CHƯƠNG 14: BĂNG BẢN

Chia sẻ: Đỗ Hồng | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

128
lượt xem 34
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Băng bản là một loại máy vận chuyển liên tục mà bộ phận công tác chính là những tấm kim loại, nhựa hay gỗ xếp theo hình chồng vảy cá tạo thành máng vận chuyển

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CHƯƠNG 14: BĂNG BẢN

Ch¬ng 14 B¨ng b¶n 14.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung 14.1.1. CÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc B¨ng b¶n lµ mét lo¹i m¸y vËn chuyÓn liªn tôc mµ bé phËn c«ng t¸c chÝnh lµ nh÷ng tÊm kim lo¹i, nhùa hay gç xÕp theo h×nh chång v¶y c¸ t¹o thµnh m¸ng vËn chuyÓn 4 a) 3 7 2 3 4 5 8 6 Z 1 L b) H×nh 14-1. B¨ng b¶n: 1- C¬ cÊu dÉn ®éng, 2- B¸nh xÝch, 3- XÝch, 4- M¸ng (cã thµnh vµ kh«ng cã thµnh), 5- §êng ray, 6- B¸nh xÝch bÞ ®éng, 7- C¬ cÊu cÊp liÖu, 8- C¬ cÊu c¨ng b¨ng. nhê liªn kÕt víi xÝch t¶i. Kh¸c víi b¨ng t¶i, b¨ng b¶n chuyÓn ®éng ® îc lµ do ¨n khíp gi÷a xÝch vµ b¸nh xÝch. C¸c m¾t xÝch võa cã phÇn liªn kÕt víi b¶n b¨ng võa cã phÇn liªn kÕt víi c¸c con l¨n hoÆc b¸nh xe. C¸c b¸nh xe l¨n ®ì toµn bé träng lîng b¨ng cïng vËt liÖu vËn chuyÓn trªn c¸c ® êng ray, th«ng thêng mçi b¶n b¨ng ®Òu cã b¸nh xe ®ì, do ®ã xÝch chØ lµm nhiÖm vô kÐo vµ kh«ng bÞ vâng qu¸ lín. Lùc c¶n chuyÓn ®éng chñ yÕu lµ ma s¸t l¨n do ®ã sù tiªu hao n¨ng lîng kh«ng lín. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¨ng b¶n ® îc thÓ hiÖn trªn h×nh 14 -1a, b; gåm cã b¨ng b¶n ph¼ng vµ b¨ng b¶n cã thµnh. C¬ cÊu dÉn ®éng 1 truyÒn chuyÓn ®éng sang b¸nh xÝch chñ ®éng 2. B¸nh xÝch ¨n khíp víi xÝch 3 cã g¾n b¸nh xe vµ b¶n b¨ng 4 di chuyÓn trªn ®êng ray 5 theo mét vßng khÐp kÝn. Trªn 127
nh¸nh cã t¶i còng cã c¬ cÊu cÊp liÖu 7 ®Ó rãt vµ híng cho vËt liÖu vµo lßng m¸ng. Cuèi ®êng b¨ng lµ b¸nh bÞ ®éng 6, c¬ cÊu c¨ng b¨ng 8. Toµn bé c¸c c¬ cÊu ®îc ®Þnh vÞ trªn khung b¶o ®¶m æn ®Þnh cho m¸y ho¹t ®éng. 14.1.2. Sö dông b¨ng b¶n B¨ng b¶n ®îc dïng rÊt réng r·i trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp má, chÕ t¹o m¸y, c«ng nghiÖp thùc phÈm, ho¸ chÊt, khai th¸c vËt liÖu x©y dùng... Ngoµi ra nguyªn lý cña nã ®ù¬c sö dông ®Ó thiÕt kÕ chÕ t¹o c¸c m¸y dïng trong ngµnh thuû lîi, c¸c ngµnh kh¸c vµ vËn chuyÓn c«ng céng ë c¸c siªu thÞ, bÕn tµu ®iÖn ngÇm (h×nh 14- 2). B¨ng b¶n cã nhiÒu u ®iÓm: §èi víi b¶n b»ng kim lo¹i cã ®é bÒn, ®é cøng cao nªn cho phÐp vËn chuyÓn vËt liÖu côc lín, nÆng, s¾c c¹nh, vËt liÖu míi khai th¸c cha ®îc ph©n lo¹i, vËt liÖu nÆng cã c¹nh s¾c, vËt liÖu nãng ®Õn 2000c. §é nghiªng ®Æt b¨ng b¶n th«ng th êng ®Õn 180. B¨ng b¶n ®Æt cè ®Þnh vµ cã thÓ nèi dµi hay c¾t ngang toµn tuyÕn L theo yªu cÇu. N¨ng suÊt b¨ng b¶n ®¹t tõ 200 ÷ 1000T/h. ChiÒu réng b¨ng th êng lµ B = 400 ÷ 1400 mm, còng cã thÓ ®Õn 2500mm. Khi dÉn ®éng b»ng mét ®éng c¬ chiÒu dµi cã thÓ ®¹t ®Õn L = 200m, khi sö dông c¸c tr¹m dÉn ®éng trung gian cã thÓ lín h¬n. Bé phËn xÝch kÐo cã ®é bÒn lín nªn kÐo ®îc lùc lín, chiÒu dµi b¨ng do ®ã mµ t¨ng lªn, b¶o ®¶m n¨ng suÊt cao. Khi dïng b¶n b¨ng d¹ng hép, cã gê, gãc nghiªng ®Æt b¨ng cã thÓ ®¹t ®Õn 700. Do tèc ®é vËn chuyÓn kh«ng lín nªn viÖc chÊt t¶i cho b¨ng b¶n lµ dÔ dµng vµ vËt liÖu ®- îc ph©n bè ®Òu ®Æn trªn b¨ng. 128
§êng di chuyÓn cña b¨ng b¶n cã thÓ n»m ngang trªn mÆt ®Êt H×nh 14-2. B¨ng b¶n chuyªn chë ngêi vµ còng cã thÓ t¹o thµnh vßng khÐp kÝn trong mÆt ph¼ng ®øng theo d¹ng b¨ng t¶i cao su. Lo¹i n»m ngang thêng ®îc dïng trong hÇm má, trong ph©n x- ëng ®óc gang, thÐp tù ®éng. D¹ng b¨ng b¶n dïng chuyªn chë ng êi cã ®é dèc ®Õn 300, cã chiÒu réng b¨ng ®Õn 1m, chiÒu cao H = 40m, tèc ®é b¨ng v = 0,75 ÷ 0,9m/s, chë ®îc 10000 ngêi/h (h×nh 14-2). B¨ng b¶n còng cã nh÷ng h¹n chÕ nh©t ®Þnh: träng l îng b¨ng hay bé phËn chuyÓn ®éng lín; kÕt cÊu phøc t¹p, vèn ®Çu t ban ®Çu lín, khã b¶o dìng do cã nhiÒu con l¨n, nhiÒu khíp xÝch nªn chi phÝ vËn hµnh ®¾t. 14.1.3. Ph©n lo¹i b¨ng b¶n B¨ng b¶n ®îc ph©n lo¹i theo c¸c c¸ch sau: Theo tiÕt diÖn ngang: b¨ng kh«ng cã thµnh (h×nh 14-3a), cã thµnh cè ®Þnh (h×nh 14-3b), b¨ng b¶n cã thµnh (h×nh 14-3c), b¨ng cã kÕt cÊu lßng m¸ng (h×nh 14-3d). Theo tiÕt diÖn däc: b¨ng b¶n ph¼ng liªn tôc (h×nh 14-3e), b¨ng b¶n ph¼ng kh«ng liªn tôc (h×nh 14-3f), b¨ng b¶n nhÊp nh« d¹ng sãng (h×nh 14- 3g), b¨ng b¶n d¹ng sãng cã thµnh (h×nh 14-3h). a) b) c) d) 0 h h t t f) e) h h t t h) g) H×nh 14-3. TiÕt diÖn ngang vµ däc b¨ng b¶n: a- B¨ng kh«ng cã thµnh, c- B¨ng cã thµnh cè ®Þnh, c- B¨ng cã thµnh, d- b¨ng cã thµnh lßng m¸ng, e- B¨ng b¶n ph¼ng liªn tôc, f- B¨ng b¶n ph¼ng kh«ng liªn tôc, g- B¨ng b¶n nh« d¹ng sãng, h- B¨ng b¶n nh« d¹ng sãng cã thµnh. Theo l¾p r¸p b¸nh xe l¨n: cè ®Þnh vµ di ®éng. Theo sè lîng xÝch: mét xÝch, hai xÝch. 129
Theo cÊu t¹o xÝch: XÝch b¶n, xÝch hµn m¾t trßn, xÝch b¶n m¾t cong. Theo sè lîng tr¹m dÉn ®éng: mét tr¹m, nhiÒu tr¹m dÉn ®éng. 14.2. TÝnh to¸n c¸c th«ng sè c¬ b¶n 14.2.1. KÝch thíc b¨ng b¶n Còng nh ë b¨ng t¶i cao su, chiÒu réng b¨ng b¶n lµ th«ng sè cÇn thiÕt nhÊt ®Ó lùa chän kÕt cÊu, thiÕt kÕ m¸y nh»m ®¹t ® îc n¨ng suÊt vËn chuyÓn yªu cÇu. HiÖn nay kÕt cÊu cña b¶n b¨ng t ¬ng ®èi æn ®Þnh vµ hoµn chØnh. C¸c kÕt cÊu c¬ b¶n ®· giíi thiÖu trªn h×nh 14-3. KÝch thíc chiÒu réng b¶n b¨ng thêng ®îc liªn kÕt víi chiÒu cao cña b¨ng theo sè liÖu cho trong b¶ng 14- 1 B¶ng 14-1. KÝch thíc chiÒu réng vµ cao cña b¨ng b¶n ChiÒu réng B, 400 500 650 800 1000 1200 1400 1600 mm 100÷ 100÷ 100÷ 100÷ 100÷ 100÷ ChiÒu cao H, 100 100 ÷ ÷ mm 160 250 320 320 320 320 250 320 Tèc ®é b¨ng ®îc lùa chän theo lo¹i vËt liÖu vËn chuyÓn trong kho¶ng v = 0,05 ÷ 0,63m/s; thêng chän 0,2 ÷ 0,5m/s, ®«i khi tèc ®é cã thÓ ®¹t ®Õn 1,35m/s Tõ kÝch thíc c¬ b¶n cña b¨ng b¶n, ta cã thÓ x¸c ®Þnh ® îc n¨ng suÊt vËn chuyÓn: Q= 3600 F v c γ , T/h; (14-1) trong ®ã: F - diÖn tÝch tiÕt diÖn dßng vËt liÖu, m2; v - vËn tèc b¨ng, m/s; c - hÖ sè kÓ ®Õn gãc nghiªng ®Æt m¸y. Khi β ≤ 300 cã thÓ tÝnh gÇn ®óng theo c«ng thøc : 100 − β c= (14- 100 2) 130
Còng nh ë b¨ng t¶i cao su, th«ng th êng biÕt tríc n¨ng suÊt vËn chuyÓn theo yªu cÇu cña mét c«ng tr×nh nhÊt ®Þnh vµ cÇn thiÕt ph¶i chän chiÒu réng, chiÒu cao cña b¨ng. Q F= , m2 . (14- 3600vcγ 3) §èi víi b¨ng b¶n cã thµnh (h×nh 14-4), tiÕt diÖn dßng vËt liÖu ® îc tÝnh theo c«ng thøc: B 2 tgρ F = F1+ F2 = Bh + , m2 . 4 (14-4) Khi cha biÕt b vµ h, ta chän h tr íc vµ tÝnh B, sau ®ã kiÓm tra l¹i theo c«ng thøc: B ≥ 1,7.amax + 200, m. (14-5) amax- kÝch thíc lín nhÊt cña h¹t vËt liÖu, m; ρ- gãc néi ma s¸t cña vËt liÖu, ®é; h - chiÒu cao thµnh, m; B - chiÒu réng b¨ng, m. VËt liÖu dïng chÕ t¹o b¨ng b¶n th êng lµ tõ thÐp tÊm b»ng ph ¬ng ph¸p dËp nãng. ChiÒu dµy tÊm thÐp cã thÓ tõ 4 ÷ 5 mm. §Ó t¨ng cøng ngêi ta cã thÓ t¹o g©n. Chèng mµi mßn b»ng nhiÖt luyÖn sau khi F2 dËp. Ngoµi ra cã thÓ chÕ t¹o ρ b¶n b¨ng b»ng gç, chÊt dÎo. §èi víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt thùc phÈm cã thÓ dïng thÐp F1 kh«ng rØ hay chÊt dÎo ®Ó h b¶o ®¶m vÖ sinh. Khi vËn chuyÓn vËt liÖu rêi, vôn ngêi ta ph¶i ghÐp ®Çu vµ B ®u«i c¸c tÊm b¶n l¹i víi nhau theo h×nh v¶y c¸ (h×nh 14-1a, h×nh 14-3e, f, g, h). ChiÒu dµi ®o¹n trïng khíp chän sao cho khi uèn qua H×nh 14-4. TiÕt diÖn dßng vËt liÖu ë m¸y cã thµnh 131
c¸c ®Üa xÝch kh«ng t¹o c¸c khe hë gi÷a c¸c b¶n b¨ng vµ quay vßng dÔ dµng. Trôc l¾p c¸c b¸nh xe l¨n cã thÓ lµ trôc suèt ghÐp cè ®Þnh víi b¶n b¨ng hoÆc cã thÓ lµ b¸n trôc l¾p cè ®Þnh víi b¶n b¨ng. C¸c b¸nh xe l¨n thêng cã ®êng kÝnh ®Õn 100mm, bªn trong lµ æ bi l¾p cã chi tiÕt h·m víi ®Çu trôc. ViÖc ch¾n mì vµ bôi bÈn ng êi ta dïng phít vµ n¾p chÆn b»ng kim lo¹i. Th«ng th êng c¸c b¸nh xe l¨n ®Òu cã vó mì ®Ó b«i tr¬n ®Þnh kú. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng b¸nh xe l¨n ®ì b»ng sè nguyªn lÇn b íc xÝch vµ kho¶ng c¸ch nµy phô thuéc vµ tû lÖ thuËn víi ®é cong cña tuyÕn vËn chuyÓn. NÕu tuyÕn vËn chuyÓn lµ th¼ng th× dïng xÝch b¶n lÒ; cßn tuyÕn vËn chuyÓn cã ®é cong lîn th× sö dông xÝch hµn. Còng cã thÓ chän b íc xÝch vµ tèc ®é quay theo b¶ng 14-2. B¶ng 14-2. Tèc ®é vßng vµ bíc xÝch Bíc xÝch t, mm 100 125 160 20 25 320 400 500 600 0 0 Tèc ®é quay, vg/ph 100 90 80 70 63 56 50 40 40 14.2.2. Lùc c¶n chuyÓn ®éng vµ c«ng suÊt 1. Lùc c¶n Lùc c¶n chuyÓn ®éng khi tÝnh s¬ bé còng t ¬ng tù nh ë b¨ng t¶i. Chóng ta còng chia ra lùc c¶n cña nh¸nh cã t¶i vµ nh¸nh kh«ng t¶i, c¸c lùc c¶n cßn l¹i cha tÝnh hÕt th× ®a vµo c«ng thøc tÝnh hÖ sè k b»ng 10% tæng lùc c¶n. Lùc c¶n trªn nh¸nh cã t¶i: Wct= k [( qvl+qb) ω cos β ± (q vl + q b ) sin β]L , N; Lùc c¶n trªn nh¸nh kh«ng cã t¶i: Wkt = k [qb ω’ cos β q b sin β]L , N; VËy lùc c¶n khi tÝnh s¬ bé: cos β + q vl sin β]L , ω' Wsb= Wct + Wkt= k [( qvl+2qb) N; (14-6) 2. C«ng suÊt cÇn thiÕt: Wsb v N= , KW; 1000ηc (14-7) trong ®ã: 132
Träng lîng vËt liÖu trªn mét m dµi: Q q vl = , N/m 0,36 v L sinβ = H Ln= L cosβ - h×nh chiÕu trªn ph¬ng n»m ngang cña b¨ng. Thay c¸c gi¸ trÞ trªn vµo c«ng thøc 14-6 vµ 14-7 th× ta cã c«ng suÊt tÝnh theo c«ng thøc: Lω QH  N = k  n (0,72q b v + Q) ± (14-   360ηc 360ηc  8) ηc- HiÖu suÊt chung cña bé truyÒn; ω - HÖ sè c¶n: b¸nh xe dïng æ tr ît : ω = 0,08 ÷ 0,11, b¸nh xe dïng æ l¨n : ω = 0,025 ÷ 0,04. Träng lîng 1m b¨ng qb víi xÝch hµn cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Q q b = 2,2 + (220 ÷ 320) , N/m; v Q - n¨ng suÊt b¨ng b¶n, t/h; v - vËn tèc b¨ng, m/s. 3. TÝnh ®Çy ®ñ c«ng suÊt Khi cÇn tÝnh chÝnh x¸c c¸c lùc c¶n ng êi ta sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh ®uæi ®iÓm, cã nghÜa lµ khi biÕt lùc c¶n cña xÝch t¹i ®iÓm i vµ lùc c¶n chuyÓn ®éng cña ®o¹n tõ i ®Õn i+1, tõ ®ã suy ra lùc c¶n chuyÓn ®éng cña xÝch t¹i ®iÓm tiÕp theo i+1: Si+1= Si + Wi→i+1 Lùc c¨ng ban ®Çu cña xÝch kÐo b¨ng b¶n ® îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn ¨n khíp vµ b«i tr¬n tèt gi÷a xÜch vµ ®Üa xÝch. Ta cã thÓ lÊy S 1= 3000 ÷ 4000N cho lo¹i cã 1 tr¹m dÉn ®éng. §èi víi lo¹i cã 2 tr¹m dÉn ®éng c¶ ®Çu vµ cuèi b¨ng th× chän S1= 8000 ÷ 10000N, v× khi më m¸y lùc c¨ng trong hai nh¸nh sÏ thay ®æi, nÕu lÊy gi¸ trÞ nhá h¬n gi¸ trÞ trªn th× xÝch dÔ bÞ tr ît trªn ®Üa xÝch. 4. §é vâng cña xÝch 133
§é vâng xÈy ra lín nhÊt t¹i ®o¹n xÝch cã ®é c¨ng nhá nhÊt. Cã thÓ coi ®o¹n xÝch treo gi÷a hai hµng con l¨n theo ® êng cong parabol vµ tÝnh ®é vâng tõ c«ng thøc: (q vl + q b ).t 2 f= ≤ [f ] , m; (14- 8Smin 9) t - kho¶ng c¸ch gi÷a hai hµng con l¨n ®ì, m; Smin- lùc c¨ng nhá nhÊt cña nh¸nh cã t¶i, N; [f] - ®é vâng cho phÐp cña b¨ng b¶n. Gi¸ trÞ cña nã kh«ng ® îc vît qu¸ kho¶ng c¸ch tõ ®¸y b¨ng ®Õn ®iÓm cao nhÊt cña gi¸ ®ì b¨ng. Khi thiÕt kÕ cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc [f], tõ ®ã tÝnh ®îc lùc c¨ng nhá nhÊt trong xÝch: (q vl + q b ) t 2 = Smin , N. (14- 8[f ] 10) Gi¸ trÞ nµy kh«ng ®îc nhá h¬n gi¸ trÞ Smin ®· cho ë trªn. 5.æn ®Þnh b¨ng Khi ®· chän kho¶ng c¸ch gi÷a hai hµng con l¨n t cÇn ph¶i kiÓm t tra l¹i sù æn ®Þnh cña b¨ng khi chuyÓn ®éng trªn tuyÕn cong cã S S b¸n kÝnh R. Khi quay vßng c¸c N con l¨n t¸c dông lªn ®êng cong 2 α/ phÝa trong mét lùc (theo h×nh α R 14-5): α N = 2 sin 2 α t = sin trong ®ã 2 2R Lùc N g©y ra m« men lµm b¨ng bÞ H×nh 14-5. S¬ ®å lùc quay vßng lËt. Do ®ã cÇn kiÓm tra æn ®Þnh cho c¶ hai nh¸nh cã t¶i vµ kh«ng t¶i. §èi víi nh¸nh cã t¶i, m« men lËt: α t M l = 2Sct sin δ1 = Sct δ1 (14- 2 R 11) M« men chèng lËt: 134
lb M cl = k c (q vl + q b ) t 2 (14-12) HÖ sè æn ®Þnh: M cl k c (q vl + q b )l b R k= = (14- 2.Sct δ1 Ml 13) tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc lùc kÐo c¨ng lín nhÊt trong xÝch: k c (q vl + q b )l b R Smax = , N' (14- 2kδ1 14) k =1,5 kc = 1,05 ÷ 1,1 - hÖ sè chèng lËt do ®é cøng cña b¨ng. δ1- c¸nh tay ®ßn lËt, m; lb - kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®êng ch¹y b¸nh xe l¨n, m. 14.2.3. DÉn ®éng b¨ng b¶n. §Ó dÉn ®éng b¨ng b¶n ng êi ta cã thÓ ®Æt tr¹m dÉn ®éng ë ®Çu, cuèi hoÆc c¶ hai ®Çu vµ gi÷a b¨ng. 5 5 4 4 2 1 3 2 1 3 b) a) H×nh 14-6. S¬ ®å c¬ cÊu dÉn ®éng b¨ng b¶n:1- §éng c¬, 2- Khíp + phanh, 3- Hép gi¶m tèc, 4- §Üa xÝch+ xÝch kÐo, 5- æ ®ì Trong bé phËn dÉn ®éng, r¨ng cña ®Üa xÝch lµ chãng mßn nhÊt. V× vËy ngêi ta ph¶i chÕ t¹o bé phËn nµy b»ng vËt liÖu chèng mßn tèt, dÔ thay thÕ. 135
Tèc ®é chuyÓn ®éng cña b¨ng b¶n nhá do ®ã hép gi¶m tèc cña tr¹m dÉn ®éng cã tû sè truyÒn lín. Th«ng thêng hay sö dông hép gi¶m tèc trô nãn 3 cÊp (h×nh 14- 6). Trôc ®éng c¬ ®Æt song song víi b¨ng b¶n ®Ó kÝch th íc cña tr¹m dÉn ®éng nhá gän. Thêng dïng khíp nèi thuû lùc gi÷a ®éng c¬ vµ hép gi¶m tèc ®Ó khëi ®éng ®îc ªm chèng qu¸ t¶i cho xÝch vµ t¶i ph©n phèi ®Òu cho c¸c tr¹m dÉn khi dïng nhiÒu tr¹m dÉn ®éng. a) Sè tr¹m dÉn ®éng vµ chiÒu dµi cña b¨ng phô thuéc ®é bÒn kÐo cña xÝch, n¨ng suÊt vËn chuyÓn vµ hÖ sè c¶n chuyÓn ®éng ω. VÝ dô khi dïng xÝch hµn cã ®êng kÝnh d=18 ÷ 22 mm, bíc tx = 80mm th× lùc kÐo ®øt cña xÝch b) kho¶ng N® = 300000N. B»ng c¸ch tÝnh to¸n còng nh thùc nghiÖm cho thÊy r»ng mét b¨ng b¶n cã hai tr¹m dÉn ®éng ë hai ®Çu víi n¨ng suÊt 200 ÷ c) 250 T/h, chiÒu dµi cña tuyÕn vËn chuyÓn cã thÓ ®¹t L = 800 ÷ 900 m. Khi kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn lín h¬n ng êi ta sö dông thªm c¸c tr¹m trung gian ®Æt ë gi÷a b¨ng. H×nh 14-7. Tr¹m truyÒn trung gian Ngµy nay ngêi ta hay sö dông hai lo¹i tr¹m trung gian: tr¹m dÉn trung gian xÝch r¨ng (h×nh 14-7) vµ r¹m dÉn trung gian b¸nh r¨ng. Trªn h×nh 14-7a lµ s¬ ®å tr¹m dÉn ®éng trung gian xÝch r¨ng cã h - íng xÝch th¼ng. Khi xÝch chuyÓn ®éng trªn ®o¹n th¼ng, tèc ®é cña r¨ng b»ng tèc ®é cña xÝch b¨ng b¶n. Khi vµo khíp tèc ®é cña r¨ng lín h¬n, cßn khi ra khíp tèc ®é cña r¨ng nhá h¬n. Do ®ã khi ra vµo khíp cã hiÖn t îng va ®Ëp. §Ó gi¶m sù va ®Ëp cña r¨ng vµo c¸c con l¨n, ng êi ta chÕ t¹o khung híng xÝch r¨ng cong (h×nh 14-7 b) Trong tr êng hîp nµy, r¨ng chØ ¨n khíp víi xÝch ë ®o¹n khung th¼ng tiÕp xóc víi xÝch b¨ng b¶n. Tr íc khi ¨n khíp, r¨ng chuyÓn ®éng trªn ®o¹n cong cña khung, r¨ng ®îc n©ng dÇn lªn vµ luån vµo r·nh gi÷a hai m¸ xÝch. Sau khi tèc ®é cña r¨ng t¨ng b»ng tèc ®é cña xÝch th× vùa vÆn ®i vµo phÇn th¼ng cña khung dÉn h íng vµ tiÕp xóc vµo con l¨n cña xÝch vµ ®Èy xÝch chuyÓn ®éng. Sau khi ¨n khíp vµ chuÈn bÞ quay vßng, r¨ng h¹ ®é cao vµ dÇn rót ra khái khe hë ¨n khíp ®ång thêi c¸c r¨ng tiÕp theo l¹i vµo khíp vµ chu kú tiÕp tôc. KÕt cÊu khung d¹ng nµy t¬ng ®èi phøc t¹p, khã chÕ t¹o, ®ång thêi ph¶i cÇn l¾p ®Æt chÝnh x¸c. Tr êng hîp thø 3 ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh 14-7c. Ngêi ta vÉn chÕ t¹o khung dÉn h íng th¼ng vµ chØ cÇn ®Æt nghiªng so víi ®êng b¨ng b¶n. ViÖc ra vµo theo ph ¬ng ph¸p nµy t¬ng ®èi ªm. Nh vËy lµ c¸ch thø 3 kÕt hîp ®îc u ®iÓm cña hai c¸ch ®Çu. 136
ViÖc tÝnh to¸n sè tr¹m dÉn ®éng ® îc thùc hiÖn theo hai bíc: Tríc tiªn tÝnh tæng c«ng suÊt cÇn thiÕt cña b¨ng b¶n theo tæng lùc c¶n chuyÓn ®éng cña nh¸nh cã t¶i vµ kh«ng t¶i. Cßn c«ng suÊt cña tõng tr¹m ® îc tÝnh theo ®é bÒn cho phÐp cña xÝch. Tæng c«ng suÊt ®· x¸c ®Þnh theo c«ng thøc tæng lùc c¶n vµ vËn tèc cña b¨ng b¶n. C«ng suÊt cña tõng tr¹m cã thÓ tÝnh:  Sd   −S r   , KW, n N1 =  1000η (14-15) S® - lùc kÐo ®øt xÝch, N; n = 8 - hÖ sè dù tr÷ bÒn cña xÝch; Sr = 8000 ÷ 10000N - lùc c¨ng nh¸nh ra; v - vËn tèc chuyÓn ®éng cña xÝch, m/s; η = 0.85 ÷ 0,9 - hiÖu suÊt cña bé truyÒn ®éng. Sè tr¹m dÉn ®éng cÇn thiÕt: N z= (14- N1 16) Lùc vßng cña tr¹m dÉn ®éng: 1000 N1η P= (14- v 17) Kho¶ng c¸c ®Æt tr¹m dÉn ®éng trªn nh¸nh cã t¶i: 1000 N1η L ct = (q vl + q b )(ω cos β ± sin β) v (14-18) Kho¶ng c¸c ®Æt tr¹m dÉn ®éng trªn nh¸nh kh«ng t¶i: 1000 N1η L kt = (14- q b (ω cos β sin β) v 19) 137
14.3. ThÝ dô tÝnh to¸n b¨ng b¶n TÝnh to¸n c¸c th«ng sè c¬ b¶n cho b¨ng goßng sö dông trong ph©n x ëng c¬ khÝ nh h×nh 14 - 8, n¨ng suÊt Q = 190 khoang/h. Träng l îng s¶n phÈm mçi khoang nÆng G1 = 5000N, kÝch thíc mçi khoang l x b x h = 1000 x 600 x 500mm. ChiÒu dµi toµn tuyÕn vËn chuyÓn lµ L = 120m. TÝnh n¨ng suÊt cña b¨ng t¶i gßong : 60 vn sp Q= t r k kd trong ®ã: v - vËn tèc di chuyÓn b¨ng m/ph; nsp - Sè lîng s¶n phÈm trªn mét khoang; t - bíc cña b¨ng gßong, t = 1600 mm nh h×nh 14-8; kk® - hÖ sè do chÊt t¶i kh«ng ®Òu; k k® = 1,15 ÷ 1,2 cho chÊt t¶i b»ng m¸y, kk® =1,2 ÷ 1,25 cho chÊt t¶i b»ng thñ c«ng. t l=1000 600 h 4 3 Z 2 1 l = 700 b L H×nh 14-8. B¨ng t¶i goßng Tèc ®é chuyÓn ®éng cña b¨ng goßng: Qtk kd 190.1,6.1,15 = = 5,83 m/ph. v= 60n sp 60.1 VËn tèc b¨ng t¶i goßng trong kho¶ng v = 1 ÷ 6 m/ph. Träng lîng trªn 1m dµi cña phÇn chuyÓn ®éng b¨ng goßng: G xe 3200 = 2.52 + = 2100 N / m qb = qxi+ t xe 1,6 S¬ bé x¸c ®Þnh kÝch thíc vµ khèi lîng cña b¨ng goßng: 138
ChiÒu dµi xe gßng lb = 700mm, chiÒu réng bb = lb 700 = = 560 ÷ 350 mm. Theo tiªu chuÈn cña liªn bang Nga chiÒu réng 1,25 ÷ 2 1,25 ÷ 2 cña c¸c lo¹i b¨ng t¶i goßng cã d·y kÝch th íc: 200; 320; 400; 500; 650; 800; 1000; 1250; 1600mm. Trong phÇn nµy ta chän bb = 500mm. Víi chiÒu réng b¨ng nµy thêng chän 2 d·y xÝch kÐo víi bíc xÝch txi =100mm. Trong ®ã: qxi = 52N/m - träng lîng cña xÝch trªn 1m; Gxe= 3200N -träng lîng xe goßng. Träng lîng trªn 1m dµi cña nh¸nh cã t¶i: G1 5000 = 2100 + = 5230 N / m Qct = qb + t 1,6 Lùc c¨ng nhá nhÊt trong xÝch S min= 1000 ÷ 2000N; ë ®©y chän Smin= 2000N. Lùc c¨ng xÝch t¹i ®iÓm 2: S2 = S1+ qb L ω' = 2000 + 2100.120.0,02 = 7040 N; trong ®ã: ω' - lùc c¶n chuyÓn ®éng cña bé phËn di chuyÓn b¨ng vµ cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: fd + 2µ ω= kc D k c=1,2 ÷ 1,5 hÖ sè ¶nh h ëng ma s¸t c¹nh b¸nh xe lªn c¹nh bªn cña ray. NÕu con l¨n ®Æt trªn c¸c æ ®ì tù lùa th× cã thÓ chän ω =0,02. Lùc kÐo t¹i ®iÓm 3: S3 = k S2 = 1,1.7040 = 7740 N. k =1,08 ÷ 1,12 -hÖ sè c¶n khi xÝch quay xïn quanh b¸nh xÝch bÞ ®éng. Lùc c¨ng ë ®iÓm 4: S4= S3+ qct L ω = 7740+5230.120.0,02 = 20300N. Lc c¶n hay lùc vßng cña b¸nh xÝch chñ ®éng: W 0= P = S4- S1+(k-1)(S4+S1)=20300-2000+(1,1-1)(20300+2000) =20530N. 139
C«ng suÊt tÝnh to¸n : W0 v 20530.5,83 N tt = = = 2,3 KW. 102η 102.60.0,85 C«ng suÊt cÇn thiÕt: Nct= n1 N=1,15. 2,3=2,65 KW. Tra theo catal« ta cã ®éng c¬ AOΠ2- 41-6: N®c = 3 KW; n=960vg/ph (ω=105,5 rad/s); M max M kd = 2,2 = 1,8 ; J=0,00331 kg m s2 M dn M dn §Üa xÝch chän: z = 16; D =1021,5 mm. Tèc ®é quay cña ®Üa xÝch: v 5,83 n xi = = = 1,82 vg / ph πD 3,14.1,0215 Tû sè truyÒn cña c¬ cÊu dÉn ®éng chung: n 960 i= = = 528 n xi 1,82 S¬ ®å c¬ cÊu dÉn ®éng trªn h×nh 14-9 Chän tû sè truyÒn cña bé truyÒn xÝch ngoµi ixt = 3,38. VËy tû sè truyÒn cña hép gi¶m tèc: 1 i 528 = = 156,2 igt= i nxi 3,38 2 Tõ ®ã lùa chän hép gi¶m tèc cã i =156,2 gt tû sè truyÒn t¬ng tù. Chän xÝch: i = 3,38 xt 4 Lùc kÐo lín nhÊt trong xÝch: 3 5 Sxi=1,15. S 4 + Sd 20300 + 1390 6 = 1,15 = 12500 N ; 3 3 H×nh 14-9. S¬ ®å dÉn ®éng trong ®ã: 1- XÝch kÐo, 2- Khíp r¨ng, 3- Hép gi¶m tèc, 4- XÝch, 5- Khíp nèi + phanh, 6 - §éng c¬ 140
Gv 2 627000.0,0972 2 S® = 6 2 = 6 = 1390 N. 16 2 0,1 zt G 5000 G = (cq b + )L = (1.2100 + ).120 = 627000 N. t 1,6 c =1 khi chiÒu dµi tuyÕn L = 120m > 60m; v = 5,85m/ph = 0,0972m/s. Tõ ®ã lùa chän lo¹i xÝch vµ thiÕt kÕ c¸c bé phËn cßn l¹i. 141