cây rau, trái đậu dùng để ăn và trị bệnh: phần 2

r.fuc NAc<br /> Nric ndc, Nam hodng bd, MQc<br /> hd tliOp, Sd do thuydn - Oroxylum<br /> indicum (Ir,) Kurz, thuQc hq N(c n6c<br /> - Bign.oniaceae.<br /> <br /> Md t6: Cay 96 nh6 cao 8-10m<br /> (c6 thd ddn 20m). Th6n nhin, it<br /> ph6n clnh; v6 miu x6m tro, mf;t<br /> trong miu vdng. Ld xE 2-3 ldn l6ng<br /> chim, dii tdi 1,5m; m6i 16 ch6t dii<br /> 8-15cm, rQng 5-7cm. Hoa to, gdn<br /> nhu d6u, mAu ndu s6m, tdp trung<br /> thinh chr)m d ddu cinh. Qui hinh<br /> ludi kidm th6ng xuong, ddi 50-80cm,<br /> rQng 5-7cm, khi non miu xanh ve,<br /> khi chin mdu nAu tim, chtla nhidu<br /> hat c6 cdnh m6ng.<br /> <br /> Phfln bd vi sinh th6i:<br /> <br /> Ntic<br /> <br /> N(c n6c<br /> <br /> l. Cdnlt nnng loa;2. Hqt<br /> <br /> n6c phd bidn khdp Dong Drrong, An<br /> DQ, Malaixia. d nrrdc ta, cdy moc A c6c rrlng thua va ddi ven rirng. C[ng<br /> thudng dugc tr6ng trong cdc vudn gia dinh ving thudng du Bdc BQ.<br /> <br /> ChC'biCh lim thr/c phdm: L6 non, hoa, qui nric n6c non ddu 6n dtroc.<br /> L6 vd hoa ding luQc b6 nudc 6n chdm vdi thit, cd kho... Cdn qu6 non thi dem<br /> h)i vdo bdp tro n6ng cho mdm v6, rdi bOc b6 v6 ngoii, thrii m6ng xio vdi md,<br /> <br /> thft.<br /> Srfr dgng lim thu6'c: BO ph6n dirng ldm thudc ld v6 ciy vi hat. Trong<br /> Y hoc cd truydn ngUdi ta thudng dirng v6 nric n6c chfra bOnh ving da, ngrla,<br /> vi6m hgng, ho khAn tiO'ng, d4 diy co cfng, tr6 con ban tr6i vi s6i... N6 c6 tinh<br /> m6t n6n nhftng ngudi hd hin dau bung, tldy bung kh6ng n6n dtng. Ngudi ta<br /> dtrng v6 nfc n6c cld thay vi Hoing b6 chfa ia ch6y vd ly, tU d6 mi c6 t6n<br /> <br /> Nam hodng b6.<br /> Chring ta tl6 chi6l rldoc trong v6 thAn ndc ndc mOt h6n hop flavonoid vi<br /> dd tdch dtoc 2 chat chri yeu ld baicalein vd oroxylin. Ngudi ta tlfl chtirng minh<br /> tlugc flavon crja nfc ndc c6 t6c dung chdng cho6ng phdn v0, chdng viOm di<br /> <br /> 206<br /> <br /> (tng 16 rQt. Ngudi ta da ch6- h6n hop niy thinh viOn Nunaxin 0,25g ding chfla<br /> mdy day vA di fng mdn ngrla. Nunaxin khdng dQc, gidi han an toin rQng. Vo<br /> nric n6c cdn aluoc dirng ch6'vi6n Habacin khring trirng vi mQt dapg vi6n ket,<br /> hop hai loai tr6n. Ngr.rdi ta c0ng ding nfc ndc di6u tri b6nh vdy nen vi hen<br /> phe quin tr6 em.<br /> <br /> Hat nric n6c c6 tdc dung ti€u vi6m, giAm dau, ding chia ho lAu ngAy,<br /> vi6m phe quin, dau da driy, dau bung. Ngdy dnng 2-3g sic hay tdn bQt uong.<br /> Dirng ngodi, ngr.tdi ta t6n bQt n6c ndc rdc l€n vet 16 lo6t, mun nhot vd<br /> mir ldu ngdy khdng lidn mi6ng tld ihOng thinh seo, l6n da.<br /> <br /> dr<br /> 6t - Capsicum<br /> ho Cd<br /> <br /> -<br /> <br /> frutescens L., thuQc<br /> <br /> Sol.anaceae.<br /> <br /> M6 ti: CAy nho cd lm. Lr{ m6m,<br /> kh6ng lOng. Hoa trdng, moc drlng hay<br /> thdng xuong. QuA mong, c6 hinh dang,<br /> kich thtrdc vi miu s{c thay tlO'i tny th(.<br /> Thit cay. Hat dep trdng.<br /> Phfrn bd vi sinh thdi: dt goc d<br /> nhi0t dd'i chiu Mf, duoc trdng nhidu 6<br /> c6c nUdc chAu Phi vd khu vtlc D6ng vi<br /> Nam chAu A. At ld loai gia vi dr.roc<br /> nhidu ngrrdi rra chuQng cfrng nhu hd ti6u.<br /> d nudc ta cfing trdng nhi6u th1 6t, c6<br /> <br /> den 50 thrl' khdc nhau cria cirng<br /> <br /> mQt<br /> <br /> lodi:<br /> <br /> - Loai dt c6 qud mgc tllng, c6 dt<br /> <br /> chi thi6n [var. fasicul.ahtnt (Sturt.)<br /> <br /> 6,<br /> <br /> tt, g hou. quti<br /> Baileyl c6 quA nh6 miu d6, rdt cay vd<br /> lai sai qud (m6i cdy c6 tdi hing trdm qua); Ot nifjm (var. rrrlcrocurltuttt (l)C.t<br /> Bailey) c6 qud ra't nhri, d