Phần Ba<br />
NHƯ CÓ BÁC HỒ<br />
TRONG NGÀY VUI<br />
THỐNG NHẤT<br />
<br />
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH<br />
VỚI MẶT TRẬN DÂN TỘC GIẢI PHÓNG<br />
MIỀN NAM VIỆT NAM<br />
TS. Nguyễn Thị Hoa Xinh(*)<br />
<br />
C<br />
<br />
uộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi đã mở ra một<br />
giai đoạn mới trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Hòa bình<br />
được lập lại ở Đông Dương, miền Bắc Việt Nam được hoàn<br />
toàn giải phóng. Ở miền Nam, đế quốc Mỹ hất cẳng thực dân Pháp, biến<br />
nửa nước thành thuộc địa kiểu mới và căn cứ quân sự của Mỹ, chuẩn bị<br />
gây lại chiến tranh tiến công nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và các<br />
nước xã hội chủ nghĩa. Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng đã<br />
đề ra hai nhiệm vụ chiến lược phải đồng thời tiến hành: xây dựng miền<br />
Bắc, đưa miền Bắc tiến lên chủ nghĩa xã hội và đấu tranh thực hiện thống<br />
nhất nước nhà, tiếp tục hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân<br />
trong cả nước. Cả hai nhiệm vụ ấy đều nhằm mục tiêu chung là củng cố<br />
hòa bình, thực hiện thống nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ, thiết<br />
thực tăng cường hệ thống xã hội chủ nghĩa, bảo vệ hòa bình ở Đông Nam<br />
châu Á và thế giới.(1)<br />
Trong 5 năm (1954 - 1959), mặc dù cách mạng Việt Nam kiên trì thực<br />
hiện những điều khoản của Hiệp định Genève - được ký kết ngày 21-71954, để đi tới Tổng Tuyển cử, hòa bình thống nhất đất nước nhưng đế<br />
quốc Mỹ và chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm đã trắng trợn vi phạm<br />
và xé bỏ Hiệp định Genève, đàn áp những người yêu nước ở miền Nam,<br />
thực hiện chính sách chống cộng điên cuồng, cự tuyệt tổng tuyển cử, thiết<br />
*<br />
<br />
Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh.<br />
<br />
249<br />
<br />
lập chủ nghĩa thực dân mới ở miền Nam và chia cắt lâu dài nước Việt<br />
Nam. Trước những diễn biến mới của tình hình và nhằm đưa cách mạng<br />
miền Nam tiến lên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ tọa Hội nghị lần thứ 15<br />
Ban Chấp hành Trung ương Đảng (mở rộng) (khóa II) vào tháng 1 năm<br />
1959 bàn về nhiệm vụ cách mạng miền Nam và vai trò của miền Bắc đối<br />
với sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đề ra đường lối<br />
của cách mạng miền Nam trong giai đoạn mới: “Nhiệm vụ cơ bản là giải<br />
phóng miền Nam khỏi ách thống trị của đế quốc và phong kiến, thực hiện<br />
dân tộc độc lập và người cày có ruộng, hoàn thành cách mạng dân tộc dân<br />
chủ nhân dân ở miền Nam, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống<br />
nhất, dân chủ và giàu mạnh”. Với mục tiêu và phương hướng: “Lấy sức<br />
mạnh của quần chúng, dựa vào lực lượng chính trị của quần chúng là chủ<br />
yếu, kết hợp với lực lượng vũ trang để đánh đổ quyền thống trị của đế quốc<br />
phong kiến, dựng lên chính quyền cách mạng của nhân dân”(1).<br />
Dưới ánh sáng của Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 15 (khóa<br />
II) và được sự cổ vũ từ những thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghĩa<br />
ở miền Bắc, ở miền Nam phong trào đấu tranh của quần chúng từ thế<br />
giữ gìn lực lượng đã chuyển sang thế tiến công, liên tiếp nổ ra nhiều<br />
cuộc nổi dậy và đồng khởi. Từ cuộc nổi dậy của nhân dân Bác Ái - Ninh<br />
Thuận (năm 1958), Trà Bồng - Quảng Ngãi (năm 1959), đồng khởi Bến<br />
Tre (ngày 17-1-1960), cho đến những cuộc nổi dậy đồng loạt của nhân<br />
dân các dân tộc và lực lượng vũ trang Tây Nguyên (tháng 10-1960), nhân<br />
dân miền Nam đã đẩy lùi từng bước âm mưu và hành động xâm lược<br />
của đế quốc Mỹ. Để giúp Trung ương Đảng, Bộ Chính trị chỉ đạo phong<br />
trào cách mạng miền Nam, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của<br />
Đảng (9-1960) đã chủ trương thành lập Trung ương Cục và xây dựng tổ<br />
chức Mặt trận dân tộc thống nhất ở miền Nam để tập hợp rộng rãi lực<br />
lượng cách mạng, phát huy cao độ sức mạnh đại đoàn kết dân tộc và nêu<br />
cao chủ nghĩa yêu nước. Vào những tháng cuối năm 1960, Bộ Chính trị<br />
đã nhiều lần thảo luận và đi đến quyết định thành lập Mặt trận Dân tộc<br />
giải phóng miền Nam Việt Nam với Cương lĩnh và Chương trình hành<br />
động cụ thể. Ngày 20-12-1960, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam<br />
Việt Nam đã được thành lập. Mặt trận đã ra lời kêu gọi: “Tất cả hãy đứng<br />
lên! Tất cả hãy đoàn kết lại! Hãy xiết chặt hàng ngũ chiến đấu dưới ngọn<br />
1<br />
<br />
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1998,<br />
tập 20, tr. 81.<br />
<br />
250<br />
<br />
cờ của Mặt trận Dân tộc giải phóng để đánh đổ ách thống trị của đế quốc<br />
Mỹ và Ngô Đình Diệm”. Bản tuyên ngôn và chương trình 10 điểm thông<br />
qua tại đại hội vạch ra cương lĩnh cho phong trào cách mạng miền Nam.<br />
Mục tiêu đấu tranh của Mặt trận được cô đúc một cách ngắn gọn: “Phải<br />
hòa bình! Phải độc lập! Phải dân chủ! Phải cơm no, áo ấm! Phải hòa bình,<br />
thống nhất Tổ quốc!” - nhằm giải quyết một cách đúng đắn những vấn đề<br />
cơ bản của cách mạng miền Nam Việt Nam; trước mắt là vấn đề độc lập<br />
dân tộc, dân chủ và hòa bình rất phù hợp với nguyện vọng của đông đảo<br />
quần chúng. Mặt trận đã có ảnh hưởng rộng rãi trong mọi tầng lớp nhân<br />
dân, góp phần đẩy mạnh phong trào cách mạng lên một bước.<br />
Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam là tổ chức yêu nước,<br />
cách mạng của nhân dân miền Nam, song trong tổ chức và hoạt động<br />
Mặt trận nêu cao ý chí, khát vọng độc lập, thống nhất của cả dân tộc Việt<br />
Nam. Tổ chức và hoạt động của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam<br />
Việt Nam gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng và được Chủ tịch Hồ Chí<br />
Minh đặc biệt quan tâm. Ngày 20-10-1962, khi tiếp Đoàn đại biểu Mặt<br />
trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam lần đầu tiên đi công tác đối<br />
ngoại và ra thăm miền Bắc, phút đầu gặp gỡ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã<br />
thắm thiết ôm hôn Giáo sư Nguyễn Văn Hiếu, hỏi thăm sức khỏe của anh<br />
chị em và kết quả chuyến đi công tác của đoàn. Khi đoàn dâng lên Người<br />
các tặng phẩm: tập thơ của người chiến sĩ Nguyễn Trọng Tuyển viết gửi<br />
tặng Người trong nhà tù trước khi hy sinh, tập album ảnh chụp các hoạt<br />
động ở vùng giải phóng. Người rất xúc động, đặt tay lên ngực mình và<br />
nói: “Hình ảnh của miền Nam yêu quý luôn ở trong trái tim tôi”. Dưới sự<br />
lãnh đạo, cổ vũ của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, dưới ngọn cờ đoàn<br />
kết cứu nước của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam,<br />
nhân dân ta ở miền Nam đã giành được những thắng lợi to lớn. Cách<br />
mạng miền Nam từ khởi nghĩa từng phần, phát triển thành chiến tranh<br />
cách mạng, kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, nổi dậy<br />
với tiến công trên cả ba vùng chiến lược, tiến công địch bằng cả ba mũi:<br />
chính trị, quân sự và binh vận, phá vỡ quốc sách ấp chiến lược của chúng,<br />
dẫn tới chiến thắng Ấp Bắc (1-1963), báo hiệu sự phá sản tất yếu chiến<br />
lược “Chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mỹ. Phong trào đấu tranh chính<br />
trị trong các đô thị, nhất là ở Sài Gòn, Huế, Đà Nẵng cũng ngày một dâng<br />
cao, đã đẩy đế quốc Mỹ vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”. Hoạt động<br />
của Mặt trận dựa trên mục tiêu và nguyên tắc đoàn kết rộng rãi mọi giai<br />
251<br />
<br />