Đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí và tính giá thành tại Công ty Sông Đà 11 – Tổng công ty Sông Đà “
lượt xem 12
download
Hiện nay nền kinh tế nước ta là nền kinh tế nhiều thành phần hoạt động theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà nước, chế độ hạch toán kinh tế, kinh doanh độc lập đã áp dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp hoạt động trong môi trường cạnh tranh nên các doanh nghiệp phải tìm mọi cách để đứng vững và phát triển.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí và tính giá thành tại Công ty Sông Đà 11 – Tổng công ty Sông Đà “
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 Lêi Më ®Çu HiÖn nay nÒn kinh tÕ níc ta lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc, chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ, kinh doanh ®éc lËp ®· ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong m«i trêng c¹nh tranh nªn c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn. KÕ to¸n lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®ång thêi lµ c«ng cô ®¾c lùc phôc vô cho nhµ níc trong c«ng t¸c qu¶n lý nÒn kinh tÕ quèc d©n. KÕ to¸n cung cÊp bøc tranh toµn c¶nh vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh cho c¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c bé phËn biÕt ®îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c b¸o c¸o kÕ to¸n còng gióp cho c¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c bé phËn bbiÕt ®îc qu¸ tr×nh kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. §ång thêi th«ng qua nh÷ng b¸o c¸o do phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cung cÊp, Gi¸m ®èc thÊy ®îc u, nhîc ®iÓm cña C«ng ty, thÊy ®îc nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña C«ng ty tõ ®ã ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp n©ng cao hiªô qu¶ trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó thu ®îc lîi nhuËn nhiÒu h¬n n÷a. Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ tù trang tr¶i vµ cã l·i. Bëi vËy h¹ gi¸ thµnh – n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. Muèn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm th× doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt th«ng qua viÖc sö dông tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, sö dông tèi ®a c«ng suÊt m¸y mãc trang thiÕt bÞ vµ kh«ng ngõng nang cao n¨ng suÊt lao ®éng. Víi vai trß lµ ngêi trùc tiÕp t¹o ra cña c¶i vËt chÊt phôc vô nhu cÇu x· héi, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lu«n t×m mäi biÖn ph¸p tiÕt kiÑm chi phÝ s¶n xuÊt h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, nh»m thÕ ®øng v÷ng vµng trong c¹nh tranh. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra em chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i C«ng ty S«ng §µ 11 – Tæng c«ng ty S«ng §µ “ ®Ó lµm luËn v¨n tèt nghiÖp.Tuy nhiªn ,do thêi gian h¹n hÑp vµ tr×nh ®é hiÓu biÕt cßn nhiÒu h¹n chÕ, em rÊt mong c¸cThÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña c«ng tygãp ý 1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 kiÕn chØ b¶o ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn tèt luËn v¨n cña m×nh. trong luËn v¨n nµy ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕ luËn gåm ba ch¬ng sau: Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y l¾p(XL), x©y dùng c¬ b¶n(XDCB) CH¦¥NG II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt(CPSX) vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p(GTSPXL) t¹i c«ng ty S«ng §µ 11. CH¦¥NG III: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n CFSX vµ tÝnh GTSPXL ë c«ng ty S«ng §µ 11. 2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 Ch¬ng I Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n TËP HîP chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y l¾p, XDCB I. B¶n chÊt, néi dung kinh tÕ cña CPSX, GTSP trong doanh nghiÖp x©y l¾p, XDCB. 1. Chi phÝ s¶n xuÊt 1.1 B¶n chÊt néi dung kinh tÒ cña chi phÝ s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi mét c¸ch cã ý thøc vµ cã môc ®Ých c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ®Çu vµo thµnh c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh nhÊt ®Þnh. Mçi doanh nghiÖp ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt b×nh thêng t¹o ra s¶n phÈm nhÊt ®iÞnh th× kh«ng cã g× thay thÕ ®îc lµ ph¶i hµi hoµ 3 yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ trÝnh s¶n xuÊt, ®ã lµ : T liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ lao ®éng sèng. §ång thêi trong qu¸ tr×nh SX hµng ho¸ còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh tiªu hao cña chÝnh b¶n th©n c¸c yªó tè trªn. VËy ®Ó tiÕn hµnh SX s¶n phÈm ngêi ta ph¶i bá chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng vÒ t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng.V× thÕ h×nh thµnh nªn c¸c CPSX ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo ý chÝ chñ quan cña ngêi s¶n xuÊt. MÆc dï c¸c lo¹i hao phÝ bá ra cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bao gåm nhiÒu lo¹i, nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, trong ®iÒu kiÖn tån t¹i quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ th× chóng vÉn ®îc biÓu hiÖn díi h×nh thøc gi¸ trÞ. VËy chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ mµ Doanh nghiÖp ph¶i tiªu dïng trong mét thêi kú ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Ngµnh x©y dùng còng nh c¸c ngµnh kh¸c, chi phÝ s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n lµ toµn bé chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Thùc chÊt chi phÝ lµ sù dÞch chuyÓn vèn, dÞch chuyÓn cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµo ®èi tîng tÝnh gi¸ (s¶n phÈm c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh). VÒ mÆt lîng chi phÝ s¶n xuÊt phô thuéc vµo hai yÕu tè: 3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 - Khèi lîng søc lao ®éng vµ t liÖu s¶n xuÊt ®îc chia ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. - Gi¸ c¶ t liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiÒn l¬ng cña mét ®¬n vÞ lao ®éng ®· hao phÝ. 1.2 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt: Trong Doanh nghiÖp x©y dùng, c¸c chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu lo¹i, nhiÒu kho¶n kh¸c nhau c¶ vÒ néi dung tÝnh chÊt, c«ng dông, vai trß, vÞ trÝ...yªu cÇu qu¶n lý víi tõng lo¹i chi phÝ còng kh¸c nhau. ViÖc qu¶n lý tµi chÝnh, qu¶n lý s¶n xuÊt, qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng thÓ chØ dùa vµo sè liÖu ph¶n ¸nh tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt mµ cßn ph¶i c¨n cø vµo sè liÖu cô thÓ cña tõng lo¹i chi phÝ riªng biÖt ®Ó phôc vô cho yªu cÇu kiÓm tra vµ ph©m tÝch toµn bé c¸c chi phÝ hoÆc tõng yÕu tè chi phÝ ban ®Çu cña chóng, theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo tõng n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ n¬i chÞu chi phÝ. Do ®ã, ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu ®Ó h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n p¬hÈm x©y l¾p. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch khoa häc vµ thèng nhÊt kh«ng nh÷ng cã nghÜa quan träng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ cßn lµ tiÒn ®Ò rÊt quan träng cña kÕ ho¹ch ho¸, kiÓm tra vµ ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt cña toµn Doanh nghiÖp, tõ ®ã kh«ng ngõng tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph¸t huy h¬n n÷a vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi sù ph¸t triÓn cña Dãanh nghiÖp. XuÊt ph¸t tõ c¸c môc ®Ých vµ yªu cÇu cña qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt còng ®îc ph©n lo¹i theo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt lµ viÖc s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt vµo tõng lo¹i, tõng nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng ®Æc trng nhÊt ®Þnh. * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ : Theo c¸ch nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia ra thµnh 7 yÕu tè : - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu : Bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ c¸c lo¹i ®èi tîng lao ®éng lµ nguyªn vËt liÖu chÝnh : g¹ch, c¸t, ®¸, sái, xi m¨ng, s¾t thÐp ; vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô thuéc TSC§ v©t liÖu sö dông lu«n chuyÓn nh : v¸n kh«n, giµn gi¸o, cèp pha. - Chi phÝ nh©n c«ng : Lµ toµn bé chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng chÝnh, c¸c kho¶n kh¸c phô cÊp mang tÝnh chÊt tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ nhiªn liÖu, ®éng lùc sö dông vµo qu¸ tr×nh SXKD trong kú : x¨ng, dÇu .. 4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 - C¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ : Lµ c¸c kho¶n ®îc trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ cho CBCNV. - Chi phÝ khÊu hao TSC§ : Lµ toµn bé sè tiÒn khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ c¸c lo¹i TSC§ sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ dich vô mua ngoµi : Lµ sè tiÒn tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua ngoµi phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : Lµ toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt , kinh doanh ngoµi c¸c yÕu tè trªn. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸ch nµy cã t¸c dông cho biÕt kÕt cÊu, tû träng tõng lo¹i chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó lËp b¶n thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh (phÇn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè) phôc vô cho yªu cÇu th«ng tin vµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp, phôc vô cho viÖc x©y dùng ph©n tÝch ®Þnh møc vèn lu ®éng, lËp kiÓm tra vµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ , lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh cho kú sau. Nã lµ tµi liÖu quan träng dïng lµm c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh møc tiªu hao vËt chÊt vµ thu nhËp quèc d©n. * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ : Theo c¸c ph©n lo¹i nµy toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp : - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Lµ chi phÝ cña c¸c lo¹i vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô kÕt cÊu nªn gi¸ trÞ thiÕt bÞ kÌm theo vËt kiÕn tróc .. cÇn thiÕt ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm x©y l¾p . - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ l¬ng chÝnh, c¸c kho¶n phô cÊp mang tÝnh chÊt tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia vµo x©y l¾p c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng : Lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc sö dông m¸y ®Ó hoµn thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Chi phÝ nµy bao gåm : tiÒn khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, thuª m¸y, tiÒn l¬ng c«ng nh©n vËn hµnh m¸y thi c«ng, chi phÝ vÒ nhiªn liÖu ®éng lùc dïng cho m¸y thi c«ng... ®Ó tiÕn hµnh x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung : Lµ c¸c chi phÝ liªn quan tíi nhiÒu c«ng tr×nh bao gåm chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng nh BHXH, BHYT, KPC§, khÊu hao TSC§ dïng chung cho ®éi, chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dïng cho qu¶n lý ®éi .. 5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 - Ngoµi ra khi tÝnh chØ tiªu gi¸ thµnh toµn bé (gi¸ ®Çy ®ñ) th× chØ tiªu gi¸ thµnh cßn bao gåm c¸c kho¶n môc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Ph©n lo¹i theo c¸ch nµy gióp doanh nghiÖp theo dâi tõng kho¶n môc chi phÝ ph¸t sinh tõ ®ã tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng tr×nh ®Ó cã thÓ nhËn biÕt ®îc tõng kho¶n môc chi phÝ ph¸t sinh ë ®©u, t¨ng hay gi¶m so víi dù to¸n ®Ó tõ ®ã doanh nghiÖp cã híng t×m ra biÖn ph¸p nh»m tiÕt kiÖm kho¶n môc chi phÝ trªn, h¹ gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p. Ngoµi hai c¸ch ph©n lo¹i chñ yÕu trªn, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ c«ng t¸c kÕ to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt , kinh doanh cßn cã thÓ ph©n lo¹i theo c¸c tiªu thøc kh¸c nh : - C¨n cø vµo chøc n¨ng cña chi phÝ ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh : bao gåm chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, chi phÝ ho¹t ®éng bÊt thêng. - C¨n cø vµo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh víi khèi lîng c«ng viÖc hoµnh thµnh, chi phÝ ®îc chia ra thµnh hai lo¹i : chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi. - C¨n cø vµo c¸ch thøc kÕt cÊu chi phÝ th× toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh chi phÝ thêi kú vµ chi phÝ s¶n phÈm. Mçi c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt nµy ®îc ®¸p øng cho môc ®Ých qu¶n lý h¹ch to¸n kiÓm tra, kiÓm so¸t chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau. Do vËy c¸c c¸ch ph©n lo¹i ®Òu tån t¹i, bæ sung cho nhau vµ gi÷ vai trß nhÊt ®Þnh trong qu¶n lý toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. 2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm . 2.1 B¶n chÊt néi dung kinh tÕ cña gi¸ thµnh s¶n phÈm . C¸c chi phÝ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm lu«n lu«n ®îc biÓu hiÖn ë mÆt ®Þnh tÝnh vµ mÆt ®Þnh lîng, ®ã võa lµ môc ®Ých cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp. §Ó x©y dùng nªn mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh .. th× doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng, ph¶i ®Çu t vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng mét lîng chi phÝ nhÊt ®Þnh. Nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng ®ã lu«n lu«n ®îc biÓu hiÖn ë mÆt ®Þnh tÝnh hay ®Þnh lîng. - MÆt ®Þnh tÝnh cña chi phÝ ®ã lµ c¸c chi phÝ hiÖn vËt hay b»ng tiÒn tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, thi c«ng c«ng tr×nh hoµn thµnh. 6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 - MÆt ®Þnh lîng cña chi phÝ thÓ hiÖn møc ®é tiªu hao cô thÓ cña tõng lo¹i chi phÝ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt , thi c«ng c«ng tr×nh hoµn thµnh ®îc thÓ hiÖn b»ng thíc ®o gi¸ trÞ. - Môc ®Ých cña s¶n xuÊt kinh doanh hay nãi c¸ch kh¸c môc ®Ých chi phÝ cña doanh nghiÖp t¹o nªn nh÷ng gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña x· héi. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng, vÊn ®Ò quan t©m tríc hÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ lîi nhuËn - §ã võa lµ nguyªn nh©n, võa lµ môc ®Ých cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh trong doanh nghiÖp. §Ó x©y dùng nªn mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh th× doanh nghiÖp x©y dùng ph¶i ®Çu t vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt , thi c«ng mét lîng chi phÝ nhÊt ®Þnh, ®ång thêi c¸c doanh nghiÖp còng rÊt quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ cña chi phÝ bá ra Ýt nhÊt, thu ®îc gi¸ trÞ sö dông lín nhÊt vµ lu«n t×m mäi biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ nh»m môc ®Ých thu ®îc lîi nhuËn tèi ®a. Nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh nµo th× sÏ tham gia cÊu thµnh nªn gi¸ cña c«ng tr×nh ®ã. Trong hÖ thèng c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu tho¶ m·n, ®¸p øng c¸c néi dung th«ng tin trªn. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lu«n chøa ®ùng hai mÆt kh¸c nhau vèn cã bªn trong nã. VËy gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt (bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung) tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh ®Õn giai ®o¹n quy íc ®· hoµn thµnh nghiÖm thu, bµn giao vµ ®îc chÊp nhËn thanh to¸n. Kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nhiÖp, ë doanh nghiÖp x©y dùng gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p mang tÝnh c¸ biÖt, mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh khi ®· hoµn thµnh ®Òu cã mét gi¸ thµnh riªng. H¬n n÷a khi mét doanh nghiÖp nhËn thÇu mét c«ng tr×nh th× gi¸ b¸n (gi¸ nhËn thÇu) ®· cã ngµy tríc khi thi c«ng c«ng tr×nh ®ã. Do ®ã gi¸ thµnh thùc tÕ cña mét c«ng tr×nh hoµn thµnh, khèi lîng c«ng viÖc x©y l¾p hoµn thµnh chØ quyÕt ®Þnh tíi l·i, lç cña doanh nghiÖp do thùc hiÖn thi c«ng c«ng tr×nh ®ã mµ th«i. Tuy vËy, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®Ó ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®îc sù cho phÐp cña Nhµ níc, mét sè xÝ nghiÖp ®· linh ho¹t, chñ ®éng x©y dùng mét sè c«ng tr×nh (chñ yÕu lµ c«ng tr×nh d©n dông nh: nhµ ë, v¨n phßng, cöa hµng...) sau ®ã l¹i b¸n l¹i cho c¸c ®èi tîng cã nhu cÇu sö dông víi gi¸ hîp lý th× gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p còng lµ mét nh©n tè quan träng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n. 7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ cã liÖn quan ®Õn c«ng viÖc c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, dã ®ã nã lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan bëi sù chuyÓn dÞch cña gi¸ trÞ t liÖu s¶n xuÊt vµ lao ®éng sèng ®· hao phÝ vµo s¶n xuÊt lµ cÇn thiÕt tÊt yÕu. MÆt kh¸c gi¸ thµnh lµ mét ®¹i lîng tÝnh to¸n, lµ chØ tiªu cã sù biÕn tíng nhÊt ®Þnh nªn ë ph¬ng diÖn nµy, gi¸ thµnh Ýt nhiÒu l¹i mang tÝnh chÊt chñ quan thÓ hiÖn hai khÝa c¹nh. - TÝnh vµo gi¸ thµnh mét sè kho¶n môc chi phÝ mµ thùc chÊt lµ thu nhËp thuÇn tuý cña x· héi nh : BHXH, BHYT, c¸c kho¶n trÝch nép cÊp trªn, thuª vèn, thuª tµi nguyªn. - Mét sè kho¶n môc chi phÝ gi¸n tiÕp ®îc ph©n bæ vµo gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm hay tõng s¶n phÈm theo c¸c tiªu thøc phï hîp. 2.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc c«ng tr×nh hoµn thµnh lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cuèi cïng cña s¶n phÈm x©y l¾p. Gi¸ thµnh lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc t¨ng cêng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm vËt t, hoµn thiÖn kü thuËt thi c«ng, gi¶m thêi gian thi c«ng, sö dông hîp lý vèn s¶n xuÊt vv.. §Òu ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn møc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau. Trong x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n cÇn ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh nh sau : * Theo thêi ®iÓm, nguån sè liÖu ®Ó x¸c ®Þnh, chØ tiªu gi¸ thµnh ®îc ph©n thµnh: + Gi¸ thµnh dù to¸n: Gi¸ thµnh dù to¸n lµ gi¸ thµnh ®îc lËp tríc khi s¶n xuÊt , lµ tæng sè chi phÝ tÝnh to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh vµ ®· ®îc x¸c ®Þnh trªn cë së ®Þnh møc vµ khung gi¸ quy ®Þnh cho tõng lo¹i c«ng viÖc, ¸p dông theo tõng vïng, l·nh thæ. Do s¶n phÈm x©y dùng cã gi¸ trÞ lín, thêi gian thi c«ng dµi mang tÝnh ®¬n chiÕc, nªn mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Òu cã gi¸ trÞ dù to¸n riªng. C¨n cø vµo gi¸ thµnh dù to¸n cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc gi¸ thµnh dù to¸n cña chóng. Gi¸ thµnh dù to¸n > gi¸ trÞ dù to¸n c«ng tr×nh x©y l¾p ë phÇn lîi nhuËn ®Þnh møc . 8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 Gi¸ thµnh dù to¸n Gi¸ trÞ dù to¸n cña L¬i nhuËn cña tõng c«ng tõng lo¹i c«ng tr×nh, tr×nh, h¹ng môc ®Þnh møc = - h¹ng môc c«ng tr×nh c«ng tr×nh Trong ®ã : + Gi¸ trÞ dù to¸n ®îc x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p lËp dù to¸n theo quy m«, ®Æc ®iÓm, tû lÖ, tÝnh chÊt kü thuËt vµ yªu cÇu c«ng nghÖ cña x©y dùng. + Lîi nhuËn ®Þnh møc vµ l·i suÊt tÝnh theo tû lÖ quy ®Þnh cña Nhµ níc ban hµnh, tû lÖ nµy lµ kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i c«ng tr×nh, c«ng t¸c x©y l¾p. + Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch c«ng t¸c x©y l¾p : Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc lËp tríc khi bíc vµo s¶n xuÊt kinh doanh . Nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp . Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ë mçi ®¬n vÞ x©y l¾p trªn c¬ së biÖn ph¸p thi c«ng, c¸c ®Þnh møc, ®¬n gi¸ ¸p dông trong ®¬n vÞ. Mèi quan hÖ gi÷a gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh dù to¸n cã thÓ biÓu diÔn qua c«ng thøc sau: Gi¸ thµnh dù to¸n Møc h¹ gi¸ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch - = x©y l¾p thµnh dù to¸n x©y l¾p (tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ) + Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c x©y l¾p : Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu ®îc lËp sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së toµn bé c¸c hao phÝ thùc tÕ liªn quan ®Ó hoµn thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, khèi lîng x©y l¾p mµ ®¬n vÞ ®· nhËn thÇu. Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c x©y l¾p ®îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n cung cÊp. §Æc ®iÓm s¶n phÈm x©y dùng lµ thi c«ng kÐo dµi, do vËy ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc theo dâi chÆt chÏ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh ngêi ta ph©n chia gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh : Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p thùc tÕ, vµ gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh. + Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p thùc tÕ ph¶n ¸nh gi¸ thµnh cña mét khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®¹t ®Õn mét thêi ®iÓm kü thuËt nhÊt ®Þnh, nã cho phÐp chóng ta x¸c ®Þnh kiÓm kª kÞp thêi, s¸t sao vÒ chi phÝ ph¸t sinh vµ ®ång thêi ph¸t hiÖn ®îc nh÷ng nguyªn nh©n g©y t¨ng hay gi¶m chi phÝ. + Gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh lµ toµn bé chi phÝ chi ra ®Ó tiÕn hµnh thi c«ng mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh kÓ tõ khi khëi 9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 c«ng tr×nh cho ®Õn khi kÕt thóc ®a c«ng tr×nh vµo sö dông vµ ®îc chñ ®Çu t (bªn A) chÊp nhËn. Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c x©y l¾p kh«ng chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ trong ®Þnh møc mµ cßn cã thÓ bao gåm chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh kh«ng cÇn thiÕt nh: thiÖt h¹i ph¸ ®i lµm l¹i, thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt, mÊt m¸t, hao hôt vËt t, ... do nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan cña doanh nghiÖp. * Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ: Gi¸ thµnh ®îc ph©n thµnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh toµn bé. + Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong lÜnh vùc x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n (chi phÝ nguyªn vËt trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung). + Gi¸ thµnh toµn bé (gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm) Gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm x©y l¾p (chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ qu¶n lý vµ b¸n hµng). * Theo ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng: §Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vÒ chi phÝ x©y l¾p cßn ®îc theo dâi trªn hai chØ tiªu: Gi¸ thµnh cña khèi lîng hoµn chØnh vµ gi¸ thµnh khèi lîng hoµn thµnh quy íc. + Gi¸ thµnh khèi lîng hoµn chØnh: Lµ gi¸ thµnh cña nh÷ng CT, HMCT ®· hoµn thµnh, ®¶m b¶o kü thuËt, chÊt lîng ®óng thiÕt kÕ vµ hîp ®ång, bµn giao ®îc chñ ®Çu t nghiÖm thu vµ chÊp nhËn thanh to¸n. ChØ tiªu nµy cho phÐp ta ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c vµ toµn diÖn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, thi c«ng trän vÑn cho mét CT, HMCT. Tuy nhiªn, chØ tiªu nµy kh«ng ®¸p øng ®îc mét c¸ch kÞp thêi c¸c sè liÖu cÇn thiÕt cho viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh trong suèt qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh. Do ®ã, ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý vµ ®¶m b¶o s¶n xuÊt kÞp thêi ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ thµnh quy íc . + Gi¸ thµnh khèi lîng hoµn thµnh quy íc: Lµ khèi lîng x©y l¾p ®îc hoµn thµnh ®Õn giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ ph¶i tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau: . Ph¶i n»m trong thiÕt kÕ vµ ®¶m b¶o chÊt lîng kü thuËt. . Khèi lîng nµy ph¶i x¸c ®Þnh ®îc mét c¸ch cô thÓ vµ ®îc bªn chñ ®Çu t nghiÖm thu chÊp nhËn thanh to¸n. . Ph¶i ®¹t ®Õn ®iÓm dùng ký thuËt hîp lý. Gi¸ thµnh khèi lîng hoµn thµnh quy íc ph¶n ¸nh ®îc kÞp thêi CPSX cho ®èi tîng x©y l¾p trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y l¾p trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y l¾p, tõ ®ã gióp Doanh nghiÖp ph©n tÝch kÞp thêi c¸c chi phÝ ®· chi ra cho tõng ®èi tîng ®Ó cã biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp vµ cô thÓ. Nhng nã l¹i kh«ng 10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 ph¶n ¸nh ®îc mét c¸ch toµn diÖn, chÝnh x¸c gi¸ thµnh toµn bé c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu vÒ qu¶n lý gi¸ thµnh lµ kÞp thêi, chÝnh x¸c, toµn diÖn vµ cã hiÖu qu¶ th× ph¶i sö dông c¶ hai chØ tiªu trªn. 3 - Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm: G¾n liÒn víi chi phÝ s¶n xuÊt lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Cã thÓ nãi chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. CPSX thÓ hiÖn sù tiªu hao vÒ c¸c chi phÝ trong kú s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp, cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶n ¸nh mÆt kÕt qu¶ thu ®îc vÒ c¸c lo¹i chi phÝ ®· bá ra trong kú cña Doanh nghiÖp. CPSX, GTSP cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, chóng cã thÓ thèng nhÊt hoÆc kh«ng thèng nhÊt víi nhau. Nã phô thuéc vµo CPSXDD ®Çu kú vµ CPSXDD cuèi kú. Cã thÓ ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a CPSX vµ GTSP qua s¬ ®å sau: Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú sinh trong kú dë dang cuèi kú A B C D Trong ®ã: AC: Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng t¸c x©y l¾p thèng nhÊt trong trêng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®îc hoµn thµnh trong kú tÝnh gi¸ thµnh hoÆc gi¸ trÞ khèi lîng c«ng viÖc x©y l¾p dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú ®Òu b»ng nhau. XÐt vÒ mÆt chÊt th× chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®Ó s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. VÒ mÆt lîng, nÕu chi phÝ s¶n xuÊt lµ tæng hîp nh÷ng ph¸t sinh trong mét kú nhÊt ®Þnh th× gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i lµ tæng hîp nh÷ng chi phÝ chi ra g¾n liÒn víi viÖc s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh mét lîng c«ng viÖc x©y l¾p nhÊt ®Þnh, ®îc nghiÖm thu bµn giao thanh to¸n, gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng bao hµm khèi lîng dë dang cuèi kú, nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ®· chi ra nhng cha ph©n bæ cho kú sau nhng l¹i bao gåm nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú chuyÓn sang, nh÷ng chi phÝ trÝch tríc vµo gi¸ thµnh nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh vµ nh÷ng chi phÝ cña kú tríc chuyÓn sang ph©n bæ cho kú nµy. C¨n cø vµo sè liÖu h¹ch to¸n CPSX ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. NÕu coi nh tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c«ng viÖc chñ yÕu trong c«ng t¸c kÕ to¸n th× c«ng t¸c chi phÝ cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc tÝnh chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. 4 - Sù cÇn thiÕt ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong Doanh nghiÖp x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n. - §Æc ®iÓm s¶n xuÊt x©y l¾p cã ¶nh hëng ®Õn tæ chøc kÕ to¸n: 11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 X©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp cã chøc n¨ng t¹o ra trang thiÕt bÞ TSC§ cho tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n, gãp phÇn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng x· héi, v× vËy phÇn lín thu nhËp quèc d©n nãi chung vµ quÜ tÝch luü nãi riªng cïng víi vèn ®Çu t tµi trî tõ níc ngoµi ®îc sö dông trong lÜnh vùc c¬ b¶n. So víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c, x©y dùng c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt ®Æc trng thÓ hiÖn râ ë s¶n phÈm x©y l¾p vµ qu¸ tr×nh s¸ng t¹o ra s¶n phÈm. HiÖn nay níc ta ®ang tån t¹i c¸c tæ chøc x©y l¾p nh Tæng c«ng ty, C«ng ty, XÝ nghiÖp, ®éi x©y dùng thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Tuy c¸c ®¬n vÞ nµy kh¸c nhau vÒ qui m« s¶n xuÊt, h×nh thøc qu¶n lý nhng c¸c ®¬n vÞ nµy ®Òu lµ nh÷ng tæ chøc nhËn thÇu x©y l¾p. S¶n phÈm x©y l¾p cã ®Æc ®iÓm riªng biÖt kh¸c víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c vµ ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n. Qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p, tõ khëi c«ng x©y dùng ®Õn khi c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao ®a vµo sö dông thêng dµi, phô thuéc vµo qui m«, tÝnh chÊt phøc t¹p cña tõng c«ng tr×nh, qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng nµy ®îc chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n l¹i bao gåm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. C¸c c«ng viÖc nµy chñ yÕu ®îc thùc hiÖn ngoµi trêi nªn chÞu ¶nh hëng lín cña c¸c yÕu tè nh n¾ng ma, giã b·o... Do qu¸ tr×nh vµ ®iÒu kiÖn thi c«ng kh«ng æn ®Þnh, ph¶i di chuyÓn theo ®Þa ®iÓm ®Æt s¶n phÈm vµ theo tõng giai ®o¹n thi c«ng c«ng tr×nh. S¶n phÈm x©y l¾p lµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng, vËt kiÕn tróc...cã qui m« lín kÕt cÊu phøc t¹p mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p l©u dµi...§Æc ®iÓm nµy ®ßi hái viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nhÊt thiÕt s¶n phÈm x©y l¾p ph¶i lËp dù to¸n (dù to¸n thiÕt kÕ, dù to¸n thi c«ng). Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p ph¶i so s¸nh víi dù to¸n, lÊy dù to¸n lµm thíc ®o. Thêi gian sö dông s¶n phÈm x©yl¾p rÊt l©u dµi...do ®ã ®ßi hái viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n sao cho chÊt lîng c«ng tr×nh ®¶m b¶o ®óng dù to¸n thiÕt kÕ, b¶o hµnh c«ng tr×nh. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p nªu trªn lµm cho viÖc tæ chøc, qu¶n lý, h¹ch to¸n trong x©y dùng c¬ b¶n kh¸c víi ngµnh kh¸c: cô thÓ lµ mçi c«ng tr×nh ®Òu ®îc thi c«ng theo ®¬n ®Æt hµng riªng, phô thuéc vµo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, yªu cÇu kü thuËt cña c«ng tr×nh ®ã. - Sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: §Ó cã thÓ Ên ®Þnh ®îc gi¸ b¸n cña s¶n phÈm th× nhÊt thiÕt ngêi lµm gi¸ ph¶i n¾m râ ®îc chi phÝ cña m×nh thay ®æi nh thÕ nµo khi sè lîng s¶n phÈm gia t¨ng. V× vËy sù biÕn ®æi chÝnh x¸c gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®a ra thÞ trêng ®Æc biÖt quan träng: + Thø nhÊt: Nã lµ c¬ së trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ b¸n v× trong dµi h¹n Doanh nghiÖp sÏ b¸n s¶n phÈm cña m×nh ra thÞ trêng víi møc gi¸ n»m trong kho¶ng tõ chi phÝ tíi kh¶ n¨ng ngêi mua cã thÓ tr¶. 12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 + Thø hai: Nã lµ c¨n cø ®Ó DN cã thÓ ®Æt ra c¸c møc gi¸, cã thÓ t¨ng hÆc gi¶m gi¸ s¶n phÈm cña m×nh trªn c¬ së n¾m v÷ng ®îc chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn, viÖc kiÓm so¸t ®îc chi phÝ lµ rÊt cÇn thiÕt tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc thuËn lîi. H¬n n÷a do ®Æc thï cña ngµnh x©y dùng c b¶n, cña s¶n phÈm x©y l¾p nh trªn nªn qu¶n lý vÒ ®Çu t x©y dùng lµ mét qu¸ tr×nh khã kh¨n phøc t¹p, trong ®ã tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu, lµ nhiÖm vô quan träng cña Doanh nghiÖp. HiÖn nay, trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n chñ yÕu ¸p dông ph¬ng ph¸p ®Êu thÇu, giao nhËn thÇu x©y dùng. V× vËy, ®Ó tróng thÇu, ®îc thi c«ng mét c«ng tr×nh th× Doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng ®îc gi¸ ®Êu thÇu hîp lý cho c«ng tr×nh ®ã dùa trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc, ®¬n gi¸ x©y dùng c¬ b¶n do Nhµ níc ban hµnh, trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ trêng vµ kh¶ n¨ng cña Doanh nghiÖp. MÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i. §Ó thùc hiÖn ®îc c¸c yªu cÇu trªn ®ßi hái ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý kÕ to¸n nãi chung, qu¶n lý chi phÝ, gi¸ thµnh nãi riªng, trong ®ã träng t©m lµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¶m b¶o ph¸t huy tèi ®a t¸c dông cña c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi qu¶n lý s¶n xuÊt. II - Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n. 1 - §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: §Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt x©y l¾p cã ¶nh hëng ®Õn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong ®¬n vÞ x©y l¾p thÓ hiÖn chñ yÕu ë néi dung, ph¬ng ph¸p tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, ph©n lo¹i chi phÝ, c¬ cÊu gi¸ thµnh x©y l¾p. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh kÞp thêi ®ßi hái c«ng viÖc ®Çu tiªn mµ c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ vÊn ®Ò cã tÇm quan träng ®Æc biÖt c¶ trong lý luËn còng nh trong thùc tiÔn h¹ch to¸n vµ lµ néi dung c¬ b¶n nhÊt cña tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ trÝnh s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm hai giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. §ã lµ giai ®o¹n h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh theo tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, theo ®¬n ®Æt hµng, giai ®o¹n c«ng nghÖ, ph©n xëng, ®éi...vµ giai ®o¹n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh, theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh qui ®Þnh. Nh vËy x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ 13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 ®èi tîng chÞu chi phÝ. Cßn x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm, khèi lîng c«ng viÖc x©y l¾p hoµn thµnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ. 1.1 - §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc cña h¹ng môc c«ng tr×nh, nhãm c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c ®¬n ®Æt hµng... X¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n CPSX lµ c¨n cø ®Ó më biÓu, kho¶n, sæ chi tiÕt, tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu, tËp hîp CPSX theo tõng ®èi tîng ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt vµ thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong DN. X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp CPSX vµ gi¶m bít khèi lîng c«ng t¸c kÕ to¸n, ®¶m b¶o cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chÝnh x¸c. 1.2 - §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi tîngtÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, c¸c khèi lîng x©y l¾p cã tÝnh dù to¸n riªng ®· hoµn thµnh. Tõ ®ã x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p tÝnh GTSPXL lµm c¨n cø ®Ó kÕ to¸n c¸c phiÕu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chÝnh x¸c. 2 - Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSXXL: 2.1: Tæ chøc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¬ng ph¸p hoÆc hÖ thèng ph¬ng ph¸p sö dông sè liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh to¸n ra tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña s¶n phÈm c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, giai ®o¹n c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, khèi lîng x©y l¾p cã tÝnh dù to¸n riªng ®· hoµn thµnh, nã mang tÝnh thuÇn tuý kü thuËt tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Cïng víi viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc kú tÝnh gi¸ thµnh. Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ mèc thêi gian mµ bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i tæng hîp sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Kú tÝnh gi¸ thµnh phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ h×nh thøc nghiÖm thu bµn giao khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh. Cô thÓ kú tÝnh gi¸ thµnh trong ngµnh x©y l¾p nh sau: - §èi víi c¸c XÝ nghiÖp khai th¸c c¸t, ®¸, sái, XÝ nghiÖp s¶n xuÊt cÊu kiÖn bª t«ng, g¹ch ngãi, v«i...chu kú s¶n xuÊt ng¾n th× kú tÝnh gi¸ thµnh lµ hµng th¸ng (vµo cuèi mèi th¸ng). - §èi víi nh÷ng Doanh nghiÖp mµ s¶n phÈm lµ nh÷ng c«ng tr×nh, vËt kiÕn tróc, th× kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi gian s¶n phÈm x©y l¾p ®îc coi lµ hoµn thµnh vµ ®îc nghiÖm thu bµn giao cho bªn A. HiÖn nay kú tÝnh gi¸ thµnh cho c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p ®îc x¸c ®Þnh nh sau: + §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh nhá, thêi gian thi c«ng ng¾n (díi 12 th¸ng) th× khi nµo c«ng tr×nh hoµn thµnh toµn bé th× khi ®ã XÝ nghiÖp x©y l¾p míi tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cho c«ng tr×nh ®ã. 14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 + Víi nh÷ng c«ng tr×nh x©y l¾p cã thêi gian thi c«ng kÐo dµi (trªn 12 th¸ng) th× chØ khi nµo cã mét bé phËn c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ sö dông ®îc nghiÖm thu bµn giao th× lóc ®ã XÝ nghiÖp x©y l¾p míi tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña bé phËn ®ã. + Víi nh÷ng c«ng tr×nh x©y l¾p cã thêi gian kÐo dµi trong nhiÒu n¨m mµ kh«ng t¸ch ra ®îc tõng bé phËn c«ng tr×nh nhá ®a vµo sö dông th× tõng phÇn viÖc x©y l¾p lín ®¹t tíi ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý theo thiÕt kÕ kü thuËt cã ghi trong hîp ®ång giao nhËn thÇu thi c«ng th× sÏ ®îc bµn giao thanh to¸n vµ XÝ nghiÖp tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cho khèi lîng bµn giao. Tuú theo tõng ®Æc ®iÓm cña tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, mèi quan hÖ gi÷a ®èi tîng tËp hîp vµ chi phÝ s¶n xuÊt víi ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh mµ kÕ to¸n ph¶i lùa chän sö dông mét hoÆc kÕt hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cho tõng ®èi tîng. Trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p, thêng ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh sau: + Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n (ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trùc tiÕp): §©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông phæ biÕn trong c¸c Doanh nghiÖp x©y dùng hiÖn nay v× ®èi tîng ®îc tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi ®èi tîng chi phÝ s¶n xuÊt, kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi kú b¸o c¸o, h¬n n÷a c¸ch tÝnh l¹i dÔ dµng. Theo ph¬ng ph¸p nµy, tËp hîp tÊt c¶ chi phÝ s¶n xuÊt trùc tÝÕp cho mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh chÝnh lµ gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh Êy. * NÕu kh«ng cã chi phÝ s¶n phÈm dë dang th× tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®· tæng hîp trong kú cho mçi ®èi tîng còng lµ tæng hîp gi¸ thµnh cña s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng øng trong kú.C«ng thøc tÝnh nh sau: Z=C Trong ®ã: Z - lµ tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm. C - lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp theo ®èi tîng. Trong trêng hîp chi phÝ s¶n phÈm dë dang th× ta cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo ph¬ng ph¸p thÝch hîp. Khi ®ã c«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh sÏ lµ: C + Ddk - Dck Z= Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh Trong ®ã: Ddk - lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú. Dck - lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. * Trêng hîp c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cha hoµn thµnh mµ khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao th×: 15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 Gi¸ thµnh thùc tÕ cña Chi phÝ thùc Chi phÝ thùc Chi phÝ thùc khèi lîng x©y l¾p = tÕ dë dang + tÕ ph¸t sinh - tÕ dë dang hoµn thµnh bµn giao ®Çu kú trong kú cuèi kú Trong trêng hîp chi phÝ s¶n xuÊt h¹ch to¸n theo c«ng trêng hoÆc c¶ c«ng trêng nhng gi¸ thµnh thùc tÕ ph¶i tÝnh riªng cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh th× kÕ to¸n cã thÓ c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña c¶ nhãm vµ hÖ sè kinh tÕ kü thuËt ®· qui ®Þnh cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. NÕu c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh cã thiÕt kÕ kh¸c nhau, dù to¸n kh¸c nhau nhng cïng thi c«ng trªn mét ®Þa ®iÓm do mét ®éi c«ng tr×nh s¶n xuÊt ®¶m nhiÖm, kh«ng cã ®iÒu kiÖn theo dâi, qu¶n lý riªng c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c nhau th× chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc ph¶i ®îc ph©n bæ cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh theo nh÷ng tiªu chuÈn thÝch hîp víi hÖ sè kinh tÕ kü thuËt quy ®Þnh cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. HÖ sè ph©n bæ ( tû lÖ ph©n bæ gi¸ thµnh thùc tÕ ) ®îc x¸c ®Þnh nh sau : Tæng C H= x 100 Tæng Gdt Trong ®ã : Tæng C : Tæng chi phÝ thùc tÕ cña c¶ c«ng tr×nh. Khi ®ã gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng h¹ng môc c«ng tr×nh = Gdt x H Víi Gdt : Gi¸ trÞ dù to¸n cña h¹ng môc c«ng tr×nh thø i. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n cã c¸c c«ng tr×nh lín vµ phøc t¹p, qu¸ tr×nh x©y l¾p cã thÓ thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt kh¸c nhau, khèi lîng tÝnh to¸n lín. + Ph¬ng ph¸p hÖ sè: Theo ph¬ng ph¸p nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp riªng cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Sau ®ã c¨n cø vµo hÖ sè ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cho tõng c«ng tr×nh. HÖ sè nµy ®îc x¸c ®Þnh dùa vµo mèi quan hÖ vÒ chi phÝ gi÷a c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. + Ph¬ng ph¸p tû lÖ : Theo ph¬ng ph¸p nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp theo tõng nhãm c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cïng lo¹i sau ®ã x¸c ®Þnh tû lÖ gi÷a tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña nhãm c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã víi tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ cuèi cïng c¨n cø vµo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña tõng lo¹i c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh vµ tû lÖ ë trªn ®Ó x¸c ®Þnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trong nhãm. + Ph¬ng ph¸p liªn hîp: §©y còng lµ ph¬ng ph¸p thêng ®îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c doanh gnhiÖp x©y l¾p, x©y dùng c¬ b¶n do cã ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, tÝnh 16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt s¶n phÈm lµm ra phøc t¹p nhiÒu giai ®o¹n c«ng viÖc. 2.2 Tæ chøc h¹ch to¸n CPSXXL: NhiÖm vô chñ yÕu ®Æt ra cho c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ: . X¸c ®Þnh hîp lý ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc t¹i cña Doanh nghiÖp vµ tho¶ m·n yªu cÇu qu¶n lý ®Æt ra. .VËn dông c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n theo mét tr×nh tù l«gic: TÝnh to¸n chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kiÓm tra c¸c kh©u h¹ch to¸n nh tiÒn l¬ng, vËt liÖu, tµi s¶n cè ®Þnhh... . X¸c ®Þnh sè liÖu cÇn thiÕt cho kÕ to¸n tËp hîp chi phi s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh. Cô thÓ cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt thùc hiÖn ph¸t sinh. - KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ vËt t, lao ®éng, sö dông m¸y mãc thi c«ng vµ c¸c dù to¸n chi phÝ kh¸c, ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c kho¶n chªnh lÖch so víi ®Þnh møc, c¸c chi phÝ kh¸c ngoµi kÕ ho¹ch, c¸c kho¶n thiÖt h¹i, mÊt m¸t, h háng... trong s¶n xuÊt vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi. - TÝnh to¸n chÝnh x¸c vµ kÞp thêi gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p, c¸c s¶n phÈm vµ lao vô dÞch vô hoµn thµnh cña doanh nghiÖp. - KiÓm tra vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña Doanh nghiÖp theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, tõng lo¹i s¶n phÈm vµ lao vô, v¹ch ra kh¶ n¨ng vµ biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh mét c¸ch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. - X¸c ®Þnh ®óng ®¾n vµ bµn giao thanh to¸n kÞp thêi khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®· hoµn thµnh. §Þnh kú kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ khèi lîng thi c«ng dë dang theo nguyªn t¾c quy ®Þnh. - §¸nh gi¸ ®óng ®¾n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanhë tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, tõng bé phËn thi c«ng, ®éi, tæ s¶n xuÊt ... trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. - KÞp thêi lËp c¸c b¸o c¸o vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p - Cung cÊp chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c th«ng tin h÷u dông vÒ chi phÝ s¶n suÊt vµ h¹ gi¸ thµnh phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yªu sau: TK621, TK622, TK623, TK627, TK154 cïng mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan. - TK621 - “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”: 17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ dïng cho s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm x©y dùng ph¸t sinh trong kú, cuèi kú kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n tËp hîp tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh. KÕt cÊu tµi kho¶n: TK621 TËp hîp chi phÝ KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT nguyªn vËt liÖu vµo GTSP sau khi ®· ghi trùc tiÕp trong kú gi¶m vËt liÖu kh«ng dïng hÕt - TK622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p vµ kÕt chuyÓn chi phÝ ®ã vµo tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. TK622 ®îc më chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ... KÕt cÊu tµi kho¶n: TK622 TËp hîp chi phÝ KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n nh©n c«ng trùc tiÕp c«ng trùc tiÕp vµo bªn ph¸t sinh trong kú nî TK154 - TK623 “Chi phÝ sö dông m¸y” TK nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ dö dông m¸y thi c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. TK nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch to¸n ®èi víi trêng hîp doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph¬ng thøc thi c«ng hçn hîp, võa thi c«ng, võa kÕt hîp b»ng m¸y. KÕt cÊu tµi kho¶n: TK623 Chi phÝ cã liªn quan Cuèi kú ph©n bæ vµ kÕt trùc tiÕp tíi m¸y thi chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng c«ng cho ®èi tîng sö dông TK623 cã 6 tiÓu kho¶n cÊp II më chi tiÕt theo c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh + TiÓu kho¶n 623.1 “Chi phÝ nh©n c«ng” : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh l¬ng chÝnh, l¬ng phô, phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp, tµi kho¶n nµy kh«ng ph¶n ¸nh khi trÝch BHXH, BHYT, kinh phÝ c«ng ®oµn. 18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 + TiÓu kho¶n 623.2 “Chi phÝ vËt liÖu” : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nhiªn liÖu, x¨ng, dÇu, ... vËt liÖu kh¸c phôc vô m¸y thi c«ng. + TiÓu kho¶n 623.3 “Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt” : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh dông cô s¶n xuÊt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng. + TiÓu kho¶n 623.4 “Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng” : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh khÊu hao m¸y thi c«ng sö dông vµo ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh. + TiÓu kho¶n 623.7 “Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi” Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh thuª söa ch÷a m¸y, b¶o hiÓm m¸y thi c«ng, chi phÝ ®iÖn níc, tiÒn thuª TSC§, chi phÝ tr¶ cho nhµ thÇu phô. + TiÓu kho¶n 623.8 “Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c” : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ b»ng tiÒn phôc vô cho ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng, kho¶n chi cho n÷ lao ®éng. - TK627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn x©y dùng, l¾p ®Æt . TK nµy ®îc më chi tiÕt theo ®èi tîng, tõng lo¹i ho¹t ®éng, tõng ph©n xëng vµ tõng tæ, ®éi, ... KÕt cÊu tµi kho¶n: TK627 TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ chung ph¸t sinh trong kú - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK154 TK627 ®îc më thµnh 6 tiÓu kho¶n cÊp 2 ®Ó theo dâi ph¶n ¸nh riªng néi dung chi phÝ + TK627.1: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, tæ ®éi. + TK 627.2 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu. + TK627.3: Chi phÝ c«ng cô dông cô + TK627.4 : Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. + TK627.7 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. + TK627.8 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. - TK154 “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” TK nµy ®îc sö dông ®Ó tËp héptµn bé chi phÝ trong kú liªn quan ®Õn chÕ t¹o s¶n phÈm phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm . Ngoµi ra TK154 cßn ph¶n ¸nh c¶ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô, thuª ngoµi gia c«ng tù chÕ. 19
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Kh¬ng lª th – K35 – D2 TK154 Tæng hîp c¸c chi phÝ - Ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú - Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh D nî: chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cuèi kú + Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn : TK 154 dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. + Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnhkú: TK 154 chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú - TK 631 “Gi¸ thµnh s¶n xuÊt” TK nµy ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ... trong trêng hîp ®în vÞ h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. - TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” TK nµy dïng ®Ó kÕt chuyÓn tõ bªn cã TK 154 “chi phÝ s¶n xuÊt s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” bao gåm c¶ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ ®Ó ®¸nh tÝnh gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm x©y l¾p. 2.1.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín nhÊt trong chi phÝ s¶n phÈm x©y dùng. Chi phÝ vËt liÖu cho c«ng tr×nh gåm gi¸ thùc tÕ (chi phÝ thu mua, vËn chuyÓn ®Õn ch©n c«ng tr×nh , hao hôt trong ®Þnh møc cña qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, b¶o qu¶n) cña vËt liÖu chÝnh (g¹ch, xi m¨ng, c¸t ...) vËt kÕt cÊu (bª t«ng, s¾t, thÐp ... ) vËt liÖu phô, vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn (cèp pha, dµn gi¸o, v¸n khu«n ...) vµ c¸c vËt liÖu kh¸c. Trong x©y dùng c¬ b¶n còng nh trong c¸c ngµnh kh¸c lµ vËt liÖu sö dông cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× ph¶i tÝnh trùc tiÕp cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã dùa trªn c¬ së chøng tõ gèc theo gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu vµ sè lîng vËt liÖu thùc tÕ ®· sö dông. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n: TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo tõng ®èi tîng : * Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu cho ho¹t ®éng x©y l¾p Nî TK 621: chi tiÕt CT,HMCT Gi¸ trÞ NVL thùc tÕ Cã TK 152: chi tiÕt TK xuÊt dïng * Nguyªn vËt liÖu mua ngoµi vÒ chuyÓn giao t¹i ch©n c«ng tr×nh ngay 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài: “Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Phú Thái”.
88 p | 521 | 143
-
Đề tài: “Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Giầy Thượng Đình”
98 p | 145 | 61
-
Đề tài “Hoàn thiện công tác hạch toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy Thiết bị Bưu điện”
85 p | 148 | 53
-
Đề tài: “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ phần Bánh kẹo Hải Hà”
87 p | 146 | 51
-
Đề tài: “Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Xây dựng số 4 – Hà Nội ”
62 p | 123 | 44
-
Đề tài: “Hoàn thiện hạch toán về tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả kinh doanh”.
62 p | 99 | 38
-
ĐỀ TÀI: “HOÀN THIỆN KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU - CÔNG CỤ DỤNG CỤ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 4 THĂNG LONG”.
98 p | 133 | 36
-
Đề tài: "Hoàn thiện kế toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty Thương mại và sản xuất vật tư thiết bị GTVT"
82 p | 97 | 33
-
Đề tài: “HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY THĂNG LONG (TALIMEX)”.
67 p | 122 | 30
-
Đề tài: “Hoàn thiện Công Tác Kế toán hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH TM và XNK DVD”
75 p | 105 | 19
-
Hệ thống kế toán công ở Việt Nam - Thực trạng và kiến nghị
4 p | 214 | 16
-
Đề tài: “Hoàn thiện kế toán nghiệp vụ tiêu thụ thành phẩm tại Công ty Liên Hợp Thực Phẩm Hà Tây ”.
89 p | 77 | 11
-
Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại Công ty Cổ phần Xây dựng Khánh Hòa
7 p | 110 | 6
-
Một số giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp tại các công ty xây lắp
7 p | 28 | 5
-
Thực trạng và giải pháp triển khai kế toán môi trường tại các doanh nghiệp Việt Nam
3 p | 107 | 4
-
Đặc điểm hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố Hà Nội ảnh hưởng tới kế toán doanh thu chi phí
4 p | 6 | 2
-
Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí của hợp đồng xây dựng trong các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
11 p | 53 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn