Đánh giá hiệu quả phương pháp sử dụng niệu quản làm van chuyển lưu nước tiểu ra da

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ PHƯƠNG PHÁP<br /> SỬ DỤNG NIỆU QUẢN LÀM VAN CHUYỂN LƯU NƯỚC TIỂU RA DA<br /> Đào Quang Oánh*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Nguyên tắc Mitrofanoff sử dụng nhiều vật liệu trong tạo hình van CLNTRD (CLNTRD),<br /> trong đó có niệu quản.<br /> Mục đích: Đánh giá hiệu quả của phương pháp sử dụng niệu quản làm van CLNTRD có kiểm soát.<br /> Bệnh nhân – Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu lâm sàng, mô tả cắt ngang. Được đưa vào nghiên cứu<br /> tất cả bệnh nhân (bn) đã được phẫu thuật CLNTRD có kiểm soát, sử dụng đoạn niệu quản cuối để tạo van, bao<br /> gồm cả mở rộng bàng quang và thay thế (túi chứa) bằng ruột tại khoa B bệnh viện Bình Dân, với thời gian theo<br /> dõi tối thiêu 12 tháng.<br /> Kết quả: Tổng cộng có 26 bn gồm 5 trường hợp(TH) bướu bàng quang và 21 TH bàng quang hỗn loạn thần<br /> kinh (9 TH giảm trương lực và 12 TH tăng trương lực). Tuổi trung bình (nhóm bướu bàng quang) là 61,3 tuổi<br /> (47-72 tuổi). Tuổi trung bình (nhóm bàng quang hỗn loạn thần kinh) là 34,5 tuổi (26-41 tuổi). Thời gian theo dõi:<br /> 37,5 tháng (31-56 tháng). Bàng quang mới có dung tích trung bình: 485 ml (380-570 ml) và áp suất ở dung tích<br /> tối đa P (Vmax) ≤ 30 cm nước. Chức năng van được đánh giá là: 24/26= 92,3% tốt, 2/26 = 7,7% trung bình..<br /> Kết luận: Niệu quản là vật liệu sẵn sàng, hữu dụng để làm van chuyển lưu trong phẫu thuật chuyển lưu ra<br /> da có kiểm soát với kết quả tốt và bền vững theo thời gian.<br /> Từ khóa: Niệu quản, Van chuyển lưu ra da có kiểm soát.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> EVALUATION OF THE EFFECTIVENESS OF USING URETER TO CONSTRUCT CONTINENT VALVE<br /> FOR CUTANEOUS URINARY DIVERSION<br /> Dao Quang Oanh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 1 - 2014: 300 - 304<br /> Introduction: The Mitrofanoff’s principle was applied to create many different types of valve in continent<br /> urinary diversions. The ureter is a material quite suitable. We report the results of using lower ureter, appling<br /> Mitrofanoff’s principle with some modifications, to create a continent cutaneous catheterizable stoma.<br /> Objectives: To assess the effectiveness of using ureter to create continent cutaneous catherizable stoma.<br /> Patients – Methods: Descriptive, cros-sectional study. All cases of continent cutaneous urinary diversions,<br /> using ureter for constructing valve, including augmentation and replacement bladders (pouches) realized at<br /> Urology Department B, Binh Dan Hospital with a minimum follow-up of 12 months were included in this study.<br /> Results: Totally 26 patients, including 5 bladder tumors and 21 neurogenic bladders (9 hypotonic<br /> and 12 hypertonic). Mean age (patients with bladder tumors) = 61.3 years old (47-72 yo). Mean age<br /> (patients with neurogenic bladders) = 34.5 years old (26-41 yo). Follow-up time: 37.5 months (31-56 m).<br /> New bladder mean capacity = 485 ml (380-570 ml) and Pressure at maximum capacity (PVmax) ≤ 30 cm<br /> of water. Functional evaluaton of the valve: 92.3% (24/26) good results, 7.7% (2/26) moderate results.<br /> Conclusions: The lower ureter is available, useful to create continent cutaneous valve with good and<br /> * Khoa niệu B, Bệnh viện Bình Dân TpHCM<br /> Tác giả liên lạc: TS.Đào Quang Oánh<br /> ĐT: 0902410255<br /> <br /> 300<br /> <br /> Email: daoquangoanh53@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> sustainable results over time.<br /> Keywords: Ureter, Continent cutaneous diversion.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Kỹ thuật tự thông tiểu sạch cách quãng được<br /> tác giả Lapides đề xuất năm 1972 đã giúp bn<br /> được hòa nhập cuộc sống xã hội, bớt lệ thuộc<br /> nhân viên y tế, và chứng minh được tính an<br /> toàn, hiệu quả. Hiện nay kỹ thuật này đã được<br /> phổ biến rộng rãi. Năm 1980, Mitrofanoff đề xuất<br /> nguyên tắc sử dụng một cấu trúc dạng ống nhỏ<br /> để làm van chuyển lưu. Vật liệu được chọn lựa<br /> thường là ruột thừa. Tuy nhiên trong nhiều TH,<br /> không phải luôn dùng được ruột thừa, vì ruột<br /> thừa hoặc đã bị cắt bỏ, hoặc quá ngắn, quá nhỏ,<br /> hoặc ở vị trí đặc biệt như sau manh tràng nên<br /> phải sử dụng những cấu trúc ống nhỏ khác để<br /> thay thế như một đoạn niệu quản, vòi trứng, ống<br /> hồi tràng cắt bớt và khâu hẹp lại... Sau ruột thừa,<br /> niệu quản vẫn là vật liệu ưu tiên được cân nhắc<br /> trong lựa chọn vì lả cấu trúc sẵn có của hệ tiết<br /> niệu và phù hợp với yêu cầu về hình dạng và<br /> kích thước.<br /> <br /> Mục tiêu<br /> Đánh giá hiệu quả của phương pháp sử<br /> dụng niệu quản làm van CLNTRD có kiểm soát<br /> thông qua các tiêu chí:<br /> Khả năng kiểm soát nước tiểu: kín, không rò<br /> rỉ.<br /> Tự thông dễ dàng: không nghẹt, có thể tự<br /> làm, không cần người khác giúp đỡ.<br /> <br /> BỆNHNHÂN– PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Nghiên cứu lâm sàng, mô tả cắt ngang.<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> Những bệnh nhân đã cần được phẫu thuật<br /> CLNTRD có kiểm soát bao gồm 2 nhóm:<br /> 1/ Bàng quang hỗn loạn thần kinh mà khả<br /> năng tống xuất suy giảm nặng, nhưng lại không<br /> thể thích ứng với việc tự thông qua niệu đạo vì<br /> lý do tâm lý, vì đau hay vì niệu đạo hẹp. Đối với<br /> bàng quang tăng trương lực thì hầu hết đều<br /> đồng thời chức năng chứa đựng cũng suy giảm<br /> <br /> và có chỉ định phẫu thuật tăng dung tích bàng<br /> quang.<br /> 2/ Ung thư bàng quang cần phải cắt bỏ bàng<br /> quang nhưng không thể sử dụng niệu đạo được<br /> vì bướu vùng tam giác hay cổ bàng quang, hoặc<br /> niệu đạo hẹp.<br /> 3/ Không sử dụng được ruột thừa.<br /> <br /> Kỹ thuật tạo van CLNTRD có kiểm soát<br /> bằng niệu quản<br /> Trên bàng quang hỗn loạn thần kinh<br /> Tất cả các TH đều phải cắm lại niệu quản ít<br /> nhất là 1 bên. Hầu hết (20/21 TH) đều phải làm<br /> rông bàng quang bằng hồi tràng.<br /> - Tùy yêu cầu của dung tích phải tăng, một<br /> đoạn hồi tràng dài khoảng 10 – 15 cm được xẻ ra<br /> ở bờ tự do, mở ra thành một mảng hình chữ nhật<br /> hay gấp lại hình chữ U và khâu áp lên vùng<br /> chóp bàng quang đã được xẻ rộng 2 bên thành<br /> đến sát vùng tam giác.<br /> - Niệu quản bên cần cắm lại được cắt ngang<br /> tại đoạn chậu, để lại phần dưới đủ dài để có thể<br /> đưa ra da. Trong đa số TH, phần niệu quản trên<br /> dãn nở, gập góc và khi làm thẳng lại thì có thể để<br /> lại đoạn dưới đủ dài theo yêu cầu.<br /> - Niệu quản đoạn trên được cắm lại vào<br /> phần ruột đã sử dung để làm rộng bàng quang.<br /> Chỉ trong TH không đồng thời thực hiện phẫu<br /> thuật tăng dung tích thì mới cắm lại vào thành<br /> bàng quang (1 TH).<br /> - Đoạn dưới được sử dụng làm van chuyển<br /> lưu. Tạo đường hầm chéo qua thành bụng xuyên<br /> cân cơ thẳng bụng ra da. Khâu cố định miệng<br /> van chuyển lưu trên bề mặt da.<br /> - Nếu phải cắm lại niệu quản 2 bên và đoạn<br /> niệu quản dưới một bên không đủ dài thì có thể<br /> cắt rơi một bên khỏi bàng quang và khâu nối vào<br /> đoạn dưới bên còn lại để tăng chiều dài của van<br /> chuyển lưu (1TH).<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br /> 301<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> dài và đủ rộng. Niệu quản đừng dãn nở quá<br /> nhưng cũng đừng nhỏ quá.<br /> - Nếu chiều dài của 1 bên không đủ thì có thể<br /> dùng cả 2 bên và khâu nối lại (1 TH).<br /> <br /> Theo dõi và đánh giá kết quả điều trị<br /> <br /> Hình 1: Bàng quang tăng trương lực, được tăng<br /> dung tích bằng một đoạn hồi tràng đã được khâu áp<br /> lên vùng chóp (a). Niệu quản bên trái được cắm lại<br /> sau khi đã làm thẳng (b). Đầu dưới được sử dụng để<br /> làm van đưa ra ngoài da (c).<br /> <br /> Tất cả bn đều được lưu thông qua van khi<br /> xuất viện để tránh bị bít miệng van. Có thể lưu<br /> thông qua van bằng thông Foley nhỏ loại thường<br /> sử dụng cho trẻ em (10-12 Fr). Thông qua van sẽ<br /> được rút ở lần tái khám đầu tiên, đồng thời<br /> hướng dẫn bn cách tự thông và săn sóc miệng<br /> van chuyển lưu. Những bn có tạo hình bàng<br /> quang bằng hồi tràng còn mang thêm một thông<br /> bàng quang ra da và hướng dẫn cách bơm rửa<br /> bàng quang mới hàng ngày để rửa chất nhầy do<br /> ruột bài tiết ra. Thông này cũng được rút ở lần<br /> tái khám ở 1 tháng sau.<br /> Các bn khi xuất viện sẽ được hẹn tái khám<br /> sau 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 1 năm để theo dõi:<br /> khả năng kiểm soát nước tiểu, khả năng tự thông<br /> tiểu sạch cách quãng qua van và biến chứng của<br /> miệng van chuyển lưu nếu có.<br /> Tiêu chuẩn đánh giá: Áp dụng theo cách<br /> đánh giá của các tác giả Đào Quang Oánh,<br /> Nguyễn Văn Ân(2,3).<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Hình 2: Niệu quản 2 bên được cắm lại vào phần ruột<br /> úp lên chóp bàng quang (a). Bên P (b1), bên trái (b2).<br /> Van chuyển lưu được làm bằng 2 đoạn niệu quản<br /> dưới khâu nối với nhau: đoạn dưới niệu quản trái (c2)<br /> và đoạn dưới niệu quản phải (c1).<br /> <br /> Trên túi (bàng quang thay thế chuyển lưu ra<br /> da)<br /> - Trong tất cả 5 TH, túi được tạo bằng hồi<br /> tràng, có để riêng một đoạn ruột nguyên ống<br /> (kiểu Studer) hoặc 2 đoạn ruột nguyên ống (kiểu<br /> Hautmann / Abol-Einen).<br /> - 2 niệu quản được cắt ngang phía trên và<br /> khâu nối tận-bên vào đoạn ruột nguyên ống.<br /> - Phần niệu quản dưới được sử dụng làm<br /> van. Tùy chiều dài và kích thước đoạn dưới mà<br /> chọn bên phải hay bên trái. Thường chọn bên đủ<br /> <br /> 302<br /> <br /> Số liệu chung<br /> Tổng cộng có 26 bn gồm 5 TH (TH) bướu<br /> bàng quang và 21 TH bàng quang hỗn loạn thần<br /> kinh (9 TH giảm trương lực và 12 TH tăng<br /> trương lực).<br /> <br /> Tuổi<br /> Nhóm bướu bàng quang<br /> Tuổi trung bình: 61,3 ± 25,6 (47 – 72) tuổi.<br /> Nhóm bàng quang hỗn loạn thần kinh<br /> Tuổi trung bình: 34,5 ± 8.4 (26 – 41) tuổi.<br /> Thời gian theo dõi sau mổ<br /> Trung bình: 37,5 ± 14,7 (31 – 56) tháng<br /> Dung tích bàng quang mới sau phẫu thuật<br /> Dung tích trung bình: 485ml ± 62,5 ml (380-<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 570 ml).<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> <br /> Áp suất ở dung tích tối đa P (Vmax) ≤ 30 cm<br /> nước.<br /> <br /> Lý do chọn niệu quản làm vật liệu tạo van –<br /> Kỹ thuật tạo van<br /> <br /> Chúng tôi thường yêu cầu bn tự đặt thông<br /> qua van lấy nước tiểu 4-6 lần mỗi ngày và 1-2 lần<br /> vào ban đêm nhằm tránh các biến chứng khi<br /> nước tiểu quá nhiều trong túi và thời gian tiếp<br /> xúc của nước tiểu với niêm mạc ruột quá lâu.<br /> <br /> Chức năng van<br /> <br /> Theo nguyên tắc Mitrofanoff, thì ruột thừa là<br /> vật liệu ưu tiên được chọn lựa. Tuy nhiên không<br /> phải luôn luôn có sẵn ruột thừa với những yêu<br /> cầu cần thiết về vị trí giải phẫu học, kích thước<br /> và chiều dài để sử dụng. Để có thể sử dụng được<br /> ruột thừa, đòi hỏi một số điều kiện như:<br /> <br /> Thời gian giữa 2 lần thông<br /> <br /> - Phải đủ dài, tối thiểu trên 6 cm.<br /> <br /> Khoảng cách giữa 2 lần thông cải thiện theo<br /> thời gian. Từ 6 tháng trở đi, bàng quang mới ổn<br /> định dần và dung tích chức năng tăng dần, đồng<br /> thời khoảng thời gian giữa 2 lần thông cũng tăng<br /> theo. Sau 6 tháng, có 24/26 TH được đánh giá là<br /> tốt (92,3%) và 2/26 TH (7,7%) trung bình. Không<br /> có TH nào phải thông dưới 2 giờ/lần.<br /> <br /> - Có mạch máu nuôi tốt và mạc treo đủ dài.<br /> <br /> Bảng 1: Phân loại dựa vào thời gian giữa 2 lần thông<br /> Th i gian 3 – 6 tháng Trên 6 tháng<br /> gi a 2 l n Túi BQTK Túi BQTK<br /> Phân lo i<br /> thông S TH S TH S TH S TH<br /> >3 gi<br /> 3<br /> 14<br /> 4<br /> 20<br /> T t (24/26)<br /> 2-3 gi<br /> 1<br /> 6<br /> 1<br /> 1<br /> Trung bình (2/26)<br /> < 2 gi<br /> 1<br /> 1<br /> Kém (0/26)<br /> T ng s<br /> 5<br /> 21<br /> 5<br /> 21<br /> <br /> Khả năng kiểm soát<br /> Tương tự như thời gian giữa 2 lần thông, khả<br /> năng kiểm soát cũng cải thiện theo thời gian và<br /> sau 6 tháng có 24/26 TH được đánh giá là tốt<br /> (92,3%) và 2/26 TH (7,7%) trung bình. Không có<br /> TH nào kém.<br /> Bảng 2: Phân loại dựa vào khả năng kiểm soát nước<br /> tiểu (sau 6 tháng)<br /> S<br /> Phân<br /> T l<br /> bn<br /> lo i<br /> Hoàn toàn c ngày và đêm<br /> 23 88,5%<br /> T t<br /> Hoàn toàn ban ngày, th nh tho ng không<br /> 1 3,8%<br /> đư c ban đêm<br /> Ki m soát đư c ban ngày, không ki m<br /> Trung<br /> 2 7,7%<br /> soát đư c ban đêm<br /> bình<br /> Không ki m soát đư c c ngày l n đêm 0<br /> 0% Kém<br /> Ki m soát ngày và đêm<br /> <br /> Thao tác khi đặt thông<br /> Tất cả bn đều tự đặt thông được dễ dàng sau<br /> một thời gian tập và được hướng dẫn.<br /> <br /> - Không ở vị trí bất thường.<br /> Bên cạnh đó, những bệnh lý tại bàng<br /> quang thường lại ảnh hưởng trên đường tiết<br /> niệu trên và trong nhiều TH đưa đến yêu cầu<br /> cần thiết phải cắm lại 1 hoặc cả 2 bên niệu<br /> quản. Khi niệu quản dãn nở thì đồng thời có<br /> thể tăng cả chiều dài. Thao tác kỹ thuật để cắm<br /> lại niệu quản thường bỏ lại đoạn dưới, sát<br /> bàng quang. Đặc biệt khi cần tạo hình bàng<br /> quang, đoạn niệu quản trên thường có thể<br /> được cắt ngang ở vi trí khá cao vì nơi được<br /> chọn để cắm lại niệu quản thường là ở vùng<br /> chóp, tại phần ruột đã được mở ra và khâu úp<br /> lên trên bàng quang (trong phẫu thuật tăng<br /> dung tích) hoặc tại một quai ruột còn để<br /> nguyên ống (trong phẫu thuật thay thế).<br /> Trong nghiên cứu này, chúng tôi nhận thấy<br /> không cần thiết (ở bên niệu quản được chọn để<br /> tao van) phải nối niệu quản trên với niệu quản<br /> còn lại ở bên đối diện để có được đoạn niệu<br /> quản dưới đủ chiều dài cần thiết để đưa ra khâu<br /> nối với ngoài da. Trong 2 TH, để tăng chiều dài<br /> đoạn niệu quản tạo van, 2 đoạn niệu quản dưới<br /> được khâu nối với nhau. Van này, theo thời gian,<br /> vẫn không bị teo lại hay hoại tử. Có lẽ niệu quản<br /> có khả năng tồn tại tốt bằng tiếp huyết từ mô<br /> chung quanh nếu ghép bên trong cơ thể, tương<br /> tự như trong một số TH niệu quản đứt rời hẳn<br /> trong tán sỏi nội soi, được tái sử dụng đã được<br /> báo cáo(4).<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br /> Những báo cáo trong y văn có sử dụng niệu<br /> <br /> 303<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> quản và áp dụng nguyên tắc Mitrofanoff cũng<br /> ưu tiên chọn niệu quản nếu ruột thừa không<br /> được sử dụng..Woodhouse (1993)(8) trình bày16<br /> TH (tỷ lệ 44,5%) dùng niệu quản (bên cạnh 29<br /> TH dùng ruột thừa và 1 TH dùng vòi trứng) để<br /> tạo van chuyển lưu. Van Savage (1996)(7) tường<br /> thuật 60 TH tạo van, trong đó 48 TH dùng ruột<br /> thừa, còn lại 12 TH thì dùng niệu quản (tỷ lệ<br /> 20%). Sinha (2006)(5) báo cáo 31 TH (23,3%) sử<br /> dụng niệu quản trên 133 TH tạo van chuyển lưu.<br /> <br /> Hiệu quả của van trong nghiên cứu này<br /> Sau thời gian theo dõi trung bình 38 tháng,<br /> với tất cả các TH đều trên 2 năm, chúng tôi nhận<br /> thấy sau 6 tháng là van ổn định. Chức năng van<br /> tùy thuộc:<br /> - Dung tích chứa đựng của bàng quang mới:<br /> nếu bàng quang có dung tích khá và có thể chứa<br /> một thể tích nước tiểu ≥ 400 ml với áp suất thấp<br /> hơn lực T đủ để mở thành van và gây rò rỉ nước<br /> tiểu qua miệng van thì van sẽ kín trong khoảng<br /> thời gian ≥ 3 giờ theo yêu cầu.<br /> - Bn tuân thủ và biết thông tiểu theo hướng<br /> dẫn, đặc biệt là vào ban đêm. Đối với bàng<br /> quang tăng dung tích, bn còn có cảm giác khi<br /> nào đầy để tự đặt thông. Còn trên bàng quang<br /> thay thế (túi), thì bn phải làm quen để nhận biết<br /> khi nào đầy.<br /> - Kết quả chung sau 6 tháng: 24/26 TH được<br /> đánh giá là tốt (92,3%) và 2/26 TH (7,7%) trung<br /> bình. Ngoài công trình của Nguyễn Văn Ân(2) có<br /> cùng tiêu chuẩn đánh giá như công trình này,<br /> các tác giả khác không cho biết rõ tiêu chuẩn cụ<br /> thể, chỉ nêu kín và tự thông dễ. Tuy nhiên, kết<br /> quả của công trình này cho thấy có thể so sánh<br /> được với các tác giả trong và ngoài nước.<br /> <br /> Bảng 3: Kết quả đánh giá van niệu quản so sánh<br /> với các công trình khác<br /> Tác gi<br /> <br /> S bn<br /> (1)<br /> <br /> Mor (1997)<br /> (6)<br /> Tapre (2005)<br /> (5)<br /> Sinha (2006)<br /> (2)<br /> N V Ân (2008)<br /> Nghiên c u này<br /> <br /> 16<br /> 22<br /> 31<br /> 12<br /> 26<br /> <br /> Th i gian theo<br /> dõi trung bình<br /> 11 tháng<br /> 30,5 tháng<br /> 2,6 năm<br /> 14 tháng<br /> 38 tháng<br /> <br /> T l %<br /> t t<br /> 91<br /> 72<br /> 82<br /> 92<br /> 92<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Sau ruột thừa, niệu quản là vật liệu sẵn sàng,<br /> hữu dụng để làm van chuyển lưu trong phẫu<br /> thuật chuyển lưu ra da có kiểm soát với kết quả<br /> tốt và bền vững theo thời gian.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> Mor Y, Kajbafzadeh AM, German K, Mouriquand PD, Duffy<br /> PG, Ransley PG (1997). The role of ureter in the creation of<br /> Mitrofanoff channels in children. J Urol 157: 635-637.<br /> Nguyễn Văn Ân, Lê Văn Hiếu Nhân, Phạm Hữu Đoàn (2008).<br /> Chuyển lưu nước tiểu có kiềm chế theo nguyên tắc<br /> Mitrofanoff dùng niệu quản tại bệnh viện Bình Dân. Y Học<br /> TP. Hồ Chí Minh 12 (1): 232 -235.<br /> Đào Quang Oánh (2008). Bàng quang chuyển lưu ra da: kết<br /> quả trên những TH theo dỏi trên 3 năm tại BV Bình Dân. Y<br /> Học TP Hồ Chí Minh 12 (1): 251-256.<br /> Đào Quang Oánh, Ngô Đại Hải (2011). Sử dụng đoạn niệu<br /> quản đứt rời để tái tạo niệu quản trong phẫu thuật nội soi tán<br /> sỏi.. Y Học TP Hồ Chí Minh 15 (3): 557-568.<br /> Sinha S, Sen S, Chacko J, Karl S, Mathai J (2006). Use of the<br /> Mitrofanoff principle in urinary tract reconstruction:<br /> Experience with 122 children. J Ind Assoc Pediatr Surg 11 (4):<br /> 218-222.<br /> Tapre P, Sen S, Chacko J, Karl S (2005). The use of refluxing<br /> ureter in the creation of a Mitrofanoff channel in children<br /> undergoing bladder augmentation: Is a formal reimplantation<br /> necessary? Pediatr Surg Int 22: 250-254.<br /> Van Savage JG, Khoury AE, McLorie GA, Churchill BM<br /> (1996). Outcome analysis of Mitrofanoff principle applications<br /> using appendix and ureter to umbilical and lower quadrant<br /> stomal sites. J Urol 156 (5): 1794-1797.<br /> Woodhouse CRJ (1993). The Mitrofanoff principle for<br /> continent urinary diversion, in “Reconstruction Urology”,<br /> edited by G.Webster, R. Kirby, L. King & B. Goldwasser,<br /> Blackwell Scientific publication, vol 2, chap 40: 538-548.<br /> <br /> Ngày nhận bài báo:<br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo:<br /> <br /> 02/12/2013<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 304<br /> <br /> 28/10/2013<br /> 20/02/2014<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br />