DẪN TRUỀN XUNG THẦN KINH TRONG CUNG PHẢN XẠ

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

248
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu bài học 1. Kiến thức - Xác định rõ vai trò của xynap trong sự truyền xung thần kinh trong một cung phản xạ. - Nêu được ví dụ về mã thông tin, thần kinh, sự mã hóa các thông tin và quá trình giải mã của trung ương thần kinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: DẪN TRUỀN XUNG THẦN KINH TRONG CUNG PHẢN XẠ

DẪN TRUỀN XUNG THẦN KINH TRONG CUNG PHẢN XẠ I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức - Xác định rõ vai trò của xynap trong sự truyền xung thần kinh trong một cung phản xạ. - Nêu được ví dụ về mã thông tin, thần kinh, sự mã hóa các thông tin và quá trình giải mã của trung ương thần kinh. - Sự dẫn truyền xung thần kinh qua xynap theo một chiều nhất định từ màng trước xynap sang màng sau xynap. - Xung thần kinh được mã hóa (mã tần số, mã vị trí). 2. Kỹ năng
- Phát triển năng lực tuy duy phân tích . - Rèn luyện kỹ năng thảo luận nhóm và làm việc độc lập vớ SGK. 3. Thái độ Biết cách lý giải và chăm sóc cơ thể bằng cá phản ứng, vật lý trị liệu thông qua sự dẫn truyền các xung thần kinh. II. Chuẩn bị dạy và học 1. Giáo viên - Phiếu học tập cho HS thảo luận nhó m. - Tranh vẽ phóng to ảnh dẫn truyền xung thần kinh của cung phản xạ và hình 29 trong SGK. 2. Học sinh - Xem trước bài mới, hoàn thành phiếu học tập như đã yêu cầu. Tìm hiểu về sự dẫn truyền của xung
thần kinh trong một cung phản xạ diễn ra như thến nào và sự mã hóa thông tin thần kinh. - Phiếu học tập của nhóm để thảo luận. III. Tiến trình tổ chức dạy và học 1. Ổn định tổ chức lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Điện thế nghỉ là gì? Điện thế nghỉ được hình thành như thế nào? - Điện thế hoạt động là gì? Điện động được hình thành qua mấy giai đoạn? Giải thích. 3. Hoạt động dạy và học a. Mở bài Sau khi kiểm tra HS về sự xuất hiện và lan truyền điện động trên 1 sợi trục thần kinh, lưu ý HS rằng: kích thích ở một điểm bất kỳ trên sợi trục, xung thần kinh sẽ đi theo cả 2 chiều nhưng trong một cung phản xạ chỉ truyền theo một chiều qua xynap. Vì sao?
Ta hãy tìm hiểu cấu trúc và chức năng của xynap trong dẫn truyền xung thần kinh của một cung phản xạ. b. Bài mới Hoạt động của GV và Nội Dung HS Hoạt động 1: Tìm hiểu về I. Dẫn truyền xung thần cung phản xạ và sự dẫn kinh trong cung phản xạ truyền của xung thần kinh trong cung phản xạ. - Trong 1 sợi trục thần GV: HS nghiên cứu trước kinh, xung thần kinh có ở nhà phần này kết hợp thể truyền theo cả 2 chiều với SGK rồi trao đổi nếu bị kích thích ở bất kỳ trong nhóm để giải đáp vị trí nào trên sợi trục. vấn đề được đặt ra ở đầu tiết học (phiếu học tập đã - Trong 1 cung phản xạ: làm ở nhà). Xung thần kinh xuất hiện
GV: Chỉ định một nhóm từ cơ quan thụ cảm bị cử đại diện trình bày nội kích thích→ neuron cảm dung đã chuẩn bị, các giác→ trung ương thần nhóm khác bổ sung. kinh (tủy sống) → qua HS: Đại diện nhóm lên neuron trung gian→ bảng trình bày kết quả đã neuron vận động → cơ nghiên cứu và làm ở nhà, quan đáp ứng qua các các nhóm khác nhận xét xynap theo 1 chiều nhất định. và bổ xung. GV: Hoàn chỉnh, chính xác hóa các kết luận rút ra - Vì xung thần kinh từ việc nghiên cứu trao truyền đến tận cùng của đổi của các nhóm dựa vào mỗi sợi trục, tới các cúc nội dung cơ bản của mục xynap sẽ làm thay đổi tính thấm đối với Ca2+, nó này. GV: Cho HS phân tích từ ngoài dịch mô tràn vào dịch tế bào ở các cúc trên H.29 SGK. làm vỡ các bọc xynap HS: Quan sát hình 29
trong SGK, thảo luận với chứa các chất hóa học trung gian giải phóng các nhau. GV: Diễn giảng cho HS chất này vào khe xynap. nắm rõ hơn nội dung của bài: - Các phân tử chất trung Trong 1 sợi trục thần gian hóa học → thay đổi kinh, nếu kích thích ở 1 tính thấm của màng sau điểm bất kì trên sợi trục xynap của neuron tiếp thì xung xuất hiện sẽ lan theo → xung thần kinh truyền theo cả 2 chiều. Vì được hình thành lại → cả 2 bên của nơi bị kích tiếp tục lan truyền dọc sợi thích, màng vẫn ở trạng trục→ cơ quan đáp ứng. thái nghỉ nên dòng điện xuất hiện sẽ kích thích * Kết luận: màng ở cả 2 bên, làm thay đổi tính thấm và nơi - Một cung phản xạ (xung này sẽ xuất hiện điện thần kinh chỉ truyền theo động.
GV: Có thể giới thệu 1 chiều từ cơ quan thụ thêm thí nghiệm trong cảm → cơ quan đáp ứng). SGV trang 134, 135. HS: Quan sát, lắng nghe - Những thông tin đó và trao đổi với GV nếu được mã hóa (mã thông cần thiết. tin thần kinh) và trung GV: Sửa lại gọn hơn cho ương thần kinh sẽ giải mã HS như sau: để nhận biết thông tin. Xung thần kinh xuất hiện từ cơ quan thụ cảm bị kích thích→ neuron cảm giác→ trung ương thần kinh (tủy sống) → qua gian→ neuron trung neuron vận động → cơ II. Mã thông tin thần quan đáp ứng qua các kinh xynap theo 1 chiều nhất định nhờ chất môi giới 1. Đối với các thông tin
trung gian hóa học được có tính chất định tính giải phóng từ các xynap của neuron trước sẽ được Các thông tin này được các thụ thể của màng sau mã hóa bằng chính các xynap (trên neuron tiếp neuron riêng biệt khi bị sau hoặc cơ quan đáp kích thích. ứng) tiếp nhận và xung thần kinh tiếp tục truyền VD: SGK đi. Hoạt động 2: Tìm hiểu về 2. Đối với các thông tin mã thông tin thần kinh. có tính chất định lượng Hoạt động chủ yếu trong phần này là thuộc GV vì nội dung hoàn toàn mới - Cách mã hóa thứ nhất: đối với HS. phụ thuộc vào ngưỡng GV: Thông tin nhận được kích thích của các neuron. từ các cơ quan thụ cảm khác nhau đều được - Cách mã hóa thứ hai:
truyền đi dưới dạng xung phụ thuộc tần số xung thần kinh. Vậy trung thần kinh. ương thần kinh phân biệt như thế nào để nhận biết VD: SGK được các kích thích mạnh, yếu khác nhau từ các cơ quan thụ cảm khác nhau được gởi về 1 cách chính xác. GV: Cho HS đọc mục II SGK: → Với các thông tin có tính chất định tính thì được mã hóa bằng cách nào? HS: Các thông tin này được mã hóa bằng chính các neuron riêng biệt khi
bị kích thích. GV: Các thông tin về cường độ kích thích sẽ được mã hóa thế nào? Ví dụ? HS: Nghiên cứu SGK và trả lời: - Cách mã hóa thứ nhất: phụ thuộc vào ngưỡng kích thích của các neuron. - Cách mã hóa thứ hai: Phụ thuộc tần số xung thần kinh. 4. Củng cố
- Cho 1-2 HS nêu tóm tắt những nội dung cơ bản đã lĩnh hội trong tiết học; GV nhận xét, điều chỉnh, bổ xung. - HS nên tóm tắt trong khung để chính xác hóa nội dung cần nhớ. - Trả lời các câu hỏi cuối bài Câu 4: Vận dụng tổ hợp những hiểu biết về sự xuất hiện và lan truyền cung thần kinh trong cung phản xạ qua xynap. Sự xuất hiện điện động của tế bào thụ cảm xúc giác khi giẫm phải gai. - Sự lan truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm về trung ương thần kinh qua xynap của neuron vận động. - Xung truyền theo neuron vận động tới các cơ vận động bàn chân (hoặc ngón chân) gây ra phản ứng co chân để tránh tác dụng của gai nhọn. Chú ý: Sự xuất hiện và lan truyền của xung thần kinh khi bị gai nhọn kích thích bằng sự chuyển giao xung
thần kinh từ neuron này → neuron tiếp theo hoặc cơ quan đáp ứng nhờ xynap. 5. Hướng dẫn học ở nhà - Học bài và trả lời các câu hỏi ở cuối bài. - Dặn HS sưu tầm tranh, ảnh, mẫu chuyện liên quan đến tập tính của động vật theo chủ đề - chuẩn bị cho tiết học sau. - Xem trước bài mới, tìm hiểu về tập tính hoạt động ở các nhóm động vật khác nhau.