tác phẩm mỹ thuật nhất nhất đều do nhà nước bao cấp. Các họa sĩ đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện và phản ánh những thay đổi phát triển của văn hóa và chính trị trong xã hội Việt Nam hiện đại. Họ không chỉ đơn thuần là những nghệ sĩ, mà còn là những nhà phê bình, nhà nghiên cứu và những người đóng góp ý kiến quan trọng trong công cuộc hội nhập văn hóa và nghệ thuật với thế giới. Nhiều họa sĩ trẻ trưởng thành trong đổi mới, hội nhập rất năng động trong sáng tác - công bố - tiêu thụ tác phẩm trong các triển lãm trong và ngoài nước. Hàng năm cũng có tới vài chục họa sĩ trẻ thông qua con đường ngoại giao nhân dân đem triển lãm và đi trao đổi nghệ thuật với nhiều nước bạn. Ngoài ra, tác giả họa sĩ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giao lưu với cộng đồng nghệ sĩ quốc tế, họ tham gia các triển lãm, hội nghị và sự kiện nghệ thuật quốc tế để trao đổi kinh nghiệm, học hỏi và tạo ra những mối liên kết văn hóa quan trọng. Hình 1. Họa sĩ, Giảng viên Hồ Hải Thuận tại trại sáng tác quốc tế 2023 Nepal Hơn nữa, qua các tác phẩm của mình, các tác giả cũng đóng vai trò trong việc giới thiệu và quảng bá văn hóa, danh lam thắng cảnh và bản sắc dân tộc của Việt Nam đến với thế giới. Họ là những đại sứ văn hóa, giúp nâng cao uy tín và vị thế của Mỹ thuật Việt Nam trên trường quốc tế. 70
Tóm lại, vai trò của tác giả - họa sĩ là không thể phủ nhận trong việc định hình và phát triển Mỹ thuật Việt Nam trong quá trình hội nhập. Họ là những người mang lại sự sáng tạo, ý tưởng mới mẻ và là những nhà lãnh đạo tinh thần của một nền văn hóa nghệ thuật đang tiến bước vào thế kỷ mới. 2.2 Tác phẩm Trong quá trình thời kỳ hội nhập quốc tế, hình thức hội họa đã trải qua một bước đột phá đáng kể, với sự nổi bật và năng động nhất thấy rõ trong tranh sơn dầu, sau đó là tranh sơn mài, điêu khắc, và đồ họa. Các nghệ sĩ đã tỏ ra sáng tạo và tiếp thu truyền thống dân tộc cũng như tinh hoa của nghệ thuật thế giới. Đặc biệt, họ đã khai thác các yếu tố tạo hình từ các phong cách hiện đại phương Tây, làm phong phú thêm hình thức và phong cách nghệ thuật của mình. Điều quan trọng là họ đã định hình và định vị một phong cách hội họa mới, mỹ thuật tạo hình của chủ nghĩa hiện đại. Điều này thể hiện sự lớn mạnh nhất của hình thức và phong cách nghệ thuật trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Hình 2. Tác phẩm: Bến – Chất liệu sơn dầu – 2024 – Tác giả Nguyễn Trung Ngọc Nội dung, đề tài được mở rộng, tự do sáng tác được tôn trọng. Họa sĩ được vẽ theo cái mình thích, không bị gò bó vào các đề tài như trước đây. Các thể loại tranh phong cảnh, tĩnh vật chân dung thậm chí cả tranh kỹ thuật số, tranh trừu tượng ít hay nhiều đều hiện diện trong các triển lãm mỹ thuật toàn quốc triển lãm cá nhân, nhóm tác giả. Nhiều triển lãm tranh kỹ thuật số được tổ chức ở thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Huế. Có điều để có được một bức tranh chân dung, phong cảnh, tĩnh vật, tranh nude, tranh trừu tượng, tranh kỹ thuật số đẹp và để đời luôn đòi hỏi một cái tâm và tài năng của người vẽ. Tất cả đòi hỏi phải biết mình - biết người, tự tin mình, tự tin đường sao cho đúng cái tang nghệ thuật của mỗi người, mới mong chiếm lĩnh được cái đẹp đích thực của nghệ thuật. Bên cái được còn nhiều cái chưa được, cái mới cái đẹp trong sáng tạo mỹ thuật chỉ ra đời trong cơ sở truyền thống và tinh hoa nghệ thuật. Các tác phẩm trong thời kỳ hội nhập cũng cho thấy không ít tác giả trẻ chỉ lo đối ngoại, mà quên mất đối nội. Đối nội luôn là cái gốc của nghệ thuật, là sứ mệnh cao cả của nghệ sĩ. Đồng thời cũng cho thấy chỉ lo tu nghiệp mà quên mất tu thân, mà tu thân cũng chưa đến nơi đến chốn. Quả thật kinh tế thị trường hội nhập quốc tế nếu không đủ nội lực dễ đánh mất mình. Mặc dù đã có nhiều thành tựu, nhưng còn nhiều khía cạnh chưa được khám phá. Cái mới và cái đẹp trong sáng tạo nghệ thuật thường bắt nguồn từ nền móng truyền thống và tinh hoa nghệ thuật. Trong thời kỳ hội nhập, nhiều tác phẩm đã cho thấy sự hiểu biết hạn chế của nhiều tác giả trẻ về nghệ thuật. Họ thường chỉ quan tâm đến việc tương tác với bên ngoài mà bỏ quên tầm quan trọng của việc đối tượng khách hàng trong nước. Thực tế, sự thấu hiểu bản thân luôn là nền tảng của mọi nghệ thuật và là sứ mệnh cao cả của nghệ sĩ. Đồng thời, nó cũng cho thấy rằng chỉ lo luyện nghề mà quên mất việc tự hoàn thiện bản thân, nhưng việc này vẫn chưa đủ. Thật sự, trong môi trường kinh tế thị trường hội nhập quốc tế, nếu thiếu đi yếu tố nội lực, sẽ dễ dàng mất đi bản sắc, phong cách bản thân. 2.3 Các nền tảng truyền thông đa phương tiện Các nền tảng Truyền thông đa phương tiện giúp mở rộng phạm vi tiếp cận cho nghệ sĩ và tác phẩm của họ. Thông qua các phương tiện truyền thông như báo chí, truyền hình, mạng xã hội, nghệ sĩ có thể chia sẻ tác phẩm của mình với một khán giả rộng lớn, không chỉ ở Việt Nam mà còn ở trên toàn thế giới 71
Trong giai hội nhập hiện nay, sự phát triển của các nền tảng truyền thông đa phương tiện đã đem lại những ảnh hưởng vô cùng to lớn đối với ngành nghệ thuật. Trong bối cảnh này, nghệ sĩ đang tận dụng những phương tiện này để mở rộng phạm vi tiếp cận cho tác phẩm của mình. Một trong những ưu điểm lớn nhất của việc sử dụng các nền tảng truyền thông đa phương tiện là khả năng tiếp cận một đối tượng khán giả rất rộng lớn. Bằng cách sử dụng các phương tiện như mạng xã hội, nghệ sĩ có thể truyền đạt tác phẩm của mình đến không chỉ những người ở trong nước mà còn khắp thế giới. Việc sử dụng các mạng xã hội, nghệ sĩ có thể chia sẻ tác phẩm của mình chỉ trong vài giây. Điều này không chỉ giúp họ tiếp cận một đối tượng khán giả rộng lớn mà còn tạo điều kiện cho sự tương tác và phản hồi từ phía khán giả. Khả năng tiếp cận này tạo ra một cơ hội không giới hạn cho nghệ sĩ để tác phẩm của họ được biết đến và đánh giá bởi một đại chúng rộng lớn. Thêm vào đó, truyền thông đa phương tiện cũng tạo ra một môi trường cho sự giao lưu và trao đổi ý kiến giữa các nghệ sĩ và công chúng. Thông qua các kênh truyền thông nghệ sĩ có thể chia sẻ thông tin về quá trình sáng tạo, ý nghĩa của tác phẩm, và các cảm xúc cá nhân. Điều này không chỉ tạo ra một môi trường giao lưu văn hóa mà còn giúp nâng cao sự hiểu biết và sự đánh giá của công chúng về nghệ thuật. Tóm lại, truyền thông đa phương tiện đã đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc mở rộng phạm vi tiếp cận cho nghệ sĩ và tác phẩm của họ. Bằng cách tận dụng các nền tảng truyền thông, nghệ sĩ có thể tiếp cận một đối tượng khán giả rộng lớn, tạo ra một môi trường giao lưu và trao đổi ý kiến, và xây dựng hình ảnh cá nhân một cách chuyên nghiệp. Điều này giúp thúc đẩy sự phát triển và lan rộng của Mỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn hội nhập với thế giới. 2.4 Nhà sưu tập và gallery Vai trò cầu nối giữa các nhà sưu tập, các gallery với tác giả - tác phẩm mỹ thuật trong giai đoạn hội nhập hiện nay là một khía cạnh quan trọng của hệ sinh thái nghệ thuật. Gallery đóng vai trò trung gian, kết nối các nghệ sĩ với nhà sưu tập. Họ là cầu nối quan trọng giúp các nghệ sĩ trưng bày giới thiệu tác phẩm và tiếp cận thị trường, trong khi các nhà sưu tập có thể tìm kiếm các tác phẩm phù hợp với sở thích và nhu cầu đầu tư. Trong giai đoạn hiện nay, Nhà sưu tập và các gallery cũng giúp định hình và nâng cao giá trị tác phẩm nghệ thuật. Gallery giúp nghệ sĩ phát triển thương hiệu và định hình danh tiếng trong cộng đồng nghệ thuật. Thông qua việc tổ chức triển lãm, quảng bá và giới thiệu tác phẩm, gallery góp phần nâng cao giá trị của tác phẩm, giúp nghệ sĩ tiếp cận nhiều đối tượng hơn. Thúc đẩy sự chuyên nghiệp hóa trong thị trường nghệ thuật, các gallery và nhà sưu tập đóng góp vào việc thiết lập các tiêu chuẩn chuyên nghiệp cho thị trường nghệ thuật. Họ đảm bảo tính minh bạch, trung thực và công bằng trong giao dịch, giúp xây dựng lòng tin giữa các bên liên quan và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường nghệ thuật. Trong bối cảnh hội nhập, vai trò cầu nối của các gallery và nhà sưu tập không chỉ dừng lại ở phạm vi quốc gia. Họ thúc đẩy sự giao lưu nghệ thuật quốc tế bằng cách tổ chức các triển lãm, sự kiện đa quốc gia, và giới thiệu nghệ sĩ với thị trường toàn cầu. Điều này tạo cơ hội cho các nghệ sĩ tiếp cận thị trường quốc tế và học hỏi từ các nền nghệ thuật khác nhau. Như vậy, vai trò cầu nối giữa các nhà sưu tập, các gallery với tác giả - tác phẩm mỹ thuật trong giai đoạn hội nhập hiện nay không chỉ liên quan đến việc tạo ra sự kết nối mà còn bao gồm việc thúc đẩy giá trị, chuyên nghiệp hóa, và tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững trong thị trường nghệ thuật. 2.5 Công chúng yêu mỹ thuật Công chúng yêu nghệ thuật đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy và định hình mỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn hội nhập hiện nay. Vai trò của công chúng có nhiều khía cạnh quan trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển và tương lai của mỹ thuật. Công chúng yêu nghệ thuật là những người tiêu dùng chính của các sản phẩm mỹ thuật. Sự quan tâm và nhu cầu của công chúng là yếu tố quan trọng thúc đẩy thị trường mỹ thuật phát triển. Khi công chúng yêu thích, quan tâm tới mỹ thuật, điều đó tạo cơ hội cho các nghệ sĩ, gallery, và nhà sưu tập phát triển. Công chúng và những người yêu mỹ thuật có thể góp phần vào việc phát triển thị trường nghệ thuật bằng cách tạo ra nhu cầu và sự quan tâm đối với các tác phẩm nghệ thuật. Bằng cách ủng hộ và mua các tác phẩm nghệ thuật, họ tạo ra một thị trường cho các nghệ sĩ, khuyến khích sự sáng tạo và phát triển của nghệ thuật. 72
Hình 3. Tác phẩm: Bình minh trên biển Cảnh Dương – 2019 – Nguyễn Trung Ngọc Trong những năm gần đây, thị trường tranh mỹ thuật tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, phản ánh sự tăng trưởng kinh tế và sự tăng cường nhận thức về nghệ thuật trong cộng đồng. Sự phát triển của thị trường này thể hiện qua sự tăng số lượng các triển lãm nghệ thuật, những trung tâm nghệ thuật mới được mở ra, cũng như sự tăng trưởng về giá trị các tác phẩm nghệ thuật. Thúc đẩy sự đa dạng và sáng tạo, Công chúng và những người yêu mỹ thuật thúc đẩy sự đa dạng và sáng tạo trong nghệ thuật. Bằng cách ủng hộ và khuyến khích các nghệ sĩ và tác phẩm, họ có thể làm phong phú hơn thị trường nghệ thuật và đóng góp vào sự đa dạng văn hóa. Điều này tạo ra một thế giới nghệ thuật đa sắc mà mỗi cá nhân, dù là nghệ sĩ hay người hâm mộ, đều có thể tìm thấy và tận hưởng các hình thức nghệ thuật phản ánh văn hóa của họ. Thông qua việc thúc đẩy sự đa dạng và sáng tạo, công chúng và những người yêu mỹ thuật đóng góp vào việc bảo tồn và phát triển sự đa dạng văn hóa trên toàn thế giới. Bằng cách đánh giá và trân trọng các giá trị nghệ thuật đến từ các nền văn hóa khác nhau, họ góp phần xây dựng một xã hội văn hóa phong phú và đa dạng. Như vậy, vai trò của công chúng yêu nghệ thuật đối với mỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn hội nhập hiện nay là vô cùng quan trọng, từ việc tạo ra thị trường và nhu cầu, thúc đẩy sự đa dạng, cho đến hỗ trợ và tài trợ cho nghệ thuật. Sự tham gia tích cực của công chúng là nền tảng cho sự phát triển bền vững của mỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ hội nhập. 3. KẾT LUẬN Trong quá trình hội nhập, mỹ thuật Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể, được định hình bởi nhiều yếu tố quan trọng. Tác giả và tác phẩm là nền tảng cơ bản của mỹ thuật, mang đến những sáng tạo và giá trị nghệ thuật. Các tác giả tiên phong không chỉ tạo ra các tác phẩm nghệ thuật có giá trị mà còn định hướng cho các thế hệ nghệ sĩ kế tiếp. Các nền tảng truyền thông đa phương tiện đã mở rộng tầm nhìn và tầm ảnh hưởng của mỹ thuật, cho phép nghệ sĩ tiếp cận với công chúng trong nước và quốc tế. Việc sử dụng mạng xã hội, trang web nghệ thuật và các nền tảng trực tuyến khác giúp lan tỏa giá trị nghệ thuật và tăng cường sự kết nối giữa nghệ sĩ với khán giả. Bên cạnh đó, công chúng yêu mỹ thuật là động lực thúc đẩy sự phát triển và đa dạng hóa thị trường mỹ thuật. Sự quan tâm và hỗ trợ từ phía công chúng giúp nghệ sĩ và các tổ chức nghệ thuật phát triển, đồng thời góp phần tạo nên sự phong phú và đa dạng trong mỹ thuật Việt Nam. Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố trên đã tạo ra một môi trường nghệ thuật sôi động và đa dạng, nơi mà giá trị văn hóa và nghệ thuật được tôn vinh. Đây là tiền đề vững chắc cho sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam trong tương lai, đồng thời góp phần tạo nên một văn hóa nghệ thuật phong phú và đa dạng trên trường quốc tế. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Vũ Dũng (2000), " Tâm lý học xã hội ", nhà xuất bản Khoa học xã hội - Hà Nội. 2. Nguyễn Văn Minh (2003), "Lược sử Mỹ thuật và Mỹ thuật học", nhà xuất bản Giáo dục. 3. Nguyễn Phi Oanh (1984), "Mỹ thuật Việt Nam", nhà xuất bản Thành Phố Hồ Chí Minh. 4. Nguyễn Quân (1989), " Mỹ thuật của người Việt ", nhà xuất bản Mỹ Thuật Hà Nội. 5. Nguyễn Xuân Tiên (2011), "Mỹ thuật Học", Trường Đại học Mỹ Thuật Thành Phố Hồ Chí Minh. 73