intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: “Quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất với quan hệ sản xuất và vận dụng vào xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Thêm vào BST
Báo xấu
71
lượt xem 11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ Đại hội Đảng VI (1986) Đảng cộng sản Việt Nam đã chỉ rõ cần phải đổi mới nền kinh tế đó là chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường theo định hướng Xã hội chủ nghĩa. Đến năm 1992 đường lối đó đã được cụ thể hoá.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: “Quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất với quan hệ sản xuất và vận dụng vào xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay”

  1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Đề tài Quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất với quan hệ sản xuất và vận dụng vào xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi më ®Çu Tõ §¹i héi §¶ng VI (1986) §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· chØ râ cÇn ph¶i ®æi míi nÒn kinh tÕ ®ã lµ chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng X· héi chñ nghÜa. §Õn n¨m 1992 ®­êng lèi ®ã ®· ®­îc cô thÓ ho¸. Khi nghiªn cøu x· héi T­ b¶n C¸c M¸c ph¸t hiÖn ra m©u thuÉn c¬ b¶n cña x· héi T­ b¶n lµ m©u thuÉn gi÷a tÝnh chÊt x· héi ho¸ cña s¶n xuÊt víi chÕ ®é chiÕm h÷u t­ nh©n T­ b¶n chñ nghÜa, m©u thuÉn ®ã lµ c¬ së s©u xa lµm n¶y sinh c¸c m©u thuÉn kh¸c vµ quy ®Þnh sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña x· héi T­ b¶n. Tõ ®ã, C¸c M¸c ®· ®i ®Õn dù b¸o vÒ sù thay ®æi chÕ ®é chiÕm h÷u t­ nh©n T­ b¶n chñ nghÜa b»ng chÕ ®é c«ng h÷u. Sau nµy, khi nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy Lªnin ®· chØ ra sù thay thÕ ®ã kh«ng thÓ tiÕn hµnh mét sím mét chiÒu mµ ®ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi phøc t¹p. Ta biÕt r»ng vÊn ®Ò kinh tÕ lµ vÊn ®Ò tiªn quyÕt lµm thay ®æi c¸c vÊn ®Ò kh¸c do vËy §¶ng ta chØ ra r»ng sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt lµ mét vÊn ®Ò cùc k× quan träng trong giai ®o¹n hiÖn nay: giai ®o¹n ®i lªn Chñ nghÜa x· héi. §¸p øng ®ßi hái cña thùc tiÔn th× cÇn hiÓu râ vµ ¸p dông s¸ng t¹o quy luËt trªn vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ViÖt Nam. Do vËy viÖc nghiªn cøu quy luËt nµy lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy mµ em ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “Quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt vµ vËn dông vµo x©y dùng Chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta hiÖn nay”. Tuy nhiªn tr×nh ®é nhËn thøc hiÓu biÕt vÒ mäi mÆt cßn h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái sai sãt. Em mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o cña thÇy c« vµ ý kiÕn ®ãng gãp cña b¹n ®ång häc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. I. §Æt vÊn ®Ò. X· héi loµi ng­êi muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn kh«ng thÓ kh«ng s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt mµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nã ®­îc biÓu hiÖn chÝnh bëi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt trong mçi giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. Tõ khi con ng­êi míi xuÊt hiÖn trªn hµnh tinh ®· tr¶i qua n¨m ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. §ã lµ: Céng s¶n nguyªn thuû, chiÕm h÷u n« lÖ, x· héi phong kiÕn, x· héi t­ b¶n chñ nghÜa. T­ duy nhËn thøc cña con ng­êi kh«ng dõng l¹i ë mét chç mµ theo thêi gian ngµy cµng ph¸t triÓn hoµn thiÖn h¬n, tõ ®ã kÐo theo sù thay ®æi ph¸t triÓn trong s¶n xuÊt. LÞch sö ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt trong x· héi loµi ng­êi lµ lÞch sö ph¸t triÓn cña c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kÕ tiÕp nhau. Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, lµ c¸ch thøc s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt mµ trong ®ã lùc l­îng s¶n xuÊt ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh, thèng nhÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt t­¬ng øng víi nã. Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt võa lµ h¹t nh©n ®ång thêi võa lµ ®éng lùc thóc ®Èy vµ quy ®inh mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi. Kh«ng thÓ thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ nÕu kh«ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch thøc s¶n xuÊt vµ kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p tèi ­u t¸c ®éng nh»m hoµn thiÖn ph­¬ng thøc s¶n xuÊt mµ cô thÓ chÝnh lµ hoµn thiÖn mèi quan hÖ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. T¸c ®éng qua l¹i biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt ®· ®­îc Mac vµ ¡ngghen kh¸i qu¸t thµnh quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt. Chñ nghÜa duy vËt lÞch sö ®· kh¼ng ®Þnh r»ng lùc l­îng s¶n xuÊt cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi quan hÖ s¶n xuÊt vµ ng­îc l¹i, cã thÓ thóc ®Çy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn th× mèi quan hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt lµ kh«ng thÓ t¸ch rêi, ®©y lµ quy luËt chung cña sù ph¸t triÓn vµ lµ mét trong nh÷ng quy luËt quan träng quy ®Þnh sù tån t¹i, ph¸t triÓn vµ tiÕn bé x· héi. ChÝnh v× thÕ mµ kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn viÖc nghiªn cøu quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña c«ng cuéc ®æi míi chñ nghÜa x· héi mµ chóng ta ®ang tiÕn hµnh h«m nay. Chóng ta ®· cã nh÷ng bµi 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. häc ®¾t gi¸, ®ã lµ sù sai lÇm khi x©y dùng nhiÒu yÕu tè cña quan hÖ s¶n xuÊt v­ît tr­íc so víi lùc l­îng s¶n xuÊt mµ chóng ta hiÖn cã. §ã lµ viÖc chØ cho phÐp c¸c h×nh thøc së h÷u Nhµ n­íc vµ së h÷u tËp thÓ tån t¹i, trong khi c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c ®ang cßn cã t¸c dông m¹nh mÏ ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt th× l¹i bÞ ng¨n cÊm, kh«ng ®­îc phÐp ph¸t triÓn. ViÖc ®ã ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt bÞ ®×nh ®èn, ng­êi lao ®éng kh«ng lµm viÖc hÕt m×nh, x· héi kh«ng ph¸t triÓn. VËy ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy nh­ thÕ nµo ? ViÖc vËn dông ®óng ®¾n qui luËt trªn vµo c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam hiÖn nay lµ v« cïng cÊp thiÕt. II. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. 1. Néi dung nguyªn lÝ triÕt häc a) Lùc l­îng s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn ®­îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt gåm cã t­ liÖu s¶n xuÊt vµ ng­êi lao ®éng . Cã thÓ nãi lùc l­îng s¶n xuÊt lµ tÊt c¶ c¸c nh©n tè vËt chÊt, kÜ thuËt cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nµo ®ã trong ®ã ng­êi lao ®éng gi÷ vai trß nh©n tè c¬ b¶n vµ quyÕt ®Þnh . T­ liÖu s¶n xuÊt l¹i ®­îc cÊu thµnh tõ hai bé phËn: ®èi t­îng lao ®éng vµ t­ liÖu lao ®éng; trong ®ã ®èi t­îng lao ®éng cã thÓ lµ giíi tù nhiªn hoÆc nh÷ng s¶n phÈm kh«ng cã s½n trong tù nhiªn mµ do con ng­êi b»ng lao ®éng cña m×nh ®· t¹o ra. Cßn t­ liÖu lao ®éng lµ nh÷ng vËt hay phøc hîp c¸c vËt thÓ nèi con ng­êi víi ®èi t­îng lao ®éng vµ dÉn truyÒn sù t¸c ®éng cña con ng­êi vµo ®èi t­îng lao ®éng, nã l¹i bao gåm c«ng cô s¶n xuÊt vµ ph­¬ng tiÖn lao ®éng, mµ trong ®ã c«ng cô s¶n xuÊt ®­îc con ng­êi kh«ng ngõng c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn, do ®ã c«ng cô s¶n xuÊt lu«n lu«n lµ yÕu tè ®éng nhÊt, c¸ch m¹ng nhÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt . BÊt kú mét thêi ®¹i lÞch sö nµo, c«ng cô s¶n xuÊt bao giê còng lµ s¶n phÈm tæng hîp, ®a d¹ng cña toµn bé nh÷ng phøc hîp kü thuËt ®­îc h×nh thµnh g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt. Nã lµ kÕt 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¶ cña rÊt nhiÒu yÕu tè, trong ®ã quan träng vµ trùc tiÕp nhÊt lµ trÝ tuÖ cña con ng­êi ®­îc nh©n lªn trªn c¬ së kÕ thõa nÒn v¨n minh vËt chÊt tr­íc ®ã. Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña t­ liÖu lao ®éng mµ trong ®ã ®Æc biÖt lµ c«ng cô s¶n xuÊt lµ th­íc ®o tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ng­êi, ®ång thêi ®ã còng lµ c¬ së x¸c ®Þnh tr×nh ®é cña s¶n xuÊt vµ lµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sù kh¸c nhau gi÷a c¸c thêi ®¹i kinh tÕ , c¸c chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi. Song nh©n tè quyÕt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt ph¶i nãi tíi nh©n tè ng­êi lao ®éng. Lªnin ®· nãi: “Lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn thÓ nh©n lo¹i lµ c«ng nh©n, lµ ng­êi lao ®éng” [V.I. Lenin Toµn tËp, tËp 38_ nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé_ Matxc¬va_ n¨m 1977_ trang 430]. Dï t­ liÖu s¶n xuÊt cã ®èi t­îng lao ®éng phong phó, giµu cã ®Õn møc nµo, cã t­ liÖu lao ®éng tinh x¶o vµ hiÖn ®¹i ®Õn ®©u ch¨ng n÷a nh­ng nÕu t¸ch khái ng­êi lao ®éng th× còng kh«ng ph¸t huy ®­îc t¸c dông tÝch cùc cña nã. Trong lÞch sö ®· vµ sÏ kh«ng tån t¹i mét h×nh thøc s¶n xuÊt vËt chÊt nµo mµ l¹i kh«ng cã nh©n tè con ng­êi. C.Mac vµ Ph.¡ng-ghen ®· viÕt: “B¶n th©n con ng­êi b¾t ®Çu ®­îc ph©n biÖt víi sóc vËt ngay khi con ng­êi b¾t ®Çu s¶n xuÊt ra nh÷ng t­ liÖu sinh ho¹t...” [C.Mac vµ Ph.¡ng-ghen tuyÓn tËp, tËp 1_ Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt_ Hµ Néi_ n¨m 1980_ trang 268]. Con ng­êi lµ nh©n tè trung t©m vµ lµ môc ®Ých cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. S¶n xuÊt suy ®Õn cïng lµ ®Ó tiªu dïng, kh«ng cã tiªu dïng th× còng kh«ng cã s¶n xuÊt nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn ngµy nay, khi c«ng cuéc c¸ch m¹ng khoa häc – c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× vÞ trÝ trung t©m cña con ng­êi ngµy cµng ®­îc nhÊn m¹nh. Ng­êi lao ®éng víi t­ c¸ch lµ mét bé phËn cña lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi ph¶i lµ ng­êi cã søc lùc (søc khoÎ), kÜ n¨ng lao ®éng , tri thøc khoa häc , tri thøc c«ng nghÖ vµ c¶ tÝnh nh©n v¨n ( bao hµm c¶ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc). b) Quan hÖ s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt con ng­êi cÇn ph¶i cã mèi quan hÖ x· héi víi nhau. Tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ ®ã ®­îc gäi lµ mèi quan hÖ s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ toµn bé nh÷ng quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt vËt chÊt cña x· héi: s¶n xuÊt – ph©n phèi – trao 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®æi – tiªu dïng. Tæng thÓ c¸c quan hÖ x· héi nµy cã thÓ ®­îc ph©n tÝch trªn 3 yÕu tè c¬ b¶n: Thø nhÊt, quan hÖ së h÷u ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt tøc lµ quan hÖ gi÷a con ng­êi ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt, nãi c¸ch kh¸c t­ liÖu s¶n xuÊt thuéc vÒ ai. §©y lµ quan hÖ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi c¸c mÆt quan hÖ kh¸c. Thø hai, quan hÖ trong tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt , kinh doanh, tøc lµ quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong s¶n xuÊt vµ trao ®æi cña c¶i vËt chÊt nh­ ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c hãa lao ®éng, quan hÖ gi÷a ng­êi qu¶n lý víi c«ng nh©n. Trong thùc tÕ, thÝch øng víi mét kiÓu së h÷u lµ mét chÕ ®é tæ chøc vµ qu¶n lý nhÊt ®Þnh. MÆc dï phô thuéc vµo quan hÖ së h÷u nh­ng tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt cã t¸c dông rÊt lín ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ víi c¸c mÆt quan hÖ kh¸c cña quan hÖ s¶n xuÊt. ChÝnh quan hÖ vÒ tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt lµ nh©n tè tham gia quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn quy m«, tèc ®é vµ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ. Thø ba, quan hÖ ph©n phèi s¶n phÈm lao ®éng: tuy quan hÖ nµy phô thuéc vµo quan hÖ së h÷u vµ vµo tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt nh­ng ®Õn l­ît m×nh th«ng qua tæ chøc vµ qu¶n lý, nã trë thµnh chÊt xóc t¸c quan träng ®Æc biÖt ®èi víi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Ba mÆt quan hÖ nãi trªn lµ mét thÓ thèng nhÊt h÷u c¬, quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ cïng mét môc tiªu chung lµ sö dông hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó lµm cho chóng kh«ng ngõng ®­îc t¨ng tr­ëng, thóc ®Èy t¸i s¶n xuÊt më réng, n©ng cao phóc lîi ng­êi lao ®éng. V× vËy kh«ng nªn tuyÖt ®èi ho¸ bÊt kú mét mÆt quan hÖ nµo mµ ph¶i chó ý ®Õn tÝnh ®ång bé cña c¶ ba mÆt quan hÖ trong quan hÖ s¶n xuÊt. Nh­ vËy tÝnh vËt chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë chç nã tån t¹i kh¸ch quan ®éc lËp hoµn toµn víi ý thøc cña con ng­êi. M¸c ®· chØ ra r»ng trong sù s¶n xuÊt x· héi ra ®êi sèng cña m×nh, con ng­êi cã nh÷ng quan hÖ nhÊt ®Þnh, tÊt yÕu kh«ng phô thuéc vµo ý muèn cña hä. Tøc lµ nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt nµy phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt vËt chÊt cña hä. V× vËy con ng­êi kh«ng thÓ tuú tiÖn lùa chän quan hÖ 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. s¶n xuÊt riªng cho m×nh, bëi v× chóng lu«n lu«n lµ kÕt qu¶ ph¸t triÓn tÊt yÕu kh¸ch quan cña mét lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn cã t­¬ng øng víi nã. c) Quan hÖ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. * Lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt: §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt vµ gi¶m bít lao ®éng nÆng nhäc, con ng­êi kh«ng ngõng c¶i tiÕn, hoµn thiÖn vµ chÕ t¹o ra nh÷ng c«ng cô s¶n xuÊt míi ngµy cµng tinh x¶o vµ hiÖn ®¹i. §ång thêi víi sù tiÕn bé cña c«ng cô, tri thøc khoa häc, tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt vµ mäi kü n¨ng kü x¶o cña ng­êi lao ®éng còng ngµy cµng ph¸t triÓn. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt ©ý, quan hÖ s¶n xuÊt còng h×nh thµnh vµ biÕn ®æi cho phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, sù phï hîp ®ã lµ ®éng lùc lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ néi dung, lµ ph­¬ng thøc cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc x· héi cña nã. Trong mèi quan hÖ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc th× néi dung quyÕt ®Þnh h×nh thøc, h×nh thøc phô thuéc vµo néi dung, néi dung thay ®æi tr­íc sau ®ã h×nh thøc thay ®æi theo. ChÝnh v× thÕ cÇn kh¼ng ®Þnh lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ biÕn ®æi cña quan hÖ s¶n xuÊt. * Quan hÖ s¶n xuÊt t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt: Nh­ trªn ta thÊy lùc l­îng s¶n xuÊt lµ nh©n tè th­êng xuyªn biÕn ®æi, ph¸t triÓn kh«ng ngõng trong khi ®ã quan hÖ s¶n xuÊt mµ ®Æc biÖt lµ nh©n tè së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt l¹i cã tÝnh æn ®Þnh l©u dµi. Quan hÖ s¶n xuÊt khi ®· ®­îc x¸c lËp th× nã ®éc lËp t­¬ng ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt, trë thµnh nh÷ng c¬ së vµ nh÷ng thÓ chÕ x· héi vµ nã kh«ng thÓ biÕn ®æi ®ång thêi ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt mµ th­êng cã xu h­íng l¹c hËu h¬n so víi lùc l­îng s¶n xuÊt. Khi ®ã nã t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt, cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. NÕu quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, nã sÏ trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy, ®Þnh h­íng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Ng­îc l¹i, nÕu l¹c hËu h¬n so víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt sÏ lµ xiÒng xÝch k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Ngay c¶ trong tr­êng hîp quan hÖ s¶n xuÊt ®i qu¸ xa so víi 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× nã còng k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Së dÜ quan hÖ s¶n xuÊt cã thÓ t¸c ®éng m¹nh mÏ trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt (thóc ®Çy hoÆc k×m h·m ), v× nã quy ®Þnh môc ®Ých cña s¶n xuÊt, quy ®Þnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ qu¶n lý x· héi, quy ®Þnh ph­¬ng thøc ph©n phèi vµ phÇn cña c¶i Ýt hay nhiÒu mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng. Do ®ã nã ¶nh h­ëng ®Õn th¸i ®é qu¶ng ®¹i quÇn chóng lao ®éng - lùc l­îng s¶n xuÊt chñ yÕu cña x· héi, nã t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ viÖc c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng, ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa khäc vµ kü thuËt vµo s¶n xuÊt, hîp t¸c vµ ph©n phèi lao ®éng. Tuy nhiªn, kh«ng ®­îc hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n tÝnh tÝch cùc cña quan hÖ s¶n xuÊt chØ lµ vai trß cña nh÷ng h×nh thøc së h÷u, mçi kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt lµ mét hÖ thèng mét chØnh thÓ h÷u c¬ gåm ba mÆt, quan hÖ së h÷u, quan hÖ qu¶n lý vµ quan hÖ ph©n phèi. ChØ trong chØnh thÓ ®ã, quan hÖ s¶n xuÊt míi trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy con ng­êi hµnh ®éng nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt. * Qui luËt vÒ sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt: Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµm h×nh thµnh quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. VËy thÕ nµo lµ phï hîp : Cã thÓ kh¸i qu¸t ë mét sè néi dung chñ yÕu sau ®©y: Thø nhÊt, c¶ ba mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i thÝch øng víi tÝnh chÊt, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Thø hai, quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i t¹o ®­îc ®iÒu kiÖn sö dông vµ kÕt hîp tèi ­u gi÷a t­ liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng, b¶o ®¶m thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng. Thø ba, më ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thÝch hîp cho viÖc kÝch thÝch vËt chÊt, tinh thÇn ®èi víi ng­êi lao ®éng. LÞch sö x· héi loµi ng­êi víi c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kÕ tiÕp nhau ®· chøng minh quy luËt kinh tÕ ®ã chi phèi lÞch sö ph¸t triÓn cña c¸c ph­¬ng 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. thøc s¶n xuÊt, ®ång thêi còng trùc tiÕp t¸c ®éng tíi sù vËn ®éng cña mçi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. Thêi k× ®Çu trong lÞch sö lµ x· héi céng s¶n nguyªn thuû víi lùc l­îng s¶n xuÊt thÊp kÐm, ®êi sèng cña hä chñ yÕu phô thuéc vµo s¨n b¾t h¸i l­îm, quan hÖ s¶n xuÊt th¬× k× nµy lµ quan hÖ s¶n xuÊt céng ®ång nguyªn thuû, con ng­êi cïng chung sèng, cïng lao ®éng vµ cïng h­ëng thô thµnh qu¶ lao ®éng chung mét c¸ch b×nh ®¼ng. X· héi kh«ng cã ng­êi giµu, ng­êi nghÌo, kh«ng cã ng­êi së h÷u, kh«ng cã kÎ lµm thuª. Trong qu¸ tr×nh sinh sèng hä ®· kh«ng ngõng c¶i tiÕn vµ thay ®æi c«ng cô (lùc l­îng s¶n xuÊt) ®Õn sau mét thêi kú lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, cña c¶i tõ chç chØ ®ñ ®¸p øng nhu cÇu cÇn thiÕt ®· t¨ng lªn ®Õn chç d­ thõa tÊt yÕu dÉn ®Õn sù tÝch luü, x· héi b¾t ®Çu cã sù ph©n chia kÎ giµu ng­êi nghÌo, quan hÖ céng ®ång bÞ ph¸ vì dÇn dÇn xuÊt hiÖn hÖ t­ nh©n thay thÕ cho nã. §ã lµ x· héi chiÕm h÷u n« lÖ. X· héi n« lÖ víi quan hÖ s¶n xuÊt chiÕm h÷u n« lÖ ra ®êi b»ng nh÷ng h×nh thøc lao ®éng tËp trung, khæ sai, thÝch øng víi tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt lóc Êy, chÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kú tÝch to lín trong lÞch sö v¨n minh nh©n lo¹i. KÕ tiÕp ®ã quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn ra ®êi, ng­êi n« lÖ lao ®éng khæ sai trong x· héi n« lÖ ®­îc thay thÕ b»ng ng­êi n«ng n«. Søc lao ®éng cña n« lÖ ®­îc gi¶i phãng khái xiÒng xÝch cña trËt tù x· héi n« lÖ, lùc l­îng s¶n xuÊt cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ. Sau ®ã b¶n th©n quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn còng kh«ng thÝch øng ®­îc víi lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn cã, nã trë thµnh xiÒng xÝch trãi buéc lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi, ®Æc biÖt lµ víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa h×nh thµnh tù ph¸t trong lßng x· héi phong kiÕn. Xung ®ét nµy dÉn ®Õn sù ra ®êi cña quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa thay thÕ quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn. Quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa ra ®êi gãp phÇn gi¶i phãng søc lao ®éng cña ng­êi n«ng d©n c¸ thÓ. §Ó t¨ng c­êng bãc lét gi¸ trÞ thÆng d­, giai cÊp t­ s¶n ®ua nhau më réng s¶n xuÊt, c¶i tiÕn kü thuËt, øng dông nhanh chãng c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt vµo tÊt c¶ c¸c kh©u cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. Trong thêi kú hoµng kim cña m×nh, quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n ®· t¹o ra 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nh÷ng kh¶ n¨ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ lùc l­îng s¶n xuÊt, nã ®· t¹o ra cho nh©n lo¹i mét khèi l­îng cña c¶i vËt chÊt b»ng tÊt c¶ c¸c x· héi tr­íc ®ã céng l¹i. Song b¶n th©n tÝnh chÊt x· héi ho¸ ngµy cµng cao cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa g¾n liÒn víi lao ®éng tËp thÓ cña ®éi ngò giai cÊp c«ng nh©n hïng m¹nh, sÏ n¶y sinh m©u thuÉn gay g¾t víi chÕ ®é chiÕm h÷u t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa. MÆc dï giai cÊp t­ b¶n sö dông mäi biÖn ph¸p nh»m cñng cè, duy tr× vµ b¶o vÖ chÕ ®é së h÷u cña m×nh, nh­ng tÊt yÕu kh¸ch quan, tÝnh chÊt x· héi ho¸ cña lùc l­îng s¶n xuÊt sÏ dÉn ®Õn xung ®ét víi quan hÖ s¶n xuÊt hiÖn cã cña nã. Quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa sÏ bÞ thay thÕ bëi quan hÖ s¶n xuÊt míi, tiÕn bé, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt: quan hÖ s¶n xuÊt céng s¶n chñ nghÜa mµ giai ®o¹n ®Çu tiªn cña nã lµ chñ nghÜa x· héi. Nh­ vËy sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®Õn mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh sÏ béc lé m©u thuÉn gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt. Nh÷ng quan hÖ Êy tõ chç lµ h×nh thøc kinh tÕ cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ, ®Ó ph¸t triÓn c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt th× giê ®©y trë thµnh lùc l­îng k×m h·m sù ph¸t triÓn Êy. Nã ®ßi hái ph¶i ®­îc thay ®æi cho phï hîp (t¹o ra h×nh thøc míi). Sù thay ®æi quan hÖ Êy kh«ng ph¶i mét c¸ch tù nhiªn mµ bao giê còng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua mét c¬ chÕ vÒ mÆt ph¸p luËt, chÝnh trÞ. Nã ®­îc thùc hiÖn th«ng qua nh÷ng cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ, c¸ch m¹ng, chÝnh trÞ, ph¸p luËt kinh tÕ . 2. VËn dông nguyªn lÝ triÕt häc ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: a) Thùc tr¹ng: * C¸c quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt cña ViÖt Nam trong lÞch sö. Kh«ng n»m ngoµi quy luËt vÒ mèi quan hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt, ViÖt Nam ®· tr¶i qua trªn 4000 n¨m lÞch sö víi nhiÒu ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kh¸c nhau trong ®ã c¬ b¶n nhÊt vµ chñ yÕu nhÊt lµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt phong kiÕn. TiÕp ®ã, sau h¬n 80 n¨m ®« hé cña bän thùc d©n, d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vµ l·nh tô Hå ChÝ Minh, chóng ta ®· x©y dùng mét ®Êt n­íc ViÖt Nam ®éc lËp, tù do, tiÕn th¼ng lªn chñ nghÜa x· héi, bá qua giai ®o¹n t­ b¶n chñ nghÜa. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. * ViÖt Nam trong thêi k× ®Çu ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Sau 30/4/1975 n­íc ta hoµn toµn gi¶i phãng, chóng ta ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu trong viÖc hµn g¾n vÕt th­ng chiÐn tranh. Tuy nhiªn nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn lµ nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp kÐm ph¸t triÓn mang nÆng tÝnh tù cÊp, tù tóc. Trang bÞ kü thuËt vµ kÕt cÊu x· héi yÕu kÐm, c¬ cÊu kinh tÕ mÊt c©n ®èi, c¬ cÊu kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp ®Ó l¹i nhiÒu hËu qu¶ nÆng nÒ. NÒn kinh tÕ kÐm hiÖu qu¶, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, khñng ho¶nh kinh tÕ kÐo dµi, c¸c tÖ n¹n tham nhòng... lan réng. §¶ng céng s¶n cßn non, ®éi ngò c¸n bé cßn yÕu vÒ n¨ng lùc, c¸c thÕ lùc ®Õ quèc vµ ph¶n ®éng r¸o riÕt thùc hiÖn chiÕn l­îc diÔn biÕn hoµ b×nh, ph¸ ho¹i vµ bao v©y kinh tÕ. NÕp sèng v¨n ho¸, ®¹o ®øc bÞ xãi mßn, lßng tin vµo §¶ng vµ nhµ n­íc bÞ gi¶m sót. Thùc tr¹ng trªn cã nguån gèc s©u xa do lÞch sö ®Ó l¹i vµ hËu qu¶ cña nhiÒu n¨m chiÕn tranh, song chñ yÕu lµ chóng ta ®· vi ph¹m sai lÇm chñ quan duy ý chÝ, vi ph¹m c¸c quy luËt kh¸ch quan trong c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa, trong tiÐn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ vµ trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®Æc biÖt lµ kh«ng cã sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Chóng ta ®· quªn mÊt ®iÒu c¬ b¶n lµ n­íc ta qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét x· héi tiÒn t­ b¶n chñ nghÜa. Chóng ta ®· thiÕt lËp chÕ ®é c«ng h÷u thuÇn nhÊt gi÷a hai h×nh thøc së h÷u toµn d©n vµ tËp thÓ. §ång nhÊt chÕ ®é c«ng h÷u víi chñ nghÜa x· héi lÉn lén ®ång nhÊt gi÷a hîp t¸c ho¸ vµ tËp thÓ ho¸. Chóng ta ®· ra søc vËn ®éng gÇn nh­ c­ìng bøc n«ng d©n ®i vµo hîp t¸c x·, më réng ph¸t triÓn quy m« n«ng tr­êng quèc doanh, c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp lín mµ kh«ng tÝnh ®Õn tr×nh ®é lùc l­îng s¶n xuÊt ®ang cßn thêi kú qu¸ thÊp kÐm. Chóng ta ®· t¹o ra nh÷ng quy m« lín vµ ngé nhËn lµ ®· cã “quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa” vµ cßn nãi r»ng: mçi b­íc c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi ®Òu thóc ®Èy sù ra ®êi vµ lín m¹nh cña lùc l­îng s¶n xuÊt míi. Quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa cã kh¶ n¨ng “v­ît tr­íc” “më ®­êng” cho sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Thùc tÕ nhiÒu n¨m qua ®· chøng minh quan ®iÓm ®ã lµ sai lÇm bëi quan hÖ s¶n xuÊt bÞ thóc ®Èy lªn qu¸ cao, qu¸ xa mét c¸ch gi¶ t¹o ®· lµm cho nã t¸ch rêi víi tr×nh ®é thÊp kÐm cña lùc l­îng s¶n xuÊt. 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ph¶i thÊy r»ng quan hÖ së h÷u thÓ hiÖn trong viÖc xo¸ bá tÊt c¶ chÕ ®é t­ h÷u, thiÕt lËp c«ng h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt kh«ng ph¶i chØ thêi gian ng¾n lµ xong. Nh­ng dÉu cã lµm ®­îc th× còng kh«ng ph¶i lµ môc tiªu tr­íc m¾t cña n­íc ta khi mµ chÕ ®é c«ng h÷u nµy ch­a thÓ phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn cã. Chóng ta ®Òu biÕt, khi nghiªn cøu x· héi t­ b¶n, C.Mac vµ Ph.¡ng-ghen ®· ph¸t hiÖn ra m©u thuÉn gi÷a tÝnh chÊt x· héi ho¸ cña s¶n xuÊt víi chÕ ®é chiÕm h÷u t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa. M©u thuÉn ®ã lµ c¬ së s©u xa lµm n¶y sinh c¸c m©u thuÉn kh¸c vµ quy ®Þnh sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña x· héi t­ b¶n. Tõ ®ã c¸c «ng ®i ®Õn dù b¸o vÒ sù thay thÕ chÕ ®é chiÕm h÷u t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa b»ng chÕ ®é c«ng h÷u. ViÖc thay thÕ Êy, theo quan ®iÓm cña c¸c «ng, kh«ng thÓ tiÕn hµnh ngay mét lóc, mµ ph¶i lµ mét qu¸ tr×nh l©u dµi. Tuy nhiªn lóc ®ã c¸c «ng vÉn ch­a chØ ra m« h×nh cô thÓ vÒ chÕ ®é c«ng h÷u. Sau ®ã, khi vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o t­ t­ëng cña C.Mac vµ ¡ng-ghen vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña n­íc Nga, V.I.Lenin còng kh¼ng ®Þnh con ®­êng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®èi víi c¸c n­íc l¹c hËu ch­a qua t­ b¶n ph¶i tr¶i qua nhiÒu kh©u trung gian, nhiÒu b­íc qu¸ ®é kh¸c nhau. ¤ng ®· cùc lùc phª ph¸n nh÷ng t­ t­ëng nãng véi muèn x¸c lËp ngay chÕ ®é c«ng h÷u, khi mµ nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c vÉn cßn nhiÒu kh¶ n¨ng gãp phÇn lµm cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Chóng ta ph¶i thõa nhËn mét trong nh÷ng sai lÇm c¬ b¶n mµ chóng ta ®· vÊp ph¶i lµ xo¸ bá qu¸ sím quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa khi nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa cña chóng ta cßn ch­a ®ñ søc thay thÕ. §iÒu ®ã ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ ®· lµm mÊt mét kh¶ n¨ng t¹o ra s¶n phÈm dåi dµo cho x· héi. Còng vËy, chóng ta xo¸ s¹ch tiÓu th­¬ng khi hÖ thèng th­¬ng nghiÖp quèc doanh vµ hîp t¸c x· mua b¸n cña ta ch­a lµm næi vai trß “ng­êi néi trî cho x· héi ” g©y nhiÒu khã kh¨n ¸ch t¾c cho l­u th«ng hµng ho¸ vµ kh«ng ®¸p øng nhu cÇu thiÕt yÕu cho nh©n d©n. * ViÖt Nam chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ kinh tÕ míi. Tr­íc t×nh h×nh trªn, ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI ®· ®Æt ra vÊn ®Ò cÊp thiÕt lµ ph¶i tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ: "ph¶i kÕt hîp chÆt 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chÏ ngay tõ ®Çu ®æi míi kinh tÕ víi ®æi míi chÝnh trÞ, lÊy ®æi míi kinh tÕ lµm träng t©m, ®ång thêi tõng b­íc ®æi míi chÝnh trÞ" [V.I.Lenin Toµn tËp, tËp 2]. ChÝnh nhê ®­êng lèi ®æi míi vµ lùa chän c¸c b­íc ®i thÝch hîp mµ n­íc ta ®· tõng b­íc tho¸t khái khñng ho¶ng kinh tÕ vµ ®øng v÷ng tr­íc sù sôp ®æ cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa thÕ giíi. C«ng cuéc ®æi míi ®Ò ra cho chóng ta nhiÖm vô ph¶i xem xÐt l¹i ph­¬ng thøc vµ con ®­êng ®­a ®Êt n­íc ta tiÕn lªn. Sai lÇm cña ta lµ ®· ®Èy nhiÒu mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt lªn qu¸ cao, t¸ch rêi t×nh tr¹ng cßn thÊp kÐm cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµm cho hai nh©n tè nµy m©u thuÉn víi nhau dÉn ®Õn k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt x· héi. §¹i héi §¶ng lÇn thø VI ®· nhËn ra sai lÇm vµ còng ®· thÊy r»ng viÖc c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt x· héi lµ cÇn thiÕt nh­ng kh«ng thÓ tiÕn hµnh mét c¸ch chñ quan nãng véi nh­ tr­íc ®©y, nghÜa lµ ph¶i c¶i t¹o vµ cñng cè quan hÖ s¶n xuÊt nh­ng g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. §¹i héi VII cña §¶ng còng chØ râ:"...phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, thiÕt lËp tõng b­íc quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa tõ thÊp ®Õn cao víi sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc së h÷u. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc" [C­¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n­íc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi_ Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt_ Hµ Néi_ n¨m 1991_trang 9-10] C¶i t¹o vµ cñng cè quan hÖ s¶n xuÊt nh­ng bao giê còng ph¶i g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, vµ ®­îc ®¶m b¶o b»ng sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. §ã lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho cuéc c¸ch m¹ng quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. Víi tr×nh ®é cña m×nh lùc l­îng s¶n xuÊt yªu cÇu ph¶i cã nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi nã míi cã thÓ béc lé hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh vµ míi cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh chãng. T­¬ng øng víi mçi tr×nh ®é lùc l­îng s¶n xuÊt ®ßi hái mét quan hÖ s¶n xuÊt, mét thµnh phÇn kinh tÕ nhÊt ®Þnh nh­ Ph.¡ng-ghen viÕt :"...giai cÊp T­ s¶n kh«ng thÓ biÕn nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt h¹n chÕ Êy thµnh nh÷ng lùc l­îng s¶n xuÊt m¹nh mÏ ®­îc nÕu kh«ng biÕn nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt cña c¸ nh©n thµnh nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt x· héi, mµ chØ mét sè ®«ng ng­êi cïng lµm míi cã thÓ s­ dông ®­îc" [Ph.Ang-ghen Chèng ®uy rinh_ nhµ xuÊt b¶n Sù 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. thËt_ Hµ Néi_ n¨m 1971_trang 455]. KÕt hîp tõng ­u thÕ riªng cña tõng thµnh phÇn kinh tÕ th«ng qua ph©n c«nglao ®éng x· héi lµ con ®­êng hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, qua ®©y ta còng thÊy râ vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ lµm thÕ nµo ®Ó quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc ta lu«n lu«n ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi víi viÖc kh«ng ngõng ®æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nh»m b¶o ®¶m cho s­ ph¸t triÓn ®ã kh«ng xa rêi ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. HiÖn nay c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cña ta ®ang vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng víi sù ®iÒu tiÕt qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Nhµ n­íc qu¶n lý thÞ tr­êng b»ng ph¸p luËt, b»ng c¬ chÕ chÝnh s¸ch ,vµ c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt phôc vô mäi nhu cÇu cña x· héi. “X©y dùng chñ nghÜa x· héi, bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa, t¹o ra sù biÕn ®æi vÒ chÊt cña x· héi trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc lµ sù nghiÖp rÊt khã kh¨n, phøc t¹p, cho nªn phh¶i tr¶i qua mét thêi kú qu¸ ®é l©u dµi víi nhiÒu chÆng ®­êng, nhiÒu h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ , x· héi cã tÝnh chÊt qu¸ ®é” [V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX_ nhµ xuÊt b¶n ChÝnh TrÞ Quèc Gia_ Hµ Néi_ n¨m 2001_ trang 85]. *Nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong c¬ chÕ kinh tÕ míi. VÒ ­u ®iÓm: Trong c¬ chÐ kinh tÕ míi, sù c¹nh tranh diÔn ra m¹nh mÏ. Do ®ã tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o ®­¬c ph¸t huy, ng­êi lao ®éng ®· kh«ng cßn tÝnh û l¹i vµo nhµ n­íc nh­ trong c¬ chÐ tËp trung quan liªu bao cÊp kh«ng biÕt chñ ®éng t×m viÖc vµ t¨ng thu nhËp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp b­íc ®Çu ®æi míi ph©n phèi lîi nhuËn, thùc hiÖn c¬ chÕ gi¸ tiªu thô s¶n phÈm theo quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng vµ ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶. Nhê ®ã nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng: “Tæng s¶n phÈm trong n­íc (GDP) sau 10 n¨m t¨ng h¬n gÊp ®«i ( 2,07 lÇn). tÝch luü néi bé cña nÒn kinh tÕ tõ møc kh«ng ®¸ng kÓ, ®Õn n¨m 2000 ®· ®¹t 27% GDP. Tõ t×nh tr¹ng hµng ho¸ khan hiÕm nghiªm träng, nay s¶n xuÊt ®· ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu thiÕt 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. yÕu cña nh©n d©n vµ nÒn kinh tÕ, t¨ng xuÊt khÈu vµ cã dù tr÷. KÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi ph¸t triÓn nhanh. C¬ cÊu kinh tÕ cã b­íc chuyÓn dÞch tÝch cùc Trong GDP, tû träng n«ng nghiÖp tõ 38,7% gi¶m xuèng 24,3%, c«ng nghiÖp vµ x©y dùng tõ 22,7% t¨ng lªn 36,6%, dÞch vô tõ 38,6% t¨ng lªn 39,1% [V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX_ nhµ xuÊt b¶n ChÝnh TrÞ Quèc Gia_ Hµ Néi_ n¨m 2001_ trang 149-150]. MÆt h¹n chÕ: Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm trªn kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn mét sè h¹n chÕ vÉn cßn tån t¹i. §ã lµ viÖc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cßn cã nhiÒu mÆt thiÕu nhÊt qu¸n ®Æc biÖt trong tµi chÝnh tiÒn tÖ, qu¶n lý cßn láng lÎo, ®éi ngò c¸n bé ch­a theo kÞp víi yªu cÇu cña thÞ tr­êng míi, vai trß cña Nhµ n­íc trong qu¶n lý ho¹t ®éng ®êi sèng kinh tÕ x· héi cßn yÕu. Trong lÜnh vùc kinh doanh, nhµ n­íc ch­a t¹o ®­îc ®éng lùc khuyÕn khÝch n©ng cao n¨ng suÊt. Ng­êi lao ®éng ch­a cã ®éng lùc th­êng xuyªn vµ ch­a c¶m thÊy cã sù g¾n bã ®èi víi s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. T×nh tr¹ng l¹m dông kinh doanh cßn nhiÒu, thÞ tr­êng vèn cßn chËm ph¸t triÓn, l·i suÊt ch­a phï hîp víi kinh tÕ thÞ tr­êng dÉn ®Õn h¹n chÕ ®Çu t­. “Kinh tÕ vÜ m« cßn nh÷ng yÕu tè thiÕu v÷ng ch¾c. HÖ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, kÕ ho¹ch ®æi míi chËm, chÊt l­îng ho¹t ®éng h¹n chÕ; m«i tr­êng ®Çu t­, kinh doanh cßn nhiÒu v­íng m¾c, ch­a t¹o ®iÒu kiÖn vµ hç trî tèt cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh” [V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX_ nhµ xuÊt b¶n ChÝnh TrÞ Quèc Gia_ Hµ Néi_ n¨m 2001_ trang154]. b) ViÖc vËn dông nguyªn lý quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt ë n­íc ta tËp trung gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau: * Ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt: VÒ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nh»m ph¸t triÓn t­ liÖu s¶n xuÊt: Chóng ta ®Òu biÕt r»ng, tõ tr­íc ®Õn nay, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ khuynh h­íng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸c n­íc. §èi víi n­íc ta, tõ mét nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng muèn tho¸t khái nghÌo nµn, l¹c hËu, nhanh chãng ®¹t 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tíi tr×nh ®é cña mét n­íc ph¸t triÓn tÊt yÕu ph¶i ®Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ nh­ lµ mét cuéc c¸ch mang toµn diÖn vµ s©u s¾c. §¹i héi lÇn thø IX cña §¶ng còng kh¼ng ®Þnh: “ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi 10 n¨m ®Çu cña thÕ kû XXI: ChiÕn l­îc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, x©y dùng nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp.” [V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX_ nhµ xuÊt b¶n ChÝnh TrÞ Quèc Gia_ Hµ Néi_ n¨m 2001_ trang 148]. Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ph¶i ®­îc triÓn khai toµn diÖn vµ ®ång bé trong mäi lÜnh vùc kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ph¶i b¶o ®¶m x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, tr­íc hÕt lµ ®éc lËp tù chñ vÒ ®­êng lèi, chÝnh s¸ch, ®ång thêi cã tiÒm lùc kinh tÕ ®ñ m¹nh, cã c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, cã søc c¹nh tranh, cã n¨ng lùc néi sinh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ... X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, kÕt hîp néi lùc víi ngo¹i lùc thµnh nguån lùc tæng hîp ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc. VÒ n©ng cao, më réng hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o nh»m ph¸t triÓn ng­êi lao ®éng: NhËn thøc s©u s¾c vÒ tÇm quan träng cña yÕu tè con ng­êi trong lùc l­îng s¶n xuÊt, §¹i héi §¶ng IX ®· nhËn ®Þnh: “Ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc quan träng thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy nguån lùc con ng­êi- yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn x· héi, t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng.” [V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX_ nhµ xuÊt b¶n ChÝnh TrÞ Quèc Gia_ Hµ Néi_ n¨m 2001_ trang 108] ®ång thêi còng ®­a ra môc tiªu “Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cïng víi khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ quèc s¸ch hµng ®Çu”. §iÒu ®ã ®· cho thÊy viÖc ph¸t huy nh©n tè con ng­êi lµ vÊn ®Ò ®ang rÊt ®­îc coi träng hiÖn nay. Chóng ta chñ tr­¬ng tiÕp tôc n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc toµn diÖn, ®æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y vµ häc, hÖ thèng tr­êng líp vµ hÖ thèng qu¶n lý gi¸o dôc, thùc hiÖn “chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ , x· héi ho¸”. Ch¨m lo ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non, më réng hÖ thèng nhµ trÎ, mÉu gi¸o. Cñng cè thµnh tùu 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. xo¸ mï ch÷ vµ phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc. §Èy nhanh tiÕn ®é phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së, t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ®Þa ph­¬ng cã kh¶ n¨ng hoµn thµnh sím viÖc phæ cËp gi¸o dôc bËc trung häc, ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh tr­êng phæ th«ng trung häc, trung häc chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ ®ång thêi më réng hîp lý quy m« gi¸o dôc ®¹i häc. * X©y dùng vµ hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt: quan hÖ s¶n xuÊt míi theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa: x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Trong thêi kú qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi, nÒn kinh tÕ n­íc ta kh«ng cßn lµ nÒn kinh tÕ t­ b¶n, nh­ng còng ch­a hoµn toµn lµ nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa. Bëi vËy c«ng cuéc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ph¶i chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm cña sù tån t¹i kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Trong c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò vµ x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi, ®¹i héi VI ®· nhÊn m¹nh lµ ph¶i gi¶i quyÕt ®ång bé ba mÆt: x©y dùng chÕ ®é së h÷u, chÕ ®é qu¶n lý vµ chÕ ®é ph©n phèi, kh«ng chØ nhÊn m¹nh viÖc x©y dùng chÕ ®é c«ng h÷u, coi ®ã lµ c¸i duy nhÊt ®Ó x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi. §iÒu ®ã l¹i tiÕp tôc ®­îc lµm râ trong §¹i héi IX: “Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ thÞ tru­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa , cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh; trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, kinh tÕ nhµ n­íc cïng víi kinh tÕ tËp thÓ ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ quèc d©n”. [V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX_ nhµ xuÊt b¶n ChÝnh TrÞ Quèc Gia_ Hµ Néi_ n¨m 2001_ trang 96] Tõ c¸c h×nh thøc së h÷u c¬ b¶n: së h÷u toµn d©n, së h÷u tËp thÓ vµ së h÷u t­ nh©n ®· h×nh thµnh nªn nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi nh÷ng h×nh thøc tæ chøc kinh doanh ®a d¹ng, ®an xen, hçn hîp. Kinh tÕ nhµ n­íc tiÕp tôc ph¸t huy vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ. Kinh tÕ tËp thÓ ph¸t triÓn víi nhiÒu h×nh thøc hîp t¸c ®a d¹ng, trong ®ã hîp t¸c x· lµ nßng cèt. Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ c¶ ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ cã vÞ trÝ quan träng l©u dµi. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kh«ng h¹n chÕ vÒ quy m« trong nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, kinh doanh mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm. Kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. d­íi c¸c h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt gi÷a kinh tÕ nhµ n­íc víi kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong vµ ngoµi n­íc ngµy cµng ph¸t triÓn ®a d¹ng. Kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, h­íng m¹nh vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸ vµ dÞch vô xuÊt khÈu, hµng ho¸ vµ dÞch vô cã c«ng nghÖ cao, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng. Ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng ph¶i lµ c«ng viÖc dÔ dµng vµ cµng kh«ng thÓ hoµn thµnh trong mét thêi gian ng¾n. VËy nªn kÕt qu¶ võa qua chØ lµ b­íc ®Çu vµ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô trªn còng cßn kh«ng Ýt sai sãt. Song còng ph¶i nhËn thÊy r»ng ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ mét chiÕn l­îc ®óng ®¾n. Kh«ng thÓ cã c¸c thµnh tùu kinh tÕ võa qua nÕu kh«ng thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, nÕu quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng ®­îc ®iÒu chØnh ®æi míi phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt bëi nÕu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ t¹o nªn lùc l­îng s¶n xuÊt cÇn thiÕt cho chÕ ®é x· héi míi th× viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn chÝnh lµ ®Ó x©y dùng hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp ®­a n­íc ta tiÕn lªn tõng ngµy. III.KÕt luËn vµ gi¶i ph¸p. 1. Tãm t¾t. LÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi lµ lÞch sö thay ®æi c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kÕ tiÕp nhau, ®­îc b¾t ®Çu tõ sù thay ®æi lùc l­îng s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ néi dung cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Êy, do ®ã nã th­êng mang tÝnh æn ®Þnh h¬n. Song sù æn ®Þnh ®ã còng chØ lµ t¹m thêi vµ sím muén còng ®ßi hái ph¶i ®­îc thay ®æi khi kh«ng cßn phï hîp. Quan hÖ s¶n xuÊt ra ®êi tõ lùc l­îng s¶n xuÊt, nh­ng khi ra ®êi nã còng cã vai trß t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt. NÕu quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× nã sÏ trë thµnh ®éng lùc thóc ®Çy, ®Þnh h­íng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Ng­îc l¹i, nªó l¹c hËu h¬n so víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× nã sÏ lµ xiÒng xÝch k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Quy luËt vÒ mèi quan hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt ®­îc M¸c ph¸t hiÖn ra ®· vËn ®éng, ph¸t triÓn trong thùc tÕ C¸ch m¹ng vµ trong nhËn thøc khoa häc, lµ quy luËt phæ biÕn cña mäi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, v¹ch ra tÝnh chÊt phô thuéc kh¸ch quan cña quan hÖ s¶n xuÊt vµo sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Qua ®ã cã thÓ thÊy râ tõ s¶n xuÊt nhá ®i lªn chñ nghÜa x· héi chóng ta vÉn ph¶i tu©n theo mét c¸ch nghiªm kh¾c quy luËt C.M¸c ®· ph¸t hiÖn. Cã thÓ kÕt luËn r»ng: C¸c d©n téc,c¸c quèc gia cã thÓ bá qua hoÆc rót ng¾n mét giai ®o¹n lÞch sö cña m×nh nh­ng kh«ng thÓ bá qua ®­îc quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng x· héi chñ nghÜa, do qu¸ nãng véi vµ chñ quan duy ý chÝ mµ chóng ta ®· vÊp ph¶i mét sè sai lÇm khi ®­a quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn lªn qu¸ xa, thiÕt lËp mét chÕ ®é c«ng h÷u tuyÖt ®èi, khång cho phÐp bÊt cø mét lo¹i h×nh së h÷u nµo kh¸c tån t¹i, trong khi lùc l­îng s¶n xuÊt cña chóng ta vÉn cßn kÐm ph¸t triÓn, ch­a thÓ phï hîp víi quan hÖ s¶n xuÊt chñ nghÜa x· héi céng s¶n ®ã. Quan hÖ s¶n xuÊt chñ nghÜa x· héi céng s¶n ®ã chØ cã thÓ cã ®­îc khi lùc l­îng s¶n xuÊt ®· ph¸t triÓn rÊt cao, cña c¶i x· héi dåi dµo, ng­êi lao ®éng “lµm theo n¨ng lùc, h­ëng theo nhu cÇu”. §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· sím nhËn ra sai lÇm vµ ®· cã rÊt nhiÒu biÖn ph¸p còng nh­ hµnh ®éng söa ch÷a kÞp thêi mµ trong ®ã cã yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i ®­a quan hÖ s¶n xuÊt trë vÒ phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt, ®ã lµ viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §ång thêi chóng ta còng vÉn kh«ng ngõng t×m c¸ch ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt b»ng c¸ch ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ph¸t triÓn c«ng cô s¶n xuÊt; ®Èy m¹nh n©ng cao, më réng hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o ph¸t triÓn ng­êi lao ®éng- nh©n tè ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x· héi. 2) Gi¶i ph¸p ViÖc vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c-Lªnin trong giai ®o¹n hiÖn nay ë n­íc ta lµ rÊt quan träng, ®Æc biÖt nghiªn cøu thËt kÜ quy luËt “quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt”®Ó ¸p dông vµo ®iÒu kiÖn 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hoµn c¶nh n­íc ta hiÖn nay cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p. Thø nhÊt chó ý ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é kÜ thuËt cao ®ång thêi cã tr×nh ®é lÝ luËn v÷ng vµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ßi hái cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt n­íc. Thø hai, tuy chóng ta duy tr× nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®Ó tiÕp thu khoa häc kÜ thuËt tiªn tiÕn cña c¸c n­íc T­ b¶n chñ nghÜa. Song chóng ta cÇn tØnh t¸o vµ cã b¶n lÜnh tèt víi thµnh phÇn kinh tÕ T­ b¶n t­ nh©n vµ thµnh phÇn kinh tÕ 100% vèn n­íc ngoµi, lu«n ®Æt thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc ë vÞ trÝ trung t©m, chi phèi nÒn kinh tÕ quèc d©n. Thø ba, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng X· héi chñ nghÜa hiÖn nay ë n­íc ta, nhµ n­íc cÇn ®ãng vai trß quan träng trong viÖc x©y dùng lªn mét c¬ chÕ ®Ó t¹o ra sù kÕt nèi gi÷a së h÷u t­ nh©n víi së h÷u c«ng céng, ®ã chÝnh lµ h×nh thøc së h÷u cæ phÇn. Cã thÓ coi h×nh thøc së h÷u cæ phÇn lµ quÊ ®é tõ së h÷u t­ nh©n lªn së h÷u c«ng céng. HiÖn nay, ®· cã nhiÒu sinh viªn phµn nµn hä ph¶i häc qu¸ nhiÒu kiÕn thøc nh­ng khi ra tr­êng kh«ng ®­îc ¸p dông lµ bao nªn th­êng kh«ng høng thó trong häc tËp. §ã lµ mét hiÖn t­îng kh¸ phæ biÕn hiÖn nay, song thùc ra ®iÒu ®ã chØ ®óng víi ®Þa vÞ cña mét ng­êi x¸c ®Þnh sÏ ®i lµm thuª. NÕu suy nghÜ mét chót vÒ tr¸ch nhiÖm cña mét ng­êi chñ nh©n t­¬ng lai cña ®Êt n­íc, nÕu coi m×nh lµ mét trong nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm vµ sö dông lùc l­îng lao ®éng ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt sau nµy th× sÏ nhËn ra nh÷ng kiÕn thøc m×nh ®ang häc lµ v« cïng quÝ gi¸, nã vÉn cßn thËt nhá bÐ trong hµnh trang b­íc vµo t­¬ng lai. ChØ khi cã nh÷ng suy nghÜ nh­ vËy th× ng­êi sinh viªn míi thùc sù x¸c ®Þnh ®­îc ph­¬ng h­íng häc tËp ®óng ®¾n cho b¶n th©n, chñ ®éng nghiªn cøu t×m tßi nh÷ng ®iÒu hay ®iÒu míi, t¹o ®­îc høng thó häc tËp cho m×nh. ThiÕt nghÜ ®ã còng lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n vµ tÊt yÕu ®Ó ph¸t triÓn nhanh lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn nay ë n­íc ta. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2428 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1