intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chính sách của vua Lê Thánh Tông đối với việc bảo vệ lãnh thổ đất nước

Chia sẻ: Cothumenhmong Cothumenhmong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

31
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày chính sách của vua Lê Thánh Tông về xây dựng một nhà nước thống nhất trên cơ sở bảo toàn lãnh thổ; chính sách về xây dựng về nền quốc phòng vững mạnh; ban hành pháp luật về xây dựng và bảo vệ lãnh thổ đất nước...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chính sách của vua Lê Thánh Tông đối với việc bảo vệ lãnh thổ đất nước

CHiNH SACH CUA LE THANH TdNG DOI VOTI<br /> VIEC BAD y l HTHdOATWl&e<br /> <br /> TRUONG VINH KHANG*<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> L e Thanh Tdng (1442-1497) (1) la<br /> mdt hoang de cd vai trd quan trong<br /> trong sii nghiep cung cd' vd phat trien nha<br /> Trong rat nhieu cdng trang to ldn cua Le<br /> Thanh Tdng cd viec xay diing vd bao ve td<br /> qud'c tren cd sd doc Idp thd'ng nhd't vd bao<br /> nUdc phong kie'n quan lieu. Ong da cd cong toan lanh thd dd't nUdc, dng da cd nhflng tU<br /> lao to ldn trong viec bao ve toan ven lanh tudng, chinh sach sdng sud't, chu dong vd<br /> thd dd't nUdc va md rong bd coi quo'c gia. tien quyet trong tri vi de xdy diing ddt nUdc<br /> Dudi trieu dai Le Thanh T6ng, nha nUdc vd bao ve bien gidi ca d phia Nam, phia<br /> dUdc td chflc diia tren nhflng the che dien Tay vd nhd't la phia Bdc. Trong bd Ludt<br /> chUdng, phdp ludt do hodng de dat ra: Hong Ddc la bd ludt ddy du vd tien bd nhd't<br /> chuong van trong vo, md mang dd't dai, bd cua nhd nUdc phong kie'n Viet Nam ra ddi<br /> c5i, bao ve chu quyen bien gidi tren bo va dudi trieu dai Le Thanh Tdng cung da the<br /> bd bien, hai dao. Nha vua khuye'n khich hien rdt nhieu dieu luat ve bao ve lanh thd<br /> phdt trien ndng nghiep, bao ve de dieu, dd't nUdc.<br /> khai hoang bdng cac chinh sach va phap<br /> 1. Chinh sach cua vua Le Thanh<br /> ludt cu the. Ve van hoa, "nha vua dinh<br /> Tong ve x a y diJing mot nha nvfdc thong<br /> phep thi hUdng, sifa phdp thi hoi, de chon<br /> nha't tren ccf sd bao toan lanh tho<br /> nhan tai. Thudng Ngai ra ldm chu cac ky<br /> thi dinh" (2). "Chinh Le Thanh Tong md Sau Khdi nghia lam Sdn, nha Minh mac<br /> rong nhd thdi hoc d phia sau. Phia trUdc thi du bi bai trdn nhUng vdn khdng thdi am<br /> ldm nhd Van Mieu, ldm kho bi thU (thU mUu xdm lUdc vd vdn tim each gdy bd'n, vua<br /> vien) de ma chfla sach". Ong ciing la nha bao trieu thdn Id phai kien quyet gifl ^ n dd't<br /> van hod ldn, nhd thd, chu soai cua Hoi 'Tao dai cua td tien, khdng de ma't mot phdn niii<br /> dan nhi thdp bat tu". Thd cila dng vd cua sdng ndo. Sil chdp: "Ngdi da bao vdi trieu<br /> Hdi Tao ddn rd't nhieu, cd vi tri dac biet thdn rdng: Ta phai gifl gin cho c§ja thdn,<br /> trong van hoc Viet Nam. Dudi trieu dai cua dflng de cho ai Idy md't mot phdn niii, mgt<br /> Le Thanh Tdng, bo lich sfl dd so cua Viet phdn song cua vua Ly Thai To de lai" (3).<br /> Nam "Dai Viet sfl ky toan thu" hoan thanh<br /> Ke ca khi dd't nudc thanh binh, nha vua<br /> nam Ky Hdi - 1497.<br /> vdn khdng ngflng nang cao y thflc ve viec<br /> <br /> <br /> <br /> ' Th.S. Vien Nhd nil6c va PhaD luat<br /> Chfnh sach c i a vua L& Th6nh Tdng... 19<br /> <br /> bao ve lanh thd qu6'c gia. Ldi Du cua nhd rd't r5 ndt qua cac chinh sach cu the cua<br /> vua cho thd'y ro dieu do. Nam 1471, ldi Du 6ng.<br /> quan Thai bao Le Canh Huy rdng: "Mdt Triidc hei, de lam cd sd cho viec khdng<br /> thudc nui, mot ta'c s6ng cua ta cd le ndo tU dinh nen doc Idp, Le Thanh Tdng quan tam<br /> nhien vflt bd di dUdc. Phai kien quye't tranh<br /> tdi viec xac dinh ro rang cUdng vUc cua dd't<br /> ludn, kh6ng de ho ld'n ddn. Neu ho kh6ng<br /> nUdc. Dudi trieu dai cua minh da cd den hai<br /> theo, cdn cd the sai sfl sang tdn trieu ^ n h<br /> ldn dng cho dinh lai ban dd ca nUdc. Ldn<br /> cila ho, bien bach r5 le phai trai. Neu ngfldi<br /> thfl nhd't, vdo ndm cudi nien hieu Quang<br /> nao dam dem mdt thUdc nui, mot td'c dd't<br /> Thudn (1469): "Dinh lai ban dd cac phu,<br /> dai cua Thai To de lai de ldm mdi cho giac,<br /> chau, huyen, xa, trang, 'sdch" (5). Ldn thfl<br /> ke d'y se hi trflng tri nang (tru di)" (4). Cdu<br /> hai, vao ndm thfl 21 nien hieu Hdng Dflc<br /> ndi dd bieu Id y chi manh liet cua Le Thdnh<br /> Tdng trong viec bao ve nen ddc lap dan tdc (1490): "Mua ha, thdng tU ngdy mdng 5,<br /> vd lanh th6 quo'c gia, ddng thdi cd the dUdc dinh lai ban dd trong nUdc: 13 xfl thfla<br /> xem nhu mot quan niem chinh tri rdt cd tuyen, cd 52 phu, 178 huyen, 50 chau, 20<br /> ban trong nhan thflc ve trdch nhiem quan hUdng, 36 phudng, 6.851 xa, 322 thdn, 637<br /> ly nha nfldc cua dng. trang, 40 sach, 30 nguyen, 30 tnidng" (6).<br /> Ban dia dd toan qud'c dUdc ve vd cdng bd'<br /> Le Thanh Tdng cd mot thudn ldi rd't<br /> cho thdn dan trong nUdc deu biet Id sU<br /> quan trong Id khi len ldm vua, dd't nfldc da<br /> chinh thflc xac nhdn bdng mot vdn ban cd<br /> thanh binh, sach bdng quan xam lUdc nhd<br /> tinh nhd nfldc vd la van ban phap ly nha<br /> cdng lao khdng ngoai cua nhflng vi vua<br /> nUdc ve chu quyen dan tdc dd'i vdi Idnh thd<br /> sang ddu trieu Le Sd md ngudi khai qud'c<br /> Dai Viet. Ngdy nay, qua sao chep nhieu<br /> ma Le Thai To, ngUdi da lanh dao nhdn<br /> ldn, ban dia dd cd the khdng cdn hodn toan<br /> ddn Dai Viet khdng chien, danh dudi quan<br /> chinh xdc nhUng cai ten Hong Ddc bdn do<br /> xam lUdc nha Minh gidnh doc Idp, todn ven<br /> thi dd di vdo chinh sfl va ndi tieng trong<br /> lanh thd cho Td qu6'c va ddt nen mdng cho<br /> lich sfl dan tdc Viet Nam. Va dieu quan<br /> vUdng trieu Le Sd. Ong lai tiep thu dUdc<br /> trong hdn, Hdng Dflc ban dd Id mot trong<br /> truyen thd'ng tU tudng dUdc b u n due ngdn<br /> nhflng minh chflng ve y thflc bao todn nen<br /> ddi cua ngUdi Viet coi ddt dai, bd c5i la<br /> ddc Idp, th6'ng nha't dan toe cua Le Thanh<br /> thieng lieng, chu quyen vd toan ven lanh<br /> Tdng.<br /> th6 qu6'c gia Id ba't kha xam pham, bien<br /> gidi la phen dau, yet hdu quan ye'u cua dd't 2. C h i n h s a c h ve x a y d i i n g n e n quo'c<br /> nUdc. Vi vdy, trong quan niem cua nha vua p h o n g viing m a n h<br /> ve mot nha nUdc qudn chu tap quyen Mot nha nfldc ddc lap, thd'ng nha't ddi<br /> chuyen che, trong dd vai trd ldn manh cila hdi trUdc het phai loai trfl dUdc nhflng nguy<br /> mot hodng de' gdn lien vdi sU ldn manh cua cd xdm ldn tU ben ngoai va nhflng nguy cd<br /> qud'c gia dan toe toe doc Idp, tU chu. Tu phdn tan cat cfl tfl ben trong. Dieu ndy da<br /> tudng ve xay diing mot nhd nUdc doc lap, trd thanh mot trong nhflng dinh hfldng cd<br /> th6'ng nhat tren cd sd bao todn va md rong ban cho nhflng chinh sach cai tri cua Le<br /> Idnh thd cua Le Thanh Tong la mot tU Thanh Tong. Chinh sach ve xdy diing nen<br /> tudng chi dao nhat qudn, dUdc bieu hien qudc phdng manh cua vua Le Thanh T6ng<br /> 20 RghiSn curu Lich siJr. s6 6.2010<br /> <br /> the hien d ba ndi dung: Mpt la, xdy diing diing lai theo hUdng chinh quy. Qudn ddi<br /> liic lUdng quan doi tinh nhue, hung manh; dUdc bien che thdnh hai lUc lUdng, dd la<br /> Hai la, chu trong ve bien phdng; Ba la, quan cua trieu dinh vd qudn cua cac dao,<br /> ngan chan nguy cd cat cfl trong nfldc. cdn goi la quan trong kinh va quan ngoai<br /> cac dao. Che do quan ngu dUdc xdt dinh<br /> Le Thanh Tdng cho rdng, dd't nUdc<br /> lai. Ngay tU nhflng nam ddu lam vua, Le<br /> "ludn dUdc phdng bi long bung nanh vud't<br /> Thdnh Tdng da lenh cho ca nfldc Idp sd ho<br /> ma gifl vflng viec tri an de'n mdi vd cung",<br /> tich vd phdn hang dan dinh ldm cd sd thflc<br /> vi vdy dng coi viec cham lo xdy dflng quan<br /> hien cac chinh sach kinh te - xa hdi va<br /> ddi vflng manh lam cdi nen vo bi cho Nhd<br /> tuyen linh. Nam 1470 trieu dinh dinh le<br /> nfldc la m6'i quan tdm dau tien. Chinh<br /> tuyen linh: nhd cd ba dinh thi mot sung<br /> sach quan trong nhd't cua vua Le Thanh vao hang linh (quan thfldng tnic), mot<br /> Tdng Id cai each todn dien nen binh dich sung vao hang quan (quan dfl bi), ngfldi<br /> nha nfldc, lam cho qudn ddi gon nhe cdn lai dfldc mien binh dich... Nha nfldc,<br /> nhUng tinh nhue, cd qudn thudng tnic tai mot mat, nghiem cdm vd trflng tri ndng<br /> ngu manh vd cd lUc lUdng dii bi ddng dao toi an Idu ddn dinh, ban tha quan nhan va<br /> cd the huy ddng khi cdn thiet. Bien phdp toi bd tr6'n qudn ngu, nhflng mat khdc md<br /> ndy dUdc bdt ddu tU viec nhd nUdc chu rdng dien m i i n tuyen, nhd't la dd'i vdi dien<br /> trong xay diing quan doi, ddt qudn ddi nho sinh hoc gidi, ddng thdi cd chinh sdch<br /> dudi sU chi huy thd'ng nhd't cua trieu dinh Uu ddi de ddng vien binh linh. Vi du, Dieu<br /> md dflng ddu la nhd vua. Trong Quo'c trieu 387 bo Ludt Hong Ddc quy dinh: "Con trai<br /> hinh ludt (Bo ludt Hdng Dflc) cd tdi 43 tfl 16, con gdi tfl 20 trd len ma ruong dd't<br /> dieu quy dinh ve "Quan chinh" rd't nghiem cua minh de ngfldi trong ho hay ngfldi<br /> khdc. Vi du: Dieu 1: "Nhiing quan tiidng ngodi cay hay d, da qua nien ban mdi<br /> hieu cai qudn td ba van qudn trd xuong, mien cUdng ddi lai thi xfl phat 80 trUdng<br /> 50 linh trd len, neu khong sdn soc luyen vd md't ruong dd't. Neu vi chien tranh (di<br /> tap dehdng ngU khong chinh te, qudn linh linh) hay di phieu bat mdi ve thi khdng<br /> khong tinh nhue, bieng nhdc viec qudn, theo ludt naj^'. NhU vdy, quan linh dUdc<br /> ldm cho qudn khi hii hong phdi sda chda, chia ruong dd't c6ng cua c6ng xa va dUdc<br /> hao ton tien cong, hay dn bdt cua cdng, bao ve quyen chie'm hflu ruong dd't dd.<br /> ldm viec rieng bo viec cong, xet tgi nhe thi Ngodi ra, che do "Ngu binh fl ndng" cd tfl<br /> bi bie'm hay cdch chdc, tgi ndng thi bi do thdi Ly, Trdn vd vdn dUdc duy tri thiic<br /> hay liiu. Neu khi chdng giac md pham hien d thdi Le Sd. Va, d thdi Le Sd, chinh<br /> nhiing loi tren, thi khong ke ndng nhe deu sdch "Ngu binh U ndng" thiic hien md rong<br /> phdi chem" (7). hdn de'n ca quan Ca'm ve. Quan linh thay<br /> phien nhau ve tham gia san xudt, vfla<br /> Trong cdng cudc cai cdch td chflc bd<br /> dam bao nhan liic cho lao ddng, giam bdt<br /> may nhd nfldc Le Thdnh Tdng bai bd chUc<br /> ngUdi thodt ly san xud't, vfla dd phdn chi<br /> te tudng. Cling cd' lai bd Binh, thiet Idp<br /> phi cho qudn doi, bao dam can dd'i gifla<br /> khoa Binh (mot cd quan khdng thudc qudn<br /> kinh te vd qud'c phdng. Vdi ta't ca nhflng<br /> ddi, chiu sii chi dao tnic tiep cua vua) de<br /> bien phdp dd, qudn ddi dUdi thdi Le Thanh<br /> giam sat boat ddng cua bo Binh va qudn<br /> Tdng la mot liic lUdng qudn sU hung hau-<br /> ddi, ddng thdi duyet dinh lai he tho'ng vo<br /> chd diia vflng chdc cho sU tdn tai cua<br /> quan. Tiep dd, che' do binh dich dUdc xay<br /> Chfnh sdch c i a vua L& Thinh T6ng... 21<br /> <br /> VUdng trieu vd nen ddc Idp qudc gia. Tren nhdn sdc phong cua trieu dinh. 0 cd'p<br /> thiic te', luc lUdng quan doi nay dd ddng vai chau, huyen d mien nui vdn hdu het deu<br /> trd quan trong ngan chan cdc hanh vi qud'y do cac tu trudng ngUdi dan tdc ndm gifl.<br /> rdi bien gidi lanh thd Dai Viet cua phong Nhd Le dat chUc Tri chdu, Dai tri chau de<br /> kien phUdng Bdc. Sfl cu cd chdp lai mdt so' bd nhiem cho cac tu trudng, lang dao d<br /> sU kien nhu: Quan nhd Minh d chau An ngoai phien. Mat khdc, nhd Le cdn c^ mot<br /> Binh, phu Thai Binh, tinh Quang Tdy Id sd' quan lai cao cd'p, nhflng cdng thdn cua<br /> Bdt Lan da cho quan sang danh chau Ha trieu dinh hoac con chau cua ho len mien<br /> Lang, nhUng bi quan nhd Le danh bai, phai nui, vung bien viin de quan lanh, cai tri<br /> rut ve nudc; Quan nhd Minh d Bdng Tudng dia phfldng vd chieu ddn Idp d'p d day,<br /> nhieu lan vUdt bien gidi vdo cUdp bdc d ddng thdi cdn lam nhiem vu bao ve bien<br /> vung Lang Sdn nhUng deu bi ngan chan vd cfldng cua dd't nfldc. Nhieu quan lai dUdc<br /> phai rut ve nUdc. cii len trd'n tri tai dia phUdng da cha<br /> truyen con nd'i trd t h a n h nhflng phien<br /> Dd'i vdi viec bien phdng, Le Thanh T6ng<br /> thdn cila trieu dinh.<br /> kh6ng chi chu trong xdy diing qudn doi<br /> ma cdn nhdn thd'y cdn cd nhflng chinh Quan tdm tdi bien gidi lanh thd nhdm<br /> sdch bien phdng thich hdp, bao gdm ca bao toan lanh thd dfldc bieu hien dac biet<br /> viec td chflc liic lUdng qudn ddi canh gifl ro qua thai do va hdnh dong cua Le Thdnh<br /> chat che cdc vung bien gidi ddt lien vd T6ng trong quan he vdi Chiem Thanh tai<br /> bien dao, ca viec thi hdnh chinh sdch an bien gidi phia Nam. Sau nhieu lan tranh<br /> dan mien bien vien thdng qua bien phdp chd'p mdc gidi va da sii dung nhieu bien<br /> tranh thu cac tu trfldng ddn toe thieu s6', phdp qudn sU de phdng ve bien gidi khdng<br /> bien ho thdnh quan chflc cua trieu dinh, cd hieu qua, n h a n ldn chd'ng tra cudc tdn<br /> cung nhu cac bien phdp Uu dai vd t6n cdng quy md ldn cua qudn Chiem Thanh<br /> trong le tuc rieng cila cac toe ngUdi thieu vdi "hdn 10 van qudn thuy, quan bd cung<br /> sd'. Nhieu ngudn tU lieu lich sfl deu cho voi ngiia den danh up Hoa chdu", Le<br /> biet: ddng ho D6o d Mudng Li, ho Cdm d Thdnh Tdng da tnic tiep cdm qudn ddnh<br /> Tdy An, ho Xa, ho Cdm d HUng Hoa, ho Vi thdng quan Chiem vd theo da thdng ldi da<br /> d Lang Sdn (8), ho Hodng, ho Be' d Cao tien thdng den kinh dd Chd Bdn (thdnh<br /> Binh (Thai Nguyen)... deu la nhflng phien Dd Bdn, huyen An Nhdn, tinh Binh Dinh<br /> thdn nhdn quan chflc cila nha Le. Nhfl ngay nay) quy phuc dUdc Chiem Thanh.<br /> chung ta da biet, dudi thdi vua Le Thanh Dao thUa tuyen thfl 13 (dao Quang Nam)<br /> Tong, d cd'p chinh quyen huyen - chau, cdc cila Dai Viet ra ddi trong hodn canh dd.<br /> huyen mien xudi thi td't ca nhflng ngudi Cung tUdng tU vdi khu viic vung bien<br /> dflng ddu cd'p huyen deu do trieu dinh bd gidi Tay Bdc Nghe An den Quang Binh, doc<br /> nhiem. Nhflng cdc chau d mien nui thi vdn day Trudng Sdn vdi ddng ho Cdm ddi ddi<br /> giao cho cdc tu trUdng quan ly. Vdi sU tang lam tu trUdng. TrUdc ddy dUdi thdi vua Le<br /> cUdng cao do cua nha nUdc trung Udng tdp Nhdn T6ng dd "ddi ten Bdn Man thdnh<br /> quyen, viec trd'n gifl mien nui ndi chung chau Quy Hdp vdn cho ddng ho Cdm gifl<br /> vd vung bien gidi ndi rieng dUdc trieu dinh chflc phu dao vd tfl cai tri nfldc ho nhfl xfla"<br /> quan ly chat che hdn Mot mat trieu dinh (9). Den nam thfl 10 nien hieu Hdng Dflc<br /> vdn sfl dung lUc lUdng thd tu, cho ho dUdc (Le Thdnh T6ng) thd tu Id Cdm N6ng ldm<br /> 22 RghiSn curu Lich 5i3r. sd 6.2010<br /> <br /> phan mudn tach ra. Nhd vua da sai tfldng Nhu da neu d tren, viec nha nUdc chu<br /> Le Niem danh dep vd dfla ca vung ndy trong xay diing, dieu ddng va chi huy quan<br /> thdnh phu vd bay huyen dd Id phu Trd'n ddi da loai trfl hodn todn kha ndng cac quy<br /> Ninh thudc tinh Nghe An ngdy nay. tdc cd qudn ddi rieng nhU trUdc, ciing cd<br /> nghia la loai trU kha nang cac quy tdc gay<br /> Dd'i vdi nhflng ngfldi gifl quan ai ma de<br /> thanh the, tU Idp liic lUdng de cat cfl tai<br /> ke quan lot vdo thi tuy theo tdi nang nhe<br /> dia phfldng. Ngay qudn ddi cua nhd nfldc<br /> ma tri toi. Nhflng ngfldi bat dUdc ke gian<br /> cung dfldc td chflc chat che theo hfldng tdp<br /> thi dUdc thudng: "Nhflng ngudi gifl quan<br /> trung sfl chi huy thd'ng nhd't vao trieu<br /> ai khdng kham xdt clln thdn, de ke gian dinh trung fldng. Le Thanh Tdng mudn<br /> dfla lot tin tflc r a ngodi hay cd ke gian lot tdng cfldng liic Ifldng quan sfl tai dia<br /> vdo trong h a t minh dd la tinh hinh, thi xfl phfldng nhUng lai mudn han che' quyen lUc<br /> tdi dd, tdi Iflu hay toi chet. Ngudi khac ma cila cdc tudng, vi vdy, mot mdt ong thay<br /> bat dUdc ke gian, dUdc thudng tUdc hai tii" ddi td chflc quan ddi theo 5 dao nhfl trfldc<br /> (10). kia vd chia ca nUdc thdnh 13 dao thUa<br /> Ngan chan nguy cd cat cU trong nUdc, tuyen, mdt khdc dng dat d mdi dao ba ty<br /> nhdm xdy diing mot Nhd nUdc ddc Idp, de quan ly trong dd cd D6 ty Id cd quan cai<br /> thd'ng nhdt. Dd'i vdi cdc dia phUdng, vai quan viec qudn ma d dd cd quan Tong<br /> trd, trach nhiem ciia cdc quan d huyen, binh, Tdng binh thiem sii vd Tdng binh<br /> chau dUdc quy dinh ro: "Tudn hdnh (trong ddng tri dai dien cho nhd nUdc trung Udng<br /> hat), vo ve, khuyen bao giup dd ddn chung, ndm gifl binh quyen trong mdi dao. Di ddi<br /> phai cham chudc dieu le cua trieu trUdc da vdi bien phdp ngdn chdn, ban che' quyen<br /> chudn dinh. Trong huyen hat neu cd ke liic cua cdc the liic dia phUdng, Le Thanh<br /> mUu ngdm ldm loan ru nhau tu tdp be Tdng tdng cUdng dan dp bao loan, nhd't la<br /> dang, thi cho tra khdm cho dUdc dich thiic, nhflng h a n h vi bao phan d vung bien gidi<br /> mot mat phai trinh quan trd'n thu de tuy cd sU tiep tay cua cac the liic ngoai bang d<br /> each bdt nd, mot mat lam td khai de len de ca phia Tdy, phia Bdc vd phia Nam. Bd trd<br /> cd bdng cfl xdt Ifldng sai bdt. Vien ndo trinh cho boat ddng dd, trieu dinh tien hdnh<br /> cdo dfldc sU thiic thi thdng thudng vUdt quan ly chat che hdn trUdc ddi vdi nhflng<br /> mflc; neu kh6ng biet kh6ng trinh, cung Id thd quan mien bien viin: ngodi viec cii<br /> cd trinh md khdng dung thiic, deu xfl theo nhflng vien quan tin cdy ngfldi mien xudi<br /> tdi nang. Xa ndo cd trdm cfldp xay ma cdo len trd'n tri nhflng vung hiem ye'u cua bien<br /> tai trd'n quan thi cho viet mot ban ddn cfldng, trieu dinh cdn budc ho phai thflc<br /> rieng nfla nop d nha mdn, chuyen trinh len hien nghiem ngdt cac quy dinh, nghi thflc<br /> Hien ty, de lam tai lieu khao khda" (11). cua trieu dinh; mac du dUdc tU tri ldn song<br /> Nhflng quan lai d cac dia phUdng tii tien tu cdc vien quan ngUdi dia phUdng phai chiu<br /> hop qudn dan thi bi ghdp vdo tdi phan sU gidm sat cua tridu dinh vd ho khdng cd<br /> nghich. Dieu 35, chUdng Quan chinh trong quyen the' tdp ne'u khdng cd quye't dinh cua<br /> Quo'c trieu hinh ludt quy dinh: "Nhflng trieu dinh; Khi tiep kie'n quan tren, nhflng<br /> ngfldi cai quan quan dan, khdng cd chieu thd quan phai doi mu deo dai gid'ng cac<br /> chi ma tU tien dieu ddng qudn dan hop vien quan khac, kh6ng cd quyen tfl y an<br /> thdnh ddi ngu, ghdp vao toi dm mUu phan mac theo ldi rieng; neu cd cdng ho dUdc ban<br /> nghich..." (12). thudng, neu cd toi ho hi xfl ly nghiem khdc<br /> Chfnh s^ch ciia vua L& Th^nh T6ng. 23<br /> <br /> <br /> theo ludt nudc... Ngodi ra, nhU da neu d thu trong, gidc ngoai. Day cung la mdt<br /> tren, cdc bien phap cai cdch hdnh chinh do trong nhflng ye'u td' xac dinh vi vua cd tfl<br /> Le Thanh Tong tien hdnh tren pham vi ca tudng phap tri nhd't trong xay diing dd't<br /> nudc theo hUdng thu hep quyen hanh cua nUdc va bao ve td quoc thdi Le Sd.<br /> quan lai dia phUdng, rang budc trung Nhan xet: Xay diing nhd nUdc ddc lap,<br /> Udng vdi dia phUdng, cung gdp phdn ban thd'ng nhd't tren cd sd bao todn lanh thd la<br /> che khuynh hUdng cat cfl, bao todn sfl mot noi dung tU tudng nhd't quan trong<br /> thd'ng nhd't vd quyen lUc tdp trung cila dudng lo'i tri nUdc cua Le Thanh Tdng. Tu<br /> vUdng trieu. tudng dd kh6ng chi la tU tudng chi dao moi<br /> 3. Ban hanh phap luat ve xay diing hanh ddng ma cdn the hien d nhflng chu<br /> va bao ve lanh tho dat nufdc trUdng, chinh sach cu the ciia vua Le<br /> Thdnh Tdng. Nhflng chinh sach dd khdng<br /> Nhdm chd'ng nguy cd xdm ld'n tfl ben<br /> chi la cd sd md cdn tdc dong sdu sdc tdi cac<br /> ngodi vd lam p h a n tU ben trong, Le<br /> trieu dai sau.<br /> Thanh Tong coi trong viec sfl dung cac<br /> bien phap phap ludt. Trd lai Bp ludt Tri vi trong 38 nam cua vua Le Thanh<br /> Hdng Ddc, cd the giup thd'y ro dieu dd. Bd Tdng vdi viec bao ve lanh thd vd xay dflng<br /> ludt da the che hod nhflng tU tudng, nUdc Dai Viet hUng thinh trong lich sfl Id<br /> chinh sach, bien phap de bao ve chu nhflng bai hoc cho hdu the'. Va, nhdt Id trong<br /> quyen lanh thd, an ninh qud'c gia qua kha cdng cudc xay diing vd bao ve Td qud'c Viet<br /> nhieu dieu ludt, c h i n g b a n nhu: Cdc quy Nam Xa hoi Chu nghia. Mot nhd nUdc doc<br /> dinh trflng phat cac h a n h vi xam pham lap, tho'ng nhd't ddi hdi trUdc bet phai loai<br /> chu quyen lanh thd, chu quyen kinh te trU dUdc nhflng nguy cd xdm ld'n tfl ben<br /> qud'c gia, nhfl: trd'n r a nUdc ngoai (Dieu ngoai va nhflng nguy cd phan tan cat cfl tfl<br /> 71), ban ruong dd't d bd coi cho ngUdi ben trong. Dieu nay da trd thanh mdt trong<br /> nUdc ngodi (Dieu 74), ban binh khi va nhflng dinh hfldng cd ban cho nhflng chinh<br /> thud'c nd cho ngUdi nUdc ngodi (Dieu 75), sach tri vi dd't nUdc cua vua Le Thanh Tdng.<br /> chat tre, gd phd the hiem yeu vung bien<br /> Cac gid tri ve doc Idp chu quyen va toan<br /> gidi (Dieu 88), vdn chuyen trdi phep hang<br /> ven lanh thd, ve xay diing mdt nhd nUdc<br /> hod thiet ye'u qua bien gidi (Dieu 76); Cac<br /> tdp quyen cua dan manh ve kinh te, van<br /> quy dinh trflng p h a t hdnh vi pha hoai an<br /> ninh qud'c gia vd t r a t tu ven bien, nhU: hda xa hoi, ve xdy diing mot nhd nUdc de<br /> mUu phan (Dieu 25), thong ddng vdi cao vai trd cua phap luat trong quan ly xa<br /> ngudi nUdc ngodi tiet Id bi mat qud'c gia hdi vd bao ve td quo'c de'n nay cdn nguyen<br /> (Dieu 79); Cdc quy dinh trflng phat hdnh gia tri.<br /> vi vi pham trdch nhiem cua quan lai trd'n Vd'n de doc Idp dan tdc, bao ve todn<br /> ai ndi bien gidi, nhU: tUdng si tra'n gifl ndi ven lanh thd dd't nUdc ludn ludn Id vd'n de<br /> bien ai md't canh gidc lam tdn hai nghiem quan trong hang dau cua qud'c gia. Dd la<br /> trong de'n chu quyen vd an ninh qu6'c gia va'n de ra't thieng lieng dd'i vdi dan toe<br /> (Dieu 613). NhU vdy c6 the tha'y rdng viet Nam, dfldc phap luat cua Nha nUdc<br /> trong mot Bp ludt Hong Bdc vdi 13 Viet Nam xac lap vd bao ve. Dieu 1 cua<br /> chUdng 722 dieu dd cd 8 dieu quy dinh ve Hien phap 1992 k h i n g dinh: "Niidc Cong<br /> bao ve an ninh, lanh tho dd't nUdc, chong hod Xd hpi chu nghia Viet Nam Id mpt<br /> 24 Rghi&n curu Lich sJr. s6 6.2010<br /> <br /> niidc dpc lap; co chu quyen tho'ng nhd't vd hien h a n h vi p h a m tdi nay. Qua day cd<br /> todn ven lanh tho, bao gom cd ddt lien, the thd'y rdng hdn bao gid hdt, va'n de ddc<br /> cdc hdi ddo, vung bien vd vung trdi". Bo lap dan tdc, thd'ng nha't da't nUdc dUdc<br /> ludt Hinh sU cua N h a nUdc Vidt Nam da tha'm n h u d n sau sdc, the hien ro rang<br /> xep tdi p h a n bdi td qud'c, gay nguy hai trong chu trUdng, dudng 16'i, chinh sach<br /> den ddc Idp chu quyen, thd'ng nhd't vd cila Dang va trong cac van b a n phap luat<br /> todn ven lanh thd cila Td qud'c vdo cac tdi cua N h a nUdc Viet Nam hien nay. Nha<br /> ddc biet nguy hiem xam p h a m a n ninh nUdc ta da t h e hien diidc k h a ndng tiep<br /> qud'c gia. Bd ludt dii lieu k h u n g h i n h t h u va p h a t h u y gid tri tich cUc ndy trong<br /> p h a t cao nhd't dp dung dd'i vdi ngudi thiic giai doan ddi mdi ddt nUdc.<br /> <br /> <br /> <br /> CHU THICH<br /> (1). Le Thanh Tong - Le Tvr Thanh, con c6 ten (8). Co gia stt cho r^ng. Ho Vi, dong ho co nhieu<br /> la H90, cl ngoi 38 nam (1460 - 1497), 10 nam diu the hp tra'n giQ viing bien ai phia Bac (den diu the<br /> dat nien hipu la Quang Thulln. TCf 1470 - 1497 dat ky XX nhu Vi Van Dinh) von goc la ngucli Kinh cl<br /> nien hipu la Hong Dilc. Dien Chau, Nghp An. Du6i trieu Le dupc phong<br /> tii6c va dUdc cil len phia Bac dinh cU, ket hon v6i<br /> (2). TrSn Trong Kim. Viet Nam sd luac. Nxb.<br /> con gai dan tpc Tay va sinh cd lap nghipp Idu dai b<br /> van hoa - Thong tin, Ha Noi, 2002, tr. 263.<br /> do va la lUc lupng tra'n ai dang tin cfty cua trieu<br /> (3). Trin Trong Kim. Sdd, tr. 263. dinh Dai Vipt b Thang Long.<br /> (4). Khdm dinh Viet sii thong gidm ciiOng (9). Hoang Cao Khai, Viet sU yeu. Nxb. Nghp<br /> muc, tap (T 1 - 2). Nxb. Giao due. Ha Noi, 1998, An - Trung tam van hoa ngon ngii Dong - Tay,<br /> tr. 112. 2007, tr. 269.<br /> (5). Dai Viet svC ky todn thii, Nxb. Khoa hoc xa (10). Dieu 38, ChUdng Quan chfnh, Qudc trieu<br /> hgi, Ha npi, 2004, tr. 464. hinh ludt trong Co ludt Viet Nam, sdd, tr. 64.<br /> (6). Dai Viet sd ky todn thU, sdd, tr. 538. (11). Phan Huy Chii: Lich trieu hien cht/ctng<br /> loai chi, tap 1, Nxb. Khoa hpc xa h§i. Ha Npi,<br /> (7). Qudc trieu hinh luat, trong Co ludt Viet<br /> 1992, tr. 500.<br /> Nam, Nxb. Giao due Vipt Nam, Ha Npi, 2009, tr.<br /> 59. (12). Cdluat Viet Nam, sdd, tr. 64.<br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0