
Đại-Nguyên Phụng Sứ
Năm Đinh-Tỵ (1257) nước An-nam bắt đầu vào thần-phụ. Thế-Tổ Cao-
Hoàng của Thiên-triều (tức nhà Nguyên) lên làm vua, lấy năm Canh-thân
làm năm đầu hiệu Trung-Thống (1260), vua An-nam là Trần-Nhật-Cảnh sai
sứ dâng biểu chúc hạ và cống các phẩm-vật.
Qua năm sau, vua Thế-Tổ hạ chiếu phong Trần-Quang-Bính làm An-nam
quốc-vương, nhân khiến Lễ-Bộ Lang-Trung Mạnh-Giáp, Lễ Bộ viên-ngoại-
lang Lý-Văn-Tuấn sung làm chức An-nam tuyên dụ-sứ.
Năm Trung-Thống thứ 3 (1262), sai Nạp-Lạt-Đinh làm chức Đạt-Lỗ-Hoa-
Xích tại nước An-nam.
Năm Chí-Nguyên thứ 2 (1265), khiến Thị-Lang Ninh-Đoan-Phủ, Lang-
Trung Trương-Lập-Đạo phụng sứ sang An-nam để tuyên đạt dụ chỉ.

Năm Chí-Nguyên thứ 5 (1268), khiến Hốt-Long-Hải-Nha sang sứ An-nam.
Năm Chí-Nguyên thứ 7 (1270), sai Giã-thiệt-Nạp làm chức Đạt-Lỗ-Hoa-
Xích tại nước An-nam, sau ông ấy chết tại nước ấy.
Năm Chí-Nguyên thứ 12 (1275), sai Thượng-thư-Lệnh Triệt-Nhĩ-Hải-Nhã
và Thị-Lang Lý-khắc-Trung sang mời vua An-nam qua chầu, nhưng vua An-
nam viện cớ ốm lâu ngày, không đến chầu, qua mấy năm thì mất.
Năm Chí-Nguyên thứ 15 (1278), khiến Sài-Thung ở Vân-Nam giữ chức Lễ-
Bộ Thượng-thư, dẫn sứ thần An-nam là Lê-Khắc-Phục về nước, và dụ Thế-
Tử lấy cớ đang cư ta, nên chỉ sai bồi-thần là bọn Trịnh-Đình-Toản và Đỗ-
Quốc-Kế vào cống.
Năm Chí-Nguyên thứ 16 (1279), giữ sứ-thần An-nam là Trịnh-Đình-Toản ở
lại, rồi sai Sài-Thung dẫn sứ-thần Đỗ-Quốc-Kế về nước và dụ vua phải vào
chầu; Thế-Tử lấy cớ đau mà từ khước, Sài-Thung lấy lễ trách, Thế-Tử sợ,
bèn khiến chú họ là Trần-Di-Ái thay mặt tới chầu; Hoàng-thượng lấy cớ
Thế-Tử có bệnh, bèn phong Di-Ái làm An-nam quốc-vương.
Năm Chí-Nguyên thứ 18 (1281), thăng chức cho Sài-Thung làm An-nam
Tuyên-Uý Đô-Nguyên-Soái, để Lý-Chấn làm Phó, đem quân hộ-tống Di-Ái
về nước, lại khiến Bất-Nhãn-Thiếp-Mộc-Nhĩ làm chức Đạt-Lỗ-Hoa-Xích

cùng sang An-nam, nhưng tới biên-giới Vĩnh-Bình (giáp An-nam), thì người
An-nam không tiếp nhận, Di-Ái sợ, nửa đêm trốn về, rồi Thế-Tử khiến bồi-
thần đón tiếp Sài-Thung vào nước để truyền lời dụ chỉ.
Năm Chí-Nguyên thứ 20 (1283), vì Thế-Tử (vua nhà Trần) được mời nhiều
lần mà không tới chầu, Hoàng-Thượng chưa nỡ cử binh qua đánh, sai các
quan Hành-Tỉnh Trung-Thơ ở Kinh-Châu, Hồ- Nam và Chiêm-Thành hiểu
dụ An-nam, cho mượn đường và giúp Hữu-Thừa Toa-Đô, để đi đánh Chiêm-
Thành; một mặt sai quan Đạt-Lỗ-Hoa-Xích tại Ngạc-Châu-Lộ là Triệu-Chữ
qua dụ Thế-Tử, Thế-Tử không nghe. Năm sau Trần-Nam-Vương (Thoát-
Hoan) đem đại bịnh tới biên-giới An-nam, Thế-Tử không ra đón rước, lại
suất quân đánh cự, nhưng bị thua.
Năm Chí-Nguyên thứ 26 (1289), sai Sơn-Bắc-Liêu-Đông-Đạo Đề-Hình Án-
Sát-Sứ, Lưu-Đình-Trực, Lễ-Bộ Thị-Lang Lý-Tư-Diễn, Binh Bộ Thị-Lang
Vạn-Nô dẫn sứ-thần An-nam bọn Nguyễn-Nghĩa-Toàn về nước để tuyên lời
dụ chỉ. Năm Chí-Nguyên thứ 28 (1291), sai Lễ-Bộ Thượng-thư Trương-Lập-
Đạo, Binh-bộ Lang-Trung Bất-Nhãn Thiếp-Mộc-Nhĩ dẫn sứ-thần An-nam
bọn Nghiêm-Trọng-Duy về nước dụ Thế-Tử Trần-Nhật-Tốn phải sang chầu,
Thế-Tử lấy cớ đương tang bố, sai quan lệnh-công Nguyễn-Đại-Pháp đến
cống hiến.


