Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật viêm tụy mãn

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ ÑIEÀU TRÒ PHAÃU THUAÄT VIEÂM TUÏY MAÕN<br /> Leâ Vaên Cöôøng*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Ñaët vaán ñeà: Vieâm tuïy maõn laø moät beänh maø coâng taùc ñieàu trò coøn gaëp nhieàu khoù khaên. Coâng trình nghieân<br /> cöùu naøy coù muïc ñích ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò vieâm tuïy maõn do soûi hoaëc coù daõn oáng tuïy chính baèng phaãu thuaät<br /> Puestow – Gillesby.<br /> Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Coâng trình nghieân cöùu öùng duïng treân 31 tröôøng hôïp vieâm tuïy maõn<br /> ñaõ ñöôïc ñieàu trò baèng phaãu thuaät Puestow – Gillesby taïi Beänh vieän Bình Daân töø naêm 1994 ñeán naêm 2003.<br /> Keát quaû: Qua nghieân cöùu chuùng toâi coù ñöôïc caùc keát quaû nhö sau:<br /> Soá löôïng beänh nhaân nam gaáp ñoâi nöõ. Ña soá beänh nhaân gaày.<br /> Coù 9 tröôøng hôïp vieâm tuïy maõn keøm tieåu ñöôøng vaø coù 4/9 tröôøng hôïp ñöôøng huyeát trôû veà bình thöôøng sau<br /> khi phaãu thuaät. Trieäu chöùng laâm saøng thöôøng gaëp laø ñau haï söôøn phaûi taùi ñi taùi laïi nhieàu laàn. Thôøi gian ñau töø<br /> vaøi tuaàn ñeán 5 naêm. Sieâu aâm thöôøng phaùt hieän oáng tuïy chính daõn vaø coù soûi trong oáng tuïy chính. Thôøi gian phaãu<br /> thuaät trung bình gaàn 2 giôø, thôøi gian naèm vieän trung bình laø 18 ngaøy. Keát quaû ñieàu trò qua theo doõi haäu phaãu<br /> vaø taùi khaùm toát, khoâng coù bieán chöùng quan troïng vaø khoâng coù töû vong.<br /> Keát luaän: Vôùi ñaùnh giaù ban ñaàu treân 31 beänh nhaân vieâm tuïy maõn do soûi hoaëc vôùi oáng tuïy chính daõn ñöôïc<br /> ñieàu trò baèng phaãu thuaät Puestow – Gillesby, chuùng toâi tin raèng ñaây laø phöông phaùp an toaøn vaø höõu hieäu ñeå<br /> ñieàu trò vieâm tuïy maõn vôùi oáng tuïy daõn.<br /> <br /> SUMMARY<br /> RESULTS OF THE TREATMENT OF CHRONIC PANCREATITIS BY SURGERY<br /> Le Van Cuong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 367 - 374<br /> <br /> Background: Chronic pancreatitis was a disease that the treatment is difficult and complex. The aim of this<br /> research is evaluated of the treatment of chronic pancreatitis by Puestow – Gillesby procedure.<br /> Methods: The study is performed on 31 patients of chronic pancreatitis with dilated pancreatic duct<br /> underwent surgery with Puestow – Gillesby procedure at Binh Dan hospital since 1994 to 2003.<br /> Results: The results of this study are showed as below:<br /> – The sexual ratio was about 1 per 2 female for male.<br /> – In majority of patients are thin.<br /> – There are 4 in 9 patients chronic pancreatitis with diabetes after this treatment the glycemia return to<br /> normal level.<br /> –The main clinical symptom of chronic pancreatitis is epigastric pain.<br /> –Ultra sound with the picture of dilated pancreatic duct and stones in pancreatic duct.<br /> –The mean operative time was nearly 2 hours and the mean hospital stay was 18 days.<br /> –There are no major complications and no mortality.<br /> Conclusions: With a preliminary report of 31 cases we believed that Puestow – Gillesby procedure is safe<br /> and useful in the chronic pancreatitis with dilated pancreatic duct.<br /> * BM Giaûi Phaãu ÑH Y Döôïc TP. HCM, Phoù CN BM Ngoaïi TQ, TTÑTBDCBYT TP. HCM<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 367<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Beänh vieâm tuïy maõn laø moät beänh maø nguyeân<br /> nhaân laø do röôïu chieám töø 46%(11) ñeán 55%(10). ÔÛ caùc<br /> nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån coâng taùc chaån ñoaùn<br /> döïa vaøo caùc xeùt nghieäm sinh hoaù nhö: SecretinCholecystokinin test, NBT-Para- Aminobenzoic Acid<br /> test, Cholesteryl- (C13) Octanoate breath test, Faecal<br /> Elastase test. Trong chaån ñoaùn baèng hình aûnh, ngoaøi<br /> sieâu aâm, CT Scan, ñaëc bieät chuïp ñöôøng maät baèng kyõ<br /> thuaät coäng höôûng töø 3 chieàu(13). Ñieàu trò vieâm tuïy<br /> maõn hieän nay coù raát nhieàu phöông phaùp nhö ñieàu trò<br /> noäi khoa baèng Octreotide, Samatostatin, ñieàu trò baèng<br /> noäi soi caét cô voøng ñeå laáy soûi, ñaët stent keát hôïp vôùi taùn<br /> soûi ngoaøi cô theå. Trong phaãu thuaät cuõng coù raát nhieàu<br /> phöông phaùp nhö phaãu thuaät Puestow-Gillesby, phaãu<br /> thuaät Whipple, phaãu thuaät Frey, caét phaàn xa cuûa tuïy,<br /> caét troïn tuïy(10) vaø gheùp tuïy. Gaàn ñaây coù nhieàu taùc giaû<br /> aùp duïng phöông phaùp caét ñaàu tuïy baûo toàn taù traøng laø<br /> moät kyõ thuaät môùi vaø hieäu quaû toát(3). ÔÛ nöôùc ta, chaån<br /> ñoaùn chuû yeáu döïa vaøo sieâu aâm vaø CT Scan, caùc phaãu<br /> thuaät ñeå ñieàu trò vieâm tuïy maõn chöa ñöôïc aùp duïng<br /> roäng raûi. Coâng trình naøy coù muïc tieâu aùp duïng vaø ñaùnh<br /> giaù keát quaû phaãu thuaät Puestow- Gillesby trong ñieàu<br /> trò vieâm tuïy maõn coù daõn oáng tuïy chính.<br /> <br /> quan ñeán dòch teå, trieäu chöùng laâm saøng, caän laâm<br /> saøng, phöông phaùp phaãu thuaät, theo doõi laâu daøi qua<br /> taùi khaùm. Chæ ñònh phaãu thuaät trong coâng trình<br /> nghieân cöùu naøy laø: beänh nhaân bò vieâm tuïy maõn ñau<br /> buïng taùi ñi taùi laïi nhieàu laàn ñieàu trò noäi khoa khoâng<br /> hieäu quaû vaø sieâu aâm thaáy oáng tuïy chính daõn coù soûi<br /> hoaëc khoâng coù soûi tuïy. Caùc beänh nhaân ñöôïc phaãu<br /> thuaät theo phöông phaùp Puestow- Gillesby, noái oáng<br /> tuïy chính ruoät non theo kieåu Roux- en - Y. Mieäng noái<br /> daøi töø 6- 10 cm, khaâu moät lôùp baèng chæ khoâng tan<br /> hoaëc khaâu 2 lôùp, lôùp trong baèng chæ tan chaäm, lôùp<br /> ngoaøi baèng chæ khoâng tan. Soûi tuïy ñöôïc göûi phaân tích<br /> thaønh phaàn hoùa hoïc taïi Trung taâm dòch vuï phaân tích<br /> thí nghieäm TP. Hoà Chí Minh.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ<br /> Giôùi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Trong 31 beänh nhaân bò vieâm tuïy maõn ñöôïc ñieàu<br /> trò phaãu thuaät taïi Beänh Vieän Bình Daân coù 20 beänh<br /> nhaân nam vaø 11 beänh nhaân nöõ.<br /> Nu: 9<br /> 33%<br /> <br /> ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> <br /> Nam:<br /> <br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> <br /> 18<br /> <br /> Laø 31 beänh nhaân vieâm tuïy maõn coù daõn oáng tuïy<br /> chính ñöôïc chaån ñoaùn vaø ñieàu trò phaãu thuaät noái oáng<br /> tuïy ruoät non theo phöông phaùp Puestow- Gillesby taïi<br /> Beänh Vieän Bình Daân töø naêm 1994 ñeán naêm 2003.<br /> Tieâu chuaån choïn beänh cuûa nghieân cöùu naøy laø beänh<br /> nhaân ñau thöôïng vò laâu daøi ñieàu trò noäi thaát baïi vôùi<br /> hình aûnh treân sieâu aâm hoaëc CT Scan coù daõn oáng tuïy<br /> chính coù theå keøm coù soûi tuïy hoaëc khoâng coù soûi.<br /> Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Laø nghieân cöùu öùng duïng trong ñoù coù 25 beänh<br /> nhaân laø tieàn cöùu (töø 1997 - 2003) vaø 6 beänh nhaân laø<br /> hoài cöùu (töø 1994 - 1996). Moåi beänh nhaân ñöôïc laøm<br /> beänh aùn nghieân cöùu ghi nhaän ñaày ñuû caùc yeáu toá lieân<br /> <br /> 368<br /> <br /> 67%<br /> <br /> Bieåu ñoà 1. Giôùi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> <br /> Nhaän xeùt: Keát quaû treân cho thaáy nam giôùi bò vieâm<br /> tuïy maõn gaáp ñoâi nöõ giôùi.<br /> Tuoåi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Baûng 1. Tuoåi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Giôùi<br /> Tuoåi trung bình<br /> <br /> Nam<br /> 53,4<br /> <br /> Nöõ<br /> 35,6<br /> <br /> Tính Chung<br /> 44,5<br /> <br /> Tuoåi trung bình cuûa beänh nhaân vieâm tuïy maõn laø<br /> 44,5 tuoåi. Tuoåi cuûa nöõ giôùi bò vieâm tuïy maõn trung<br /> bình laø 35,6 tuoåi treû hôn nam giôùi 53,4 tuoåi. Beänh<br /> nhaân coù tuoåi treû nhaát trong maãu nghieân cöùu laø 20<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> tuoåi vaø beänh nhaân coù tuoåi lôùn nhaát laø 79 tuoåi.<br /> <br /> Veà tính chaát vaø cöôøng ñoä ñau:<br /> <br /> Vuøng sinh soáng vaø ngheà nghieäp cuûa<br /> beänh nhaân<br /> <br /> Ñau döõ doäi chieám 25/31 tröôøng hôïp<br /> <br /> Vuøng sinh soáng<br /> <br /> Ñau töøng côn treân neàn aâm æ 10/31 tröôøng hôïp<br /> <br /> Baûng 2: Vuøng sinh soáng vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> <br /> Ña soá ñau taùi ñi taùi laïi nhieàu laàn 30/31 tröôøng hôïp<br /> <br /> Vuøng sinh soáng Thoân Queâ Thaønh Thò Mieàn Nuùi<br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 17<br /> 11<br /> 3<br /> <br /> Toång<br /> 31<br /> <br /> Ngheà nghieäp vaø vieâm tuïy maõn<br /> Baûng 3. Ngheà nghieäp vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Ngheà<br /> Laøm ruoäng<br /> Buoân baùn<br /> Thôï may<br /> Laøm raãy<br /> Noäi trôï<br /> Thôï söûa chöõa<br /> Baûo veä<br /> Taøi xeá<br /> Giaùo vieân<br /> Ñaïp xích loâ<br /> Hoïa só<br /> Hoïc sinh<br /> <br /> Tröôøng Hôïp<br /> 9<br /> 4<br /> 4<br /> 3<br /> 3<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Qua baûng 2 vaø 3 chuùng ta thaáy beänh nhaân ôû thoân<br /> queâ vaø coù ngheà ngieäp laøm ruoäng chieám tyû leä cao.<br /> Thôøi gian naèm vieän<br /> <br /> Thôøi gian trung bình (ngaøy)<br /> <br /> Ñau veà ñeâm chieám 19/31 tröôøng hôïp<br /> Ñau coù höôùng lan ra sau löng coù 17/31 tröôøng<br /> hôïp vaø lan leân vai coù 6/31 tröôøng hôïp<br /> Sieâu aâm<br /> Baûng 6. Hình aûnh sieâu aâm cuûa vieâm tuïy maõn<br /> Hình aûnh<br /> Daõn oáng tuïy chính<br /> Soûi tuïy + Daõn oáng tuïy chính<br /> Soûi oáng tuïy + Daõn oáng maät chuû<br /> Oáng maät chuû daõn coù soûi oáng maät chuû<br /> U ñaàu tuïy trong nang<br /> Soûi tuïy + soûi tuùi maät<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 25<br /> 18<br /> 6<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Coù 3 tröôøng hôïp chaån ñoaùn sieâu aâm coù soûi tuïy vaø<br /> daõn oáng tuïy chính nhöng khi moå chæ thaáy daõn oáng<br /> tuïy chính maø tìm khoâng thaáy soûi.<br /> Coù 1 tröôøng hôïp chaån ñoaùn sieâu aâm laø oáng maät<br /> chuû daõn vaø coù soûi oáng maät chuû nhöng chaån ñoaùn sau<br /> moå laø vieâm tuïy maõn do soûi ôû ñaàu tuïy gaây ngheït maät.<br /> Caùc xeùt nghieäm sinh hoaù<br /> <br /> Baûng 4. Thôøi gian naèm vieän<br /> Phaân boá thôøi gian<br /> <br /> Ñau lieân tuïc, aâm æ 4/31 tröôøng hôïp<br /> <br /> Tieàn<br /> phaãu<br /> 8,9<br /> <br /> Haäu<br /> phaãu<br /> 9,6<br /> <br /> Toång ngaøy<br /> naèm vieän<br /> 18<br /> <br /> Qua keát quaû treân cho thaáy thôøi gian naèm vieän<br /> trung bình cuûa beänh nhaân vieâm tuïy maõn ñöôïc ñieàu trò<br /> phaãu thuaät Puestow- Gillesby laø 18 ngaøy, soá ngaøy tieàn<br /> phaãu vaø haäu phaãu gaàn töông ñöông nhau laø 9 ngaøy.<br /> Trieäu chöùng laâm saøng cuûa beänh vieâm<br /> tuïy maõn<br /> Baûng 5. Trieäu chöùng laâm saøng cuûa vieâm tuïy maõn<br /> Trieäu chöùng<br /> Ñau thöôïng vò<br /> Buoàn noân<br /> Chaùn aên<br /> Ñau thöôïng vò + haï söôøn phaûi + soát<br /> Ñau thöôïng vò + haï söôøn phaûi<br /> Vaøng maét, vaøng da keøm ñau thöôïng vò<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 31<br /> 17<br /> 19<br /> 5<br /> 4<br /> 4<br /> <br /> Nhoùm maùu<br /> Baûng 7. Nhoùm maùu vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Nhoùm Maùu<br /> Tyû Leä<br /> <br /> O<br /> B<br /> A<br /> AB<br /> 16 (51,6%) 11 (35,4%) 3 (9,6%) 1 (3,2%)<br /> <br /> Qua keát quaû treân cho thaáy beänh vieâm tuïy maõn<br /> trong maãu nghieân cöùu naøy nhoùm maùu O chieám tyû<br /> leä cao.<br /> Tieåu ñöôøng vaø vieâm tuïy maõn<br /> <br /> Trong 31 tröôøng hôïp vieâm tuïy maõn ñöôïc phaãu<br /> thuaät baèng phöông phaùp Puestow- Gillesby chuùng toâi<br /> ghi nhaän ñöôïc 9 tröôøng hôïp coù ñöôøng huyeát trong<br /> maùu cao töø 1,4 g/l ñeán 3 g/l vaø tröôùc moå ñeàu ñöôïc<br /> ñieàu trò tieåu ñöôøng baèng Diamicron hoaëc Insulin.<br /> Trong 9 tröôøng hôïp naøy coù 4 tröôøng hôïp sau moå<br /> ñöôøng huyeát trong maùu trôû veà bình thöôøng vaø khoâng<br /> caàn ñieàu trò thuoác tieåu ñöôøng.<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 369<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> Löôïng amylase trong maùu, nöôùc tieåu vaø<br /> trong oáng tuïy chính ôû beänh vieâm tuïy<br /> maõn<br /> <br /> Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu coù oáng tuïy chính daõn<br /> nhöng coù 22 tröôøng hôïp coù soûi, 2 tröôøng hôïp coù soûi<br /> naèm trong nhu moâ tuïy vaø 9 tröôøng hôïp khoâng coù soûi.<br /> <br /> Trong 31 tröôøng hôïp vieâm tuïy maõn ñaõ ñöôïc phaãu<br /> thuaät coù 19 tröôøng hôïp Amylase nöôùc tieåu cao treân<br /> 1.000 ñôn vò trong 19 beänh nhaân naøy 1 tröôøng hôïp<br /> Amylase maùu thaáp hôn 185 ñôn vò, 6 tröôøng hôïp<br /> Amylase maùu töø 361-735 ñôn vò vaø 6 tröôøng hôïp<br /> Amylase maùu lôùn hôn 1.000 ñôn vò.<br /> <br /> Thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa soûi tuïy<br /> <br /> Trong luùc phaãu thuaät coù 14/31 tröôøng hôïp ñöôïc<br /> choïc doø laáy dòch trong oáng tuïy chính ñeå thöû cho thaáy<br /> noàng ñoä Amylase trong dòch laáy töø oáng tuïy chính töø<br /> 66.000- 334.410 ñôn vò.<br /> Giaûi phaãu beänh<br /> <br /> Ñaëc bieät coù 2 tröôøng hôïp trong luùc moå laàn ñaàu<br /> ñöôïc chaån ñoaùn laø vieâm tuïy maõn coù daõn oáng tuïy do<br /> soûi vaø ñöôïc noái oáng tuïy ruoät non theo phöông phaùp<br /> Puestow - Gillesby nhöng sau ñoù 5 thaùng beänh nhaân<br /> nhaäp vieän vaø ñöôïc moå laïi, moät tröôøng hôïp ngheït taù<br /> traøng do u ñaàu tuïy. Tröôøng hôïp thöù hai laø taéc ruoät do<br /> ung thö aên lan khaép oå buïng giai ñoaïn cuoái. Caû hai<br /> tröôøng hôïp ñeàu coù giaûi phaãu beänh laø carcinoma<br /> tuyeán. Hai tröôøng hôïp naøy chuùng toâi khoâng ñöa vaøo<br /> maãu nghieân cöùu.<br /> Troïng löôïng beänh nhaân vieâm tuïy maõn<br /> Baûng 8. Caân naëng trung bình vaø beänh vieâm tuïy maõn:<br /> Nam<br /> 45,5<br /> <br /> Nöõ<br /> 43,3<br /> <br /> Tính Chung<br /> 44,4<br /> <br /> Keát quaû cho thaáy troïng löôïng cô theå cuûa beänh<br /> nhaân vieâm tuïy maõn laø 44,4 kg.<br /> Soûi trong vieâm tuïy maõn<br /> Baûng 9. Soûi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Sang thöông vaø Nhieàu soûi Coù ít soûi Coù soûi nhöng Khoâng<br /> (>5 vieân)<br /> soûi tuïy<br /> chìm tromg nhu coù soûi<br /> moâ tuïy khoâng<br /> laáy ñöôïc<br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 12<br /> 8<br /> 2<br /> 9<br /> <br /> 370<br /> <br /> CaCO3 = 88,3%<br /> CaC2O4 = 6,6%<br /> Protein = 3,8% (trong ñoù coù 17 acid<br /> amin khaùc nhau)<br /> MgCO3 = 0,85%<br /> Ca3(PO4)2 = 0,35%<br /> <br /> Trong maãu nghieân cöùu chuùng toâi chæ laøm sinh<br /> thieát 11 tröôøng hôïp vaø caû 10 tröôøng hôïp naøy keát quaû<br /> giaûi phaãu beänh ñeàu coù keát quaû laø moâ tuïy vieâm maõn vaø<br /> moät tröôøng hôïp moâ vieân baùn caáp.<br /> <br /> Giôùi<br /> Troïng Löôïng Cô Theå (Kg)<br /> <br /> Qua phaân tích 2 maãu soûi tuïy 1 ôû nam vaø 1 ôû nöõ<br /> chuùng toâi ñöôïc keát quaû nhö sau:<br /> <br /> Thôøi gian phaãu thuaät, thôøi gian oáng<br /> tieâu hoaù hoaït ñoäng trôû laïi vaø thôøi gian<br /> theo doõi beänh qua taùi khaùm<br /> Baûng 10. Thôøi gian phaãu thuaät, thôøi gian ñaùnh hôi<br /> ñöôïc sau moå vaø thôøi gian theo doõi beänh sau moå<br /> Caùc thôøi gian theo doõi trong vaø sau phaãu<br /> thuaät<br /> Thôøi gian phaãu thuaät (phuùt)<br /> Thôøi gian beänh nhaân ñaùnh hôi ñöôïc sau<br /> moå (ngaøy)<br /> Thôøi gian theo doõi beänh (thaùng)<br /> <br /> Thôøi gian trung<br /> bình<br /> 117,3<br /> 2,3<br /> 31,2<br /> <br /> Qua keát quaû ôû baûng 10 cho thaáy thôøi gian phaãu<br /> thuaät theo phöông phaùp Puestow- Gillesby trung bình<br /> laø 117,3 phuùt. Thôøi gian beänh nhaân ñaùnh hôi ñöôïc<br /> sau moå laø 2,3 ngaøy vaø thôøi gian theo doõi beänh sau moå<br /> trung bình laø 31.2 thaùng. Tuy nhieân soá beänh nhaân<br /> ñöôïc theo doõi qua taùi khaùm 27 tröôøng hôïp vaø coù 4<br /> beänh nhaân khoâng ñeán taùi khaùm neân khoâng theo doõi<br /> dieãn tieán ñöôïc.<br /> Dieãn tieán haäu phaãu töø ngaøy moå ñeán<br /> ngaøy beänh nhaân ra vieän<br /> Thôøi gian haäu phaãu trung bình hôn 9 ngaøy nhö<br /> keát quaû ôû baûng 4 trong thôøi gian naøy chuùng toâi coù<br /> ñieàu trò khaùng sinh cho taát caû 31 tröôøng hôïp. Khaùng<br /> sinh ñöôïc duøng raát nhieàu loaïi nhö Rocephin, Unasyn,<br /> Augmentin, Zinacef, Kefadim, Tarceforksym, Cefobis,<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> Intrataxim...Thôøi gian duøng khaùng sinh trung bình laø<br /> 6 ngaøy, sau moå keát quaû beänh nhaân ñaùnh hôi ñöôïc sau<br /> 2,3 ngaøy khoâng coù tröôøng hôïp naøo nhieãm trung haäu<br /> phaãu, khoâng coù bieán chöùng xì doø mieäng noái. Toùm laïi<br /> trong 31 tröôøng hôïp khoâng coù bieán chöùng quan troïng<br /> naøo sau moå.<br /> Dieãn tieán theo doõi laâu daøi<br /> Baûng 11. Ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò<br /> Dieãn Tieán<br /> Taùc Giaû<br /> Chuùng toâi<br /> Wilson vaø coäng söï<br /> Gonzalez vaø coäng söï<br /> Arnaud vaø coäng söï<br /> Nguyeãn Ngoïc Bích<br /> <br /> Heát Ñau<br /> <br /> Ít Ñau Hôn<br /> Tröôùc Moå<br /> 64,7 %<br /> 35,2 %<br /> 76 %<br /> 98 % bôùt ñau<br /> 92 % toát vaø trung bình<br /> 3/18<br /> 15/18<br /> <br /> Töû Vong<br /> 0/31<br /> 1/ 20<br /> 1/ 49<br /> 1,6 %<br /> 0/18<br /> <br /> Thôøi gian theo doõi trung bình laø 31.2 thaùng trong<br /> ñoù ñöôïc tröïc tieáp theo doõi qua taùi khaùm 27 tröôøng hôïp<br /> chuùng toâi ñaùnh giaù keát quaû vaø so saùnh vôùi caùc keát quaû<br /> cuûa caùc taùc giaû khaùc nhö trong baûng 11.<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> Giôùi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Baûng 12. Giôùi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Giôùi<br /> Soá beänh Soá beänh nhaân<br /> Taùc giaû<br /> nhaân nam<br /> nöõ<br /> Chuùng toâi<br /> 20<br /> 11<br /> Gonzalez vaø coäng söï<br /> 34<br /> 15<br /> <br /> Toång soá<br /> maãu<br /> 31<br /> 49<br /> <br /> Qua keát quaû ôû baûng 12 cho thaáy keát quaû cuûa<br /> chuùng toâi vaø cuûa Gonzalez coù tyû leä beänh nhaân vieâm<br /> tuïy maõn ôû nam giôùi gaáp ñoâi nöõ giôùi. Coù leû tyû leä beänh<br /> nhaân nam bò vieâm tuïy maõn nhieàu hôn ôû nöõ vì beänh<br /> nhaân nam coù tyû leä vieâm tuïy maõn do röôïu khaù phoå<br /> bieán.<br /> Tuoåi vaø beänh vieâm tuïy maõn<br /> Qua keát quaû ôû baûng 1 chuùng ta thaáy tuoåi trung<br /> bình cuûa beänh nhaân vieâm tuïy maõn ñöôïc ñieàu trò taïi<br /> Beänh Vieän Bình Daân laø 44,5 tuoåi neáu so saùnh vôùi keát<br /> quaû nghieân cöùu cuûa Gonzalez(9) treân 49 beänh nhaân<br /> vieâm tuïy maõn ñöôïc ñieàu trò phaãu thuaät coù tuoåi trung<br /> bình laø 35 ± 13. Nhö vaäy beänh nhaân thöôøng gaëp<br /> trong beänh vieâm tuïy maõn ôû ñoä tuoåi trung nieân.<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Vuøng sinh soáng vaø ngheà nghieäp cuûa<br /> beänh vieâm tuïy maõn<br /> Qua keát quaû ôû baûng 2 vaø 3 cho chuùng ta thaáy<br /> beänh nhaân ôû thoân queâ vaø coù ngheà nghieäp laøm ruoäng<br /> coù tyû leä bò vieâm tuïy maõn nhieàu nhaát. Tuy nhieân söï<br /> phaân boá vuøng sinh soáng vaø ngheà nghieäp raát phaân taùn<br /> khoâng theå keát luïan<br /> â ñöôïc ngheà naøo hay vuøng sinh<br /> soáng naøo deå maéc beänh vieâm tuïy maõn.<br /> Thôøi gian naèn vieän<br /> Qua keát quaû nghieân cöùu ôû baûng 4 chuùng ta thaáy<br /> thôøi gian naèm vieän ñeå ñieàu trò vieâm tuïy maõn laø 18<br /> ngaøy neáu so vôùi keát quaû cuûa Arnaud vaø coäng söï (4) thì<br /> thôøi gian naèm vieän ñeå ñieàu trò phaãu thuaät noái oáng tuïy<br /> - ruoät non ñieàu trò vieâm tuïy maõn laø 16 ngaøy. Neáu<br /> beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn sôùm thì thôøi gian tieàn<br /> phaãu coù theå ruùt ngaén hôn vaø thôøi gian naèm vieän seõ<br /> ngaén hôn.<br /> Trieäu chöùng laâm saøng cuûa vieâm tuïy maõn<br /> Qua keát quaû ôû baûng 5 cho thaáy beänh nhaân vieâm<br /> tuïy maõn trieäu chöùng laâm saøng chuû yeáu laø ñau thöôïng<br /> vò, coù moät soá tröôøng hôïp ñau ôû haï söôøn phaûi, haï söôøn<br /> traùi hoaëc ñau löng. Tính chaát ñau vaø möùc ñoä ñau raát<br /> thay ñoåi, tuy nhieân ñau buïng vuøng thöôïng vò taùi ñi taùi<br /> laïi nhieàu laàn ñieàu trò noäi khoa khoù thaønh coâng ñoù laø<br /> ñaëc ñieåm cuûa beänh vieâm tuïy maõn do ñoù theo Denton<br /> vaø coäng söï(7) ñau laø trieäu chöùng quan troïng vaø chæ<br /> ñònh moå vieâm tuïy maõn taát caû caùc tröôøng hôïp laø vì<br /> ñau. Muïc ñích cuûa ñieàu trò vieâm tuïy maõn baèng phaãu<br /> thuaät laø ñieàu trò trieäu chöùng maø quan troïng nhaát laø<br /> trieäu chöùng ñau chöù khoâng ñieàu trò ñöôïc nguyeân<br /> nhaân gaây vieâm tuïy maõn(8). Ñaëc bieät khi beänh nhaân coù<br /> trieäu chöùng vaøng da ñeàu do soûi tuïy gaây ngheït ñoaïn<br /> cuoái oáng maät chuû. Coù 1 tröôøng hôïp chaån ñoaùn tröôùc<br /> moå laø nhieãm truøng ñöôøng maät do soûi nhöng khi moå<br /> ra môùi phaùt hieän laø vieâm tuïy maõn do soûi vaø coù bieán<br /> chöùng gaây ngheït ñoaïn cuoái oáng maät chuû. Do ñoù khi<br /> ñieàu trò vieâm tuïy maõn do soûi coù bieán chöùng gaây ngheït<br /> maät caàn xöû trí ñieàu trò phoái hôïp ngheït maät do soûi tuïy.<br /> Sieâu aâm vaø vieâm tuïy maõn<br /> Taát caû 31 tröôøng hôïp beänh nhaân ñeàu ñöôïc chaån<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 371<br /> <br />