intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chẩn đoán và phân loại mô bệnh học ung thư biểu mô tuyến cổ tử cung (theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới năm 2003)

Chia sẻ: Sunshine_6 Sunshine_6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

79
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chẩn đoán và phân loại mô bệnh học ung th- biểu mô tuyến tử cung (theo phân loại của TCYTTG năm 2003) Từ 8/2002 đến 7/2004, 659 bệnh nhân đã đ-ợc chẩn đoán là ung th- cổ tử cung (từ các bệnh phẩm tr-ớc và sau phẫu thuật) tại Bệnh viện Phụ s.n trung -ơng có 87 tr-ờng hợp (13,20%) là ung th- biểu mô tuyến. Tần suất của các typ và thứ typ ung th- biểu mô tuyến nh- sau: 1/Tip nhầy: 67 (77%) gồm 5 thứ typ (cổ trong: 44 (96,5%); dạng ruột: 6 (9%) tế bào nhẫn...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chẩn đoán và phân loại mô bệnh học ung thư biểu mô tuyến cổ tử cung (theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới năm 2003)

  1. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 ChÈn ®o¸n vµ ph©n lo¹i m« bÖnh häc ung th− biÓu m« tuyÕn cæ tö cung (theo ph©n lo¹i cña Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi n¨m 2003) NguyÔn V−îng, §oµn V¨n Kh−¬ng ChÈn ®o¸n vµ ph©n lo¹i m« bÖnh häc ung th− biÓu m« tuyÕn tö cung (theo ph©n lo¹i cña TCYTTG n¨m 2003) Tõ 8/2002 ®Õn 7/2004, 659 bÖnh nh©n ®· ®−îc chÈn ®o¸n lµ ung th− cæ tö cung (tõ c¸c bÖnh phÈm tr−íc vµ sau phÉu thuËt) t¹i BÖnh viÖn Phô s¶n trung −¬ng cã 87 tr−êng hîp (13,20%) lµ ung th− biÓu m« tuyÕn. TÇn suÊt cña c¸c typ vµ thø typ ung th− biÓu m« tuyÕn nh− sau: 1/Tip nhÇy: 67 (77%) gåm 5 thø typ (cæ trong: 44 (96,5%); d¹ng ruét: 6 (9%) tÕ bµo nhÉn 6 (9%) sai lÖch tèi thiÓu: 4 (6%); tuyÕn nhung mao: 7 (10,40%); 2/TÝp d¹ng néi m¹c tö cung: 12 (13,18%); 3/TÝp tÕ bµo s¸ng: 5 (5,7%); 4/TÝp d¹ng trung thËn: 3 (3,5%). Nghiªn cøu ho¸ m« miÔn dÞch víi c¸c dÊu Ên CEA, vimentin vµ ER lµ cÇn thiÕt ®Ó kh¼ng ®Þnh chÈn ®o¸n ung th− biÓu m« tuyÕn d¹ng néi m¹c tö cung cña cæ tö cung. Nh÷ng sù kh¸c biÖt gi÷a ph©n lo¹i cña TCYTTG, 1979 víi ph©n lo¹i cña TCYTTG 2003 vµ c¸c ph©n lo¹i kh¸c ®· ®−îc bµn luËn. I. §Æt vÊn ®Ò sinh thiÕt vµ phÉu thuËt tõ th¸ng 8/2002 ®Õn th¸ng Ung th− tö cung lµ bÖnh phæ biÕn trong ung th− 7/2004 t¹i bÖnh viÖn K Hµ Néi. trªn ph¹m vi toµn cÇu còng nh− ë ViÖt Nam. ë C¸c bÖnh phÈm ®−îc chÈn ®o¸n ung th− biÓu MiÒn B¾c, ung th− cæ thö cung ®øng vµo hµng thø m« tuyÕn cæ tö cung ®Òu ®−îc Ýt nhÊt hai chuyªn nh× trong sè c¸c ung th− hay gÆp ë phô n÷, chØ sau gia kiÓm ®Þnh l¹i. BÖnh phÈm ®−îc chuyÓn, ®óc ung th− vó [1]. Song, ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh, nÕn nh− th«ng lÖ. C¸c khèi nÕn ®−îc chuyÓn vÒ Bé ung th− cæ tö cung l¹i chiÕm vÞ trÝ hµng ®Çu [2]. m«n Gi¶i phÉu bÖnh §¹i häc Y Hµ Néi ®Ó c¾t HÇu hÕt ung th− cæ tö cung lµ ung th− biÓu m«, m¶nh vµ nhuém HE vµ PAS nhÊt lo¹t cho mäi trong ®ã, ung th− biÓu m« vÈy chiÕm −u thÕ tr−êng hîp, 4 tr−êng hîp cÇn cã chÈn ®o¸n ph©n [4,5,6]. Ung th− biÓu m« tuyÕn Ýt gÆp h¬n vµ cßn Ýt biÖt ®· ®−îc nhuém ho¸ m« miÔn dÞch víi c¸c dÊu ®−îc nghiªn cøu ë ViÖt Nam. Cho tíi nay, hÇu nh− Ên CEA, vimentin vµ ER. C¸c mÉu vi thÓ ®iÓn h×nh ch−a cã xuÊt b¶n phÈm chÝnh thøc nµo vÒ chuyªn ®−îc chôp ¶nh mÇu minh ho¹. ®Ò nµy. Ung th− biÓu m« tuyÕn cæ tö cung cã tiªn III. KÕt qu¶ l−îng xÊu h¬n ung th− biÓu m« vÈy vµ còng Trong 2 n¨m nªu trªn, chóng t«i ®· x¸c ®Þnh vÒ th−êng ®−îc ph¸t hiÖn muén h¬n. m« bÖnh häc 659 tr−êng hîp ung th− cæ tö cung §Ò tµi nµy lµ mét nghiªn cøu b−íc ®Çu vÒ ung trong ®ã ung th− biÓu m« (vÈy vµ tuyÕn) chiÕm tû th− tuyÕn cæ tö cung riªng vÒ chÈn ®o¸n m« bÖnh lÖ cao gÇn nh− tuyÖt ®èi 653/659 (99,1%) chØ cã 6 häc vµ ph©n lo¹i theo Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi tr−êng hîp lµ c¸c ung th− kh¸c (3 sac«m c¬ tr¬n, 1 (TCYTTG), n¨m 2003. u lympho ¸c tÝnh, 1 u h¾c tè ¸c tÝnh vµ 1 ung th− II. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p phæi). §¸ng chó ý lµ sè ung th− biÓu m« tuyÕn tuy Ýt gÆp, 87 tr−êng hîp nh−ng còng ®· chiÕm 1 tû lÖ nghiªn cøu ®¸ng kÓ: 13,20% mäi ung th− cña cæ tö cung. Bao gåm c¸c bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n ung 1. Tuæi: theo tr×nh tù: 21 - 30 (2: 2,3%); 31 - th− cæ tö cung vÒ m« bÖnh trªn c¸c bÖnh phÈm 40 (12: 13,8%); 41 - 50 (39: 44,8) 51 - 60 (20: 113
  2. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 23%) 61 - 70 (8: 9,2%); tuæi thÊp nhÊt lµ 26, cao b×nh ®Õn nhiÒu) trong bµo t−¬ng vµ bao giê còng nhÊt lµ 79, trung b×nh: 49 ± 11,2 tuæi. Nhãm tuæi PAS (+) (®ã lµ lý do mäi tr−êng hîp cÇn ph¶i 41 - 50 chiÕm tû lÖ cao nhÊt: 44,8%. nhuém thªm PAS). ChÊt nhÇy cã thÓ ë ngoµi tÕ bµo nh−ng cã thÓ tiÕt ra tõ c¸c tuyÕn lµnh. Cã 5 biÕn 2. Ph©n lo¹i m« bÖnh häc ung th− biÓu m« tuyÕn (UTBMT) cæ tö cung theo TCYTTG 2003 thÓ (hay thø tÝp) cña UTBM tuyÕn nhÇy. ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1 d−íi ®©y. a. Lo¹i cæ trong: biÕn thÓ nµy phæ biÕn, dÔ chÈn B¶ng 1. C¸c typ m« bÖnh häc UTBMT cæ tö ®o¸n v× c¸c tuyÕn s¾p xÕp lén xén, dµi ng¾n kh¸c cung nhau, cã thÓ bÞ ph©n c¸ch nhau bëi c¸c æ chÊt nhÇy. Nh©n kh«ng ®Òu, th−êng n»m ë cùc ®¸y tÕ Tip m« bÖnh häc n % bµo, chÊt nhiÔm s¾c th«, h¹t nh©n næi râ, ®«i khi UTBMT nhÇy 67 77% míi thÊy nh©n chia. ChÊt nhÇy trong bµo t−¬ng ë UTBMT d¹ng néi m¹c tö 12 13,8% møc ®é võa ph¶i, thÊy râ khi nhuém PAS (kh«ng cung ch¾c ch¾n khi nhuém HE). UTBMT tÕ bµo s¸ng 5 5,7% b. D¹ng ruét: biÕn thÓ nµy cã thµnh phÇn u UTBMT d¹ng trung thËn 3 3,5% gièng ung th− biÓu m« tuyÕn cña ®¹i trµng nh−ng Tæng 87 100% dÔ thÊy c¸c tÕ bµo chøa chÕ nhÇy khi nhuém PAS UTBMT nhÇy cæ tö cung ®øng vÞ trÝ hµng ®Çu (th−êng ©m tÝnh trong ung th− ®¹i trµng) vµ tÕ bµo víi tû lÖ kh¸ cao 77%. Kh«ng gÆp c¸c typ thanh th−êng cao h¬n trong typ d¹ng néi m¹c tö cung. dÞch, míi x©m nhËp hay t¹i chç lµ nh÷ng lo¹i còng Nhuém ho¸ m« miÔn dÞch, tÕ bµo u còng cã ph¶n hiÕm gÆp trong ph©n lo¹i TCYTTG n¨m 2003. øng d−¬ng tÝnh m¹nh víi dÊu Ên CEA trong khi UTBMT nhÇy cã ®ñ c¸c biÕn thÓ nh− ph©n lo¹i cña UTBMT d¹ng néi m¹c tö cung l¹i ©m tÝnh víi dÊu TCYTTG n¨m 2003, cô thÓ nªu ë b¶ng 2. Ên nµy. B¶ng 2. C¸c biÕn thÓ cña UTBMT nhÇy cæ tö c. TÕ bµo nhÉn: tÕ bµo u th−êng xÕp thµnh tõng cung æ, ®¸m sÝt nhau. ChÊt nhÇy trong tÕ bµo u cho¸n BiÕn thÓ cña UTBMT nhÇy n % gÇn hÕt bµo t−¬ng, ®Èy nh©n lÖch vÒ mét bªn, t¹o h×nh ¶nh chiÕc nhÉn gièng tÕ bµo nhÉn th−êng gÆp Lo¹i cæ trong 44 65,5% trong ung th− d¹ dµy, cã thÓ thÊy râ ngay khi D¹ng ruét 6 9% nhuém HE vµ khi Ýt cã tÕ bµo nhÉn, cã thÓ kh¼ng TÕ bµo nhÉn 6 9% ®Þnh khi nhuém PAS. Sai lÖch tèi thiÓu 4 6% d. Sai lÖch tèi thiÓu: lµ lo¹i biÖt ho¸ cao cña TuyÕn nhung mao 6 10,4% UTBMT nhÇy, u ®−îc cÊu t¹o bëi c¸c tuyÕn gÇn Tæng 67 100% nh− b×nh th−êng, t−¬ng ®èi ®ång nhÊt nh−ng tuyÕn BiÕn thÓ cæ trong phæ biÕn nhÊt, xÊp xØ 2/3 th−êng dµi, ph©n nh¸nh, xem kü cã thÓ thÊy hiÖn (65,5%) mäi UTBMT nhÇy. t−îng x©m nhËp ë gãc tuyÕn vµ nh©n chia lµ mét IV. Bµn luËn tiªu chuÈn quan träng. M« ®Öm th−êng cã t¨ng 1. ChÈn ®o¸n m« bÖnh häc sinh x¬ m¹nh, nhuém PAS, cã thÓ thÊy chÊt nhÇy, PAS (+) (mµu ®á) ë cùc ngän tÕ bµo vµ trong lßng Chóng t«i dùa c¬ b¶n vµo c¸c tiªu chuÈn chÈn ®o¸n cña TCYTTG n¨m 2003 [6] vµ hÇu hÕt ®−îc tuyÕn. V× tuyÕn u n»m ë s©u nªn chÈn ®o¸n sau c¾t c¸c t¸c gi¶ Kurman, RJ vµ cs [4], Rosai vµ chãp hoÆc c¾t tö cung cho kÕt qu¶ ®¸ng tin cËy Ackerman [5] còng thèng nhÊt. h¬n. 1.1. Lo¹i UTBM tuyÕn nhÇy nãi chung dÔ chÈn e. TuyÕn nhung mao: thµnh phÇn u t¹o h×nh l¸ ®o¸n v× cã sù biÖt ho¸ tuyÕn kh¸c nhau trong ®ã Ýt d−¬ng sØ, gièng lo¹i ung th− t−¬ng øng cña ®¹i nhÊt còng cã mét sè tÕ bµo u chøa chÊt nhÇy (trung trµng, tÕ bµo ung th− h×nh trô, nh©n th«, h¹t nh©n 114
  3. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 næi râ, xÕp thµnh nhiÒu tÇng trªn c¸c trôc liªn kÕt, nguån gèc tÕ bµo u ®Ó ph©n lo¹i mµ chñ yÕu dùa t¹o nªn c¸c nhó bËc hai. C¸c nhó n»m ch¬i v¬i vµo h×nh th¸i vi thÓ cã sù biÖt ho¸ tuyÕn; víi ®Þnh gi÷a c¸c ®¸m chÊt nhÇy (®−îc x¸c minh qua nghÜa nµy, ph©n lo¹i bao qu¸t ®−îc c¶ UTBMT nhuém PAS) hoÆc lÊn vµo m« ®Öm x¬. d¹ng trung thËn, kh«ng cã nguån gèc tõ biÓu m« 1.2. TÝp d¹ng néi m¹c tö cung trô hay tuyÕn cæ tö cung. H×nh th¸i vµ cÊu tróc u gièng nh− UTBMT Ph©n lo¹i WHO cò chØ cã 5 typ UTBMT: cæ d¹ng néi m¹c tö cung ë néi m¹c tö cung: tÕ bµo u trong, tÕ bµo s¸ng (d¹ng trung thËn), d¹ng néi m¹c cã thÓ lµm thµnh nh÷ng tuyÕn ®Æc kÕ tiÕp nhau, t¹o tö cung, d¹ng tuyÕn nang, tuyÕn vÈy, ph©n lo¹i nh÷ng h×nh nhó, chia nh¸nh, tÕ bµo cã thÓ l¸t tÇng, WHO míi cã tíi 7 typ vµ riªng UTBMT nhÇy ®· bµo t−¬ng th−êng gi¶m vµ cã lÊm chÊm h¹t, Ýt khi cã 5 biÕn thÓ vµ typ tuyÕn vÈy cò ®−îc xÕp riªng thÊy chÊt nhÇy néi bµo nªn nhuém PAS th−êng ©m vµo nhãm nh÷ng ung th− biÓu m« kh¸c, cã nghÜa tÝnh. V× vËy, theo TCYTTG, 2003 [6], ®Ó x¸c ®Þnh lµ kh«ng thuéc lo¹i ung th− biÓu m« tuyÕn n÷a. râ UTBMT cña cæ tö cung, typ d¹ng néi m¹c tö Kh¸i niÖm vÒ typ u còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c cung, chóng t«i ph¶i nhuém ho¸ m« miÔn dÞch. ë nhau. Ph©n lo¹i cò cho r»ng UTBMT nhÇy lµ mét biÕn thÓ Ýt gÆp, ph¶i cã l−îng lín chÊt nhÇy thÊy râ ®©y tÕ bµo u d−¬ng tÝnh víi dÊu Ên CEA vµ ©m tÝnh b»ng m¾t th−êng song ë ph©n lo¹i míi nµy, víi c¸c dÊu Ên ER vµ Vitmentin. UTBMT nhÇy chØ cÇn cã mét sè tÕ bµo chøa chÊt 1.3. TÝp tÕ bµo s¸ng nhÇy l−îng tõ võa ®Õn nhiÒu lµ ®ñ, do ®ã UTBMT TÕ bµo u gåm chñ yÕu c¸c tÕ bµo s¸ng, cã thÓ nhÇy theo WHO, 2003 [6] chiÕm tû lÖ 70%, cßn ë xÕp theo kiÓu ®Æc, nang, èng nhá, nhó hoÆc phèi tµi liÖu nµy, 77%. Ph©n lo¹i míi t¸ch b¹ch 5 biÕn hîp. Nhuém HE, tÕ bµo u s¸ng, th−êng cã h×nh thÓ cña UTBMT nhÇy, cã tiªu chuÈn chÈn ®o¸n, ®Çu ®inh, nh©n kh«ng ®Òu, n»m gi÷a tÕ bµo vµ bµo m· sè riªng biÖt nh»m bao qu¸t ®−îc hÕt c¸c t−¬ng kh«ng b¾t mµu PAS. tr−êng hîp, l¹i ph©n biÖt râ ung th− biÓu m« tuyÕn 1.4. TÝp d¹ng trung thËn tÕ bµo s¸ng vµ ung th− biÓu m« tuyÕn d¹ng trung U ®−îc cÊu t¹o chñ yÕu bëi c¸c tÕ bµo biÓu m« thËn v× cã nhiÒu ®iÓm kh¸c nhau vÒ m« bÖnh häc, h×nh khèi, kh«ng chøa chÊt nhÇy, xÕp thµnh h×nh dÞch tÔ häc, tiªn l−îng... (ph©n lo¹i tr−íc chØ coi lµ nh÷ng èng nhá, kÝch th−íc vµ mËt ®é kh«ng ®Òu, 1 lo¹i). th−êng x©m lÊn s©u vµ Ýt lan lªn bÒ mÆt. TÕ bµo u V. KÕt luËn th−êng chØ xÕp thµnh ®¬n líp ë c¸c èng, bµo t−¬ng §©y lµ c«ng tr×nh ®Çu tiªn ë ViÖt Nam vÒ ung sÉm vµ lÊm chÊm h¹t nhiÒu h¬n so víi typ tÕ bµo th− biÓu m« tuyÕn cæ tö cung, ®−îc ¸p dông ph©n s¸ng. lo¹i m« bÖnh häc cËp nhËt cña TCYTTG, 2003 2. Ph©n lo¹i m« bÖnh häc trªn mét sè l−îng kh«ng nhá (87) bÖnh nh©n. §Ó Ngo¹i trõ ph©n lo¹i cña Rosai vµ Ackerman, cã thÓ t×m hiÓu vÒ dÞch tÔ häc vµ mèi liªn quan 2004 [5] trïng hîp víi ph©n lo¹i cña TCYTTG gi÷a typ m« bÖnh víi tiªn l−îng bÖnh, cÇn cã 2003 [6], c¸c ph©n lo¹i trong Anderson’s nh÷ng nghiªn cøu s©u h¬n, më réng h¬n vµ ®−îc Pathology [3] cña Kurman RJ vµ cs [4] vµ cña theo dâi l©u h¬n. ChÝnh v× vËy, cÇn thùc hiÖn viÖc TCYTTG, 1979 [7] ®Òu kh«ng ®Çy ®ñ nh−ng ph©n ¸p dông réng r·i ph©n lo¹i nµy vµ Ýt nhÊt còng lo¹i 2003 [6] gÇn víi cña Kurman RJ [4] h¬n. nhuém PAS nhÊt lo¹t cho mäi UTBMT cæ tö cung §Þnh nghÜa cò cña WHO (1979): UTBMT lµ sù ë tuyÕn tØnh trë lªn. biÕn ®æi ¸c tÝnh cña biÓu m« phñ trô hoÆc tuyÕn cæ tö cung, nh−ng ®Þnh nghÜa cña WHO (2003): UTBMT cæ tö cung lµ ung th− biÓu m« cã sù biÖt ho¸ d¹ng tuyÕn. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh«ng lÊy 115
  4. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Tµi liÖu tham kh¶o 5. In Rosai and Ackerman's Surgical Pathology (2004). Uterus cervix Mosby vol.2: 1. Ph¹m Hoµng Anh vµ CS (2002). T×nh h×nh 1523 - 1549. ung th− ë Hµ Néi giai ®o¹n 1996 - 1999. Y häc thùc hµnh 431: 4 - 10. 6. Tavassoli F. A et Devilee P. (2003). Tumours of the breast and female genital organs. 2. NguyÔn B¸ §øc, NguyÔn Ch©u Hïng (432p. (2002). Ch−¬ng tr×nh phßng chèng bÖnh ung th− 7. WHO (1979). Histological classification of giai ®o¹n 2002 - 2010. Y häc thùc hµnh 431: 2 - 4. female genital tract tumours. Geneva. 3. In Anderson's Pathology (1996). Vol. 2. Female reproductive system. Mosby: 2231 - 2309. 4. Kurman R. J.etal. (1994) Tumors of the cervix, vagina and vulva. AFIP: 80 - 129. Summary Diagnosis and histological classification of cervical adenocarcinoma (according to WHO classification, 2003) From 8/2002 to 7/2004, at K hospital, 659 patients were diagnosed malignant tumours of the cervix (from pre and post surgical specimens) in which, 87 cases (13.20%) were adenocarcinomas. Frequency of types and subtypes of adenocarcinomas were as folows: 1/mucinous type: 67 (77%) including 5 subtypes (endocervical: 44 (65.5%); intestinal: 6 (9%); signet ring cell: 6 (9%); minimal deviation: 4 (6%); villoglandular: 7 (10.40%). 2/ endometrioid type: 12 (13.18%). 3/ clear cell type: 5 (5.7%); 4/ mesonephric type: 3 (3.5%). Inmunohisto chemical studies with markers CEA, vimentin and ER were necessary to affirm the diagnosis of cervical endometrioid adenocarcinomas. Differences between WHO classification, 1979, WHO classification 2003 and others classificationswere discussed. 116
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2