ÑAËC ÑIEÅM BEÄNH LYÙ NHIEÃM KYÙ SINH TRUØNG-VI NAÁM ÑÖÔØNG RUOÄT<br />
TREÂN BEÄNH NHAÂN HIV/AIDS TAÏI BEÄNH VIEÄN BEÄNH NHIEÄT ÑÔÙI TP. HCM<br />
Nguyeãn Thanh Lieâm*, Nguyeãn Höõu Chí**, Traàn Xuaân Mai*, Leâ Ñöùc Vinh***<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Khaûo saùt 310 beänh nhaân HIV/AIDS taïi Beänh Vieän Beänh Nhieät Ñôùi Tp.HCM töø thaùng 10 naêm 2002<br />
ñeán thaùng 10 naêm 2003, keát quaû cho thaáy tæ leä nhieãm kyù sinh truøng-vi naám ñöôøng ruoät laø 22,58%, trong<br />
ñoù tæ leä nhieãm vi naám ñöôøng ruoät 16,13%, vaø nhieãm kyù sinh truøng ñöôøng ruoät 7,4%. Tæ leä nhieãm vi naám<br />
haït men laø 9,68%, Candida sp. 6,54%, giun moùc 2,9%, Strongyloides stercoralis 1,61%, Giardia lamblia<br />
1,29%, Blastocystis hominis 0,97%, Cryptosporidium sp. 0,32%, vaø Entamoeba coli 0,32%. Nhieãm vi naám<br />
ñöôøng ruoät noùi chung (Candida sp. vaø nhöõng vi naám haït men khaùc) coù khaû naêng laø 1 taùc nhaân gaây tieâu<br />
chaûy ôû beänh nhaân HIV/AIDS.<br />
<br />
SUMMARY<br />
INTESTINAL FUNGAL AND PARASITIC INFECTIONS IN HIV/AIDS PATIENTS<br />
IN HOSPITAL FOR TROPICAL DISEASES IN HCM CITY<br />
Nguyen Thi Thanh Liem, Nguyen Huu Chi, Tran Xuan Mai, Le Duc Vinh<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 106 – 109<br />
<br />
The result of researching on 310 HIV/AIDS patients in Hospital for Tropical Diseases in HCM City,<br />
from October 2002 to October 2003, has showed that the prevalence of intestinal fungi and parasites was<br />
22.58%. The prevalence of intestinal fungi was 16.13%, and the prevalence of intestinal parasites was<br />
7.4%. The infected rate of yeasts was 9,68%, followed by Candida sp. 6,54%, hookworm 2,9%,<br />
Strongyloides stercoralis 1,61%, Giardia lamblia 1,29%, Blastocystis hominis 0,97%, Cryptosporidium sp.<br />
0,32%, and Entamoeba coli 0,32%. Intestinal fungi is likely to cause diarrhea in HIV/AIDS patients.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
HIV/AIDS ñaõ thöïc söï trôû thaønh ñaïi dòch toaøn caàu,<br />
khi soá löôïng beänh nhaân bò nhieãm khoâng ngöøng gia<br />
taêng qua caùc naêm. HIV taán coâng heä thoáng mieãn dòch<br />
cuûa cô theå, laøm söùc ñeà khaùng giaûm daàn roài kieät queä<br />
hoaøn toaøn. Khi ñoù, ngöôøi beänh seõ bò nhieãm caùc maàm<br />
beänh cô hoäi, caùc maàm beänh naøy coù theå laø kyù sinh<br />
truøng, vi naám, vi truøng vaø sieâu vi truøng.<br />
Theo y vaên theá giôùi, nhöõng nghieân cöùu cho thaáy<br />
tæ leä nhieãm kyù sinh truøng ñöôøng ruoät khaù cao (30% 40%) ôû beänh nhaân AIDS(3,5), nhaát laø caùc kyù sinh truøng<br />
ñôn baøo nhö Cryptosporidium spp., Isospora spp.,<br />
Cyclospora spp..<br />
<br />
Ngoaøi ra, tình traïng mieãn dòch suy giaûm coøn<br />
<br />
taïo thuaän lôïi cho vi naám ñöôøng ruoät phaùt trieån. ôû<br />
Senegal, tæ leä nhieãm Candida albicans ñöôøng<br />
tieâu hoaù ôû beänh nhaân HIV/AIDS laø 7,6 %(5).<br />
ÔÛÛ nöôùc ta, cho ñeán nay chöa coù moät baùo caùo<br />
naøo toång keát tình hình beänh lyù kyù sinh truøng-vi<br />
naám ñöôøng ruoät treân beänh nhaân HIV/AIDS moät<br />
caùch toaøn dieän vaø coù heä thoáng. Vì vaäy, chuùng toâi<br />
quyeát ñònh thöïc hieän nghieân cöùu naøy vôùi 2 muïc<br />
tieâu:<br />
-Xaùc ñònh tæ leä nhieãm caùc loaïi kyù sinh truøngvi naám ñöôøng ruoät treân beänh nhaân HIV/AIDS taïi<br />
Beänh Vieän Beänh Nhieät Ñôùi Tp. Hoà Chí Minh töø<br />
thaùng 10 naêm 2002 ñeán thaùng 10 naêm 2003.<br />
<br />
* Boä moân Kyù sinh truøng - Ñaïi hoïc Y Döôïc TP. HCM.<br />
** Boä moân Nhieãm - Ñaïi hoïc Y Döôïc TP. HCM.<br />
*** Boä moân Kyù sinh truøng - Vi naám - TT Ñaøo Taïo vaø Boài Döôõng Caùn Boä Y Teá TP. HCM.<br />
<br />
106<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
-Moâ taû ñaëc ñieåm laâm saøng, caän laâm saøng cuûa<br />
caùc loaïi beänh kyù sinh truøng-vi naám ñöôøng ruoät<br />
maø chuùng toâi phaùt hieän ñöôïc trong nghieân cöùu<br />
naøy.<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU<br />
Nhöõng beänh nhaân nhieãm HIV/AIDS ñaõ chuyeån<br />
sang giai ñoaïn AIDS (theo CDC 1993), ñöôïc ñieàu trò<br />
noäi truù taïi Beänh Vieän Beänh Nheät Ñôùi, trong thôøi gian<br />
töø thaùng 10 naêm 2002 ñeán thaùng 10 naêm 2003.<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Côõ maãu<br />
<br />
Vôùi<br />
<br />
Z 2 (1-α/2 ) P(1 − P)<br />
<br />
Z<br />
<br />
d2<br />
2<br />
<br />
Tæ leä beänh nhaân ñöôïc tìm thaáy moät hoaëc nhieàu<br />
taùc nhaân kyù sinh truøng-vi naám ñöôøng ruoät laø 22,58%.<br />
16,13% laø tæ leä beänh nhaân ñöôïc tìm thaáy vi naám<br />
phaùt trieån raát nhieàu trong phaân, bao goàm caû nhöõng<br />
tröôøng hôïp chæ thaáy teá baøo haït men ñôn thuaàn;<br />
nhöõng tröôøng hôïp vöøa thaáy teá baøo haït men, vöøa thaáy<br />
sôïi tô naám giaû (Candida sp.); vaø keå caû nhöõng tröôøng<br />
hôïp vöøa tìm thaáy vi naám, vöøa tìm thaáy kyù sinh truøng<br />
ñöôøng ruoät khaùc.<br />
Chæ coù 7,40% beänh nhaân bò nhieãm kyù sinh truøng<br />
ñöôøng ruoät.<br />
<br />
Caét ngang moâ taû.<br />
<br />
n=<br />
<br />
7,48 tuoåi. 82,90% beänh nhaân sinh soáng ôû Thaønh Phoá<br />
Hoà Chí Minh, vaø chuû yeáu ôû caùc quaän noäi thaønh.<br />
<br />
(1-α/2 ) =1,96<br />
<br />
P = 0,04 (Traàn Thò Kim Dung vaø coäng söï (1), tæ leä<br />
nhieãm Cryptosporidium spp. ôû beänh nhaân HIV/AIDS<br />
laø 4,17%)<br />
<br />
d = 0,05 (sai soá cho pheùp)<br />
Töø ñoù tính ñöôïc n = 59<br />
Nhö vaäy, neáu tính theâm hieäu öùng thieát keá thì soá<br />
maãu toái thieåu caàn cho nghieân cöùu naøy laø: N = 118<br />
beänh nhaân.<br />
Phöông phaùp thu thaäp maãu vaø xeùt<br />
nghieäm chaån ñoaùn kyù sinh truøng-vi<br />
naám<br />
Maãu phaân ñöôïc coá ñònh baèng F2AM, sau ñoù ñem<br />
soi tröïc tieáp vaø nhuoäm theo phöông phaùp ZiehlNeelsen caûi tieán ñeå tìm kyù sinh truøng, vi naám. Ñoái vôùi<br />
vi naám, nhöõng tröôøng hôïp soi tröïc tieáp thaáy nhieàu teá<br />
baøo naám haït men coù hay khoâng keøm theo sôïi naám<br />
giaû ñöôïc coi laø döông tính.<br />
Thu thaäp soá lieäu baèng baûng thu thaäp soá lieäu.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Toång soá maãu thu thaäp ñöôïc laø 310, nöõ giôùi chieám<br />
14,2%, nam giôùi 85,8%. Tuoåi trung bình laø 27,19 ±<br />
<br />
Baûng 1: tæ leä nhieãm caùc loaïi kyù sinh truøng-vi naám<br />
ñöôøng ruoät<br />
Kyù sinh truøng-vi naám ñöôøng ruoät<br />
<br />
Taàn soá Phaàn traêm<br />
<br />
Vi naám haït men<br />
<br />
28<br />
<br />
9,03%<br />
<br />
Candida sp.<br />
<br />
19<br />
<br />
6,13%<br />
<br />
Giun moùc<br />
<br />
8<br />
<br />
2,58%<br />
<br />
Strongyloides stercoralis<br />
<br />
4<br />
<br />
1,29%<br />
<br />
Entamoeba coli baøo nang<br />
<br />
1<br />
<br />
0,32%<br />
<br />
Cryptosporidium sp.<br />
<br />
1<br />
<br />
0,32%<br />
<br />
Blastocystis hominis<br />
<br />
3<br />
<br />
0,97%<br />
<br />
Giardia lamblia baøo nang<br />
<br />
2<br />
<br />
0,65%<br />
<br />
Giardia lamblia hoaït ñoäng<br />
<br />
1<br />
<br />
0,32%<br />
<br />
Vi naám haït men + giun moùc<br />
<br />
1<br />
<br />
0,32%<br />
<br />
Candida sp. + Giardia lamblia baøo nang<br />
<br />
1<br />
<br />
0,32%<br />
<br />
Vi naám haït men + Strongyloides stercoralis<br />
<br />
1<br />
<br />
0,32%<br />
<br />
Khoâng tìm thaáy kyù sinh truøng hoaëc vi naám<br />
(KTT KST-VN)<br />
<br />
240<br />
<br />
77,42%<br />
<br />
Toång:<br />
<br />
310<br />
<br />
100%<br />
<br />
Baûng 2: tæ leä nhieãm caùc kyù sinh truøng-vi naám ñöôøng<br />
ruoät rieâng bieät<br />
Kyù sinh truøng-vi naám<br />
Taùc giaû<br />
ñöôøng ruoät<br />
Vi naám haït men<br />
9,68%<br />
Candida sp.<br />
6,45%<br />
Giun moùc<br />
2,90%<br />
S. stercoralis<br />
1,61%<br />
Entamoeba coli<br />
0,32%<br />
Cryptosporidium sp.<br />
0,32%<br />
Blastocystis hominis 0,97%<br />
Giardia lamblia<br />
1,29%<br />
<br />
Myõ<br />
<br />
(4)<br />
<br />
Taùc giaû khaùc<br />
Brazil (3) India<br />
<br />
(6)<br />
<br />
0,83%<br />
10%<br />
6%<br />
55%<br />
<br />
2,5%<br />
13%<br />
7%<br />
0,5%<br />
16%<br />
<br />
10,8%<br />
3,3%<br />
8,3%<br />
<br />
107<br />
<br />
Baûng 3: tæ leä nhieãm kyù sinh truøng-vi naám ñöôøng ruoät<br />
ôû beänh nhaân coù bieåu hieän tieâu chaûy<br />
Kyù sinh truøng-vi<br />
Taùc giaû khaùc<br />
Taùc giaû<br />
naám ñöôøng ruoät<br />
Thaùi Lan(7) Senegal(5) Italia (2)<br />
Vi naám haït men<br />
13,5%<br />
9,5%<br />
7,6%<br />
Candida sp.<br />
Giun moùc<br />
1,6%<br />
1,6%<br />
8%<br />
S. stercoralis<br />
0,8%<br />
E.coli<br />
19,2%<br />
8,2%<br />
21,54%<br />
Cryptosporidium sp. 0,8%<br />
2,5%<br />
10,77%<br />
Blastocystis hominis 0,8%<br />
1,6%<br />
3,8%<br />
6,15%<br />
G. lamblia<br />
<br />
Baûng 4: Lieân quan giöõa vi naám ñöôøng ruoät vaø tieâu<br />
chaûy<br />
Tieâu chaûy<br />
Vi naám<br />
KTT KST-VN<br />
Toång:<br />
<br />
χ<br />
<br />
2<br />
<br />
29<br />
88<br />
117<br />
<br />
Khoâng tieâu<br />
chaûy<br />
17<br />
150<br />
167<br />
<br />
Toång<br />
46<br />
238<br />
284<br />
<br />
= 10,814 ; (p = 0,001
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
