Đánh giá kết quả sớm phẫu thuật thoát vị đĩa đệm thắt lưng tại khoa chấn thương Bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ SỚM PHẪU THUẬT THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM THẮT LƢNG TẠI<br /> KHOA CHẤN THƢƠNG BỆNH VIỆN ĐKTƢ THÁI NGUYÊN<br /> Trần Chiến*, Nguyễn Duy Khánh<br /> Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Từ 9/2010-9/2011 chúng tôi đã nghiên cứu 32 bệnh nhân phẫu thuật thoạt vị đĩa đệm thắt lƣng tại khoa Chân<br /> thƣơng bệnh viện Đa khoa trung ƣơng Thái Nguyên. Kết quả: tuổi thƣờng gặp 40-60, chiếm 56,25%; Triệu<br /> chứng lâm sàng đau thắt lƣng 100%, Lasegue chiếm 93,75%; thoát vị một tầng gặp 65,63%; Tai biến và biến<br /> chứng sau phẫu thuật: nhiễm trùng vết mổ là 3,13%, hội chứng đuôi ngựa 3,13%, không có bệnh nhân bị liệt<br /> rò dịch não tủy sau mổ. Phục hồi sau mổ 1 tháng theo tiêu chuẩn của Mac Nab: khá và tốt là 81,24%, bệnh<br /> nhân phục hồi xấu 6,25%.<br /> Từ khóa:<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Thoát vị đĩa đệm (TVĐĐ) là bệnh lý thƣờng gặp,<br /> là nguyên nhân chủ yếu chiếm tới 80% các trƣờng<br /> hợp đau cột sống thắt lƣng. Thoát vị đĩa đệm ở<br /> vùng cột sống thắt lƣng hay gặp nhất (trên 90%<br /> các trƣờng hợp thoát vị đĩa đệm cột sống) gây đau<br /> thắt lƣng cấp hay mạn tính, đau thần kinh tọa một<br /> hay cả hai bên, đau thần kinh đùi bì[3],[5].<br /> Hiện nay có rất nhiều phƣơng pháp điều trị TVĐĐ<br /> cột sống thắt lƣng, phẫu thuật ngoại khoa là một<br /> phƣơng pháp điều trị bắt buộc đƣợc chỉ định trong<br /> các trƣờng hợp nhƣ: TVĐĐ gây hội chứng đuôi<br /> ngựa, có liệt chi, đau quá mức dùng các thuốc<br /> giảm đau không hoặc rất ít tác dụng, sau 6 tháng<br /> áp dụng các biện pháp điều trị nội khoa không có<br /> kết quả. Phẫu thuật nhằm giải phóng rễ thần kinh<br /> khỏi bị chèn ép[4],[5].<br /> Bệnh viện Đa khoa Trung ƣơng Thái Nguyên triển<br /> khai điều điều trị TVĐĐ thắt lƣng bằng phẫu<br /> thuật, nhằm đánh giá kết quả sớm phẫu thuật<br /> TVĐĐ cột sống thắt lƣng tại một bệnh viện đa<br /> khoa để nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị,<br /> chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài với mục<br /> tiêu: Đánh giá kết quả sớm phẫu thuật thoát vị<br /> đĩa đệm thắt lưng.<br /> ĐỐI TƢỢNG, PHƢƠNG PHÁP<br /> Đối tƣợng: Gồm 32 bệnh nhân (BN) đƣợc chẩn<br /> đoán là TVĐĐ cột sống thắt lƣng và đã đƣợc phẫu<br /> thuật điều trị tại khoa Chấn thƣơng bệnh viện Đa<br /> khoa trung ƣơng Thái Nguyên từ 9/2010 đến<br /> 9/2011.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ: Thoát vị đĩa đệm kèm hẹp ống<br /> sống, mất vững cột sống, thoát vị đĩa đệm trên BN<br /> đã mổ cột sống cũ.<br /> Phƣơng pháp nghiên cứu<br /> - Thiết kế nghiên cứu: Tiến cứu, mô tả cắt ngang.<br /> - Cỡ mẫu: Tất cả BN thỏa mãn tiêu chuẩn nghiên<br /> cứu nhập viện trong thời gian nghiên cứu.<br /> - Kỹ thuật thu thập số liệu: Lập bệnh án nghiên<br /> cứu thống nhất<br /> - Kỹ thuật phẫu thuật: Phẫu thuật thoát vị theo<br /> đƣờng sau bên với thoát vị bên, mở cung sau với<br /> thoát vị trung tâm.<br /> - Chỉ tiêu nghiên cứu:<br /> + Tuổi, nghề nghiệp, giới.<br /> + Các triệu chứng lâm sàng: Đau, rối loạn cảm<br /> giác, yếu liệt cơ, teo cơ, dấu hiệu Lasegue dƣơng<br /> tính, hội chứng đuôi ngựa.<br /> + Hình ảnh thoát vị trên phim cộng hƣởng từ:<br /> Thoát vị 1 tầng, 2 tầng, nhiều tầng<br /> Thoát vị lệch bên, thoát vị trung tâm<br /> Thoát vị tại chỗ, thoát vị di trú<br /> + Các biến chứng sau phẫu thuật<br /> Nhiễm trùng<br /> Liệt<br /> Hội chứng đuôi ngựa<br /> Chảy dịch não tuỷ<br /> <br /> + Đánh giá sau phẫu thuật theo tiêu chuẩn của<br /> Mac Nab (dựa triệu chứng đau)[2],[5]<br /> Tốt<br /> <br /> *<br /> <br /> Khá<br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> Hoàn toàn hết đau, không hạn<br /> chế vận động, sinh hoạt và làm<br /> việc bình thƣờng<br /> Thỉnh thoảng đau thắt lƣng,<br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> 142<br /> <br /> Trần Chiến và đtg<br /> <br /> Trung bình<br /> Xấu<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> không hạn chế vận động, trở về<br /> công việc nhẹ hơn.<br /> Cải thiện lâm sàng ít, mất khả<br /> năng lao động<br /> Không cải thiện lâm sàng, cần<br /> phẫu thuật lại<br /> <br /> -Thời điểm đánh giá: sau phẫu thuật 7 ngày,<br /> <br /> trung tâm<br /> Số lƣợng<br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> Giới<br /> Tuổi<br /> 20-40<br /> 41-60<br /> 61-80<br /> Tổng<br /> <br /> Nam<br /> <br /> Nữ<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> 6<br /> 8<br /> 2<br /> 16<br /> <br /> 2<br /> 10<br /> 4<br /> 16<br /> <br /> 25<br /> 56,25<br /> 18,75<br /> 100<br /> <br /> Nhận xét: Lứa tuổi 41 - 60 chiếm 56,25%<br /> (P