Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững tại Huyện Ba Bể tỉnh Bắc Kạn - Thành tựu và nguyên nhân hạn chế

Hà Quang Trung và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 98(10): 11 - 16<br /> <br /> CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO NHANH VÀ BỀN VỮNG<br /> TẠI HUYỆN BA BỂ TỈNH BẮC KẠN – THÀNH TỰU<br /> VÀ NGUYÊN NHÂN HẠN CHẾ<br /> Hà Quang Trung*, Trương Thu Hương<br /> Trường Cao đẳng Kinh tế – Kỹ thuật - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Sau 3 năm triển khai thực hiện chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững theo Nghị<br /> quyết 30a/2008/NQ-CP tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, chương trình đã thu được những kết quả<br /> đáng khích lệ, cơ bản đáp ứng được mục tiêu đề ra. Kết quả tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 48,63% năm<br /> 2008 xuống còn 27,88% năm 2010. Tính theo chuẩn nghèo mới đầu năm 2011 tỷ lệ hộ nghèo là<br /> 43,64% đến cuối năm 2011 giảm còn 29,63%. Giá trị sản xuất nông – lâm nghiệp giảm trong cơ<br /> cấu kinh tế của huyện, tổng sản lượng lương thực đạt 25.926 tấn, tỷ lệ tán che phủ rừng đạt 55%,<br /> 16/16 xã có đường đến trung tâm được dải nhựa hoặc cấp phối. Tuy nhiên, trong quá trình thực<br /> hiện chương trình huyện cũng gặp nhiều khó khăn, bất cập về các mặt hoạt động của quá trình tổ<br /> chức thực hiện chương trình như: phương pháp tổ chức, cơ chế thực hiện, nguồn vốn đầu tư, năng<br /> lực đội ngũ, …, cũng như nhận thức của người dân. Nghiên cứu nguyên nhân hạn chế góp phần<br /> lựa chọn những giải pháp giúp huyện Ba Bể và tỉnh Bắc Kạn thực hiện chương trình 30a đạt hiệu<br /> quả hơn, đạt được các mục tiêu đã đề ra.<br /> Từ khoá: Hỗ trợ giảm nghèo nhanh, giảm nghèo bền vững, giảm nghèo ở Ba Bể<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Ngày 27 tháng 12 năm 2008, Nghị quyết<br /> 30a/2008/NQ-CP về chương trình hỗ trợ giảm<br /> nghèo nhanh và bền vững (sau đây gọi là<br /> chương trình 30a) đã tạo ra một bước đột phá<br /> về việc giảm nghèo nhanh và bền vững cho<br /> 62 huyện có tỷ lệ hộ nghèo trên 50%. Ba Bể<br /> là một trong hai huyện nghèo nhất thuộc tỉnh<br /> Bắc Kạn. Tổng diện tích tự nhiên của huyện<br /> là 685,12 km2. Toàn huyện có16 xã và thị<br /> trấn, nhân khẩu trung bình năm 2010 là<br /> 46.908 người trong đó có trên 80% là người<br /> dân tộc thiểu số sinh sống. Thực hiện Nghị<br /> quyết 30a/2008/NQ-CP, đảng bộ, chính<br /> quyền, các tổ chức đoàn thể xã hội và nhân<br /> dân tỉnh Bắc Kạn nói chung và huyện Ba Bể<br /> nói riêng đã thu được những thành tựu đáng<br /> kể. Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện giảm,<br /> đời sống kinh tế người dân được nâng lên, an<br /> sinh xã hội được đảm bảo. Tuy nhiên, trong<br /> quá trình thực hiện chương trình, huyện cũng<br /> gặp nhiều khó khăn, bất cập về các mặt hoạt<br /> động của quá trình tổ chức thực hiện chương<br /> trình như: phương pháp tổ chức, cơ chế thực<br /> hiện, nguồn vốn đầu tư, năng lực đội ngũ,<br /> cũng như nhận thức của người dân trong quá<br /> *<br /> <br /> Tel: 0983 640154, Email: haquangtrung.kt@gmail.com<br /> <br /> trình thực hiện chương trình,... Vì vậy, để<br /> thực hiện tốt mục tiêu đề ra của chương trình<br /> 30a trên địa bàn huyện Ba Bể, cần thiết phải<br /> có những nghiên cứu, đánh giá một cách<br /> khách quan những kết quả đã đạt được, những<br /> bài học kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện,<br /> đó là một căn cứ quan trọng giúp cho các cấp<br /> chính quyền huyện, tỉnh, đề ra các giải pháp<br /> phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> Một số mục tiêu cụ thể của chương trình<br /> 30a của huyện Ba Bể<br /> Mục tiêu đến năm 2010: Giảm tỷ lệ hộ nghèo<br /> từ 48,6% xuống 39%; thu nhập bình quân<br /> khoảng 4,5 trđ/người/năm; không còn hộ dân<br /> ở nhà tạm; tỷ lệ lao động nông thôn qua đào<br /> tạo, tập huấn, huấn luyện đạt 20%; 90% xã có<br /> đường ô tô đến trung tâm xã; xây dựng ít nhất<br /> 03 trạm y tế chuẩn và 03 trường chuẩn.<br /> Mục tiêu đến năm 2015: Giảm tỷ lệ hộ nghèo<br /> xuống còn 15%; thu nhập bình quân 8,12<br /> trđ/người/năm; tỷ lệ lao động nông nghiệp<br /> dưới 60%; tỷ lệ lao động nông thôn qua đào<br /> tạo, tập huấn, huấn luyện đạt 40%; cơ cấu<br /> kinh tế NLNN 45%; 100% xã có đường ô tô<br /> đến trung tâm xã; 100% xã có trạm y tế chuẩn<br /> 11<br /> <br /> Hà Quang Trung và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 98(10): 11 - 16<br /> <br /> và các đoàn thể thực hiện xây dựng Đề án<br /> theo nội dung theo chương trình 30a; Chỉ đạo<br /> xây dựng kế hoạch hàng năm, trung và dài<br /> hạn về phát triển kinh tế - xã hội nhằm giảm<br /> nghèo nhanh và bền vững.<br /> - Đối với ban chỉ đạo cấp xã: Xây dựng kế<br /> hoạch thực hiện hàng năm trình UBND huyện<br /> phê duyệt; Xây dựng hệ thống chỉ tiêu theo<br /> dõi, giám sát và đánh giá, báo cáo rà soát<br /> đánh giá hàng năm; xác định địa chỉ hộ<br /> nghèo trong năm, đề ra kế hoạch giảm<br /> nghèo năm tới.<br /> Trong quá trình tổ chức thực hiện Ban chỉ đạo<br /> được kiện toàn thường xuyên tại các Quyết<br /> định số 4043-QĐ/HU ngày 11/9/2009; Quyết<br /> định số 4122-QĐ/HU ngày 09/12/2009 và gần<br /> đây nhất là Quyết định số 528-QĐ/HU ngày<br /> 22/9/2011.<br /> Tình hình sử dụng các nguồn kinh phí thực<br /> hiện chương trình 30a<br /> Theo tinh thần chỉ đạo chương trình 30a của<br /> Ban chỉ đạo Trung ương và các tỉnh, để đạt<br /> được mục tiêu của chương trình 30a, các<br /> huyện sử dụng có hiệu quả nguồn vốn của<br /> chương trình 30a và sử dụng lồng ghép<br /> nguồn vốn của các chương trình khác. Tình<br /> hình đáp ứng nhu cầu về vốn của chương<br /> trình 30a như sau:<br /> <br /> và 50% trường chuẩn; nâng cấp Trung tâm<br /> dạy nghề thành Trường Trung cấp nghề.<br /> Mục tiêu đến năm 2020: Giảm tỷ lệ hộ nghèo<br /> xuống dưới 10%; thu nhập bình quân khoảng<br /> 15 trđ/người/năm; tỷ lệ lao động nông nghiệp<br /> dưới 50%; tỷ lệ lao động nông thôn qua đào<br /> tạo, tập huấn, huấn luyện đạt 50%; 100% xã<br /> có trường chuẩn; xây mới 02 trường và cải<br /> tạo nâng cấp 01 trường THPT; nâng cấp Bệnh<br /> viện lên 100 giường; nâng tỷ lệ che phủ rừng<br /> lên 70% vào năm 2020.<br /> Ngoài một số mục tiêu cụ thể trên, huyện<br /> cũng đã xây dựng một số chỉ khác như: tỷ lệ<br /> hộ nghèo được vay vốn ưu đãi, miễn giảm<br /> học phí, hỗ trợ xuất khẩu lao động …., bám<br /> sát mục tiêu của chương trình 30a.<br /> Công tác tổ chức thực hiện chương trình<br /> 30a ở huyện Ba Bể<br /> Thực hiện sự chỉ đạo của Tỉnh uỷ và UBND<br /> tỉnh Bắc Kạn, Huyện uỷ Ba Bể đã có quyết<br /> định số 2277-QĐ/HU ngày 27/02/2009 về<br /> việc thành lập Ban chỉ đạo Chương trình 30a<br /> của huyện. Trong quyết định đã chỉ rõ các<br /> chức năng, nhiệm vụ của Ban chỉ đạo, cụ thể:<br /> - Đối với Ban chỉ đạo cấp huyện: Chỉ đạo xây<br /> dựng chương trình thực hiện Đề án, thống<br /> nhất quản lý nguồn lực, kiểm tra, đôn đốc<br /> hướng dẫn UBND các xã, UBMTTQ huyện<br /> <br /> Bảng 1: Tình hình đầu tư chương trình 30a tại huyện Ba Bể<br /> (ĐVT: tr.đ)<br /> STT<br /> <br /> Chỉ tiêu<br /> <br /> 2010<br /> Nhu cầu<br /> <br /> 2011<br /> <br /> Được cấp<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> <br /> Nhu cầu<br /> <br /> Được cấp<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> <br /> Tổng số<br /> <br /> 749.448<br /> <br /> 49.358<br /> <br /> 6,6<br /> <br /> 922.441<br /> <br /> 175.393<br /> <br /> 19,0<br /> <br /> I<br /> <br /> Kinh phí sự nghiệp<br /> <br /> 311.820<br /> <br /> 5.515<br /> <br /> 1,8<br /> <br /> 347.148<br /> <br /> 35.35<br /> <br /> 10,4<br /> <br /> 1<br /> <br /> Hỗ trợ sản xuất, …<br /> <br /> 180.693<br /> <br /> 3.982<br /> <br /> 2,2<br /> <br /> 201.966<br /> <br /> 21.980<br /> <br /> 10,9<br /> <br /> 2<br /> <br /> Giáo dục, đào tạo…<br /> <br /> 83.394<br /> <br /> 100<br /> <br /> 89.678<br /> <br /> 6.384<br /> <br /> 7,1<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chính sách cán bộ<br /> <br /> 19.443<br /> <br /> 1.433<br /> <br /> 7,4<br /> <br /> 26.393<br /> <br /> 6.950<br /> <br /> 26,3<br /> <br /> 4<br /> <br /> Xoá nhà tạm QĐ 167<br /> <br /> 2.940<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 2.940<br /> <br /> 2.878<br /> <br /> 97,9<br /> <br /> 5<br /> <br /> Các chính sách khác<br /> <br /> 25.350<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 26.171<br /> <br /> 621<br /> <br /> 2,4<br /> <br /> II<br /> <br /> Kinh phí đầu tư PT<br /> <br /> 437.628<br /> <br /> 43.843<br /> <br /> 10,0<br /> <br /> 575.292<br /> <br /> 139.458<br /> <br /> 24,2<br /> <br /> 1<br /> <br /> Huyện chủ đầu tư<br /> <br /> 437.628<br /> <br /> 43.568<br /> <br /> 10,5<br /> <br /> 560.308<br /> <br /> 124.473<br /> <br /> 22,2<br /> <br /> 2<br /> <br /> Xã chủ đầu tư<br /> <br /> 0<br /> <br /> 275<br /> <br /> -<br /> <br /> 14.984<br /> <br /> 14.984<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> (Nguồn: Văn phòng UBND huyện Ba Bể)<br /> <br /> 12<br /> <br /> Hà Quang Trung và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 98(10): 11 - 16<br /> <br /> Bảng 2: Tình hình sử dụng vốn lồng ghép để thực hiện chương trình 30a từ 2009-2011<br /> STT<br /> I<br /> 1.1<br /> 1.2<br /> 1.3<br /> II<br /> 2.1<br /> 2.2<br /> -<br /> <br /> Chỉ tiêu<br /> Tổng cộng<br /> Vốn sự nghiệp<br /> Chương trình 134<br /> Chương trình 135<br /> Chương trình MTXĐGN<br /> Vốn đầu tư<br /> Chương trình 134<br /> Chương trình 135<br /> Huyện làm chủ đầu tư<br /> Xã làm chủ đầu tư<br /> <br /> Dự toán (trđ)<br /> 50.292<br /> 19.847<br /> 45<br /> 19.515<br /> 287<br /> 30.445<br /> 3.460<br /> 26.985<br /> 12.276<br /> 14.709<br /> <br /> Thực hiện (trđ)<br /> 46.656<br /> 17.347<br /> 3<br /> 17.115<br /> 229<br /> 29.309<br /> 2.528<br /> 26.781<br /> 12.276<br /> 14.505<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 92,8<br /> 87,4<br /> 6,7<br /> 87,7<br /> 79,8<br /> 96,3<br /> 73,1<br /> 99,2<br /> 100,00<br /> 98,6<br /> <br /> (Nguồn: Văn phòng UBND huyện Ba Bể)<br /> <br /> Đến hết năm 2011 huyện đã được Ngân sách<br /> nhà nước đầu tư là 175.680 triệu đồng cho<br /> chương trình 30a trên tổng nhu cầu dự án<br /> được duyệt của huyện là 922.728 triệu đồng<br /> đạt 19%, năm 2010 đầu tư của chương trình<br /> chỉ đạt 6,6% nhu cầu. Nguồn vốn đầu tư cho<br /> chương trình 30a của huyện rất chậm do<br /> nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan,<br /> từ phía Trung ương cũng như địa phương.<br /> Trong khi đó vốn đầu tư từ các chương trình<br /> lồng ghép đến năm 2011 đạt 92,8%, về cơ bản<br /> là đáp ứng nhu cầu của địa phương.<br /> Đối với các chương trình đã được triển khai<br /> thực hiện nhiều năm thì việc đầu tư vốn của<br /> Trung ương kịp thời hơn và việc tổ chức triển<br /> khai thực hiện của địa phương cũng tốt hơn.<br /> Ngoài các nguồn vốn của chương trình 30a và<br /> nguồn vốn của các chương trình lồng ghép,<br /> huyện Ba Bể còn có sự hỗ trợ từ doanh<br /> nghiệp đó là Tập đoàn Than và Khoáng sản<br /> Việt Nam đã hỗ trợ đầu tư 8 dự án với số tiền<br /> là 20,500 triệu đồng đạt 100% cam kết hỗ trợ<br /> của Tập đoàn với huyện.<br /> Một số kết quả thực hiện mục tiêu chương<br /> trình 30a ở huyện Ba Bể<br /> Đến hết năm 2011 chương trình 30a huyện Ba<br /> Bể đạt được một số kết quả chính như sau:<br /> (i) Chính sách phát triển rừng: Khoán khoanh<br /> nuôi bảo vệ rừng với tổng diện tích 8.867 ha<br /> cho 89 hộ, kinh phí 1.773 triệu đồng; hỗ trợ<br /> lần đầu giống cây trồng rừng cho 5.647 hộ,<br /> kinh phí 7.512 triệu đồng; trợ cấp gạo hỗ trợ<br /> hộ nghèo cho 587 hộ, sử dụng hết 83 tấn gạo.<br /> <br /> (ii) Chính sách hỗ trợ sản xuất: Mua giống,<br /> phân bón, chuyển đổi cây trồng 3.311 hộ,<br /> kinh phí 1.743 triệu đồng; hỗ trợ chuồng trại<br /> chăn nuôi 252 hộ, kinh phí là 252 triệu<br /> đồng; hỗ trợ vay ưu đãi với lãi suất bằng<br /> 0% cho 2.249 hộ với tổng số tiền vay<br /> 11.435 triệu đồng.<br /> (iii) Hỗ trợ xuất khẩu lao động: Hỗ trợ vay<br /> vốn 286 lao động với số tiền 8.312 triệu đồng.<br /> (iv) Chính sách giáo dục đào tạo, nâng cao<br /> mặt bằng dân trí: Trợ cấp tiền học cho 5.035<br /> học sinh nghèo, kinh phí 9.893 triệu đồng.<br /> (v) Chính sách hỗ trợ gắn với tạo việc làm:<br /> Đào tạo nghề để tạo việc làm 629 người dân<br /> tộc thiểu số, trong đó lao động nữ có 371<br /> người chiếm 58,98%, kinh phí 1.114 triệu<br /> đồng. (vi) Chính sách cán bộ đối với huyện<br /> nghèo: Luân chuyển và tăng cường cán bộ trẻ<br /> về xã 14 người với kinh phí 542 triệu đồng;<br /> chính sách thu hút trí thức trẻ, cán bộ chuyên<br /> môn kỹ thuật được 60 người với kinh phí<br /> 3.119 triệu đồng.<br /> (vii) Chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng: Đầu tư<br /> 52 công trình, tổng kinh phí 109.014 triệu<br /> đồng, đến nay đã có 16/16 xã có đường ô tô<br /> đến trung tâm xã.<br /> Có thể khẳng định chương trình 30a thực hiện<br /> trên địa bàn huyện Ba Bể đã thu được những<br /> kết quả đáng phấn khởi, điều đó được thể hiện<br /> qua chỉ tiêu tỷ lệ hộ nghèo qua các năm giảm<br /> khá nhanh và giảm khá đồng đều trên các xã<br /> trên địa bàn huyện.<br /> 13<br /> <br /> Hà Quang Trung và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 98(10): 11 - 16<br /> <br /> Bảng 3: Kết quả giảm nghèo của huyện Ba Bể giai đoạn 2009-2011<br /> Địa bàn<br /> Toàn huyện<br /> Bành Trạch<br /> Cao Trĩ<br /> Cao Thượng<br /> Chu Hương<br /> Địa Linh<br /> Đồng Phúc<br /> Hà Hiệu<br /> Hoàng Trĩ<br /> Phúc Lộc<br /> Quảng Khê<br /> Khang Ninh<br /> Thị Trấn<br /> Thượng Giáo<br /> Nam Mẫu<br /> Mỹ Phương<br /> Yến Dương<br /> <br /> Số hộ<br /> 3862<br /> 260<br /> 154<br /> 343<br /> 273<br /> 154<br /> 365<br /> 108<br /> 166<br /> 315<br /> 369<br /> 486<br /> 60<br /> 193<br /> 166<br /> 325<br /> 125<br /> <br /> 2009<br /> Tỷ lệ (%)<br /> 37.2<br /> 40.2<br /> 35.2<br /> 49.1<br /> 35.6<br /> 21.4<br /> 60.6<br /> 18.7<br /> 60.6<br /> 53.6<br /> 51.1<br /> 53.5<br /> 6.5<br /> 24.4<br /> 42.9<br /> 39.8<br /> 23.5<br /> <br /> Số hộ<br /> 2976<br /> 202<br /> 105<br /> 288<br /> 228<br /> 47<br /> 321<br /> 57<br /> 130<br /> 290<br /> 309<br /> 293<br /> 49<br /> 159<br /> 146<br /> 282<br /> 70<br /> <br /> 2010<br /> Tỷ lệ (%)<br /> 27.9<br /> 30.4<br /> 23.5<br /> 40.2<br /> 29.3<br /> 6.4<br /> 52.1<br /> 9.4<br /> 45.8<br /> 48.2<br /> 40.9<br /> 31.1<br /> 5.3<br /> 19.8<br /> 36.0<br /> 33.5<br /> 12.7<br /> <br /> Số hộ<br /> 4657<br /> 330<br /> 155<br /> 508<br /> 425<br /> 306<br /> 518<br /> 130<br /> 142<br /> 290<br /> 309<br /> 447<br /> 69<br /> 159<br /> 221<br /> 362<br /> 286<br /> <br /> 2011<br /> Tỷ lệ (%)<br /> 43.6<br /> 49.7<br /> 34.7<br /> 70.9<br /> 54.6<br /> 41.9<br /> 84.1<br /> 21.5<br /> 50.0<br /> 48.2<br /> 40.9<br /> 47.5<br /> 7.4<br /> 19.8<br /> 54.6<br /> 42.9<br /> 52.0<br /> <br /> Ghi chú: Năm 2011, tính theo chuẩn nghèo mới<br /> (Nguồn: Văn phòng UBND huyện Ba Bể)<br /> <br /> Tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện giảm từ 37,2 %<br /> năm 2009 xuống còn 27,9 % năm 2010 (tính<br /> theo chuẩn nghèo tại QĐ 170/2005/QĐ-TTg<br /> ngày 08 tháng 07 năm 2005). Theo chuẩn<br /> nghèo tại QĐ số 09/2011/QĐ-TTg ngày 09<br /> tháng 02 năm 2011, đầu năm 2011 tỷ lệ hộ<br /> nghèo của huyện được đánh giá lại là 43,6%.<br /> Như vậy, mới chỉ nâng chuẩn nghèo ở mức<br /> thu nhập từ 200.000 đồng/người/ tháng lên<br /> 400.000 đồng/ người/ tháng mà tỷ lệ hộ nghèo<br /> đã tăng lên từ 27,9% lên 43,6%, điều đó cho<br /> thấy số hộ cận nghèo trên địa bàn huyện<br /> chiếm tỷ lệ khá cao. Tiếp tục đẩy mạnh công<br /> tác giảm nghèo kết quả theo báo cáo của<br /> huyện đến cuối năm 2011 tỷ lệ hộ nghèo của<br /> huyện đã giảm xuống còn 29,63%. Kết quả<br /> giảm nghèo của huyện đã một lần nữa khẳng<br /> định tính đúng đắn, tính thực tiễn của chương<br /> trình 30a.<br /> Một số hạn chế và nguyên nhân hạn chế<br /> trong thực hiện chương trình 30a<br /> Các mục tiêu chương trình 30a của huyện<br /> đang thực hiện đã có một số thành tựu nhất<br /> định, nhưng còn chậm và thiếu đồng bộ, chưa<br /> thực sự khẳng định tính bền vững. Qua khảo<br /> 14<br /> <br /> sát và phân tích, chúng tôi thấy trong tổ chức<br /> thực hiện chương trình 30ª của huyện còn<br /> bộc lộ một số hạn chế và nguyên nhân hạn<br /> chế, đó là:<br /> (i) Ban chỉ đạo chương trình 30a của huyện<br /> đều là các đồng chí hoạt động kiêm nhiệm,<br /> nhưng huyện chưa phân công nhiệm vụ cụ thể<br /> cho từng cơ quan, đơn vị. Nguyên nhân của<br /> tồn tại là tuy đã có đơn vị thường trực nhưng<br /> chức năng điều phối chỉ đạo chưa rõ ràng, từ<br /> đó dẫn đến thực trạng việc thực hiện các<br /> chương trình chưa có tính đồng bộ, hiệu quả<br /> chỉ đạo, giám sát chưa cao.<br /> (ii) Các mục tiêu về chính sách hỗ trợ sản<br /> xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập: mới chỉ<br /> thực hiện được một phần nhỏ, việc giải ngân<br /> còn chậm (đạt 10, 9% đến năm 2011), chưa<br /> đánh giá được kết quả và hiệu quả của chính<br /> sách. Nguyên nhân là nguồn vốn ngân sách<br /> đầu tư không kịp thời, chưa đáp ứng được<br /> nhu cầu của địa phương; huyện chưa chủ<br /> động xây dựng các kế hoạch, quy hoạch để<br /> thực hiện tốt việc giải ngân cho các chính<br /> sách cụ thể; công tác tuyên truyền chưa thực<br /> sự sâu rộng, nhận thức của người dân (đối<br /> <br /> Hà Quang Trung và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> tượng hưởng lợi) chưa rõ ràng, chưa chủ động<br /> phối hợp tiếp nhận sự ưu đãi của chính sách.<br /> (iii) Các mục tiêu về chính sách giáo dục, đào<br /> tạo, dạy nghề, nâng cao dân trí: về cơ bản<br /> huyện thực hiện khá tốt. Tuy nhiên việc đào<br /> tạo nghề cho lao động nông thôn còn thấp về<br /> số lượng và chưa đa dạng về ngành nghề.<br /> Nguyên nhân là huyện chưa xác định được cơ<br /> cấu kinh tế nông lâm nghiệp và chưa khảo sát<br /> thực tế nhu cầu học nghề của người lao động.<br /> (iv)Các mục tiêu về chính sách cán bộ đối với<br /> các huyện nghèo: việc luân chuyển cán bộ<br /> cho các xã đặc biệt khó khăn mới thực hiện<br /> nên chưa có đánh giá cụ thể; chương trình<br /> đưa trí thức trẻ về làm phó chủ tịch xã cũng<br /> mới bắt đầu khởi động nên còn nhiều ý kiến<br /> trái chiều, cần có thời gian để đánh giá kết<br /> quả và hiệu quả của chương trình. - Các mục<br /> tiêu về chính sách, cơ chế đầu tư cơ sở hạ<br /> tầng ở cả thôn, bản, xã và huyện: việc sử<br /> dụng vốn đầu tư khá tốt (đạt 24,2% nhu cầu)<br /> nhưng huyện chưa có quy hoạch các điểm dân<br /> cư và rà soát mạng lưới giao thông trên địa<br /> bàn. Nguyên nhân là chưa có nguồn kinh phí<br /> cho công tác quy hoạch của huyện.<br /> (v) Chương trình 30a đã đi vào cuộc được 3<br /> năm (2009-2011), chương trình đã nhận được<br /> sự ủng hộ của tất cả các tầng lớp xã hội, các<br /> tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể và các tổ<br /> chức kinh tế xã hội. Tuy nhiên, qua phỏng<br /> vấn, chúng tôi thấy khoảng 80% đến 90% số<br /> người được hỏi biết về các chính sách hỗ trợ<br /> của chương trình 30a. Nhận thức và việc tiếp<br /> nhận của người dân về các chính sách hỗ trợ<br /> về cơ bản cho là tốt, là phù hợp (85%), nhưng<br /> cũng có một số ý kiến cho rằng việc thực hiện<br /> <br /> 98(10): 11 - 16<br /> <br /> nhiều chính sách hỗ trợ có thể tạo ra sự thụ<br /> động, ỷ lại của người hưởng lợi chính sách.<br /> KẾT LUẬN<br /> Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền<br /> vững theo Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP đã và<br /> đang được thực hiện trên 62 huyện nghèo, các<br /> mục tiêu của chương trình đã khẳng định sự<br /> đúng đắn và phù hợp với thực tiễn. Qua 3<br /> năm triển khai thực hiện chương trình 30a<br /> huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đã thu được<br /> những thành tựu nhất định và cũng bộc lộ<br /> những bất cập trên các mặt tổ chức, quản lý<br /> cũng như thực hiện nội dung các chương trình<br /> cụ thể. Cần có những nghiên cứu sâu, đa<br /> chiều và khách quan về chương trình 30a trên<br /> địa bàn huyện Ba Bể cũng như trên các địa<br /> bàn khác tìm ra những cách làm hay, những<br /> bài học kinh nghiệm bổ ích nhằm thực hiện<br /> thành công mục tiêu của chương trình 30a.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [1]. Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP ngày 27 tháng<br /> 12 tháng 2008 của Chính phủ về chương trình<br /> giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 62<br /> huyện nghèo.<br /> [2]. Niên giám thống kê huyện Ba Bể năm 2009,<br /> 2010, 2011<br /> [3]. Quyết định số 2445/QĐ-UBND ngày 07 tháng<br /> 08 năm 2009 của UBND tỉnh Bắc Kạn về việc phê<br /> duyệt chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và<br /> bền vững huyện Ba Bể từ năm 2009 đến 2020.<br /> [4]. Quyết định số 2277-QĐ/HU ngày 27/02/2009<br /> của huyện uỷ huyện Ba Bể về việc thành lập Ban<br /> chỉ đạo Chương trình 30a.<br /> [5]. Báo cáo thực hiện Nghị quyết 30a và chính<br /> sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo của UBND huyện<br /> Ba Bể tháng 6 năm 2012.<br /> <br /> 15<br /> <br />