Đánh giá kết quả điều trị sỏi niệu quản 1/3 trên bằng phương pháp tán sỏi qua nội soi niệu quản ngược dòng với nguồn tán laser tại Bệnh viện Quân Y 175

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SỎI NIỆU QUẢN 1/3 TRÊN<br /> BẰNG PHƯƠNG PHÁP TÁN SỎI QUA NỘI SOI NIỆU QUẢN<br /> NGƯỢC DÒNG VỚI NGUỒN TÁN LASER TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 175<br /> Nguyễn Việt Cường*, Hoàng Thanh Bình*, Nguyễn Thị Hồng Oanh*, Nguyễn Thành Đức*,<br /> Trương Văn Thuận*, Hoàng Mạnh Hải*, Đỗ Trung Nam*, Nguyễn Văn Khẩn*, Hoàng Trọng Nghĩa*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả nội soi tán sỏi niệu quản ngược dòng bằng năng lượng Laser điều trị sỏi niệu<br /> quản 1/3 trên.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang các bệnh nhân có sỏi niệu<br /> quản 1/3 trên được tán sỏi nội soi niệu quản bằng năng lượng Laser tại khoa Ngoại Tiết niệu bệnh viện quân y<br /> 175 từ 1/2012 – 12/ 2014.<br /> Kết Quả nghiên cứu: 61 bệnh nhân (nam: 45; nữ: 16) với 61 niệu quản có sỏi đoạn 1/3 trên, kích thước sỏi<br /> trung bình: 12,4 ± 2,9 mm (9 – 20); thời gian tán trung bình: 23,5 ± 11,2 phút (15 – 52); ngày nằm hậu phẫu<br /> trung bình: 2,7 ± 1,2 ngày (1 – 7); tỷ lệ thành công: 59/61 trường hợp (96,8%); khi tiếp cận được sỏi, tỷ lệ sạch<br /> sỏi: 100%; tỷ lệ tai biến, biến chứng chung: 3/59 trường hợp (5,1%). Các trường hợp không thành công bao gồm:<br /> sỏi cao di chuyển lên thận khi tán (1/61); sỏi to, khảm, niêm mạc dưới sỏi phù nề dạng pô – líp (1/61).<br /> Kết luận: Nội soi tán sỏi niệu quản ngược dòng bằng năng lượng laser với máy soi bán cứng điều trị sỏi<br /> niệu quản 1/3 trên có tỷ lệ thành công cao (96,8%), tỷ lệ tai biến, biến chứng thấp (5,1%) và thường là biến<br /> chứng nhẹ.<br /> Từ khóa: sỏi niệu quản<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ASSESS RESULTS OF RETROGRADE ENDOSCOPIC URETEROLITHOTRIPSY<br /> WITH LASER THERAPY IN TREATMENT OF PROXIMAL URETERAL STONNES<br /> AT MILITARY HOSPITAL 175<br /> Nguyen Viet Cuong, Hoang Thanh Binh, Nguyen Thi Hong Oanh, Nguyen Thanh Duc,<br /> Truong Van Thuan, Hoang Manh Hai, Do Trung Nam, Nguyen Van Khan, Hoang Trong Nghia<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - No 4 - 2015: 193 - 198<br /> Objectives: Assess results of retrograde endoscopic ureterolithotripsy with laser therapy in treatment of<br /> proximal ureteral stones.<br /> Materials and methods: prospective, cross – sectional descriptive studying patients with proximal ureteral<br /> stone, who have been treated by retrograde endoscopic ureterolithotripsy with laser therapy at the Department of<br /> Urology – Military Hospital 175 from 1/2012 – 12/2014.<br /> Results: 61 patients (male: 45; female: 16) with 61 ureters having proximal stones, stones size: 12.4 ± 2.9<br /> mm (9 – 20); operation time: 23.5 ± 11.2 min (15 – 52); hospital time of post operation: 2.7 ± 1.2 days (1 – 7);<br /> successful rate: 59/61 (96.8%); stone – free rate: 59/59 (100%); overall complications: 5.1%. Unsuccessful cases:<br /> stone moving up to the kidney (1/61); impacted stone (1/61).<br /> Conclusions: Retrograde endoscopic ureterolithotripsy by semi-regid ureteroscope with laser therapy has<br /> high successful rate and low rate of complications in treatment of proximal ureteral stones.<br /> * Bệnh viện 175<br /> Tác giả liên lạc: TS.BS. Nguyễn Việt Cường<br /> <br /> ĐT: 0903704056<br /> <br /> Email: cuongnguyen175@yahoo.com.vn<br /> <br /> 193<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> Key words: ureteral stone.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Sỏi niệu quản là bệnh thường gặp, chiếm<br /> khoảng 28–40% sỏi tiết niệu, đứng thứ hai sau<br /> sỏi thận. Đây là loại sỏi gây bế tắc và thương tổn<br /> sớm ở đường tiết niệu trên nếu không được điều<br /> trị kịp thời(7).<br /> Trước đây, điều trị sỏi niệu quản chủ yếu<br /> là mổ mở lấy sỏi. Hiện nay có nhiều phương<br /> pháp hiện đại như tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi<br /> qua da, nội soi qua hoặc sau phúc mạc lấy sỏi<br /> niệu quản, tán sỏi niệu quản qua nội soi niệu<br /> quản ngược dòng.<br /> Tán sỏi qua nội soi niệu quản ngược dòng là<br /> một phương pháp điều trị ít xâm hại được ưu<br /> tiên lựa chọn. Nguồn năng lượng tán có thể là<br /> khí nén, siêu âm và laser. Mỗi nguồn năng lượng<br /> có những ưu điểm và hạn chế riêng. Dùng năng<br /> lượng Laser có ưu việt hơn hẳn do có thể phá<br /> hủy được mọi loại sỏi, không phụ thuộc vào độ<br /> cứng và kích thước của sỏi. Những trường hợp<br /> có niêm mạc sùi giả polip bọc quanh sỏi, có thể<br /> dùng laser đốt niêm mạc sùi, sau đó tán sỏi(2,3).<br /> Phương pháp tán sỏi qua nội soi niệu quản<br /> ngược dòng với nguồn tán laser điều trị sỏi niệu<br /> quản đoạn giữa và dưới đã được áp dụng rộng<br /> rãi ở Việt nam từ những năm đầu của thế kỉ 21và<br /> ngày càng hoàn thiện. Tuy nhiên, với sỏi niệu<br /> quản đoạn 1/3 trên các nhà niệu khoa vẫn còn<br /> ngần ngại khi chỉ định và những nghiên cứu về<br /> vấn đề này chưa nhiều.<br /> Để góp phần xác định giá trị của phương<br /> pháp, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài trên<br /> nhằm mục tiêu: đánh giá kết quả nội soi tán sỏi<br /> niệu quản ngược dòng bằng năng lượng Laser<br /> điều trị sỏi niệu quản 1/3 trên tại bệnh viện Quân<br /> Y 175.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNGPHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng<br /> Gồm các bệnh nhân (BN) sỏi niệu quản<br /> (SNQ) 1/3 trên được nội soi niệu quản tán sỏi<br /> bằng Laser tại khoa tiết niệu bệnh viện Quân Y<br /> <br /> 194<br /> <br /> 175- bộ Quốc phòng từ tháng 1 năm 2012 đến<br /> tháng 12 năm 2014.<br /> Các bệnh nhân được khám lâm sàng, làm<br /> các xét nghiệm thường qui, siêu âm chụp Xquang tiết niệu thường (KUB) và chụp thận<br /> thuốc tĩnh mạch (UIV). Một số trường hợp sỏi<br /> kém cản quang được chụp cắt lớp vi tính đa lát<br /> cắt (MS. CT.Scan) hệ niệu có dựng hình niệu<br /> quản.<br /> <br /> Tiêu chuẩn lựa chọn<br /> BN có sỏi NQ 1/3 trên một hoặc hai bên<br /> trên hệ niệu, có kết hợp sỏi thận hoặc không,<br /> kích thước sỏi ≤ 20 mm, có chỉ định điều trị<br /> bằng phương pháp tán sỏi nội soi NQ ngược<br /> dòng, hợp tác tham gia nghiên cứu sau khi<br /> được tư vấn.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Tiến cứu có can thiệp, mô tả cắt ngang,<br /> không đối chứng.<br /> Các chỉ tiêu nghiên cứu<br /> * Đặc điểm BN:<br /> - Tuổi, giới, một số triệu chứng lâm sàng,<br /> tiền sử phẫu thuật, bệnh kết hợp.<br /> * Đặc điểm sỏi: Vị trí, số lượng, kích thước,<br /> đậm độ cản quang, màu sắc của sỏi<br /> * Đặc điểm của đường niệu phía trên sỏi:<br /> Mức độ ứ nước của thận, hình dáng đài bể thận,<br /> chức năng thận bên có sỏi trên UIV, hình dáng<br /> của NQ, lưu thông đường niệu.<br /> * Kết quả nội soi tán sỏi niệu quản<br /> (NSTSNQ).<br /> - Tỉ lệ thành công, thời gian tán, tỉ lệ đặt<br /> sonde JJ.<br /> - Đặc điểm sỏi và hệ niệu, kết quả ngay sau<br /> tán, những khó khăn khi tiến hành phẫu thuật,<br /> tai biến gặp phải, nguyên nhân và cách khắc<br /> phục.<br /> - Thống kê ngày điều trị hậu phẫu, thời<br /> gian rút thông tiểu, các biến chứng sớm sau<br /> phẫu thuật.<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> - Kết quả khi tái khám: Sạch sỏi, cải thiện<br /> giãn đài bể thận và chức năng thận. (bệnh nhân<br /> được tái khám sau 1 tháng và 3 tháng, chụp<br /> KUB, Siêu âm, UIV, xạ hình thận nếu có)<br /> <br /> Phương tiện nghiên cứu<br /> Bộ NSTSNQ gồm ống soi cứng 9.5Fr KarlStorz, máy tán sỏi Laser Sphinx Ho: YAG- Fiber<br /> 400-600 micron của hãng Lisa Laser CHLB Đức.<br /> Máy X-quang C- arm, dây dẫn đường, rọ bắt sỏi.<br /> Qui trình nội soi tán sỏi niệu quản<br /> Bệnh nhân được gây tê tủy sống hoặc gây<br /> mê nội khí quản. Nằm tư thế sản khoa. Đặt máy<br /> soi vào bàng quang (BQ), xác định 2 miệng NQ.<br /> Luồn dây dẫn đường qua miệng NQ, đưa ống<br /> soi theo dây dẫn tiếp cận sỏi. Luồn đây dẫn qua<br /> sỏi làm dây dẫn an toàn, rút máy soi, để dây dẫn<br /> an toàn ngoài máy soi và đưa lại máy soi tiếp<br /> cận sỏi. Sỏi được tán vụn bằng đầu tán Laser, đối<br /> với những mảnh sỏi lớn hơn được lấy ra ngoài<br /> bằng rọ bắt sỏi. Đặt nòng NQ bằng thông JJ sau<br /> tán sỏi. Đặt sonde tiểu lưu 24 giờ. Rút thông JJ<br /> sau 1 tháng.<br /> <br /> Xử lí số liệu<br /> Các số liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS<br /> 16.0.<br /> <br /> nhiễm E. coli. Các trường hợp này được điều trị<br /> kháng sinh theo kháng sinh đồ, cấy khuẩn lại kết<br /> quả đều âm tính trước tán sỏi.<br /> 12/61 BN (19,7%) có tiền sử phẫu thuật hệ<br /> niệu cùng bên hoặc khác bên: Tán sỏi ngoài cơ<br /> thể (4/61), NSTSNQ ngược dòng (3/61), nội soi<br /> sau phúc mạc (1/61), mổ mở lấy sỏi thận hoặc<br /> NQ (4/61).<br /> Bệnh kết hợp thường gặp: Đái tháo đường,<br /> tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, viêm gan vi<br /> rút…<br /> <br /> Đặc điểm sỏi<br /> Bảng 1: Vị trí sỏi niệu quản<br /> Vị trí sỏi<br /> Số trường hợp<br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Đặc điểm bệnh nhân<br /> Trong thời gian nghiên cứu chúng tôi thực<br /> hiện NSTSNQ bằng laser 61 BN. Trong đó, nam:<br /> 45, nữ: 16, tỉ lệ nam/ nữ = 2,8/1.<br /> Tuổi 20 - 60 chiếm đa số (85%). Tuổi trung<br /> bình 43,2 ± 11,8; nhỏ nhất 24; lớn nhất 77.<br /> Các triệu chứng lâm sàng thường gặp: Sốt<br /> (3,8%), đau hông lưng âm ỉ (75%), đau quặn thận<br /> (26,7%), tiểu máu đại thể hoặc vi thể (35,7%), tiểu<br /> rắt, buốt (35,2%). 12/61 BN (19,7%) được cấy<br /> khuẩn nước tiểu kết quả có 2 trường hợp (16,7%)<br /> Bảng 5: Mức độ ứ nước của thận trên siêu âm<br /> Không ứ nước<br /> 0<br /> <br /> Độ I<br /> 25 (41%)<br /> <br /> Ngang L2-3 Ngang L4-5<br /> 12<br /> 49<br /> 19,7<br /> 80,3<br /> <br /> Tổng<br /> 61<br /> 100<br /> <br /> Trong 61 BN, với 61 NQ có sỏi được tán thì<br /> sỏi ngang vị trí L2-3 chiếm đa số (80,3%).<br /> Bảng 2: Kích thước sỏi niệu quản<br /> < 10 mm<br /> 11 (18 %)<br /> <br /> 10- 15mm<br /> 40 (65,6%)<br /> <br /> 16-20<br /> 10 (16,4%)<br /> <br /> Tổng<br /> 61 (100%)<br /> <br /> Kích thước sỏi nhỏ nhất: 9 mm, lớn nhất: 20<br /> mm, trung bình là 12,4 ± 2,9mm.<br /> Bảng 3: Số lượng sỏi<br /> 1 viên<br /> <br /> 2 viên gần<br /> nhau<br /> 3 (4,9%)<br /> <br /> 57(93,4%)<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> Ứ nước<br /> Siêu âm<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 2 viên xa Chuỗi sỏi<br /> nhau<br /> 0<br /> 1 (1,7%)<br /> <br /> Tổng<br /> 61<br /> (100%)<br /> <br /> Tỉ lệ một viên sỏi chiếm đa số (93,4%), chuỗi<br /> sỏi sau tán sỏi ngoài cơ thể (1,7%).<br /> <br /> Đặc điểm của đường niệu bên tán sỏi<br /> Bảng 4. Phân tiết thuốc của thận trên UIV<br /> Phân tiết<br /> thuốc<br /> <br /> Bình<br /> thường<br /> 25 (41%)<br /> <br /> Chậm<br /> <br /> Không<br /> Tổng<br /> phân tiết<br /> 29 (47,5%) 7 (11,5%) 61 (100%)<br /> <br /> Thận chậm phân tiết và không phân tiết<br /> chiếm tỉ lệ 59%.<br /> <br /> ĐộII<br /> 29 (47,5%)<br /> <br /> Độ III<br /> 7 (11,5%)<br /> <br /> Tổng<br /> 61 (100%)<br /> <br /> Thận ứ nước độ I và II chiếm tỉ lệ cao trên<br /> siêu âm (88,5%).<br /> <br /> 195<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Kết quả nội soi tán sỏi niệu quản bằng<br /> Ho: YAG Laser<br /> NQ hẹp nhẹ, gập góc là những bất thường có<br /> thể gặp (21,2%).<br /> <br /> Tình trạng NQ khi soi<br /> Bình thường<br /> Hẹp nhẹ<br /> Gập góc không hoàn toàn<br /> Tổng<br /> <br /> Số trường hợp<br /> 42<br /> 12<br /> 7<br /> 61<br /> <br /> Tăng sinh dạng pô-líp<br /> 7<br /> 11,7<br /> <br /> Sỏi khảm<br /> 12<br /> 20,0<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 68,8<br /> 19,7<br /> 11,5<br /> 100<br /> <br /> Bảng 6: Tình trạng niệu quản dưới sỏi khi soi<br /> Bảng 7: Niêm mạc NQ tại vị trí sỏi trước khi tán<br /> Niêm mạc niệu quản<br /> Số lượng<br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Bình thường<br /> 20<br /> 33,3<br /> <br /> Xung huyết<br /> 21<br /> 35,0<br /> <br /> 60/61 trường hợp soi và tiếp cận sỏi ghi nhận<br /> 31,5% trường hợp sỏi khảm hoặc tăng sinh niêm<br /> mạc dạng pô – líp.<br /> - Tỉ lệ đặt được máy soi tiếp cận sỏi và tán<br /> sỏi thành công là 59/61 niệu quản có sỏi (96,8%).<br /> 2 trường hợp thất bại bao gồm: 1 trường hợp sỏi<br /> kích thước lớn, khảm vào niêm mạc niệu quản,<br /> niêm mạc tại vị trí sỏi tăng sinh dạng pô – líp<br /> phải chuyển nội soi sau phúc mạc lấy sỏi; trường<br /> hợp còn lại sỏi di chuyển lên thận.<br /> - Thời gian mổ trung bình 23,5 ± 11,2 phút<br /> (15- 52 phút).<br /> - Ngày điều trị hậu phẫu trung bình 2,7 ± 1,2<br /> ngày (1 – 7 ngày).<br /> - Tỉ lệ sạch sỏi đạt 100%; Sạch ngay sau tán<br /> sỏi 53/59 TH (89, 8%), sạch sau 4 tuần 6/59 TH<br /> (10,2%).<br /> <br /> Tai biến<br /> + Không có trường hợp nào thủng, đứt niệu<br /> quản hoặc chảy máu nhiều cần phải can thiệp bổ<br /> sung.<br /> + 1 BN sỏi di chuyển lên thận (1,7%), đặt JJ<br /> lưu sau đó chuyển tán sỏi ngoài cơ thể.<br /> <br /> Biến chứng<br /> 1TH nhiễm khuẩn niệu (1,7%), 2TH chảy<br /> máu (3,4%), 1TH đau quặn thận (1,7%). Tỷ lệ<br /> bệnh nhân có biến chứng: 3/59 (5,1%).<br /> <br /> BÀNLUẬN<br /> Đặc điểm bệnh nhân<br /> 61 BN sỏi NQ 1/3 trên được NSTSNQ ngược<br /> dòng bằng laser, tỉ lệ nam/nữ: 2,8/1. Tuổi trong<br /> khoảng từ 20 - 60 chiếm đa số (85%), là độ tuổi<br /> lao động. Lí do vào viện đau hông lưng âm ỉ<br /> <br /> 196<br /> <br /> Tổng<br /> 60<br /> 100<br /> <br /> hoặc đau quặn thận, tiểu buốt, rắt, tiểu máu đại<br /> thể hoặc vi thể. 12/61 BN có biểu hiện nhiễm<br /> trùng niệu trước mổ đều được cấy khuẩn nước<br /> tiểu, điều trị bằng kháng sinh, kháng viêm và hết<br /> các biểu hiện lâm sàng cũng như xét nghiệm về<br /> bình thường, chúng tôi mới tiến hành phẫu<br /> thuật. Trong nghiên cứu có 12 BN (19,7%) đã có<br /> tiền sử phẫu thuật cùng bên hoặc khác bên, ảnh<br /> hưởng đến chức năng thận, đường niệu phía<br /> trên và dưới sỏi.<br /> <br /> Đặc điểm sỏi và đường niệu bên tán sỏi<br /> Vị trí sỏi thường gặp ở ngang mức L4 – L5<br /> (49/61 TH), 12/61 BN (19,7%) có sỏi NQ ngang<br /> mức L2 – L3 là vị trí gần khúc nối niệu quản –<br /> bể thận nên khó tiếp cận sỏi và nguy cơ sỏi di<br /> chuyển lên thận cao hơn. Kích thước sỏi trung<br /> bình 12,4 ± 2,9 mm, trong đó đa số có kích<br /> thước trong khoảng 10 – 15 mm (65,6%).Theo<br /> nghiên cứu của Park và cộng sự (1998), không<br /> như tán sỏi ngoài cơ thể, tỉ lệ sạch sỏi khi điều<br /> trị bằng phương pháp tán sỏi nội soi NQ<br /> ngược dòng năng lượng laser ít thay đổi theo<br /> kích thước mà phụ thuộc nhiều hơn vào vị trí<br /> sỏi. Turkc và cộng sự (2011) nghiên cứu phân<br /> tích đa trung tâm, tỉ lệ sạch sỏi với NQ đoạn xa<br /> khoảng 90- 100%, sỏi NQ đoạn gần (sỏi NQ 1/3<br /> trên) chỉ khoảng 74%(9). Trong nghiên cứu của<br /> chúng tôi có 3 TH niệu quản có 2 viên sỏi và 1<br /> TH chuỗi sỏi sau tán sỏi thận ngoài cơ thể. Tuy<br /> nhiên các trường hợp này sỏi nằm gần nhau<br /> nên cũng ít ảnh hưởng tới việc tiếp cận và<br /> kiểm soát sỏi khi tán.<br /> Ứ nước thận, thận không phân tiết thuốc,<br /> tắc nghẽn lưu thông, dãn đài bể thận và niệu<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> quản, hẹp niệu quản là những biến chứng do<br /> <br /> sỏi. Chúng tôi không gặp các biến chứng lớn<br /> <br /> sỏi gây ra phù hợp với y văn . BN Thận ứ<br /> <br /> như thủng, đứt NQ hoặc chảy máu lớn cần phải<br /> <br /> nước độ III (7 BN) thường có sùi niêm mạc giả<br /> <br /> chuyển phương pháp điều trị. Trong ngiên cứu<br /> <br /> polip dưới sỏi. Dùng Laser đốt sạch niêm mạc<br /> <br /> của Nguyễn Minh Tuấn(2012) có 1 TH (1,7%)<br /> <br /> sùi, bộc lộ sỏi để tán sỏi. Đây là ưu điểm vượt<br /> <br /> thủng NQ(5). Đỗ Ngọc Thế (2012) nghiên cứu về<br /> <br /> trội của tán sỏi Laser so với cơ học. 19/61 BN<br /> <br /> TSNSNQ ngược dòng bằng Laser có tỉ lệ sỏi di<br /> <br /> (31,2%) có hẹp NQ nhẹ hoăc NQ dãn lớn, gập<br /> <br /> chuyển lên thận 8,4%; chuyển mổ mở 2,8%(4).<br /> <br /> (7)<br /> <br /> góc cũng là những trở ngại khi soi NQ. Khi soi<br /> <br /> Một số biến chứng nhẹ chúng tôi gặp bao<br /> <br /> chúng tôi phải dùng đến 2 dây dẫn đường để<br /> <br /> gồm: nhiễm khuẩn niệu 1 TH (1,7%); chảy máu 2<br /> <br /> làm thẳng NQ.<br /> <br /> TH (3,4%); đau quặn thận 1 TH (1,7%). Các TH<br /> <br /> Kết quả tán sỏi<br /> <br /> này sau khi điều trị nội khoa kết quả tốt.<br /> <br /> Tỉ lệ đặt được máy soi và tán thành công là<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> 59/61 TH (96,8%), thời gian tán trung bình là 23,5<br /> <br /> Kết quả nội soi tán sỏi bằng Laser cho 61<br /> <br /> ± 11,2 phút (15 - 52 phút); Tỉ lệ sạch sỏi chung khi<br /> <br /> bệnh nhân sỏi niệu quản 1/3 trên tại Bệnh viện<br /> <br /> tiếp cận được sỏi đạt 100%; Ngày điều trị hậu<br /> <br /> Quân y 175 từ tháng 1/ 2012 – tháng 12/ 2014,<br /> <br /> phẫu trung bình 2,7 ± 1,2 ngày (1 – 7 ngày). Theo<br /> <br /> chúng tôi nhận thấy:<br /> <br /> nghiên cứu của Lê Anh Tuấn, nguyễn Tuấn<br /> <br /> - Kết quả điều trị thành công 59/61 trường<br /> <br /> Vinh (năm 2004), thực hiện tán sỏi Laser cho 175<br /> <br /> hợp (96,8%); Tỉ lệ sạch sỏi đạt 100% với những<br /> <br /> BN sỏi NQ, thành công 98,3%, tỉ lệ đặt J J 100%;<br /> <br /> trường hợp tiếp cận được sỏi; Thời gian tán<br /> <br /> thủng NQ 1,1%, tỉ lệ sót sỏi phải tán lần 2 và 3 là<br /> <br /> trung bình 23,5 ± 11,2 phút (15 – 52 phút); Tỉ lệ<br /> <br /> 10, 2%(4). Đỗ Ngọc Thế và cộng sự (2012), tán sỏi<br /> <br /> không thành công phải chuyển phương pháp<br /> <br /> cho 107 BN, tỉ lệ nội soi và tán sỏi thành công là<br /> <br /> khác là 3,2% (2/61 trường hợp).<br /> <br /> 88, 8%; thời gian tán 24,95± 9,98 phút, ngày điều<br /> trị trung bình là 2,3 ngày. So với kết quả nghiên<br /> cứu của các tác giả trên, tỉ lệ thành công trong<br /> nghiên cứu của chúng tôi tương đương mặc dù<br /> đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là những<br /> TH sỏi niệu quản 1/3 trên, một vị trí khó thành<br /> công hơn.<br /> Trong nghiên cứu chúng tôi có 2/61 TH<br /> (3,2%) thất bại, trong đó 1 TH (1,6%) sỏi gần vị<br /> trí khúc nối niệu quản – bể thận nên sỏi di<br /> <br /> - Bước đầu ghi nhận các yếu tố ảnh hưởng<br /> đến kết quả tán sỏi: vị trí sỏi, tình trạng đường<br /> niệu trên và dưới sỏi.<br /> - Đây là phương pháp điều trị an toàn, hiệu<br /> quả, tỉ lệ sạch sỏi cao ngay cả với sỏi niệu quản<br /> 1/3 trên.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> 2.<br /> <br /> chuyển lên thận, chúng tôi đặt JJ lưu sau đó<br /> chuyển tán sỏi ngoài cơ thể, trường hợp còn lại<br /> sỏi kích thước lớn (20 mm) và khảm vào niêm<br /> mạc niệu quản, niêm mạc dưới sỏi phù nề dạng<br /> pô – líp gây khó khăn khi tiếp cận sỏi chúng tôi<br /> đã chủ động chuyển nội soi sau phúc mạc lấy<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> American Urology Association, 2007. Guidelines for the<br /> management of uretero calculi, Baltimo USA.<br /> Bùi Văn Chiến, Nguyễn Công Bình và cộng sự, 2012. Đánh<br /> giá kết quả điều trị tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng bằng<br /> máy tán Laser. Y học TP. Hồ Chí Minh, tập 16(3), tr 520- 522<br /> Đỗ Ngọc thế, Trần Các và cs. , 2012. Đánh giá kết quả nội soi<br /> tán sỏi niệu quản bằng Laser HO: YAG trên 107 bệnh nhân<br /> sỏi niệu quản, tập 16(3), tr 318- 322.<br /> Lê Anh Tuấn, Nguyễn Tuấn Vinh, 2004. Hiệu quả của<br /> Homium Laser trong điều trị sỏi niệu quản. Y học TP. Hồ Chí<br /> Minh, tập 8 (1), tr 323- 325.<br /> Nguyễn Minh Tuấn, Trần Thị Bích Lan và cs. , 2012. Đánh giá<br /> kết quả tán sỏi niệu quản nội soi bằng Laser tại bệnh viện E. Y<br /> học TP. Hồ Chí Minh, tập 16(3), tr 419- 422.<br /> <br /> 197<br /> <br />