Đa dạng dương xỉ (polypodiophyta) ở huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa

HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 6<br /> <br /> ĐA DẠNG DƢƠNG XỈ (POLYPODIOPHYTA)<br /> Ở HUYỆN NGỌC LẶC, TỈNH THANH HÓA<br /> ĐẬU BÁ THÌN<br /> <br /> Trường Đại học Hồng Đức<br /> PHẠM HỒNG BAN<br /> <br /> Trường Đại học Vinh<br /> Ngành Dương xỉ (Polypodiophyta) là một trong những ngành thực vật đóng vai trò quan<br /> trọng trong quá trình hình thành thảm thực vật dưới tán rừng. Chúng có tác dụng giữ độ ẩm,<br /> chống xói mòn, đây là một ngành lớn trong nhóm Quyết với trên 300 chi và hơn 10.000 loài và<br /> dưới loài phân bố khắp nơi trên Trái đất, nhưng nhiều nhất là ở các khu rừng nghiệt đới. Nhiều<br /> loài Dương xỉ có ý nghĩa về kinh tế như là nguyên liệu làm thuốc, nhiều loài được sử dụng làm<br /> cảnh, làm rau ăn,… Ở Việt Nam hiện nay đã biết có 718 loài và dưới loài của 135 chi, 29 họ của<br /> ngành Dương xỉ [7].<br /> Ngọc Lặc là huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa với đặc điểm địa hình chủ yếu là đồi núi chia<br /> cắt chạy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam và thấp dần về phía Nam - Đông Nam, xen kẽ là các<br /> thung lũng thấp và sông suối. Tại đây có đặc điểm khí hậu thời tiết đặc trưng của miền núi Bắc<br /> Trung Bộ, khí hậu nhiệt đới gió mùa đông lạnh. Đây là những điều kiện thuận lợi nhất định giúp<br /> cho hệ thực vật nói chung và ngành Dương xỉ nói riêng đa dạng và phong phú. Tuy nhiên, cho<br /> đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào về Dương xỉ tại huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa. Bài<br /> báo này, chúng tôi đưa ra một số dẫn liệu bước đầu ngành Dương xỉ cũng như đánh giá tính đa<br /> dạng về thành phần loài, giá trị kinh tế và sinh cảnh phân bố của chúng.<br /> I. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tƣợng nghiên cứu<br /> Toàn bộ các mẫu vật thuộc ngành Dương xỉ tại khu vực nghiên cứu. Mẫu được thu ở giai<br /> đoạn trưởng thành có đầy đủ cơ quan dinh dưỡng và sinh sản. Mẫu được xử lý và lưu trữ tại Bảo<br /> tàng thực vật, khoa Sinh học – Trường Đại học Vinh.<br /> 2. Phƣơng pháp nghiên cứu<br /> Thu mẫu, xử lý mẫu: Tiến hành theo phương pháp thông dụng hiện hành (Nguyễn Nghĩa<br /> Thìn, 1997 [6]), công việc này được tiến hành nhiều đợt từ tháng 02/2013 đến tháng 6/2014.<br /> Địa điểm và các tuyến thu mẫu: chọn 4 tuyến nghiên cứu đại diện cho 4 kiểu địa hình là<br /> vùng thung lũng (tại Thị trấn Ngọc Lặc, xã Ngọc Khê và Quang Trung), vùng núi cao (tại xã<br /> Thạch Lập, Cao Ngọc, Thúy Sơn và Ngọc Khê), vùng núi vừa và thấp (tại xã Nguyệt Ấn, Phúc<br /> Thịnh và Kiên Thọ) và vùng đồi thấp (tại xã Lộc Thịnh, Minh Sơn, Lam Sơn và Ngọc Trung).<br /> Các điểm và tuyến nghiên cứu đi qua các sinh cảnh khác nhau đặc trưng cho khu vực nghiên cứu.<br /> Định loài: Sử dụng phương pháp hình thái so sánh và dựa vào các khóa định loại, các bản mô<br /> tả trong các tài liệu: Cây cỏ Việt Nam của Phạm Hoàng Hộ (1999) [3] và các tài liệu liên quan<br /> khác. Chỉnh lý tên khoa học theo tài liệu Danh lục các loài thực vật Việt Nam (2001) [7] và sắp<br /> xếp danh lục thực vật theo tài liệu Vascular plant families and genera của Brummitt R. K.<br /> (1992) [1].<br /> Đánh giá giá trị sử dụng theo Võ Văn Chi (2012) [2], Đỗ Tất Lợi (2007) [4],…<br /> <br /> 883<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 6<br /> <br /> II. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 1. Thành phần loài Dƣơng xỉ ở Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa<br /> Qua điều tra, phân loại đã xác định được 97 loài và dưới loài thuộc 46 chi, 19 họ của ngành<br /> Dương xỉ (Polypodiophyta) có mặt tại vùng nghiên cứu, kết quả được trình bày tại bảng 1.<br /> Bảng 1<br /> Danh lục các loài Dƣơng xỉ ở Ngọc Lặc, Thanh Hóa<br /> TT<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> 11<br /> 12<br /> 13<br /> 14<br /> 15<br /> 16<br /> 17<br /> 18<br /> 19<br /> 20<br /> 21<br /> 22<br /> 23<br /> <br /> 884<br /> <br /> Tên khoa học<br /> 1. Adiantaceae<br /> Adiantum caudatum L.<br /> Adiantum diaphanum Blume<br /> Adiantum flabellatum L.<br /> Adiantum philippense L.<br /> Adiantum soboliferum Wall. ex Hook.<br /> Cheilanthes chusana Hook.<br /> 2. Aspleniaceae<br /> Asplenium grevillei Wall. ex Hook. &<br /> Grev.<br /> Asplenium nidus L.<br /> Asplenium normale D. Don<br /> 3. Azollaceae<br /> Azolla caroliniana Willd.<br /> 4. Blechnaceae<br /> Blechnum orientale L.<br /> Brainea insignis (Hook.) J. Sm.<br /> Woodwardia japonica (L. f) Sm.<br /> 5. Davalliaceae<br /> Davallia repens (L. f.) Kuhn<br /> Rumohra diffracta (Baker) Ching<br /> 6. Dennstaedtiaceae<br /> Hypolepis punctata (Thunb.) Mett . ex<br /> Kuhn<br /> Lindsaea wakerae Hook.<br /> Microlepia hookeriana (Wall. ex<br /> Hook.) C. Presl.<br /> Microlepia speluncae (L.) T. Moore<br /> 7. Dicksoniaceae<br /> Cibotium barometz (L.) J. Sm.<br /> 8. Dryopteridaceae<br /> Ctenitis membranifolia Ching ex Wang<br /> Dryopteris wallichiana (Spreng.) Hyl.<br /> Heterogonium austrosinensis (H.<br /> Christ) Tagawa<br /> <br /> Tên Việt Nam<br /> Họ Ráng vệ nữ<br /> Ráng vệ nữ có đuôi<br /> Ráng vệ nữ trong suốt<br /> Ráng vệ nữ quạt<br /> Ráng vệ nữ phi<br /> Ráng vệ nữ có chồi<br /> Ráng có môi chu<br /> Họ Tổ điểu<br /> Tổ điểu greville<br /> Tổ điểu thật<br /> Tổ điều thường<br /> Họ Bèo hoa dâu<br /> Bèo hoa dâu carolin<br /> Họ Ráng lá dừa<br /> Ráng lá dừa thường<br /> Ráng biệt xỉ<br /> Ráng bích họa nhật<br /> Họ Ráng đà hoa<br /> Ráng đà hoa bò<br /> Ráng kiều dực xụ<br /> Họ Ráng đàn tiết<br /> <br /> Phân bố<br /> Công<br /> theo sinh<br /> dụng<br /> cảnh<br /> 2, 3<br /> 5<br /> 2, 3<br /> 3, 5<br /> 3, 5<br /> 3, 5<br /> <br /> Ráng vi lân to<br /> Họ Lông cu li<br /> Lông cu li<br /> Họ Ráng cánh bần<br /> Ráng trâm xỉ màng<br /> Ráng cánh bần wallich<br /> Ráng răng khác nam<br /> <br /> M<br /> M<br /> <br /> 4<br /> 1, 4, 5<br /> 5<br /> <br /> M,Or<br /> M<br /> <br /> 6<br /> <br /> Fe<br /> <br /> 3, 4<br /> 2<br /> 5<br /> <br /> M,Or<br /> M<br /> M<br /> <br /> 2, 3<br /> 5<br /> 1, 2, 4<br /> <br /> Ràng hạ lân đốm<br /> Ráng liên sơn walke<br /> Ráng vi lân Hooker<br /> <br /> M<br /> <br /> M<br /> <br /> 2, 3<br /> 4, 5<br /> 4<br /> 1<br /> <br /> M,Or<br /> <br /> 5<br /> 5<br /> 3, 5<br /> <br /> M<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 6<br /> <br /> 24<br /> 25<br /> 26<br /> 27<br /> 28<br /> 29<br /> 30<br /> 31<br /> 32<br /> 33<br /> 34<br /> <br /> 35<br /> 36<br /> <br /> 37<br /> 38<br /> 39<br /> 40<br /> 41<br /> 42<br /> 43<br /> 44<br /> 45<br /> 46<br /> 47<br /> 48<br /> 49<br /> 50<br /> <br /> Heterogonium colaniae (C. Chr. &<br /> Tardieu) Holttum<br /> Pleocnemia irregularis (C. Presl)<br /> Holttum<br /> Polystichum biaristatum (Blume) T.<br /> Moore<br /> Tectaria brachiata (Zoll. & Moritzi)<br /> Morton<br /> Tectaria coadunata (Wall. ex Hook. &<br /> Grev) C. Chr.<br /> Tectaria stenoptera (Baker) Ching<br /> Tectaria subtriphylla (Hook. & Arn.)<br /> Copel<br /> Tectaria triglossa Tardieu & C. Chr.<br /> Tectaria zeylanica (Houtt.) Sledge<br /> 9. Gleicheniaceae<br /> Dicranopteris linearis (Burm. f.)<br /> Underw.<br /> Dicranopteris splendida (Hand.-Mazz)<br /> Tagawa<br /> 10. Marattiaceae<br /> Angiopteris annamensis C. Chr &<br /> Tardieu<br /> Angiopteris somae (Hayata) Makino &<br /> Nemoto<br /> 11. Marsileaceae<br /> Marsilea crenata C. Presl<br /> 12. Oleandraceae<br /> Nephrolepis falcata (Cav.) C. Chr.<br /> Nephrolepis hirsutula (G. Forst.) C. Presl.<br /> Neprolepis radicans (Burn. f.) Kuhn<br /> Oleandra wallichii (Hook.) C. Presl.<br /> 13. Ophioglossaceae<br /> Helminthotachys zeylanica (L.) Hook.<br /> 14. Polypodiaceae<br /> Colysis pedunculata (Hook. & Grev.)<br /> Ching<br /> Colysis wrightii (Hook.) Ching<br /> Drynaria quercifolia (L.) J. Sm.<br /> Lemmaphyllum microphyllum C. Presl<br /> var. obovatum (Harr.) C. Chr.<br /> Leptochilus cantoniensis (Baker) Ching<br /> Microsorum punctatum (L.) Copel.<br /> Pyrrosia lanceolata (L.) Farw.<br /> Pyrrosia lingua (Thunb.) Farw. var.<br /> heteracta (Mett. ex Kuhn) Hovenkamp<br /> <br /> Ráng răng cong colani<br /> <br /> 3<br /> <br /> Ráng yểm dực giả<br /> không đều<br /> Ráng nhiều hàng hai râu<br /> <br /> 5<br /> <br /> Ráng yểm dực có nhánh<br /> <br /> 5<br /> <br /> Ráng yểm dực dính<br /> <br /> 5<br /> <br /> 5<br /> <br /> Ráng yểm dực cánh hẹp<br /> Ráng yểm dực ba thùy<br /> <br /> 5<br /> 3, 5<br /> <br /> M<br /> <br /> Ráng yểm dực ba lưỡi<br /> Ráng yểm dực xri lanca<br /> Họ Guột<br /> <br /> 5<br /> 4<br /> <br /> M<br /> <br /> 2, 4<br /> <br /> M<br /> <br /> Tế thường<br /> Tế lộng lẫy<br /> <br /> 1, 2, 5<br /> <br /> Họ Móng ngựa mã liệt<br /> Móng ngựa trung<br /> <br /> 4<br /> <br /> Móng ngựa nguyên<br /> <br /> 5<br /> <br /> Họ Rau bợ<br /> Rau bợ răng<br /> Họ Ráng lá chuối<br /> Ráng móng trâu<br /> Ráng móng trâu long<br /> Ráng móng trâu đâm rễ<br /> Ráng lá chuối walich<br /> Họ Ráng lƣỡi rắn<br /> Ráng bong giun<br /> Họ Ráng nhiều chân<br /> <br /> 4, 6<br /> <br /> Ed<br /> <br /> 2, 3<br /> 3<br /> 2<br /> 5<br /> 2<br /> <br /> Ed<br /> <br /> 3, 4<br /> Ráng cổ lý có cuống<br /> Ráng cổ lý wright<br /> Tắc kè đá lá sồi<br /> Ráng vảy ốc trứng ngược<br /> <br /> 4, 5<br /> 4, 5<br /> 4, 5<br /> <br /> M<br /> M<br /> <br /> Ráng môi mỏng tim<br /> Ráng ổ nhỏ chấm<br /> Ráng tai chuột thường<br /> Ráng tai chuột khác<br /> <br /> 4<br /> 5, 6<br /> 1, 2, 5<br /> 3, 5<br /> <br /> M<br /> M<br /> M<br /> <br /> 885<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 6<br /> <br /> 51<br /> 52<br /> 53<br /> 54<br /> 55<br /> 56<br /> 57<br /> 58<br /> 59<br /> 60<br /> 61<br /> 62<br /> 63<br /> 64<br /> 65<br /> 66<br /> 67<br /> 68<br /> 69<br /> 70<br /> 71<br /> 72<br /> 73<br /> 74<br /> 75<br /> 76<br /> 77<br /> 78<br /> 79<br /> 80<br /> 81<br /> 82<br /> 83<br /> 84<br /> 85<br /> <br /> 886<br /> <br /> Pyrrosia longifolia (Burm. f) F. Morton<br /> Pyrrosia nummularifolia (Sw.) Ching<br /> Pyrrosia piloselloides (L.) M. G. Price<br /> Pyrrosia subfurfurascea (Hook.) Ching<br /> Pyrrosia sp.<br /> 15. Pteridaceae<br /> Pteris biaurita L.<br /> Pteris ensiformis Burm. f.<br /> Pteris finotii H. Christ<br /> Pteris grevilleana Wall. ex C. Agardh<br /> Pteris insignis Mett.<br /> Pteris porphyrophlebia C. Chr. &<br /> Ching ex Ching<br /> Pteris semipinata L. var. semipinata<br /> Pteris vittata L.<br /> 16. Salviniaceae<br /> Salvinia cucullata Roxb. ex Bory<br /> Salvinia natans (L.) All.<br /> 17. Schizaeaceae<br /> Lygodium auriculatum (Willd.) Alston.<br /> Lygodium conforme C. Chr.<br /> Lygodium digitatum C. Presl<br /> Lygodium flexuosum (L.) Sw.<br /> Lygodium japonicum (Thunb.) Sw.<br /> Lygodium polystachyum Wall. ex T.<br /> Moore<br /> Lygodium salicifolium C. Presl<br /> Lygodium scandens (L.) Sw.<br /> Lygodium subareolatum H. Christ<br /> 18. Thelypteridaceae<br /> Christella arida (D. Don) Holttum<br /> Christella subpubescens (Blume) Holttum<br /> Coryphopteris hirsutipes (C.B.Clarke)<br /> Holttum<br /> Coryphopteris petelotii (Ching) Holttum<br /> Macrothelypteris torresiana (Gaudich.)<br /> Ching<br /> Parathelypteris glanduligera (Kutze)<br /> Ching<br /> Pneumatopteris truncata (Poir.) Holttum<br /> Pronephrium megacuspe (Baker)<br /> Holttum<br /> Pronephrium nudatum (Roxb.) Holttum<br /> Pronephrium repandum (Fée) Holttum<br /> Pronephrium simplex (Hook.) Holttum<br /> <br /> Ráng tai chuột lá dài<br /> Ráng tai chuột đồng tiền<br /> Ráng tai chuột vảy ốc<br /> Ráng tai chuột vỏ<br /> Ráng tai chuột<br /> Họ Ráng sẹo gà<br /> Ráng sẹo gà hai tai<br /> Ráng sẹo gà hình gươm<br /> Ráng sẹo gà finốti<br /> Ráng sẹo gà cơm vàng<br /> Ráng sẹo gà đặc biệt<br /> Ráng sẹo gà poocphia<br /> <br /> 4, 5<br /> 5<br /> 5<br /> 3<br /> 3, 5<br /> <br /> M<br /> <br /> 2<br /> 1, 4<br /> 5<br /> 2, 5<br /> 2, 3, 5<br /> 5<br /> <br /> M<br /> M,Or<br /> <br /> Ráng sẹo gà nửa lông<br /> chim<br /> Ráng seo gà dải<br /> Họ Bèo ong<br /> Bèo tài chuột<br /> Bèo ong<br /> Họ Bòng bong<br /> Bòng bong tai<br /> Bòng bong lá to<br /> Bòng bong lá chân vịt<br /> Bòng bong<br /> Bòng bong nhật<br /> Bòng bong nhiều nhánh<br /> <br /> 1, 4, 5<br /> <br /> M,Or<br /> <br /> 1, 2, 4<br /> <br /> M<br /> <br /> 6<br /> 6<br /> <br /> Ed<br /> Ed<br /> <br /> 2, 5<br /> 1, 2<br /> 2, 5<br /> 1, 2<br /> 1, 2<br /> 2, 5<br /> <br /> M,Or<br /> M<br /> M<br /> M<br /> M<br /> <br /> Bòng bong lá liễu<br /> Bòng bong bò<br /> Bòng bong có khuyên<br /> Họ Ráng thƣ dực<br /> Ráng cù lần hạn<br /> Ráng cù lần lông thưa<br /> Ráng cánh đỉnh xồm<br /> xoàm<br /> Ráng cánh đỉnh petelot<br /> Ráng thư dực to<br /> <br /> 2, 5<br /> 2, 5<br /> 2, 5<br /> <br /> Or<br /> M<br /> <br /> 2, 5<br /> 2, 5<br /> 5<br /> <br /> M<br /> <br /> Ráng cận thư dực có<br /> tuyến<br /> Ráng cánh khí cụt<br /> Ráng thận đuôi to<br /> Ráng thận trần<br /> Ráng thận lượn song<br /> Ráng thân đơn<br /> <br /> 4, 5<br /> 2, 4, 5<br /> 5<br /> 2, 4, 5<br /> 2, 5<br /> 2, 5<br /> 2, 5<br /> 2, 5<br /> <br /> M<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 6<br /> <br /> 86<br /> <br /> Pseudocyclosorus tylodes (Kunze)<br /> Ching<br /> Sphaerostephanos appendiculatus<br /> (Blume) Holttum<br /> Sphaerostephanos unitus (L.) Holttum<br /> Thelypteris faciloba (Hook.) Ching<br /> Thelypteris lebeufii (Baker) Panigrahi<br /> 19. Woodsiaceae<br /> Athyrium christensenii Tardieu<br /> Cystopteris tenuisecta (Blume) Mett.<br /> Diplazium christii C. Chr.<br /> Diplazium dilatatum Blume<br /> Diplazium esculentum (Retz.) Sw.<br /> Diplazium hainanense Ching<br /> Diplazium polypodioides Blume<br /> <br /> 87<br /> 88<br /> 89<br /> 90<br /> 91<br /> 92<br /> 93<br /> 94<br /> 95<br /> 96<br /> 97<br /> <br /> Ráng ổ tròn giả có<br /> bướu<br /> Ráng ổ cầu có phần phụ<br /> <br /> 4<br /> <br /> Ráng ổ cầu hợp<br /> Ráng thư dực liềm<br /> Ráng thư dực ven rạch<br /> Họ Ráng gỗ nhỏ<br /> Ráng cánh dực<br /> Ráng cánh túi chẻ mảnh<br /> Rau dớn crít<br /> Rau dớn to<br /> Rau dớn<br /> Rau dớn hải nam<br /> Rau dớn nhiều chân<br /> <br /> 4, 5<br /> 4<br /> 4<br /> <br /> 5<br /> <br /> 4, 5<br /> 5<br /> 4<br /> 4<br /> 4, 6<br /> 4<br /> 4<br /> <br /> Ed<br /> <br /> Ghi chú: 1-Sinh cảnh nương bãi; 2-Sinh cảnh savan; 3-Sinh cảnh núi đá vôi; 4-Sinh cảnh ven suối; 5Sinh cảnh dưới tán rừng; 6-Sinh cảnh đồng ruộng, ao hồ.<br /> <br /> 2. Phân bố loài theo họ và chi<br /> Trong số 19 họ của ngành Dương xỉ có mặt tại địa điểm nghiên cứu, họ giàu chi và loài nhất là<br /> Thelypteridaceae với 9 chi chiếm 19,57% tổng số chi và 16 loài chiếm 16,50% tổng số loài; tiếp<br /> đến là Polypodiaceae với 6 chi (chiếm 13,04%) và 13 loài (chiếm 13,40%), Dryopteridaceae có<br /> 6 chi (chiếm 13,04%) và 12 loài (chiếm 12,37%), 3 họ cùng có 3 chi là Blechnaceae,<br /> Dennstaedtiaceae và Woodsiaceae; 3 họ cùng có 2 chi là Adiantaceae, Davalliaceae và<br /> Oleandraceae. 10 họ còn lại chỉ có 1 chi.<br /> Chi giàu loài nhất là Lygodium với 9 loài chiếm 9,28% tổng số loài, tiếp đến là Pteris có 8<br /> loài (chiếm 8,25%), Pyrrosia 7 loài (chiếm 7,22%), Diplazium có 5 loài (chiếm 5,16%),<br /> Pronephrium có 4 loài; số chi còn lại chỉ có từ 1 đến 2 loài.<br /> 3. Sự phong phú và đa dạng loài Dƣơng xỉ ở Ngọc Lặc<br /> Để thấy được tính đa dạng và phong phú về thành phần loài Dương xỉ của khu vực nghiên<br /> cứu, tiến hành so sánh với số liệu về ngành Dương xỉ trong cả nước, kết quả thể hiện qua bảng 2.<br /> Bảng 2<br /> Tỷ lệ thành phần loài Dƣơng xỉ của khu vực nghiên cứu so với cả nƣớc<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> <br /> Chỉ tiêu<br /> so sánh<br /> Diện tích<br /> Số họ<br /> Số chi<br /> Số loài<br /> <br /> Huyện Ngọc<br /> Lặc (km2)<br /> 490,924<br /> 19<br /> 46<br /> 97<br /> <br /> Việt Nam(1)<br /> (km2)<br /> 330.000<br /> 29<br /> 135<br /> 718<br /> <br /> Tỷ lệ Ngọc Lặc/Việt Nam<br /> <br /> 0,15<br /> 65,52<br /> 29,63<br /> 13,51<br /> (1)<br /> Danh lục thực vật Việt Nam (2001)<br /> <br /> Qua bảng cho thấy, mặc dù diện tích tại địa điểm nghiên cứu chỉ chiếm khoảng 0,15% diện<br /> tích của Việt Nam nhưng số lượng họ chiếm 65,52% tổng số họ, chi chiếm 30,07% tổng số chi<br /> và số loài chiếm 13,51% tổng số loài ngành Dương xỉ ở Việt Nam. Chứng tỏ, sự phân bố của<br /> ngành Dương xỉ tại huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa khá đa dạng.<br /> 887<br /> <br />