intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đặc điểm bệnh nhân có kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện Chợ Rẫy

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

4
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết xác định tỷ lệ mẫu bệnh nhân có kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Xác định đặc điểm bệnh nhân khó chọn máu. Xác định tỷ lệ kết quả xét nghiệm Coombs test dương tính ở bệnh nhân khó chọn máu.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đặc điểm bệnh nhân có kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện Chợ Rẫy

  1. T¹P CHÝ Y häc viÖt nam tẬP 544 - th¸ng 11 - QuyỂN 2 - sè ĐẶC BIỆT - 2024 ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN CÓ KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM PHẢN ỨNG HOÀ HỢP DƯƠNG TÍNH TRONG TRUYỀN KHỐI HỒNG CẦU TẠI BỆNH VIỆN CHỢ RẪY Nguyễn Thị Mỹ Tiên1 , Phan Thị Thanh Lộc1 , Võ Hữu Tín1 TÓM TẮT 27 - Có 142 trường hợp được chỉ định xét Mục tiêu: Xác định tỷ lệ mẫu bệnh nhân có nghiệm Coomb test, trong đó có 136 trường hợp kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính cho kết quả dương tính. trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện Chợ Kết luận: Rẫy. Xác định đặc điểm bệnh nhân khó chọn - Trong năm 2023, thực hiện tổng 39.673 máu. Xác định tỷ lệ kết quả xét nghiệm Coombs mẫu xét nghiệm phản ứng hoà hợp cấp phát khối test dương tính ở bệnh nhân khó chọn máu. hồng cầu, trong đó có 452 mẫu xét nghiệm có kết Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân có chỉ quả dương tính trên tổng 183 bệnh nhân. định truyền khối hồng cầu và có kết quả phản - Phần lớn trường hợp bệnh nhân đều có chẩn ứng hoà hợp dương tính đang điều trị tại Bệnh đoán bệnh lý liên quan đến Huyết học viện Chợ Rẫy, từ ngày 1 tháng 1 năm 2023 đến - Có 136 trường hợp có kết quả xét nghiệm ngày 31 tháng 12 năm 2023. Coombs test dương tính. Kết quả: Từ khoá: Phản ứng hoà hợp, khó chọn máu, - Thực hiện 39.673 mẫu xét nghiệm phản Coombs test. ứng hoà hợp cấp phát khối hồng cầu, trong đó có 452 mẫu xét nghiệm có kết quả dương tính. SUMMARY - Đa số các trường hợp bệnh nhân là nữ giới CHARACTERISTICS OF PATIENTS (chiếm 62.30%). WITH POSITIVE COMPATIBILITY - Phần lớn trường hợp bệnh nhân đều có chẩn OSITION TEST RESULTS IN RED đoán bệnh lý liên quan đến Huyết học chiếm BLOOD CELL TRANSFUSION AT CHO 51,37% RAY HOSPITAL - 37 bệnh nhân được xác định là trường hợp Objective: Determine the proportion of có nhóm máu khó, chiếm tỷ lệ 20,22%. Tỷ lệ patient samples with positive compatibility test phân bố nhóm máu hệ ABO – Rh(D), tỷ lệ cao results during red blood cell transfusion at Cho nhất là nhóm máu B – Rh (dương) 33,33%, thấp Ray Hospital. Identify characteristics of patients nhất là nhóm máu AB – Rh (dương) 5,46%. who have difficulty choosing blood. Determine the rate of positive Coombs test results in 1 Trung tâm Truyền máu – Bệnh viện Chợ Rẫy patients with difficult blood selection. Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Thị Mỹ Tiên Method: Patients with indications for red SĐT: 0907420346 blood cell transfusion and a positive Email: nguyenmytien8888@gmail.com compatibility test result being treated at Cho Ray Ngày nhận bài: 31/7/2024 Hospital, from January 1, 2023 to December 31, Ngày phản biện khoa học: 01/8/2024 2023 Ngày duyệt bài: 01/10/2024 227
  2. KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU Result: Đối với việc truyền khối hồng cầu cho - Performed 39,673 red blood cell bệnh nhân, mặc dù đã được sàng lọc kháng compatibility test samples, of which 452 test thể bất thường, và lựa chọn đơn vị máu phù samples had positive results. hợp nhóm máu hệ ABO, Rhesus với bệnh - The majority of patients are women nhân, nhưng xét về mặt miễn dịch, truyền (accounting for 62.30%). khối hồng cầu vẫn là truyền tế bào có kháng - Most patients have a diagnosis of diseases nguyên lạ vào cơ thể bệnh nhân, vì ngoài related to Hematology, accounting for 51.37%. kháng nguyên nhóm máu ABO, Rhesus thì - 37 patients were identified as having trên bề mặt tế bào của khối hồng cầu còn difficult blood types, accounting for 20.22%. The mang những kháng nguyên dưới nhóm chưa distribution rate of blood group ABO - Rh (D) được xác định. Ở một số bệnh nhân có bệnh system, the highest rate is blood group B - Rh lý huyết học, ung thư, bệnh nhân bị tác dụng (positive) 33.33%, the lowest rate is blood group phụ của thuốc điều trị có thể cho kết quả xét AB - Rh (positive) 5.46%. nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính với - There were 142 cases assigned to Coomb khối hồng cầu. test, of which 136 cases tested positive. Vì vậy, chúng tôi thực hiện nghiên cứu Conclusion: “Đặc điểm bệnh nhân có kết quả xét nghiệm - In 2023, a total of 39,673 red blood cell phản ứng hoà hợp dương tính trong truyền transfusion compatibility tests were performed, khối hồng cầu tại Bệnh viện Chợ Rẫy”, nhằm of which 452 were positive in a total of 183 đạt được những mục tiêu: patients. 1. Xác định tỷ lệ mẫu bệnh nhân có kết - Most of the patients had a diagnosis of a quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính disease related to Hematology trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện - There were 136 cases with positive Coombs Chợ Rẫy. test results. 2. Xác định đặc điểm bệnh nhân khó Keywords: Compatibility test, difficulty chọn máu. choosing blood, Coombs test. 3. Xác định tỷ lệ kết quả xét nghiệm Coombs test dương tính ở bệnh nhân khó I. ĐẶT VẤN ĐỀ chọn máu. Truyền máu trong điều trị là một phương pháp quan trọng cần thiết, hiện chưa có II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU phương pháp khác để thay thế, đang được rất Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân có nhiều chuyên khoa lâm sàng tại Bệnh viện chỉ định truyền khối hồng cầu và có kết quả Chợ Rẫy áp dụng. phản ứng hoà hợp dương tính đang điều trị Thực hiện xét nghiệm phản ứng hoà hợp tại Bệnh viện Chợ Rẫy. trước truyền máu nhằm đảm bảo an toàn cho Địa điểm: Phòng xét nghiệm Cấp phát bệnh nhân. Hạn chế tối đa các tai biến không máu BV Chợ Rẫy. mong muốn có thể xảy ra với bệnh nhân và Thời gian: Từ ngày 1 tháng 1 năm 2023 các tế bào máu khi truyền vào cơ thể bệnh đến ngày 31 tháng 12 năm 2023. nhân có đời sống dài nhất, đáp ứng tốt cho Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu quá trình điều trị. [2] sử dụng Phương pháp mô tả cắt ngang, hồi 228
  3. T¹P CHÝ Y häc viÖt nam tẬP 544 - th¸ng 11 - QuyỂN 2 - sè ĐẶC BIỆT - 2024 cứu. - Ghi nhận có 452 mẫu máu có kết quả Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu phản ứng hoà hợp dương tính với khối hồng toàn bộ, tất cả các bệnh nhân có kết quả xét cầu, thuộc 183 bệnh nhân. Thực hiện xét nghiệm phản ứng hoà hợp với khối hồng cầu nghiệm lựa chọn đơn vị máu phù hợp cho có kết quả dương tính. bệnh nhân bằng phương pháp ngưng kết cột Nghiên cứu được thực hiện 3 bước: gel trong trường hợp không cấp phát được - Thực hiện 39 673 mẫu cấp phát máu có bằng quy trình thông thường. (Matrix AHG chỉ định truyền khối hồng cầu theo quy trình (Coombs) test card, Matrix Neutral Cấp phát máu bao gồm: Gelcard)[4,6] • Kỹ thuật xét nghiệm xác định nhóm - Hồi cứu kết quả xét nghiệm Coombs máu hệ ABO-Rhesus bằng phương pháp ống test trước truyền máu của 183 bệnh nhân có nghiệm.[2] kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương • Kỹ thuật xét nghiệm phản ứng hoà hợp tính, xét nghiệm Coombs test được thực hiện Crossmatch cấp phát khối hồng cầu bằng bằng phương pháp ngưng kết cột gel. (Matrix phương pháp ngưng kết cột gel. (Matrix AHG (Coombs) test card) [4] Forward Grouping anh Crossmatch, Matrix Phương pháp xử lý và phân tích số AHG (Coombs) test card, Matrix Neutral liệu: Dữ liệu nhập, phân tích bằng phần mềm Gelcard) [4,5,6] Microsofl Excel for Office 365. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. Tỷ lệ bệnh nhân có kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện Chợ Rẫy Bảng 1: Tỷ lệ kết quả xét nghiệm phản ứng hoà hợp trong truyền khối hồng cầu Số lượng Tỷ lệ Âm tính 39 221 98,86% Dương tính - chọn máu 452 1,14% Tổng số mẫu 39 673 100% Nhận xét: Trong năm 2023, thực hiện - 452 mẫu xét nghiệm phản ứng hoà hợp 39673 xét nghiệm phản ứng hoà hợp trong dương tính, phải thực hiện xét nghiệm chọn truyền khối hồng cầu, có 452 mẫu có kết quả đơn vị máu phù hợp thuộc 183 bệnh nhân. dương tính (chiếm tỷ lệ 1,14%). 3.2.1. Giới tính 3.2. Đặc điểm bệnh nhân khó chọn máu Bảng 2: Tỷ lệ giới tính Số lượng Tỷ lệ Nam 69 37,70% Nữ 114 62,30% Tổng BN 183 100% Nhận xét: Giới tính nữ 62,30% chiếm tỷ lệ nhiều hơn nam. 3.2.2. Tỷ lệ nhóm máu hệ ABO - Rh(D) 229
  4. KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU Bảng 3: Tỷ lệ bệnh nhân có nhóm máu khó xác định Số lượng Tỷ lệ Nhóm máu khó xác định 37 20,22% Tổng BN 183 100% Nhận xét: 37 bệnh nhân được xác định là trường hợp có nhóm máu khó, chiếm tỷ lệ 20,22%. Bảng 4: Tỷ lệ nhóm máu hệ ABO – Rh(D) Nhóm máu Số lượng Tỷ lệ A – Rh (dương) 53 28,96% B – Rh (dương) 61 33,33% AB – Rh (dương) 10 5,46% O – Rh (dương) 59 32,25% Tổng BN 183 100% Nhận xét: Tỷ lệ phân bố nhóm máu hệ ABO – Rh(D), tỷ lệ cao nhất là nhóm máu B – Rh (dương) 33,33%, thấp nhất là nhóm máu AB – Rh (dương) 5,46%. 3.2.3. Đặc điểm bệnh lý Bảng 5: Tỷ lệ bệnh lý Bệnh lý Số lượng Tỷ lệ Thiếu máu tán huyết miễn dịch 49 26,78% Thalasemia 8 4,37% Lupus 34 18,58% Hội chứng Evan 3 1,64% Bệnh lý khác 89 48,63% Tổng BN 183 100% Nhận xét: Bệnh nhân có chẩn đoán bệnh lý liên quan đến Huyết học chiếm 51,37%. Trong đó, bệnh lý thiếu máu tán huyết miễn dịch chiếm tỷ lệ cao nhất 26,78%. 3.3. Tỷ lệ kết quả xét nghiệm Coombs test dương tính ở bệnh nhân khó chọn máu: 3.3.1. Tỷ lệ bệnh nhân khó chọn máu được chỉ định xét nghiệm Coombs test Bảng 6: Tỷ lệ chỉ định xét nghiệm Coombs test ở lâm sàng Số lượng Tỷ lệ Có chỉ định 142 77,60% Không có chỉ định 41 22,4% Tổng BN 183 100% Nhận xét: Có 142 bệnh nhân được chỉ định thực hiện xét nghiệm Coombs test trực tiếp và gián tiếp, chiếm tỷ lệ 77,60%. 3.3.2. Tỷ lệ bệnh nhân khó chọn máu có kết quả xét nghiệm Coombs test dương tính 230
  5. T¹P CHÝ Y häc viÖt nam tẬP 544 - th¸ng 11 - QuyỂN 2 - sè ĐẶC BIỆT - 2024 Bảng 7: Tỷ lệ kết quả xét nghiệm Coombs test trực tiếp (TT) và Coombs test gián tiếp (GT) Số lượng Tỷ lệ Coomb test TT và GT dương tính 110 77,46% Coomb test TT dương tính và GT âm tính 15 10,56% Coomb test TT âm tính và GT dương tính 11 8,35% Coomb test TT và GT âm tính 6 3,63% Tổng BN được chỉ định XN 142 100% Nhận xét: Kết quả Coombs test trực tiếp tiêu hoá, ngoại tiêu hoá,… bệnh nhân ở và gián tiếp dương tính chiếm tỷ lệ cao nhất những khoa này thường không có yếu tố 77,46%, và có 6 trường hợp bệnh nhân có kết bệnh lý sinh kháng thể bất thường. Nhóm quả xét nghiệm Coombs test trực tiếp và gián bệnh nhân khó chọn máu phần lớn nằm trong tiếp âm tính, chiếm tỷ lệ 3,63%. 18,91% các nhóm bệnh lý liên quan đến Huyết học. trường hợp bệnh nhân còn lại có kết quả 4.2. Đặc điểm bệnh nhân khó chọn Coombs test chỉ dương tính ở trực tiếp hoặc máu gián tiếp. - Đa số các trường hợp bệnh nhân là nữ giới (chiếm 62,30%), điều này có thể giải IV. BÀN LUẬN thích do ở nữ có quá trình mang thai, kháng 4.1. Tỷ lệ bệnh nhân có kết quả xét thể bất thường có thể được sinh ra khi có sự nghiệm phản ứng hoà hợp dương tính bất đồng hệ nhóm máu giữa mẹ và con điều trong truyền khối hồng cầu tại Bệnh viện này phù hợp với nghiên cứu của tác giả Chợ Rẫy Nguyễn Tiến Dũng (2013), kháng thể bất - Mẫu xét nghiệm có kết quả phản ứng thường có ở nữ giới chiếm 4,96%, cao hơn hoà hợp dương tính với khối hồng cầu ngẫu nam giới 2,58%.[3] nhiên theo chỉ định của bác sĩ lâm sàng và - Tỷ lệ phân bố nhóm máu hệ ABO – phải thực hiện xét nghiệm lựa chọn đơn vị Rh(D) ở bệnh nhân khó chọn máu do có máu phù hợp cho bệnh nhân trong trường kháng thể bất thường, tỷ lệ cao nhất là nhóm hợp không cấp phát được bằng quy trình máu B – Rh (dương) 33,33%, thấp nhất là thông thường, được xem là bệnh nhân khó nhóm máu AB – Rh (dương) 5,46%. chọn máu. - Nghiên cứu của chúng tôi và nghiên - Số liệu bảng 1 cho thấy tỷ lệ mẫu xét cứu của tác giả Vũ Đức Bình (2017) cho thấy nghiệm phản ứng hoà hợp trong truyền khối kháng thường bất thường xuất hiện nhiều ở hồng cầu có kết quả dương tính chiếm tỷ lệ nhóm bệnh nhân có chẩn đoán bệnh lý Huyết thấp với 1,14% so với tổng số lượng mẫu xét học [8]. Ngoài ra, có 48,63% bệnh nhân nghiệm phản ứng hoà hợp thực hiện trong thuộc nhóm bệnh lý khác cũng gặp tình trạng năm 2023. Tỷ lệ này tương đồng với nghiên khó chọn đơn vị máu phù hợp như suy thận, cứu của tác giả Nguyễn Tiến Dũng (2013) xuất huyết tiêu hoá, viêm gan, viêm phổi, (tỷ lệ 3,79%) [3]. Điều này có thể lý giải, ung thư. Những bệnh nhân thuộc nhóm này Bệnh viện Chợ Rẫy có nhiều chuyên khoa, thường có tiền sử truyền máu nhiều lần sinh truyền máu là phương pháp điều trị đang ra kháng thể bất thường và yếu tố bệnh lý được nhiều khoa lâm sàng áp dụng, các khoa gây ảnh hưởng đến kết quả phản ứng hoà lâm sàng sử dụng truyền máu cho bệnh nhân hợp trong truyền máu. [7] thường là các khoa điều trị chấn thương, nội 231
  6. KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU 4.3. Tỷ lệ kết quả xét nghiệm Coombs động truyền máu. test dương tính ở bệnh nhân khó chọn - Xây dựng nguồn người hiến máu tình máu nguyện đã được định danh kháng nguyên hệ - Nghiên cứu này cho thấy, phần lớn nhóm máu ngoài hệ ABO. Hướng đến truyền bệnh nhân có kết quả xét nghiệm phản ứng máu không chỉ phù hợp về hệ nhóm máu hoà hợp dương tính trong truyền khối hồng ABO – Rh(D), mà còn phù hợp cả hệ nhóm cầu đều có kết quả Coomb test trực tiếp và máu ngoài hệ ABO cho những bệnh nhân có gián tiếp dương tính (chiếm tỷ lệ 77,46%) và kháng thể bất thường. Hạn chế việc đưa kết quả Coombs test trực tiếp hoặc gián tiếp kháng nguyên lạ vào cơ thể bệnh nhân, giúp dương tính chiếm tỷ lệ 18,91%. Điều này cho giảm sự hình thành kháng thể bất thường thấy sự tồn tại kháng thể bất thường trong trong cơ thể bệnh nhân, đảm bảo an toàn máu của bệnh nhân là nguyên nhân gây ra trong truyền máu. ngưng kết tế bào hồng cầu của túi máu. Gây khó khăn trong việc lựa chọn đơn vị máu phù TÀI LIỆU THAM KHẢO hợp, khó đáp ứng yêu cầu điều trị. 1. Bộ Y tế, Thông tư 26/2013/TT-BYT “Hướng dẫn hoạt động truyền máu” V. KẾT LUẬN 2. Hà Thị Anh, “Kỹ thuật xét nghiệm Huyết Từ kết quả nghiên cứu và bàn luận, học – Truyền máu”, NXB Y học Hà Nội năm chúng tôi rút ra các kết luận sau: 2009. - Trong năm 2023, thực hiện tổng 39 673 3. Nguyễn Tiến Dũng (2013), Nghiên cứu sàng mẫu xét nghiệm phản ứng hoà hợp cấp phát lọc và định danh kháng thể bất thường ở khối hồng cầu, trong đó có 452 mẫu xét bệnh nhân truyền khối hồng cầu tại Bệnh nghiệm có kết quả dương tính trên tổng 183 viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên. Tạp bệnh nhân. chí y dược lâm sàng 108, số 8, tr.111-115. - Đa số các trường hợp bệnh nhân là nữ 4. MATRIX AHG (Coombs) Test Card, giới (chiếm 62,30%). https://www.tulipgroup.com/PDFs/Blood_Ba - Phần lớn trường hợp bệnh nhân đều có nking/TechSpecs/Matrix-AHG-(Coombs)- chẩn đoán bệnh lý liên quan đến Huyết học Test-Card-TS.pdf chiếm 51,37% 5. MATRIX Forward Grouping and - 37 bệnh nhân được xác định là trường Crossmatch Card, https://www.tulipgroup. hợp có nhóm máu khó, chiếm tỷ lệ 20,22%. com/PDFs/Blood_Banking/IFU/Matrix- Tỷ lệ phân bố nhóm máu hệ ABO – Rh(D), Forward-Grouping-&-Cross-Match-Card- tỷ lệ cao nhất là nhóm máu B – Rh (dương) IFU.pdf 6. MATRIX NEUTRAL GEL CARD, 33,33%, thấp nhất là nhóm máu AB – Rh https://www.tulipgroup.com/PDFs/Blood_Ba (dương) 5,46%. nking/IFU/Matrix-Neutral-Gel-Card-IFU.pdf - Có 142 trường hợp được chỉ định xét 7. PGS. Trần Văn Bé “Lâm sàng huyết học nghiệm Coomb test, trong đó có 136 trường (1998)”, NXB ĐH Y dược TPHCM, NXB Y hợp cho kết quả dương tính. Học. 8. Vũ Đức Bình (2017). Nghiên cứu phát hiện VI. KIẾN NGHỊ kháng thể bất thường bằng bộ panel hồng cầu - Việc xác định có hay không có sự hiện của Viện Huyết học - Truyền máu TW để diện của kháng thể bất thường trong máu của đảm bảo truyền máu có hiệu lực, Luận án bệnh nhân là hết sức cần thiết trong hoạt Tiến sĩ, Trường Đại học Y Hà Nội. 232
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2