Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

VÕ THỊ XUÂN KIỀU

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ LONG XUYÊN, TỈNH AN GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG

HÀ NỘI, 2021

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

VÕ THỊ XUÂN KIỀU

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ LONG XUYÊN, TỈNH AN GIANG

Ngành: Chính sách công

Mã số: 8340402

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

GS. TS LÊ NGỌC HÙNG

HÀ NỘI, 2021

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài “

Gần nửa thế kỷ trôi qua, mỗi giây phút chúng ta được sống trong hòa bình,

hạnh phúc phải luôn ghi nhớ công lao của những chiến sĩ, đồng bào đã chiến đấu

anh dũng và biết bao người đã hi sinh trong công cuộc đấu tranh giành độc lập, tự

do cho dân tộc. Họ đã phải đánh đổi cả xương máu và nước mắt để giành lấy quyền

độc lập, tự do, để giờ đây chúng ta có được cơ hội xây dựng đất nước với “cơ đồ to

lớn, vai trò và vị thế cao như ngày nay”.

Hòa bình đã trở lại nhưng nỗi đau chiến tranh vẫn khắc khoải đè nặng lên vai

những người lính mang thương tật trở về, những người ở lại mang trong tim một nỗi

đau khôn nguôi, những người mẹ Việt Nam anh hùng có lẽ đã cạn nước mắt để

trông ngóng những người con mãi nơi xa và có những anh hùng đã mãi mãi nằm lại

nơi đất Mẹ. Vậy nên việc chăm lo cho người có công với cách mạng là nhiệm vụ

cao cả và mang đậm tính nhân văn của thế hệ chúng ta ngày hôm nay.”

Ngày 27 tháng 7 năm 1947, trong bức thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cho

Ban Tổ chức Ngày Thương binh toàn quốc, có đoạn: “…Thương binh là những

người đã hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào, vì lợi ích của Tổ

quốc, của đồng bào mà các đồng chí đó bị ốm yếu....Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào

phải biết ơn, phải giúp đỡ những người con anh dũng ấy…” kèm theo đó là một

chiếc áo lụa, một tháng lương và một bữa ăn của nhân viên trong Phủ Chủ tịch,

nhằm khích lệ và động viên tinh thần cho anh em. “

Để ghi nhớ công ơn của những người con ưu tú của dân tộc, năm 1947 Chủ

tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 20/SL lấy ngày 27/7 hàng năm là ngày để nhân

dân ta tỏ lòng “Hiếu nghĩa bác ái” và lòng yêu mến đối với các anh hùng liệt sĩ,

thương binh, bệnh binh. Thực hiện tư tưởng của Người, cùng với sự tôn vinh và lòng

biết ơn đối với những người đã cống hiến máu xương cho sự nghiệp giải phóng dân

tộc, giành lại độc lập tự do cho đất nước, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính

sách và việc làm thích hợp nhằm có sự đãi ngộ xứng đáng đối với những người có công

với cách mạng đang còn sống và thân nhân của những người đã hy sinh.”

1

Hệ thống pháp luật, chính sách ưu đãi người có công với cách mạng được

triển khai toàn diện, không chỉ thể hiện sự đãi ngộ đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối

với người có công với cách mạng mà còn góp phần quan trọng trong công tác đảm

bảo an sinh xã hội, phát triển bền vững đất nước. Tuy nhiên, trong quá trinh thực

hiện vẫn còn có những bất cập xảy ra gây khó khăn cho người thực hiện công tác chính

sách và người thụ hưởng chính sách. Công tác xác nhận người có công với cách mạng

vẫn còn hạn chế, các đối tượng người có công không còn giấy tờ gốc để minh chứng

vẫn chưa có hướng tháo gở. Một số chính sách hiện nay chưa đảm bảo đáp ứng nhu

cầu thực tế đối với một số nhóm đối tượng. Số lượng văn bản thực hiện chính sách rất

nhiều gây khó khăn lớn trong việc nắm bắt và thực hiện chính sách…

Nằm“bên bờ sông Hậu, Long Xuyên là vùng đất có truyền thống văn hóa,

lịch sử và đấu tranh cách mạng kiên cường. Từ những năm 1930 của thế kỷ trước,

dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, các chi bộ Đảng và nhân dân tỉnh lỵ

Long Xuyên đã kiên trì, liên tục đấu tranh và tự hào góp phần làm nên thắng lợi vĩ

đại của toàn dân tộc trong cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945. Trong công cuộc

kháng chiến và đấu tranh giải phóng dân tộc (1945 - 1975), Đảng bộ và nhân dân

Long Xuyên đã vượt qua biết bao gian lao, thử thách để tồn tại, chiến đấu và chiến

thắng ngay tại trung tâm đầu não của kẻ thù. Đó là chặng đường lịch sử đầy máu lửa

nhưng rất vinh quang, được kết tinh bởi công lao, xương máu của biết bao đồng

bào, đồng chí để có ngày quê hương được hoàn toàn giải phóng. Chính vì vậy, công

tác chăm lo về đời sống vật chất và tinh thần cho người có công với cách mạng luôn

được thành phố quan tâm và xem đây là nhiệm vụ hàng đầu.”

Trong nhiệm kỳ qua, công tác chăm lo cho người có công với cách mạng là

một trong những hoạt động mang tính trọng tâm, luôn được Thành ủy, Ủy ban nhân

dân thành phố quan tâm và tập trung nhiều nguồn lực thực hiện. Qua đó, thành phố

đã chăm lo, thực hiện đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách ưu đãi đối với người

có công với cách mạng và thân nhân người có công với cách mạng với số tiền trên

107,5 tỷ đồng. Thực hiện tốt các kế hoạch chăm lo cho các đối tượng trong các dịp

Lễ, Tết... Đẩy mạnh các hoạt động của phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, thành phố

và phường, xã đã vận động đóng góp trên 1,8 tỷ đồng, cất mới và sửa chữa 87 căn

2

nhà tình nghĩa với số tiền hỗ trợ trên 04 tỷ đồng; cất mới và sửa chữa 133 căn nhà

theo Quyết định 22/2013/QĐ-TTg với số tiền hỗ trợ trên 4,53 tỷ tỷ đồng. Từ đó, đời

sống của các gia đình có công không ngừng được nâng cao, đảm bảo mức sống

không thấp hơn mức sống trung bình của người dân thành phố.

Thực hiện nhiệm vụ chăm sóc người có công với cách mạng, gia đình liệt sĩ

và thân nhân của họ không chỉ là nhiệm vụ, trách nhiệm của Đảng và Nhà nước mà

còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Điều này không chỉ thể hiện truyền thống Uống

nước nhớ nguồn, Ăn quả nhớ kẻ trồng cây của dân tộc ta mà còn là tình yêu thương

giữa con người và con người với nhau. Thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công

với cách mạng không chỉ đem lại cuộc sống ổn định về vật chất và thoải mái về tinh thần

mà còn là dịp để để chúng ta tôn vinh, ghi nhận công lao và tạo điều kiện cho người có

công phát huy khả năng của mình vào những hoạt động có ích cho xã hội, tiếp tục duy trì

và phát huy phẩm chất, truyền thống tốt đẹp, phục vụ cho sự nghiệp phát triển đất nước.

Điều này có ý nghĩa chính trị sâu sắc, thể hiện niềm tin của nhân dân nói chung và

người có công với cách mạng nói riêng vào Đảng và Nhà nước. “

Vì vậy, việc nghiên cứu về chính sách ưu đãi người có công với cách mạng

nói chung cũng như thực trạng việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công với

cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên nói riêng, mang lại nhiều ý nghĩa

thực tiễn.”

Để góp phần giải quyết yêu cầu thực tiễn đó, bản thân mạnh dạn chọn đề tài

nghiên cứu “Thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa

bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang” làm luận văn tốt nghiệp Cao học

chuyên ngành Chính sách công. Đề tài tập trung đi sâu nghiên cứu lý luận, đánh giá

thực trạng, đề xuất những giải pháp với mong muốn góp phần hoàn thiện công tác

thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành

phố Long Xuyên trong thời gian tới.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài “

Chính sách, pháp luật ưu đãi người có công với cách mạng không chỉ mang

tính chính trị, kinh tế, xã hội, mà còn mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện truyền

thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Trong hơn 10 năm trở lại đây, việc nghiên cứu,

3

hoàn thiện hệ thống pháp luật về chính sách ưu đãi người có công với cách mạng

luôn được chú trọng, qua đó đã ban hành trên 100 văn bản của cơ quan Hành chính

Nhà nước dưới các dạng Nghị định, Quyết định, Thông tư.“Đến nay, có 12 nhóm

đối tượng người có công với cách mạng được quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người

có công với cách mạng.”Toàn quốc đã xác nhận trên 9,2 triệu người có công với

cách mạng, trong đó có trên 1,2 triệu liệt sỹ, 127.000 Mẹ Việt Nam anh hùng và

trên 800.000 thương binh...

“Chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng là một trong những

chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước ta.”Thực hiện chính sách ưu đãi đối

với người có công với cách mạng không chỉ để nâng cao đời sống vật chất và tinh

thần cho các đối tượng người có công mà còn tạo ra môi trường xã hội ổn định để

phát triển đất nước. Ưu đãi đối với người có công với cách mạng trở thành đề tài

được nhiều người quan tâm, nghiên cứu dưới các góc độ khác nhau, trong đó có một

số đề tài nghiên cứu với các nội dung như:

Luận án tiến sĩ quản lý hành chính công của Lê Văn Hòa: “Quản lý theo kết

quả trong thực thi chính sách công ở Việt Nam”, nghiên cứu thực trạng thực thi

chính sách tại Việt Nam từ năm 2006 đến năm 2013 và nêu ra những cơ sở lý luận,

sự cần thiết phải áp dụng mô hình quản lý theo kết quả trong thực thi chính sách

công tại Việt Nam.

“Thực thi chính sách an sinh xã hội ở thành phố Đà Nẵng hiện nay thực trạng

và giải pháp” là luận án tiến sĩ chính trị học của Lê Anh, nghiên cứu cơ sở lý luận,

tình hình thực thi chính sách an sinh xã hội tại thành phố Đà Nẵng gồm chính sách

đối với người có công với cách mạng, người nghèo, chính sách bảo trợ xã hội từ đó

đưa ra những giải pháp để nâng cao chính sách an sinh xã hội tại thành phố Đà

Nẵng. Trong đó, tác giả đưa ra một số giải pháp về hỗ trợ phát triển nhà ở đối với

người có công với cách mạng.

“Mai Ngọc Cường (2013) đã phân tích những thành tựu, những bất cập chủ

yếu của hệ thống chính sách an sinh xã hội Việt Nam. Tác giả cho rằng chính sách

an sinh xã hội chỉ là một hệ thống chính sách trong tổng thể chính sách xã hội của

một quốc gia, bên cạnh chính sách an sinh xã hội còn có nhiều chính sách xã hội

4

khác. Ngoài ra, tác giả cũng đề xuất những khuyến nghị quan trọng nhằm xây dựng

và hoàn thiện hệ thống chính sách an sinh xã hội của Việt Nam trong thời gian tới.”

Bên cạnh đó, còn rất nhiều những bài viết, bài phát biểu với chủ đề thực hiện

chính sách ưu đãi người có công được đăng trên các tạp chí, báo điện tử:

Bài viết “Chính sách ưu đãi người có công: 70 năm hình thành và phát triển”

của tác giả Đào Ngọc Lợi nói đến quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan

đến chính sách ưu đãi đối với người có công. Bài viết chỉ ra một số bất cập của

Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng và các chính sách ưu đãi đối với

người có công, từ đó cũng đưa ra một số phương hướng để hoàn thiện chính sách ưu

đãi đối với người có công.

“Hoàn thiện chính sách, pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng” là

bài viết của tác giả Vũ Thị Thu Huyền đã tổng quan lại hệ thống chính sách, pháp

luật về ưu đãi người người có công với cách mạng kể từ Đảng và Nhà nước ta kể từ

khi Chủ tịch Hồ Chí Minh lấy ngày 27/7 hàng năm là Ngày Thương binh liệt sĩ đến

giai đoạn hiện nay.“Tác giả cho rằng việc nghiên cứu, hoàn thiện pháp luật về ưu

đãi người có công tiếp tục được quan tâm, chú trọng, đã có khoảng trên 100 văn bản

của các cơ quan hành chính nhà nước dưới dạng các nghị quyết, nghị định, thông tư

được ban hành, tiếp tục hoàn thiện chính sách ưu đãi người có công; đồng thời nêu

lên thực trạng thực hiện chính sách, pháp luật về ưu đãi người có công với cách

mạng hiện nay, những bất cập cần khắc phục và một số kiến nghị: (1) tiếp tục quán

triệt sâu sắc các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng về chính sách ưu đãi người

có công với cách mạng, (2) hoàn thiện chính sách, pháp luật về ưu đãi người có

công với cách mạng, trước mắt, tập trung nghiên cứu, đề xuất sửa đổi (thay thế)

Pháp lệnh Ưu đãi có công với cách mạng theo hướng toàn diện, đồng bộ (3) nâng

cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác chăm sóc người có công, đẩy mạnh

cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường sự phối hợp hiệu

quả giữa các bộ, ban, ngành trung ương và địa phương trong thực hiện công tác

người có công với cách mạng...”

Bài viết “Thực hiện chính sách đối với người có công - Kết quả và những

vấn đề đặt ra” của tác giả Lê Tấn Dũng, thể hiện sự ghi nhận và trách nhiệm, tình

5

cảm của Đảng và Nhà nước và nhân dân ta đối với các thương binh, bệnh binh, thân

nhân liệt sĩ và những người có công với cách mạng. Bên cạnh kết quả đạt được, vẫn

còn tồn tại những khó khăn, bất cập trong việc xây dựng, thực hiện chính sách ưu

đãi đối với người có công với cách mạng. Qua đó, nêu lên một số phương hướng,

giải pháp đến năm 2020 đảm bảo 100% các gia đình người có công có mức sống

cao hơn mức sống trung bình của nhân dân nơi cư trú; đồng thời tập trung hoàn

thiện thể chế, trong đó sửa đổi căn bản, toàn diện Pháp lệnh Ưu đãi người có công

với cách mạng hiện hành theo tinh thần Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19-7-2017, của

Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với

cách mạng.

“Tiếp tục hoàn thiện chính sách, nâng cao mức sống người có công với cách

mạng” là bài viết của tác giả Đào Ngọc Dung đã khái quát về tình hình thực hiện

chính sách đối với người có công ở nước ta trong thời gian qua đồng thời xác định

hai nguồn lực chính trong thực hiện chính sách là Ngân sách Nhà nước và nguồn xã

hội hóa, trong đó nguồn lực từ Nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Theo tác giả, các chế

độ ưu đãi người có công đã được xây dựng và thực hiện tương đối toàn diện tuy

nhiên trên thực tế vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề bất cập và một trong những nguyên

nhân xuất phát từ cơ quan quản lý Nhà nước. “Từ đó, nêu lên một số giải pháp như:

(1) tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đầy đủ chính sách của Đảng và Nhà nước

đối với người có công; (2) tiếp tục nghiên cứu toàn diện các vấn đề tồn tại, vướng

mắc, phát sinh liên quan đến chính sách người có công; (3) thực hiện xử lý hồ sơ

tồn đọng; (4) thực hiện tốt việc xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin

bằng phương pháp thực chứng và giám định ADN; (5) tăng cường phối hợp với cơ

quan liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong

công tác kiểm tra, thanh tra; (6) tiếp tục tuyên truyền sâu rộng chủ trương, chính

sách của Đảng và Nhà nước về chính sách ưu đãi đối với người có công.”

Hệ thống văn bản pháp lý do cơ quan có thẩm quyền ban hành cũng như

những đề tài nghiên cứu khoa học là cơ sở để tác giả tham khảo về cơ sở lý luận

cũng như có cách nhìn sâu hơn về người có công với cách mạng và chính sách cho

6

người có công với cách mạng hiện nay, giúp tác giả có thể vận dụng tốt hơn trong

việc nghiên cứu đề tài của mình. “

Các đề tài trên đều tập trung vào chính sách ưu đãi đối với người có công với

cách mạng, nhưng mỗi đề tài có cách tiếp cận khác nhau, phạm vi khác nhau. Tuy

nhiên chưa có công trình nghiên cứu việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người

có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên. Do đó đề tài “Thực

hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố

Long Xuyên, tỉnh An Giang” được tác giả cho là rất cần thiết nhằm đánh giá thực

trạng, những khó khăn cũng như đưa ra những giải pháp phù hợp với thực tế, góp

phần nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương trong việc thực hiện

chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng.”

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận và thực trạng thực hiện chính sách

ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An

Giang. Từ đó, đề xuất những giải pháp góp phần hoàn thiện việc thực hiện chính

sách ưu đãi người có công với cách mạng trong thời gian tới.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Hệ thống hóa và làm rõ một số vấn đề lý luận của thực hiện chính sách ưu

đãi đối với người có công với cách mạng.

Phân tích thực trạng việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công

với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang, đánh giá những

ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế.

Xác định căn cứ gồm mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ và đề xuất một số giải

pháp, kiến nghị hoàn thiện việc thực hiện chính sách đối với người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang trong thời gian tới.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

7

Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách sách ưu đãi người

có công với cách mạng trong giai đoạn từ năm 2016 đến 2020.

Về không gian: Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách ưu đãi người có

công với cách mạng tại thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang.

Về nội dung: Nghiên cứu thực trạng quá trình thực hiện sách ưu đãi người có

công với cách mạng.

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

5.1. Cơ sở lý luận

Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở các quan điểm, đường lối, chủ

trương, chính sách của Đảng, hệ thống văn bản pháp luật của Nhà nước về việc thực

hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.

5.2. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng các phương pháp của khoa học chính sách công gồm

phương pháp phân tích chính sách và các phương pháp tổng hợp, thống kê, phương

pháp khảo sát.

Thu thập dữ liệu:

- Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp:

Sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp, tham khảo một số báo cáo:

tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; kết quả thực hiện chính sách

an sinh xã hội; kết quả thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng

qua các năm và một số báo cáo khác có liên quan.

- Phương pháp điều tra xã hội học:

Khảo sát 02 công chức thực hiện chính sách người có công với cách mạng

của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên và 13 cán bộ,

công chức phụ trách công tác người có công ở 13/13 phường, xã để thu thập thông

tin và đánh giá việc thực hiện chính sách từ phía người thực hiện chính sách.

Xử lý số liệu:

- Phương pháp tổng hợp, thống kê:

8

Được dùng để thống kê câu trả lời của các đối tượng được khảo sát; tổng hợp

các ý kiến trả lời thông qua khảo sát, tổng hợp phân tích các thông tin từ các dữ liệu

thứ cấp.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

6.1. Về mặt lý luận

Hệ thống và làm rõ một số vấn đề lý luận liên quan đến việc thực hiện chính

sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng. Qua đó, góp phần làm rõ hơn

công tác thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng trên địa bàn

thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang.

6.2. Về mặt thực tiễn

Nghiên cứu đánh giá, phân tích thực trạng việc thực hiện chính sách người

có công với cách mạng nhằm làm rõ những kết quả, thành tựu, nguyên nhân, thách

thức, cũng như những vấn đề đặt ra. Nghiên cứu đề xuất giải pháp khắc phục những

tồn tại, hạn chế nhằm hoàn thiện hơn nữa việc thực hiện chính sách đối với người

có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang trong

thời gian tới.

7. Kết cấu của luận văn

“Ngoài phần mở đầu và kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, nội

dung luận văn được kết cấu thành 3 chương:”

Chương 1: Cơ sở lý luận của thực hiện chính sách đối với người có công với

cách mạng.

Chương 2: Thực trạng việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có

công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang.

Chương 3: Giải pháp hoàn thiện việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với

người có công với cách mạng trong thời gian tới.

9

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI

NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG VỚI CÁCH MẠNG

1.1. Người có công với cách mạng và chính sách ưu đãi đối với người có

công với cách mạng

1.1.1. Khái niệm người có công với cách mạng “

Theo cách hiểu thông thường, người có công là người dân bình thường, làm

việc có ích cho xã hội, có công lao đóng góp cho đất nước. Mặc dù Pháp lệnh ưu đãi

người có công với cách mạng được thực hiện từ năm 1995 nhưng cho tới nay vẫn

chưa có một văn bản pháp luật nào nêu rõ khái niệm người có công với cách mạng.

Vì thế, khái niệm người có công với cách mạng thường được hiểu theo các nghĩa

khác nhau: “

“Theo nghĩa rộng, người có công là những người đã tự nguyện hiến dâng

cuộc đời mình cho việc đại nghĩa, cho sự nghiệp của đất nước. Họ là những người

đã có những đóng góp, những cống hiến xuất sắc phục vụ cho lợi ích của đất nước,

của dân tộc.”

“Cụ thể hơn, người có công là người đã có những cống hiến vì lợi ích của đất

nước, được nhân dân tôn vinh và được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ghi nhận

theo quy định của pháp luật, đồng thời đảm bảo cho họ các chế độ ưu đãi về kinh tế,

về chính trị, xã hội. Ở đây, có thể thấy rõ những tiêu chí cơ bản xác định nội hàm

khái niệm người có công; đó phải là những người có thành tích đóng góp hoặc cống

hiến lớn lao, xuất sắc vì lợi ích chung của đất nước. Những cống hiến đó có thể

được thực hiện trong các cuộc kháng chiến vì độc lập tự do của Tổ quốc hoặc trong

công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.”

“Theo nghĩa hẹp, khái niệm người có công với cách mạng để chỉ những cá

nhân có những đóng góp, cống hiến xuất sắc trong thời kì Cách mạng tháng Tám

năm 1945, trong các cuộc kháng chiến dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, được các cơ quan

nhà nước, tổ chức có thẩm quyền công nhận.”

Khái niệm người có công với cách mạng được có thể được hiểu là: “Người

10

có công với cách mạng là người không biệt dân tộc, tôn giáo, giới tính, tuổi

tác,…có những cống hiến, sức lực, tài năng, trí tuệ cho sự nghiệp xây dựng và bảo

vệ Tổ quốc, độc lập dân tộc hay đem lại thành tích vẻ vang cho đất nước được cơ

quan có thẩm quyền công nhận theo quy định của pháp luật” [18, tr.260].

“Như vậy, tiêu chí cơ bản để xác định người có công với cách mạng đó là

phải có đóng góp, cống hiến xuất sắc vì lợi ích dân tộc. Những đóng góp, những

cống hiến của họ có thể là trong các cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ

quốc và cũng có thể là trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.”

Hệ thống văn bản pháp luật, cơ chế chính sách về tôn vinh, ưu đãi, chăm sóc

người có công ngày càng được hoàn thiện, theo đó khái niệm người có công được

làm rõ như sau:

“Hiến pháp 2013 quy định “Nhà nước, xã hội tôn vinh, khen thưởng, thực

hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với nước” (Khoản 1, Điều 59). Căn cứ

pháp lý để thực hiện chính sách ưu đãi hiện nay được quy định tại Pháp lệnh số

04/2012/UBTVQH13 ngày 16 tháng 7 năm 2012 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội

sửa đổi, bổ sung một số điều của pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng.

Theo Pháp lệnh người có công hiện hành, người có công với cách mạng thuộc 12

nhóm đối tượng sau đây:”

“1. Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945, là người

được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền công nhận đã tham gia tổ chức cách mạng

trước ngày 01 tháng 01 năm 1945.”

“2. Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi

nghĩa tháng Tám năm 1945, là người được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền công nhận

đứng đầu một tổ chức quần chúng cách mạng cấp xã hoặc thoát ly hoạt động cách mạng

kể từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.”

“3. Liệt sĩ, là người đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc,

bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế hoặc vì lợi ích của Nhà nước, của nhân dân

được Nhà nước truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công” thuộc một trong các trường hợp

sau đây: Chiến đấu hoặc trực tiếp phục vụ chiến đấu; trực tiếp đấu tranh chính trị,

đấu tranh binh vận có tổ chức với địch; hoạt động cách mạng, hoạt động kháng

11

chiến bị địch bắt, tra tấn vẫn không chịu khuất phục, kiên quyết đấu tranh hoặc thực

hiện chủ trương vượt tù, vượt ngục mà hy sinh; làm nghĩa vụ quốc tế; đấu tranh

chống tội phạm; dũng cảm thực hiện công việc cấp bách, nguy hiểm phục vụ quốc

phòng, an ninh; dũng cảm cứu người, cứu tài sản của Nhà nước và nhân dân; do ốm

đau, tai nạn khi đang làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn có điều kiện kinh

tế - xã hội đặc biệt khó khăn; thương binh hoặc người hưởng chính sách như thương

binh quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 19 của Pháp lệnh chết vì vết thương tái

phát. Khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ do cơ quan có

thẩm quyền giao; trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu hoặc diễn tập phục

vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm.”

“4. Bà mẹ Việt Nam anh hùng, là những Bà mẹ có chồng, con hoặc bản thân

đã công hiến hy sinh vì sự nghiệp giải phóng Dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa

vụ Quốc tế.”

“5. Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, là người được Nhà nước tặng

hoặc truy tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” theo quy định

của pháp luật.”

“6. Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến, là người được Nhà nước

tuyên dương Anh hùng lao động vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong lao

động, sản xuất phục vụ kháng chiến.”

“7. Thương binh, là quân nhân, công an nhân dân bị thương làm suy giảm

khả năng lao động từ 21% trở lên, được cơ quan, đơn vị có thẩm quyền cấp “Giấy

chứng nhận thương binh” và “Huy hiệu thương binh”. Người hưởng chính sách như

thương binh, là người không phải là quân nhân, công an nhân dân, bị thương làm

suy giảm khả năng lao động từ 21 % trở lên thuộc một trong các trường hợp quy

định tại khoản 1 Điều này được cơ quan có thẩm quyền cấp “Giấy chứng nhận

người hưởng chính sách như thương binh”.”

“8. Bệnh binh, là quân nhân, công an nhân dân mắc bệnh làm suy giảm khả

năng lao động từ 61% trở lên khi xuất ngũ về gia đình được cơ quan, đơn vị có thẩm

quyền cấp “Giấy chứng nhận bệnh binh”.”

“9. Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, là người được

12

cơ quan có thẩm quyền công nhận đã tham gia công tác, chiến đấu, phục vụ chiến

đấu từ tháng 8 năm 1961 đến ngày 30 tháng 4 năm 1975 tại các vùng mà quân đội

Mỹ sử dụng chất độc hóa học và do nhiễm chất độc hóa học dẫn đến một trong các

trường hợp sau đây: Mắc bệnh làm suy giảm khả năng lao động từ 21% trở lên; vô

sinh; sinh con dị dạng, dị tật.”

“10. Người họat động cách mạng hoặc hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù,

đày là người được cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền công nhận trong thời

gian bị tù, đày không khai báo có hại cho cách mạng, cho kháng chiến, không làm

tay sai cho địch.”

“11. Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và

làm nghĩa vụ Quốc tế, là người tham gia kháng chiến được Nhà nước tặng Huân

chương kháng chiến, Huy chương kháng chiến.”

“12. Người có công giúp đỡ cách mạng, là người đã có thành tích giúp đỡ

cách mạng trong lúc khó khăn, nguy hiểm, bao gồm: Người được tặng Kỷ niệm

chương “Tổ quốc ghi công” hoặc “Bằng Có công với nước”; người trong gia đình

được tặng “Kỷ niệm chương Tổ quốc ghi công” hoặc “Bằng Có công với nước”

trước cách mạng tháng Tám năm 1945; người được tặng Huân chương kháng chiến

hoặc Huy chương kháng chiến; người trong gia đình được tặng Huân chương kháng

chiến hoặc Huy chương kháng chiến.”

Theo Pháp lệnh này thì đối tượng được hưởng ưu đãi của Nhà nước không

chỉ là người có công với cách mạng kể trên mà còn bao gồm cả thân nhân của họ,

đó là những người có có mối quan hệ huyết thống, hôn nhân hoặc nuôi dưỡng người

có công với cách mạng. Ngoài ra, người có công với cách mạng không chỉ là người

trực tiếp chiến đấu ở chiến trường mà còn bao gồm những đối tượng đã giúp đỡ,

cống hiến (người có công với cách mạng giúp đỡ cách mạng, Bà mẹ Việt Nam anh

hùng) cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc… Như vậy, có thể thấy Pháp lệnh ưu

đãi người có công với cách mạng chủ yếu điều chỉnh các đối tượng theo nghĩa hẹp.

Ngày 09/12/2020, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thông qua Pháp lệnh số

02/2020/UBTVQH14 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020,

có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2021. Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách

13

mạng năm 2020 với nhiều điểm mới, quy định chặt chẽ, khả thi, bảo đảm chế độ

cho người có công và thân nhân, đáp ứng thực tế thực hiện chính sách ưu đãi người

có công trong giai đoạn tới. Tuy nhiên, về cơ bản các nhóm đối tượng người có

công với cách mạng được không thay đổi nhiều so với Pháp lệnh số

04/2012/UBTVQH13.

Hơn nữa, phạm vi nghiên cứu của đề tài này giới hạn trong giai đoạn 2016 –

2020, nên tác giả thống nhất sử dụng khái niệm người có công với cách mạng được

hiểu theo quy định nêu trong Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm

2012, hiện còn đang có hiệu lực thi hành.

1.1.2. Chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng

Trải“qua các cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ để giành độc lập,

xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế, số lượng người có công với

cách mạng ở nước ta rất lớn. Thấm nhuần tư tưởng của Bác Hồ về truyền thống

Uống nước nhớ nguồn, Đảng và Nhà nước luôn đưa ra những chính sách để phần

nào bù đắp về mặt vật chất và tinh thần cho họ. Đến nay, công tác ưu đãi đối với

người có công trở thành một nhiệm vụ trọng tâm của Đảng và Nhà nước ta, nhiều

phong trào Đền ơn đáp nghĩa, Uống nước nhớ nguồn được cộng đồng xã hội phát

động và phát triển mạnh mẽ trên khắp cả nước mang lại nhiều kết quả thiết thực.

Ở mỗi thời kỳ khác nhau chính sách người có công với cách mạng cũng khác

nhau, mục tiêu sau cùng thì chính sách ưu đãi đối với người có công là sự ghi nhận

những công lao của họ đối với đất nước. Đó là những chế độ đãi ngộ về vật chất và

tinh thần, là sự bày tỏ lòng biết ơn đến những người có nhiều hy sinh, cống hiến

cuộc đời mình cho dân tộc, và nhằm tạo mọi điều kiện, khả năng góp phần ổn định,

nâng cao đời sống cho người có công.”

Căn cứ vào sự phát triển kinh tế - xã hội từng giai đoạn, dựa trên nhiệm vụ

chính trị từng thời kỳ cách mạng, chính sách đối với người có công với cách mạng

là đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước nhằm ghi nhận công lao, sự đóng góp,

hy sinh cao cả của người có công với cách mạng.“Đồng thời, phản ánh sự quan tâm,

trách nhiệm của Nhà nước, của cộng đồng, của thế hệ đi sau đối với thế hệ cha anh

14

thông qua các văn bản pháp luật, các căn cứ pháp lý đối với người có công với cách

mạng được thể chế hóa.”

Chính sách xã hội là hành động chính sách để giải quyết vấn đề nhằm mục

tiêu phúc lợi xã hội, bảo trợ xã hội, phát triển xã hội và phát triển con người [15,

tr.47]. Chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng là một bộ phận của

hệ thống chính sách xã hội mà cụ thể là chính sách an sinh xã hội.“Đây không chỉ là

sự bảo vệ, giúp đỡ mà còn là sự thể hiện nghĩa vụ, trách nhiệm của Nhà nước, của

cộng đồng đối với người có công.”

“Theo Thuật ngữ Lao động Xã hội: “Chính sách người có công là những quy

định chung của Nhà nước bao gồm mục tiêu, phương hướng, giải pháp về việc ghi

nhận công lao, sự đóng góp, sự hy sinh cao cả của người có công, tạo mọi điều kiện

khả năng góp phần ổn định và nâng cao đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần đối với

người có công”.”

Theo tác giả, Chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng thể

hiện trách nhiệm của Nhà nước và nhân dân thông qua các chế độ ưu đãi đặc biệt

nhằm ghi nhận công lao đóng góp và bù đắp phần nào đời sống vật chất, tinh thần

cho người có công. “

Tóm lại, chính sách ưu đãi người có công với cách mạng là chính sách của

Đảng và Nhà nước mang tính nhân văn sâu sắc. Nó là sự thể hiện truyền thống đạo

lý tốt đẹp của dân tộc Việt Nam từ ngàn đời nay, có tác dụng giáo dục cho thế hệ trẻ

ý thức, trách nhiệm và tinh thần phần đấu rèn luyện không ngừng để cống hiến cho

sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Với chức năng của mình, Nhà nước

đóng vai trò vừa là người lãnh đạo thực hiện vừa là người định hướng cho việc triển

khai pháp luật, chính sách về ưu đãi xã hội, huy động tối đa nguồn lực từ cộng

đồng, xã hội nhằm đảm bảo cho người có công được hưởng quyền lợi của mình, cải

thiện cuộc sống và có thêm điều kiện để tiếp tục cống hiến cho đất nước.”

15

1.2. Một số vấn đề lý luận về thực hiện chính sách ưu đãi đối với người

có công với cách mạng

1.2.1. Thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng

“Thực hiện chính sách là tất yếu khách quan để duy trì sự tồn tại của công cụ

chính sách theo yêu cầu quản lý của Nhà nước và cũng là để đạt mục tiêu chính

sách. Thực hiện chính sách là trung tâm kết nối các bước trong chu trình chính sách

thành một hệ thống, nhất là với hoạch định chính sách, có vị trí đặc biệt quan

trọng.”

“Thực hiện chính sách công là giai đoạn đưa chính sách vào thực hiện trong

đời sống. Đây là giai đoạn tổ chức thực hiện các giải pháp chính sách đã lựa chọn

và kiểm tra việc thực hiện. Có thể nói giai đoạn này có ý nghĩa quyết định đến sự

thành bại của một chính sách công, thực hiện chính sách là một khâu hợp thành của

chu trình chính sách, nếu thiếu vắng công đoạn này thì chu trình chính sách không

thể tồn tại. Đó chính là giai đoạn biến ý đồ chính sách thành hiện thực, từng bước

thực hiện các mục tiêu chính sách và mục tiêu chung, qua đó khẳng định tính đúng

đắn của chính sách và giúp chính sách ngày càng hoàn chỉnh.”

Thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng là quá

trình đưa những chính sách đối với người có công với cách mạng, các ưu đãi xã hội

của Nhà nước vào thực tiễn nhằm giúp đỡ, hỗ trợ người có công với cách mạng

phần nào về vật chất cũng như tinh thần, giúp họ vươn lên trong cuộc sống.

“Số lượng người có công với cách mạng hiện nay rất lớn, với những điều

kiện và hoàn cảnh khác nhau, chế độ chính sách khác nhau; do đó để có thể thực hiện

tốt chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng đòi hỏi phải phân định một

hệ thống tổ chức, phân công trách nhiệm cho các tổ chức, xác lập mối quan hệ phối

hợp giữa các tổ chức một cách hiệu quả trong việc thực hiện chính sách nhằm đạt được

những mục tiêu đề ra, đảm bảo công bằng cho các đối tượng. Do tầm quan trọng của

giai đoạn hiện thực hóa chính sách nên các cơ quan nhà nước, các cấp chính quyền cần

quan tâm đặc biệt, chỉ đạo sâu sát công tác tổ chức triển khai thực hiện.”

16

1.2.2. Quy trình tổ chức thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có

công với cách mạng

“Thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng tuân theo quy

trình thực hiện chính sách nói chung và được tiến hành qua 7 bước như sau:”

Bước 1: Nghiên cứu chính sách ưu đãi người có công với cách mạng

Bước nghiên cứu chính sách ưu đãi người có công là bước đầu tiên trong

chu trình thực hiện chính sách người có công. Do đó đòi hỏi đảm bảo thực hiện

đúng chính sách và đáp ứng yêu cầu thực tiễn của địa phương.

Thực hiện chính sách là quá trình phức tạp, diễn ra trong một thời gian dài,

vì thế chúng cần được nghiên cứu các nguồn lực để xây dựng kế hoạch chương

trình mang tính khả thi cao. Trên cơ sở đó, các cơ quan nhà nước triển khai thực

hiện chính sách một cách chủ động, hiệu quả [19, tr. 82].

Bước 2: Phổ biến tuyên truyền chính sách

“Đây là công đoạn tiếp theo sau khi chính sách đã được thông qua, giúp cho

nhân dân, các cấp chính quyền hiểu được về chính sách và giúp cho chính sách

được triển khai thuận lợi và có hiệu quả.”

“Để thực hiện tốt chính sách đối với người có công với cách mạng, công tác

phổ biến tuyên truyền phải được tiến hành dưới nhiều hình thức và dưới nhiều kênh

thông tin khác nhau, đòi hỏi sự tham gia của nhiều chủ thể. Phổ biến, tuyên truyền

được thực hiện cả trước và trong quá trình thực hiện chính sách.”

Bước 3: Phân công phối hợp thực hiện chính sách

“Một chính sách thường được thực hiện trên một địa bàn rộng lớn và nhiều

tổ chức tham gia do đó phải có sự phối hợp, phân công hợp lý để hoàn thành tốt

nhiệm vụ. Mặt khác các hoạt động thực hiện mục tiêu là hết sức đa dạng, phức tạp,

chúng đan xen, thúc đẩy, kìm hãm lẫn nhau, bởi vậy nên cần phối hợp các cấp, các

ngành để triển khai chính sách một cách chủ động, sáng tạo thì sẽ có hiệu quả cao

và sẽ được duy trì liên tục.”

Bước 4: Duy trì chính sách

“Duy trì chính sách là làm cho chính sách tồn tại được và phát huy hết tác

dụng trong thực tế.”Để duy trì được chính sách đòi hỏi phải có sự phối hợp của nhiều

17

yếu tố, trong đó Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, là người tổ chức thực hiện chính sách

phải và tạo điều kiện, môi trường để chính sách được thực hiện. Đối với người thực

hiện phải có trách nhiệm tham gia tích cực vào thực hiện chính sách [19, tr.85].

Bước 5: Điều chỉnh chính sách

“Đây là việc làm cần thiết, diễn ra thường xuyên trong quá trình tổ chức thực

hiện chính sách, được thực hiện bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc điều

chỉnh này phải đáp ứng được việc giữ vững mục tiêu ban đầu của chính sách, chỉ

điều chỉnh các biện pháp, cơ chế thực hiện mục tiêu. Hoạt động này phải hết sức

cẩn thận và không làm biến dạng mục tiêu ban đầu [19, tr. 87].”

Bước 6: Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách

“Để đảm bảo cho chính sách được thực hiện đúng và sử dụng có hiệu quả

mọi nguồn lực. Cơ quan nhà nước thực hiện việc kiểm tra và nếu tiến hành thường

xuyên để nắm vững được tình hình thực hiện chính sách, từ đó có những kết luận

chính xác về chính sách. Công tác kiểm tra giúp các đối tượng thực hiện chính sách

nhận ra những hạn chế để kịp thời điều chỉnh bổ sung, nâng cao hiệu quả do chính

sách mang lại [19, tr. 88].”

Bước 7: Đánh giá tổng kết, rút kinh nghiệm

“Khâu này được tiến hành liên tục trong thời gian duy trì chính sách. Trong

quá trình này có thể đánh giá từng phần hay toàn bộ chính sách; việc đánh giá này

phải tiến hành đối với cả cơ quan nhà nước và đối tượng thực hiện chính sách [19,

tr. 89].”

1.2.3. Ý nghĩa của việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công

với cách mạng

“Người có công với cách mạng là những người đã chịu nhiều những thiệt

thòi trong cuộc sống, chiến tranh đã đi qua nhưng hậu quả để lại là rất lớn; mặc dù

nhiều người vẫn còn sức lao động nhưng vẫn có rất nhiều người mãi mãi không thể

đi lại và lao động, cuộc sống của họ gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì vậy thực hiện

chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng luôn mang lại nhiều ý nghĩa

sâu sắc và đậm nét tính nhân văn.

18

“Thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng nhằm

đảm bảo cho chính sách được hiện thực hóa trong đời sống, đưa chính sách đến

đúng với người thụ hưởng, thông qua thực hiện chính sách có thể khẳng định được

tính đúng đắn của chính sách đồng thời có sự điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn,

góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật và chính sách.”

“Thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng mang

một ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện truyền thống, đạo lý làm người “Uống nước

nhớ nguồn” của dân tộc ta, góp phần ổn định chính trị, xã hội. Thực hiện việc đền

ơn, đáp nghĩa, tôn vinh đối với những người đã có nhiều cống hiến, hy sinh cho đất

nước là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội, đảm bảo người có công

với cách mạng được hưởng những chế độ ưu đãi về vật chất, tinh thần, phù hợp với

những cống hiến, đóng góp của họ theo từng giai đoạn phát triển của đất nước.

Thực hiện tốt chính sách đối với người có công với cách mạng góp phần vào việc

giáo dục sâu sắc ý thức, đạo đức của các thế hệ con cháu về lòng kính trọng, biết ơn

đối với thế hệ đi trước; giáo dục truyền thống anh hùng của lớp cha anh đi trước cho

thế hệ trẻ, cổ vũ cho thế hệ mai sau tiếp bước cha anh bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn thành

quả cách mạng mà thế hệ trước đã đổ máu hy sinh mới giành lại được.”

“Người có công với cách mạng là những người cần sự quan tâm đặc biệt của

xã hội, họ là những người đã cống hiến hết mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc,

hy sinh cả tính mạng để mang lại hòa bình cho đất nước. Thực hiện chính sách đối

với người có công với cách mạng chính là sự ghi nhận công lao đối với những

người đã cống hiến, hy sinh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, góp phần hỗ trợ,

đảm bảo về mặt vật chất cũng như bù đắp về mặt tinh thần cho người có công và

thân nhân của họ.”

“Tóm lại, chăm lo, đảm bảo cuộc sống cho người có công với cách mạng

một phần giúp họ giảm bớt những mất mát, đau thương, mặt khác tạo niềm tin của

họ vào Đảng, Nhà nước, xã hội; giúp họ vươn lên, cùng nhau xây dựng một xã hội

tốt đẹp hơn, góp phần vào sự ổn định chính trị - xã hội của đất nước. Ưu đãi xã hội

đối với người có công với cách mạng bao gồm quyền ưu đãi về đời sống vật chất và

đời sống văn hóa, tinh thần, được xây dựng và ngày càng hoàn thiện trong mối

19

tương quan với điều kiện kinh tế - xã hội. Thông qua việc thực hiện chính sách đối

với người có công với cách mạng, các chế độ ưu đãi được thực hiện, tác động không

nhỏ đến đời sống vật chất và tinh thần của đối tượng thụ hưởng. Nhà nước ta là

người đại diện cho nhân dân, cho toàn xã hội và thông qua quản lý Nhà nước bằng

pháp luật về ưu đãi xã hội đối với người có công với cách mạng sẽ có nghĩa vụ,

trách nhiệm đảm bảo và không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần với

người có công với cách mạng với đất nước.””

1.2.4. Nội dung thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với

cách mạng

“Nội dung thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng dựa

trên các văn bản pháp luật và các văn bản hướng dẫn liên quan, quan trọng nhất là

Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng. Theo đó, các nội dung được thể

hiện cụ thể như sau:”

“Thứ nhất, trợ cấp, phụ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần;”

“Thứ hai, chế độ bảo hiểm y tế;”

“Thứ ba, điều dưỡng phục hồi sức khỏe;”

“Thứ tư, Nhà nước có chính sách hỗ trợ người có công với cách mạng với

cách mạng, thân nhân liệt sĩ có khó khăn về nhà ở và huy động sự tham gia của xã

hội, gia đình người có công với cách mạng;”

“Thứ năm, được ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm; được hỗ trợ để theo

học tại cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân đến trình độ đại học.”

1.2.5. Các quy định về các loại trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng"

Trợ“cấp hàng tháng: là khoản tiền theo quy định của pháp luật về ưu đãi

người có công với cách mạng, được cấp hàng tháng đối với đối tượng hưởng ưu đãi

người có công như: trợ cấp hàng tháng đối với thương binh, bệnh binh, người hoạt

động cách mạng trước cách mạng Tháng Tám năm 1945, người hoạt động kháng

chiến bị nhiễm chất độc hóa học …

Trợ cấp tuất hàng tháng: là khoản tiền theo quy định của pháp luật ưu đãi

người có công với cách mạng, được cấp hàng tháng cho thân nhân của liệt sỹ, thân

nhân của thương binh, bệnh binh mất sức lao động từ 61% trở lên đã hết tuổi lao

20

động, chưa đến tuổi lao động hoặc trên 18 tuổi nhưng bị tật nguyền bẩm sinh, không

còn khả năng lao động.

Trợ cấp tuất nuôi dưỡng hàng tháng: là khoản trợ cấp thường xuyên theo quy

định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng, được cấp cho một số đối

tượng là thân nhân người có công thuộc diện già yếu, cô đơn, không nơi nương tựa.

Trợ cấp một lần: là khoản tiền theo quy định của pháp luật về ưu đãi người

có công với cách mạng, được áp dụng cho từng loại đối tượng hưởng chế độ ưu đãi

khác nhau như: người hoạt động kháng chiến - giải phóng dân tộc, người có công

giúp đỡ cách mạng được nhà nước tặng thưởng huy chương kháng chiến.

Trợ cấp hàng năm: là khoản tiền theo quy định của pháp luật về ưu đãi người

có công với cách mạng, được cấp mỗi năm một lần, áp dụng đối với người đảm

nhiệm thờ cúng liệt sỹ.

Chế độ điều dưỡng: là khoản tiền theo quy định của pháp luật về ưu đãi

người có công với cách mạng, được cấp mỗi năm một lần (áp dụng đối với thương

binh, bệnh binh mất sức lao động từ 81% trở lên, bà mẹ Việt Nam Anh hùng …)

hoặc hai năm một lần (áp dụng đối với thương binh, bệnh binh mất sức lao động

dưới 81%, người hoạt động cách mạng hoặc hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù

đầy, thân nhân liệt sỹ đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng …)

Phụ cấp người phục vụ: là khoản tiền theo quy định của pháp luật về ưu đãi

người có công với cách mạng, được cấp hàng tháng đối với người trực tiếp đảm

nhiệm việc phục vụ, chăm sóc đối với một số đối tượng như: thương bệnh binh,

người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học mất sức lao động từ 81%

trở lên, bà mẹ Việt Nam Anh hùng.

Phụ cấp ưu đãi hàng tháng: là khoản tiền được nhà nước cấp thêm ngoài

khoản trợ cấp chính đối với một số đối tượng thụ hưởng ưu đãi xã hội có hoàn cảnh

đặc biệt đang hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng hoặc là khoản tiền phụ cấp thêm đối

với một số đối tượng khác theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với

cách mạng như: phụ cấp người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945, phụ

cấp đối với thương bệnh binh có vết thương đặc biệt nặng.”

21

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách ưu đãi người có

công với cách mạng “

“Quá trình tổ chức thực hiện chính sách công diễn ra trong thời gian dài và có

liên quan đến nhiều tổ chức, cá nhân, vì thế kết quả tổ chức thực hiện chính sách cũng sẽ

chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố. Nắm chắc được các yếu tố tác động, người chỉ đạo,

điều hành có thể thúc đây những yếu tố tác động tích cực, ngăn chặn hay hạn chế các yếu

tố tác động tiêu cực đến việc tổ chức thực hiện chính sách công. Các yếu tố đó có thể là:

Bản chất của vấn đề chính sách, môi trường thực hiện chính sách, chủ thể thực hiện

chính sách, các đối tác và người hưởng lợi [19, tr. 341].”

“Thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng cũng chịu ảnh

hưởng của các yếu tố này và trên thực tế cũng đã có nhiều đề tài nghiên cứu về vấn

đề này, tuy nhiên trong phạm vi đề tài cũng như điều kiện nghiên cứu của luận văn,

tác giả xin nhấn mạnh một số yếu tố sau::”

1.3.1. Bản chất (tính chất) của vấn đề chính sách.

“Tính chất của vấn đề chính sách, tính đa dạng hay đơn nhất về mặt hành vi

của đối tượng chính sách, số lượng nhân khẩu thuộc đối tượng chính sách và số

lượng hành vi của đối tượng chính sách cần điều chỉnh đều ảnh hưởng trực tiếp đến

hiệu quả thực hiện chính sách công. Theo đó, vấn đề chính sách càng phức tạp, thì

mức độ khó khăn, phức tạp trong thực hiện càng lớn.

“Theo Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng năm 2005 (sửa đổi

năm 2012), người có công với cách mạng bao gồm 12 đối tượng, chính vì vậy đối

tượng điều chỉnh của chính sách đối với người có công với cách mạng rất lớn.

Trong đó, mỗi đối tượng có những điều kiện khác nhau, tỷ lệ thương tật khác nhau

nên việc giải quyết chính sách cho các đối tượng cũng sẽ khác nhau, trong quá trình

tổ chức thực hiện cũng sẽ đưa ra những chính sách khác nhau để có thể đảm bảo

đúng nhu cầu của đối tượng thụ hưởng, đúng vấn đề mà đối tượng gặp phải. Bên

cạnh đó, việc thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng không chỉ

là một hoạt động mà bao gồm nhiều hoạt động, ở nhiều lĩnh vực khác nhau như hỗ

trợ nhà ở, trợ cấp, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng… Vì vậy, việc thực hiện

22

chính sách đòi hỏi thực hiện một cách toàn diện với nguồn lực lớn và sự tham gia

của nhiều chủ thể.”

1.3.2. Yếu tố hệ thống văn bản pháp luật, chính sách của Nhà nước.

“Hệ thống pháp luật của Nhà nước có ảnh hưởng rất lớn đến thực hiện chính

sách đối với người có công với cách mạng, đó là cơ sở để việc thực hiện chính sách

được đúng đắn, hợp lý. Nếu hệ thống pháp luật hoàn thiện, đầy đủ, phù hợp với

thực tế thì việc thực hiện chính sách sẽ dễ dàng và thuận tiện; ngược lại hệ thống

pháp luật còn nhiều kẽ hở, thiếu sót, bất cập thì việc thực hiện chính sách sẽ trở nên

khó khăn và ảnh hưởng đến đối tượng chính sách.”

1.3.3. Chủ thể thực hiện chính sách.

“Tổ chức bộ máy hành chính chịu trách nhiệm thực hiện chính sách cũng ảnh

hưởng đến thực hiện chính sách công. Thực hiện chính sách đối với người có công

với cách mạng được nhiều cơ quan, tổ chức thực hiện và đòi hỏi sự hợp tác và sự

phối hợp hợp lý của các cơ quan tổ chức đó. Cụ thể, giữa các cơ quan hành chính

thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, Uỷ ban nhân dân, tổ chức chính trị

- xã hội các cấp. Khi các cơ quan liên quan có sự phối hợp chặt chẽ và vì lợi ích

chung, thì việc thực hiện chính sách sẽ trở nên thông suốt, hiệu quả. Ngược lại, nếu

thiếu sự phối hợp, thống nhất giữa các cấp, các cơ quan, vì lợi ích cá nhân thì việc

thực hiện chính sách sẽ không đạt được mục tiêu mong muốn, làm ảnh hưởng tiêu

cực đến đối tượng thụ hưởng.”

“Cán bộ, công chức là những người đại diện Nhà nước, chịu trách nhiệm trực

tiếp thực hiện chính sách và đưa chính sách đến với đối tượng cần thụ hưởng, đồng

thời nắm rõ chính sách, pháp luật, quy định. Vì vậy, cán bộ công chức có trình độ

chuyên môn nghiệp vụ tốt, có năng lực và có trách nhiệm cao, tận tình với công

việc, vì lợi ích chung thì thực hiện chính sách sẽ đạt hiệu quả cao, mang lại lợi ích

thiết thực cho người có công với cách mạng.”

1.3.4. Đối tượng thụ hưởng chính sách.

“Đối tượng thụ hưởng chính sách (trình độ, hiểu biết, sự hợp tác,…) có ảnh

hưởng đến kết quả thực hiện chính sách. Đối tượng thụ hưởng chính sách là người

có công với cách mạng và thân nhân của họ. Khi đối tượng thụ hưởng chính sách có

23

khả năng am hiểu về hệ thống pháp luật, chính sách thì công tác thực hiện sẽ dễ

dàng hơn, tạo thuận lợi cho quá trình thực hiện; ngược lại nếu không có sự hợp tác

của đối tượng cũng như trình độ nắm bắt văn bản pháp luật và chính sách của đối

tượng còn hạn chế sẽ gây khó khăn cho công tác triển khai, phổ biến, thực hiện

chính sách, chính sách khó có thể đạt mục tiêu đúng hạn. Nhìn chung, người có

công với cách mạng có nhiều đặc điểm khác nhau, tỷ lệ thương tật khác nhau đòi

hỏi công tác chăm sóc cũng khác nhau vì vậy phải tìm hiểu kỹ đặc điểm, nhu cầu

của họ. Điều này có ý nghĩa quan trọng vì nó sẽ đưa ra được những giải pháp chăm

sóc, hỗ trợ phù hợp, đem lại hiệu quả cao.”

1.3.5. Nguồn lực thực hiện chính sách

“Nguồn lực (con người, tài chính, vật chất) là yếu tố vô cùng quan trọng và

không thể thiếu trong thực hiện chính sách đối với người có công với cách

mạng.”Con người đóng vai trò trung tâm trong thực hiện chính sách, ngoài cán bộ

công chức thì việc phối hợp với các lực lượng khác đặc biệt các cá nhân, tổ chức

ngoài Nhà nước là một yếu tố quan trọng góp phần vào thành công của việc thực

hiện chính sách. Việc thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng sẽ

thuận lợi hơn, dễ dàng đạt được mục tiêu khi nhận được sự ủng hộ của các cá nhân,

tổ chức trong xã hội bởi vì nguồn lực của Nhà nước hạn chế trong khi đối tượng

người có công với cách mạng trong xã hội cần sự giúp đỡ là rất lớn. Do đó, việc huy

động nguồn lực từ xã hội là một trong những hoạt động xuyên suốt cần được quan

tâm trong việc thực hiện chính sách đối với người có công.”

Như vậy thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng không

đơn giản bởi vì nó chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau trong đó có bản chất

hay tính chất của vấn đề chính sách; hệ thống pháp luật, chính sách của Nhà nước;

nguồn lực thực hiện; đối tượng thụ hưởng chính sách và chủ thể thực hiện chính

sách. Những yếu tố này có thể làm cho quá trình thực hiện chính sách thuận lợi hơn

hoặc gây trở ngại, do đó cần quan tâm đến các yếu tố này trong quá trình tổ chức

thực hiện chính sách, đảm bảo mục tiêu đề ra.”

24

1.4. Kinh nghiệm của một số địa phương trong việc thực hiện chính sách

ưu đãi đối với người có công với cách mạng

Hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã tàn phá đất

nước ta một cách nghiêm trọng và gây bao đau thương, có những anh hùng đã ra đi

về với đất mẹ. Hiện nay, nước ta có hơn 9,2 triệu người có công với cách mạng, hầu

hết tất cả các địa phương đều coi trọng công tác chăm lo cho người có công, nhiều

có những địa phương có cách làm hay, linh hoạt đã tạo điều kiện cho người có công

cuộc sống tốt hơn, tác giả xin được giới thiệu đại diện hai địa phương: thành phố Đà

Nẵng, nơi thực dân Pháp nổ phát súng đầu tiên xâm lược nước ta vào năm 1858 và

thành phố Cần Thơ, địa phương láng giềng với tỉnh An Giang.

1.4.1. Thành phố Đà Nẵng: “

Trong những năm qua, Đà Nẵng đã quan tâm, chỉ đạo quyết liệt công tác

chăm lo cho người có công với cách mạng thông qua việc ban hành các văn bản,

như là:“Chỉ thị giải quyết hồ sơ người có công còn tồn đọng; Nghị quyết quy định

chính sách hỗ trợ tiền sử dụng đất, hỗ trợ kinh phí xây mới, sửa chữa nhà ở đối với

người có công với cách mạng và Nghị quyết quy định mức tiền tối thiểu để làm cơ

sở vận động đóng góp Quỹ Đền ơn đáp nghĩa; Đề án nâng cấp mộ, nghĩa trang liệt

sĩ; Kế hoạch tổng rà soát chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng…

“Song song với việc thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với người có

công theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, thành phố

Đà Nẵng đã ban hành một số chính sách đặc thù như: Trợ cấp hàng tháng

500.000đ/người/tháng đối với người có công giúp đỡ cách mạng đang hưởng trợ

cấp hàng tháng, thương binh, người hưởng chính sách như thương binh có tỷ lệ

thương tật từ 21% đến 30% đang hưởng trợ cấp hàng tháng thuộc hộ cận nghèo; trợ

cấp thường xuyên, đột xuất đối với người có công với cách mạng mắc bệnh hiểm

nghèo có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn thành phố…”

Đối với chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở, thành phố đã xây dựng đề án triển

khai thực hiện, huy động nhiều nguồn lực để hỗ trợ. Thời gian qua, Đà Nẵng có

11.698 hộ người có công được hỗ trợ sửa chữa nhà ở (từ 20 đến 30 triệu đồng), xây

mới (60 triệu đồng), với tổng kinh phí hơn 300 tỷ đồng. Ngoài kinh phí của nhà

25

nước hỗ trợ, bản thân người có công với cách mạng cũng tự đối ứng thêm kinh phí

để xây dựng cho ngôi nhà được khang trang hơn. Bên cạnh đó, thành phố còn thực

hiện miễn giảm tiền sử dụng đất cho 2.050 hộ chính sách, kinh phí hơn 86 tỷ đồng;

bố trí 404 lô đất và 120 nhà chung cư cho gia đình chính sách còn khó khăn về đất

ở, nhà ở.”

1.4.2. Thành phố Cần Thơ:

Cần Thơ được đánh giá là nơi thực hiện tốt việc quan tâm, chăm lo đời sống

cho người có công trong nhiều năm qua. Hiện nay, thành phố có 38.512 đối tượng

chính sách người có công với cách mạng; trong đó có 6.449 người đang hưởng trợ

cấp ưu đãi thường xuyên với kinh phí hơn 10 tỷ đồng/tháng. Hiện, thành phố đang

phụng dưỡng 47 Bà Mẹ Việt Nam anh hùng đang hưởng trợ cấp ưu đãi thường

xuyên và tất cả các Mẹ đều được các cơ quan, đơn vị trên địa bàn quan tâm chăm lo

chu đáo.

Cùng với nguồn kinh phí thực hiện chế độ ưu đãi người có công từ ngân sách

Nhà nước, Cần Thơ đã huy động mọi nguồn lực chăm lo đời sống vật chất, tinh thần

cho người có công, đặc biệt là công tác hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa.

Triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào “Uống nước nhớ nguồn”, “Xã, phường

làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ, người có công”; các địa phương tăng cường

vận động, hỗ trợ người có công về nhà ở; phát triển và quản lý tốt nguồn Quỹ Đền

ơn đáp nghĩa. Hoạt động này không chỉ giúp người có công nâng cao chất lượng

cuộc sống mà còn có ý nghĩa góp phần tri ân gia đình chính sách, người có công với

cách mạng…

Thực hiện tốt việc số hóa hồ sơ người có công đang quản lý. Bên cạnh việc

thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công, góp phần nâng cao đời sống cho đối

tượng chính sách, thành phố Cần Thơ còn là một trong những địa phương đi đầu

trong triển khai sắp xếp, bảo trì, lưu trữ và số hóa hồ sơ người có công, tạo điều

kiện thuận lợi trong việc quản lý, lưu trữ cũng như tra cứu phục vụ công tác giải

quyết chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng theo hướng hiện đại,

an toàn, nhanh chóng và chính xác.

26

Qua tham khảo thực tế công tác thực hiện chính sách ưu đãi người có công

của Thành phố Đà Nẵng và Thành phố Cần Thơ cho thấy, ngoài nguồn ngân sách

để chăm lo, hỗ trợ cho đối tượng người có công với cách mạng thì vấn đề xã hội hóa

và phong trào chăm sóc người có công với cách mạng đều được các địa phương

quan tâm triển khai thực hiện tốt và mang lại nhiều kết quả thiết thực. Từ đó góp

phần thực hiện có hiệu quả công tác đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn. “

Bên cạnh thực hiện các chính sách, chế độ ưu đãi theo quy định của Nhà

nước thì địa phương có sự linh động nhất định trong hỗ trợ người có công với cách

mạng và thân nhân của họ dưới nhiều hình thức khác nhau. Thành phố Long Xuyên

có thể học hỏi để tiếp tục duy trì, đưa chính sách đi vào chiều sâu, mang lại nhiều

hiệu quả thiết thực, góp phần ổn định chính trị, xã hội, nâng cao chất lượng cuộc

sống cho người có công với cách mạng và thân nhân tại chính địa phương của mình,

như là:

Thứ nhất, tạo những điều kiện có thể để người có công với cách mạng còn

khó khăn trang trải đời sống hàng ngày bằng những việc làm thiết thực như trợ cấp

thêm hàng tháng 500.000đ/người/tháng đối với người có hoàn cảnh neo đơn, già

yếu, mắc bệnh hiểm nghèo có hoàn cảnh khó khăn...

Thứ hai, xây dựng mô hình “Xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt

sĩ, người có công”. Công tác chăm sóc người có công với cách mạng được các địa

phương tổ chức sáng tạo dưới nhiều hình thức khác nhau, nhiều nơi có cách làm hay

như: thành lập tổ tình thương; nhận đỡ đầu con thương binh nặng, con liệt sỹ… Với

những mô hình như vậy sẽ góp phần giúp đỡ rất lớn cho người có công với cách

mạng trong cuộc sống và tạo hiệu ứng tốt trong hoạt động tuyên truyền. Thành phố

Long Xuyên có thế mạnh là địa phương phát triển về công nghiệp – dịch vụ, với

nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh đóng trên địa bàn, do đó công tác

xã hội hóa, thu hút các nguồn lực trên địa bàn bằng các hình thức thiết thực là nội

dung cần quan tâm thực hiện có hiệu quả.”

Thứ ba, sắp xếp, bảo trì và lưu trữ số hóa tài liệu hồ sơ người có công. Ứng

dụng công nghệ thông tin số hóa hồ sơ người có công nhằm đáp ứng công tác quản

lý và nhu cầu thông tin cần được cung cấp đầy đủ và kịp thời khi giải quyết chính

27

sách. Đồng thời, giảm thiểu việc tra cứu trực tiếp đối với các loại hồ sơ đặc biệt

quan trọng trong tình trạng vật lý kém và có tần suất khai thác nhiều, tiết kiệm thời

gian, nhân lực, kinh phí trong việc bảo quản tài liệu hồ sơ. Việc số hóa hồ sơ người

có công đã giúp cho các địa phương dễ dàng tra cứu thông tin phục vụ công tác

quản lý, giải quyết chính sách đối với người có công với cách mạng một cách, an

toàn, nhanh chóng và chính xác.

Thành phố Long Xuyên là một trong những địa bàn có số lượng người có

công lớn nhất của tỉnh An Giang. Hầu hết giấy tờ chứng thực của người có công có

từ lâu là bản giấy nên việc lưu trữ tài liệu gặp nhiều khó khăn. Việc lưu trữ hệ thống

văn bản truyền thống có nhiều hạn chế như cồng kềnh, tốn diện tích, dễ hỏng hóc,

khó tra cứu. Chính vì vậy, việc số hóa hồ sơ người có công góp phần tích cực vào

việc quản lý hồ sơ, hỗ trợ cho việc lưu trữ tài liệu bằng chứng và quản lý thực hiện

chính sách cho người có công được đảm bảo. Với điều kiện hiện nay, thành phố có

thể nghiên cứu, áp dụng việc số hóa hồ sơ cho người có công nhằm mang lại hiệu

quả thiết thực. “

Ngoài ra, công tác đào tạo nghề cho đối tượng chính sách luôn là một giải

pháp có tính chiến lược mang tính căn cơ, lâu dài. Thông qua việc dạy nghề cho

người có công và con em họ, giúp tạo lập công việc ổn định, phát triển kinh tế, ổn

định cuộc sống. Đây là nội dung quan trọng trong điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay

vẫn còn nhiều mục tiêu cần thực hiện, bên cạnh sự tham gia của toàn xã hội, của các

cấp, các ngành thì bản thân đối tượng cũng không ngừng phấn đấu tự vươn lên

trong lao động, sản xuất và trong cuộc sống. Việc chú trọng thực hiện các chính

sách đào tạo nghề, sắp xếp việc làm cho con em gia đình chính sách để ổn định cuộc

sống cần được quan tâm thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.”

28

Tiểu kết chương

Chương 1 đưa ra những cơ sở lý luận chung của đề tài, trong đó có khái niệm

người có công với cách mạng và chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng.

“Bên cạnh đó, Chương 1 cũng đã nêu lên một số vấn đề lý luận về chính sách

ưu đãi đối với người có công với cách mạng: ý nghĩa, nội dung của thực hiện chính

sách ưu đãi đối với người có công; kinh nghiệm của một số địa phương trong thực

hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng. Phân tích làm rõ

những yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với các

yếu tố, bao gồm: bản chất (tính chất) của vấn đề chính sách, hệ thống văn bản pháp

luật, chủ thể thực hiện chính sách, đối tượng thụ hưởng chính sách và nguồn lực cho

việc thực hiện chính sách. Những cơ sở lý luận nhằm tạo nền tảng đi sâu phân tích thực

trạng ở chương 2 và đưa ra giải pháp phù hợp ở chương 3 của luận văn.”

29

Chương 2

THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI NGƯỜI CÓ CÔNG

VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ LONG XUYÊN

2.1. Khái quát về thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang

“Thành phố Long Xuyên là thành phố tỉnh lỵ và là trung tâm chính trị, kinh

tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật của tỉnh An Giang, có vị trí chiến lược, là điểm giao

thoa giữa 2 khu vực năng động của vùng đô thị trung tâm và tứ giác Long Xuyên.

Đồng thời nằm trong trung tâm của vùng tam giác phát triển Thành phố Hồ Chí

Minh - Cần Thơ - Phnom Penh (Campuchia).

Năm 1999, Long Xuyên trở thành thành phố trực thuộc tỉnh An Giang. Ngày

23/7/2020, thành phố Long Xuyên được công nhận là đô thị loại I trực thuộc tỉnh

An Giang.

Với diện tích 114,96 km2, Long Xuyên hiện có 13 đơn vị hành chính, gồm

11 phường và 2 xã với 96 khóm, ấp. Quy mô dân số trong những năm gần đây có sự

biến động chủ yếu ở khu vực thành thị do tập trung nhiều trường học, bệnh viện,

nhà máy, xí nghiệp... Dân số trung bình hiện nay của thành phố Long Xuyên là

272.186 người, với 73.746 hộ.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân trong 5 năm gần đây đạt 10,31%; cơ

cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng đã tác động tích cực đến sự phát triển của địa

phương. Năm 2019, thu nhập bình quân đầu người của thành phố đạt 132 triệu

đồng/người cao hơn gấp 2 lần mức bình quân của tỉnh An Giang. Tỷ trọng thương

mại dịch vụ chiếm 81,5% trong cơ cấu kinh tế, cao nhất trong hệ thống 12 đô thị

tỉnh lỵ của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Với lợi thế là đô thị trung tâm, là đầu mối giao thương quan trọng có vai trò

thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh An Giang. Lao động của thành phố

tập trung chủ yếu vào các ngành công nghiệp, khoa học – công nghệ, thương mại –

dịch vụ. Cùng với vị trí nằm bên bờ sông Hậu kết hợp với hệ thống nhiều kênh rạch

và điều kiện thiên nhiên ưu đãi của vùng sông nước, rất thuận lợi để phát triển du

lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Phát huy tiềm năng sẵn có,

30

trong những năm qua, thành phố đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để phát triển

kinh tế, văn hóa, xã hội, tạo tiềm lực quan trọng để thành phố tiếp tục thực hiện tốt

hơn nữa công tác ưu đãi chính sách cho người có công trong thời gian tới.”

Bảng 2.1. Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu

thành phố Long Xuyên năm 2020

STT

Chỉ tiêu

Đơn vị tính Kết quả

1

Thu ngân sách

Tỷ đồng

1.321

2 Chi ngân sách

Tỷ đồng

1.031

3 Xã đạt chuẩn nông thôn mới

%

100

3

Tỷ lệ chống mù chữ

%

97,5

4

Tỷ lệ phổ cập giáo dục Tiểu học

%

98,28

5

Trường đạt chuẩn quốc gia

%

67,86

6

Số giường bệnh trong 1 vạn dân

Giường

94,65

7

Số y, bác sĩ trong 1 vạn dân

Người

2231

8

Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng

%

9,43

9

Tỷ lệ dân dùng nước hợp vệ sinh

%

100

10 Tỷ lệ BHYT toàn dân

%

92

11 Dân số trung bình

Người

272.591

12 Mật độ dân số

Người/Km2

2.363

13 Tỷ lệ dùng điện sinh hoạt

%

100

14 Tỷ lệ hộ nghèo

%

0,03

15 Xã văn hóa

%

100

16 Phường văn minh đô thị

%

100

“Nguồn: Uỷ ban nhân dân thành phố Long Xuyên”

2.2. Tình hình người có công với cách mạng đang quản lý trên địa bàn

thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang

Trong kháng chiến, Long Xuyên là một trong những chiếc nôi cách mạng

của Đảng, hiện có Di tích lịch sử Cách mạng xã Mỹ Khánh và đặc biệt là quê hương

của cố Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng ở xã Mỹ Hòa Hưng.

31

Bảng 2.2: Số lượng người có công với cách mạng đang quản lý trên địa bàn thành phố

STT

Đối tượng

Ghi chú

Tổng số

Tỷ lệ %

Đang hưởng trợ cấp hàng tháng Số người

1

70

0

0,00

Người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945

2

43

4

9,30

Người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến tháng 8/1945

3

766

106

13,84

Liệt sĩ

Thân nhân hưởng tuất

4 Bà mẹ Việt Nam anh hùng

57

3

5,26

5 Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân

4

0

0,00

6

0

Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến

7

422

55,89

Thương binh, người hưởng chính sách như Thương binh, Thương binh loại B

Có 3 thương binh MSLĐ

755

8 Bệnh binh

32

4,24

9

253

255

100,79

Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học

Có 02 thân nhân người HĐKC bị nhiễm CĐHH

10

120

91

75,83

Người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày

11

304

Trợ cấp một lần

Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế

12 Người có công giúp đỡ cách mạng

1043

97

9,30

Còn lại trợ cấp một lần

Tổng cộng

3.415

1.010

29,58

“Nguồn: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên”

Hiện nay, An Giang có hơn 40.000 hồ sơ người có công với cách mạng,

người tham gia cách mạng, trong đó thành phố Long Xuyên đang quản lý hơn 3.415

32

đối tượng chính sách người có công với cách mạng và thân nhân người có công với

cách mạng, chiếm 8,5% số lượng người có công của toàn tỉnh An Giang. Cụ thể, số

lượng người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố được tổng hợp tại bảng 2.2

Qua đó có thể thấy, thành phố Long Xuyên đang quản lý và thực hiện chi trả với

trợ cấp, chế độ ưu đãi cho số lượng đối tượng người có công tương đối lớn. Đây có thể

xem là nhiệm vụ nặng nề, đòi hỏi sự cố gắng, quyết tâm của đội ngũ cán bộ, công chức

làm công tác chính sách ưu đãi đối với người có công trên địa bàn thành phố.

2.3. Quy trình tổ chức thực hiện chính sách ưu đãi người có công với

cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên

Qua nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng việc thực hiện chính sách ưu đãi người

có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tác giả nhận thấy chính

sách ưu đãi người có công với cách mạng được thành phố triển khai thực hiện đầy

đủ theo các bước của quy trình thực hiện chính sách, gồm các nội dung sau:

2.3.1. Nghiên cứu chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng

trên địa bàn thành phố Long Xuyên “

“”Nghiên cứu chính sách là giai đoạn quan trọng trước khi đưa chính sách

vào thực tế. Dựa trên tình hình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, thành phố sẽ

bố trí nguồn lực cho phù hợp để thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách

mạng. Trên cơ sở các văn bản pháp luật, trong đó quan trọng nhất là Pháp lệnh ưu

đãi người có công với cách mạng số 26/2005/PL-UBTVQH ngày 29/6/2005; Pháp

lệnh số 04/2012/PL-UBTVQH sửa đổi bổ sung một số điều của pháp lệnh ưu đãi

người có công với cách mạng; Nghị định 31/2013/NĐ-CP ngày 09/4/2013 của

Chính phủ Quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh ưu đãi

người có công với cách mạng và các văn bản có liên quan trong thực hiện chính

sách đối với người có công và thân nhân người có công với cách mạng. Các đối

tượng được hưởng các chế độ ưu đãi của Nhà nước được cụ thể hóa bằng các văn

bản của Nhà nước, Chính phủ, Bộ, ngành có liên quan và văn bản hướng dẫn của Sở

Lao động - Thương binh và Xã hội.”

Thời gian qua, thành phố đã ban hành nhiều kế hoạch tổ chức triển khai thực

hiện chính sách người có công với cách mạng trên địa bàn. Căn cứ Nghị quyết và

33

các văn bản chỉ đạo hàng năm của Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố xây dựng

kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách

mạng mang lại hiệu quả cao. Theo đó, giao cho các ngành của thành phố và Ủy ban

nhân dân các phường, xã cũng như các cơ quan liên quan tham gia thực hiện công

tác triển khai các văn bản, chủ trương mới của Đảng, Nhà nước đến các đối tượng

thụ hưởng theo quy định.

Sau khi kế hoạch thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách

mạng được triển khai thực hiện, đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực. Nội dung

thực hiện các chương trình, kế hoạch đều xác định rõ thời gian thực hiện, đối tượng

thụ hưởng cũng như nguồn kinh phí và có phân công trách nhiệm cụ thề… Qua đó,

các chế độ chính sách ưu đãi mới của Đảng và Nhà nước đối với người có công luôn

được các ngành liên quan và các phường, xã quan tâm triển khai thực hiện đầy đủ,

kịp thời, góp phần chăm lo tốt đời sống cho các gia đình người có công với cách

mạng, từ công tác cấp phát trợ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần đến quà Tết, quà

nhân dịp Ngày Thương binh – Liệt sĩ 27/7, hỗ trợ cất, sửa nhà tình nghĩa, phụng

dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, điều dưỡng phục hồi sức khỏe hàng năm, cấp

phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, ưu đãi giáo dục – đào tạo và các chính

sách ưu đãi khác đối với người có công....

Theo kết quả khảo sát của tác giả đối với công chức thực hiện chính sách ưu

đãi người có công trên địa bàn thành phố, có 100% đều đánh giá các chế độ được

hoàn thành theo đúng kế hoạch đề ra. Qua đó cho thấy các chính sách được triển

khai thực hiện một cách đầy đủ, kịp thời”(Phục lục 2).”

2.3.2. Phổ biến tuyên truyền về chính sách ưu đãi đối với người có công

với cách mạng

“Bằng nhiều hình thức tuyên truyền, trong những năm qua các chủ trương,

chính sách của Đảng và Nhà nước có liên quan đến lĩnh vực người có công và

phong trào Đền ơn đáp nghĩa của địa phương luôn được các cấp, các ngành quan

tâm triển khai thực hiện tốt. Các chế độ trợ cấp ưu đãi thường xuyên hàng tháng và

một lần cho các đối tượng được thực hiện đảm bảo đúng quy định, chi trả đầy đủ và

kịp thời. Kế hoạch vận động quỹ Đền ơn đáp nghĩa từ thành phố đến phường – xã

34

hàng năm đều được tổ chức thực hiện tốt, nhận thức của người dân đối với công tác

Đền ơn đáp nghĩa ngày càng được nâng lên, qua đó đã thu hút được nhiều tổ chức

và cá nhân quan tâm nhiệt tình hưởng ứng và tích cực tham gia đóng góp. Cụ thể là:

+ Thành phố luôn xác định công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật

về chính sách ưu đãi người có công là vấn đề quan trọng và cần thiết, nhằm thông suốt

trong nội bộ và ngoài nhân dân . Vì vậy, ngay sau khi các chính sách pháp luật mới của

Nhà nước có hiệu lực thi hành, áp dụng, Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội đã

chủ động tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố Long Xuyên triển khai thực hiện kịp

thời các văn bản về chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn

bằng nhiều hình thức như gửi văn bản, thông tin và phổ biến rộng rãi công khai trên Đài

Truyền thanh; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố tuyên truyền các chính

sách người có công với cách mạng thông qua các tổ chức đoàn thể đến đoàn viên, hội

viên và nhân dân để các tổ chức và người dân thông suốt, nhằm mục đích thực hiện

đúng, đủ, kịp thời công khai chế độ ưu đãi đối với người có công và thân nhân của họ

theo quy định chung của Đảng và Nhà nước.

+ Đài Truyền thanh thành phố hàng tháng đều xây dựng nhiều chuyên mục

với các nội dung như: tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của các ngành, các

cấp và nhân dân về tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác đền ơn đáp nghĩa, qua

đó nâng cao trách nhiệm của toàn xã hội cùng chung tay chăm lo cho người có

công. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác Đền ơn đáp nghĩa, kêu gọi sự hưởng ứng và

tích cực tham gia của các tổ chức, cá nhân; phát huy sức mạnh của toàn xã hội để

phong trào Đền ơn đáp nghĩa của thành phố ngày càng phát triển sâu rộng và đạt

hiệu quả cao. Kịp thời tuyên truyền các chủ trương, chính sách mới của Nhà nước

trong ưu đãi đối với người có công với cách mạng, cũng như các hoạt động chăm lo

cho người có công được triển khai thực hiện trên địa bàn thành phố, kịp thời phản

ánh các gương điển hình tiên tiến của các thương binh, bệnh binh với tinh thần vượt

khó, chí thú làm ăn, chăm lo sản xuất kinh doanh để vươn lên làm giàu chính đáng,

góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Một số quy định mới được ban hành đã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong

quá trình thực hiện như: Về điều kiện xét phong tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam

35

anh hùng”; người hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày được trợ cấp hàng tháng;

thời gian điều dưỡng luân phiên từ 05 năm/lần rút còn 02 năm/lần; bảo hiểm y tế

cho thân nhân liệt sĩ, thân nhân thương binh – bệnh binh; người hoạt động kháng

chiến bị nhiễm chất độc hóa học tỷ lệ từ 61% và trợ cấp tuất hàng tháng cho thân

nhân thương binh – bệnh binh, các chế độ chính sách theo Quyết định số

62/2011/QĐ-TTg về chế độ chính sách đối với đối tượng tham gia chiến tranh bảo

vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia, giúp bạn Lào sau ngày 30/4/1975

đã phục viên xuất ngũ, Quyết định 49/2015/QĐ-TTg về chế độ chính sách đối với

Dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo

vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế, hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng

theo Quyết định số 22/2015/QĐ-TTg,… Từ đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho công

tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cá nhân, thân nhân người có công về các

chế độ chính sách, qua đó đã tạo sự đồng thuận rất cao khi thực hiện và giải quyết

chế độ ưu đãi chính sách đối với người có công.

Ngoài ra, Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên

và các phường, xã thường xuyên tổ chức tuyên truyền, phổ biến về thực hiện các

chế độ chính sách cho người có công trên địa bàn thành phố bằng nhiều hình thức,

thông qua các buổi hội nghị, các buổi tuyên truyền, họp dân,… kết quả có được 308

cuộc có 12.936 lượt người tham dự trong giai đoạn 2016 – 2020.

Bên cạnh đó, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cũng tổ chức các lớp tập

huấn cho cán bộ, công chức làm công tác ưu đãi người có công với cách mạng cấp

huyện khi Trung ương ban hành các văn bản mới. Qua các lớp tập huấn đã trang bị,

cập nhật cho cán bộ, công chức có những kiến thức nhất định về các chính sách, các

quy định pháp luật mới, tạo điều kiện để thực hiện chính sách cho đối tượng được

tốt hơn.

Theo khảo sát công chức về “các hình thức phổ biến, tuyên truyền chính sách

đối với người có công với cách mạng nào thường được sử dụng?”, kênh thông tin

truyền miệng trực tiếp từ công chức chuyên môn chiếm tỷ lệ lớn (100% người được

khảo sát), sau đó đến kênh thông tin từ “Bảng niêm yết tại trụ sở UBND phường,

xã” (80% người được khảo sát) và “Hệ thống đài truyền thanh” (73% người được

36

khảo sát). Qua đó cho thấy các hoạt động phổ biến, tuyên truyền chính sách được

quan tâm thực hiện thường xuyên, trong đó hình thức truyền miệng trực tiếp đem lại

hiệu quả cao nhất. “

“Với nhiều hình thức phong phú và thiết thực đã tạo nên những chuyển biến

tích cực trong thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng nói chung

và nhận thức của người dân nói riêng, giúp họ hiểu hơn về chính sách và quyền lợi

của mình.”

2.3.3. Phân công, phối hợp thực hiện chính sách đối với người có công

“Để tổ chức thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công với cách

mạng đòi hỏi sự tham gia của nhiều cơ quan, mỗi cơ quan chịu trách nhiệm trong

việc thực hiện nhiệm vụ của mình nhằm thực hiện chính sách một cách thông suốt

và hiệu quả, trong đó:”

+ Được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, Uỷ ban nhân dân thành phố thực

hiện chức năng quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trong phạm

vi thành phố; ban hành các chỉ thị, quyết định và các chương trình kế hoạch để triển

khai, hướng dẫn việc thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng

trên địa bàn thành phố; phê duyệt các kế hoạch về lĩnh vực Lao động - Thương binh

và Xã hội trong đó có lĩnh vực chính sách người có công với cách mạng.

+ Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên là cơ

quan chịu trách nhiệm chính trong việc triển khai thực hiện chính sách ưu đãi đối

với người có công với cách mạng tại địa bàn thành phố dưới sự chỉ đạo trực tiếp của

Thành ủy và Uỷ ban nhân dân thành phố. Trong đó, mảng chính sách người có công

với cách mạng của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội do một Phó Trưởng

phòng được phân công trực tiếp điều hành và một chuyên viên giúp việc lãnh đạo

quản lý đối tượng, tiếp nhận, đề xuất xử lý các công việc liên quan đến chính sách

người có công với cách mạng.”

Trong tổ chức thực hiện chính sách, Phòng đã chủ trì, phối hợp với các

ngành, đoàn thể, cơ quan trong xây dựng phong trào Đền ơn đáp nghĩa nhằm chăm

lo đời sống vật chất, tinh thần người có công với cách mạng cũng như việc thực

hiện Pháp lệnh ưu đãi người có công; ban hành văn bản hướng dẫn chuyên môn

37

nghiệp vụ trong lĩnh vực người có công, triển khai các văn bản liên quan tới Ủy ban

nhân dân các phường, xã và các đơn vị trên địa bàn.

+ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố thực hiện chức năng giám

sát đối với các hoạt động thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã

hội, các tổ chức xã hội có trách nhiệm tuyên truyền vận động hội viên, đoàn viên

trong tổ chức mình và nhân dân thực hiện.

+ Cấp phường, xã bố trí một biên chế là công chức hoặc cán bộ bán chuyên

trách phụ trách chính sách người có công và tùy theo phường, xã kiêm luôn các

mảng công tác của ngành Lao động – Thương binh và Xã hội như bảo trợ xã hội,

giảm nghèo, phòng chống tệ nạn xã hội, trẻ em... Phần lớn cán bộ phụ trách công

tác chính sách ưu đãi người có công cấp xã không ổn định, thường xuyên thay đổi,

nên đã phần nào ảnh hưởng đến việc giải thích, hướng dẫn thực hiện các chế độ cho

đối tượng… Bên cạnh đó, công việc nhiều nhưng chế độ chính sách chưa đảm bảo

để khuyến khích cán bộ yên tâm công tác.

Ngoài ra, để đảm bảo thực hiện hiệu quả chính sách người có công với cách

mạng, Ủy ban nhân dân thành phố Long Xuyên đã chỉ đạo thành lập, kiện toàn và

củng cố các Ban chỉ đạo thực hiện chính sách người có công với cách mạng từ cấp

thành phố đến cấp phường, xã, phân công phối hợp thực hiện để đảm bảo triển khai

thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách, như Ban quản lý Quỹ Đền ơn đáp

nghĩa, Ban Chỉ đạo xây dựng nhà ở theo Quyết định 22/2013/QĐ-TTg…

Việc phân công nhiệm vụ cụ thể đối với cơ quan chủ trì và cơ quan phối hợp

trong triển khai thực hiện chương trình, kế hoạch, các chế độ ưu đãi khác đối với người

có công với cách mạng luôn được Ủy ban nhân dân thành phố chú trọng, quy định cụ

thể trong các văn bản, kế hoạch triển khai nhằm huy động tối đa nguồn lực, sự phối

hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan để kết quả thực hiện luôn mang lại hiệu quả cao.

Theo kết quả khảo sát công chức phụ trách công tác người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố, với các nội dung: “

+ Về trình độ của cán bộ, công chức phụ trách công tác người có công, có

80% người có trình độ Đại học; 13% người trình độ Cao đẳng và 7% người có trình

38

độ Trung cấp; về kinh nghiệm công tác liên quan đến người có công với cách mạng,

có 13% người có kinh nghiệm từ 10 đến 15 năm, 53% người có kinh nghiệm từ 05

đến 10 năm và 33% người có kinh nghiệm dưới 05 năm. Với đội ngũ nhân sự có

kinh nghiệm trong thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng, các

công chức đều làm việc với tinh thần trách nhiệm, hướng dẫn thủ tục cho người

dân. Tuy vậy, việc nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kỹ năng, kiến thức mới

luôn luôn là đòi hỏi cần thiết.

+ Về nhân sự đảm bảo cho quá trình thực hiện chính sách, có 93% người

được hỏi cho rằng “có nhân sự phụ trách nhưng kiêm nhiệm nhiều việc”. Đồng thời,

với câu hỏi “Anh/Chị thường gặp những khó khăn nào trong quá trình thực hiện

chính sách đối với với người có công với cách mạng”, cũng có 73% ý kiến cho trả

lời gặp khó khăn về vấn đề “nhân sự”.

Qua đó, có thể thấy với một đội ngũ nhân sự mỏng trong khi đó lĩnh vực

chính sách đối với người có công với cách mạng lại khá rộng, đó cũng là trở ngại

lớn khi giải quyết công việc, cũng như giải đáp những thắc mắc của người dân đôi

lúc chưa được đối tượng hài lòng. Điều này cho thấy vấn đề nhân sự chưa đảm bảo

gây ra những khó khăn nhất định đòi hỏi cần có những giải pháp lâu dài để bố trí

nhân lực phục vụ công tác này, đi đôi với quá trình đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao

trình độ đối với đội ngũ công chức trong thực hiện chính sách ưu đãi đối với người

có công với cách mạng trên địa bàn thành phố trong thời gian tới.”

2.3.4. Duy trì chính sách người có công với cách mạng

“Thời gian qua, thành phố thường xuyên tiến hành rà soát việc thực hiện

chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng nhằm đánh giá đầy đủ việc

thực hiện chính sách, phát hiện kịp thời những chậm trễ, thiếu sót trong quá trình

thực hiện; đồng thời xây dựng các giải pháp để khắc phục, kiến nghị bổ sung hoàn

thiện chính sách người có công với cách mạng. Nhìn chung, các chính sách người

có công với cách mạng được duy trì hiệu quả dựa trên việc rà soát hàng năm các

quy trình, thủ tục, đảm bảo đúng đối tượng, đầy đủ chính sách và kịp thời.””

Việc thường xuyên tuyên truyền, vận động các đối tượng chính sách và cộng

đồng xã hội tham gia vào quá trình tổ chức thực hiện chính sách cũng được thành

39

phố quan tâm; tăng cường thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở để người dân mạnh

dạn tham gia đóng góp ý kiến, góp phần thực hiện tốt quản lý xã hội, phối hợp với

cấp có thẩm quyền giám sát, kiểm tra việc thực hiện chính sách tại địa phương cũng

như những biện pháp được thành phố lựa chọn nhằm mục đích duy trì tốt chính sách

người có công với cách mạng trên địa bàn.

Trong những năm qua, mặc dù nguồn thu ngân sách gặp không ít khó khăn,

Chính phủ, tỉnh và thành phố vẫn ưu tiên phân bổ kinh phí hàng năm đảm bảo để

chi trả các khoản trợ cấp thường xuyên, trợ cấp một lần, chế độ điều dưỡng, bảo

hiểm y tế… nhằm hỗ trợ kịp thời cho các đối tượng.

Có thể khẳng định, việc duy trì thực hiện hiệu quả các chính sách đối với

người có công với cách mạng trên địa bàn là do thành phố đã tập trung chú trọng

đến một số nội dung chủ yếu sau: (i) Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến,

hướng dẫn chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước đối với người có công với cách

mạng cho các ngành, các phường, xã và người dân biết để thực hiện; (ii) Duy trì về

nguồn lực con người, tài chính, cơ sở vật chất, điều kiện làm việc của đội ngũ cán

bộ và tạo điều kiện để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cũng như ý thức,

trách nhiệm trong việc thực hiện chính sách. Đồng thời có sự phối hợp nhịp nhàng

giữa các cơ quan, ban ngành và phường, xã trong việc thực hiện chính sách; (iii)

Tăng cường xã hội hoá, đẩy mạng phòng trào chăm sóc người có công với cách

mạng từ thành phố đến phường, xã thông qua các hoạt động Đền ơn đáp nghĩa để

cùng nhau quan tâm, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần đối với người có công với

cách mạng.”

2.3.5. Điều chỉnh chính sách người có công với cách mạng

“Hệ thống văn bản pháp luật chính là cơ sở quan trọng trong xây dựng kế

hoạch triển khai và kiểm soát việc thực hiện các chính sách cho đối tượng. Thông

qua các kế hoạch được xây dựng góp phần giúp hoạt động được tiến hành một cách

thuận lợi, khoa học và đảm bảo tính chính xác và công bằng cho các đối tượng

người có công với cách mạng.”

Theo khảo sát với công chức về số lượng văn bản trong thực hiện chính sách

ưu đãi đối với người có công với cách mạng, có 100% ý kiến đều cho rằng “nhiều

40

văn bản”. Trong câu hỏi “Anh/Chị thường gặp những khó khăn nào trong quá trình

thực hiện chính sách đối với với người có công với cách mạng?”, có 27% ý kiến

“Trong lĩnh vực người có công với cách mạng như hiện nay với số lượng văn

gặp khó khăn từ vấn đề “văn bản”. “

bản lớn cũng là một trong những khó khăn cho công tác thực hiện, trong đó có đến

3 pháp lệnh điều chỉnh trong lĩnh vực này (Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách

mạng 2005, Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng sửa đổi bổ sung một số

điều của pháp lệnh 2005, Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự nhà nước”“Bà mẹ

Việt Nam anh hùng) và còn nhiều văn bản khác điều chỉnh ở nhiều lĩnh vực khác

nhau, đối tượng khác nhau như Luật thi đua khen thưởng năm 2013. Nhiều đối

tượng mong muốn giám định lại tỷ lệ thương tật do trước kia máy móc, trang thiết

bị giám định chưa đủ điều kiện và chưa hiện đại, nhưng theo quy định thì việc thực

hiện giám định lại thì vết thương phải tái phát (Khoản 5 Điều 3 Thông tư

45/2014/TTLT-BYT-BLĐTBXH về Hướng dẫn giám định thương tật đối với

thương binh và người hưởng chính sách như thương binh), từ đó không tạo được sự

công bằng cho một số đối tượng, gây khó khăn trong công tác thực hiện chính sách.”

Chính sách phải đúng đắn, việc thực hiện mới mang lại hiệu quả, nên cần

thiết phải có sự tổng kết đánh giá các kế hoạch trong quá trình triển khai và sau khi

triển khai thực hiện để có thể có hướng đề xuất và điều chỉnh kịp thời để việc thực

hiện chính sách sớm đi vào cuộc sống.

Vấn đề xem xét sửa đổi, điều chỉnh một số nội dung quy định trong các

chính sách và thực hiện chính sách đối với người có công cách mạng là cần thiết.

Tuy nhiên trong thực tế quá trình triển khai thực hiện vẫn còn nhiều vấn đề phát

sinh mới mà trong các văn bản pháp luật đối với người có công chưa được cập nhật

hoặc có cập nhật nhưng không còn phù hợp. Vì vậy, trong quá trình thực hiện, duy

trì chính sách, Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội đã tham mưu, cân nhắc,

xem xét thực trạng tình hình địa bàn đã kiến nghị điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp

với tình hình thực tế. Sự điều chỉnh này không làm thay đổi mục tiêu của chính sách

mà còn nâng cao trách nhiệm trong giải quyết công việc của đội ngũ cán bộ công

chức, nhận được sự đồng thuận cao từ phía người dân.”

41

2.3.6. Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách đối

với người có công với cách mạng

“Công tác theo dõi, đôn đốc, kiểm tra nhằm đảm bảo chính sách người có

công luôn được tiến hành thực hiện kịp thời, đúng quy định. Để duy trì tốt công tác

tổ chức triển khai thực hiện chính sách người có công, sau khi ban hành kế hoạch và

các văn bản chỉ đạo, Ủy ban nhân dân thành phố phân công Phòng Lao động –

Thương binh và Xã hội thường xuyên đôn đốc, theo dõi, hỗ trợ Ủy ban nhân dân

các phường, xã trong tổ chức triển khai thực hiện các văn bản, kế hoạch của thành

phố để đảm bảo trong thực hiện nhiệm vụ và tiến độ theo kế hoạch đề ra.

Định kỳ, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội mà cụ thể là Thanh tra,

Phòng Người có công, Phòng Tài chính – Kế hoạch thường xuyên kiểm tra việc

thực hiện công tác phê duyệt quyết toán, quản lý, sử dụng ngân sách chi trả cho các

đối tượng người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố.

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội được sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân

thành phố thực hiện kiểm tra công tác thực hiện pháp luật ưu đãi người có công với cách

mạng, tình hình thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng ở các

phường, xã và chịu trách nhiệm thực hiện kịp thời các chế độ thông tin báo cáo.

Trong những năm qua công tác kiểm tra được tiến hành thực hiện thường

xuyên và mang lại hiệu quả cao, tính đến nay toàn thành phố không xảy ra tình

trạng khiếu nại, khiếu kiện về các chế độ chính sách, đảm bảo đầy đủ chế độ theo

quy định cho đối tượng thụ hưởng.“Qua hoạt động kiểm tra đã giúp cho thực hiện

chính sách đối với người có công với cách mạng được thực hiện nghiêm túc, không

để xảy ra sai sót hay ảnh hưởng tiêu cực đến đối tượng thụ hưởng.”

2.3.7. Đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm việc thực hiện chính sách người

có công với cách mạng

“Công tác đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm luôn được Ủy ban nhân dân

thành phố chú trọng tiến hành, thực hiện đánh giá. Định kỳ hàng năm, thông qua

báo cáo của Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội thành phố về kết quả triển

khai thực hiện các nhiệm vụ, chương trình phụ trách, trong đó có nội dung thực hiện

chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.

42

Tiến hành tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm công tác thực hiện chính sách ưu

đãi người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố định kỳ hàng năm và giai đoạn

5 năm. Ngoài ra, thành phố còn tổ chức các hội nghị tổng kết đối với một số chương

trình lớn, như Kế hoạch hỗ trợ nhà ở cho người có công theo Quyết định 22/2013/QĐ-

TTg; Tổng kết phong trào vận động Quỹ Đền ơn đáp nghĩa,... Các hội nghị đều báo cáo

kết quả thực hiện chương trình; đánh giá sự tham gia phối hợp, triển khai thực hiện của

đội ngũ cán bộ, công chức, giữa các cơ quan, ban ngành, đoàn thể; tuyên dương những

tập thể, cá nhân tiêu biểu, tích cực tham gia thực hiện tốt chương trình; nhận xét, rút

kinh nghiệm để thực hiện tốt các chương trình tiếp theo.”

2.4. Kết quả thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang.

2.4.1. Thực hiện chế độ trợ cấp, phụ cấp thường xuyên cho các đối tượng

Bảng 2.3. Số lượng người có công với cách mạng hưởng trợ cấp hàng tháng

Tỷ lệ

Tỷ lệ

TT

Đối tượng

Số người

Số tiền (nghìn đồng/tháng)

1

4

0,37%

6.717

0,35%

Người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến tháng 8/1945

2 Ưu đãi tuất (liệt sĩ, thương bệnh binh)

184

16,91%

266.350 13,82%

3 Bà mẹ Việt Nam anh hùng

3

0,28%

15.451

0,80%

4

422

38,79%

888.559 46,09%

Thương binh, người hưởng chính sách như Thương binh, Thương binh loại B

5 Bệnh binh

32

2,94%

92.114

4,78%

255

23,44%

476.072 24,69%

6

Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học

91

8,36%

88.634

4,60%

7

Người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày

8 Người có công giúp đỡ cách mạng

97

8,92%

93.934

4,87%

1.088

100,00%

1.927.831

100,00%

Tổng cộng

“Nguồn: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội Thành phố Long Xuyên”

43

Đối tượng người có công trên địa bàn thành phố được chi trả trợ cấp hàng

tháng bao gồm: Người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến hoạt động

cách mạng tháng 8/1945; Bà mẹ Việt Nam Anh hùng; Anh hùng lực lượng vũ trang

nhân dân, Anh hùng Lao động; thân nhân Liệt sĩ; thương binh, người hưởng chính

sách như thương binh; bệnh binh; người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng

chiến bị địch bắt tù, đày; người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học và

con đẻ của họ; người có công gia đình cách mang; trợ cấp tiền tuất các loại.

Căn cứ mức chuẩn để xác định mức trợ cấp, phụ cấp đối với người có công

với cách mạng theo Nghị định 59/2019/NĐ-CP là 1.624.000 đồng, mức trợ cấp, phụ

cấp cụ thể đối với từng trường hợp được quy định trong Nghị định.

Từ ngày 08 đến ngày 10 hàng tháng, việc chi trả cho các đối tượng chính

sách người có công với cách mạng được thực hiện đồng loạt tại các điểm giao dịch

Bưu điện hoặc tại trụ sở Ủy ban nhân dân phường, xã và do Bưu điện thành phố

đảm nhận. Các đối tượng chính sách già yếu, đi lại khó khăn nhân viên Bưu điện sẽ

đến tận nhà để chi trả. Số tiền chi trả trung bình hàng tháng gần 02 tỷ đồng cho gần

1.100 lượt đối tượng. Việc chi trả được tiến hành nhanh chóng, thuận lợi, không gây

phiền hà đến các đối tượng thụ hưởng chính sách.

2.4.2. Thực hiện chế độ mai táng phí và trợ cấp một lần cho thân nhân

người có công khi từ trần

Chế độ mai táng phí và trợ cấp sau từ trần đối với người có công với cách

mạng được quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng, Nghị định

số 31/2013/NĐ-CP ngày 9/4/2013 của Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi

hành một số điều của Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng, mức chi trả

thực hiện theo quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội. Theo đó, người có công với

cách mạng khi từ trần được hưởng mức mai táng phí bằng 10 tháng lương tối thiểu,

đại diện thân nhân người có công từ trần được nhận trợ cấp một lần bằng 3 tháng trợ

cấp, phụ cấp của người có công với cách mạng khi còn sống được hưởng.

Việc giải quyết hồ sơ mai táng phí được Ủy ban nhân dân các phường, xã

tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, chuyển về phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thẩm

định và gửi về Trung tâm Hành chính công tỉnh An Giang tiếp nhận để chuyển về

44

Sở Lao động - Thương binh và Xã hội giải quyết, trả kết quả.

Giai đoạn 2016 - 2020, thành phố Long Xuyên đã thực hiện chi trả đúng, đầy

đủ chế độ mai táng phí và trợ cấp một lần cho thân nhân 240 đối tượng từ trần với

số tiền 3,225 tỷ đồng. Qua khảo sát cán bộ, công chức thực hiện chính sách người

có công, thời gian qua công tác thực hiện chế độ mai táng phí và trợ cấp sau từ trần

cho người có công với cách mạng luôn được quan tâm thực hiện ngay khi người có

công cách mạng từ trần. Bên cạnh đó, địa phương còn tổ chức chu đáo lễ viếng, truy

điệu, thăm hỏi động viên nhằm chia sẻ sự đau thương mất mát của gia đình…

Bảng 2.4: Tổng hợp mai táng phí và trợ cấp một lần

Mai táng phí

Trợ cấp một lần

Số tiền

Số tiền

Năm

Số

Số

Tỷ lệ

(nghìn

Tỷ lệ

Tỷ lệ

(nghìn

Tỷ lệ

người

người

đồng)

đồng)

2016

27

17,20%

304.800

14,73%

47

19,58%

205.481

17,77%

2017

33

21,02%

391.800

18,94%

44

18,33%

221.013

19,12%

2018

34

21,66%

457.300

22,11%

56

23,33%

267.045

23,10%

2019

35

22,29%

497.600

24,05%

56

23,33%

267.045

23,10%

2020

28

17,83%

417.200

20,17%

37

15,42%

195.582

16,92%

Tổng cộng

157

100%

2.068.700

100%

240

100%

1.156.165

100%

Nguồn Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên

2.4.3. Chính sách hỗ trợ nhà ở đối với gia đình chính sách người có công

với cách mạng. “

Xây dựng và sửa chữa nhà ở đối với gia đình chính sách là một trong những

chế độ ưu đãi được quy định thực hiện trong Pháp lệnh ưu đãi đối với người có

công với cách mạng. Với những chính sách kích thích phát triển kinh tế hợp lý cùng

với sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền các cấp, đời sống của các hộ gia đình chính

sách, người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên không

ngừng được cải thiện. Tuy nhiên, do ảnh hưởng về thương tật, sức khoẻ yếu, suy

giảm khả năng lao động nên một số hộ gia đình chính sách còn thuộc diện khó

khăn, chưa tự giải quyết được nhu cầu cuộc sống, đặc biệt nhiều hộ còn sống trong

45

những căn nhà xuống cấp do không có khả năng xây dựng, sửa chữa.

Do đó, để nâng cao đời sống gia đình chính sách, hàng năm, Ủy ban nhân

dân thành phố đều ban hành Kế hoạch cất, sửa nhà tình nghĩa cho người có công với

cách mạng. Nguồn kinh phí được thực hiện từ nguồn vận động từ các doanh nghiệp,

tổ chức, cá nhân hỗ trợ đóng góp vào nguồn Quỹ Đền ơn đáp nghĩa của địa phương

và từ gia đình đóng góp. Riêng việc thực hiện nhà ở theo Quyết định 22/2013/QĐ-

TTg được thực hiện từ nguồn ngân sách nhà nước.

Giai đoạn 2016 - 2020, từ nguồn vận động quỹ Đền ơn đáp nghĩa của thành

phố và phường, xã đã thực hiện hỗ trợ 87 căn nhà tình nghĩa cho đối tượng chính

sách người có công với cách mạng với số tiền hơn 4 tỷ đồng. Một trong những kết

quả nổi bật của thành phố là công tác chăm lo đất ở và nhà ở cho người có công.

Thành phố quan tâm bố trí khu đất công để xây dựng một khu nhà tình nghĩa, cất và

bố trí 11 căn nhà tình nghĩa cho người có công không có đất ở.

Thực hiện Đề án hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở trên địa bàn

thành phố theo Quyết định 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính

phủ về hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng do Ủy ban nhân dân tỉnh

An Giang phê duyệt. Qua đó, hàng năm thành phố xây dựng kế hoạch triển khai

thực hiện hỗ trợ sửa chữa, xây dựng nhà đối với người có công với cách mạng, giao

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội tham mưu, hướng dẫn các phường rà soát

lập danh sách các đối tượng chính sách trên địa bàn thành phố có nhà ở xuống cấp

cần sửa chữa, xây mới.”

Kinh phí hỗ trợ xây mới nhà ở là 40 triệu đồng/căn, sửa chữa nhà ở là 20 triệu

đồng/căn được cấp phát từ ngân sách Trung ương. Từ năm 2016 đến năm 2020, số lượng

nhà ở hỗ trợ xây mới, sửa cho đối tượng người có công với cách mạng trên địa bàn thành

phố Long Xuyên là 133 căn nhà với tổng kinh phí 4,53 tỷ đồng.

Chính sách hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở theo Quyết định

22/2013/QĐ-TTg là một trong những chính sách lớn của Đảng và Nhà nước thể

hiện sự tri ân đối với những người đã có công với cách mạng. Quá trình tổ chức

thực hiện đã tạo nên sự thay đổi quan trọng trong đời sống của một bộ phận người

có công với cách mạng khó khăn về nhà ở, tạo sự phấn khởi trong nhân dân, củng

46

cố niềm tin của người dân về sự lãnh đạo của Đảng và điều hành của Nhà nước.

Tuy nhiên, do nguồn vốn của Trung ương bố trí chậm, thời gian kéo dài gây tâm lý

chờ đợi, bức xúc cho người dân; một số nhà trước đây chỉ hư hỏng nhưng thời gian

chờ cấp vốn dài nên đã bị xuống cấp nghiêm trọng cần phải được xây mới dẫn đến

phải điều chỉnh đối tượng, gây khó khăn trong việc triển khai thực hiện chính sách.

Bảng 2.5: Tổng hợp người có công với cách mạng được hỗ trợ nhà ở

Nhà ở theo

Nhà tình nghĩa

Quyết định 22/2013/QĐ-TTg

Năm

Số tiền

Số tiền

Số

Số

Tỷ lệ

(nghìn

Tỷ lệ

Tỷ lệ

(nghìn

Tỷ lệ

căn

căn

đồng)

đồng)

2016

23

26,44%

853.025 21,31%

2017

41

47,13%

1.508.000 37,67%

75

56,39%

2.740.000 60,49%

2018

6

6,90%

805.000 20,11%

32

24,06%

940.000 20,75%

2019

8

9,20%

547.000 13,66%

26

19,55%

850.000 18,76%

2020

9

10,34%

290.000

7,24%

Tổng cộng

87

100%

4.003.025

100%

133

100%

4.530.000

100%

Nguồn Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên

Tóm lại, công tác hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở đối với người có công với

cách mạng là một trong những chính sách nổi bật, có ý nghĩa quan trọng góp phần

vào kết quả thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa

bàn thành phố Long Xuyên trong thời gian qua.

2.4.4. Công tác điều dưỡng phục hồi sức khoẻ và cấp phương tiện trợ giúp,

dụng cụ chỉnh hình đối với người có công với cách mạng

Thành phố thực hiện chế độ điều dưỡng 1 năm 1 lần và 2 năm 1 lần cho các

đối tượng người có công với cách mạng với hình thức điều dưỡng tại gia đình và

điều dưỡng tham quan kết hợp điều dưỡng tại các nơi an dưỡng tập trung trong cả

nước.

Hàng năm, Ủy ban nhân dân các phường, xã lấy ý kiến đối tượng, lập danh

sách đối tượng chính sách đi điều dưỡng tập trung tại các tỉnh, thành như: Thủ đô

47

Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, các điểm du lịch như: Nha Trang, Đà Lạt, Vũng Tàu,

Phú Quốc, Long Đất, Đà Nẵng... và gửi danh sách về Phòng Lao động – Thương

binh và Xã hội tổng hợp nhu cầu điều dưỡng cho người có công và báo cáo về Sở

Lao động – Thương binh và Xã hội. Trên cơ sở đó và cân đối nguồn ngân sách hàng

năm, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội phân bổ số lượng người có công về

thành phố để tổ chức triển khai thực hiện.

Bảng 2.6: Tổng hợp điều dưỡng người có công với cách mạng

Điều dưỡng tại gia đình

Điều dưỡng tập trung

Năm

Số

Số tiền

Tỷ lệ

Tỷ lệ

Số người

Tỷ lệ

người

(nghìn đồng)

2016

236

15,18%

261.960

15,18%

169

26,37%

2017

400

25,72%

444.000

25,72%

160

24,96%

2018

218

14,02%

241.980

14,02%

136

21,22%

2019

420

27,01%

466.200

27,01%

110

17,16%

2020

281

18,07%

311.910

18,07%

66

10,30%

Tổng cộng 1.555

100%

1.726.050

100%

641

100%

Nguồn: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên

Từ năm 2016 đến năm 2020, người có công với cách mạng trên địa bàn

thành phố được giải quyết chế độ điều dưỡng tại gia đình là 1.555 lượt đối tượng

với số tiền 1,726 tỷ đồng; điều dưỡng với hình thức tham quan kết hợp điều dưỡng

tại địa phương khác là 641 đối tượng. Qua các đợt điều dưỡng, ngoài việc nâng cao

sức khoẻ còn là dịp để ôn lại truyền thống đấu tranh cách mạng vẻ vang của dân tộc,

từ đó người có công có điều kiện được giao lưu, gặp gỡ đồng đội, thăm chiến

trường xưa, được tham quan các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử … nhờ đó sức

khoẻ và tinh thần của các đối tượng người có công được nâng lên rõ rệt.

“Chính sách chăm lo cho người có công với cách mạng luôn được chú trọng,

không chỉ về mặt vật chất mà còn động viên về mặt tinh thần, tạo niềm tin cho đối

tượng chính sách.”

48

Việc hỗ trợ phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình cho người có công với

cách mạng được thực hiện hàng năm theo quy định. Phòng Lao động - Thương binh

và Xã hội thành phố Long Xuyên thực hiện lập danh sách và dự toán kinh phí cấp

phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình gửi Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

tỉnh An Giang. Trên cơ sở đó, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội phân bổ kinh

phí về thành phố để tổ chức triển khai thực hiện.

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên chi trả trực

tiếp kinh phí hỗ trợ đi làm phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, điều trị phục

hồi chức năng bao gồm tiền ăn và tiền tàu xe cho đối tượng là thương binh, bệnh

binh khi đi làm tay giả, chân giả, giày hoặc chỉnh hình, răng giả, mắt giả… Mức hỗ

trợ được xác định dựa theo khoảng cách từ nơi cư trú đến cơ sở chỉnh hình, điều trị

phục hồi chức năng gần nhất đủ điều kiện về chuyên môn, kỹ thuật, căn cứ theo quy

định. Giai đoạn 2016 – 2020, thành phố đã thực hiện hỗ trợ kinh phí cho 170 lượt

đối tượng người có công với cách mạng được hỗ trợ phương tiện trợ giúp, dụng cụ

chỉnh hình đã hết niên hạn (tay giả, máng nhựa tay, chân giả, áo chỉnh hình, xe lăn,

nạng, máy trợ thính, răng giả,…) với tổng kinh phí thực hiện hơn 390 triệu đồng.

Công tác hỗ trợ phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình cho người có công

trên địa bàn đều được địa phương quan tâm thực hiện kịp thời, đầy đủ hàng năm.

Qua đó, góp phần tạo điều kiện để các đối tượng người có công được đi lại dễ dàng

và đảm bảo được sinh hoạt hằng ngày.

2.4.5. Chế độ Bảo hiểm y tế

Công tác cấp thẻ Bảo hiểm y tế cho đối tượng người có công được thực hiện

theo Luật Bảo hiểm y tế và Thông tư số 30/2019/TT-BLĐTBXH ngày 26/12/2019

của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về việc hướng dẫn lập danh sách đối

tượng tham gia bảo hiểm y tế do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quản lý.

Theo đó, Thông tư hướng dẫn lập danh sách đối tượng tham gia Bảo hiểm y tế theo

quy định tại Khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiển y

tế và Điểm b Khoản 4 Điều 42 của Nghị định 146/2018/NĐ-CP của Chính phủ xác

định, quản lý đối tượng tham gia bảo hiểm y tế theo quy định tại khoản 4, Điều 1

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế.

49

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên phối hợp

với Bảo hiểm xã hội thành phố rà soát, đối chiếu danh sách đối tượng tham gia Bảo

hiểm y tế do Ủy ban nhân dân các phường, xã gửi lên, mua và bàn giao thẻ Bảo

hiểm y tế lại cho các phường, xã thực hiện cấp phát cho đối tượng. Giai đoạn 2016

– 2020, thành phố đã mua và cấp phát cho 1.466 đối tượng bao gồm đối tượng

người có công với cách mạng và thân nhân và các đối tượng theo Quyết định

62/2011/QĐ-TTg, Nghị định 150/2006/NĐ-CP, Quyết định 290/2005/QĐ-TTg...

Ngoài ra, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thường xuyên đôn đốc,

nhắc nhở Ủy ban nhân dân các phường, xã thực hiện việc rà soát, lập danh sách đối

tượng để tiến hành mua, cấp thẻ BHYT theo quy định, đồng thời lập danh sách báo

giảm đối với các trường hợp đã mất hoặc di chuyển một cách kịp thời.

Bên cạnh công tác cấp thẻ Bảo hiểm y tế, hàng năm vào các dịp Lễ, Tết

thành phố thường xuyên phối hợp với Trung tâm y tế thành phố tổ chức khám, phát

thuốc miễn phí tại gia đình cho các đối tượng chính sách khi có nhu cầu.

Công tác thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế cho các đối tượng người có

công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên luôn được quan tâm, chú

trọng, đảm bảo nhu cầu khám chữa bệnh của người có công.

2.4.6. Công tác tổ chức thăm viếng, tặng quà đối tượng chính sách

Hàng năm, nhân dịp Tết Nguyên đán và Ngày Thương binh liệt sĩ (27/7),

thực hiện theo Quyết định của Chủ tịch nước; Quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân

dân tỉnh An Giang và Hướng dẫn của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội về việc

tặng quà cho các đối tượng có công với cách mạng. Phòng Lao động - Thương binh

và Xã hội thành phố Long Xuyên thực hiện đối chiếu danh sách các đối tượng được

nhận quà từ Ủy ban nhân dân các phường, xã gửi về và chuyển Bưu điện thành phố

thực hiện việc chi trả bằng tiền mặt các phần quà cho đối tượng người có công với

cách mạng và thân nhân trên địa bàn.

Giai đoạn 2016 - 2020, thành phố đã trao tặng 36.595 phần quà với tổng số

tiền 17,135 tỷ đồng.

Vào các dịp tết Nguyên đán, ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, ngoài các phần

quà của Chủ tịch nước và Ủy ban nhân dân tỉnh trao tặng, lãnh đạo thành phố, Ủy

50

ban nhân dân các phường, xã tổ chức các đoàn thăm hỏi, chúc Tết các gia đình có

công cách mạng tiêu biểu hoặc gặp khó khăn, đau ốm trên địa bàn thành phố. Giai

đoạn 2016 - 2020, thành phố đã thăm hỏi, tặng quà với tổng số tiền trên 2,3 tỷ đồng.

Bảng 2.7: Tổng hợp người có công với cách mạng được tặng

ĐVT: nghìn đồng

quà nhân dịp Tết Nguyên đán

Tết Nguyên đán

Ngân

Số

Năm

sách

phần

Tỷ lệ

Số tiền

Tỷ lệ

Tỷ lệ

thành

quà

phô

2016

4.311

20,50%

1.965.200

18,18%

251.000

14,51%

2017

4.323

20,56%

1.920.000

17,76%

320.500

18,53%

2018

3.627

17,25%

1.996.000

18,46%

407.500

23,56%

2019

4.378

20,82%

2.307.200

21,34%

378.400

21,88%

2020

4.390

20,88%

2.622.200

24,26%

372.400

21,53%

Tổng cộng 21.029

100%

10.810.600

100%

1.729.800

100%

“Nguồn: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên”

Trợ cấp khó khăn đột xuất cho các đối tượng cũng được thành phố quan tâm

và duy trì thường xuyên, trung bình mỗi đối tượng được hỗ trợ từ 1 - 3 triệu đồng,

tùy theo từng hoàn cảnh mà có chế độ hỗ trợ phù hợp, đây là khoản kinh phí dành

cho những đối tượng có hoàn cảnh khó khăn hay đau ốm, được thành phố đặc biệt

quan tâm. Giai đoạn 2016 -2020, thành phố đã hỗ trợ cho gần 50 lượt đối tượng với

tổng kinh phí 67 triệu đồng. Bên cạnh đó, khi có đối tượng qua đời, địa phương tổ

chức chu đáo lễ viếng, truy điệu, thăm hỏi theo đúng quy định của các cấp.”

“ “Sự hỗ trợ này của thành phố có ý nghĩa quan trọng đối với những đối tượng

chính sách có hoàn cảnh khó khăn và cũng là một trong những hình thức duy trì

chính sách, đảm bảo chính sách tiếp tục được phát triển và tồn tại.”

51

Bảng 2.8: Tổng hợp người có công với cách mạng được tặng

ĐVT: nghìn đồng

quà nhân dịp Lễ Thương binh Liệt sĩ 27/7

Lễ 27/7

Ngân

Số

Năm

sách

phần

Tỷ lệ

Số tiền

Tỷ lệ

Tỷ lệ

thành

quà

phố

2016

3.110 19,98% 1.263.700 19,98%

130.000

22,54%

2017

3.124 20,07% 1.272.200 20,12%

124.314

21,55%

2018

3.132 20,12% 1.273.600 20,14%

121.500

21,06%

2019

3.116 20,02% 1.264.000 19,99%

104.000

18,03%

2020

3.084 19,81% 1.251.000 19,78%

97.000

16,82%

Tổng cộng

15.566

100%

6.324.500

100%

576.814

100%

“Nguồn: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên”

2.4.7. Thực hiện chế độ ưu đãi giáo dục, đào tạo nghề, giới thiệu, giải

quyết việc làm cho người có công và thân nhân người có công

Người có công với cách mạng và phần lớn các con của họ là những người

chịu nhiều thiệt thòi trong học tập so với các đối tượng khác trong xã hội bởi những

lý do về lịch sử (đặc biệt là con của thương, bệnh binh, liệt sỹ, người hoạt động

kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học…). Do đó, Nhà nước đã ban hành chính

sách ưu đãi đối với họ trong giáo dục và đào tạo thông qua các chế độ miễn, giảm,

hỗ trợ học phí, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần trong quá trình học tập. Theo quy

định hiện hành, tùy từng đối tượng được hỗ trợ để theo học tại các cơ sở giáo dục

thuộc hệ thống giáo dục quốc dân từ bậc mầm non cho đến bậc đại học.

Thực hiện chế độ ưu đãi trong giáo dục – đào tạo theo pháp lệnh Ưu đãi

người có công với cách mạng, giai đoạn 2016 – 2020, đã có 489 lượt học sinh, sinh

viên được giải quyết chế độ trợ cấp hàng tháng và trợ cấp một lần, với tổng kinh phí

chi trả hơn 1,64 tỷ đồng.”

Thực hiện chế độ miễn giảm học phí theo Nghị định 86/2015/NĐ-CP ngày

52

02/10/2015. Theo đó, đối với học sinh, sinh viên thuộc đối tượng chính sách người

có công sẽ được miễn học phí từ bậc phổ thông đến bậc đại học. Học sinh, sinh viên

tham gia học tập tại các cơ sở giáo dục công lập sẽ được miễn học phí trực tiếp tại

cơ sở giáo dục. Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm hỗ trợ

học phí cho học sinh, sinh viên tham gia học tập tại các cơ sở giáo dục ngoài công

lập theo mức trần quy định tại Nghị định trên. Giai đoạn 2016 – 2020, thành phố đã

hỗ trợ cho 12 học sinh, sinh viên với số tiền 202,5 triệu đồng.

Ngoài chế độ ưu đãi giáo dục và miễn học phí, người có công cách mạng và

thân nhân của họ còn được ưu đãi chính sách đào tạo nghề, giải quyết việc làm…

Các chính sách này được thực hiện lồng ghép trong các chính sách khác đang được

triển khai thực hiện tại thành phố như: Chính sách đào tạo nghề cho lao động nông

thôn theo Quyết định 1956/QĐ-TTg, chính sách hỗ trợ vay vốn từ Quỹ quốc gia về

việc làm thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia về việc làm để tự tạo việc làm để có

điều kiện ổn định cuộc sống.

Thực hiện chế độ ưu đãi giáo dục, đào tạo nghề, giới thiệu, giải quyết việc

làm cho người có công và thân nhân người có công không những là trách nhiệm, sự

đền đáp công ơn của Nhà nước và nhân dân đối với họ mà còn là động lực giúp đỡ

họ vươn lên trong cuộc sống, tự lực trong học tập, trong lao động.

2.4.8. Thực hiện các hoạt động Đền ơn đáp nghĩa

Trong những năm qua, phong trào Đền ơn đáp nghĩa trên địa bàn thành phố

Long Xuyên luôn được duy trì và đẩy mạnh. Hàng năm, Ủy ban nhân dân thành phố

đều có sự phối hợp Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố, các ban ngành

đoàn thể, giao chỉ tiêu về các phường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động

các cơ quan, đơn vị, nhà hảo tâm, khóm, ấp, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân trên

địa bàn tham gia đóng góp xây dựng Quỹ Đền ơn đáp nghĩa. Kết quả thực hiện các

cuộc vận động đều hoàn thành và vượt chỉ tiêu cấp trên giao. Từ năm 2017 đến nay,

Thành ủy Long Xuyên có Kế hoạch phát động đảng viên, cán bộ, công chức, viên

chức thực hành tiết kiệm góp phần chăm lo an sinh xã hội. Theo đó, mỗi cán bộ,

công chức tham gia đóng góp ít nhất 360.000 đ/năm vào Quỹ An sinh xã hội do Uỷ

ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố làm đầu mối tiếp nhận, sau đó chuyển

53

20% tổng số tiền vận động về Quỹ Đền ơn đáp nghĩa cho Phòng Lao động –

Thương binh và Xã hội quản lý và thực hiện các hoạt động chăm lo cho người có

công.

Giai đoạn 2016 – 2020, thành phố đã thu được 1,807 tỷ đồng và thực hiện

chi 1,268 tỷ đồng từ nguồn Quỹ Đền ơn đáp nghĩa. Nguồn kinh phí thu được từ

cuộc vận động được quản lý và sử dụng hợp lý đảm bảo đúng theo quy định, các nội

dung hỗ trợ, như là: trợ cấp đột xuất cho các đối tượng chính sách có hoàn cảnh khó

khăn đột xuất, ốm đau, cất và sửa chữa nhà tình nghĩa…, từ đó, góp phần ổn định

cuộc sống cho đối tượng chính sách.

Vào dịp Lễ 27/7 hàng năm, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành

phố Long Xuyên tổ chức thắp nến tri ân tại Đài, Bia tưởng niệm trên địa bàn thành

phố và viếng Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh An Giang; tổ chức các hoạt động tri ân khác

như trao quà cho con em gia đình chính sách khó khăn học giỏi, thăm các Mẹ Việt

Nam Anh hùng... Thường xuyên tổ chức các hoạt động dọn vệ sinh môi trường tại

các Đài, Bia tưởng niệm liệt sĩ, thực hiện phong trào xây dựng Đài tưởng niệm liệt

sĩ, di tích lịch sử cách mạng “xanh - sạch - đẹp”.

“Trong quá trình tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công với

cách mạng, đặc biệt phối hợp vận động các tổ chức bên ngoài, các doanh nghiệp

trong việc phối hợp cùng thành phố thực hiện chính sách (phụng dưỡng Bà mẹ Việt

Nam anh hùng, hỗ trợ nhà ở…).”Theo đó, các doanh nghiệp trên địa bàn đã phụng

dưỡng trực tiếp Bà mẹ Việt Nam anh hùng, với tổng số tiền 245,8 triệu đồng trong

giai đoạn 2016 – 2020.

“Phong trào Đền ơn đáp nghĩa trên địa bàn thành phố Long Xuyên đã góp

phần giáo dục tinh thần yêu nước, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và các

tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về công lao to lớn của các liệt sĩ, thương binh,

bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công. Chính những điều này đã thể hiện sự

quan tâm của Đảng, Nhà nước trong công tác chăm lo cho người có công với cách

mạng về mặt vật chất lẫn tinh thần, từ đó góp phần tạo điều kiện cho người có công

và gia đình người có công từng bước ổn định cuộc sống, củng cố niềm tin của người

dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.”

54

Qua kết quả khảo sát công chức thực hiện chính sách ưu đãi người có công

về nội dung “Chính quyền địa phương có thu hút được sự tham gia của các tổ chức,

cá nhân vào hoạt động chăm lo cho người có công với cách mạng không?”, phiếu

chọn ý kiến “Có nhưng không nhiều” chiếm 53% phiếu. Qua đó cho thấy, chính

quyền địa phương tuy có vận động nhưng chưa đạt hiệu quả mong muốn, chưa thu hút

được nhiều nguồn lực khác tham gia đặc biệt lĩnh vực hỗ trợ nhà ở cho người có công

với cách mạng (chủ yếu vẫn là các tổ chức, doanh nghiệp trước đây và đóng góp từ tiền

lương của cán bộ công chức), trong khi thực hiện chính sách cho người có công với cách

mạng có nhiều nội dung để thực hiện, hiện nay chủ yếu vẫn từ nguồn ngân sách nhà

nước. Việc chưa huy động được nhiều tổ chức tham gia đóng góp, chưa khai thác triệt để

các nguồn lực cũng là một hạn chế trong việc thực hiện chính sách.

Bảng 2.9: Tổng hợp thu chi Quỹ Đền ơn đáp nghĩa

Chi

Thu

Năm

Tỷ lệ

(nghìn

Tỷ lệ

(nghìn đồng)

đồng)

469.820 26,00%

356.222

28,09%

2016

1.117.094 61,81%

563.863

44,46%

2017

83.101

4,60%

35.646

2,81%

2018

85.738

4,74%

187.792

14,81%

2019

51.465

2,85%

124.836

9,84%

2020

100%

Tổng cộng

1.807.218

100%

1.268.359

“Nguồn: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Long Xuyên”

2.5. Đánh giá việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang

2.5.1. Ưu điểm “

Xác định việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng là

nhiệm vụ thường xuyên và cũng là dịp thể hiện sự tri ân của cán bộ, nhân dân trong

toàn thành phố đối với những người có công với cách mạng, với nhiệm vụ được

giao ngành Lao động – Thương binh và Xã hội tổ chức triển khai thực hiện tốt các

55

chính sách có liên quan đến lĩnh vực người có công, từ đó hướng dẫn kê khai, xem

xét, giải quyết hồ sơ, thủ tục để người có công được thụ hưởng chính sách ưu đãi

của Nhà nước luôn kịp thời, đầy đủ.

Công tác phối hợp với các cơ quan liên quan như Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh,

Công an tỉnh, Hội Cựu chiến binh, các sở ngành, đoàn thể,… trong việc thẩm định,

xét duyệt hồ sơ, giải quyết chế độ cho người có công ngày càng chặt chẽ, đảm bảo

kịp thời, thống nhất.

Trợ cấp ưu đãi hàng tháng đối với người có công và thân nhân được điều

chỉnh hàng năm đúng theo quy định, bên cạnh đó các chế độ chăm sóc sức khỏe, hỗ

trợ nhà ở, ưu đãi trong y tế, giáo dục, dạy nghề, việc làm,... luôn được thực hiện kịp

thời, từ đó đã góp phần nâng cao mức sống cho người có công, đảm bảo tính toàn

diện, đồng bộ trong ưu đãi xã hội.

Công tác tuyên truyền vận động các tổ chức và cá nhân trong công tác Đền

ơn đáp nghĩa trên địa bàn thành phố luôn mang lại hiệu quả cao. Nhận thức của

người dân đối với công tác chăm sóc người có công với cách mạng trên địa bàn

thành phố ngày càng được nâng lên, qua đó đã thể hiện tình cảm sâu nặng, trách

nhiệm của mọi người dân đối với việc chăm lo cho các gia đình chính sách.

Trong những năm qua, xã hội hóa công tác chăm sóc người có công, phát

huy sức mạnh của Nhà nước, cộng đồng và bản thân đối tượng là giải pháp đúng

đắn, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, chỉ có như vậy mới giải quyết

được cơ bản và hiệu quả công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ và người có

công. Trong đó, Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, hướng dẫn, phát huy mọi tiềm năng,

thế mạnh của cộng đồng, góp phần đáng kể vào việc nâng cao đời sống vật chất,

tinh thần cho gia đình người có công.“Nhờ đó, đa phần gia đình chính sách trên địa

bàn thành phố có nhà ở ổn định, có mức sống ngang bằng hoặc cao hơn mức trung

bình tại nơi cư trú.”

Việc chi trả trợ cấp ưu đãi người có công qua mạng lưới bưu điện góp phần

đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, đạt

mục tiêu cải tiến phương thức chi trả cho người hưởng theo hướng đơn giản, thuận

tiện; mang lại lợi ích cho người thụ hưởng và hạn chế thấp nhất việc gây thất thoát

56

cho ngân sách nhà nước; giảm được thời gian và áp lực quản lý công tác chi trả, cán

bộ Lao động-Thương binh và Xã hội ở cơ sở có thêm thời gian để tập trung cho

công tác chuyên môn nghiệp vụ.

Tóm lại, việc triển khai thực hiện chính sách người có công với cách mạng

được Ủy ban nhân dân thành phố quan tâm lãnh đạo, điều hành tổ chức triển khai

thực hiện các chính sách đảm bảo đúng quy trình, nguyên tắc, quy định; các chế độ

chính sách hỗ trợ cho người có công luôn được thực hiện đảm bảo theo phương

châm “đúng, đủ và kịp thời”, không để xảy ra thất thoát, sai phạm.

2.5.2. Hạn chế:

Bên cạnh những ưu điểm, công tác thực hiện chính sách ưu đãi đối với người

có công với cách mạng vẫn còn có những hạn chế nhất định cần được khắc phục:

Một số chế độ chính sách hiện nay chưa đáp ứng nhu cầu thực tế đối với

nhóm đối tượng: vợ Liệt sĩ tái giá; thân nhân đi thăm viếng mộ liệt sĩ; trợ cấp một

lần cho đối tượng người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc và làm nhiệm vụ

quốc tế được tặng thưởng Huân, huy chương vẫn áp dụng mức trợ cấp

120.000đ/năm từ năm 1995 đến nay, trong khi mức trợ cấp của các đối tượng khác

được điều chỉnh... Việc giám định để điều chỉnh tỷ lệ thương tật của thương binh

còn nhiều bất cập.

Việc thực hiện, giải quyết hồ sơ người có công với cách mạng được Ủy ban

nhân dân các phường, xã tiếp nhận hồ sơ, sau đó chuyển về Phòng Lao động -

Thương binh và Xã hội tổng hợp, gửi về Trung tâm Hành chính công tỉnh An Giang

để chuyển về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội giải quyết. Hồ sơ được chuyển

tiếp qua nhiều tầng nấc trung gian làm tốn kém thời gian, chi phí giải quyết.

Trong quá trình thực hiện giải quyết chế độ chính sách vẫn còn một số bất

cập xảy ra, nhưng chưa được hướng dẫn cụ thể, rõ ràng gây khó khăn cho địa

phương trong tổ chức thực hiện, như: giải quyết chế độ mai táng phí của đối tượng

dân công hỏa tuyến nhưng đã nhận mai táng phí của đối tượng hưởng bảo trợ xã

hội; chưa có hướng dẫn thống nhất về việc người có công đăng ký an dưỡng tập

trung nhưng không đi được có được chuyển sang an dưỡng tại gia đình…

57

Một số đối tượng hiện hộ khẩu thường trú ở địa phương nhưng thực tế đã

chuyển đến nơi khác sinh sống mà chưa chuyển hộ khẩu hay trường hợp đối tượng

ở nơi khác chuyển đến thành phố, hộ khẩu vẫn ở địa phương cũ gây khó khăn trong

công tác quản lý và giải quyết chế độ, chính sách.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện và quản lý đối tượng

còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế hiện nay.

2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế

“Hệ thống văn bản pháp luật về thực hiện chính sách ưu đãi người có công

khá nhiều, còn nhiều vướng mắc về thủ tục cũng như công tác giám định chưa hợp

lý; thông tin của đối tượng chính sách có những sai lệch gây cản trở cho quá trình

giải quyết, xét duyệt hồ sơ; nhiều đối tượng mất giấy tờ nên không đủ căn cứ xác

thực để lập hồ sơ; mặt khác có những đối tượng không thuộc thẩm quyền giải quyết

của thành phố, phường, xã.“Chính vì vậy việc giải thích cũng như giải quyết cho

các đối tượng chính sách còn gặp khó khăn, chưa thật sự làm hài lòng người dân.”

Công tác chi trả trợ cấp cho người có công qua hệ thống Bưu điện tuy bước

đầu cũng mang lại hiệu quả nhưng cán bộ chi trả không có chuyên môn nghiệp vụ

nên chưa giải thích được những thắc mắc về chế độ cho các đối tượng khi có yêu

cầu; cán bộ phụ trách ở phường, xã không có điều kiện tiếp xúc trực tiếp với người

có công nên không nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và kịp thời giải thích, phản hồi

cũng như chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền trong việc giải quyết các nhu

cầu, chế độ, chính sách chính đáng của người có công một cách kịp thời.

Số lượng người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố tương đối

nhiều so với các huyện, thị, thành trong tỉnh. Nội dung thực hiện công tác ưu đãi đối

với người có công với cách mạng bao gồm nhiểu chính sách, chế độ liên quan, để

thực hiện tốt công tác này đòi hỏi cán bộ phụ trách phải dành nhiều thời gian đầu tư,

nghiên cứu các văn bản, quy định. Tuy nhiên, do khối lượng công việc ở cấp cơ sở

hiện nay rất nhiều do cán bộ kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ; mặt khác, ảnh hưởng từ

việc điều động thay đổi về cán bộ ở địa phương, công chức phụ trách chính sách đối

với người có công với cách mạng tại một số phường, xã cũng thay đổi. Người đảm

nhận công việc mới chưa nắm bắt được hết tình hình, thực trạng đời sống, tâm lý

58

từng đối tượng nên khó khăn trong việc tiếp nhận, quản lý; đồng thời, một số cán

bộ, công chức chưa quan tâm trong việc nắm bắt các văn bản pháp luật nên đôi lúc

chưa đáp ứng được yêu cầu công viêc, từ đó đã phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả

trong việc thực hiện các chương trình, kế hoạch liên quan đến người có công với

cách mạng. “

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện và quản lý người có

công với cách mạng chưa được quan tâm đầu tư đúng mức và thực hiện một cách

đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở nên chưa mang lại hiệu quả.

59

Tiểu kết chương

Qua kết quả số liệu đã được trình bày ở Chương 2, cho thấy toàn bộ quá trình

triển khai, tổ chức thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên

địa bàn thành phố Long Xuyên được các cấp, các ngành phối hợp thực hiện một

cách nghiêm túc, đảm bảo đúng nguyên tắc, quy trình theo quy định, hướng dẫn của

cấp trên.

“Việc thực hiện chính sách người có công với cách mạng không chỉ nằm

trong phạm vi, nhận thức bởi đối tượng hưởng lợi và các cơ quan chức năng thực

hiện, mà đã có sức lan tỏa tích cực, sâu rộng trong đời sống xã hội; được các cấp,

các ngành và nhân dân từ thành phố đến phường, xã tích cực hưởng ứng tham gia

góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho các đối tượng chính sách.”

“Đây là những vấn đề thực tiễn có vai trò quan trọng trong việc đề ra phương

hướng và các nhóm giải pháp (sẽ được trình bày ở chương 3) nhằm khắc phục

những tồn tại, hạn chế, góp phần hoàn thiện và thực hiện tốt hơn chính sách người

có công cách mạng trên phạm vi cả nước nói chung, địa bàn thành phố Long Xuyên

nói riêng trong thời gian tới.”

60

Chương 3

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH

ƯU ĐÃI NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG

TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ LONG XUYÊN, TỈNH AN GIANG

3.1. Quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước về chính

sách cho người có công với cách mạng

“Nghị quyết số 15-NQ/TW, ngày 01/6/2012 của Ban Chấp hành Trung ương

khóa XI Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương khóa XI đưa ra các quan

điểm, mục tiêu và nhiệm vụ như sau:”

3.1.1. Quan điểm

“Không ngừng cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người

có công với cách mạng và bảo đảm an sinh xã hội là nhiệm vụ thường xuyên, quan

trọng của Ðảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.”

“Chính sách ưu đãi người có công với cách mạng và an sinh xã hội phải phù

hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội và khả năng huy động, cân đối nguồn lực

của đất nước trong từng thời kỳ; ưu tiên người có công với cách mạng, người có

hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số.”

“Nhà nước bảo đảm thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách

mạng và giữ vai trò chủ đạo trong việc tổ chức thực hiện chính sách an sinh xã hội;

đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp và người dân tham

gia. Ðồng thời tạo điều kiện để người dân nâng cao khả năng tự bảo đảm an sinh.”

3.1.2. Mục tiêu

Nghị quyết số 15-NQ/TW đưa ra mục tiêu “Tiếp tục cải thiện đời sống vật

chất, tinh thần cho người có công với cách mạng, phấn đấu đến năm 2015 cơ bản

bảo đảm gia đình người có công với cách mạng có mức sống bằng hoặc cao hơn

mức sống trung bình của dân cư trên địa bàn”

Ngoài ra, Kết luận số 92-KL/TW, ngày 05/11/2020 của Bộ Chính trị về tiếp

tục thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5, Khóa XI một số vấn đề chính sách

xã hội giai đoạn 2012 – 2020, Bộ Chính trị tiếp tục đưa ra mục tiêu về ưu đãi người

61

có công “Phát triển hệ thống chính sách xã hội toàn diện, bao trùm và bền vững.

Tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách và nâng cao hiệu quả trong tổ chức thực

hiện. Đặc biệt, quan tâm chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, bảo đảm

người có công và gia đình người có công với cách mạng có mức sống bằng hoặc

cao hơn mức sống trung bình của dân cư trên địa bàn.”

3.1.3. Nhiệm vụ

“Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đã xác định việc chăm sóc những người có

công với cách mạng và gia đình của họ là lĩnh vực rất quan trọng trong chiến lược

phát triển bền vững đất nước, là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân tộc. Đó không

chỉ là vấn đề đạo lý truyền thống mà còn là vấn đề chính trị, tư tưởng, tình cảm, vấn

đề xã hội và nhân văn cao quý có ý nghĩa lâu dài. Văn kiện Đại hội XI của Đảng đã

nêu rõ nhiệm vụ: “Thực hiện tốt chính sách đối với người và gia đình có công với

nước”.”

Nghị quyết số 15-NQ/TW, xác định nhiệm vụ: “Tập trung triển khai thực

hiện tốt Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng với cách mạng. Tiếp tục

hoàn thiện chính sách đối với người có công với cách mạng, chú trọng giải quyết

những trường hợp còn tồn đọng. Nâng mức chuẩn trợ cấp, phụ cấp ưu đãi người có

công với cách mạng phù hợp với lộ trình điều chỉnh mức lương tối thiểu. Ðến hết

năm 2013, hỗ trợ giải quyết cơ bản về nhà ở đối với hộ người có công với cách

mạng đang có khó khăn về nhà ở. Có chính sách ưu đãi, hỗ trợ phù hợp đối với

người có công với cách mạng và thân nhân về phát triển sản xuất, việc làm, tiếp cận

các dịch vụ xã hội cơ bản, nhất là y tế, giáo dục, đào tạo. Ðẩy mạnh việc tu bổ nghĩa

trang, tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ, các hoạt động đền ơn đáp nghĩa. Có biện

pháp khắc phục có hiệu quả tiêu cực trong quá trình thực hiện chính sách người có

công với cách mạng”.

Bên cạnh đó Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XI “Một

số vấn đề về cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có

công với cách mạng, định hướng cải cách đến năm 2020” xác định nhiệm vụ: “Nhà

nước bảo đảm thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công với cách mạng. Để làm

tốt nhiệm vụ này, một trong những vấn đề cấp thiết là cần tăng cường và đa dạng

62

hóa nguồn lực tài chính ưu đãi người có công với cách mạng với cách mạng”.

3.2. Dự báo tình hình thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên trong thời gian tới

“3.2.1. Đặc điểm người có công trên địa bàn thành phố Long Xuyên

Người có công với cách mạng trải qua các cuộc chiến tranh gian khổ, khốc

liệt, bị mất sức lao động 81% trở lên, thậm chí có người mất tới 95% hay 100% sức

lao động, khi trở về với cuộc sống đời thường tại gia đình, đa số họ đều là thương

binh nặng phải di chuyển bằng xe lăn, xe lắc không tự chủ được trong sinh hoạt,

hoặc nhẹ hơn thì sức khỏe cũng suy giảm nhiều.

Với tính cách của con người Nam Bộ, người có công trên địa bàn tỉnh An

Giang nói chung và người có công trên địa bàn thành phố luôn mang tính cách hào

sảng, trọng nhân nghĩa và đầy tính bao dung. Cùng với nét đặc trưng về văn hóa

tâm linh trong quá trình sinh sống và khai phá vùng đất An Giang, ý thức tôn trọng

cội nguồn dân tộc và thể hiện sự biết ơn với những thế hệ đi trước, với những người

có công với tỉnh nhà luôn được đề cao.

Ngày nay, ngoài những tính cách trên, tính chịu khó, cởi mở, nhanh chóng

thích ứng với những cái mới ngày càng thể hiện rõ nét trong quá trình làm ăn kinh

tế và đời sống hàng ngày. Vì thế, khi trở về với cuộc sống bình thường, người có

công luôn có ý thức vươn lên, có ý chí và nghị lực, vượt qua nỗi đau về tinh thần ẩn

sâu, điều dưỡng thương tật, ổn định đời sống, đoàn kết giúp đỡ nhau, tiếp tục cống

hiến cho quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp.”

3.2.2. Dự báo tình hình thực hiện chính sách ưu đãi người có công với

cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên trong thời gian tới

Long Xuyên là địa bàn có nhiều lợi thế và tiềm năng để phát triển toàn diện

nhiều lĩnh vực, trong đó thương mại – dịch vụ được Đảng bộ thành phố xác định là

mũi nhọn tạo nền tảng phát triển. Dự báo tình hình phát triển kinh tế - xã hội của

thành phố trong thời gian tới, khả năng nguồn lực từ ngân sách Nhà nước hỗ trợ cho

các hoạt động chăm lo cho người có với cách mạng sẽ đảm bảo hơn, mức sống của

người có công và gia đình được nâng lên trên mức sống trung bình ở khu dân cư,

63

đời sống vật chất và tinh thần của các đối tượng chính sách ngày càng được cải

thiện.

Đối tượng người có công trên địa bàn cả nước nói chung và thành phố nói

riêng có xu hướng giảm dần do bệnh tật, tuổi cao. Long Xuyên hiện đang quản lý

3.415 người có công, trong đó có 1.010 người hưởng trợ cấp thường xuyên, họ là

những người chịu thiệt thòi về sức khỏe, tinh thần, khả năng hòa nhập…. và nhóm

đối tượng này càng ngày sẽ giảm đi theo thời gian. Vì vậy, việc quan tâm đến bản

thân và gia đình người có công với cách mạng là vấn đề cấp thiết, nếu hôm nay

không thể chăm lo cho người có công thật tốt thì sau này sẽ nuối tiếc vì không còn

nhiều cơ hội để chăm lo cho họ nữa.

Do đó, trong thời gian tới, thành phố cần tập trung xây dựng các giải pháp

khả thi, khắc phục những vấn đề bất hợp lý để tổ chức thực hiện tốt hơn nữa công

tác chăm lo cho người có công với cách mạng.

3.3. Một số giải pháp hoàn thiện thực hiện chính sách ưu đãi người có

công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên trong thời gian tới

Dựa trên cơ sở lý luận về quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng, Nhà

nước về chính sách đối với người có công với cách mạng; trên cơ sở thực tế là

những hạn chế, khó khăn vướng mắc và dự báo tình hình thực hiện chính sách ưu

đãi người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên trong thời

gian tới, tác giả đề xuất một số giải pháp để góp phần hoàn thiện hơn công tác thực

hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố

Long Xuyên, như sau: “

3.3.1. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức

“Đội ngũ cán bộ công chức là người trực tiếp thực hiện các chính sách, pháp

luật về người có công với cách mạng do đó họ là người cần phải có trình độ và kiến

thức chuyên môn.”Thực tế hiện nay, một số cán bộ công chức phụ trách lĩnh vực

người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố vẫn còn yếu về chuyên môn,

nghiệp vụ, mặt khác lại kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ cùng lúc và có những cán bộ

công chức được thuyên chuyển, điều động từ bộ phận khác sang... do đó, nhiều cán

bộ, công chức chưa chú trọng đến việc tự nghiên cứu các văn bản có liên quan để

64

nâng lên sự hiểu biết trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn; mặt khác các văn bản

hướng dẫn thực hiện đối với lĩnh vực người có công hiện nay rất nhiều cùng lúc

thực hiện nhiều chế độ hưởng khác nhau nên gây khó khăn trong quá trình thực hiện

chính sách đối với người có công với cách mạng, ảnh hưởng tiến độ giải quyết công

việc. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức là việc làm cần

thiết, cụ thể như sau:

Thứ nhất, thường xuyên rà soát trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ,

công chức làm công tác Lao động- Thương binh và Xã hội từ thành phố đến

phường, xã, nhất là các đối tượng mới được tuyển dụng hoặc mới điều chuyển công

tác khác đến để tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên

môn nghiệp vụ cũng như cập nhật các kiến thức pháp luật chính sách mới trong lĩnh

vực người có công với cách mạng, đảm bảo họ có thể nắm vững các chủ trương,

chính sách và những quy định của Nhà nước đối với người có công.

“Xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ riêng, nội dung cụ thể

cho cán bộ công chức thực hiện công tác này.“Ngoài kiến thức về thực hiện chính

sách người có công, cần phải bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, tinh thần, thái độ phục

vụ cho các đối tượng chính sách, bởi người có công là đối tượng đặc thù, nên cần

phải có thái độ hoà nhã, nhẹ nhàng, nhiệt tình.”

“Đồng thời đổi mới phương pháp đào tạo, bồi dưỡng, tránh nặng về lý thuyết

mà cần có phương pháp tiếp cận pháp luật, chính sách mang tính thực tiễn, dễ hiểu

giúp công chức thực hiện chính sách hiểu đúng bản chất của chính sách.”

Thứ hai, có chế độ đãi ngộ hợp lý, đảm bảo lợi ích vật chất và động viên về

mặt tinh thần cho đội ngũ cán bộ công chức thực hiện nhiệm vụ của lĩnh vực này

đặc biệt cán bộ công chức cấp phường, xã để tạo động lực cho họ toàn tâm, toàn ý

với công việc và phát huy được hết khả năng của mình.

Bên cạnh việc thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng, Chính phủ cần có

chính sách để giải quyết cho thôi việc đối với số cán bộ hiện nay không đủ điều kiện

đào tạo chuẩn hóa do trình độ, năng lực hạn chế, tuổi cao, sức khỏe yếu. Thực hiện

chính sách thu hút, tuyển dụng những sinh viên đã tốt nghiệp, có chuyên môn phù

hợp thay thế cho số cán bộ không đủ chuẩn.”

65

3.3.2. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách người

có công với cách mạng “

Để người dân thông suốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của

Nhà nước cũng như có thể huy động được nguồn lực xã hội vào việc chăm lo cho

người có công với cách mạng. đòi hỏi phải có nhiều hình thức tuyên truyền phù

hợp, nhằm phổ biến sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân về chủ trương, chính

sách, chế độ quy định của Đảng và Nhà nước đối với người có công với cách

mạng.“Qua đó, tác động vào tâm tư, tình cảm của con người, thôi thúc ở họ trách

nhiệm cùng với Nhà nước chăm lo cho các đối tượng chính sách.”Trong đó chú

trọng các nội dung:”

“Tuyên truyền các nội dung chính sách cơ bản cho người dân bằng những

ngôn từ dễ hiểu, những chính sách thiết thực gắn liền với người dân, đặc biệt là

Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, đây là nội dung quan trọng, cơ bản

cần chú trọng. Ngoài ra, tiếp tục tuyên truyền các quy định mới về người có công

với cách mạng cho người dân nói chung và người có công nói riêng, để giúp họ nắm

bắt các quy định, cùng với cơ quan Nhà nước thực hiện chế độ một cách nhanh

chóng, chính xác.”

“Giới thiệu, nêu gương, biểu dương các cá nhân, gia đình chính sách vươn

lên làm ăn, có ý chí, nghị lực và có nhiều sáng kiến hay góp phần phát triền kinh tế -

xã hội.”

Để hoạt động tuyên truyền được hiệu quả cần đảm bảo một số yêu cầu sau: “

“Thứ nhất, công tác phổ biến tuyên truyền phải được tiến hành một cách

thường xuyên, liên tục và đồng bộ, ở tất cả các phường, xã trên địa bàn thành phố

nhằm tạo sự tác động một cách sâu rộng trong nhân dân.”

Thứ hai, đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền phải là những người am

hiểu và trách nhiệm, nắm vững pháp luật để tạo niềm tin và uy tín nơi người dân,

giúp người dân có sự hiểu biết chính xác về chủ trương, chính sách pháp luật của

nhà nước.

Thứ ba, xây dựng nhiều hình thức tuyên truyền phù hợp với từng khu vực

trên địa bàn thành phố, chọn lọc các nội dung tuyên truyền mang tính khả thi cao

66

như giới thiệu gương điển hình, những tấm gương người có công với cách mạng

biết vươn lên, làm giàu cho bản thân và xã hội.

Thứ tư, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền. Theo đó, tiếp tục duy trì các

hình thức tuyên truyền mang lại hiệu quả, cần chú trọng việc tận dụng công nghệ

thông tin vào công tác tuyên truyền, như là xây dựng chuyên mục hỏi đáp chính

sách ưu đãi đối với người có công trên cổng giao tiếp thông tin điện tử của thành

phố, tiếp nhận các ý kiến, thắc mắc của người dân. Từ đó bố trí cán bộ nghiên cứu

quy định, chính sách để trả lời và hướng dẫn trình tự thủ tục hồ sơ theo hình thức

trực tuyến, giúp giảm bớt thời gian, chi phí, tạo sự thuận tiện cho người dân.”

“Bên cạnh các nội dung và hình thức phổ biến tuyên truyền cần chú trọng

đánh giá những tác động, hiệu quả của hoạt động phổ biến, tuyên truyền ở từng

phường, xã, từng đơn vị. Đồng thời, phối hợp với các đoàn thể, tổ chức chính trị -

xã hội như Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh, Hội Liên Hiệp phụ nữ các thành

viên của các tổ chức chính trị - xã hội phổ biến quy định, chính sách cho đoàn viên,

hội viên, nâng cao hiệu quả trong công tác tuyên truyền, tạo điều kiện hỗ trợ tốt

nhất cho người dân; có chế độ chính sách hỗ trợ đối với những cán bộ làm công tác

tuyên truyền để tạo động lực hơn cho lực lượng này.”

3.3.3. Tăng cường nguồn lực thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có

công với cách mạng

“Người có công là một đối tượng ưu đãi xã hội đặc biệt, vì vậy người có

công và thân nhân của họ phải được đảm bảo mức sống bằng hoặc cao hơn mức

bình quân của xã hội, tạo mọi điều kiện để cho người có công được thụ hưởng các

thành quả của quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Long Xuyên với lợi thế là trung tâm kinh tế, thương mại hàng đầu của tỉnh,

có nhiều khả năng để dành nguồn lực từ ngân sách để hỗ trợ cho các hoạt động

chăm lo cho người có với cách mạng ngày được chu đáo hơn. Do đó, ngoài nguồn

lực tài chính để thực hiện chế độ đối với người có công và thân nhân người có công

theo Pháp lệnh ưu đãi người có công do ngân sách Trung ương chi trả, hàng năm

thành phố cần trình Hội đồng nhân dân ban hành nghị quyết cụ thể về việc trích

67

ngân sách thành phố để thực hiện các hoạt động chăm lo cho người có công như:

duy trì việc dành khoản kính phí để tặng quà, thăm viếng nhân các dịp Lễ, Tết hàng

năm; hỗ trợ cải thiện nhà ở; hỗ trợ người có công bị mắc bệnh hiểm nghèo, khó

khăn đột xuất; cấp học bổng cho con của người có công học giỏi…

Cùng với nguồn lực ngân sách, công tác huy động nguồn lực xã hội để chăm

lo cho người có công cần được quan tâm phát triển với các hoạt động Đền ơn đáp

nghĩa ngày càng thiết thực và phù hợp với điều kiện mới. Công tác chăm sóc người

có công còn phải thực hiện theo nguyên tắc kiềng ba chân: Nhà nước - Người có

công – Cộng đồng cùng góp sức. Phấn đấu trong thời gian tới, phong trào Đền ơn

đáp nghĩa trên địa bàn thành phố sẽ ăn sâu vào suy nghĩ, tình cảm, trong tâm hồn,

trong tư tưởng tình cảm của người dân thành phố, được các tầng lớp nhân dân tự

nguyện quan tâm, chăm sóc người có công.”

3.3.4. Thu hút nguồn lực xã hội cho việc thực hiện chính sách đối với

người có công với cách mạng “

“Xã hội hóa công tác chăm lo cho người có công với cách mạng một mặt thể

hiện truyền thống thương yêu giữa con người với nhau, biết ơn những người có

công với cách mạng với đất nước, mặt khác tạo điều kiện để xã hội cùng tham gia

với Nhà nước, nâng cao mức thụ hưởng về vật chất và tinh thần cho người có công

với cách mạng, đảm bảo duy trì chính sách trên thực tế. Xã hội hóa chăm sóc người

có công với cách mạng không có nghĩa là giao tất cả cho xã hội, cho các tổ chức, cá

nhân mà Nhà nước tạo cơ hội cho xã hội cùng tham gia trong việc chăm lo cho

người có công với cách mạng, giúp họ ổn định hơn về đời sống. Để có thể phát huy

tốt hơn năng lực của cộng đồng cần thực hiện một số vấn đề sau:”

“Đầu tiên phải tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân về Pháp lệnh ưu đãi

người có công với cách mạng cũng như những tấm gương điển hình về người có

công với cách mạng phấn đấu vượt qua khó khăn vươn lên trong cuộc sống để

người dân hiểu rõ, hiểu đúng về đối tượng chính sách cũng như cuộc sống của đối

tượng chính sách, họ “tàn nhưng không phế”, nhằm tạo sự gắn kết giữa người dân

và đối tượng chính sách, từ đó kêu gọi các tầng lớp nhân dân tham gia đồng hành

68

cùng Nhà nước trong các hoạt động chăm lo cho người có công với cách mạng; tạo

thành một phong trào sâu rộng trong nhân dân thông qua việc tổ chức thường xuyên

các hoạt động có ý nghĩa để vận động người dân hiểu và tham gia.”

Chính quyền và đoàn thể các cấp phải thường xuyên quan tâm và hiểu rõ về

hoàn cảnh gia đình của từng đối tượng, để có kế hoạch chăm lo giúp đỡ thiết thực,

trên cơ sở đó vận động mọi nguồn lực trong xã hội nhằm thực hiện tốt công tác

chăm lo cho người có công. “

“Tạo các hoạt động ý nghĩa, gần gũi, thiết thực để có thể huy động người dân

tham gia như phong trào toàn dân chăm sóc người có công, đền ơn đáp nghĩa, uống

nước nhớ nguồn, tổ chức các hoạt động về nguồn… Tỉnh cần đưa ra các chính sách

thiết thực để huy động nhiều hơn sự tham gia của cộng đồng, phát triển đa dạng các

mô hình chăm lo cho người có công với cách mạng ở tại các khóm, ấp, địa bàn dân

cư.

Tiếp tục vận động các cá nhân, tổ chức tham gia vào hoạt động chăm sóc

người có công với cách mạng như phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, giúp đỡ

những đối tượng khó khăn, cha mẹ liệt sĩ cô đơn, thương binh bệnh binh nặng; đồng

thời nêu gương những cá nhân, tổ chức có đóng góp tích cực cho công tác chăm lo

người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố.”

Kết hợp với các doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp cần nhiều lao động

để tạo việc làm tốt hơn cho đối tượng người có công với cách mạng còn khả năng

lao động và thân nhân người có công với cách mạng có nhu cầu nhằm giúp họ ổn

định cuộc sống bằng các chính sách cụ thể, thiết thực. Liên kết với các trường đại

học, cao đẳng trên địa bàn để các học sinh sinh viên có thể thăm hỏi, giúp đỡ những

gia đình người có công với cách mạng đặc biệt các đối tượng neo đơn, ốm đau, bị

thương nặng, Bà Mẹ Việt Nam anh hùng… một cách thường xuyên, tạo sự động

viên về tinh thần cũng như nâng cao hơn nữa công tác giáo dục cho thế hệ đi sau.”

Phát động các mô hình, chương trình mang tính ảnh hưởng đến cộng đồng,

trong đó các tổ chức chính trị xã hội là nòng cốt (chương trình chăm sóc người có

công già yếu, đơn chiết, tặng sổ tiết kiệm tình nghĩa, mô hình xã, phường làm tốt

công tác thương binh, liệt sĩ, người có công …).

69

3.3.5. Đa dạng hóa các hoạt động chăm lo cho người có công với cách

mạng

“Đối tượng người có công trên địa bàn thành phố nó có xu hướng giảm dần

do bệnh tật, tuổi cao theo thời gian. Do đó, công tác chăm lo cho người có công với

cách mạng cần được sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và sự chung tay giúp sức

của toàn xã hội. Thời gian tới, thành phố cần tập trung quan tâm thực hiện tốt hơn

nữa công tác chăm lo cho người có công với những hoạt động cụ thể, thiết thực, phù

hợp với tình hình thực tế, để sau này chúng ta không phải day dứt trong lòng vì

chưa chăm lo chu đáo cho người có công. Cụ thể, cần quan tâm triển khai một số

chương trình, hoạt động sau:

Thành lập Ban chăm sóc người có công để thường xuyên rà soát đời sống,

hỗ trợ kịp thời cho người có công

“Có thể thấy số lượng người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố

khá lớn, mỗi đối tượng có tỷ lệ thương tật khác nhau, có hoàn cảnh, điều kiện kinh

tế khác nhau, nhiều đối tượng được chuyển từ nơi khác đến, trong đó vẫn còn những

trường có hoàn cảnh khó khăn theo từng thời điểm.”Do đó, để có sự quản lý chặt

chẽ, đồng thời nắm bắt tình hình đời sống người có công để có sự hỗ trợ kịp thời,

thành phố cần thành lập Ban Chỉ đạo chăm lo cho người có công, trong đó cần chú

trọng một số vấn đề sau:

“Thứ nhất, người phụ trách lĩnh vực người có công với cách mạng của thành

phố là người đứng đầu Ban Chỉ đạo để rà soát tình hình đối tượng, có sự chỉ đạo kịp

thời, trong đó các thành viên của Ban Chỉ đạo cần có sự tham gia của cán bộ thực

hiện công tác người có công với cách mạng ở các phường, xã. Về hình thức hoạt

động của ban theo hình thức kiêm nhiệm, có hỗ trợ kinh phí cho các thành viên

nhằm động viên các thành viên thực hiện tốt công tác. Lưu ý kết hợp với các tổ

chức chính trị - xã hội để nắm tình hình đối tượng chính sách được tốt hơn.”

“Thứ hai, Ban Chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính là rà soát, nắm bắt tình hình

đối tượng chính sách theo định kỳ để kịp thời cập nhật tình hình đối tượng (cả đối

70

tượng đang hưởng chế độ và thông tin của các liệt sĩ) và có sự hỗ trợ, giải quyết kịp

thời các trường hợp cần thiết.”

Thứ ba, đối với những đối tượng đi lại khó khăn Ban Chỉ đạo cần cử các

chuyên viên xuống tận nhà để có thể hỗ trợ một cách tốt nhất cho đối tượng chính

sách về hồ sơ, giải quyết thủ tục.

Qua đó, có thể phát huy vai trò của chính quyền cấp cơ sở trong việc chăm lo

cho người có công. UBND các phường, xã là đơn vị hành chính cấp cơ sở, nên

ngoài việc đảm bảo cho các chính sách, chế độ của Nhà nước được thực hiện đầy

đủ, chu đáo, các phường, xã cần chủ động nắm bắt kịp thời những tâm tư, nguyện

vọng của các gia đình chính sách, động viên khai thác nguồn lực địa phương vào

việc đáp ứng kịp thời các yêu cầu chính đáng của người có công, đồng thời tạo điều

kiện để họ phát huy tinh thần tự lực, tự cường trong cuộc sống và tham gia các hoạt

động tại địa phương.”

“Mở rộng chương trình chăm sóc thương binh, bệnh binh, người bị nhiễm

chất độc hóa học nặng, thân nhân chủ yếu liệt sĩ già yếu, đơn chiết...

“Đối tượng huy động: doanh nghiệp, sinh viên các trường đại học, cao đẳng

trên địa bàn thành phố và các tổ chức đoàn đoàn thể.”“

Nội dung: tham gia chăm sóc, phụng dưỡng, thăm hỏi các đối tượng chính

sách định kỳ và các dịp lễ, Tết và hỗ trợ tiền hàng tháng cho các đối tượng người có

công với cách mạng và thân nhân của họ như là thương binh, bệnh binh, người bị

nhiễm chất độc hóa học nặng, thân nhân chủ yếu liệt sĩ già yếu, đơn chiết...

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm xây dựng và triển

khai kế hoạch; đồng thời cung cấp danh sách các đối tượng cụ thể tham gia chương

trình để có sự hỗ trợ đúng đắn và hợp lý.

Chương trình tặng sổ tiết kiệm

“Trong đó đối tượng được ưu tiên là các gia đình người có công với cách

mạng có hoàn cảnh khó khăn. Gia đình được trao sổ tiết kiệm có thể sử dụng số tiền

trong sinh hoạt gia đình hoặc đầu tư vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh, cho

con em học hành tạo cơ sở vững chắc để tự trang trải cho bản thân và gia đình.”

71

Nguồn vốn huy động trong chương trình tặng sổ tiết kiệm là từ các doanh

nghiệp và sự ủng hộ của các cá nhân; có thể huy động từ việc tổ chức các chương

trình thiết thực và ý nghĩa nhân dịp các ngày Lễ lớn trong năm.

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với UBND các

phường, xã và các đơn vị liên quan, nắm rõ hoàn cảnh của từng đối tượng chính

sách để trao đúng đối tượng, có sự hướng dẫn, định hướng mục đích sử dụng để

đảm bảo nguồn kinh phí được sử dụng đúng mục đích và mang lại hiệu quả cao.”

Tiếp tục duy trì, phát huy hiệu quả công tác xây dựng nhà tình nghĩa

“Thời gian qua, thành phố Long Xuyên đã thực hiện tốt công tác chăm lo nhà

ở cho người có công với cách mạng. Từ đó, tạo nên sự thay đổi quan trọng trong đời

sống của một bộ phận người có công khó khăn về nhà ở, tạo sự phấn khởi trong

nhân dân, củng cố niềm tin vào đường lối của Đảng, của Nhà nước. Do đó, thời gian

tới, thành phố cần phải duy trì và phát huy hiệu quả công tác chăm lo nhà ở cho

người có công.

“Mục tiêu: Đảm bảo cho các gia đình người có công với cách mạng có chỗ ở

ổn định, kiên cố, ưu tiên những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, không thể tự giải

quyết vấn đề nhà ở hoặc nhà ở xuống cấp nặng.”

Nguồn vốn: Huy động từ các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân để xây

nhà tình nghĩa hoặc sửa chữa nhà ở bị xuống cấp.

Về hình thức, để thu hút sự đóng góp của các Mạnh Thường Quân, ngoài

việc đóng góp trực tiếp vào nguồn Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, chính quyền nên giới

thiệu để họ có thể hỗ trợ trực tiếp bằng tiền, bằng hiện trực tiếp cho đối tượng hoặc

trực tiếp xây dựng nhà tình nghĩa tặng và bàn giao cho gia đình người có công.

“Chính quyền địa phương có cần rà soát chặt chẽ theo định kỳ và nắm cụ thể

danh sách của từng gia đình cần hỗ trợ, đồng thời có biện pháp huy động sự tham

gia của các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân trên địa bàn.”Bên cạnh đó cần

quan tâm, nhắc nhở gia đình chính sách giữ gìn, bảo quản nhà ở và không để tiêu

cực xảy ra trong việc xét duyệt và hỗ trợ đối tượng.

72

Mở rộng các hoạt động Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” để chăm lo cho người có

công được chu đáo hơn

Hầu hết các địa phương đều sử dụng Quỹ cho công tác thăm, hỏi, tặng quà

người có công, gia đình chính sách, thăm viếng nghĩa trang nhân các dịp Lễ, Tết.

Trong thời gian tới, cần mạnh dạn sử dụng nguồn Quỹ để thực hiện các hoạt động

khác như hỗ trợ, cấp học bổng cho con em các gia đình thương binh, liệt sĩ, các gia

đình chính sách để các bạn có điều kiện học tập tốt và giúp đỡ, tạo việc làm cho các

bạn khi ra trường.

Cùng với việc tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống cho người có

công phát triển kinh tế hộ, quan tâm trợ cấp, giúp đỡ những người có công bị bệnh

nặng, có hoàn cảnh khó khăn. Qua đó nhân dân, các tổ chức chính trị - xã hội, các

Hội đặc thù, người có công thấy được vai trò và phương pháp sử dụng hiệu quả,

thiết thực của Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, tạo sự thuận lợi để tiếp tục thu hút sự đóng

góp của nhiều thành phần khác nhau trong xã hội .

Phối hợp với các cơ quan, doanh nghiệp, cơ sở y tế thực hiện việc khám

bệnh, cấp thuốc chữa bệnh, thuốc bổ cho người có công ngày tại gia đình…

Quan tâm các hoạt động tôn vinh, khen thưởng gia đình người có công tiêu biểu

Công tác biểu dương, khen thưởng, nhân rộng gương người có công làm kinh

tế giỏi cũng cần được quan tâm thường xuyên. Cùng với các hoạt động khuyến

khích phát triển kinh tế hộ gia đình, khi thành công, bản thân người có công có thể

chia sẻ với đồng đội (thông qua Hội Cựu chiến binh), giúp đỡ cho nhân dân nơi cư

trú về công ăn việc làm...

“Kịp thời động viên, khích lệ và khơi dậy truyền thống tự lực, tự cường của

người có công theo lời dạy của Bác để mỗi người có công đều có thể phát huy phẩm

chất tốt đẹp, nỗ lực, phấn đấu vươn lên tự ổn định cuộc sống, có những đóng góp

xuất sắc trong mọi hoạt động của đời sống xã hội, trở thành những “công dân kiểu

mẫu”, “gia đình cách mạng gương mẫu”, những điển hình thương binh, gia đình liệt

sĩ làm kinh tế giỏi, những anh hùng, chiến sĩ thi đua…”

73

3.3.6. Đa dạng hóa sinh kế, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống của

người có công và thân nhân người có công

“Đẩy mạnh các phong trào tạo việc làm cho con em các gia đình chính sách

gặp khó khăn trong cuộc sống

Để cải thiện và nâng cao đời sống gia đình người có công, thành phố cần

quan tâm đẩy mạnh các phong trào tạo việc làm cho con em các gia đình chính sách

gặp khó khăn trong cuộc sống. Cụ thể:

“+ Người có công với cách mạng được ưu tiên triển khai các chương trình,

dự án của Nhà nước, của các ngành ở địa phương (chương trình vay vốn quốc gia,

chương trình đào tạo việc làm ngắn hạn...).”

“+ Khuyến khích, hỗ trợ kịp thời cho các cá nhân, tổ chức, người có công với

cách mạng cũng như người dân có những mô hình làm ăn kinh tế hay giúp tạo việc

làm cho người có công với cách mạng và thân nhân của họ. Các tổ chức, cá nhân

thuộc mọi thành phần kinh tế khi thu nhận người có công với cách mạng và con em

vào học nghề, đào tạo nghề được hưởng các chế độ ưu đãi của tỉnh, của thành phố.

Đối với các doanh nghiệp mở lớp đào tạo nghề cho các đối tượng người có công với

cách mạng và con em họ sẽ được hỗ trợ về cơ sở vật chất ban đầu và miễn thuế

“+ Quan tâm giải quyết việc làm cho con của người có công theo quy định.

hoặc vay vốn với ưu đãi riêng.”

Đặc biệt là việc ưu tiên tuyển dụng vào các cơ quan Nhà nước khi con của họ đã tốt

nghiệp các trường Đại học công lập chính quy, đúng chuyên ngành cần tuyển dụng.”

Xây dựng mô hình phát triển kinh tế hộ gia đình cho người có công với cách

mạng và thân nhân

“Để người có công với cách mạng còn khả năng lao động và thân nhân có thể

tự trang trải cho cuộc sống thì vấn đề tạo việc làm, phát động các mô hình kinh tế là

giải pháp quan trọng trong điều kiện nguồn lực luôn có hạn. Chính vì vậy, chính

quyền địa phương cần phát động và huy động các tổ chức, đơn vị cùng tham gia tạo

việc làm cho người có công với cách mạng và thân nhân của họ.”

74

Hiện nay, để có thể tạo được các mô hình việc làm thông qua phát triển kinh

tế cần huy động các tổ chức chính trị - xã hội, các doanh nghiệp đóng trên địa bàn

để triển khai thực hiện các mô hình này. Long Xuyên cùng với tốc độ đô thị hóa,

diện tích đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp, chính vì vậy thành phố có thể linh

hoạt trong việc liên kết với các địa phương khác hoặc đơn vị của tỉnh trong việc

chuyển giao các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, không tốn nhiều diện tích như

trồng nấm rơm, nấm linh ch, trồng hoa lan, rau sạch...

“Đồng thời khuyến khích các hộ đã thực hiện các mô hình thành công hướng

dẫn lại cho các hộ gia đình khác để tạo sự lan tỏa.”Chính quyền địa phương cần linh

động trong việc hỗ trợ bước đầu cho các gia đình trong vấn đề về giống, kỹ thuật và

đầu ra, mời chuyên gia tập huấn và hướng dẫn hỗ trợ vốn, hướng dẫn, cho vay vốn

ưu đãi, tạo nền tảng tốt để tiếp tục phát triển, lan tỏa...”

3.3.7. Tăng cường phân cấp trong việc thực hiện chính sách ưu đãi người

có công với cách mạng

Vấn đề phân cấp trong việc thực hiện chế độ chính sách cho người có công

về cho cấp huyện, cấp xã rất hạn chế. Tỉnh cần nghiên cứu, đẩy mạnh việc phân cấp

cho cấp huyện những nội dung có thể thực hiện được (như ban hành quyết định trợ

cấp mai táng phí) và báo cáo về tỉnh (Sở Lao động- thương binh và xã hội) để theo

dõi, kiểm tra, giám sát. Qua đó, giúp công việc được giải quyết nhanh chóng, góp

phần giúp giảm chi phí, thời gian của đối tượng.

3.3.8. Đẩy mạnh việc áp dụng các tiến bộ công nghệ thông tin trong công

tác thực hiện chính sách ưu đãi người có công

“Để có sự quản lý tốt nhất đối tượng chính sách cần phải tiếp tục thực hiện

tốt việc ứng dụng công nghệ thông tin, có phần mềm quản lý và cập nhật kịp thời

tình hình đối tượng, hồ sơ cụ thể của từng đối tượng để nâng cao chất lượng công

tác quản lý, thực hiện chính sách bao gồm cả các đối tượng đang hưởng chế độ và

số lượng liệt sĩ nhằm đảm bảo đảm tính khoa học trong quản lý; thuận tiện trong

cập nhật, bổ sung hồ sơ của đối tượng; tránh được hiện tượng thiếu sót, sai thông tin

và chế độ của đối tượng.”

75

“Ngoài ra, cần tiếp tục triển khai ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý

đối tượng và quản lý kinh phí chi trả trợ cấp ưu đãi người có công hàng tháng, cập

nhật tất cả các dữ liệu về quản lý đối tượng ở tất cả các chế độ. Đồng thời, phải có

định hướng đào tạo đội ngũ cán bộ nâng cao trình độ tin học để ứng dụng công nghệ

thông tin vào quản lý toàn diện trong việc thực hiện chính sách người có công với

cách mạng.”

3.4. Một số đề xuất, kiến nghị

3.4.1. Đối với Trung ương “

Hệ thống pháp luật có vai trò quan trọng trong thực hiện chính sách nói

chung và thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng nói riêng, do

đó việc hoàn thiện hệ thống pháp luật là điều rất cần thiết.“Khi hệ thống pháp luật

ưu đãi người có công với cách mạng được hoàn thiện thì cơ quan Nhà nước tổ chức

thực hiện đưa pháp luật vào đời sống xã hội dễ dàng hơn, hiệu hơn, đảm bảo quyền

lợi tốt nhất cho đối tượng thụ hưởng. Do đó, đề nghị Trung ương tiếp tục nghiên

cứu, hoàn thiện hệ thống pháp luật cho người có công, như sau:

Các pháp lệnh nên có sự điều chỉnh phù hợp và thuận lợi cho công tác theo

dõi và thực hiện chính sách vì hiện nay có đến 3 pháp lệnh điều chỉnh trong lĩnh vực

này, nên có thể xem xét ban hành Luật ưu đãi người có công với đất nước nhằm

hoàn thiện hệ thống pháp luật về ưu đãi người có công theo hướng người có công

phải được khen thưởng và đãi ngộ xứng đáng, để thực hiện tốt hơn chính sách ưu

đãi người có công.

Tiếp tục hoàn thiện các chế độ ưu đãi trực tiếp tác động đến đời sống của

người có công với cách mạng như chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ nhà ở, ưu đãi về giáo

dục, vốn, việc làm…Điều chỉnh những quy định pháp luật liên quan đến người có

công với cách mạng còn bất cập, bất hợp lý gây khó khăn trong thực hiện chính

sách ở cơ sở, phiền hà cho người dân. Trong đó chú trọng đến một số vấn đề như là

giám định thương tật cho thương binh nên giám định theo định kỳ; điều chỉnh phạm

vi đối tượng làm nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong điều kiện mới; mở

rộng đối tượng thụ hưởng chính sách từng bước, phù hợp điều kiện phát triển kinh

tế - xã hội của đất nước.”

76

Hệ thống pháp luật cần hoàn thiện theo hướng tạo điều kiện để người dân có

thể đóng góp cùng Nhà nước chăm lo cho người có công với cách mạng, tạo điều

kiện, cơ chế cho các tổ chức, doanh nghiệp tham gia hỗ trợ cho người có công với

cách mạng.

3.4.2. Đối với tỉnh An Giang

“Xây dựng các chính sách thiết thực, phù hợp đối với các đối tượng người có

công trên địa bàn tỉnh trên cơ sở chính sách của trung ương, linh hoạt trong áp dụng

các chính sách đối với từng đối tượng. Xây dựng các chính sách, cơ chế khuyến

khích đối với các tổ chức, cá nhân nhằm thu hút sự tham gia của xã hội trong chăm

sóc, hỗ trợ người có công với cách mạng và gia đình của họ.”

Tăng cường phân cấp quản lý giữa cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã trong việc

quản lý và thực hiện chính sách, chế độ đối với người có công với cách mạng đi đôi

với nâng cao năng lực và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức các cấp, các

ngành, đặc biệt là đội ngũ những người làm công tác chính sách người có công với

cách mạng trên địa bàn.“Chú trọng tiếp nhận các phản hồi và nhanh chóng giải đáp

phản hồi của người dân, của các cơ quan Lao động - Thương binh và Xã hội cấp

dưới.”

Số“lượng đối tượng đề nghị giải quyết chính sách trên địa bàn tỉnh tương đối

lớn nên việc tra cứu hồ sơ gốc thường chậm, nhiều hồ sơ bị thất lạc, rách nát .. làm

ảnh hưởng đến tiến độ thẩm định, xét duyệt hồ sơ quyết định giải quyết chính

sách.”Do đó, tỉnh cần nghiên cứu, triển khai thực hiện Đề án số hóa hồ sơ người có

công để khai thác tài liệu được thuận tiện, nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và giúp

cho việc bảo quản tài liệu gốc an toàn. Việc thực hiện số hoá tài liệu cũng cho phép

tiếp cận thông tin ở Sở Lao động và tạo điều kiện chia sẻ thông tin cho Phòng Lao

động – Thương binh và Xã hội các huyện, thị, thành và các cơ quan liên quan khai

thác một cách thuận tiện nhanh chóng. Qua đó, đáp ứng nhu cầu quản lý của các cấp

lãnh đạo và yêu cầu giải quyết nhu cầu tra tìm tài liệu về các hồ sơ người có công,

đồng thời còn góp phần trong việc giảm thiểu hồ sơ, thủ tục, tạo thuận lợi cho người

có công. “

77

Tiểu kết chương

Từ thực trạng thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách

mạng trên địa bàn thành phố Long Xuyên, Chương 3 đã dự báo tình hình thực hiện

chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trong thời gian tới; đồng thời đưa ra

những quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước về chính sách đối với

người có công với cách mạng. Trên cơ sở đó, xây dựng một số giải pháp và đề xuất,

kiến nghị để hoàn thiện việc thực hiện chính sách người có công với cách mạng trên

địa bàn thành phố Long Xuyên trong thời gian tới, đảm bảo quyền lợi cho người có

công với cách mạng.

“Việc triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, để thực hiện được cần có

sự quan tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Đa dạng hóa các hình thức để thực

hiện các giải pháp; đẩy mạnh giải pháp tuyên truyền nâng cao nhận thức cho toàn

xã hội tham gia chăm lo cho các đối tượng chính sách người có công; thu hút nguồn

lực cho việc thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng; xây dựng

các chương trình thiết thực cho người có công với cách mạng trên địa bàn... để từng

bước nâng cao mức sống cho các đối tượng chính sách.”

78

KẾT LUẬN

Thực hiện chính sách ưu đãi người công là hoạt động quan trọng trong hệ

thống chính sách an sinh xã hội. Đây là công việc được tiến hành thường xuyên,

liên tục, thể hiện tinh thần trách nhiệm của Đảng và Nhà nước.

“Hoàn thiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng không chỉ là

mối quan tâm riêng của Đảng và Nhà nước mà còn được sự hưởng ứng nhiệt tình từ

phía người có công cũng như toàn thể cộng đồng. Để chính sách người có công phù

hợp với sự phát triển kinh tế của đất nước, chúng ta phải có một cách nhìn nhận

đúng đắn và khách quan trong tổng thể các chính sách của Nhà nước.”

Việc tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng trên

địa bàn thành phố Long Xuyên mặc dù đạt được những kết quả đáng ghi nhận, tuy

nhiên, cũng còn hạn chế và gặp nhiều khó khăn.“Hiện trạng này xảy ra do nhiều

nguyên nhân, trong đó nguyên nhân quan trọng hơn cả là từ công tác xây dựng và

thực hiện chính sách.”Trước yêu cầu hoàn thiện chính sách ưu đãi người có công

với cách mạng, đề tài này đã đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện

việc thực hiện chính sách. Tuy nhiên, cũng phải nhấn mạnh việc thực hiện tốt công

tác ưu đãi người có công không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước mà của cả cộng

đồng, công tác chăm sóc người có công còn phải thực hiện dựa trên ba trụ cột Nhà

nước – cộng đồng xã hội – người có công cùng góp sức. Có như vậy chính sách

người có công với cách mạng mới thực sự mang đầy đủ ý nghĩa, để ghi nhận và tôn

vinh công lao của những người con ưu tú và khơi gợi ý thức trách nhiệm của cộng

đồng xã hội.

Về cơ bản luận văn đã hoàn thành mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu. Có

những đóng góp nhất định về mặt khoa học cho việc hoàn thiện công tác thực hiện

chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Long

Xuyên, tỉnh An Giang trong thời gian tới. Tuy nhiên, đề tài không tránh khỏi những

thiếu sót, hạn chế cần được sửa chữa tiếp tục để được hoàn thiện hơn. Tác giả rất

mong nhận được sự bình luận, tham gia ý kiến của các nhà khoa học, Quý Thầy cô

nghiệp. và đồng

79