Công tác quản lý, chỉ đạo tư pháp: Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:43

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Quản lý, chỉ đạo công tác tư pháp xã, phường, thị trấn" phần 1 trình bày các nội dung chính sau: Nêu rõ vị trí, vai trò của công tác tư pháp trong tổ chức và hoạt động của chính quyền cơ sở; Điểm lại quá trình hình thành và phát triển của tư pháp cấp xã và tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác tư pháp cấp xã;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Công tác quản lý, chỉ đạo tư pháp: Phần 1

Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång: TS. NguyÔn thÕ kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång: TS. NguyÔn Duy Hïng Thμnh viªn: TS. NguyÔn tiÕn hoμng ts. nguyÔn an tiªm TS. Vò Träng L©m
CHó DÉN CñA NHμ XUÊT B¶N §Ó gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc vμ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn c¬ së nãi chung vμ n©ng cao tr×nh ®é, n¨ng lùc cho ®éi ngò c¸n bé T− ph¸p - Hé tÞch cÊp x· nãi riªng, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt t¸i b¶n cuèn s¸ch Qu¶n lý, chØ ®¹o c«ng t¸c t− ph¸p x·, ph−êng, thÞ trÊn. Cuèn s¸ch do Trung t©m Khoa häc vμ Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc IMPAC tæ chøc biªn so¹n víi sù céng t¸c cña LuËt gia D−¬ng B¹ch Long c«ng t¸c t¹i ViÖn Khoa häc Ph¸p lý - Bé T− ph¸p. Néi dung cuèn s¸ch bao gåm c¸c phÇn chÝnh: PhÇn thø nhÊt: §Ò cËp vÊn ®Ò c¸n bé T− ph¸p cÊp x·, gåm ba ch−¬ng, Ch−¬ng I: nªu râ vÒ vÞ trÝ, vai trß cña c«ng t¸c t− ph¸p trong tæ chøc vμ ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn c¬ së; Ch−¬ng II: ®iÓm l¹i qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn cña T− ph¸p cÊp x· vμ Ch−¬ng III: tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô c«ng t¸c t− ph¸p cÊp x·. PhÇn thø hai: §Ò cËp c«ng t¸c t− ph¸p cÊp x·, gåm ba ch−¬ng: Trong ®ã, Ch−¬ng I: nªu râ vÒ c¨n cø ph¸p lý, c¸c nguyªn t¾c vμ nghiÖp vô c¬ b¶n cña c«ng t¸c x©y dùng, kiÓm tra v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. Ch−¬ng II: nªu ra c¸c kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, yªu cÇu c«ng t¸c phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt. Ch−¬ng III: nªu râ c«ng t¸c 5
hßa gi¶i ë c¬ së; Ch−¬ng nμy ®Ò cËp vai trß, ý nghÜa cña c«ng t¸c hßa gi¶i ë c¬ së; vÒ tæ chøc cña tæ hßa gi¶i ë c¬ së vμ ph¹m vi hßa gi¶i ë c¬ së. Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc. Th¸ng 3 n¨m 2011 NHμ XUÊT B¶N CHÝNH TRÞ QUèC GIA - sù thËt 6
MôC LôC Chó dÉn cña Nhμ xuÊt b¶n 5 PhÇn thø nhÊt. Qu¶n lý c«ng t¸c t− ph¸p x·, ph−êng, thÞ trÊn 11 Ch−¬ng I. VÞ trÝ, vai trß cña c«ng t¸c t− ph¸p trong tæ chøc vμ ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn c¬ së 11 Ch−¬ng II. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn cña c«ng t¸c t− ph¸p vμ ®éi ngò c¸n bé t− ph¸p cÊp x· 20 1. Giai ®o¹n tõ n¨m 1945 ®Õn n¨m 1960 20 2. Giai ®o¹n tõ n¨m 1961 ®Õn n¨m 1980 24 3. Giai ®o¹n tõ n¨m 1981 ®Õn n¨m 1993 27 4. Giai ®o¹n tõ n¨m 1993 ®Õn n¨m 2005 29 5. Giai ®o¹n tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2008 32 Ch−¬ng III. Tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô c«ng t¸c t− ph¸p cÊp x· 36 1. VÒ nhiÖm vô, quyÒn h¹n 37 2. VÒ sè l−îng c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch cÊp x· vμ tæ chøc cña Ban T− ph¸p 39 3. VÒ tiªu chuÈn c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch 40 PhÇn thø hai. C«ng t¸c t− ph¸p cÊp x· 42 Ch−¬ng I. C«ng t¸c x©y dùng, kiÓm tra v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 42 1. So¹n th¶o, ban hμnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 42 7
1.1. C¨n cø ph¸p lý 42 1.2. C¸c nguyªn t¾c cÇn ph¶i b¶o ®¶m khi gióp Héi ®ång nh©n d©n, Uû ban nh©n d©n x©y dùng, ban hμnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 43 1.3. NghiÖp vô so¹n th¶o v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 47 1.4. Kü thuËt so¹n th¶o v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 50 1.5. Mét sè quy t¾c chung vÒ h×nh thøc diÔn ®¹t c¸c quy ph¹m ph¸p luËt 68 1.6. Ng«n ng÷, c¸ch hμnh v¨n vμ tÝnh l«gÝch cña c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 74 1.7. H×nh thøc tr×nh bμy v¨n b¶n 84 2. KiÓm tra, xö lý v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 85 2.1. Kh¸i niÖm kiÓm tra v¨n b¶n 85 2.2. Néi dung kiÓm tra v¨n b¶n 87 2.3. C¬ së ph¸p lý ®Ó x¸c ®Þnh néi dung tr¸i ph¸p luËt cña v¨n b¶n 90 2.4. Quy tr×nh kiÓm tra, xö lý v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 92 2.5. Vai trß cña ng−êi c¸n bé T− ph¸p - Hé tÞch 98 Ch−¬ng II. C«ng t¸c phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 101 1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 101 1.1. Kh¸i niÖm vÒ phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 101 1.2. NhiÖm vô cña phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 103 1.3. §Æc ®iÓm cña phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 106 2. VÞ trÝ, vai trß cña c«ng t¸c phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt trong ®êi sèng x· héi vμ trong qu¶n lý nhμ n−íc 113 3. Môc ®Ých, yªu cÇu cña c«ng t¸c phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 119 8
3.1. Môc ®Ých cña viÖc phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 119 3.2. Yªu cÇu ®èi víi viÖc phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 122 4. C¸c h×nh thøc phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt 131 5. Mét sè kü n¨ng tuyªn truyÒn, phæ biÕn ph¸p luËt c¬ b¶n 133 5.1. Tuyªn truyÒn miÖng 133 5.2. Tæ chøc tËp huÊn ph¸p luËt, tæ chøc nãi chuyÖn chuyªn ®Ò ph¸p luËt 144 Ch−¬ng III. C«ng t¸c hßa gi¶i ë c¬ së 146 1. Vμi ®iÒu kh¸i qu¸t vÒ hßa gi¶i ë c¬ së 146 2. Vai trß, ý nghÜa cña c«ng t¸c hßa gi¶i ë c¬ së 152 3. Tæ chøc cña Tæ hßa gi¶i ë c¬ së 153 3.1. M« h×nh tæ chøc cña Tæ hßa gi¶i ë c¬ së 153 3.2. C¬ cÊu vμ c¸ch thøc tæ chøc Tæ hßa gi¶i 156 4. Mét sè nguyªn t¾c khi hßa gi¶i 160 5. Ph¹m vi hßa gi¶i 168 5.1. Nh÷ng viÖc ®−îc tiÕn hμnh hßa gi¶i 168 5.2. Nh÷ng vô viÖc kh«ng ®−îc tiÕn hμnh hoμ gi¶i 171 6. Thêi gian, ®Þa ®iÓm tiÕn hμnh viÖc hoμ gi¶i 175 7. Ph−¬ng thøc tiÕn hμnh hoμ gi¶i 176 8. C¸c b−íc tiÕn hμnh hoμ gi¶i 177 9. Mét sè kü n¨ng hßa gi¶i ë c¬ së 186 9.1. Kü n¨ng giao tiÕp 186 9.2. Kü n¨ng nghe ®èi t−îng tr×nh bμy 187 9.3. Kü n¨ng yªu cÇu c¸c bªn tranh chÊp cung cÊp chøng cø, tμi liÖu liªn quan ®Õn vô viÖc 189 9.4. Kü n¨ng tra cøu tμi liÖu tham kh¶o 190 9.5. Kü n¨ng xem xÐt, x¸c minh vô viÖc 191 9.6. Kü n¨ng gi¶i thÝch, thuyÕt phôc, c¶m hãa, h−íng dÉn c¸c bªn tù nguyÖn gi¶i quyÕt tranh chÊp 192 9
10. Tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé T− ph¸p - Hé tÞch trong c«ng t¸c hßa gi¶i ë c¬ së 194 Ch−¬ng IV. §¨ng ký vμ qu¶n lý hé tÞch 196 1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vμ ý nghÜa cña ®¨ng ký vμ qu¶n lý hé tÞch 196 2. VÞ trÝ, vai trß cña c«ng t¸c ®¨ng ký vμ qu¶n lý hé tÞch 200 3. Qu¶n lý nhμ n−íc vÒ sæ s¸ch, biÓu mÉu hé tÞch 204 4. NhiÖm vô cô thÓ cña c¸n bé T− ph¸p - Hé tÞch trong viÖc gióp Uû ban nh©n d©n cÊp x· qu¶n lý hé tÞch 205 10
PhÇn thø nhÊt QU¶N Lý C¤NG T¸C T¦ PH¸P X·, PH¦êNG, THÞ TRÊN Ch−¬ng I VÞ TRÝ, VAI TRß CñA C¤NG T¸C T¦ PH¸P TRONG Tæ CHøC Vμ HO¹T §éNG CñA CHÝNH QUYÒN C¥ Së Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tõng viÕt: "CÊp x· lμ gÇn gòi nh©n d©n nhÊt, lμ nÒn t¶ng cña hμnh chÝnh. CÊp x· lμm ®−îc viÖc th× mäi c«ng viÖc ®Òu xong xu«i"1. Qua ®ã, cã thÓ kh¼ng ®Þnh, sù thμnh c«ng hay thÊt b¹i cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhμ n−íc ®−îc quyÕt ®Þnh ë cÊp x·, ph−êng, thÞ trÊn (sau ®©y gäi lμ cÊp x· hay cßn gäi lμ chÝnh quyÒn c¬ së). Bëi v×, trong thùc tiÔn qu¶n lý, hÇu hÕt mäi viÖc ®Òu diÔn ra ë cÊp x· vμ phô thuéc vμo hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ®éi ngò c¸n bé cÊp x· trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn. Trong hÖ thèng tæ chøc bé m¸y nhμ n−íc bèn cÊp cña Nhμ n−íc ta, chÝnh quyÒn cÊp x· lμ tæ chøc __________ 1. Hå ChÝ Minh: Toμn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi, 2000, t.5, tr.371. 11
ë cÊp thÊp nhÊt. §Æc thï cña tæ chøc chÝnh quyÒn cÊp x· lμ võa thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý, võa thùc hiÖn chøc n¨ng tù qu¶n; lμ cÊp hμnh ®éng, tæ chøc hμnh ®éng, ®−a chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vμ ph¸p luËt cña Nhμ n−íc vμo cuéc sèng. Theo ®ã, chÝnh quyÒn c¬ së cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc, ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vμ tinh thÇn cña nh©n d©n. ViÖc tæ chøc, thùc hiÖn vμ biÕn c¸c chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc vμo thùc tiÔn cuéc sèng, ®−îc nh©n d©n nhÊt trÝ vμ tù nguyÖn chÊp hμnh. §ã lμ yªu cÇu x· héi, lμ c¨n cø ph¸p lý, ®¹o lý quy ®Þnh ho¹t ®éng qu¶n lý vμ tù qu¶n ë c¬ së, quy ®Þnh trùc tiÕp chøc n¨ng, nhiÖm vô c«ng t¸c t− ph¸p cÊp x·. ChÝnh quyÒn cÊp x· lμ ®¬n vÞ hμnh chÝnh c¬ së, thùc hiÖn quyÒn qu¶n lý nhμ n−íc ë ®Þa ph−¬ng. ChÝnh quyÒn c¬ së ë vÞ trÝ ®Çu tiªn, trùc tiÕp cña mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn víi c«ng d©n, n¬i tiÕp gi¸p gi÷a Nhμ n−íc vμ c«ng d©n, do ®ã mäi ho¹t ®éng qu¶n lý cña chÝnh quyÒn (trong ®ã cã lÜnh vùc T− ph¸p) lμ trùc tiÕp víi d©n, kh«ng ph¶i qua mét kh©u trung gian nμo. Nãi mét c¸ch h×nh ¶nh th×, chÝnh quyÒn c¬ së lμ "sîi d©y" nèi liÒn gi÷a nh©n d©n víi §¶ng vμ Nhμ n−íc; mäi chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc, chØ thÞ cña c¬ quan cÊp trªn muèn xuèng ®Õn ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng tÊt nhiªn ph¶i qua chÝnh quyÒn c¬ së. ChÝnh quyÒn c¬ së cßn lμ cÊp trùc tiÕp thu thËp vμ ph¶n ¸nh t©m t−, nguyÖn väng, ý kiÕn cña nh©n d©n ®Þa ph−¬ng lªn 12
c¸c c¬ quan cÊp trªn, trong ®ã cã lÜnh vùc qu¶n lý nhμ n−íc vÒ t− ph¸p. ChÝnh quyÒn c¬ së kh«ng cã môc ®Ých nμo kh¸c lμ thùc hiÖn quyÒn lμm chñ vμ ph¸t huy vai trß tù qu¶n cña nh©n d©n, h−íng tíi x©y dùng mét Nhμ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa "cña d©n, do d©n, v× d©n", g¾n víi mét nÒn ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa. Víi ý nghÜa ®ã, c«ng t¸c t− ph¸p ë c¬ së ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn c¬ së vμ t¹o dùng m«i tr−êng v¨n ho¸ ph¸p lý trong ho¹t ®éng ®êi sèng x· héi. §éi ngò c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch, thμnh viªn chñ chèt cña Ban T− ph¸p x·, ph−êng, thÞ trÊn (sau ®©y gäi t¾t lμ cÊp x·) lμ tæ chøc ®· cã c¬ së tõ thêi kú tr−íc Tæng khëi nghÜa th¸ng T¸m n¨m 1945 ë vïng gi¶i phãng - gäi lμ TiÓu ban T− ph¸p trong Uû ban D©n téc gi¶i phãng lμng, x·, sau ®ã ®−îc quy ®Þnh trong nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt cña Nhμ n−íc ta1. Tõ khi ®−îc h×nh thμnh cho ®Õn nay, ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc T− ph¸p cÊp x· lu«n tån t¹i vμ ph¸t triÓn, lμ mét bé phËn g¾n liÒn víi bé m¸y chÝnh quyÒn cÊp x·; ®ång thêi chÞu sù chØ ®¹o, ®iÒu hμnh vÒ nghiÖp vô cña c¬ quan T− ph¸p cÊp trªn. __________ 1. Tõ ngμy thμnh lËp n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®Õn khi kÕt thóc cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, ®· cã 6 s¾c lÖnh trong ®ã quy ®Þnh vÒ tæ chøc, ho¹t ®éng Ban T− ph¸p x·. Tõ n¨m 1975 ®Õn n¨m 1993 cã 2 nghÞ ®Þnh, 3 th«ng t− quy ®Þnh vÒ Ban T− ph¸p. 13
Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hμnh th× hÖ thèng cña ngμnh T− ph¸p gåm bèn cÊp, ë Trung −¬ng cã Bé T− ph¸p, ë tØnh vμ cÊp t−¬ng ®−¬ng cã Së T− ph¸p, ë huyÖn vμ cÊp t−¬ng ®−¬ng cã Phßng T− ph¸p, ë x· vμ cÊp t−¬ng ®−¬ng cã ®éi ngò c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch. Trong hÖ thèng nμy, ®éi ngò c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch ë vμo vÞ trÝ ch©n rÕt cña hÖ thèng, nÕu ch©n rÕt mμ yÕu kÐm th× c¶ hÖ thèng sÏ kh«ng thÓ m¹nh. V× vËy, ®éi ngò c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch cã vÞ trÝ, vai trß hÕt søc quan träng vμ cÇn thiÕt kh«ng chØ ®èi víi chÝnh quyÒn c¬ së mμ cßn quan träng vμ cÇn thiÕt víi hÖ thèng ngμnh T− ph¸p. §iÒu 128 LuËt tæ chøc Héi ®ång nh©n d©n vμ Uû ban nh©n d©n n¨m 2003 quy ®Þnh: C¸c c¬ quan chuyªn m«n thuéc Uû ban nh©n d©n lμ c¬ quan tham m−u, gióp Uû ban nh©n d©n cïng cÊp thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhμ n−íc ë ®Þa ph−¬ng... gãp phÇn b¶o ®¶m sù thèng nhÊt qu¶n lý cña ngμnh hoÆc lÜnh vùc c«ng t¸c tõ trung −¬ng ®Õn c¬ së. T¹i §iÒu 7 Th«ng t− liªn tÞch sè 01/2009/TTLT-BTP-BNV ngμy 29 th¸ng 4 n¨m 2009 h−íng dÉn chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vμ c¬ cÊu tæ chøc cña Së T− ph¸p thuéc Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, Phßng T− ph¸p thuéc Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn vμ c«ng t¸c t− ph¸p cña Uû ban nh©n d©n cÊp x· ®· x¸c ®Þnh “Uû ban nh©n d©n cÊp x· thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhμ n−íc vÒ c«ng t¸c t− ph¸p trªn ®Þa bμn...” vμ t¹i §iÒu 8 cña Th«ng t− liªn tÞch trªn ®· x¸c ®Þnh râ “ë cÊp 14
x· cã c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch tham m−u gióp Uû ban nh©n d©n cÊp x· tæ chøc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô, quyÒn h¹n t¹i §iÒu 7 cña Th«ng t− liªn tÞch nμy”. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam, ho¹t ®éng t− ph¸p kh«ng chØ dõng l¹i ë c¬ quan cÊp trªn, ë tÇm vÜ m«, mμ cßn ®−îc tæ chøc thùc hiÖn ë cÊp c¬ së, trong ®ã cã nhiÒu ho¹t ®éng chØ ph¸t sinh vμ b¾t ®Çu tõ ®Þa h¹t c¬ së hoÆc chØ ®−îc tiÕn hμnh t¹i cÊp c¬ së, cô thÓ nh−: viÖc ®¨ng ký vμ qu¶n lý hé tÞch; qu¶n lý vμ h−íng dÉn ho¹t ®éng hßa gi¶i m©u thuÉn, gi¶i quyÕt tranh chÊp, xÝch mÝch trong néi bé nh©n d©n; viÖc tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt trong nh©n d©n ®Þa ph−¬ng; viÖc tæ chøc vËn ®éng, gi¸o dôc ng−êi cã nghÜa vô ph¶i thi hμnh ¸n tù nguyÖn thi hμnh ¸n; viÖc theo dâi, gi¸m s¸t, gi¸o dôc ng−êi vi ph¹m hμnh chÝnh ®−îc gi¸o dôc t¹i x· ph−êng; c«ng t¸c thèng kª t− ph¸p, qu¶n lý lý lÞch t− ph¸p; c«ng t¸c theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn vμ vi ph¹m ph¸p luËt ë ®Þa ph−¬ng... Nh− vËy, cã thÓ thÊy r»ng cã nh÷ng c«ng viÖc cã thÓ vμ cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ë tÇm vÜ m«, nh−ng l¹i cã viÖc ph¶i ®−îc gi¶i quyÕt ë tÇm vi m«, ë cÊp c¬ së. V× vËy, ®éi ngò c«ng chøc T− ph¸p - Hé tÞch ®−îc xem nh− ®¹i diÖn cña ngμnh T− ph¸p ®Æt t¹i c¬ së, lμ c¸nh tay víi dμi cña Bé ®Õn c¬ së, thÓ hiÖn sù hiÖn diÖn th−êng xuyªn cña ngμnh T− ph¸p ë ®Þa ph−¬ng. ë vÞ trÝ nμy, khi thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh, ®éi ngò c«ng chøc T− ph¸p - 15
Hé tÞch cã vai trß vμ tr¸ch nhiÖm b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng t− ph¸p ë cÊp c¬ së ®−îc thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ®óng sù h−íng dÉn vμ qu¶n lý thèng nhÊt cña ngμnh T− ph¸p. Ho¹t ®éng t− ph¸p ë cÊp c¬ së cßn lμ viÖc triÓn khai, thùc hiÖn chñ tr−¬ng, kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña Bé, cña ngμnh, v× thÕ nÕu cã mét sù ¸ch t¾c ë cÊp nμy th× ®−¬ng nhiªn ¶nh h−ëng ®Õn c¶ hÖ thèng, ®ång thêi còng qua thùc tiÔn ho¹t ®éng cña ®éi ngò c¸n bé T− ph¸p - Hé tÞch ë c¬ së mμ kiÓm nghiÖm tÝnh ®óng ®¾n, tÝnh kh¶ thi cña nh÷ng chñ tr−¬ng, kÕ ho¹ch ®−îc v¹ch ra tõ cÊp cao nhÊt cña ngμnh, gióp cho viÖc tæng kÕt, ®iÒu chØnh c«ng t¸c chØ ®¹o vμ qu¶n lý cña ngμnh. Thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhμ n−íc vÒ lÜnh vùc t− ph¸p vμ thi hμnh ph¸p luËt, theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, chÝnh quyÒn c¬ së phèi hîp víi c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, chÝnh trÞ - x· héi, c¸c ®oμn thÓ quÇn chóng, c¸c c¬ quan trªn ®Þa bμn qu¶n lý toμn diÖn vÒ kinh tÕ - x· héi. Theo ®ã: (1) Trong lÜnh vùc thi hμnh ph¸p luËt, Héi ®ång nh©n d©n x·, thÞ trÊn thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô, quyÒn h¹n sau ®©y: quyÕt ®Þnh biÖn ph¸p b¶o ®¶m viÖc thi hμnh HiÕn ph¸p, luËt, c¸c v¨n b¶n cña c¬ quan nhμ n−íc cÊp trªn vμ nghÞ quyÕt cña m×nh ë ®Þa ph−¬ng; quyÕt ®Þnh biÖn ph¸p b¶o hé tÝnh m¹ng, tù do, danh dù, nh©n phÈm, c¸c quyÒn vμ lîi Ých hîp ph¸p kh¸c cña c«ng d©n; quyÕt ®Þnh biÖn ph¸p b¶o vÖ tμi s¶n, lîi Ých cña Nhμ n−íc; b¶o hé tμi s¶n cña c¬ quan, tæ 16
chøc, c¸ nh©n ë ®Þa ph−¬ng; quyÕt ®Þnh biÖn ph¸p b¶o ®¶m viÖc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o cña c«ng d©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. (2) Trong lÜnh vùc t− ph¸p, Uû ban nh©n d©n cÊp x· cã thÈm quyÒn ban hμnh vμ tæ chøc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch, quyÕt ®Þnh, chØ thÞ vÒ c«ng t¸c t− ph¸p ë cÊp x·; theo dâi, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn sau khi ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh hoÆc phª duyÖt; tæ chøc lÊy ý kiÕn nh©n d©n vÒ c¸c dù ¸n luËt, ph¸p lÖnh theo h−íng dÉn cña Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn vμ c¬ quan T− ph¸p cÊp trªn; tæ chøc thùc hiÖn viÖc tù kiÓm tra c¸c quyÕt ®Þnh, chØ thÞ do Uû ban nh©n d©n cÊp x· ban hμnh; rμ so¸t v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt do Héi ®ång nh©n d©n, Uû ban nh©n d©n cÊp x· ban hμnh; chØ ®¹o, h−íng dÉn viÖc x©y dùng quy −íc, h−¬ng −íc th«n, tæ d©n phè phï hîp víi quy ®Þnh ph¸p luËt hiÖn hμnh; theo dâi, b¸o c¸o t×nh h×nh thi hμnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, ph¸t hiÖn, ®Ò xuÊt biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n v−íng m¾c trong thi hμnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ë cÊp x· víi Phßng T− ph¸p cÊp huyÖn; tæ chøc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt; qu¶n lý, khai th¸c, sö dông Tñ s¸ch ph¸p luËt ë cÊp x·; tæ chøc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tæ chøc vμ ho¹t ®éng hßa gi¶i ë c¬ së, båi d−ìng, cung cÊp tμi liÖu nghiÖp vô cho tæ viªn Tæ hoμ gi¶i trªn ®Þa bμn theo sù h−íng dÉn cña c¬ quan T− ph¸p cÊp trªn; thùc hiÖn viÖc ®¨ng ký, ®¨ng ký l¹i 17
viÖc sinh, tö, kÕt h«n, nhËn nu«i con nu«i; thay ®æi, c¶i chÝnh hé tÞch cho ng−êi d−íi 14 tuæi vμ bæ sung hé tÞch cho mäi tr−êng hîp kh«ng ph©n biÖt ®é tuæi; ®¨ng ký khai sinh, khai tö qu¸ h¹n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; qu¶n lý, sö dông c¸c lo¹i sæ hé tÞch, biÓu mÉu hé tÞch theo quy ®Þnh cña Bé T− ph¸p; l−u tr÷ sæ hé tÞch, giÊy tê hé tÞch; cÊp b¶n sao giÊy tê hé tÞch tõ sæ hé tÞch; thùc hiÖn mét sè viÖc vÒ quèc tÞch thuéc thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; thùc hiÖn cÊp b¶n sao tõ sæ gèc, chøng thùc b¶n sao tõ b¶n chÝnh c¸c giÊy tê, v¨n b¶n b»ng tiÕng ViÖt; chøng thùc ch÷ ký trong c¸c giÊy tê, v¨n b¶n b»ng tiÕng ViÖt; chøng thùc c¸c viÖc kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; phèi hîp víi c¬ quan Thi hμnh ¸n d©n sù trong thi hμnh ¸n d©n sù trªn ®Þa bμn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c t− ph¸p, ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn c¬ së cÇn b¶o ®¶m ba yªu cÇu sau ®©y: - §−a ph¸p luËt thμnh nÒn nÕp ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn vμ hoμ quyÖn vμo ®êi sèng cña nh©n d©n. N©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý nhμ n−íc b»ng ph¸p luËt, kh¾c phôc t×nh tr¹ng quan liªu, tham nhòng, s¸ch nhiÔu d©n, b¶o ®¶m nguyªn t¾c "d©n biÕt, d©n bμn, d©n lμm, d©n kiÓm tra" ®èi víi chÝnh quyÒn; - §éi ngò c¸n bé T− ph¸p ph¶i ®−îc t¨ng c−êng vμ cñng cè c¶ vÒ ®¹o ®øc, phÈm chÊt, n¨ng lùc, tr×nh ®é thùc thi ph¸p luËt. T¨ng c−êng c«ng t¸c 18