Đề tài nghiên cứu khoa học: Đoàn thanh niên trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:43

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Đoàn thanh niên trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội" nhằm nghiên cứu lý luận và thực tiễn về chính sách y tế, phân tích thực trạng thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên tại huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên tại huyện Hoài Đức, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho học sinh, sinh viên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài nghiên cứu khoa học: Đoàn thanh niên trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN ĐOÀN THANH NIÊN TRONG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HOÀI ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Mã số: ĐTSV.2023.081 Chủ nhiệm đề tài : Lê Thị Mai Lớp : 2105CSCA Cán bộ hƣớng dẫn : TS. Hoàng Thanh Sơn Hà Nội – 2023
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN ĐOÀN THANH NIÊN TRONG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HOÀI ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Mã số: ĐTSV.2023.081 Chủ nhiệm đề tài : Lê Thị Mai Thành viên tham gia : Trƣơng Hữu Hải Hà Minh Hiếu Lớp : 2105CSCA Hà Nội - 2023
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, với tình cảm chân thành nhất, cho phép em được bày tỏ lòng biết ơn đến tất cả các cá nhân và tổ chức đã tạo điều kiện hỗ trợ, giúp đỡ nhóm em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài này. Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập tại trường đến nay, em đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý thầy cô và bạn bè. Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, em xin gửi đến quý thầy cô ở Khoa Khoa học liên ngành đã truyền đạt vốn kiến thức quý báu cho chúng em trong suốt thời gian học tập tại trường. Nhờ có những lời hướng dẫn, dạy bảo của các thầy cô nên đề tài nghiên cứu của nhóm em mới có thể hoàn thiện tốt đẹp. Em xin chân thành cảm ơn thầy TS. Hoàng Thanh Sơn – người trực tiếp giúp đỡ, quan tâm, hướng dẫn chúng em hoàn thành tốt đề tài này trong thời gian qua. Đề tài nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian ngắn. Bước đầu đi vào thực tế của chúng em còn hạn chế và còn nhiều bỡ ngỡ nên không tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của thầy cô để kiến thức của chúng em trong lĩnh vực này được hoàn thiện hơn. Đồng thời có điều kiện bổ sung, nâng cao ý thức của mình. Một lần nữa, chúng em xin chân thành cảm ơn ! Hà Nội, ngày 11 tháng 6 năm 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được sử dụng ở bất kỳ công trình khoa học nào. Tôi xin cam đoan mọi thông tin trích dẫn và tài liệu trong đề tài đã được chỉ rõ nguồn gốc.
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT VIÊT TẮT VIẾT ĐẦY ĐỦ 1. ASXH An sinh xã hội 2. BTXH Bảo trợ xã hội 3. BHYT Bảo hiểm y tế 4. BVCSTE Bảo vệ chăm sóc trẻ em 5. CTXH Cứu trợ xã hội 6. CTĐX Cứu trợ đột xuất 7. CCBC Cán bộ, công chức 8. CT-XH Chính trị - xã hội 9. HĐND Hội đồng nhân dân 10. KT-XH Kinh tế - Xã hội 11. LĐTB&XH Lao động Thương binh & Xã hội 12. HSSV Học sinh sinh viên 13. QP-AN Quốc phòng – An ninh 14. TGXH Trợ giúp xã hội 15. TCXH Trợ cấp xã hội 16. UBND Ủy ban nhân dân 17. UBMTTQVN Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 18. VH-XH Văn hóa – Xã hội
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài: ....................................................................................... 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu: ................................................................ 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: ............................................................ 3 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: ............................................................. 4 5. Phương pháp nghiên cứu: ........................................................................... 4 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài: ...................................................... 4 7. Bố cục của đề tài: ........................................................................................ 5 PHẦN NỘI DUNG .............................................................................................. 6 CHƢƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ VÀ ĐOÀN THANH NIÊN ................................................. 6 1.1. Một số khái niệm cơ bản:......................................................................... 6 1.1.1. Khái niệm y tế ....................................................................................... 6 1.1.2. Khái niệm bảo hiểm y tế ....................................................................... 6 1.1.3. Khái quát về Đoàn thanh niên: ............................................................. 7 1.2. Vị trí, vai trò của Đoàn thanh niên: ......................................................... 7 1.2.1. Vị trí: ..................................................................................................... 7 1.2.2. Vai trò: .................................................................................................. 8 1.3. Quá trình tổ chức thực thi chính sách bảo hiểm y tế: .............................. 9 1.3.1. Lập kế hoạch thực thi chính sách BHYT: ............................................ 9 1.3.2. Tuyên truyền, phổ biến về chính sách bảo hiểm y tế ........................... 9 1.3.3 Phân công, phối hợp thực thi chính sách bảo hiểm y tế ...................... 10 1.3.4. Tổ chức thực hiện bảo hiểm y tế ......................................................... 10 1.3.5 Giám sát, kiểm tra, chỉ đạo thực thi chính sách bảo hiểm y tế ............ 10 1.3.6. Sơ kết, tổng kết thực hiện chính sách bảo hiểm y tế .......................... 11 1.3.7. Tiêu chí đánh giá kết quả thực thi chính sách bảo hiểm y tế .............. 11
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách bảo hiểm y tế............. 12 1.4.1. Yếu tố chủ quan: ................................................................................. 12 1.4.2. Yếu tố khách quan: ............................................................................. 13 Tiểu kết chương 1 ......................................................................................... 15 CHƢƠNG 2. THỰC TR NG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ TRONG ĐOÀN THANH NIÊN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HOÀI ĐỨC THÀNH PHỐ HÀ NỘI. .................................................................................... 16 2.1. Khái quát về địa bàn huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. .................. 16 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ............................................................................... 16 2.1.2. Đặc điểm phát triển kinh tế, xã hội ..................................................... 16 2.2. Thực trạng thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trong Đoàn thanh niên tại huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội ............................................................ 18 2.2.1. Phổ biến, tuyên truyền chính sách bảo hiểm y tế: .............................. 18 2.2.3. Phối hợp thực thi chính sách bảo hiểm y tế: ....................................... 19 2.2.4. Giám sát, kiểm tra thực hiện chính sách bảo hiểm y tế: ..................... 20 2.3. Những kết quả đạt được: ........................................................................ 21 2.3.1. Thành tựu: ........................................................................................ 21 2.3.2. Hạn chế ............................................................................................. 22 Tiểu kết Chương 2 ........................................................................................ 23 CHƢƠNG 3. MỘT SỐ PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HO T ĐỘNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ TRONG ĐOÀN THANH NIÊN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HOÀI ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..................................................................................... 24 3.1. Một số phương hướng nâng cao hiệu quả hoạt động thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trong Đoàn thanh niên trên địa bàn Huyện: ................... 24 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trong Đoàn thanh niên tại huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội .. 25 3.2.1. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách bảo hiểm y tế .............. 25 3.2.2. Đẩy mạnh công tác phối hợp thực hiện chính sách bảo hiểm y tế: .... 26
3.2.3. Tăng cường giám sát, kiểm tra quá trình thực thi chính sách bảo hiểm y tế ................................................................................................................. 27 3.2.4. Một số giải pháp khác: ........................................................................ 27 Tiểu kết Chương 3 ........................................................................................ 28 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 29 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 31
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, là lực lượng xung kích cách mạng, là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ; phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên và trong các tổ chức thanh niên Việt Nam. Được xây dựng, rèn luyện và trưởng thành qua các thời kỳ đấu tranh cách mạng, Đoàn đã tập hợp đông đảo thanh niên phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bước vào thời kỳ mới, Đoàn tiếp tục phát huy vai trò xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. BHYT là một chính sách xã hội mang ý nghĩa nhân đạo, có tính chia sẻ cộng đồng được Đảng và Nhà nước hết sức coi trọng. Từ khi triển khai thực hiện, diện bao phủ BHYT ngày càng được mở rộng, người dân được chăm sóc sức khỏe bằng các dịch vụ y tế ngày càng tốt hơn. Đặc biệt là đoàn viên thanh niên. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho đoàn viên thanh niên tham gia BHXH, BHYT, BHTN; giúp lan tỏa rộng rãi ý nghĩa, lợi ích, tính nhân văn và giá trị của các chính sách này. Trong những năm qua, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội đã triển khai thực thi chính sách bảo trợ xã hội trên địa bàn huyện và đã đạt được những kết quả quan trọng như: người tham gia BHYT trong đó có hơn 18 triệu HSSV được thụ hưởng nhiều chính sách mới, theo đó quyền lợi KCB BHYT được đảm bảo ngày càng tốt hơn. Nổi bật là chính sách thông tuyến tỉnh trong điều trị nội trú đối với KCB BHYT được triển khai trên quy mô toàn quốc từ ngày 1/01/2021, giúp một số trường hợp tham gia BHYT điều trị trái tuyến vẫn được hưởng 100% chi phí điều trị nội trú như đúng tuyến. Cùng với quyền lợi BHYT được mở rộng, từ tháng 6/2021, thủ tục KCB BHYT cũng đã có sự cải tiến, mang lại 1
lợi ích cho người tham gia BHYT nói chung, HSSV nói riêng khi có thể sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số”, thay cho thẻ BHYT bằng giấy khi đi KCB, giúp người tham gia BHYT tiết kiệm thời gian khi đi KCB, đặc biệt không lo mất, hay hỏng thẻ BHYT giấy. Xuất phát từ tình hình thực tế trên, nhóm tác giả chúng em chọn đề tài nghiên cứu “]Đoàn thanh niên trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội”. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu: Cho đến thời điểm này, thực hiện chính sách bảo hiểm y tế là đề tài được khá nhiều tác giả khoa học, tri thức và cộng đồng quan tâm. Trên cơ sở đó, các công tr nh nghiên cứu khoa học về vấn đề này khá nhiều và phong phú như: Luận văn Thạc sĩ Ngành Luật của Bùi Thị Thu Hằng, năm 2014, Đại học Quốc gia Hà Nội về “BHYT tự nguyện trong luật Bảo hiểm y tế Việt Nam” tác giả tập trung nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ các vấn đề lý luận về Bảo hiểm y tế và thực trạng pháp luật Bảo hiểm y tế tự nguyện. Bài báo khoa học “Thực trạng tham gia Bảo hiểm y tế tự nguyện của nông dân tỉnh Thái Bình” nghiên cứu của tác giả Vũ Ngọc Huyên và Nguyễn Văn Song, Khoa kế toán và Quản trị kinh doanh, Học viên Nông nghiệp Việt Nam năm 2014, tập trung nghiên cứu tiến hành với quy mô điều tra 550 nông dân trên địa bàn tỉnh Thái b nh, để phân tích tỷ lệ tham gia Bảo hiểm y tế của nông dân và tỷ lệ nông dân không có nhu cầu tham gia Bảo hiểm y tế tự nguyện. Ngoài ra, còn một số bài viết khác liên quan đến luận văn như: Bài viết của ThS. Nguyễn Thị Thúy, Trường Cao đẳng Công Thương TP. Hồ Chí Minh, đăng trên tạp chí Công thương ngày 6/11/2017 về “Phân tích thực trạng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của người lao động tự do” từ đó đưa ra kết luật Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một chính sách an sinh xã hội hết sức có ý nghĩa của Nhà nước nhằm trợ giúp người lao động ổn định cuộc sống khi hết tuổi lao động. Tuy nhiên từ thực tế cho thấy số lượng người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hiện nay chưa nhiều, chưa tương xứng với lực lượng lao động hiện có tại địa bàn. Cơ quan bảo hiểm xã hội cần tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức 2
của người lao động về vai trò của bảo hiểm xã hội tự nguyện, hoàn thiện hệ thống tổ chức và cơ chế chính sách để thu hút người lao động tham gia. Luận văn Thạc sĩ Ngành Luật Khoa học kinh tế của Nguyễn Văn Trọng, năm 2015, Trường Đại học kinh tế Huế về “Đánh giá sự hài lòng của khách hàng khi tham gia Bảo hiểm y tế tự nguyện tại BHXH thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị” luận văn đi sâu nghiên cứu xác định các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ hành chính tại Bảo hiểm xã hội thành phố Đông Hà; xác định được chất lượng dịch vụ qua mức đánh giá sự hài lòng của người dân về chất lượng dịch vụ hành chính tại Bảo hiểm xã hội thành phố Đông Hà; qua đó đề ra các giải pháp phù hợp nhất để nâng cao chất lượng phục vụ dịch vụ hành chính nhằm nâng cao mức độ hài lòng của người dân. Nh n chung, một số đề tài, bài viết nêu trên đã nghiên cứu việc thực hiện và đề các giải pháp nâng cao thực hiện chính sách bảo hiểm y tế ở các địa bàn khác nhau trên cả nước. Tiếp cận đánh giá với nhiều góc độ khác nhau, từ nội dung trực tiếp và gián tiếp về pháp luật Bảo hiểm y tế, thực hiện chính sách BHYT nhưng chưa có đề tài nghiên cứu nào thực hiện Bảo hiểm y tế từ thực tiễn của Đoàn thanh niên tại huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Được kế thừa những thành tựu khoa học của các nhà nghiên cứu đã được công bố, đề tài này sẽ tập trung đi sâu nghiên cứu và phân tích khái quát chung về Bảo hiểm y tế và thực tiễn thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế của Đoàn thanh biên trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội để đưa ra những giải pháp nâng cao thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế của thanh niên trên địa bàn Huyện nói riêng và cả nước nói chung, là rất cần thiết, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: 3.1. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về chính sách y tế, phân tích thực trạng thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên tại huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên tại huyện Hoài 3
Đức, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho học sinh, sinh viên. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục đích nêu trên, đề tài tập trung thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu sau: - Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về y tế, chức năng và vai trò của chính sách y tế. - Đánh giá những kết quả và hạn chế của Đoàn thanh niên trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. - Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên trên địa bàn huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu: 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: - Phạm vi nội dung: Đề tài phân tích các văn bản liên quan đến chính sách y tế Việt Nam nói chung và thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của huyện Hoài Đức nói riêng. Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của của Đoàn Thanh niên tại Huyện. - Phạm vi không gian: Huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. - Phạm vi thời gian: Từ năm 2019 đến 2022. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu: - Phương pháp phân tích tài liệu. - Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thu thập tài liệu, phân tích và tổng hợp . 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài: - Làm rõ được thực trạng, quá tr nh, cách thức, thành tựu, ý nghĩa trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế của Đoàn thanh niên tại huyện Hoài 4
Đức, thành phố Hà Nội. Qua đó khẳng định được vai trò của Đoàn thanh niên trong việc thực hiện chính sách BHYT trước những thách thức mới. - Là tài liệu tham khảo cho sinh viên Khoa Khoa học Chính trị, Trường Đại học Nội Vụ trong quá trình học tập và nghiên cứu. 7. Bố cục của đề tài: Đề tài gồm: Phần mở đầu, Phần nội dung, Phần kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục. Riêng Phần nội dung kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Những vấn đề chung về thực hiện chính sách bảo hiểm y tế và Đoàn thanh niên Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế trong Đoàn thanh niên trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội Chương 3. Một số phương hướng, giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trong Đoàn thanh niên trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 5
PHẦN NỘI DUNG CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ VÀ ĐOÀN THANH NIÊN 1.1. Một số khái niệm cơ bản: 1.1.1. Khái niệm y tế Y tế theo nghĩa rộng có thể hiểu đó là lĩnh vực hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân. Tính chất chăm sóc sức khỏe được thể hiện cao hơn trong nhu cầu toàn diện của nhân dân. Người dân tiếp cận y tế trong nhu cầu khám chữa bệnh, thẩm mỹ, dịch vụ khác. Thể hiện phạm vi rộng từ hoạt động vệ sinh môi trường sống và làm việc, dinh dưỡng, phòng chống bệnh tật đến việc khám và điều trị bệnh. Y tế đề cập đến vấn đề sức khỏe cũng như hoạt động liên quan trong cuộc sống. Từ đó mang đến chất lượng nghiên cứu, ứng dụng các biện pháp y tế tiên tiến để cải thiện sức khỏe, nhu cầu khác của nhân dân. Theo nghĩa hẹp, y tế là những hoạt động phòng chống và điều trị bệnh tật cho nhân dân. Tức là chỉ tập chung vào cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh. 1.1.2. Khái niệm bảo hiểm y tế BHYT là một trong chín nội dung của bảo hiểm xã hội quy định tại Công ước 102 ngày 28 tháng 6 năm 1965 của tổ chức Lao động quốc tế ILO và các tiêu chuẩn đóng hưởng. Tùy theo phạm vi đối tượng, mức đóng góp và chế độ hưởng mà bảo hiểm y tế là sự kết hợp của các chế độ: chế độ chăm sóc y tế, chế độ trợ cấp ốm đau, trường hợp trợ cấp trong trường hợp tai nạn, chế độ thai sản, lao động hoặc bệnh nghề nghiệp hoặc tách ra riêng theo từng chế độ riêng biệt. BHYT là loại bảo hiểm do Nhà nước tổ chức quản lý nhằm huy động sự đóng góp của các cá nhân, tập thể và cộng đồng xã hội để chăm lo sức khỏe, khám chữa bệnh cho nhân dân. Năm 1993, Việt Nam mới chỉ ban hành các chính sách về BHYT. Mãi đến 11/4/2008 mới có Luật BHYT ra đời và có những hướng dẫn những quy định về thực hiện chi tiết BHYT 07/2009. 6
1.1.3. Khái quát về Đoàn thanh niên: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Tổ chức được coi là vườn ươm đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý tương lai cho Đảng Cộng sản Việt Nam, là cánh tay nối dài của nhà nước.Đoàn Thanh niên được tổ chức và vận hành theo mô hình hành chính từ trung ương xuống đến cấp xã, phường với đầy đủ chức danh. 1.2. Vị trí, vai trò của Đoàn thanh niên: 1.2.1. Vị trí: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy, đội quân xung kích cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đoàn Thanh niên là tổ chức quần chúng gần Đảng nhất. Đoàn tuyên truyền giáo dục cho đoàn viên thanh niên nhận thức sâu sắc về Đảng, đóng góp ý kiến cho Đảng, phê bình cán bộ Đảng viên, tham gia cuộc vận động xây dựng Đảng, bồi dưỡng cán bộ bổ sung cho Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân. Đoàn Thanh niên là đội quân xung kích cách mạng của Đảng, đi đầu trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, là người đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của tuổi trẻ. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị – xã hội, là nơi để thanh niên có điều kiện để cống hiến, trưởng thành, là môi trường đoàn kết thân ái, mọi người có thể chia sẻ tâm tư, t nh cảm, nguyện vọng chính đáng, trên cơ sở đó giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Tạo môi trường giúp thanh niên phát huy vai trò xung kích trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị – xã hội, tổ chức các phong trào, các cuộc vận động và các hoạt động hướng vào mục tiêu tập hợp, đoàn kết các tầng lớp thanh niên, tạo môi trường lành mạnh cho thanh niên, vì 7
sự tiến bộ của thanh niên. Đa dạng hóa các hình thức giáo dục thanh niên, hướng cho thanh niên đến với những giá trị cao đẹp, sống có ích, có trách nhiệm với cộng đồng, thực hiện có hiệu quả “Cuộc vận động làm theo lời Bác” gắn với việc triển khai chương tr nh “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam, v dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động cho mỗi đoàn viên thanh niên, tuyên dương những điển hình, tập thể và cá nhân tiên tiến, đem đến cho tuổi trẻ ước mơ, hoài bão để khẳng định bản thân, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nâng cao các phong trào hành động cách mạng, góp phần đáp ứng nhu cầu chính đáng của thanh niên. Hỗ trợ cho thanh niên nâng cao tr nh độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, giải quyết việc làm, tư vấn nghề nghiệp, tạo môi trường cho thanh niên phát huy tài năng của họ. Đoàn là thành viên trong hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong hệ thống này Đảng là người lãnh đạo, Đoàn là một trong các tổ chức thành viên. 1.2.2. Vai trò: Đối với Đảng: Đoàn là hoạt động dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, là đội dự bị tin cậy của Đảng, nguồn cung cấp cán bộ theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng. Đối với nhà nước: Đoàn là chỗ dựa vững chắc của Nhà nước trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đoàn phối hợp với các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể và tổ chức xã hội chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi. Đối với các tổ chức xã hội của thanh niên và phong trào thanh niên: Đoàn giữ vai trò làm nòng cốt chính trị trong việc xây dựng tổ chức tổ chức và hoạt động của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam, Hội Doanh nghiệp trẻ Việt Nam và các thành viên khác của Hội. Đối với Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh: Đoàn giữ vai trò là người phụ trách Đội và có trách nhiệm xây dựng tổ chức Đội, lựa chọn, đào tạo, 8
bồi dưỡng cán bộ làm công tác thiếu nhi, tạo điều kiện về cơ sở vật chất và tài chính cho hoạt động của Đội. 1.3. Quá trình tổ chức thực thi chính sách bảo hiểm y tế: 1.3.1. Lập kế hoạch thực thi chính sách BHYT: Các chính sách công với tư cách là sản phẩm của quá trình hoạch định chính sách thường mang tính định hướng về mục tiêu và giải pháp giải quyết vấn đề công. Do đó, để đưa chính sách BHYT vào thực tiễn, thì các chủ thể thực thi chính sách BHYT căn cứ vào thẩm quyền ban hành các văn bản, các chương trình, dự án để cụ thể hóa mục tiêu và giải pháp cho từng giai đoạn thời gian hoặc địa bàn cụ thể. Để thực hiện nhiệm vụ này, các chủ thể thực thi chính sách BHYT cần tiến hành các hoạt động như: - Nghiên cứu nội dung chính sách BHYT để xác định những văn bản cần phải được ban hành. - Xây dựng kế hoạch soạn thảo và ban hành các văn bản thực thi chính sách BHYT. - Tổ chức triển khai thực hiện các kế hoạch nêu trên để đảm bảo ban hành được các văn bản có chất lượng, hợp pháp, đúng thời gian, tiết kiệm và hiệu quả. 1.3.2. Tuyên truyền, phổ biến về chính sách bảo hiểm y tế Đây là hoạt động quan trọng, có ý nghĩa lớn với cơ quan nhà nước và các đối tượng thực thi chính sách bảo hiểm y tế. Phổ biến, tuyên truyền chính sách bảo hiểm y tế tốt giúp cho các đối tượng chính sách và mọi người dân tham gia thực thi đều hiểu rõ về mục đích, yêu cầu của chính sách; về tính đúng đắn của chính sách trong điều kiện hoàn cảnh nhất định về tính khả thi của chính sách hiểm y tế để người dân tự giác thực hiện theo yêu cầu quản lý của Nhà nước. Đồng thời còn giúp cho mỗi cán bộ, công chức có trách nhiệm tổ chức thực thi nhận thức đầy đủ tính chất, tr nh độ, quy mô của chính sách BHYT với đời sống xã hội để chủ động tích cực tìm kiếm các giải pháp thích hợp cho việc thực hiện mục tiêu chính sách và triển khai thực thi có hiệu quả kế hoạch tổ chức thực hiện chính sách được giao. 9
1.3.3 Phân công, phối hợp thực thi chính sách bảo hiểm y tế Muốn tổ chức thực thi chính sách BHYTcó hiệu quả phải tiến hành phân công, phối hợp giữa các cơ quan quản lý ngành, các cấp chính quyền địa phương, các yếu tố tham gia thực thi chính sách BHYT và các quá trình ảnh hưởng đến mục tiêu chính sách BHYT. Trong thực tế thường hay phân công cơ quan chủ tr và các cơ quan phối hợp thực hiện một chính sách cụ thể nào đó. Chính sách bảo hiểm y tế có thể tác động đến lợi ích của một bộ phận dân cư, nhưng kết quả tác động lại liên quan đến nhiều yếu tố, quá trình thuộc các bộ phận khác nhau, nên cần phải phối hợp chúng lại để đạt yêu cầu quản lý. Hoạt động phân công, phối hợp cần được thực hiện theo tiến trình, có kế hoạch một cách chủ động, sáng tạo để luôn duy trì chính sách được ổn định, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi chính sách. 1.3.4. Tổ chức thực hiện bảo hiểm y tế Việc tổ chức thực hiện trợ cấp xã hội thường xuyên, trợ cấp xã hội đột xuất và cấp thẻ bảo hiểm y tế, được thực hiện theo quy tr nh dưới đây: Tiếp nhận hồ sơ; Thẩm định hồ sơ; Kiểm tra; Ra quyết định và Trả kết quả. 1.3.5 Giám sát, kiểm tra, chỉ đạo thực thi chính sách bảo hiểm y tế Các điều kiện về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường ở các vùng, địa phương không giống nhau, cũng như tr nh độ, năng lực tổ chức điều hành của cán bộ, công chức trong các cơ quan nhà nước không đồng đều, do vậy nhà nước có thẩm quyền phải tiến hành theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực thi chính sách bảo trợ xã hội. Qua kiểm tra, đôn đốc, các mục tiêu và biện pháp chủ yếu của chính sách lại được khẳng định để nhắc nhở mỗi cán bộ, công chức, mỗi đối tượng thực thi chính sách tập trung chú ý những nội dung ưu tiên trong quá trình thực thi chính sách. Căn cứ kế hoạch kiểm tra, đôn đốc đã được phê duyệt, các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm thực hiện hoạt động kiểm tra có hiệu quả. Kiểm tra, theo dõi sát sao tình hình tổ chức thực thi chính sách bảo hiểm y tế vừa kịp thời bổ sung, hoàn thiện chính sách bảo trợ xã hôi, vừa chấn chỉnh công tác tổ chức thực thi chính sách bảo hiểm y tế, giúp cho việc nâng cao hiệu 10
lực, hiệu quả của việc thực hiện mục tiêu chính sách bảo hiểm y tế. 1.3.6. Sơ kết, tổng kết thực hiện chính sách bảo hiểm y tế Định kỳ các chủ thể thực thi chính sách BHYT tiến hành sơ kết, tổng kết kết quả thực hiện. Việc sơ kết, tổng kết thực hiện chính sách BHYT được tiến hành theo trình tự tư dưới lên trên. Trước hết, các cơ quan, tổ chức được giao thi hành văn bản thực thi chính sách BHYT nào thì tiến hành sơ kết, tổng kết việc thi hành văn bản đó, và báo cáo lên cơ quan, tổ chức cấp cao hơn. Các cơ quan, tổ chức được giao thực hiện các chương tr nh, các dự án nào thì tiến hành đánh giá giữa kỳ và đánh giá kết thúc chương tr nh. Trong báo cáo sơ kết, tổng kết, báo cáo đánh giá giữa kỳ, báo cáo đánh giá kết thúc cần thực hiện rõ quá trình triển khai thực hiện, những kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân và đề xuất những kiến nghị đối với cấp trên để xử lý những vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Tiếp theo, trên cơ sở các báo cáo sơ kết, tổng kết, báo cáo đánh giá giữa kỳ, báo cáo kết thúc của các cơ quan, tổ chức thực thi chính sách cấp dưới, cơ quan, tổ chức thực thi chính sách cao nhất tổng hợp thành báo cáo sơ kết, tổng kết thực thi chính sách BHYT. Cơ quan, tổ chức chịu trách nhiệm thực thi chính sách BHYT cuối cùng này báo cáo và giải trình về kết quả thực thi chính sách trước cơ quan hoạch định và nhân dân. Đồng thời, có thể kiến nghị với cơ quan hoạch định chính sách BHYT điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn. 1.3.7. Tiêu chí đánh giá kết quả thực thi chính sách bảo hiểm y tế Tiêu chí là thước đo, hệ giá trị được sử dụng làm cơ sở cho quá tr nh đánh giá chính sách sau khi được triển khai vào đời sống. Các tiêu chí bao gồm cả tiêu chí định tính và tiêu chí định lượng. Mỗi chính sách, tùy theo đối tượng tác động và nội dung hướng đến có những tiêu chí phù hợp. Khi thiết lập tiêu chí đánh giá phải đưa ra được tiêu chí trung tâm làm cơ sở để đánh giá nội dung trọng tâm mà chính sách hướng tới. Tiêu chí đánh giá kết quả thực thi chính sách bảo hiểm y tế: + Số lượng người nhận được thẻ bảo hiểm y tế hàng năm. + Tỉ lệ % số người nhận được thẻ bảo hiểm y tế trong toàn bộ đối tượng 11
được hưởng chính sách. Từ vị trí, vai trò của Đoàn thanh niên nói trên, trong quy trình thực hiện chính sách BHYT, Đoàn phát huy vai trò trong tuyên truyền, phổ biến về chính sách bảo hiểm y tế. Phối hợp thực thi chính sách bảo hiểm y tế và bên cạnh đó, giám sát, kiểm tra thực thi chính sách bảo hiểm y tế. 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến thực hiện chính sách bảo hiểm y tế Trong quá trình tổ chức thực thi chính sách trên thực tế luôn chịu sự tác động và ảnh hưởng của các nhân tố có liên quan. Các nhân tố này có thể tạo ra những biến đổi thúc đẩy hoặc cản trở kết quả việc thực thi chính sách. Do đó để tạo điều kiện cho việc nghiên cứu, phát hiện các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tổ chức thực thi chính sách một cách thuận lợi, cần thiết phải phân loại các yếu tố tác động một cách thích hợp. Tùy theo mục đích, yêu cầu của người tổ chức thực thi chính sách mà tiến hành phân loại các yếu tố ảnh hưởng theo những cách khác nhau. Nhìn chung, hiện nay các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả thực thi chính sách cơ bản được phân chia theo nguyên nhân tác động thành các nhóm nhân tố chủ quan và khách quan. 1.4.1. Yếu tố chủ quan: Năng lực thực thi chính sách của cán bộ, công chức trong bộ máy quản lý hành chính nhà nước là yếu tố chủ quan có vai trò quyết định đến kết quả tổ chức thực thi chính sách. Năng lực thực thi chính sách của cán bộ, công chức là thước đo bao gồm tiêu chí phản ánh về đạo đức công vụ, về năng lực thiết kế tổ chức, năng lực thực tế, năng lực phân tích, dự báo để có thể chủ động ứng phó được với những tình huống phát sinh trong tương lai. Các cán bộ, công chức trong cơ quan công quyền khi được giao nhiệm vụ tổ chức thực thi chính sách, cần nêu cao tinh thần trách nhiệm và chấp hành tốt kỷ luật công vụ trong lĩnh vực này mới đạt hiệu quả thực thi. Trau dồi năng lực thực tế để thực hiện tốt hoạt động chính sách, năng lực thực tế quy định việc đề ra những kế hoạch dự kiến thực hiện, tổ chức hiệu quả nguồn lực huy động, làm tăng hiệu lực hiệu quả của chính sách. Thực hiện đúng, đầy đủ các bước trong qui trình tổ chức thực thi chính 12