Đánh giá khả năng thực bào và diệt khuẩn của bạch cầu đa nhân trung tính ở bệnh nhân u lympho non-Hogdkin trước và sau điều trị hóa chất

TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8-2014<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG THỰC BÀO VÀ DIỆT KHUẨN CỦA BẠCH<br /> CẦU ĐA NHÂN TRUNG TÍNH Ở BỆNH NHÂN U LYMPHO<br /> NON-HOGDKIN TRƢỚC VÀ SAU ĐIỀU TRỊ HÓA CHẤT<br /> Lê Xuân Hải*; Vũ Đức Bình*; Nguyễn Hà Thanh**<br /> TÓM TẮT<br /> Trong điều trị u lympho non-Hodgkin (ULPNH) thường gặp biến chứng giảm số lượng bạch<br /> cầu, nhất là bạch cầu đa nhân trung tính (BCĐNTT) ở máu ngoại vi, làm tăng tỷ lệ biến chứng<br /> nhiễm trùng. Mục tiêu: đánh giá ảnh hưởng của điều trị hóa chất lên khả năng thực bào và diệt<br /> khuẩn của BCĐNTT ở bệnh nhân (BN) ULPNH. Đối tượng và phương pháp: 78 BN được<br /> chẩn đoán ULPNH, điều trị hóa chất tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương trong 3<br /> năm (2011 - 2013). Kết quả: sau điều trị hóa chất 1 và 2 tuần, BN ULKH có hiện tượng: giảm<br /> mạnh số lượng BCĐNTT (trị số tương ứng là 2,8 và 1,4 G/l); tỷ lệ thực bào của BCĐNTT sau 1<br /> và 2 tuần giảm tương ứng là 43,2% và 44,0%. Khả năng giết tụ cầu của BCĐNTT sau điều trị<br /> hóa chất 1 tuần là 47,7% và sau điều trị hóa chất 2 tuần là 45,3%. Kết luận: sau điều trị hóa chất,<br /> có tình trạng giảm số lượng BCĐNTT, giảm khả năng thực bào và diệt vi khuẩn.<br /> * Từ khóa: U lympho non-Hodgkin; Thực bào; Diệt khuẩn; Bạch cầu đa nhân trung tính.<br /> <br /> EVALUATE PHAGOCYTIC AND BACTERICIDAL CAPACITY<br /> OF NEUTROPHILS AFTER CHEMOTHERAPY<br /> N NON-HODGKIN LYMPHOMA<br /> SUMMARY<br /> Reduction of WBC count and opportunistic infection are common complications in nonHodgkin lymphoma (NHL) patients after chemotherapy. Purpose: To evaluate influence of<br /> chemotherapy on phagocytic and bactericidal capacity of neutrophils in NHL patients. Patients<br /> and methods: 78 NHL patients treated in NIHBT from 2011 to 2013. Results: There is a<br /> significant reduction of neutrophils counts (2.8 and 1.4 G/l after chemotherapy 1 and 2 weeks,<br /> respectively); There is a significant reduction of phagocytic capacity (43.2% and 44% after<br /> chemotherapy 1 and 2 weeks, respectively). There is a significant reduction of bactericidal<br /> capacity of neutrophils (47.7% and 45.3% after chemotherapy 1 and 2 weeks, respectively).<br /> Conclusion: Reduction of neutrophils count and phagocytic and bactericidal capacity has been<br /> seen in NHL patients after chemotherapy.<br /> * Key words: Non-Hodgkin lymphoma; Phagocyte; Bactericidal capacity; Neutrophils.<br /> * Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương<br /> ** Đại học Y Hà Nội<br /> Người phản hồi (Corresponding): Lê Xuân Hải (hailexuan@yahoo.com)<br /> Ngày nhận bài: 31/07/2014; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 20/09/2014<br /> Ngày bài báo được đăng: 29/09/2014<br /> <br /> 101<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8-2014<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> BCĐNTT. Chúng tôi tiến hành đề tài này với<br /> <br /> U lympho non-Hodgkin là một trong 10<br /> <br /> mục tiêu: Đánh giá ảnh hưởng của điều trị<br /> <br /> bệnh ung thư phổ biến nhất ở nhiều nước<br /> <br /> hóa chất lên khả năng thực bào và diệt<br /> <br /> trên thế giới [1, 5]. Đặc trưng của bệnh là<br /> <br /> khuẩn của BCĐNTT ở BN ULPNH.<br /> <br /> tăng sinh không kiểm soát được của tế bào<br /> <br /> ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN<br /> <br /> dòng lympho trong các tổ chức cơ thể, chủ<br /> <br /> CỨU<br /> <br /> yếu ở hệ thống bạch huyết, nhưng cũng có<br /> thể phát sinh ở ngoài hệ thống bạch huyết<br /> <br /> 1. Đối tƣợng nghiên cứu.<br /> <br /> như: xương, dạ dày, ruột. Điều trị ULPNH<br /> <br /> 78 BN (42 nam, 36 nữ, tuổi trung bình 46)<br /> <br /> chủ yếu vẫn dựa trên các phác đồ dùng hoá<br /> <br /> được chẩn đoán ULPNH dựa vào tiêu chuẩn<br /> <br /> chất. Hóa chất điều trị ung thư vừa diệt tế<br /> <br /> chẩn đoán lâm sàng và dựa trên cơ sở giải<br /> <br /> bào ác tính vừa diệt tế bào lành tính. Do<br /> <br /> phẫu bệnh (theo phân loại mô bệnh học của<br /> <br /> vậy, chúng gây độc đến nhiều cơ quan<br /> <br /> Working Formulation for Clinical Usage.<br /> <br /> trong cơ thể như gan, phổi, thận, thần kinh,<br /> <br /> 1982), chấp nhận điều trị hoá chất tại Viện<br /> <br /> đặc biệt là cơ quan tạo máu và miễn dịch<br /> <br /> Huyết học và Truyền máu Trung ương (lấy<br /> <br /> [1]. Trong điều trị thường gặp biến chứng<br /> <br /> mẫu thuận tiện, không phân biệt phác đồ sử<br /> <br /> giảm số lượng bạch cầu, nhất là BCĐNTT ở<br /> <br /> dụng hóa chất cũng như đợt điều trị hóa<br /> <br /> máu ngoại vi, làm tăng tỷ lệ biến chứng<br /> <br /> chất).<br /> <br /> nhiễm trùng.<br /> <br /> 2. Phƣơng pháp nghiên cứu.<br /> <br /> BCĐNTT chiếm số lượng nhiều nhất<br /> <br /> Các chỉ tiêu nghiên cứu gồm: số lượng<br /> <br /> trong thành phần bạch cầu chung, có chức<br /> <br /> bạch cầu máu ngoại vi, số lượng BCĐNTT<br /> <br /> năng giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm<br /> <br /> máu ngoại vi và các chỉ số thực bào (tỷ lệ %<br /> <br /> trùng, đặc biệt trong giai đoạn đầu tiên của<br /> <br /> thực bào, chỉ số thực bào, tỷ lệ giết). Các chỉ<br /> <br /> quá trình nhiễm trùng. Chức năng quan<br /> <br /> tiêu nghiên cứu trên thu thập vào 3 thời<br /> <br /> trọng của BCĐNTT là thực bào các tác nhân<br /> <br /> điểm: trước điều trị hóa chất, 1 tuần sau khi<br /> <br /> gây bệnh, chúng sẽ di chuyển nhanh tới<br /> <br /> bắt đầu điều trị hóa chất và 2 tuần sau khi<br /> <br /> những vị trí nơi vi khuẩn xâm nhập, bao bọc<br /> <br /> bắt đầu điều trị hóa chất (trong khoảng thời<br /> <br /> rồi giết chúng. Ngoài chức năng bảo vệ<br /> <br /> gian này BN vẫn đang tiếp tục dùng hóa<br /> <br /> không đặc hiệu, BCĐNTT còn đóng vai trò<br /> <br /> chất).<br /> <br /> trong phản ứng miễn dịch đặc hiệu: vai trò<br /> hợp tác với các tế bào khác [2].<br /> <br /> Thu thập số lượng bạch cầu và số lượng<br /> BCĐNTT từ xét nghiệm tổng phân tích tế<br /> <br /> Ở Việt Nam, nghiên cứu về vai trò của<br /> <br /> bào máu. Đánh giá các chỉ số thực bào của<br /> <br /> BCĐNTT trong phản ứng miễn dịch đã<br /> <br /> BCĐNTT (% thực bào, chỉ số thực bào và tỷ<br /> <br /> được thực hiện ở người bình thường và BN<br /> <br /> lệ giết) qua thực nghiệm cho BCĐNTT thực<br /> <br /> u lympho ác tính trước và sau điều trị hoá<br /> <br /> bào tụ cầu trắng theo phương pháp được<br /> <br /> chất…, nhưng mới chỉ tập trung nghiên<br /> <br /> mô tả trong nghiên cứu của Vũ Triệu An và<br /> <br /> cứu về số lượng, hình thái tế bào, khả năng<br /> <br /> Vũ Dương Quý (1991) [2]. Nguyên lý và<br /> <br /> thực bào [3, 4]. Chưa có nghiên cứu nào<br /> <br /> cách làm thực nghiệm như sau:<br /> <br /> đánh giá khả năng diệt vi khuẩn của<br /> <br /> 102<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8-2014<br /> <br /> - BCĐNTT sau khi ăn vi khuẩn sẽ có hiện<br /> tượng hoà màng giữa các bọng lysosome<br /> và<br /> <br /> túi<br /> <br /> phagosome<br /> <br /> để<br /> <br /> tạo<br /> <br /> thành<br /> <br /> (phosphate buffered saline), pha loãng về<br /> nồng độ 2 x 108 tụ cầu/ml bằng PBS.<br /> <br /> túi<br /> <br /> * Chuẩn bị BCĐNTT: tách và tinh sạch<br /> <br /> phagolysosome. Enzym từ lysosome tràn vào<br /> <br /> BCĐNTT từ 4 ml máu tĩnh mạch chống<br /> <br /> phagosome và tiêu diệt vi khuẩn. Trong thực<br /> <br /> đông bằng EDTA theo phương pháp<br /> <br /> nghiệm thực bào, vi khuẩn hay dùng là tụ cầu<br /> <br /> gradient tỷ trọng qua 2 bước. Bước 1: loại<br /> <br /> trắng. Khi nhuộm chất huỳnh quang AO<br /> <br /> bỏ tiểu cầu và bạch cầu đơn nhân bằng ly<br /> <br /> (acridin orange), dưới kính hiển vi huỳnh<br /> <br /> tâm phân lớp với Ficoll (d = 1,077), giữ lại<br /> <br /> quang, có thể dễ dàng nhận biết các tụ cầu bị<br /> <br /> phần cặn hồng cầu và lớp buffy coat nằm<br /> <br /> thực bào nằm bên trong bào tương tế bào<br /> <br /> ngay sát lớp hồng cầu. Bước 2: tách<br /> <br /> BCĐNTT. Trong cùng một BCĐNTT có thể<br /> <br /> BCĐNTT và loại bỏ hồng cầu bằng cách<br /> <br /> thấy đồng thời 3 hình ảnh sau: tụ cầu mới bị<br /> <br /> pha loãng phần cặn hồng cầu và lớp<br /> <br /> thực bào, còn sống bắt màu xanh lá cây; tụ<br /> <br /> buffycoat ở trên bằng 4 ml PBS, thêm 400<br /> <br /> cầu bị thực bào bị enzym của bạch cầu tấn<br /> <br /> µl dung dịch dextran 6%, trộn đều và đặt<br /> <br /> công làm suy yếu, đang thoái hóa bắt màu<br /> <br /> nghiêng 450 trong 30 phút ở 370C, để lắng<br /> <br /> vàng cam; tụ cầu bị thực bào và đã bị enzym<br /> <br /> tự nhiên; thu lấy lớp BCĐNTT sát hồng cầu,<br /> <br /> thực bào giết chết bắt màu đỏ cam.<br /> <br /> phá hồng cầu còn lẫn bằng dung dịch ly giải<br /> <br /> - % thực bào là số tế bào BCĐNTT có bắt<br /> <br /> hồng cầu (NH4Cl), ly tâm loại bỏ dịch nổi,<br /> <br /> giữ (có thực bào/nuốt) vi khuẩn vào bên trong<br /> <br /> thu được cặn BCĐNTT. Rửa cặn bạch cầu<br /> <br /> tế bào trong 100 tế bào BCĐNTT. Hệ thống<br /> <br /> 2 lần bằng PBS và pha thành huyền dịch 2<br /> <br /> miễn dịch không đặc hiệu càng hiệu quả nếu<br /> <br /> x 106 tế bào/ml trong PBS.<br /> <br /> chỉ số này càng cao.<br /> <br /> * Làm xét nghiệm thực bào: ủ 100 µl<br /> <br /> - Chỉ số thực bào là số lượng vi khuẩn<br /> <br /> BCĐNTT (2 x 106 tế bào/ml) với 100 µl tụ<br /> <br /> trung bình bị bắt giữ bởi BCĐNTT có thực<br /> <br /> cầu trắng (2 x 108 tụ cầu/ml) ở 370C trong 60<br /> <br /> bào. Tính chỉ số này bằng tổng số vi khuẩn<br /> <br /> phút. Sau ủ, rửa bỏ tụ cầu thừa, thêm 5 µl<br /> <br /> bị thực bào chia cho số BCĐNTT có thực<br /> <br /> hỗn hơp màu huỳnh quang AO,<br /> <br /> bào. Chỉ số này càng lớn chứng tỏ khả năng<br /> <br /> 5 phút ở nhiệt độ phòng, đọc kết quả tiêu<br /> <br /> bắt giữ vi khuẩn của BCĐNTT càng mạnh.<br /> <br /> bản nhuộm AO dưới kính hiển vi huỳnh<br /> <br /> ủ<br /> <br /> - Tính tỷ lệ giết bằng tỷ lệ giữa số vi khuẩn<br /> <br /> quang. Đếm 100 BCĐNTT, bao gồn cả bạch<br /> <br /> bị thực bào và chết (bắt màu đỏ khi nhuộm<br /> <br /> cầu ăn vi khuẩn và bạch cầu không ăn vi<br /> <br /> huỳnh quang AO) và tổng số vi khuẩn bị<br /> <br /> khuẩn; đếm số tụ cầu sống (bắt màu xanh)<br /> <br /> BCĐNTT thực bào. Tỷ lệ giết càng cao chứng<br /> <br /> và tụ cầu chết (bắt màu vàng hoặc đỏ cam)<br /> <br /> tỏ khả năng diệt khuẩn của BCĐNTT càng<br /> <br /> trong từng bạch cầu và tính:<br /> <br /> mạnh.<br /> * Chuẩn bị tụ cầu: nuôi tụ cầu trắng trong<br /> môi trường canh thang 24 giờ trước khi làm<br /> xét nghiệm. Rửa tụ cầu 3 lần bằng PBS<br /> <br /> - Tỷ lệ thực bào: tỷ lệ % giữa số<br /> BCĐNTT có thực bào trong tổng số tế bào<br /> BCĐNTT quan sát được.<br /> - Chỉ số thực bào: số tụ cầu trung bình có<br /> trong BCĐNTT có thực bào.<br /> <br /> 103<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8-2014<br /> <br /> - Tỷ lệ giết: tỷ lệ % giữa tổng số tụ cầu<br /> chết (bắt màu vàng/đỏ cam) và tổng số tụ<br /> cầu có trong các BCĐNTT có thực bào quan<br /> sát được.<br /> Xử lý số liệu bằng thuật toán thống kê y<br /> học với phần mềm Excel 2007.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ<br /> BÀN LUẬN<br /> 1. Số lƣợng bạch cầu của BN ULPNH<br /> trƣớc và sau điều trị hóa chất.<br /> Bảng 1: Số lượng bạch cầu và BCĐNTT<br /> của BN ULPNH trước và sau điều trị hóa<br /> chất (n = 78)<br /> Thêi ®iÓm<br /> <br /> Sè l-îng<br /> <br /> Sè l-îng<br /> <br /> ®¸nh gi¸<br /> <br /> b¹ch cÇu (G/l)<br /> <br /> BCĐNTT (G/l)<br /> <br /> Trước điều trị hóa<br /> chất (1)<br /> <br /> 5,7 ± 2,3<br /> <br /> 3,4 ± 1,6<br /> <br /> Sau điều trị hóa<br /> chất 1 tuần (2)<br /> <br /> 3,7 ± 2,2*<br /> <br /> Sau điều trị hóa<br /> chất 2 tuần (3)<br /> <br /> 2,8 ± 1,9*<br /> <br /> 2,3 ± 1,5*<br /> <br /> 1,4 ± 1,4*<br /> <br /> (Ghi chú: * p < 0,05 so với trước ®iÒu trÞ<br /> hãa chÊt).<br /> Trước điều trị hóa chất, số lượng trung<br /> bình bạch cầu máu ngoại vi là 5,7 G/l, sau<br /> điều trị hóa chất 1 tuần là 3,7 G/l và sau 2<br /> tuần là 2,8 G/l. So với trước điều trị hóa<br /> chất, số lượng bạch cầu giảm rõ rệt sau 1<br /> và 2 tuần điều trị (p < 0,05). Tương tự như<br /> vậy, trước điều trị hóa chất, số lượng trung<br /> bình BCĐNTT máu ngoại vi là<br /> 3,4<br /> G/l, sau điều trị 1 tuần là 2,3G/l và sau<br /> 2 tuần là 1,4 G/l. So với trước điều trị,<br /> số lượng BCĐNTT giảm rõ rệt sau 1 và<br /> 2 tuần điều trị với p < 0,05. Cũng như nhận<br /> xét của Phan Phương Anh (2002), số<br /> lượng bạch cầu và BCĐNTT có<br /> chiều hướng giảm sau điều trị hóa chất. Tuy<br /> nhiên, trong nghiên cứu của Phan Phương<br /> <br /> 104<br /> <br /> Anh (2002, n = 57) thấy số lượng bạch cầu ở<br /> BN ULKH trước (8,35 G/l ) và sau điều trị<br /> hóa chất (6,34 G/l) [4] đều cao hơn nghiên<br /> cứu của chúng tôi. Điều này có thể do cách<br /> lấy mẫu khác nhau. Chúng tôi không lựa<br /> chọn những BN điều trị hóa chất lần đầu<br /> theo một phác đồ điều trị nhất định mà lấy<br /> tất cả BN có điều trị hóa chất (không phân<br /> biệt phác đồ hóa chất và số đợt điều trị hóa<br /> chất).<br /> 2. Khả năng thực bào của BCĐNTT ở BN<br /> ULPNH trƣớc và sau điều trị hóa chất.<br /> Bảng 2: Khả năng thực bào của BCĐNTT ở<br /> BN ULPNH trước và sau điều trị hóa chất, n =<br /> 78.<br /> Thêi ®iÓm<br /> <br /> Tû lÖ thùc<br /> <br /> ChØ sè<br /> <br /> ®¸nh gi¸<br /> <br /> bµo (%)<br /> <br /> thùc bµo<br /> <br /> Trước điều trị<br /> hóa chất (1)<br /> <br /> 59,8 ±<br /> 15,9<br /> <br /> 4,2 ± 2,0<br /> <br /> 1 tuần sau<br /> điều trị hóa<br /> chất (2)<br /> <br /> 43,2 ±<br /> 27,4*<br /> <br /> 2 tuần sau<br /> điều trị hóa<br /> chất (3)<br /> <br /> 44,0 ±<br /> 23,7*<br /> <br /> Tû lÖ<br /> giÕt<br /> (%)<br /> 64,2 <br /> 4,0<br /> <br /> 3,9 ±<br /> 1,8<br /> <br /> 47,7 <br /> <br /> 3,7 ±<br /> 2,3<br /> <br /> 45,3 <br /> <br /> 5,4*<br /> <br /> 7,3*<br /> <br /> (Ghi chú: *p < 0,05 so với trước điều trị<br /> hóa chất)<br /> BCĐNTT có vai trò trong hệ thống miễn<br /> dịch của cơ thể, chúng tham gia trực tiếp<br /> vào quá trình chống nhiễm khuẩn và chống<br /> viêm. Ngoài ra, chúng còn tiết ra một số<br /> chất hoá ứng động có tác dụng thu hút tế<br /> bào miễn dịch đặc hiệu và không đặc hiệu.<br /> Trong ung thư, BCĐNTT bị thu hút tới khối u<br /> sẽ tiết ra một số chất trung gian gây độc tế<br /> bào [6]. BCĐNTT còn diệt tế bào ung thư<br /> bằng phản ứng gây độc tế bào phụ thuộc<br /> kháng thể. Thông qua số lượng và chức<br /> <br /> TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 8-2014<br /> <br /> năng thực bào của BCĐNTT có thể đánh<br /> <br /> BCĐNTT (khi BCĐNTT chết), làm tăng thêm<br /> <br /> giá sức đề kháng của BN. Chức năng của<br /> <br /> nguy cơ nhiễm khuẩn lan tràn.<br /> <br /> BCĐNTT thể hiện ở khả năng thực bào vi<br /> khuẩn và khả năng diệt vi khuẩn [2, 6].<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Qua nghiên cứu 78 BN (42 nam và 36<br /> <br /> Trong nghiên cứu này, so với trước điều<br /> <br /> nữ) tuổi trung bình 46 được chẩn đoán u<br /> <br /> trị hóa chất, tỷ lệ thực bào của BCĐNTT sau<br /> <br /> ULPNH và điều trị hóa chất tại Viện Huyết<br /> <br /> điều trị hóa chất giảm rõ rệt sau 1 và 2 tuần<br /> <br /> học và Truyền máu Trung ương trong 3<br /> <br /> điều trị với p < 0,05. Kết quả này khá tương<br /> <br /> năm (2011 - 2013), chúng tôi rút ra được<br /> <br /> đồng với nghiên cứu của Phan Phương Anh<br /> <br /> một số kết luận:<br /> <br /> (2002): tỷ lệ thực bào của BCĐNTT ở BN<br /> <br /> - Ở BN ULPNH, sau bắt đầu điều trị hóa<br /> <br /> ULPNH trước và sau điều trị hóa chất lần<br /> <br /> chất 1 và 2 tuần có hiện tượng giảm số<br /> <br /> lượt là 63% và 42,9% [4].<br /> <br /> lượng bạch cầu nói chung và BCĐNTT nói<br /> <br /> Tương tự như vậy, trước điều trị hóa<br /> <br /> riêng.<br /> <br /> chất, chỉ số thực bào trung bình của<br /> <br /> - Chỉ số thực bào của BCĐNTT tuy giảm<br /> <br /> BCĐNTT khác biệt chưa có ý nghĩa thống<br /> <br /> ít, nhưng tỷ lệ BCĐNTT có thực bào và<br /> <br /> kê so với sau điều trị (p > 0,05). Mặc dù sau<br /> <br /> khả năng diệt vi khuẩn của mỗi BCĐNTT<br /> <br /> điều trị hoá chất, số lượng và tỷ lệ thực bào<br /> <br /> giảm rõ rệt.<br /> <br /> của BCĐNTT giảm rõ rệt, nhưng chỉ số thực<br /> bào giảm chưa có ý nghĩa. Tuy nhiên, khi<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> đánh giá sâu hơn về khả năng giết vi khuẩn<br /> <br /> 1. Nguyễn Bá Đức. Bệnh Hodgkin và ULKH.<br /> <br /> của BCĐNTT chúng tôi thấy chỉ tiêu này suy<br /> <br /> Hoá chất điều trị bệnh ung thư. NXB Y học.<br /> <br /> giảm rõ rệt sau điều trị hóa chất. Khả năng<br /> <br /> 2000, tr.163-190.<br /> <br /> giết tụ cầu của BCĐNTT ở BN ULPNH giảm<br /> <br /> 2. Vũ Dương Quý, Vũ Triệu An. Đánh giá khả<br /> <br /> rõ rệt sau 1 và 2 tuần điều trị hóa chất với p<br /> <br /> năng diệt khuẩn của BCĐNTT bằng kỹ thuật<br /> <br /> < 0,05. Chúng tôi sử dụng kỹ thuật thực bào<br /> có nhuộm huỳnh quang. So với phương<br /> pháp truyền thống nhuộm Giêmsa, phương<br /> pháp này ngoài việc đánh giá được tỷ lệ thực<br /> bào, chỉ số thực bào còn đánh giá được khả<br /> năng diệt khuẩn của tế bào thực bào, đây là<br /> một chỉ tiêu chưa được đề cập tới trong<br /> <br /> thực bào với nhuộm acridin orange.<br /> <br /> Y học<br /> <br /> Việt Nam. 1991, số 3, tập 158, tr.11-15.<br /> 3. Vương Thị Ngọc Thịnh. Nghiên cứu biến<br /> đổi tế bào máu ngoại vi, tuỷ xương ở BN ULKH<br /> trước và sau điều trị hoá chất. Luận văn Tốt<br /> nghiệp Bác sỹ Chuyên khoa II, Chuyên ngành<br /> Huyết học Truyền máu. 2000.<br /> 4. Phan Phương Anh. Nghiên cứu chức năng<br /> <br /> nghiên cứu của Phan Phương Anh khi đánh<br /> <br /> thực bào của bạch cầu trung tính và số lượng<br /> <br /> giá khả năng thực bào của BCĐNTT ở BN<br /> <br /> nhiễm khuẩn ở BN u lympho ác tính trước và<br /> <br /> ULPNH trước và sau điều trị hóa chất. Giảm<br /> <br /> sau điều trị hóa chất. Luận văn Thạc sỹ Y học,<br /> <br /> khả năng giết vi khuẩn làm cho BCĐNTT cho<br /> <br /> Chuyên ngành Huyết học - Truyền máu. 2002.<br /> <br /> dù bắt được vi khuẩn cũng không diệt được<br /> <br /> 5. UICC. U lympho ác tính. Ung thư học lâm<br /> <br /> vi khuẩn dẫn đến khả năng vi khuẩn còn<br /> <br /> sàng (bản tiếng Việt dịch từ nguyên bản<br /> <br /> sống có thể được phóng thích ra khỏi<br /> <br /> Mannual of Clinical on Clogy, 5th edition). NXB<br /> Y học. 1995, tr 691-704.<br /> <br /> 105<br /> <br />