Tu phap quoc te
U H I SO N THI MÔN T PHAP QUÔC TÊ Ư
Làm gi y n p cô? Phân tích các d u hi u đ m t quan h dân s thu c đ i t ng đi u ch nh c a t pháp qu c t . ượ ư ế
u1: phân tich vê ban chât cua hiên t ng xung đôt phap luât. ươ
Trang 116 : tài li u
u2: phân tich u va nh c điêm cua cac ph ng phap giai quyêt xung đôt phap luât. ư ươ ươ
u đi m trang 31-32 ; Nh c đi m Trang 28-29 Ư ượ
U3: phân tich vai tro cua luât n i co toa an trong viêc giai quyêt cac tranh châp dân s co yêu tô n c ngoai. ơ ư ươ
Trang 166 tài lieu
U4: hay ch ng minh quôc gia la chu thê đăc biêt cua T phap quôc tê. ư ư
a. C s xác đ nh quy ch pháp lý đ c bi t c a qu c gia trong t pháp qu c t .ơ ế ư ế
Khi tham gia vào các m i quan h dân s theo nghĩa r ng có y u t n c ngoài, qu c gia đ c h ng quy ch pháp lý đ c bi t ế ướ ượ ưở ế
– không nh ng không ngang hàng v i các cá nhân và pháp nhân mà còn đ c h ng quy n mi n tr t pháp. ượ ưở ư
C s pháp lý qu c t c a quy ch pháp lý đ c bi t c a qu c gia th hi n ơ ế ế vi c xác đ nh qu c gia là m t th c th có ch
quy n và là ch th đ c bi t trong TPQT, đ c th hi n các ượ nguyên t c tôn tr ng ch quy n qu c gia và bình đ ng ch quy n gi a
các qu c gia.
Theo nguyên t c này, Nhà n c này ho c b t kì c quan nào c a nhà n c này không có quy n xét x nhà n c khác ho c ướ ơ ướ ướ
đ i di n c a Nhà n c khác. ướ
Khi tham gia vào các quan h t pháp qu c t , qu c gia đ c h ng quy n mi n tr t pháp tuy t đ i. đ c ghi nh n: Công ư ế ượ ưở ư ượ
c Viên 1961 v quan h ngo i giao.ướ
Vi t Nam, Đi u 12 Pháp l nh v quy n u đãi, mi n tr dành cho c quan đ i di n ngo i giao c quan lãnh s và c quan ư ơ ơ ơ
đ i di n c a các t ch c qu c t t i Vi t Nam năm 1993. ế
b. N i dung
Quy n mi n tr t pháp tuy t đ i c a qu c gia th hi n tr c h t quy n mi n tr xét x - toà án c a qu c gia này không có ư ướ ế
quy n xét x qu c gia kia, n u qu c gia kia không cho phép. ế
Quy n mi n tr t pháp tuy t đ i c a qu c gia còn th hi n ch : n u qu c gia đ ng ý cho toà án n c ngoài xét x v tranh ư ế ướ
ch p mà qu c gia là bên b đ n thì toà án n c ngoài đ c xét x , nh ng không đ c phép ap d ng các bi n pháp c ng ch s b đ i ơ ướ ượ ư ượ ưỡ ế ơ
v i đ n ki n ho c b o đ m thi nh phán quy t c a toàn án. Toà án n ngoài ch đ c phép c ng ch khi đ c qu c gia đó cho ơ ế ướ ượ ưỡ ế ượ
phép.
Qu c gia có quy n đ ng tên nguyên đ n trong v tranh ch p dân s v i cá nhân ho c pháp nhân n c ngoài. Trong tr ng h p ơ ướ ườ
đó toà án n c ngoài đ c phép gi i quy t tranh ch p. Tuy nhiên, b đ n là cá nhân, pháp nhân n c ngoài ch đ c phép ph n ki n khiướ ượ ế ơ ướ ượ
đ c qu c gia nguyên đ n đ ng ý.ượ ơ
Quy n mi n tr kh i s chi ph i, đi u ch nh c a pháp lu t n c ngoài ướ
Qu c gia có quy n t b t ng n i dung ho c t t c các n i dung c a quy n mi n tr này. Quy n mi n tr t pháp c a qu c ư
gia là tuy t đ i m i n i, m i lúc, tr tr ng h p qu c gia t nguy n t b . ơ ườ
U5: phân tich đăc điêm cua quy chê phap ly dân s cua ng i n c ngoai. ư ươ ươ
+ Đ c đi m.
Quy ch pháp lý c a ng i n c ngoài mang tính song trùng pháp lu t: khi c trú làm ăn sinh s ng n c s t i thì ng iế ườ ướ ư ướ ườ
n c ngoài cùng lúc ch u s đi u ch nh c a hai h th ng pháp lu t là pháp lu t c a n c mà ng i đó mang qu c t ch và pháp lu t c aướ ướ ườ
n c s t i n i ng i đó c trú và làm ăn sinh s ng.ướ ơ ườ ư
+ Gi i quy t xung đ t pháp lu t v năng l c pháp lu t và năng l c hành vi c a ng i n c ngoài. ế ườ ướ
V năng l c pháp lu t và năng l c hành vi c a ng i n c ngoài các n c quy đ nh khác nhau. Đ gi i quy t xung đ t v ườ ướ ướ ế
năng l c pháp lu t năng l c hành vi c a ng i n c ngoài thì pháp lu t c n c th ng quy đ nh ng i n c ngoài năng l c ườ ướ ướ ườ ườ ướ
pháp lu t ngang ho c t ng đ ng v i công dân n c s t i. ươ ươ ướ
Đ gi i quy t xung đ t pháp lu t v năng l c hành vi thì đ i đa s các n c đ u áp d ng theo h thu c lu t qu c t ch, ế ướ
riêng Anh – M áp d ng theo h thu c lu t n i c trú. ơ ư
Theo quy đ nh c a Pháp lu t Vi t Nam.
Đi u 761. Năng l c pháp lu t dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài ườ ướ
1. Năng l c pháp lu t dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t c a n c mà ng i đó có qu c ườ ướ ượ ướ ườ
t ch.
2. Ng i n c ngoài năng l c pháp lu t dân s t i Vi t Nam nh công dân Vi t Nam, tr tr ng h p pháp lu t C ngườ ướ ư ườ
hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam có quy đ nh khác.
Đi u 762. Năng l cnh vi dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài ườ ướ
1. Năng l c hành vi dân s c a nhân là ng i n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t c a n c mà ng i đó công ườ ướ ượ ướ ườ
dân, tr tr ng h p pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam có quy đ nh khác. ườ
2. Trong tr ng h p ng i n c ngoài xác l p, th c hi n c giao d ch dân s t i Vi t Nam thì năng l c nh vi dân s c aườ ườ ướ
ng i n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.ườ ướ ượ
1
Còn đ i v i ng i không qu c t ch thì theo quy đ nh t i Đi u 760 BLDS áp d ng lu t n i ng i đó c trú ho c n u ng i đó ườ ơ ườ ư ế ườ
không có n i c trú thì áp d ng pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.ơ ư
Đ i v i ng i hai hay nhi u qu c t ch:
Áp d ng nguyên t c qu c t ch và ng i đó c trú; ườ ư
Áp d ng nguyên t c qu c t ch h u hi u: n i ng i đó g n nh t n u ng i đó không c trú n c mình qu c ơ ườ ế ườ ư ướ
t ch.
U6: phân tich cac quyên miên tr cua quôc gia. ư
N i dung quy n mi n tr c a qu c gia trong T pháp qu c t ư ếQuy n mi n tr c a qu c gia trong TPQT g m
quy n mi n tr t pháp và quy n mi n tr đ i v i tài s n thu c quy n s h u c a qu c gia. ư
* Quy n mi n tr t pháp ư
Mi n tr xét x t i b t c Tòa án nào .
N i dung quy n này th hi n n u không có s đ ng ý c a qu c gia thì không có m t tòa án n c ngoài nào có ế ướ
th m quy n th lý và gi i quy t v ki n mà qu c gia là b đ n (trong lĩnh v c dân s ). Các tranh ch p liên quan đ n qu c ế ơ ế
gia ph i đ c gi i quy t b ng con đ ng th ng l ng tr c ti p ho c con đ ng ngo i giao, tr khi qu c gia t b quy n ượ ế ườ ươ ượ ế ườ
này. Đi u 5 và Đi u 6 Công c c a LHQ v quy n mi n tr tài phán và mi n tr tài s n c a qu c gia quy đ nh: Qu c gia ướ
đ c h ng quy n mi n tr tài phán tr c m t tòa án n c ngoài theo nh ng quy đ nh c a Công c. Các qu c gia cóượ ưở ướ ướ ư
nghĩa v đ m b o quy n mi n tr tài phán và quy n mi n tr tài s n c a qu c gia khác, c th là không th c thi quy n tài
phán ch ng l i qu c gia khác trong m t v ki n t i tòa án n c mình. ướ
Mi n tr đ i v i các bi n pháp c ng ch nh m đ m b o đ n ki n, n u qu c gia đ ng ý cho t ch c, cá ưỡ ế ơ ế
nhân n c ngoài ki n mình, t c là đ ng ý cho Tòa án n c ngoài xét x v ki n mà qu c gia là b đ nướ ướ ơ .
N i dung c a quy n này th hi n trong tr ng h p n u m t qu c gia đ ng ý đ tòa án n c ngoài th lý, gi i quy t ườ ế ướ ế
m t v tranh ch p mà qu c gia là m t bên tham gia thì tòa án n c ngoài đó đ c quy n xét x nh ng tòa án không đ c ướ ượ ư ượ
áp d ng b t c m t bi n pháp c ng ch nào nh b t gi , t ch thu tài s n c a qu c gia đ ph c v cho vi c xét x . Tòa án ưỡ ế ư
ch đ c áp d ng các bi n pháp này n u đ c qu c gia cho phép. Đi u 18 Công c c a LHQ v quy n mi n tr tài phán ượ ế ượ ướ
và mi n tr tài s n c a qu c gia quy đ nh: “Không có bi n pháp c ng ch ti n t t ng nào nh t ch thu, chi m gi tài s n ưỡ ế ư ế
trái pháp lu t c a qu c gia đ c áp d ng trong m t v ki n tr c m t tòa án n c ngoài…”. ượ ướ ướ
Mi n tr đ i v i các bi n pháp c ng ch nh m đ m b o thi hành quy t đ nh c a Tòa án trong tr ng h p ưỡ ế ế ườ
qu c gia không đ ng ý cho các t ch c, cá nhân n c ngoài ki n, đ ng ý cho Tòa án xét x ướ .
Trong tr ng h p qu c gia đ ng ý cho m t tòa án n c ngoài gi i quy t m t tranh ch p mà qu c gia là m t bênườ ướ ế
tham gia và n u qu c gia là bên thua ki n thì b n án c a tòa án n c ngoài đó cũng ph i đ c qu c gia t nguy n thi hành.ế ướ ượ
N u không có s đ ng ý c a qu c gia thì không th áp d ng các bi n pháp c ng ch nh b t gi , t ch thu tài s n c aế ưỡ ế ư
qu c gia nh m c ng ch thi hành b n án đó. Ngay c khi qu c gia t b quy n mi n tr xét x thì quy n mi n tr đ i v i ưỡ ế
các bi n pháp c ng ch b o đ m thi hành phán quy t c a tòa án v n ph i đ c tôn tr ng. Đi u 19 Công c c a LHQ v ưỡ ế ế ượ ư
quy n mi n tr tài phán và mi n tr tài s n c a qu c gia quy đ nh: “Không có bi n pháp c ng ch nào sau khi có phán ưỡ ế
quy t c a tòa án nh t ch thu, b t gi tài s n trái pháp lu t c a qu c gia đ c áp d ng trong m t v ki n tr c m t tòa ánế ư ượ ướ
n c ngoài…”ướ
* Quy n mi n tr đ i v i tài s n thu c quy n s h u c a qu c gia
Quy n mi n tr đ i v i tài s n thu c quy n s h u c a qu c gia là m t trong nh ng n i dung quan tr ng c a quy n
mi n tr c a qu c gia khi tham gia vào quan h dân s qu c t . N i dung c a quy n này là nh ng tài s n đ c xác đ nh ế ượ
thu c quy n s h u c a qu c gia thì không th là đ i t ng áp d ng các bi n pháp t pháp khi qu c gia đ a vào tham gia ượ ư ư
các quan h dân s qu c t . Quy n mi n tr v tài s n c a qu c gia khi tham gia vào các quan h dân s qu c t có c s ế ế ơ
pháp lý v ng ch c trong các đi u c qu c t có liên quan c a TPQT cũng nh văn b n pháp lu t th c đ nh c a nhi u qu c ướ ế ư
gia. Đi u 21 Công c c a LHQ v quy n mi n tr tài phán và mi n tr tài s n c a qu c gia li t kê nh ng lo i tài s n mà ướ
qu c gia đ c h ng quy n mi n tr . ượ ưở
Quy n mi n tr tài s n c a qu c gia cũng đ c pháp lu t c a r t nhi u n c quy đ nh. Lu t mi n tr nhà n c c a ượ ướ ướ
Hoa Kỳ t i Đi u 1609 cũng kh ng đ nh quy n mi n tr đ i v i tài s n c a qu c gia n c ngoài. Pháp lu t c a C ng hòa ướ
Liên bang Nga, c a V ng qu c Anh cũng kh ng đ nh quy n này. ươ
Quy n mi n tr v tài s n là m t n i dung không th tách r i c a quy n mi n tr c a qu c gia và ngày càng th
hi n vai trò quan tr ng c a mình trong vi c b o v h u hi u l i ích c a qu c gia khi tham gia vào các quan h dân s qu c
t . Tuy nhiên, lý lu n v TPQT c a Vi t Nam tr c đây không đ c p ho c đ c p r t chung v n i dung này. Các giáo trìnhế ướ
TPQT dùng gi ng d y trong các tr ng đ i h c, các công trình nghiên c u cũng đ c p đ n n i dung này m t cách chung ườ ế
chung ho c g n nh không nói đ n. Đây là m t h n ch v m t lý lu n c a TPQT Vi t Nam c n ph i nhanh chóng kh c ư ế ế
ph c đ đ a TPQT Vi t Nam phát tri n theo xu th c a th i đ i. ư ế
Các n i dung c a quy n mi n tr c a qu c gia t n t i trong m i quan h g n bó ch t ch v i nhau và đ u đ c xây ượ
d ng trên nguyên t c bình đ ng v ch quy n gi a các qu c gia. Tuy nhiên, gi a các quy n v n có s đ c l p t ng đ i và ươ
qu c gia có quy n t b m t n i dung, hai n i dung hay t t c các n i dung trong quy n mi n tr . Vi c qu c gia t b m t
n i dung không làm nh h ng đ n các n i dung còn l i trong quy n mi n tr . Vi c t b quy n mi n tr c a qu c gia c n ưở ế
ph i đ c th hi n rõ ràng trong pháp lu t qu c gia, trong đi u c qu c t mà qu c gia là thành viên ho c trong các văn ượ ướ ế
b n c th mà qu c gia ký k t. ế
2
HO C TR L I THEO
U6: phân tich cac quyên miên tr cua quôc gia. ư
II/ N i dung quy n mi n tr qu c gia khi tham gia các quan h dân s (theo nghĩa r ng) có y u t n c ngoài ế ướ
Khi nói đ n quy n mi n tr qu c gia trong t pháp qu c t t c là nói đ n quy n mi n tr t pháp qu c gia. Theo Giáo trình T phápế ư ế ế ư ư
qu c t tru ng Đ i h c Lu t Hà N i thì n i dung quy n mi n tr t pháp tuy t đ i c a qu c gia g m ba n i dung: ế ư
- Mi n t xét x t i b t c tòa án nào
- Mi n tr đ i v i các bi n pháp c ng ch nh m đ m b o đ n ki n ưỡ ế ơ
- Mi n tr đ i v i các bi n pháp c ng ch b o đ m thi hành quy t đ nh c a tòa án ưỡ ế ế
1. Quy n mi n tr xét x (Immunity From Jurisdiction, IFJ)
Toà án c a qu c gia này n u không đ c quôc gia kia cho phép thì không có quy n xét x qu c gia kia. Đi u đó có nghĩa là khi tham gia ế ượ
vào quan h dân s v i m t qu c gia, cá nn và pháp nhân n c ngoài không đ c phép đ đ n ki n qu c gia đó t i b t kỳ Toà án nào, ướ ượ ơ
k c t i Toà án c a chính qu c gia đó, tr khi qu c gia đó cho phép. N i dung này b t ngu n t nguyên t c nh ng ng i ngang hàng ườ
nhau không có quy n tài phán đ i v i nhau. N u qu c gia b ki n tr c Toà án n c ngoài thì Toà án đó cũng không đ c th lý v ế ướ ướ ượ
ki n. N u Toà án n c ngoài xét x qu c gia thì b n án không có giá tr pháp lý. ế ướ
2. Quy n mi n tr đ i v i các bi n pháp c ng ch nh m đ m b o đ n ki n ưỡ ế ơ
N u qu c gia đ ng ý cho Toà án n c ngoài xét x v tranh ch p mà qu c gia là b đ n thì Toà án n c ngoài đ c xét x nh ng khôngế ướ ơ ướ ượ ư
đ c phép áp d ng các bi n pháp c ng ch nh b t gi , t ch thu, kê biên tài s n c a qu c gia đó đ đ m b o s b đ i v i đ n ki nượ ưỡ ế ư ơ ơ
ho c đ m b o thi hành phán quy t c a Toà án. Toà án n c ngoài ch đ c phép áp d ng các bi n pháp c ng ch đó trong tr ng h p ế ướ ượ ưỡ ế ườ
qu c gia cho phép.
Hai n i dung nêu trên đ c các nhà lu t h c ph ng tây đ c p d i cái tên Immunity From Execution (IFE). Tuy nhiên, ngay c khi ượ ươ ướ
thuy t ch c năng th nh hành, đ c nhi u n c ti p c n thì khác v i IFJ, IFE v n đ c coi là tuy t đ i nh là m t thành trì cu i cùngế ượ ướ ế ượ ư
c a QMTTPQG. Nguyên nhân chính c a s khác bi t này n m ch các bi n pháp thi hành án và đ m b o s b ơ v ki n có tính ch t
xâm ph m nhi u h n so v i quy n xét x . H n n a có m t xu h ng chung ơ ơ ướ là n u vi c xác đ nh qu c gia có đ c h ng IFJ hayế ượ ưở
không th ng căn c vào vi c xác đ nh hành vi theo thuy t b n ch t thì vi c xác đ nh các tài s n có đ c t ch thu, kê biên…đ thi hànhườ ế ượ
án ho c đ m b o s b trình t v ki n hay không thì l i th ng căn c và vi c xác đ nh tài s n theo thuy t m c đích. Chính vì v y, ơ ườ ế
trong m t s phán quy t c a Toà án các n c Châu âu có m t s thu t ng cho th y s “không th a nh n IFE” nh Hà Lan và Th Nhĩ ế ướ ư
Kỳ, m t s n c cho r ng IFE có m i quan h ch t ch và là h qu t t y u c a IFJ và nh ng tr ng h p không đ c h ng IFJ do ướ ế ườ ượ ưở
v y cũng t t y u không đ c h ng IFE. ế ượ ưở
3. Quy n mi n đ i v i các bi n pháp c ng ch b o đ m thi hành quy t đ nh c a tòa án ưỡ ế ế
Trên c s bình đ ng gi a các qu c gia thì m i m t qu c gia không th th c hi n quy n l c c a mình trong quan h v i qu c gia khác,ơ
vì v y, m t qu c gia không th là b đ n tr c Toà c a m t qu c gia khác.Các tranh ch p gi a các qu c gia ph i đ c gi i quy t b ng ơ ướ ượ ế
con đ ng th ng l ng tr c ti p ho c b ng con đ ng ngo i giao. ườ ươ ượ ế ư
Theo Kho n 1 Đi u 42 Ngh đ nh 87/2007/ NĐ-CP v đ u t theo hình th c BOT, BTO, BT thì ư vi c gi i quy t tranh ch p “ ế Đ i v i D
án có v n đ u t n c ngoài, m i tranh ch p tr c h t đ c gi i quy t thông qua th ng l ng, hoà gi i.” ư ướ ướ ế ượ ế ươ ượ
N u không có s đ ng ý c a qu c gia thì không th thi hành b n án m t cách b t bu c đ ch ng l i qu c gia đó. Quy n này đ c đ tế ượ
ra khi qu c gia đ ng ý tr thành b đ n tr c toà án n c ngoài nghĩa là đ ng ý cho cá nhân, pháp nhân n c ngoài ki n mình và đ ng ý ơ ướ ướ ướ
cho Toà án th lý và xét x v ki n đó.
Trong th c t Nhà n c Vi t Nam đã tham gia vào nhi u quan h dân s có y u t n c ngoài nh : ế ướ ế ướ ư
Ví d: Hp đ ng Chính Ph Vi t Nam Mua B n Quy n Ph n M m Microsoft Office c a Hoa Kỳ. Đây là th a thu n h p tác gi a Nhà
n c – Doanh nghi p.Th a thu n này bao g m b n lĩnh v c tr ng tâm: đó là s d ng các công c hi u qu đ c ng d ng trên toànướ ượ
3
th gi i, xây d ng h t ng Chính ph đi n t và k năng k thu t, thu h p kho ng cách s và m r ng khai thác các doanh nghi p ph nế
m m đ a ph ng. ươ
H p đ ng này là m t ph n quan tr ng trong Th a thu n h p tác Nhà n c – Doanh nghi p nh m m c đích đ y m nh s phát tri n c a ướ
m t ngành kinh t CNTT - Truy n thông năng đ ng t i Vi t Nam . ế
U7 hay ch ng minh quy pham xung đôt la quy pham đăc biêt cua t phap quôc tê. ( trang 48) ư ư
V th i gian có hi u l c t khi phát sinh đ n khi ch m d t quan h dân s c a pháp lu t đó. ế
V không gian th ng có hi u l c trên toàn b lãnh th qu c gia. ườ
V áp d ng quy ph m xung đ t: nghĩa th a nh n pháp lu t n c ngoài th áp d ng đ c đ đi u ch nh các ướ ượ
quan h dân s theo nghĩa r ng có y u t n c ngoài trong nh ng tr ng h p nh t đ nh. Tuy nhiên ph m vi cho phép áp d ng pháp lu t ế ướ ườ
n c ngoài ph i d a trên c s ch quy n qu c gia và bình đ ng ch quy n gi a các qu c gia đ ng th i đ m b o h u qu c a vi c ápướ ơ
d ng không trái v i nh ng nguyên t c c b n c a pháp lu t n c mình. ơ ướ
V th th c và xác đ nh n i dung lu t n c ngoài c a n c c n áp d ng. ướ ướ
oC quan nhà n c có th m quy n ch áp d ng lu t n c ngoài khi quy ph m xung đ t pháp lu t d n chi u t i. ơ ướ ướ ế
oKhi quy ph m xung đ t d n chi u t i pháp lu t n c ngoài có nghĩa d n chi u t i toàn b h th ng pháp lu t c a ế ướ ế
n c đó. Khi áp d ng lu t n c ngoài là áp d ng toàn b h th ng pháp lu t n c ngoài nên nó ph i đ c gi i thích, xác đ nhướ ướ ướ ượ
n i dung và áp d ng đ gi i quy t v vi c đúng nh n c đã ban hành nó. ế ư ướ
o Vi t Nam c quan t pháp và các c quan nhà n c th m quy n khác ch đ c áp d ng lu t n c ngoài khi ơ ư ơ ướ ượ ướ
quy ph m xung đ t trong PLVN và các Đ QT vi n d n t i lu t c a n c ngoài đó. Ư ướ
oM c đích c a áp d ng pháp lu t n c ngoài nh m b o v quy n l i ích c a c bên tham gia quan h dân s ướ
qu c t , đ m b o s n đ nh, c ng c và phát tri n h p tác v m i m t trong giao l u dân s gi a các qu c gia vì th nh v ng ế ư ượ
chung c a c th gi i. ế
oÁp d ng pháp lu t n c ngoài ph i đáp ng các tiêu chí: ướ
Các c quan có th m quy n c n áp d ng lu t n c ngoài m t cách thi n chí và đ y đ .ơ ướ
Pháp lu t n c ngoài ph i đ c gi i thích và th c thi v n i dung nh chính n c n i nó đ c ban hành. ướ ượ ư ướ ơ ượ
C quan t pháp th m quy n c quan xét x nhi m v tìm hi u xác đ nh n i dung qua nghiên c u vănơ ư ơ
b n pháp lu t, qua th c ti n hành pháp, t pháp, t p quán…c a n c h u quan. ư ướ
V b o l u tr t t công c ng ư : hi u l c c a quy ph m xung đ t khi d n chi u t i lu t n c c n áp d ng b h n ch ế ướ ế
b i vi c b o l u tr t t ng c ng. ư
oTheo quy t c b o l u tr t t ng c ng trong pháp lu t các n c trên th gi i thì lu t n c ngoài s b g t b ư ướ ế ướ
không áp d ng n u vi c áp d ng đó d n đ n h u qu x u, có h i ho c mâu thu n v i nh ng nguyên t c c b n c a ch đ ế ế ơ ế
h i cũng nh pháp lu t c a nhà n c mình. ư ướ
V n đ l n tránh pháp lu t :hi n t ng mà trong đó các đ ng s đã dung th đo n l n tránh s chi ph i c a m t ượ ươ
h th ng pháp lu t mà nh ra đ c áp d ng đ đi u ch nh các quan h c a h nh m h ng t i m t h th ng pháp lu t khác có l i ượ ướ
cho mình h n.ơ
D n chi u ng c và d n chi u đ n pháp lu t n c th ba. ế ượ ế ế ướ
V n đ có đi có l i trong t pháp qu c t . ư ế
U8: quy tăc quôc tê co nh ng quy pham nao?u va phân tich cac loai quy pham đo. ư
Trang 48
U10: so sanh gi a công phap quôc tê va t phap quôc tê. ư ư
Trang 39-40 tài li u
u11: phân tich yêu tô n c ngoai trong quan hê dân s ươ ư
Ði u 758. Quan h n s có y u t n c ngoài ế ướ
Quan h dân s có y u t n c ngoài là quan h dân s có ít nh t m t trong các bên tham gia là c quan, t ch c, cá nhân n c ngoài, ế ướ ơ ướ
ng i Vi t Nam đ nh c n c ngoài ho c là các quan h dân s gi a các bên tham gia là công dân, t ch c Vi t Nam nh ng căn c đườ ư ướ ư
xác l p, thay đ i, ch m d t quan h đó theo pháp lu t n c ngoài, phát sinh t i n c ngoài ho c tài s n liên quan đ n quan h đó ướ ướ ế
n c ngoài.ướ
[Ði u 759. Áp d ng pháp lu t dân s C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam, đi u c qu c t , pháp lu t n c ngoài và t p ướ ế ướ
quán qu c t ế
1. c quy đ nh c a pháp lu tn s C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam đ c áp d ng đ i v i quan h dân s có y u t n c ượ ế ướ
ngoài, tr tr ng h p B lu t này có quy đ nh khác. ườ
2. Trong tr ng h p đi u c qu c t mà C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam là thành viên có quy đ nh khác v i quy đ nh c aườ ướ ế
B lu t này thì áp d ng quy đ nh c a đi u c qu c t đó. ướ ế
4
3. Trong tr ng h p B lu t này, các văn b n pháp lu t khác c a C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam ho c đi u c qu c t màườ ướ ế
C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam là thành viên d n chi u đ n vi c áp d ng pháp lu t n c ngoài thì pháp lu t c a n c đó ế ế ướ ướ
đ c áp d ng, n u vi c áp d ng ho c h u qu c a vi c áp d ng không trái v i các nguyên t c c b n c a pháp lu t C ng hượ ế ơ
xã h i ch nghĩa Vi t Nam; tr ng h p pháp lu t n c đó d n chi u tr l i pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam thì ườ ướ ế
áp d ng pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.
Pháp lu t n c ngoài cũng đ c áp d ng trong tr ng h p các bên có tho thu n trong h p đ ng, n u s tho thu n đó không ướ ượ ườ ế
trái v i quy đ nh c a B lu t này và các văn b n pháp lu t khác c a C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.
4. Trong tr ng h p quan h dân s có y u t n c ngoài không đ c B lu t này, các văn b n pháp lu t khác c a C ng hoà xãườ ế ướ ượ
h i ch nghĩa Vi t Nam, đi u c qu c t mà C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam là thành viên ho c h p đ ng dân s gi a ướ ế
các bên đi u ch nh thì áp d ng t p quán qu c t , n u vi c áp d ng ho c h u qu c a vi c áp d ng không trái v i các nguyên ế ế
t c c b n c a pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam. ơ
Ði u 760. Căn c áp d ng pháp lu t đ i v i ng i không qu c t ch, ng i n c ngoài có hai hay nhi u qu c t ch n c ngoài ườ ườ ướ ướ
1. Trong tr ng h p B lu t này ho c các văn b n pháp lu t khác c a C ng hoà xã hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam d n chi u đ nườ ế ế
vi c áp d ng pháp lu t c a n c mà ng i n c ngoài là công dân thì pháp lu t áp d ng đ i v i ng i không qu c t ch là pháp ướ ườ ướ ườ
lu t c a n c n i ng i đó c trú; n u ng i đó không có n i c trú thì áp d ng pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t ướ ơ ườ ư ế ườ ơ ư
Nam.
2. Trong tr ng h p B lu t này ho c các văn b n pháp lu t khác c a C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam d n chi u đ n vi cườ ế ế
áp d ng pháp lu t c a n c mà ng i n c ngoài là công dân thì pháp lu t áp d ng đ i v i ng i n c ngoài có hai hay nhi u ướ ườ ướ ườ ướ
qu c t ch n c ngoài là pháp lu t c a n c mà ng i đó có qu c t ch và c trú vào th i đi m phát sinh quan h n s ; n u ướ ướ ườ ư ế
ng i đó không c trú t i m t trong các n c mà ng i đó có qu c t ch thì áp d ng pháp lu t c a n c mà ng i đó có qu cườ ư ướ ườ ướ ườ
t ch và có quan h g n bó nh t v quy n và nghĩa v công dân.
Ði u 761. Năng l c pháp lu t dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài ườ ướ
1. ng l c pháp lu t dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t c a n c mà ng i đó có qu c t ch. ườ ướ ượ ướ ườ
2. Ng i n c ngoài có năng l c pháp lu t dân s t i Vi t Nam nh công dân Vi t Nam, tr tr ng h p pháp lu t C ng hoà xãườ ướ ư ườ
h i ch nghĩa Vi t Nam có quy đ nh khác.
[Ði u 762. Năng l c hành vi dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài ườ ướ
1. ng l c hành vi dân s c a cá nhân là ng i n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t c a n c mà ng i đó là công dân, tr ườ ướ ượ ướ ườ
tr ng h p pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam có quy đ nh khác. ườ
2. Trong tr ng h p ng i n c ngoài xác l p, th c hi n các giao d ch dân s t i Vi t Nam thì năng l cnh vi dân s c a ng iườ ườ ướ ườ
n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam. ướ ượ
Ði u 763. Xác đ nh ng i không có, m t ho c b h n ch năng l c hành vi dân s ườ ế
1. Vi c xác đ nh ng i không có năng l c hành vi dân s , m t năng l c hành vi dân s ho c b h n ch năng l c hành vi dân s ườ ế
ph i tuân theo pháp lu t c a n c mà ng i đó có qu c t ch. ướ ườ
2. Trong tr ng h p ng i n c ngoài c trú t i Vi t Nam thì vi c xác đ nh ng i đó không có, m t ho c b h n ch năng l cườ ườ ướ ư ườ ế
hành vi dân s ph i tuân theo pháp lu t C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.
Ði u 764. Xác đ nh ng i m t tích ho c ch t ườ ế
1. Vi c xác đ nh m t ng i m t tích ho c ch t ph i tuân theo pháp lu t c a n c mà ng i đó có qu c t ch vào th i đi m tr c ườ ế ướ ườ ướ
khi có tin t c cu i cùng v vi c m t tích ho c ch t. ế
2. Trong tr ng h p ng i n c ngoài c trú t i Vi t Nam thì vi c xác đ nh ng i đó m t tích ho c ch t ph i tuân theo pháp lu tườ ườ ướ ư ườ ế
C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.
[Ði u 765. Năng l c pháp lu t dân s c a pháp nhân n c ngoài ướ
1. ng l c pháp lu t dân s c a pháp nhân n c ngoài đ c xác đ nh theo pháp lu t c a n c n i pháp nhân đó đ c thành l p, ướ ượ ướ ơ ượ
tr tr ng h p quy đ nh t i kho n 2 Ði u này. ườ
5