Đặc điểm hội chứng động mạch vành cấp ở phụ nữ

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016<br /> <br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM HỘI CHỨNG ĐỘNG MẠCH VÀNH CẤP Ở PHỤ NỮ<br /> Vũ Thị Ái Vân*, Châu Ngọc Hoa**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Trước đây, nguy cơ tim mạch ở phụ nữ thường bị xem nhẹ do quan điểm estrogen có khả năng<br /> phòng ngừa bệnh lý tim mạch. Hiện nay số liệu thống kê cho thấy bệnh tim mạch, đặc biệt hội chứng vành cấp, là<br /> nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở phái nữ trên thế giới. Hội chứng vành cấp ở phái nữ có triệu chứng<br /> không điển hình, nhập viện trễ và tăng lên theo tuổi. Tại Việt Nam ít có nghiên cứu về bệnh động mạch vành, đặc<br /> biệt là hội chứng vành cấp, ở phái nữ. Do đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhằm khảo sát/ mô tả/ phân tích đặc<br /> điểm hội chứng vành cấp ở phụ nữ.<br /> Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm hội chứng động mạch vành cấp ở phụ nữ.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu và tiến cứu, cắt ngang mô tả.<br /> Kết quả: 165 bệnh nhân nữ mắc hội chứng động mạch vành cấp nhập bệnh viện Nhân Dân Gia Định từ<br /> 5/2012 đến 4/2014. Tuổi trung bình 72,7± 10,1. Tuổi thấp nhất 49, cao nhất 95, trong đó số bệnh nhân từ 60 tuổi<br /> trở lên chiếm 81,9%. Đa số bệnh nhân có từ 2-3 yếu tố nguy cơ trong đóTHA 88,4%, rối loạn lipid máu 73,5%,<br /> đái tháo đường 40,6%, béo phì 20,5%, hút thuốc lá 0,6%. Kiểu rối loạn lipid máu chủ yểu giảm HDL và tăng<br /> triglyceride lần lượt chiếm 34,6% và 28,6%. Triệu chứng đau ngực điển hình chiếm 30,3%. Chỉ có 33,9% bệnh<br /> nhân nhập viện sớm trong 3 giờ đầu. Hầu hết bệnh nhân không có dấu suy tim trên lâm sàng (67,2%), có 5,7%<br /> bệnh nhân bị choáng tim. Tại thời điểm nhập viện tỉ lệ tăng CKMB 38,4%, tăng Troponin T-hs 87,7%, tăng<br /> đường huyết 57,7%. Tổn thương động mạch vành chủ yếu là bệnh 3 nhánh chiếm 44,8% và động mạch bị tổn<br /> thương nhiều nhất là động mạch liên thất trước 38,6%.<br /> Kết luận: Hội chứng động mạch vành cấp ở phụ nữ gặp nhiều ở đối tượng lớn tuổi, số bệnh nhân có triệu<br /> chứng đau ngực điển hình và nhập viên sớm chiếm tỉ lệ thấp. Hầu hết bệnh nhân có trên 2 yếu tố nguy cơ. Đặc<br /> điểm tổn thương động mạch vành chủ yếu là bệnh 3 nhánh.<br /> Từ khóa: hội chứng vành cấp, phụ nữ.<br /> ABSTRACT<br /> ACUTE CORONARY SYNDROME IN WOMEN<br /> Vu Thi Ai Van, Chau Ngoc Hoa<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 1 - 2016: 140 - 145<br /> <br /> Background: Cardiovascular risk in women who had previously been underestimated due to the<br /> misconception of estrogen protection against heart disease. Nowadays statistics has showed that cardiovascular<br /> disease, especially acute coronary syndrome, is the leading cause for mortality in women all over the world. Acute<br /> coronary syndrome in women is characterized by atypical symtomps, late hospitalization and age- dependent. In<br /> Viet Nam, few studies were done on coronary heart disease in women, especially acute coronary syndrome in<br /> women. Therefore, we conducted a research to analyse/ describe the characteristics of acute coronary syndrome in<br /> women.<br /> Objectives: To examine charecteristics of acute coronary syndrome in women.<br /> Method: Retrospective and prospective cross- sectional observational study.<br /> <br /> * Phòng Khám Đa Khoa Châu Thành – Bình Dương ** Đại học Y Dược Tp. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Vũ Thị Ái Vân ĐT: 0989.622.697 Email: bsvan1506@gmail.com<br /> <br /> 140 Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Results: 165 female patients with acute coronary syndrome were admitted to Nhan Dan Gia Dinh hospital<br /> from May 2012 to April 2014. Medium age was 72.7± 10.1 with the lowest age being 49, the highest being<br /> 95.Most patients had 2 to 3 risk factors including hypertension (88.4%), dyslipidemia (73.5%), diabetes(40.6%),<br /> obese (20.5%), smoking (0.6%). The main dyslipidemia was low HDL (34.6%) and hypertriglyceridemia<br /> (28.6%). Typical chest pain accounted for 30.3% of patients. Only 33.9% of patients were admitted to hospitals<br /> within the first 3 hours. Most patients didn’t have clinical signs of heart failure (67.2%) and 5.7% had shock. On<br /> admission, 38.4% of patients had elevated CKMB, 88.7% had elevated Troponin T- hs, and 57.7% had<br /> hyperglycemia. Coronary artery lesions were mainly three-vessel disease which accounted for 44.8% of patients,<br /> and left anterior descending artery was the most common artery lesion (38.6%).<br /> Conclusion: Acute coronary syndrome in women occurs more frequently in the elderly, patients with typical<br /> chest pain and early hospitalization only accounted for low percentage. Most patients had 2 or more risk factors.<br /> Main coronary artery lesion was three - vessel disease.<br /> Keywords: acute coronary syndrome, women.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ nội Tim mạch bệnh viện Nhân Dân Gia Định<br /> thành phố Hồ Chí Minh từ 5/2012 đến 4/2014.<br /> Nguy cơ tim mạch ở phụ nữ trước đây bị<br /> đánh giá thấp do quan niệm sai lầm phụ nữ Phương pháp nghiên cứu<br /> được bảo vệ bởi estrogen nên tránh được bệnh Thiết kế nghiên cứu: cắt ngang mô tả.<br /> tim mạch. Ngày nay thống kê ghi nhận bệnh tim Thu thập dữ liệu: từ tất cả hồ sơ bệnh án của<br /> mạch đặc biệt bệnh mạch vành là nguyên nhân các đối tượng theo mẫu bệnh án xây dựng. Đối<br /> gây tử vong hàng đầu cho nữ giới ở Hoa Kỳ và với các dữ kiện còn thiếu tiến hành gọi điện<br /> cả trên thế giới. Tần suất tử vong do bệnh mạch phỏng vấn.<br /> vành ở nữ cao hơn tần suất tử vong do đột quị,<br /> Định nghĩa biến số<br /> ung thư phổi và ung thư vú trong đó nhồi máu<br /> Chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp theo tiêu<br /> cơ tim cấp chiếm vị trí hàng đầu(18, 20).<br /> chuẩn của WHO năm 2000, tăng huyết áp theo<br /> Phụ nữ với hội chứng động mạch vành cấp JNC 7, đái tháo đường theo ADA 2013, béo phì<br /> thường lớn tuổi và có nhiều yếu tố nguy cơ hơn theo WHO dành cho người châu Á, rối loạn<br /> nam giới. Triệu chứng bệnh thường mơ hồ, dễ lipid máu theo phân loại ATP III ( Adult<br /> nhầm lẫn các bệnh lý khác, đến bệnh viện muộn, Treatment Panel III ) năm 2001, hút thuốc lá<br /> nhiều bệnh phối hợp nên khả năng được điều trị khi hút bất kỳ điếu nào trong vòng 6 tháng<br /> tích cực ít hơn dẫn đến tỉ lệ tử vong cao hơn nam qua. Thời gian nhập viện là thời gian từ khi<br /> giới(6 ,19). Tại Việt Nam công trình nghiên cứu về bệnh nhân có triệu chứng đến khi nhập viện<br /> bệnh mạch vành ở phụ nữ đặc biệt là hội chứng Nhân Dân Gia Định. Đau ngực điển hình: đau<br /> động mạch vành cấp còn rất ít. Chính vì vậy thắt ngực kiểu mạch vành xảy ra khi nghỉ<br /> chúng tôi thực hiện đề tài “ Đặc điểm hội chứng không giảm khi ngậm thuốc giãn vành. Đau<br /> động mạch vành cấp ở phụ nữ”. ngực không điển hình cảm giác đau, đè nặng,<br /> ĐÓITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU khó chịu ở trước ngực, cổ, cánh tay không rõ<br /> ràng liên quan với gắng sức hay không. Chẩn<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> đoán hẹp mạch vành có ý nghĩa khi động<br /> Bệnh nhân nữ mắc hội chứng mạch vành cấp mạch vành bị hẹp ≥ 50% đường kính. Số<br /> (cơn đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ nhánh động mạch vành bị tổn thương gồm<br /> tim không ST chênh lên, nhồi máu cơ tim có ST hẹp không ý nghĩa, 1 nhánh, 2 nhánh, 3<br /> chênh lên) và được chụp mạch vành, nhập khoa<br /> <br /> <br /> <br /> Tim Mạch 141<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016<br /> <br /> nhánh, thân chung. Giá trị bình thường của Dân số nghiên cứu<br /> Biến số<br /> CKMB < 25 U/L, Troponin T-hs < 14 pg/ml. n= 165 (%)<br /> Thời gian nhập viện<br /> Phân tích số liệu Không rõ 39 (23,6)<br /> Số liệu được xử lý bằng phần mềm STATA ≤ 3 giờ 56 (33,9)<br /> 12, biến định lượng được diễn giải bằng trung >3 giờ 70 (42,5)<br /> bình ± độ lệch chuẩn (biến có phân phối chuẩn), Phân bố giữa các thể bệnh<br /> Đau thắt ngực không ổn định 27 (16,4)<br /> trường hợp không có phân phối chuẩn được<br /> Nhồi máu cơ tim không ST chênh lên 68 (41,2)<br /> diễn giải bằng trung vị và khoảng tứ phân vị.<br /> Nhồi máu cơ tim có ST chênh lên 70 (42,4)<br /> Biến định tính được diễn giải bằng tỉ lệ. Phân độ Killip n = 70 (%)<br /> KẾT QUẢ I 47 (67,2)<br /> II 11 (15,7)<br /> Tuổi trung bình: 72,7 ± 10,1, thấp nhất 49, cao III 8 (11,4)<br /> nhất 95. IV 4 (5,7)<br /> <br /> Bảng 1: Phân bố nhóm tuổi Bảng 5: Đặc điểm cận lâm sàng<br /> Nhóm tuổi Số trường hợp Tỉ lệ (%) Biến số Dân số<br /> ≥ 60 tuổi 135 81,9 CKMB: trung bình 38,8 ± 67,8 U/L n = 156 (%)<br /> < 60 tuổi 30 18,1 Tăng CKMB 60 (38,4)<br /> Tổng số 165 100 Troponin T- hs: 101 (26-421) pg/ml n = 163 (%)<br /> Tăng Troponin T- hs 143 (87,7)<br /> Bảng 2: Yếu tố nguy cơ<br /> Tăng đường huyết 93 (57,7)<br /> Yếu tố nguy cơ Số trường hợp Tỉ lệ (%) Tổng số<br /> Phân vùng nhồi máu n = 70(%)<br /> THA 146 88,4 165<br /> Thành dưới 24 (34,3)<br /> ĐTĐ 67 40,6 165<br /> Thành dưới + thất phải 10 (14,3)<br /> Rối loạn lipid máu 111 73,5 151<br /> Thành sau 3 (4,3)<br /> Béo phì 15 20,5 73<br /> Thành trước 33 (47,1)<br /> Hút thuốc lá 1 0,6 165<br /> Số yếu tố nguy cơ trên 1 bệnh nhân Bảng 6: Đặc điểm tổn thương động mạch vành<br /> 0 6 (3,6) Biến số Dân số<br /> 1 38 (23,1) Số nhánh động mạch vành bị hep n = 165(%)<br /> 2 61 (36,9) Hẹp không ý nghĩa 6 (3,6)<br /> 3 58 (35,2) 1 nhánh 28 (17)<br /> 4 2 (1,2) 2 nhánh 45 (27,3)<br /> *: Tăng hỗn hợp gồm tăng cả 2 cholesterol và triglyceride 3 nhánh 74 (44,8)<br /> Thân chung 12 (7,3)<br /> Bảng 3: Đặc điểm rối loạn lipid máu Động mạch bị tổn thương n = 386 (%)<br /> RLCH lipid Số trường hợp Tỉ lệ (%) Động mạch liên thất trước 149 (38,6)<br /> Tăng Cholesterol 39 21,4 Đông mạch mũ 109 (28,2)<br /> Tăng Triglyceride 52 28,6 Động mạch vành phải 116 (30,5)<br /> Tăng hỗn hợp * 17 9,3 Thân chung 12 (3,1)<br /> Tăng LDL - C 11 6 Đặc điểm can thiệp n = 165 (%)<br /> Giảm HDL – C 63 34,6 Có can thiệp 100 (60,6)<br /> Tổng số 182 100<br /> Bảng 7: Đặc điểm nhóm không can thiệp<br /> Bảng 4: Đặc điểm lâm sàng Biến số Dân số n = 65 (%)<br /> Dân số nghiên cứu Có chỉ định 12 (18,5)<br /> Biến số<br /> n= 165 (%) Không chỉ đinh 53 (81,5)<br /> Đặc điểm đau ngực<br /> Bảng 8: Đặc điểm nhóm không chỉ định can thiệp<br /> Điển hình 50 (30,3)<br /> Biến số Dân số<br /> Không điển hình 86 (52,1)<br /> n = 53 (%)<br /> Không đau ngực 29 (17,6)<br /> Phẫu thuật bắc cầu 26 (49,1)<br /> <br /> <br /> 142 Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Biến số Dân số người ta nhận thấy tuổi xuất hiện nhồi máu cơ<br /> n = 53 (%) tim bệnh nhân nữ bằng với bệnh nhân nam(1).<br /> Hẹp mạch vành 50-70% 10 (18,9)<br /> Vì vậy có thể nói ĐTĐ làm mất đi ưu thế bảo<br /> Hẹp mạch vành không ý nghĩa 6 (11,3)<br /> Đã đặt gía đỡ mạch vành, hiện không tái hẹp 7 (13,2)<br /> vệ của người phụ nữ trước tuổi mãn kinh với<br /> Mạch vành nhỏ, hẹp lan tỏa 3 (5,6) bệnh động mạch vành.<br /> Tự tái thông 1 (1,9) Số bệnh nhân rối loạn lipid máu trong<br /> BÀN LUẬN nghiên cứu chiếm 73,5%. Trong nghiên cứu<br /> của chúng tôi kiểu rối loạn lipid máu giảm<br /> Tuổi<br /> HDL - C, tăng triglyceride và tăng cholesterol<br /> Tuổi trung bình trong nghiên cứu của chúng toàn phần chiếm ưu thế lần lượt với tỉ lệ<br /> tôi 72,7 ± 10,1 tương đồng với Nguyễn Ngọc 34,6%; 28,6%; 21,4%. Người phụ nữ khi bước<br /> Tú(14) (75,63 ± 9,11) và Radovanovic(19) (70,9 ± vào tuổi mãn kinh có sự thay đổi thành phần<br /> 12,1), nhưng cao hơn Pagidipati(17) (60,8 ± 10,4), lipid máu với tăng nồng độ triglyceride và<br /> Shehab(23) (64 ± 12,4). giảm HDL - C. Tăng LDL - C và cholesterol<br /> Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy tần toàn phần là yếu tố dự báo nguy cơ bệnh<br /> suất mắc bệnh mạch vành ở nhóm tuổi trên 60 mạch vành ở nam, ngược lại ở nữ giới đó là sự<br /> khá cao 81,9%. Kết quả của chúng tôi tương gia tăng triglyceride và giảm HDL – C.<br /> đồng với nghiên cứu của Nguyễn Ngọc Tú(14) Tỉ lệ hút thuốc lá trong nghiên cứu chúng<br /> ghi nhận tỉ lệ bệnh nhân nữ trên 65 tuổi mắc tôi 0,6%, tương tự Nguyễn Ngọc Tú(14) là 0%,<br /> hội chứng vành cấp 93,7%, nghiên cứu của Pagidipati(17) 2,1%, Shehab(23) là 3,8%.<br /> Rosengren(21) ghi nhận tỉ lệ bệnh nhân nữ trên<br /> Tỉ lệ bệnh nhân béo phì trong nghiên cứu<br /> 65 tuổi mắc hội chứng vành cấp 60,7%.<br /> của chúng tôi 20,5% thấp hơn so với nghiên cứu<br /> Theo Cheng(5) và cộng sự, trong nhồi máu của Trần Thị Minh Phủ(24) khảo sát trên những<br /> cơ tim yếu tố lớn tuổi không chỉ liên quan với bệnh nhân nữ mắc bệnh mạch vành mạn tỉ lệ<br /> tăng tỉ lệ tàn tật và tái nhồi máu mà còn làm này 37,5%.<br /> tăng tỉ lệ tử vong.<br /> Các bệnh nhân trong nghiên cứu của<br /> Yếu tố nguy cơ chúng tôi đều có từ 2 - 3 YTNC trong đó 2<br /> Số bệnh nhân THA trong nghiên cứu của YTNC chiếm tỉ lệ cao nhất 36,9%, có 3 YTNC<br /> chúng tôi chiếm 88,4%. Tỉ lệ THA trong nghiên 35,2%. Kết quả của chúng tôi tương đồng với<br /> cứu của chúng tôi tương đồng với nghiên cứu nghiên cứu của Nguyễn Minh Đức(13) trên<br /> của tác giả Shehab(23) cho thấy số bệnh nhân nữ nhóm bệnh nhân mắc hội chứng vành cấp có 2<br /> bị THA chiếm 81,5% với tuổi trung bình 64 ± YTNC chiếm 35,5%, có 3 YTNC chiếm 32,9%.<br /> 12,4, nhưng thấp hơn nghiên cứu của Nguyễn Đặc điểm lâm sàng<br /> Ngọc Tú(14) tỉ lệ THA 92,9%, tuổi trung bình 75,63<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi tỉ lệ bệnh<br /> ± 9,11, cao hơn tỉ lệ THA trong nghiên cứu của<br /> nhân đau ngực điển hình chỉ chiếm 1/3 dân số,<br /> Radovanovic(19) chiếm 65,2% với tuổi trung bình<br /> 2/3 còn lại là đau ngực không điển hình và<br /> 70,9 ± 12,1.<br /> không đau ngực. Các nghiên cứu trong nước<br /> Tỉ lệ bệnh nhân nữ mắc bệnh ĐTĐ trong cũng như trên thế giới đều ghi nhận phụ nữ<br /> nghiên cứu của chúng tôi 40,6%, tỉ lệ này khi mắc hội chứng vành cấp thường có biểu<br /> tương tự như các nghiên cứu Nguyễn Ngọc hiện không điển hình, ít có triệu chứng đau<br /> Tú(14) (46,4%), Pagidipati(17) (45,5%). Bệnh động ngực, thay vào đó thường gặp các triệu chứng<br /> mạch vành ở nữ xuất hiện muộn hơn nam khó thở, buồn nôn, vã mồ hôi, chóng mặt, đau<br /> khoảng 10 năm nhưng ở bệnh nhân nữ bị ĐTĐ lưng, hồi hộp đánh trống ngực(3 , 16). Cần lưu ý<br /> <br /> <br /> Tim Mạch 143<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016<br /> <br /> đến đặc điểm này ở phụ nữ mắc hội chứng Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy vị trí<br /> vành cấp để chẩn đoán và điều trị kịp thời. nhồi máu thành trước chiếm tỉ lệ cao nhất 47,1%.<br /> Khoảng 1/3 bệnh nhân trong nghiên cứu Theo thứ tự tỉ lệ nhồi máu thành dưới chiếm<br /> nhập viện sớm 3 giờ đầu, khoảng 40% bệnh 34,3%, thành dưới và thất phải 14,3%, thành sau<br /> nhân nhập viện sau 3 giờ. Một số nghiên cứu 4,3%. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi tương<br /> trên thế giới cho thấy phụ nữ khi bị nhồi máu cơ đồng với kết quả của tác giả Heer(9).<br /> tim thường có xu hướng trì hoãn nhập viện và<br /> Đặc điểm tổn thương động mạch vành<br /> nhập viện muộn hơn nam giới. Nguyên nhân do<br /> triệu chứng không điển hình, chủ quan với các Trong nghiên cứu của chúng tôi tỉ lệ bệnh 3<br /> triệu chứng, lại mắc nhiều bệnh đồng thời(8 , 11). nhánh mạch vành chiếm cao nhất (44,8%), có thể<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi có 67,2% do tuổi trung bình dân số của chúng tôi khá cao<br /> bệnh nhân không có dấu hiệu suy tim trên lâm (72,7±10,1). Nghiên cứu của Rosengren(21) ghi<br /> sàng, có 17,1% bệnh nhân có biểu hiện suy tim nhận phụ nữ càng lớn tuổi tổn thương 3 nhánh<br /> nặng (Killip III và Killip IV), trong đó có 5,7% mạch vành càng chiếm ưu thế.<br /> bệnh nhân bị choáng tim (Killip IV). Kết quả của Tỉ lệ hẹp mạch vành không ý nghĩa trong<br /> chúng tôi tương tự như nghiên cứu của tác giả nghiên cứu của chúng tôi 11,3%. Theo nghiên<br /> Radovanovic(19) cho thấy đa số bệnh nhân<br /> cứu WISE(10) phụ nữ có biểu hiện thiếu máu cơ<br /> (90,9%) không có dấu hiệu suy tim trên lâm<br /> tim với kết quả chụp mạch vành bình thường sẽ<br /> sàng, chỉ 9,1% bệnh nhân có Killip III và Killip IV<br /> có 40% tái nhập viện ít nhất một lần vì đau ngực,<br /> trong đó Killip IV chiếm 2,3%.<br /> 30% cần chụp mạch vành lại trong vòng 5 năm,<br /> Đặc điểm cận lâm sàng 19% sẽ có biến cố tim mạch trong vòng 3 năm.<br /> Troponin T-hs và CKMB: Sự tăng của các<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi động<br /> Troponin tim là yếu tố tiên lượng độc lập và<br /> mạch liên thất trước chiếm tỉ lệ cao nhất<br /> mạnh mẽ của tăng nguy cơ tử vong và tái nhồi<br /> (38,6%), động mạch vành phải (30,5%), động<br /> mau cơ tim(2). Nghiên cứu của Morrow D.A(12)<br /> cho thấy các chất đánh dấu hoại tử cơ tim ngoài mạch mũ và thân chung lần lượt chiếm tỉ lệ<br /> việc giúp chẩn đoán còn rất hữu ích để phân 28,2% và 3,1%. Kết quả nghiên cứu của chúng<br /> tầng nguy cơ và tiên đoán hiệu quả điều trị. tôi tương tự như kết quả của Cao Thanh Tâm(4)<br /> Giá trị trung bình của CK - MB trong nghiên và Nguyễn Quang Tuấn(15).<br /> cứu của chúng tôi 38,8 ± 67,8 U/L thấp hơn Đặc điểm can thiệp<br /> nghiên cứu của tác giả Elmenyar(7) 75 ± 430 U/L. Tỉ lệ bệnh nhân được can thiệp 60,6% cao<br /> Tỉ lệ bệnh nhân tăng đường huyết tại thời hơn so với nhóm không can thiệp. Kết quả này<br /> điểm nhập viện trong nghiên cứu của chúng tôi tương tự với nghiên cứu của Dey(6) tỉ lệ bệnh<br /> chiếm 57,7%. Tỉ lệ này cao hơn so với nghiên cứu nhân nữ được can thiệp 65%.<br /> của Trương Minh Châu(25) nghiên cứu trên đối<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi nhóm<br /> tượng bệnh nhân trẻ tuổi mắc hội chứng vành<br /> không chỉ định can thiệp gồm 53 bệnh nhân<br /> cấp (7,7%). Tuy nhiên ngưỡng tăng đường huyết<br /> của tác giả khác với chúng tôi (> 9 mmol/l). chiếm 81,5% cao hơn so với nghiên cứu của Cao<br /> Chúng tôi lấy ngưỡng tăng đường huyết theo Thanh Tâm(4) tỉ lệ 30,7%. Đây là những bệnh<br /> nghiên cứu của Sanjuan(22) (140 mg/dl) cho thấy nhân có chỉ định phẫu thuật bắc cầu, hoặc giải<br /> tăng đường huyết cấp tính lúc nhập viện là yếu phẫu mạch vành không thích hợp. Hẹp mạch<br /> tố tiên đoán tử vong và rối loạn nhịp trên bệnh vành từ 50% - 70% chiếm 18,9% thấp hơn nghiên<br /> nhân nhồi máu cơ tim có ST chênh lên. cứu của Cao Thanh Tâm(4) tỉ lệ này 23%.<br /> <br /> <br /> 144 Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 11. Lefler LL & Bondy KN (2004). Women's delay in seeking<br /> KẾT LUẬN<br /> treatment with myocardial infarction: a meta-synthesis. J<br /> Hội chứng động mạch vành cấp ở phụ nữ có Cardiovasc Nurs, 19 (4): 251-268.<br /> 12. Morrow DA, Antman EM, Tanasijevic M, et al (2000). Cardiac<br /> đặc điểm triệu chứng ít điển hình, nhập viện troponin I for stratification of early outcomes and the efficacy of<br /> muộn, hay gặp trên nhóm phụ nữ lớn tuổi. Đặc enoxaparin in unstable angina: a TIMI-11B substudy. J Am Coll<br /> điểm tổn thương động mạch vành chủ yếu bệnh Cardiol, 36 (6) : 1812-1817.<br /> 13. Nguyễn Minh Đức (2006). Mối liên quan giữa nồng độ Hs-CRP<br /> 3 nhánh với tổn thương động mạch liên thất với tổn thương giải phẫu động mạch vành qua chụp mạch vành<br /> trước gặp nhiều nhất. cản quang ở bệnh nhân hội chứng mạch vành cấp. Luận văn tốt<br /> nghiệp bác sĩ nội trú, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO 14. Nguyễn Ngọc Tú (2008). Khảo sát đặc điểm lâm sàng của bệnh<br /> 1. Amini H, Axelsson O, Ollars B & Anneren G (2009). The nhân nữ bị hội chứng động mạch vành cấp tại bệnh viện Thống<br /> Swedish Birth Defects Registry: ascertainment and incidence of Nhất. Luận văn tốt nghiệp bác sĩ nội trú, Đại học Y dược thành phố<br /> spina bifida and cleft lip/palate. Acta Obstet Gynecol Scand, 88 (6): Hồ Chí Minh.<br /> 654-659. 15. Nguyễn Quang Tuấn (2005). Nghiên cứu hiệu quả của phương<br /> 2. Anderson JL, Adams CD, Antman EM, et al (2007). ACC/AHA pháp can thiệp động mạch vành qua da trong điều trị nhồi máu<br /> 2007 guidelines for the management of patients with unstable cơ tim cấp. Luận án Tiến sĩ Y học, Đại học Y Hà Nội.<br /> angina/non-ST-Elevation myocardial infarction: a report of the 16. Noureddine S, Arevian M, Adra M & Puzantian H<br /> American College of Cardiology/American Heart Association (2008).Response to signs and symptoms of acute coronary<br /> Task Force on Practice Guidelines (Writing Committee to Revise syndrome: differences between Lebanese men and women. Am J<br /> the 2002 Guidelines for the Management of Patients With Crit Care, 17 (1): 26-35.<br /> Unstable Angina/Non-ST-Elevation Myocardial Infarction) 17. PagidipatiI NJ, Huffman MD, Jeemon P, et al (2013). Association<br /> developed in collaboration with the American College of between gender, process of care measures, and outcomes in ACS<br /> Emergency Physicians, the Society for Cardiovascular in India: results from the detection and management of coronary<br /> Angiography and Interventions, and the Society of Thoracic heart disease (DEMAT) registry. PLoS One, 8 (4) : e62061.<br /> Surgeons endorsed by the American Association of 18. Patel H, Rosengren A & Ekman I (2004)." Symptoms in acute<br /> Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation and the Society coronary syndromes: does sex make a difference?". Am Heart J,<br /> for Academic Emergency Medicine. J Am Coll Cardiol, 50 (7): e1- 148 (1): 27-33.<br /> e157. 19. Radovanovic D, Erne P, Urban P, et al (2007). Gender differences<br /> 3. Berg J, Bjorck L, Dudas K, Lappas G & Rosengren A (2009). in management and outcomes in patients with acute coronary<br /> Symptoms of a first acute myocardial infarction in women and syndromes: results on 20,290 patients from the AMIS Plus<br /> men. Gend Med, 6 (3): 454-462. Registry. Heart, 93 (11) : 1369-1375.<br /> 4. Cao Thanh Tâm (2003). Can thiệp ban đầu ở bệnh nhân nhồi 20. Rosenfeld AG, Lindauer A & Darney BG (2005). Understanding<br /> máu cơ tim cấp tại bệnh viện Chợ Rẫy. Luận văn Thạc sĩ Y hoc, treatment-seeking delay in women with acute myocardial<br /> Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh. infarction: descriptions of decision-making patterns. Am J Crit<br /> 5. Cheng CI, Yeh KH, Chang HW, et al (2004). Comparison of Care, 14 (4) : 285-293.<br /> baseline characteristics, clinical features, angiographic results, 21. Rosengren A, Wallentin L, Simoons M, et al (2006). Age, clinical<br /> and early outcomes in men vs women with acute myocardial presentation, and outcome of acute coronary syndromes in the<br /> infarction undergoing primary coronary intervention. Chest, 126 Euroheart acute coronary syndrome survey. Eur Heart J, 27 (7) :<br /> (1):. 47-53. 789-795.<br /> 6. Dey S, Flather MD, Devlin G, et al (2009). Sex-related differences 22. Sanjuan R, Nunez J, Luisa Blasco M, et al (2011). Prognostic<br /> in the presentation, treatment and outcomes among patients Implications of Stress Hyperglycemia in Acute ST Elevation<br /> with acute coronary syndromes: the Global Registry of Acute Myocardial Infarction. Prospective Observational Study. Rev Esp<br /> Coronary Events. Heart, 95 (1): 20-26. Cardiol (Engl Ed), 64 (3) : 201-207.<br /> 7. El-Menyar A, Ahmed E, Albinali H, et al (2013). Mortality trends 23. Shehab A, Yasin J, Hashim MJ, et al (2013). Gender differences in<br /> in women and men presenting with acute coronary syndrome: acute coronary syndrome in Arab Emirati women--implications<br /> insights from a 20-year registry. PLoS One, 8 (7): e70066. for clinical management. Angiology, 64 (1) : 9-14.<br /> 8. El-Menyar A, Zubaid M, Rashed W, et al (2009). Comparison of 24. Trần Thị Minh Phủ (2005). Khảo sát đặc điểm lâm sàng và cận<br /> men and women with acute coronary syndrome in six Middle lâm sàng của bệnh suy mạch vành mạn ở người phụ nữ có tuổi.<br /> Eastern countries. Am J Cardiol, 104 (8): 1018-1022. Luận văn Thạc sĩ Y khoa, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí<br /> 9. Heer T, Schiele R, Schneider S, et al (2002). Gender differences in Minh.<br /> acute myocardial infarction in the era of reperfusion (the MITRA 25. Trương Minh Châu (2014). Khảo sát đặc điểm hội chứng vành<br /> registry). Am J Cardiol, 89 (5):. 511-517. cấp ở bệnh nhân trẻ. Luận văn Thạc sĩ Y học, Đại học Y Dược<br /> 10. Johnson BD, Shaw LJ, Buchthan SD, et al (2004). Prognosis in thành phố Hồ Chí Minh.<br /> women with myocardial ischemia in the absence of obstructive Ngày nhận bài báo: 27/11/2015<br /> coronary disease: results from the National Institutes of Health-<br /> National Heart, Lung, and Blood Institute-Sponsored Women's Ngày phản biện nhận xét bài báo: 30/11/2015<br /> Ischemia Syndrome Evaluation (WISE). Circulation, 109 (24):. Ngày bài báo được đăng: 15/02/2016<br /> 2993-2999.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tim Mạch 145<br />