intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Một số vấn đề cơ bản về chính sách lãi suất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong thời gian qua

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:44

120
lượt xem
28
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

CÙNG VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THẾ GIỚI ,VIỆT NAM ĐÃ VÀ ĐANG TỪNG BƯỚC ĐI LÊN VÀ ĐẠT ĐƯỢC NHỮNG THÀNH TỰU TO LỚN ĐẶC BIỆT LÀ LĨNH VỰC KINH TẾ .VỚI CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG HOÁ NHIỀU THÀNH PHẦN THEO ĐỊNH HƯỚNG CỦA XHCN SAU HƠN 10 NĂM ĐỔI MỚI CÁC HOẠT ĐỘNG KINH TẾ ĐÃ TRỞ NÊN KHÁ SÔI ĐỘNG VÀ TẠO NÊN SẮC THÁI MỚI CHO NÊN KINH TẾ .CÙNG VỚI ĐÀ THẮNG LỢI CỦA ĐẤT NƯỚC TRONG CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI NỀN KINH TẾ NGÀNH NGÂN...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Một số vấn đề cơ bản về chính sách lãi suất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong thời gian qua

  1. Đề tài :“Một số vấn đề cơ bản về chính sách lãi suất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong thời gian qua”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng Lêi nãi ®Çu Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ThÕ giíi ,ViÖt nam ®· vµ ®ang tõng b­íc ®i lªn vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc kinh tÕ .Víi chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ nhµ n­íc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng cña XHCN sau h¬n 10 n¨m ®æi míi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®· trë nªn kh¸ s«i ®éng vµ t¹o nªn s¾c th¸i míi cho nªn kinh tÕ .Cïng víi ®µ th¾ng lîi cña ®Êt n­íc trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ ngµnh ng©n hµng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô vµ môc tiªu ®æi míi cña m×nh ®· tiÕn ®­îc nh÷ng b­íc quan träng trong hÖ thèng c¸c c«ng cô qu¶n lý l·i suÊt ®­îc coi lµ nh¹y c¶m nhÊt nã thùc sù lµ vÊn ®Ò nãng báng nhÊt thu hót ®­îc nhiÒu tÇng líp d©n c­ trong x· héi . L·i suÊt víi t­ c¸ch lµ mét trong nh÷ng c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®­îc nhiÒu nhµ kinh tÕ quan t©m nghiªn cøu vµ tõ l©u ®­îc nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi sö dông nh­ mét c«ng cô h÷u hiÖu ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ .§Æc biÖt lµ trong c¬ chÐ thÞ tr­êng l·i suÊt trë thµnh c«ng cô ®¾c lùc ®Ó NHTW ( ng©n hµng trung ­¬ng ) thùc thi chÝnh s¸ch tiÌen tÖ nh»m ®iÒu tiÕt c¸c mèi quan hÖ gi÷a tiÕtkiÖm vµ ®Çu t­ l¹m ph¸t vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ ... Trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh cho nªn viÖc thi hµnh mét chÝnh s¸ch l·i suÊt thÝch hîp lµ v« cïng phøc t¹p mµ vai trß ®ã thuéc ng©n hµng nhµ n­íc .§Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ßi hái ngµy cµng cao cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c nghiÖp vô ng©n hµng ®· kh«ng ngõng ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cña ®Êt n­íc . Víi träng tr¸ch to lín ®ã NHTW ®· th­êng xuyªn ®iÒu chØnh l·i suÊt cho phï hîp ph¸t triÓn kh¶ n¨ng linh ho¹t cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i .N¨m 1997 luËt Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ luËt c¸c tæ chøc ra ®êi cã hiÖu lùc tõ 1/10/1998 ®· ®¸nh dÊu mét giai ®o¹n míi vÒ ho¹t ®éng Ng©n hµng ë ViÖt nam trong luËt Ng©n hµng ®iÒu 18 ghi “ Ng©n hµng Nhµ n­íc x¸c ®Þnh vµ c«ng bè l·i suÊt t¸i cÊp c¬ b¶n , l·i suÊt t¸i cÊp vèn “ §ång thêi cßn gi¶i thÝch tµi kho¶n 12 ®iÒu 9 “L·i suÊt c¬ b¶n lµ l·i suÊt do Ng©n hµng Trung ­¬ng c«ng bè lµm c¬ së cho c¸c tæ chøc tÝn dông æn ®Þnh l·i suÊt 1 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng kinh doanh “ §iÒu nµy lµ thÓ hiÖn rÊt râ hoÆc chÊt l·i suÊt cña Ng©n hµng Trung ­¬ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng . XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh thêi sù cña l·i suÊt trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc ®· häc cïng víi nh÷ng kiÕn thøc trong khu©n khæ tµi liÖu cho phÐp , em xin tr×nh bµy ®Ò tµi :“Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ chÝnh s¸ch l·i suÊt cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam trong thêi gian qua” Bµn vÒ l·i suÊt cã nhiÒu vÊn ®Ò ®Ò cËp song trong khu©n khæ cña mét ®Ò ¸n vµ kiÕn thøc cã h¹n, em chØ ®Ò cËp ®Õn mét sè cÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Lª TuÊn NghÜa cïng toµn thÓ c¸c thÇy c« trong bé m«n TiÒn tÖ Ng©n hµng ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Sinh viªn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 17.04 Hµ Néi ngµy 15 /03/2002 2 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng PhÇn 1 L·i suÊt vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn l·i suÊt a-T×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò l·i suÊt L·i suÊt lµ mét trong nh÷ng biÕn sè d­îc theo dâi mét c¸ch chÆt chÏ trong b¸o chÝ v× nã trùc tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng hµng ngµy cña mçi chung ta vµ cã nh÷ng hÖ qu¶ quan träng ®èi víi søc khoÎ cña nÒn kinh tÕ . Nã t¸c ®éng ®Õn nh÷ng quyÕt ®Þnh c¸ nh©n nh­ chi tiªu hay ®Ó dµnh ,mua nhµ hay mua tr¸i phiÕu hay giöi vèn vµo mét tµi kho¶n tiÕt kiÖm. L·i suÊt còng t¸c ®éng ®Õn nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp hoÆc cña c¸c gia ®×nh nh­ dïng vèn ®Ó ®Çu t­ mua thiÕt bÞ míi cho c¸c nhµ m¸y hoÆc ®Ó giöi tiÕt kiÖm trong mét Ng©n hµng . L·i suÊt lµ mét ph¹m trï kinh tÕ tæng hîp cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn mét sè ph¹m trï kinh tÕ kh¸c nã ®ãng vai trß nh­ mét ®ßn bÈy kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , tÝn dông Ng©n hµng ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gii­· c¸c chñ thÓ sö dông vèn (ng­êi vay vèn) víi chñ thÓ së h÷u vèn (ng­êi thõa vèn) theo nguyªn t¾c hoµn tr¶ cã kú h¹n kÌm theo l·i ë thÞ tr­êng vèn ng­êi mua ng­êi b¸n rÊt quan t©m ®Õn gi¸ c¶ tiÒn tÖ ®ã chÝnh lµ l·i suÊt hay gi¸ c¶ cña quyÒn sö dông vèn trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh . b- Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ l·i suÊt 1- Kh¸i niÖm l·i suÊt L·i suÊt kµ gi¸ c¶ cña quyÒn ®­îc sö dông vèn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh mµ ng­êi sö dông tr¶ cho ngu­¬× së h÷u nã. L·i suÊt ph¶i ®­îc tr¶ bëi lÏ ng­êi ®i vay ®· sö dông vèn cña ng­êi cho vay phôc vô nhu cÇu sinh lîi trong s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc nhu cÇu tiªu dïng cña m×nh . viÖc ng­êi cho vay chuÓn quyÒn sö dông vèn cho ng­êi kh¸c cã nghÜa lµ anh ®· hy sinh quyÒn sö dông tiÒn tÖ ngµy h«m nay cña m×nh . §¸nh ®æi cho sù chuyÓn quyÒn ®ã lµ quÒn ng­êi cho vay ®­îc tr¶ l·i suÊt . 3 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng ii- Ph©n lo¹i l·i suÊt 1. C¨n cø vµo thêi h¹n tÝn dông l·i suÊt0 ®­îc chia thµnh 3 lo¹i . L·i suÊt ng¾n h¹n ¸p dông ®èi víi c¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n L·i suÊt trung h¹n ¸p dông ®èi víi c¸c kho¶n tÝn dôg trung h¹n L·i suÊt tÝn dông dµi h¹n ¸p dông ®èi víi c¸c kho¶n tÝn dông dµi h¹n C¨n cø vµo c¸c lo¹i h×nh tÝn dông (ph©n lo¹i theo chñ thÓ tham gia quan hÖ 2. tÝn dông). L·i suÊt ®­îc chia thµnh c¸c lo¹i sau: - L·i suÊt tÝn dông th­¬ng m¹i ¸p dông khi c¸c doanh nghiÖp cho nhau vay d­íi h×nh thøc mua ban chÞu hµng ho¸ . Nã ®­îc tÝnh nh­ sau: Gi¸ c¶ hµng ho¸ Gi¸ c¶ hµng ho¸ b¸n chÞu -- L·i suÊt b¸n tr¶ tiÒn ngay = * 100% TDTM Gi¸ c¶ hµng ho¸ b¸n chÞu L·i suÊt tiÒn giöi : lµ l·i suÊt tr¶ cho c¸c kho¶n tiÒn giöi .Nã ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh tiÒn l·i ph¶i tr¶ cho ng­êi giöi tiÒn . - L·i suÊt tiÒn vay: lµ l·i suÊt ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ cho Ng©n hµng do viÖc sö dông vèn vay cña Ng©n hµng . Nã ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh l·i mµ kh¸ch hµng ph¶i tr¶ cho Ng©n hµng . - L·i suÊt chiÕt khÊu : ¸p dông khi Ng©n hµng cho k¸ch hµng vay d­íi h×nh thøc triÕt khÊu th­êng phiÕu hoÆc giÊy tê cã gi¸ trÞ kh¸c ch­a ®ªn h¹n thanh to¸n cña kh¸ch hµng . Nã ®­îc tÝnh b»ng tû lÖ % trªn mÖnh gi¸ cña giÊy tê cã gi¸ trÞ vµ ®­îc khÊu trõ ngay khi Ng©n hµng ph¸t tiÒn vay cho kh¸ch hµng. - L·i suÊt t¸i triÕt kh¸c : ¸p dông khi Ng©n hµng trung ­¬ng t¸i cÊp vèn cho c¸c Ng©n hµng d­íi h×nh thøc triÕt khÊu l¹i th­¬ng phiÕu hoÆc giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n 4 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng ch­a ®Õn h¹n thanh to¸n cho c¸c Ng©n hµng .Nã ®­îc tÝnh b»ng tû lÖ % trªn mÖnh gi¸ cña giÊy tê cã gi¸ còng ®­îc khÊu trõ ngay khi Ng©n hµng Trung ­¬ng cÊp vèn tiÒn vay cho Ng©n hµng - L·i suÊt liªn Ng©n hµng : lµ l·i suÊt mµ Ng©n hµng ¸p dông khi cho nhau vay trªn thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng . - L·i suÊt c¬ b¶n: Lµ l·i suÊt ®­îc c¸c Ng©n hµng sö dông lµm c¬ së ®Ó æn ®Þnh møc l·i suÊt kinh doanh cña m×nh . - L·i suÊt tÝn dông Nhµ n­íc : ¸p dông khi Nhµ n­íc ®i vay cña c¸c chñ thÓ kh¸c nhau trong x· héi d­íi h×nh thøc ph¸t hµnh tÝn phiÕu hoÆc tr¸i phiÕu . - L·i suÊt tÝn dông tiªu dïng : ¸p dông khi doanh nghiÖp cho ng­êi lao ®éng vay phôc vô nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n . 3. C¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc cña l·i suÊt L·i suÊt ®­îc chia thµnh 2 lo¹i : - L·i suÊt danh nghÜa : Lµ l·i suÊt tÝnh theo gi¸ trÞ danh nghÜa cña tiÒn tÖ vµo thêi ®iÓm nghiªn cøu hay nãi c¸ch kh¸c lµ lo¹i l·i suÊt ch­a lo¹i trõ ®i tû lÖ l¹m ph¸t . L·i suÊt thùc tÕ lµ l·i suÊt ®­îc ®iÒu chØnh l¹i cho ®óng theo nh÷ng thay ®æi vÒ l¹m ph¸t .Hay nãi c¸ch kh¸c lµ l·i suÊt ®· lo¹i trõ ®i tû lÖ l¹m ph¸t - L·i suÊt thùc cña hai lo¹i + L·i suÊt thùc tÝnh tr­íc ( dù tÝnh ): lµ l·i suÊt thùc ®­îc ®iÒu chØnh l¹i cho ®óng theo ®óng nh÷ng thay ®æi dù tÝnh vÒ l¹m ph¸t + L·i suÊt thùc tÝnh sau : lµ l·i suÊt thùc ®­îc ®iÒu chØnh l¹i cho ®óng theo nh÷ng thay ®æi trªn thùc tÕ vÒ l¹m ph¸t L·i suÊt danh nghÜa = l·i suÊt thùc + tû lÖ l¹m ph¸t HoÆc L·i suÊt thùc = l·i suÊt danh nghÜa – tû lÖ l¹m ph¸t 4. C¨n cø vµo møc æn ®Þnh cña l·i suÊt . L·i suÊt ®­îc chia lµm hai lo¹i . - L·i suÊt æn ®Þnh : lµ l·i suÊt ¸p dông cè ®Þnh trong suÊt thêi h¹n vay . Nã cã ­u ®iÓm : Ng­êi göi tiÒn vµ vay tiÒn biÕt tr­íc sè tiÒn l·i ®­îc tr¶ vµ ph¶i tr¶ .Bªn 5 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng c¹nh ®ã nã cã nh­îc ®iÓm bÞ rµng buéc vµo mét l·i suÊt nhÊt ®Þnh trong mét thêi h¹n nµo ®ã dï cho c¸c lo¹i l·i suÊt kh¸c thay ®æi nh­ thÕ nµo . - L·i suÊt th¶ næi : Lµ l·i suÊt cã thÓ thay ®æi lªn xuèng vµ cã thÓ b¸o tr­íc hoÆc kh«ng b¸o tr­íc.L·i suÊt th¶ næi cã lîi cho c¶ hai bªn khi nhËn vµ tr¶ tiÒn ®Òu tÝnh theo mét l·i suÊt chung lµ l·i suÊt hiÖn t¹i 5 . C¨n cø vµo møc æn ®inh cña l·i suÊt L·i suÊt ®­îc chia lµm 2 lo¹i l·i ®¬n vµ l·i kÐp - L·i suÊt ®¬n lµ l·i suÊt tÝnh mét lÇn trªn sè vèn gèc cho suÊt kú h¹n vay C«ng thøc tÝnh : I = Co . i . n ( trong ®ã I sè tiÒn l·i , Co vèn gèc , i lµ l·i suÊt , n sè kú ) Trong ®ã thêi kú göi vèn ph¶i t­¬ng ®­¬ng víi thêi kú cña l·i suÊt - L·i suÊt kÐp : lµ møc l·i suÊt cã tÝnh ®Õn gi¸ trÞ ®Çu t­ l¹i cña lîi tø thu ®­îc trong thêi h¹n sö dông tiÒn vay C«ng thøc : C = Co ( 1=i)n Trong ®ã :C sè tiÒn thu ®­îc theo l·i gép sau n kú ,Co vèn gèc ban ®Çu ,i l·i suÊt n sã kú göi vèn c. vai trß cña l·i suÊt trong nÒn kinh tÕ Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp chung quan liªu bao cÊp vai trß cña l·i suÊt ®­îc nh×n nhËn mét c¸ch hÕt søc mê nh¹t vµ lÖ thuéc nhiÒu khi ®­îc hiÓu nh­ lµ mét sù phan phèi cuèi cïng cña s¶n phÈm gi÷a nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi cho vay ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng l·i suÊt gi÷ vai trß hÕt søc quan träng lµ mét trong nh÷ng ®ßn bÈy kinh tÕ .Nã t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung vai trß cña l·i suÊt ®­îc thÓ hiÖn ë néi dung sau ®©y . 1. L·i suÊt lµ c«ng cô ®Ó khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm ®Çu t­ L·i suÊt lµ c«ng cô khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt ®Ó thu hót c¸c kho¶n tiÕt kiÖm cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ t¹o nªn quü cho vay ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ 6 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng Theo lý thuyÕt tµi chÝnh chóng ta cã thÓ ®­a ra ph­¬ng tr×nh vÒ thu nhËp nh­ sau : Thu nhËp = Tiªu dïng + TiÕt kiÖm Ph­¬ng tr×nh nµy kh«ng nh÷ng ®óng víi ®Æc ®iÓm tµi chÝnh cña c¸c hé gia ®×nh c¸c doanh nghiÖp mµ cßn ®óng víi c¶ nÒn kinh tÕ quèc gia .Gi¶ trong ®iÒu kiÖn cña mét nÒn kinh tÕ b×nh th­êng tû lÖ gi÷a tiªu dïng vµ tiÕt kiÖm lµ hîp lý ®Ó t¨ng tû lÖ tiÕt kiÖm cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n th× biÖn ph¸p hiÖu qu¶ lµ t¨ng l·i suÊt huy ®éng vèn .Khi l·i suÊt vèn t¨ng nªn th× tr­íc hÕt c¸c hé gia ®×nh ph¶i xem xÐt c¸c kho¶n chi cho tiªu dïng th­êng xuyªn cã thÓ gi¶m chi hoÆc ho·n mét sè kho¶n chi ®Ó t¨ng thªm kho¶n tiÕt kiÖm trong tæng thu nhËp .Sau tõ kho¶n tiÕt kiÖm nµy hä sÏ h­íng ®Çu t­ göi vµo Ng©n hµng , vµo quü b¶o hiÓm hay ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng trøng kho¸n khi thÊy cã lîi h¬n . Nh­ vËy ,l·i suÊt lµ c«ng cô can thiÖp cã hiÖu lùc ®Ó ph©n chia tû lÖ gi÷a tiªu dïng vµ tiÕt kiÖm . Nh­ng n©ng l·i suÊt huy ®éng ®Õn møc nµo th× ph¶i c©n nh¾c thËn träng ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn hµi hoµ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n . ëViÖt nam trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ vèn dang lµ vÊn ®Ò then chèt .MuÊn huy ®éng ®­îc vèn ph¶i cã biÖn ph¸p gäi vèn .VÊn ®Ò lµ cÇn duy tr× mét møc l·i suÊt nh­ thÕ nµo ®Ó huy ®éng tèi ®a vèn nhµn rçi trong x· héi 2. L·i suÊt ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ChÝnh s¸ch l·i suÊt lµ mét bé phËn trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Nhµ n­íc nh»m ®iÒu tiÕt l­u th«ng tiÒn tÖ kÝch thÝch ®iÒu tiÕt vµ h­íng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ - L·i suÊt ph¶i tr¶ cho kho¶n vay lµ kho¶n chi phÝ cña doanh nghiÖp .Do vËy ,l·i suÊt sÏ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp vay vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh . Ng­îc l¹i, l·i suÊt cho vay cao sÏ thu hÑp ®©u t­ cña c¸c doanh nghiÖp . - L·i suÊt lµ c«ng cô buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông hiÖu qu¶ . nh÷ng ­u ®·i vÒ l·i suÊt vÒ ®iÒu kiÖn cung cÊp tÝn dông vµ thanh to¸n lµ c«ng cô 7 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng cña Nhµ n­íc nh»m khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo c¸c nghµnh c¸c s¶n phÈm cÇn ­u tiªn trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ 3. L·i suÊt lµ c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« L·i suÊt t¹o nªn kho¶n chi phÝ cña ng­êi ®i vay v× vËy sù biÕn ®éng cña l·i suÊt cã t¸c ®éng ®Õn ®Çu t­ ®Õn tiªu dïng qua ®ã t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu cña nÒn kinh tÕ vÜ m« biÓu hiÖn trong c¸c tr­êng hîp : L·i suÊt thÊp  kÝch thÝch ®Çu t­ , kÝch thÝch tiªu dïng  t¨ng tæng - cÇu  s¶n l­îng t¨ng, gi¸ t¨ng, thÊt nghiÖp gi¶m néi tÖ cã xu h­íng gi¶m gi¸ so víi ngo¹i tÖ . L·i suÊt cao h¹n chÕ ®Çu t­ , h¹n chÕ tiªu dïng gi¶m tæng cÇu  - s¶n l­îng gi¶m gi¶m gi¸ thÊt nghiÖp t¨ng néi tÖ cã xu h­íng t¨ng gi¸ so víi ngo¹i tÖ Nh­ vËy, b»ng c¸ch t¨ng l·i suÊt Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ lµm gi¶m kh¶ n¨ng cho vay cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i do ®ã thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt gi¶m bít khèi l­îng tiÒn cÇn thiÕt cho viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh vµ chi tiªu cña ng­êi tiªu dïng . Còng nh­ vËy ,b»ng c¸ch h¹ thÊp l·i suÊt Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t triÓn hoÆc muèn k×m h·m tèc ®é ph¸t triÓn mét nghµnh nghÒ nµo ®ã , Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ t¨ng hoÆc gi¶m l·i suÊt cho vay ®Ó thu hÑp hoÆc më réng ®Çu t­ cña c¸c nghµnh nghÒ . Tõ n¨m 1989 ®Õn nay ,chÝnh s¸ch l·i suÊt lu©n ®­îc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh kinh tÕ ë ViÖt Nam .Sau khi kiÒm chÕ vµ gi÷ ®­îc l¹m ph¸t ë møc ®é t­¬ng ®èi æn ®Þnh , Ng©n hµng Nhµ n­íc danh thùc hiÖn h¹ thÊp dÇn khung l·i suÊt ®Ó khuyÕn hÝch huy ®éng ®Çu t­ vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh kh«i phôc kinh tÕ . 8 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng 4 . L·i suÊt lµ c«ng cô ph©n phèi cã hiÖu qu¶ nh»m khai th¸c vµ sö dông chiÖt ®Ó c¸c nguÇn lùc cña nÒn kinh tÕ . 5. L·i suÊt lµ c«ng cô ®o l­êng t×nh tr¹ng cña nÒn kinh tÕ Ng­êi ta thÊy r»ng trong giai ®o¹n ®ang ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ l·i suÊt cã su h­íng t¨ng do cung cÇu quü cho vay ®Òu t¨ng trong ®ã tèc ®é t¨ng cña cÇu quü cho vay lín h¬n tèc ®é t¨ng cña cung quy cho vay. Ng­îc l¹i ,trong giai ®o¹n suy tho¸i cña nÒn kinh tÕ l·i suÊt cã xu h­íng gi¶m xuèng Do vËy ,th«ng th­êng nh×n vµo xu h­íng biÕn ®éng cña l·i suÊt ta thÊy ®­îc t×nh tr¹ng søc khoÎ cña nÒn kinh tÕ L·i suÊt lµ biÕn sè th­êng xuyªn biÕn ®éng trong nÒn kinh tÕ . C¨n cø vµo sù biÕn ®éng ®ã cña l·i suÊt ng­êi ta cã thÓ dù b¸o ®­îc c¸c yÕu tè kh¸c cña nÒn kinh tÕ nh­ tÝnh sinh lêi cña c¸c c¬ héi ®Çu t­ , møc l¹m ph¸t dù tÝnh møc thiÕu hôt cña ng©n s¸ch ng­êi ta cã thÓ dùa vµo l·i suÊt trong mét thêi kú ®Ó dù b¸o t×nh th×nh kinh tÕ trong t­¬ng lai d. mét sè quan ®iÓm vÒ l·i suÊt c¬ b¶n ë ViÖt nam Quan ®iÓm 1 HiÖn nay, ë ViÖt Nam ch­a cã nghiÖp vô t¸i chiÕt khÊu cho nªn kh«ng cã c«ng cô lµ th­¬ng phiÕu hay c¸c giÊy tê cã gi¸ nh­ng ë n­íc ta l¹i cã l·i suÊt t¸i cÊp vèn cña Ng©n hµng Trung ­¬ng cho c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i .Do ®ã ®·cã ý kiÕn lÊy l·i suÊt t¸i cÊp vèn lµm l·i suÊt c¬ b¶n . NÕu nh­ hiÓu ®­îc l·i suÊt c¬ b¶n lµ l·i suÊt t¸i cÊp vèn th× ®iÒu nµy tr¸i víi luËt Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ luËt c¸c tæ chøc tÝn dông ban hµnh n¨m 1997 trong luËt nµy ®· x¸c ®Þnh râ l·i suÊt c¬ b¶n lµ l·i suÊt t¸i cÊp vèn .Trªn thùc tÕ chóng ta thÊy b¶n chÊt cña 2 lo¹i l·i suÊt nµy còng kh«ng gièng nhau l·i suÊt c¬ b¶n lµ l·i suÊt do Ng©n hµng Trung ­¬ng c«ng bè lµ l·i suÊt lµm c¬ së cho c¸c tæ chøc tÝn dông x¸c ®Þnh møc l·i suÊt kinh doanh cßn 9 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng l·i suÊt t¸i cÊp vèn lµ l·i suÊt mµ Ng©n hµng Trung ­¬ng quy ®Þnh ®èi víi c¸c kho¶n vay cuèi cïng trong c¸c h×nh thøc sau : Ng©n hµng Trung ­¬ng cho vay chiÕt khÊu vµ t¸i chiÕt khÊu Ng©n hµng Trung ­¬ng cho vay ®èi víi gi¸ trÞ hîp ®ång tÝn dông ch­a ®Õn h¹n cu¶ Ng©n hµng Th­¬ng m¹i Ng©n hµng Trung ­¬ng cho vay cÇm cè bÊt ®éng s¶n vµ thÕ chÊp c¸c chøng tõ kh¸c cã gi¸ trÞ cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i B»ng c¸c h×nh thøc t¸i cÊp vèn nµy Ng©n hµng Nhµ n­íc sö dông linh ho¹t ®Ó th¾t chÆt hay líi láng tÝn dông ph­¬ng tiÖn thanh to¸n trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cã khi l·i suÊt t¸i cÊp vèn cã thÓ thÊp h¬n hay b»ng l·i suÊt cho vay cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nh­ng thùc tÕ t×nh h×nh l·i suÊt hiÖn nay ë ViÖt Nam ch­a thÓ sö dông l·i suÊt t¸i cÊp vèn ®Ó ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®­îc . Quan ®iÓm 2 VÉn duy tr× trÇn l·i suÊt nh­ hiÖn nay vµ xem nã lµ l·i suÊt c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh l·i suÊt cã thÓ céng thªm møc biªn ®é giao ®éng cña l·i suÊt c¬ b¶n .Quan ®iÓm nµy cã sù bÊt hîp lý ®ã lµ khi c«ng thªm vµo trÇn l·i suÊt sÏ lµm l·i suÊt cao h¬n trÇn l·i suÊt ®iÒu nµy kh«ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña ViÖt Nam Quan ®iÓm 3 L·i suÊt c¬ b¶n lµ lo¹i l·i suÊt x¸c ®Þnh dùa vµo l·i suÊt ®Çu vµo vµ c«ng bè giíi h¹n tèi ®a ®Ó c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông x¸c ®Þnh møc l·i suÊt kinh doanh víi quan ®iÓm nµy l·i suÊt c¬ b¶n t¹o ra kh¶ n¨ng chñ ®éng gi¶m l·i suÊt cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®¹c biÖt lµ l·i suÊt cho vay .Còng do ®ã c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i cã ®iÒu kiÖn tèt h¬n ®Ó huy ®éng vèn víi l·i suÊt thÊp cßn ®èi víi nh÷ng vïng khã kh¨n th× l·i suÊt cao h¬n trong viÖc huy ®éng vèn . 10 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng PhÇn II Thùc tr¹ng viÖc ®iÒu hµnh l·i suÊt ë ViÖt nam I . thùc tr¹ng l·i suÊt ë ViÖt nam MuÊn ®Þnh h­íng ®iÒu hµnh l·i suÊt ph¶i rót kinh nghiÖm vÒ c¸ch ®iÒu hµnh l·i suÊt trong thêi gian qua .Tr­íc hÕt ta cÇn ®iÓm l¹i nh÷ng chÆng ®­êng sau h¬n 10 n¨m ®æi míi chÝnh s¸ch l·i suÊt . 1 . §iÓm l¹i nh÷ng chÆng ®­êng sau h¬n 10 n¨m ®æi míi chÝnh s¸ch l·i suÊt 1.1 Giai ®o¹n l·i suÊt ViÖt nam chuyÓn tõ l·i suÊt ©m sang l·i suÊt d­¬ng (1986 – 1990) ë giai ®o¹n nµy ng­êi göi tiÒn kh«ng nh÷ng kh«ng cã l·i mµ gi¸ trÞ ®ång tiÒn vèn cña hä bá vµo Ng©n hµng cßn kh«ng ®­îc b¶o ®¶m l·i suÊt thêi kú nµy lµ l·i suÊt ©m vµ thÊp h¬n nhiÒu so víi l¹m ph¸t .L¹m ph¸t n¨m 1986 lµ 774% lµ møc l¹m ph¸t trªn thÞ tr­êng tù do trong khi ®ã l·i suÊt chØ cã 12% Th¸ng 10 /1990 trong ph¸p lÖnh Ng©n hµng c«ng bè t¸ch hÖ thèng Ng©n hµng thµnh 2 cÊp Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ c¸c tµi chÝnh tÝn dông . Trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn ph¸p lÖnh nµy, Ng©n hµng Nhµ n­íc quy ®Þnh râ l·i suÊt tiÒn göi vµ l·i suÊt tiÒn vay L·i suÊt tiÒn göi thÊp h¬n tû lÖ l¹m ph¸t L·i suÊt cho vay nhá h¬n l·i suÊt tiÒn göi Sang n¨m 1992 nÒn kinh tÕ nøc ta b­íc sang mét h­íng míi l¹m ph¸t ®­îc ®Èy lïi vµ ë møc thÊp ®©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó chuyÓn sang l·i suÊt d­¬ng . Bªn c¹nh viÑc x¸c ®Þnh c¸c møc l·i suÊt tiÒn göi vµ cho vay cô thÓ Ng©n hµng Nhµ n­íc cßn cã sù ph©n biÖt l·i suÊt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ l·i suÊt cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh nh­ng cã h¹n chÕ ë viÖc l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n cao 11 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng h¬n l·i suÊt cho vay trung vµ dµy h¹n ... ®iÒu nµy ®­îc kh¾c phôc dÇn qua tõng giai ®o¹n sau nµy . 1.2 Giai ®o¹n Ng©n hµng Nhµ n­íc võa quy ®Þnh l·i suÊt tiÒn göi l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tho¶ thuËn Cïng mét thêi ®iÓm Ng©n hµng Nhµ n­íc cho phÐp c¸c tæ chøc tÝn dông cho vay theo møc l·i suÊt tho¶ thuËn mµ Ng©n hµng Th­¬ng m¹i tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng . Møc l·i suÊt tho¶ thuËn cã thÓ v­ît møc cho vay hay l·i suÊt tiÒn göi cô thÓ mµ Ng©n hµng ®· c«ng bè .ë giai ®o¹n nµy vÉn cã sù ph©n biÖt gi÷a l·i suÊt cho vay ®èi víi doanh nghiÖp quèc doanh vµ doanh nghiÖp t­ nh©n .Bªn c¹nh ®ã víi c¬ chÕ cho vay theo l·i suÊt tho¶ thuËn Ng©n hµng Th­¬ng m¹i cã n¬i cho vay cao h¬n møc l·i suÊt 22% n¨m vµ cã n¬i cho vay lªn ®Õn 30 %®Õn 35% chÝnh v× vËy mµ trong thêi kú nµy c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c ®¹t ®­îc møc l·i suÊt cho vay vµ tiÒn göi víi chªnh lÖch tõ 0,75% - 1% / th¸ng , ®ã lµ con sè m¬ ­íc cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i hiÖn nay . Víi thùc tÕ nµy ®em l¹i cho c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i c¸c tæ chøc tÝn dông lîi nhuËn rÊt cao trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ tµi chÝnh .§øng tr­íc t×nh h×nh nµy th¸ng 10 / 1995 sau kú häp VIII kho¸ IX ®· th«ng qua bá thuÕ doanh thu cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ kinh doanh tiÒn tÖ ph¶i gi¶m chi phÝ ho¹t ®iéng ®Ó gi¶m l·i suÊt cho vay cña m×nh . Ng©n hµng Trung ­¬ng ®· khèng chÕ l·i suÊt cho vay vµ tiÒn göi lµ 0,35% / th¸ng ®ã lµ tiÒn ®Ò ®Ó h×nh thµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt míi thùc hiÖn khèng chÕ trÇn l·i suÊt cho vay nh­ hiÖn nay ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c . 1.3 Giai ®o¹n thùc hiÖn trÇn l·i suÊt cho vay Tr­íc t×nh h×nh trªn Ng©n hµng Trung ­¬ng ®· ban hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt theo trÇn l·i suÊt víi môc ®Ých khèng chÕ l·i suÊt cho vay tèi ®a cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i víi chÝnh s¸ch nµy Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· quy ®Þnh c¸c møc trÇn cho 12 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng vay còng kh¸c nhau trÇn l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n (¸p dông ®èi khu vùc thµnh thÞ ) trÇn l·i suÊt cho vay n«ng th«n cao h¬n trÇn l·i suÊt trung dµy h¹n trµn l·i suÊt cho cña c¸c tæ chøc tÝn dông lµ cao nhÊt . Trong n¨m 1999, Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· thùc hiÖn 5 lÇn h¹ trÇn l·i suÊt cho vay ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c ®©y lµ nh÷ng biÖn ph¸p thiÐt yÕu ®Ó kh¾c phôc nh÷ng d­ ©m cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc Ch©u ¸ n¨m 1998 t¨ng 5,8 % /n¨m øng víi l¹m ph¸t 9,2% n¨m so víi n¨m 1997 lµ 9,8 % vµ møc l¹m ph¸t lµ 3,7% n¨m dÉn ®Õn ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh cã chiÒu h­íng chËm l¹i hµng ho¸ s¶n xuÊt ra tiªu thô chËm cïng víi hiÖn t­îng gi¶m ph¸t kÐo dµi trong 7 th¸ng ®Çu n¨m 1999 .§Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy chÝnh phñ thùc hiÖn chñ ch­¬ng kÝch cÇu t¨ng ®Çu t­ t¨ng s¶n xuÊt vµ t¨ng tiªu dïng 2. Thùc tr¹ng l·i suÊt ë ViÖt Nam hiÖn nay . Tõ n¨m 1986 ®Õn nay ,viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch l·i suÊt ®· tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n mçi giai ®o¹n mang mét néi dung vµ mét môc ®Ých kh¸c nhau nh­ng nãi chung qua mçi giai ®o¹n ®· tÝch luü ®­îc kh¸ nhiÒu kinh nghiÖm .Thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp chung quan liªu bao cÊp víi l·i suÊt ©m , chÝnh s¸ch l·i suÊt hoµn toµn cøng nh¾c theo kiÓu hµnh chÝnh phæ biÕn lµ l·i suÊt do bao cÊp tÝn dông .B­íc vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thêi kú ®æi míi ViÖt nam ®· ®æi míi chÝnh s¸ch l·i suÊt th¶ næi l·i suÊt , trÇn l·i suÊt .... Nh­ng sù ®æi míi nµy cßn mang tÝnh thô ®éng vµ viÖc ®iÒu hµnh trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ cßn hÕt søc bÊp bªnh . Tõ n¨m 1993 ,chÝnh s¸ch l·i suÊt ®· dÇn linh ho¹t h¬n víi l·i suÊt thùc d­¬ng l·i suÊt thùc gi¶m dÇn cïng víi tèc ®é ®i xuèng cña lµm ph¸t võa ®¶m b¶o khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm võa h­íng tíi ®Èy m¹nh ®Çu t­ v× môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ . Tõ n¨m 1996 b»ng thµnh qu¶ ®Èy lïi , kÒm chÕ l¹m ph¸t ë møc thÊp tõ 1 ch÷ sè ( n¨m 1996 lµ 4,5 % n¨m 1997v lµ 3,7 % lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thi hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt thùc d­¬ng g¾n liÒn víi viÖc ®iÒu chØnh toµn diÖn l·i suÊt c¶ vÒ mÆt b»ng c¬ 13 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng cÊu còng nh­ c¸c lo¹i h×nh l·i suÊt huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm vµ cho vay ( bao gåm néi tÖ lÉn ngo¹i tÖ ) .Tõ ®ã ®Õn nay chÝnh s¸ch l·i suÊt b¾t ®Çu linh ho¹t h¬n c¶ møc l·i suÊt trÇn vÒ møc huy ®éng vµ cho vay . Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn ta rót ra ®­îc mét sè nhËn xÐt vÒ chÝnh s¸ch l·i suÊt cña ViÖt Nam nh­ sau . Mét lµ: Chóng ta ®· liªn tôc theo ®uæi chÝnh s¸ch l·i suÊt chñ ®éng tõ khi b¾t ®Çu c«ng cuéc ®æi míi chÝnh s¸ch l·i suÊt vµ theo ®ã lµ c¬ cÊu cña c¸c lo¹i l·i suÊt khi ®­îc ®Þnh h×nh ®óng ®¾n ®· cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng vµ tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña hÖ thèng tµi chÝnh ViÖt Nam . Hai lµ: ChÕ ®é kiÓm so¸t l·i suÊt cøng nh¾c ®· dÇn dÇn ®­îc níi láng ,c¸c møc l·i suÊt quy ®Þnh cô thÓ theo môc ®Ých vµ nghµnh kinh tÕ ®· ®­îc xo¸ bá ®Ó dµnh quyÒn tù chñ cho c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i trong mét møc ®é linh ho¹t nhÊt ®Þnh . Ba lµ :Thùc tÕ ®ang ®Æt ra trõng nµo cã ®­îc lo¹i h×nh l·i suÊt chñ ®¹o ( l·i suÊt c¬ b¶n ) ®ång thêi x©y dùng ®­îc c¬ chÕ b¶o ®¶m møc ®é bao qu¸t vµ c¸ch thøc can thiÖp linh ho¹t cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ®èi víi quan hÖ cung cÇu tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ th× lóc ®ã míi kiÓm so¸t tèt l­îng tiÒn trong l­u th«ng . Thùc tÕ cho thÊy cßn nhiÒu tån t¹i xoay quanh chÝnh s¸ch l·i suÊt hiÖn hµnh .Dï cã biÖn minh cho viÖc kiÓm so¸t l·i suÊt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh v× môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th× vÉn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÖt h¹i xÐt trªn tæng thÓ nÒn kinh tÕ . §iÒu nµy khuyÕn khÝch sù vay m­în ,chiÕm dông vèn ,chèn tr¸nh kiÓm so¸t cña Ng©n hµng Nhµ n­íc lµm mÐo mã chÕ ®é l·i suÊt quy ®Þnh .Møc ®é toµn dông vèn trong nÒn kinh tÕ thÊp ®Çu c¬ thùc lîi vµ c¹nh tranh bÊt t­¬ng xøng vÒ l·i suÊt cßn phæ biÕn vèn bÞ sö dông l·ng phÝ kÐm hiÖu qu¶ .ChuyÓn sang l·i suÊt trÇn lµ mét b­íc tiÕn ®é sang l·i suÊt vÉn ch­a ph¶n ¶nh ®óng quan hÖ cung cÇu vèn cña nÒn kinh tÕ . Mét sè chÝnh s¸ch l·i suÊt c¬ b¶n hiÖn nay cña ViÖt nam . 2.1. L·i suÊt c¬ b¶n cña Ng©n hµng Nhµ n­íc hiÖn nay 14 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng Theo ®iÒu 9 kho¶n 12 cña luËt Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt N am , l·i suÊt c¬ b¶n ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ sau : “ L·i suÊt c¬ b¶n lµ l·i suÊt do Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè lµm c¬ së cho c¸c tæ chøc tÝn dông Ên ®Þnh l·i suÊt kinh doanh “. Tuy nhiªn cho ®Õn nay , Ng©n hµng Nhµ n­íc vÉn ch­a x¸c ®Þnh vµ c«ng bè l·i suÊt c¬ b¶n cho c¸c tæ chøc tÝn dông mµ vÉn sö dông c«ng cô trÇn l·i suÊt cho vay ®Ó khèng chÕ l·i suÊt cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông . Nh­ vËy, trÇn l·i suÊt do Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè ®· bao hµm trong ®ã l·i suÊt c¬ b¶n v× sù thùc Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· gióp c¸c tæ chøc tÝn dông vèn cña m×nh . §iÒu nµy cã nghÜa lµ l·i suÊt cho vay cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vÉn bÞ t¸c ®éng ®iÒu chØnh gi¸n tiÕp bëi Nhµ n­íc th«ng qua biÖn ph¸p hµnh chÝnh kh«ng ph¶i b»ng biÖn ph¸p kinh tÕ .§©y lµ ®iÒu khã cã thÓ chÊp nhËn khi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn nghµnh tµi chÝnh Ng©n hµng theo ®Þnh h­íng héi nhËp víi khu vùc ,thÕ giíi . L·i suÊt c¬ b¶n do Ng©n hµng Nhµ n­íc bao hµm hai lo¹i - L·i suÊt huy ®éng do chÝnh phñ mµ ë ViÖt nam ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc ph¸t hµnh c¸c tr¸i phiÕu kho b¹c c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ nhËn ®­îc tÝn hiÖu tõ phÝa Ng©n hµng Nhµ n­íc vÒ møc l·i suÊt cho vay tèi thiÓu cã thÓ ®¹t ®­îc víi møc rñi ro b»ng kh«ng .NÕu Ng©n hµng Nhµ n­íc muÊn thu hÑp l­îng cung tiÒn cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ra nÒn kinh tÕ th× sÏ t¨ng møc l·i suÊt huy ®éng vµ ng­îc l¹i . - L·i suÊt cho vay ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i hay nãi c¸ch kh¸c ®i chÝnh lµ l·i suÊt chiÕt khÊu l·i suÊt t¸i cÊp vèn nh»m t¸c ®éng ®Õn ®Çu vµo cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i 2.2. L·i suÊt c¬ së cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i L·i suÊt lµ c¬ së lµ l·i suÊt c¬ b¶n cña tõng Ng©n hµng th­¬ng m¹i ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng vµ dù ¸n cho vay ®Çu t­ kh«ng cã rñi ro xem nh­ b»ng kh«ng 15 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i x¸c ®Þnh l·i suÊt c¬ së cña m×nh dùa trªn l·i suÊt c¬ b¶n do Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè .Sau khi tÝnh to¸n ®Õn c¸c yÕu tã nh­ chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ cña chÝnh phñ , chØ sè l¹m ph¸t , l·i suÊt trªng thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng , c¸c quy ®Þnh vÒ dù tr÷ b¾t buéc , dù phßng rñi ro . Do ®ã ®Ó x¸c ®Þnh l·i suÊt c¬ b¶n cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i chóng ta cã thÓ sö dông c«ng thøc x¸c ®Þnh l·i suÊt cho vay cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i nh­ sau Dù phßng rñi ro kú Dù phßng rñi ro L·i suÊt L·i suÊt kh¸ch hµng mÊt kh¶ + h¹n khi kh¸ch hµng = + cho vay c¬ së vay dµi h¹n n¨ng thanh to¸n HiÖn nay ë ViÖt nam ch­a cã nghiªn cøu nµo vÒ møc dù phßng rñi ro kh¸ch hµng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ rñi ro vÒ kú h¹n còng nh­ nh÷ng rñi ro kh¸c ®Ó dùa vµo c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh l·i suÊt cho vay . Ta còng cã thÓ tÝnh l·i suÊt cë së cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i theo c«ng thøc sau : L·i L·i suÊt Chi phÝ kinh Lîi nhuËn suÊt + = huy doanh ( tiÒn + tr­íc thuÕ c¬ cë ®éng l­¬ng, khÊu hao) k× väng Víi l·i suÊt huy ®éng Víi l·i suÊt huy ®éng 12 th¸ng lµ 0,6% th¸ng (7,2% n¨m ); chi phÝ kinh doanh lµ 0,2%th¸ng hay 3%/ n¨m , lîi nhuËn kú väng lµ 17%/n¨m .(sè hiÖu 1995 -> 1999 ta cã l·i suÊt chÝnh s¸ch =7,25% + 3%+1% = 11,27%/n¨m hay0,93%/ th¸ng Môc ®Ých kinh doanh lµ lîi nhuËn , c¸c Ng©n hµng Trung ­¬ng quèc doanh cÇn æn ®Þnh l·i suÊt cho vay cao h¬n l·i suÊt c¬ së nh»m bï ®¾p nh÷ng rñ ro xÈy ra trong qu¸ tr×nh cho vay vµ ®Çu t­, nh­ng víi møc trÇnls cho vay hiÖn nay 10%/ n¨m 0,8%/ th¸ng sÏ lam kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc 16 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng doanh khi muèn ®¹t ®­îc chØ tiªu lîi nhuËn t¹m chÝ chØ ®¹t møc hoµ vèn hoÆt bÞ lç nÕu kh«ng cã c¸c nguån thu tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c mang l¹i II. qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh l·i xuÊt 1. ViÖc ®iÒu chØnh l·i xuÊt trong thêi gian gÇn ®©y. Tõ ngµy 1/6.1990 Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· cã mét sè chuyÓn biÕn lín lµ chØ quy ®Þnh mét møc trÇn l·i suÊt cho vay tèi ®a b»ng ®ång ViÖt Nam lµ 1,15% / th¸ng ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c kú h¹n cho vay . §©y còng lµ b­íc tiÕn míi cho Ng©n hµng Nhµ n­íc thùc hiÖn c«ng bè l·i suÊt c¬ b¶n Trong xu h­íng toµn cÇu ho¸ vµ quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ ,Ng©n hµng trung ­¬ng ë mçi quèc gia khi tiÕn hµnh ®iÒu chØnh l·i suÊt cña m×nh tr­íc hÕt ph¶i xem xÐt víi xu hu­íng diÔn biÕn trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi trong xu h­íng chung vÒ diÔn biÕn l·i suÊt trªn thÕ giíi h¬n mét n¨m qua vµ diÔn biÕn kinh tÕ trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 1999 , ta cïng xem xÐt viÖc ®iÒu chØnh l·i suÊt ë ViÖt Nam ra sao ? TÝnh tõ ngµy 1-7-1997 ®Õn nay, Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ®· tiÕn hµnh nhiÒu ®ît ®iªï chØnh l·i suÊt cho vay . Hai lÇn ®iÒu chØnh gÇn ®©y nhÊt lµ 1/2/1999 thùc hiÖn víi 4 Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh cho vay víi kh¸ch hµng ë khu vùc ®« thÞ 1/6 1999 thùc hiÖn ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông . Ngµy 29/1/1999 Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc cho chØ thÞ 01 1/1999 CT - NH NN quy ®Þnh trÇn l·i suÊt cho vay th«ng th­êng b»ng ®ång ViÖt Nam cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ®èi víi kh¸ch hµng ë khu vùc ®« thÞ lµ 1,1%/ th¸ng víi c¸c lo¹i cho vay ng¾n h¹n , 1,15% cña c¸c lo¹i vay trung vµ dµi h¹n song c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh chiÕmtíi 71,6% tæng d­ nî cho vay cña c¸c Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ , chiÕm chñ yÕu hÇn cho vay . Do ®ã, chØ thÞ vÒ møc l·i suÊt trªn cã ý nghÜa nh­ h¹ trÇn l·i suÊt cho vay chung cña nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã , viÖc quy ®Þnh vÒ l·i suÊt trªn chØ ¸p dông ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh song ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn ®Ó c¹nh tranh thu hót khanh hµng 17 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng , kh«ng muèn mÊt kh¸ch hµng truyÒn thèng cã uy tÝn, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn còng buéc ph¶i h¹ møc l·i suÊt cho vay xuèng b»ng møc l·i suÊt cho vay cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh . Thªm vµo ®ã, l·i suÊt cho vay vèn c¸c tæng c«ng ty 90-91, c¸c doanh nghiÖp lín vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶ ,c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu æn ®Þnh ®Ó c¹nh tranh vµ thu hót kh¸ch hµng c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Òu gi¶m møc l·i suÊt cho vay tõ 10-15% so víi møc trÇn l·i suÊt quy ®Þnh nãi trªn , chØ cho vay víi l·i suÊt 1,0 - 1,05% th¸ng thËm chÝ h¹ tíi 0,95% / th¸ng hoÆc 0,90%/ th¸ng cña lo¹i vay ng¾n h¹n XuÊt ph¸t tõ chç tÊt c¶ c¸c Ng©n hµng ®Òu chñ ®éng h¹ l·i suÊt tõ nhiÒu th¸ng tr­íc ®©y lªn l·i suÊt Ng©n hµng ®­îc ®iÒu chØnh gi¶m xuèng nh­ng c¸c Ng©n hµng kh«ng cã c¬ së g× ®Ó tiÕp tôc h¹ thªm l·i suÊt tiÒn göi ®Ó ng­êi göi tiÒn kh«ng bÞ ¶nh h­ëng g× khi Ng©n hµng ®iÒu chØnh l·i suÊt . QuyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh trÇn l·i suÊt cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ®­îc thùc hiÖn tõ ngµy 1 /6 /1999 trong ®ã trÇn l·i suÊt cho vay lµ 1,15% /th¸ng kÓ c¶ ng¾n h¹n trung h¹n vµ giµi h¹n l·i suÊt nµy t¨ng 0,05% so møc 1,2% /th¸ng cña lo¹i vay ng¾n h¹n theo chØ thÞ 01/CT – NHNN vµ t­¬ng ®­¬ng víi møc 1,15% /th¸ng cña lo¹i trung vµ dµi h¹n mµ d­ nî cho vay ng¾n h¹n chiÕm tíi 60 % tæng møc nî .Do ®ã so víi møc quy ®Þng thøc hiÖn tõ ngµy 1/6/1999 thùc chÊt cßn t¨ng h¬n chø kh«ng ph¶i lµ gi¶m . Nh­ chóng ta ®· biÕt môc tiªu chÝnh cña quü tÝn dông nh©n d©n c¬ së lµ mang Ýnh chÊt t­¬ng trî vÒ vèn gi÷a c¸c thµnh viªn song víi l·i suÊt qu¸ cao so víi møc l·i suÊt chÝnh thøc c¸c Ng©n hµng th× sÏ mÊt ®i tÝnh chÊt t­¬ng trî . HÇu hÕt nh÷ng ng­êi t×m ®Õn vay vèn quü tÝn dông c¬ së lµ ng­êi nghÌo hay cã hoµn c¶nh ®Æc biÑt khã kh¨n hay kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn Ng©n hµng míi t×m ®Õn quü tÝn dông nh©n d©n nh­ng thùc tÕ l·i suÊt l¹i qu¸ cao g©y khã kh¨n cho ng­êi vay . Qua c¸ch ph©n tÝch trªn quyÕt ®Þnh trÇn l·i suÊt cho vay tõ 1/6/1999 cã hai mÆt tÝch cùc sau . 18 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n : Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng Thø nhÊt : L·i suÊt cho vay ë n«ng th«n tr­íc ®©y ®Òu cao h¬n l·i suÊt cho vay ë thµnh thÞ vµ cao h¬n ®èi t­îng kh¸ch hµng kh¸c .S¶n xuÊt n«ng nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu rñi ro vµ lîi nhuËn thÊp nh­ng l¹i chØ cã mét ph©n l·i suÊt cho vay hé n«ng d©n ®­îc b×nh ®¼ng ®­îc h­ëng vÒ l·i suÊt so víi thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c . ¦íc tÝnh ®Õn 5/1999 d­ nî cho hä n«ng d©n cña tÊt c¶ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông lµ 18000 tû ®ång viÖc ®iÒu chØnh l·i suÊt xuèng mét møc trÇn chung lµ 1,15% /th¸ng b×nh qu©n mçi hé n«ng d©n gi¶m ®­îc 9-18 tû ®ång l·i suÊt ph¶i tr¶ cho Ng©n hµng . §ã lµ trªn ph­¬ng diÖn kinh tÕ cßn vÒ mÆt chÝnh trÞ , x· héi th× nã cã ý nghÜa to lín : lÇn ®Çu tiªn giai cÊp n«ng d©n ®­îc h­ëng quyÒn b×nh ®¼ng vÒ l·i suÊt so víi thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c . Thø hai : ViÖc Ng©n hµng Nhµ n­íc møc trÇn møc l·i suÊt cho vay tèi ®a 1,15% / th¸ng ®èi víi c¶ ng¾n h¹n , trung h¹n vµ dµy h¹n vµ viÖc Ng©n hµng Nhµ n­íc kh«ng can thiÖp vµo c¸c møc l·i suÊt cô thÓ cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i .§©y lµ b­íc tiÕn quan träng cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ®Ó h×nh thµnh l·i suÊt c¬ b¶n theo luËt Ng©n hµng Nhµ n­íc .XÐt mét c¸ch kh¸i qu¸t viÖc gi¶m l·i suÊt theo xu h­íng cña thÕ giíi vµ theo vµ theo yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ l·i suÊt cho vay cña ViÖt nam v·n cßn cao (1,3,8%) nh­ng ®· cã nh÷ng vai trß tÝch cùc . 2. Nguyªn nh©n cña viÖc ®iÒu chØnh l·i suÊt T×nh h×nh chung cña nÒn kinh tÕ nh÷ng n¨m gÇn ®©y lµ tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ch÷ng l¹i , hiÖn t­îng gi¶m ph¸t diÔn ra vµ chØ sè gi¸ cã xu h­íng t¨ng (cã thêi gian chØ sè ©m) .MÆt b»ng gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc gi¶m khiÕn cho gi¸ xuÊt khÈu , gi¸ nhËp khÈu vµ mÆt b»ng gi¸ c¶ cña ViÖt nam gi¶m theo . MÆt kh¸c nhiÒu mÆt hµng thiÕt yÕu trong n­íc cã gi¸ cao h¬n trªn thÕ giíi .Tû xuÊt lîi nhuËn b×nh qu©n cña nÒn kinh tÕ gi¶m doanh nghiÖp kh«ng m¹nh d¹n vay vèn Ng©n hµng buéc ph¶i gi¶m ®Ó phï hîp víi tû xuÊt lîi nhuËn trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Ó më réng tÝn dông . Nguån vèn huy ®éng cña c¸c Ng©n hµng ph¸t triÓn m¹nh khiÕn khiÕn vèn cµng thªm ø ®äng . HiÖn nay l·i suÊt huy ®éng tuy cã gi¶m nh­ng tèc ®é gi¶m 19 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu Ph­¬ng Líp : 1704
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0