intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài về: TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ QUẢN LÝ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY'

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:48

74
lượt xem
15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

VỚI SỰ PHÁT TRIỂN NHƯ VŨ BÃO CỦA NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI , CÁC MỐI QUAN HỆ KINH TẾ TRÊN MỌI LĨNH VỰC CỦA MỘT NƯỚC NGÀY CÀNG ĐƯỢC MỞ RỘNG RA CÁC NƯỚC , DO ĐÓ VẤN ĐỀ THANH TOÁN ,ĐỊNH GIÁ , SO SÁNH ,PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ VỀ MẶT GIÁ TRỊ VÀ HIỆU QUẢ TRỞ NÊN PHỨC TẠP HƠN NHIỀU.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài về: TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ QUẢN LÝ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY'

  1. Đề tài: "TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ QUẢN LÝ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY"
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Néi dung Ch­¬ng 1: Tæng quan lý luËn vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i 3 1.Tû gi¸ hèi ®o¸i 3 1.1. Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ g× 3 1.2. C¸c lo¹i tû gi¸ trªn thÞ tr­êng 5 1.3 .Vai trß cña tû gi¸ hèi ®o¸i trong nÒn kinh tÕ më 6 1.4. C¸c yÕu tè c¬ b¶n t¸c ®éng ®Õn tû gi¸ hèi ®o¸i 8 1.5. TÇm quan träng cña tû gi¸ hèi ®o¸i 9 2. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i vµ nh÷ng tiÒn ®Ò ,môc tiªu cho viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i 10 2.1 ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i 10 2.2 Lùa chän chÕ ®é TGH§ 12 Ch­¬ng 2 Sù ¶nh h­ëng cña chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i tíi tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam 21 1.Sù h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña tû gi¸ cïng chÝnh s¸ch TGH§ trong giai ®o¹n tr­íc th¸ng 3/1989 thêi kÕ ho¹ch ho¸ , tËp trung kinh tÕ. 21 2. Sù vËn ®éng cña tû gi¸ vµ chÝnh s¸ch TGH§ tõ th¸ng 3/1989 ®Õn nay, thêi k× nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng víi ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. 24 2.1. Giai ®o¹n tõ 1989-1992. 24 2.2. Giai ®o¹n cè ®Þnh tû gi¸ 1993-1996 25 2.3. Giai ®o¹n tõ th¸ng 7/1997 ®Õn ngµy 26/2/1999 30 2.4. Giai ®o¹n tõ 26/2/1999 ®Õn nay 33 Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ 34 1.Mét sè nhËn ®Þnh chung 34 2. §Þnh h­íng vÒ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tû gi¸ cña NHNNVN. 36 3.Mét sè gi¶i ph¸p . 37 KÕt luËn 41
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i Lêi më ®Çu Víi sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi , c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trªn mäi lÜnh vùc cña mét n­íc ngµy cµng ®­îc më réng ra c¸c n­íc , do ®ã vÊn ®Ò thanh to¸n ,®Þnh gi¸ , so s¸nh ,ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ hiÖu qu¶ trë nªn phøc t¹p h¬n nhiÒu . §¬n vÞ thanh to¸n kh«ng chØ lµ tiÒn tÖ trong n­íc mµ cßn ph¶i sö dông c¸c lo¹i ngo¹i tÖ kh¸c nhau liªn quan ®Õn viÖc trao ®æi tiÒn cña n­íc kh¸c . TiÒn cña mçi n­íc ®­îc quy ®Þnh theo ph¸p luËt cña n­íc ®ã vµ ®Æc ®iÓm riªng cña nã ,v× vËy ph¸t sinh nhu cÇu tÊt yÕu lµ ph¶i so s¸nh gi¸ trÞ ,søc mua cña ®ång tiÒn trong n­íc víi ngo¹i tÖ vµ gi÷a c¸c ngo¹i tÖ víi nhau . Ho¹t ®éng chuyÓn ®æi ®ång tiÒn nµy thµnh ®ång tiÒn kh¸c trong qu¸ tr×nh quan hÖ gi÷a c¸c n­íc nhãm n­íc víi nhau ®· lµm n¶y sinh ph¹m trï tû gi¸ hèi ®o¸i Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ mét ph¹m trï kinh tÕ nh¹y c¶m vµ rÊt phøc t¹p . Kinh tÕ thÞ tr­êng th­êng xuyªn vËn ®éng th× tû gi¸ hèi ®o¸i còng nh­ nh÷ng hiÖn t­îng kinh tÕ kh¸c biÕn ®éng lµ lÏ tÊt nhiªn ,lµ hîp víi quy luËt vËn ®éng cña sù vËt ,cña hiÖn t­îng . Tuy nhiªn nh÷ng diÔn biÕn cã tÝnh bÊt th­êng , kh¸c l¹ cña hiÖn t­îng kinh tÕ tÊt ph¶i do nh÷ng nguyªn nh©n ,hoÆc do nh÷ng trôc trÆc nµo ®ã lµm cho hiÖn t­îng kinh tÕ ®ã diÔn ra “chÖch h­íng” theo logic b×nh th­êng . §iÒu ®ã lµm chóng ta ph¶i thËn träng xem xÐt c¸c nguyªn nh©n tõ mäi phÝa,mét c¸ch toµn diÖn ®Ó cã nhËn thøc , quan ®iÓm ®óng ®¾n , lµm c¬ së tin cËy cho viÖc ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn … Nghiªn cøu sù vËn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p nh­ng còng ®Çy míi mÎ vµ hÊp dÉn , nhÊt lµ trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ vËn ®éng kh«ng ngõng .Do ®ã , ®Ó lùa chän ®Ò tµi nghiªn cøu trong ®Ò ¸n m«n häc Lý thuyÕt Tµi chÝnh - TiÒn tÖ ,
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i t«i ®· lùa chän viÖc t×m hiÓu vÒ "Tû gi¸ hèi ®o¸i vµ qu¶n lý tû gi¸ hèi ®o¸i ë ViÖt Nam hiÖn nay" C¬ cÊu bµi viÕt gåm 3 ch­¬ng : Ch­¬ng 1 Tæng quan lý luËn vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i Ch­¬ng 2 Sù ¶nh h­ëng cña chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i tíi tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i Néi dung Ch­¬ng 1 tæng quan lý luËn vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i. 1. Tû gi¸ hèi ®o¸i. 1.1 Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ g×? Kh¸i niÖm cña tû gi¸ hèi ®o¸i rÊt phøc t¹p cã thÓ tiÕp c©n nã tõ nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau. XÐt trong ph¹m vi thÞ tr­êng cña mét n­íc ,c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ ®­îc mua vµ b¸n trªn thÞ tr­êng hèi ®o¸i b»ng tiÒn tÖ quèc gia cña mét n­íc theo mét tû gi¸ nhÊt ®Þnh .Do ®ã cã thÓ hiÓu tû gi¸ lµ gi¸ c¶ cña mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ mét ®­îc biÓu hiÖn b»ng sè l­îng ®¬n vÞ tiÒn tÖ cña n­íc kh¸c hay lµ b»ng sè l­îng ngo¹i tÖ nhËn ®­îc khi ®æi mét ®¬n vÞ néi tÖ hoÆc b»ng sè l­îng néi tÖ nhËn ®­îc khi ®æi mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ .C¸c n­íc cã gi¸ trÞ ®ång néi tÖ thÊp h¬n gi¸ trÞ ngo¹i tÖ th­êng sö dông c¸ch thø hai .Ch¼ng h¹n ë ViÖt Nam ng­êi ta th­êng nãi ®Õn sè l­îng ®ång ViÖt nam nhËn ®­îc khi ®æi mét ®ång USD ,DEM hay mét FFR …Trong thùc tÕ ,c¸ch sö dông tû gi¸ nh­ vËy thuËn lîi h¬n .Tuy nhiªn trong nghiªn cøu lý thuyÕt th× c¸ch ®Þnh nghÜa thø nhÊt thuËn lîi h¬n
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i Tû gi¸ hèi ®o¸i cßn ®­îc ®Þnh nghÜa ë khÝa c¹nh kh¸c ,®ã lµ quan hÖ so s¸nh gi÷a hai tiÒn tÖ cña hai n­íc víi nhau . Mét ®ång tiÒn hay mét l­îng ®ång tiÒn nµo ®ã ®æi ®­îc bao nhiªu ®ång tiÒn kh¸c ®­îc gäi lµ tû lÖ gi¸ c¶ trao ®æi gi÷a c¸c ®ång tiÒn víi nhau hay gäi t¾t lµ tû gi¸ hèi ®o¸i hay ng¾n gän lµ tû gi¸ .Nh­ vËy ,trªn b×nh diÖn quèc tÕ ,cã thÓ hiÓu mét c¸ch tæng qu¸t : tû gi¸ hèi ®o¸i lµ tû lÖ gi÷a gi¸ trÞ cña c¸c ®ång tiÒn so víi nhau. Tû gi¸ dïng ®Ó biÓu hiÖn vµ so s¸nh nh÷ng quan hÖ vÒ mÆt gi¸ c¶ cña c¸c ®ång tiÒn c¸c n­íc kh¸c nhau . Cã hai lo¹i gi¸ : gi¸ trong n­íc (gi¸ quèc gia ) ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña s¶n xuÊt trong mét n­íc riªng biÖt ,vµ gi¸ ngo¹i th­¬ng ( gi¸ quèc tÕ ) ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu kÞªn s¶n xuÊt trªn ph¹m vi thÕ giíi . Do ph¹m vi ,®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cô thÓ trong mçi n­íc vµ trªn ph¹m vi thÕ giíi kh¸c nhau nªn hµng ho¸ cã hai lo¹i gi¸ : gi¸ quèc gia vµ gi¸ quèc tÕ . Gi¸ trÞ quèc gia ®­îc biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc gi¸ c¶ trong n­íc b»ng ®¬n vÞ tiÒn tÖ cña n­íc ®ã . Gi¸ trÞ quèc tÕ biÓu hiÖn qua gi¸ c¶ quèc tÕ b»ng c¸c ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi .TiÒn tÖ lµ vËt ngang gi¸ chung cña toµn bé khèi l­îng hµng ho¸ vµ dÞch vô trong n­íc . V× vËy trong søc mua cña ®ång tiÒn ®­îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c quan hÖ t¸i s¶n xuÊt trong n­íc ®ã ,hay nãi c¸ch kh¸c ,søc mua cña mét ®ång tiÒn do møc gi¸ c¶ cña toµn bé c¸c lo¹i hµng ho¸ dÞch vô trong n­íc ®ã quyÕt ®Þnh.Tû gi¸ thÓ hiÖn sù t­¬ng quan gi÷a mÆt b»ng gi¸ trong n­íc vµ gi¸ thÕ giíi . Do sù kh¸c nhau gi÷a hai lo¹i gi¸ c¶ trong n­íc vµ gi¸ c¶ thÕ giíi mµ tiÒn tÖ võa lµm th­íc ®o gi¸ trÞ quèc gia võa lµm th­íc ®o gi¸ trÞ quèc tÕ. Trong c¸c ho¹t ®äng kinh tÕ ®èi ngo¹i khi tÝnh ®Õn vÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh tÕ ,th× ph¶I th­êng xuyªn so s¸nh ®èi chiÕu hai h×nh thøc gi¸ c¶ víi nhau : gi¸ quèc gia vµ gi¸ quèc tÕ . Muèn thÕ ph¶i chuyÓn tõ ®ång tiÒn nµy sang ®ång tiÒn kh¸c , ph¶i so s¸nh gi¸ trÞ ®ång tiÒn trong n­íc víi ngo¹i tÖ th«ng qua c«ng cô tû gi¸ .Tû gi¸ dïng ®Ó tÝnh to¸n vµ thanh
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i to¸n xuÊt , nhËp khÈu ( kh«ng dïng ®Ó æn ®Þnh gi¸ hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc ) . Tû gi¸ hµng xuÊt khÈu lµ l­îng tiÒn trong n­íc cÇn thiÕt ®Ó mua mét l­îng hµng xuÊt khÈu t­¬ng ®­ong víi mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ .Tû gi¸ hµng nhËp khÈu lµ sè l­îng tiÒn trong n­íc thu ®­îc khi b¸n mét l­îng vµng nhËp khÈu cã gi¸ trÞ mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ. Tû gi¸ lµ tû lÖ so s¸nh gi÷a c¸c ®ång tiÒn víi nhau . Do ®ã muèn so s¸nh gi¸ trÞ gi÷a c¸c ®ång tiÒn víi nhau ,cÇn ph¶i cã vËt ngang gi¸ chung lµm b¶n vÞ ®Ó so s¸nh .TiÒn tÖ lµ vËt ngang gi¸ chung ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña c¸c hµng ho¸ ,nh­ng giê ®©y ®Õn l­ît cÇn so s¸nh gi¸ c¶ gi÷a c¸c ®ång tiÒn víi nhau l¹i ph¶i t×m mét vËt ngang gi¸ chung lµm b¶n vÞ ®Ó so s¸nh. 1.2. C¸c lo¹i tû gi¸ th«ng dông trªn thÞ tr­êng §Ó nhËn biÕt ®­îc t¸c ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ nãi chung ,ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng ,ng­êi ta th­êng ph©n lo¹i tû gi¸ theo c¸c tiªu thøc sau ®©y : * Dùa trªn tiªu thøc lµ ®èi t­îng qu¶n lý : Tû gi¸ chÝnh thøc : ®©y lµ lo¹i tû gi¸ ®­îc biÕt dÕn nhiÒu nhÊt vµ lµ tû gi¸ ®­îc nªu trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng do ng©n hµng c«ng bè chÝnh thøc trªn thÞ tr­êng ®Ó lµm c¬ së tham chiÕu cho c¸c ho¹t ®éng giao dÞch , kinh doanh ,thèng kª… Tû gi¸ thÞ tr­êng : tû gi¸ ®­îc h×nh thµnh th«ng qua c¸c giao dÞch cô thÓ cña c¸c thµnh viªn thÞ tr­êng . Tû gi¸ danh nghÜa : lµ tû lÖ gi÷a gi¸ trÞ cña c¸c ®ång tiÒn so víi nhau ,®ång nµy ®æi ®­îc bao nhiªu ®ång kia . Tû gi¸ thùc: lµ tû gi¸ ph¶n ¸nh t­¬ng quan gi¸ c¶ hµng ho¸ cña hai n­íc ®­îc tÝnh theo mét trong hai lo¹i tiÒn cña hai n­íc ®ã
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i hoÆc lµ gi¸ trÞ tÝnh b»ng cïng mét ®ång tiÒn cña hµng xuÊt khÈu so víi gi¸ hµng nhËp khÈu..v.v.. * Dùa trªn kü thuËt giao dÞch : c¬ b¶n cã hai lo¹i tû gi¸ : Tû gi¸ mua/b¸n trao ngay, kÐo theo viÖc thay ®æi ngay c¸c kho¶n tiÒn Tû gi¸ mua/b¸n kú h¹n ,kÐo theo viÖc trao ®æi c¸c kho¶n tiÒn vµo mét ngµy t­¬ng lai x¸c ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã ,trong qu¸ tr×nh theo dâi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng ,ng­êi ta cßn ®­a ra c¸c kh¸i niÖm tû gi¸ : Tû gi¸ ®iÖn hèi : tøc lµ tû gi¸ chuyÓn ngo¹i hèi b»ng ®iÖn ,th­êng ®­îc niªm yÕt t¹i ng©n hµng . Tû gi¸ ®iÖn hèi lµ tû gi¸ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh c¸c lo¹i tû gi¸ kh¸c. Tû gi¸ th­ hèi : lµ tû gi¸ chuyÓn ngo¹i hèi b»ng th­ . Tû gi¸ cña sec vµ hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay : ®­îc mua vµ b¸n theo mét tû gi¸ mµ c¬ së x¸c ®Þnh nã b»ng tû gi¸ ®iÖn hèi trõ ®i sè tiÒn l·i cña gi¸ trÞ toµn bé cña sec vµ hèi phiÕu ph¸t sinh theo sè ngµy cÇn thiÕt cña b­u ®iÖn ®Ó chuyÓn sec tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c vµ theo sè ngµy kÓ tõ lóc ng©n hµng b¸n hèi phiÕu ®Õn lóc hèi phiÕu ®­îc tr¶ tiÒn . Tû gi¸ hèi phiÕu cã kú h¹n b»ng tû gi¸ ®iÖn hèi trõ ®i sè tiÒn l·i ph¸t sinh tÝnh tõ lóc ngan hµng b¸n hèi phiÕu ®Õn lóc hèi phiÕu ®ã ®­îc tr¶ tiÒn .Thêi h¹n nµy th­êng lµ b»ng thêi h¹n tr¶ tiÒn ghi trªn hèi phiÕu céng víi thêi gian chuyÓn tê hèi phiÕu ®ã tõ ng©n hµng b¸n hèi phiÕu ®Õn ng©n hµng ®ång nghiÖp cña nã ë n­íc cña con nî hèi phiÕu .Th«ng th­êng l·i suÊt ®­îc tÝnh theo møc l·i suÊt cña n­íc mµ ®ång tiÒn ®­îc ghi trªn hèi phiÕu. 1.3. Vai trß cña tû gi¸ hèi ®o¸i trong nÒn kinh tÕ më .
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i §èi víi tõng quèc gia hay nhãm quèc gia ( nÕu cã sù liªn kÕt vµ cã ®ång tiÒn chung ) th× tû gi¸ hèi ®o¸i mµ hä quan t©m hµng ®Çu chÝnh lµ tû gi¸ gi÷a ®ång tiÒn cña chÝnh quèc gia ®ã ,hay nhãm c¸c quèc gia ®ã (®ßng néi tÖ) víi c¸c ®ång tiÒn cña c¸c quèc gia kh¸c ( c¸c ®ång ngo¹i tÖ) Tû gi¸ gi÷ vai trß quan träng ®èi víi mäi nÒn kinh tÕ.Sù vËn ®éng cña nã cã t¸c ®éng s©u s¾c m¹nh mÏ tíi môc tiªu,chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« cña mçi quèc gia thÓ hiÖn trªn hai ®iÓm c¬ b¶n sau : Thø nhÊt, TGH§ vµ ngo¹i th­¬ng:Tû gi¸ gi÷a ®ång néi tÖ vµ ngo¹i tÖ lµ quan träng ®èi víi mçi quèc gia v× tr­íc tiªn nã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi gi¸ c¶ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña chÝnh quèc gia ®ã.Khi ®ång tiÒn cña mét quèc gia t¨ng gi¸(T¨ng trÞ gi¸ so víi ®ång tiÒn kh¸c)th× hµng ho¸ n­íc ®ã ë n­íc ngoµi trë thµnh ®¾t h¬n vµ hµng ho¸ n­íc ngoµi t¹i n­íc ®ã trë nªn rÎ h¬n.Ng­îc l¹i khi ®ång tiÒn mét n­íc sôt gi¸,hµng ho¸ cña n­íc ®ã t¹i n­íc ngoµi trë nªn rÎ hën trong khi hµng ho¸ n­íc ngoµi t¹i n­íc ®ã trë nªn ®¾t h¬n(c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng ®æi).Tû gi¸ t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu v× vËy nã t¸c ®éng tíi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ,g©y ra th©m hôt hoÆc thÆng d­ c¸n c©n. Thø hai,TGH§ vµ s¶n l­îng, c«ng ¨n viÖc lµm, l¹m ph¸t.Tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng chØ quan träng lµ v× t¸c ®éng ®Õn ngo¹i th­¬ng ,mµ th«ng qua ®ã tû gi¸ sÏ cã t¸c ®éng ®Õn c¸c khÝa c¹nh kh¸c cña nÒn kinh tÕ nh­ mÆt b»ng gi¸ c¶ trong n­íc ,l¹m ph¸t kh¶ n¨ng s¶n xuÊt , c«ng ¨n viÖc lµm hay thÊt nghiÖp… Víi møc tû gi¸ hèi ®o¸i 1USD =10500VND cña n¨m 1994 thÊp h¬n møc 1USD = 13500VND cña n¨m 1998 ,tøc tiÒn ViÖt Nam sôt gi¸ vµ nÕu gi¶ ®Þnh mÆt b»ng gi¸ thÕ giíi kh«ng ®æi ,th× kh«ng chØ cã xe con khi nhËp khÈu tÝnh thµnh tiÒn ViÖt Nam t¨ng gi¸ mµ cßn lµm tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu ®Òu r¬i vµo t×nh tr¹ng t­¬ng tù vµ trong ®ã cã c¶ nguyªn vËt liÖu ,m¸y mãc cho s¶n
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i xuÊt . NÕu c¸c yÕu tè kh¸c trong nÒn kinh tÕ lµ kh«ng ®æi,th× ®iÒu nµy tÊt yÕu sÏ lµm mÆt b»ng gi¸ c¶ trong n­íc t¨ng lªn . NÕu tû gi¸ hèi ®o¸i tiÕp tôc cã sù gia t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m ( ®ång néi tÖ ViÖt Nam liªn tôc mÊt gi¸ ) cã nghÜa l¹m ph¸t ®· t¨ng . Nh­ng bªn c¹nh ®ã , ®èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt chñ yÕu dùa trªn nguån lùc trong n­íc ,th× sù t¨ng gi¸ cña hµng nhËp khÈu sÏ gióp t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho c¸c lÜnh vùc nµy , gióp ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ tõ ®ã cã thÓ t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm , gi¶m thÊt nghiÖp ,s¶n l­îng quèc gia cã thÓ t¨ng lªn . Ng­îc l¹i , nÕu c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng ®æi th× l¹m ph¸t sÏ gi¶m ,kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c lÜnh vùc trong n­íc còng cã xu h­íng gi¶m ,s¶n l­îng quèc gia cã thÓ gi¶m ,thÊt nghiÖp cña nÒn kinh tÕ cã thÓ t¨ng lªn … nÕu tû g¸ hèi ®o¸i gi¶m xuèng ( USD gi¶m gi¸ hay VND t¨ng gi¸ )
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i 1.4. Nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng tíi tû gi¸: VÒ dµi h¹n cã 4 nh©n tè t¸c ®éng tíi tû gi¸ :N¨ng suÊt lao ®éng,møc gi¸ c¶ t­¬ng ®èi ë thÞ tr­êng trong n­íc,thuÕ quan vµ h¹n møc nhËp khÈu,­a thÝch hµng néi so víi hµng ngo¹i. - N¨ng suÊt lao ®éng(NSL§)trong n­íc ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc ¶nh h­ëng ®Õn tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång néi tÖ.NSL§trong n­íc t¨ng lªn t­¬ng ®èi so víi n­íc ngoµi, ®ång nghÜa víi viÖc c¸c nhµ kinh doan cã thÓ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,dich vô cña m×nh t­¬ng ®èi so víi hµng ngo¹i nhËp,dÉn ®Õn sù gia t¨ng møc cÇu cña hµng néi dÞa so víi hµng ngo¹i nhËp,lµm cho hµng néi ®Þa vÉn b¸n tèt khi gi¸ ®ång néi tÖ t¨ng lªn(TGH§)gi¶m xuèng vµ ng­îc l¹i. Thùc tÕ trªn thÞ tr­êng thÕ giíiTGH§ cña ®ång tiÒn phô thuéc rÊt kh¨ng khÝt vµo NSL§ t­¬ng ®èi cña n­íc ®ã.Mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cã NSL§ cao trong thêi k× nµo ®ã th­êng sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sù t¨ng gi¸ cña ®ång tiÒn n­íc ®ã. - Møc gi¸ t­¬ng ®èi ë thÞ tr­êng trong n­íc lµ nh©n tè quan träng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®ÕnTGH§.Theo thuyÕt møc gi¸ c¶ t­¬ng ®èi,khi møc gi¸ c¶ hµng néi ®Þa t¨ng t­¬ng ®èi so víi hµng ngo¹i nhËp th× cÇu cña hµng néi ®Þa sÏ gi·muèng vµ ®ång néi ®Þa cã xu h­íng gi¶m gi¸ ®Ó cho hµng néi b¸n ®­îc tèt h¬n vµ ng­îc l¹i nã sÏ lµm ®ång néi tÖ cã xu h­íng t¨ng gi¸,bëi v× hµng néi ®Ý·e vÊn b¸n tèt ngay c¶ víi gi¸ trÞ cao h¬n cña ®ång néi tÖ. - ThuÕ quan vµ h¹n møc nhËp lhÈu lµ nh÷ng c«ng cô kinh tÕ mµ chÝnh phñ dïng ®Ó ®iÒu tiÕt vµ h¹n chÕ nhËp khÈu.ChÝnh c«ng cô nµy nhiÒu hay Ýt ®· t¸c ®éng vµ lµm t¨ng gi¶ c¶cña hµng ngo¹i nhËp,lµm gi¶m t­¬ng ®èi nhu cÇu víi hµng nhËp khÈu, gãp phÇn b¶o hé vµ khuyÕn khÝch tiªu dïng hµng s¶n xuÊt trong n­íc.Nh÷ng c«ng cô mµ nhµ n­íc dïng ®Ó h¹n chÕ nhËp khÈu sÏ ¶nh h­ëng vµ lµm cho tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång néi tÖ cã xu h­íng gi¶m vÒ l©u dµi.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i - ¦a thÝch hµng néi so víi hµng ngo¹i. NÕu sù ham thÝch cña ng­êi n­íc ngoµi vÒ mÆt hµng trong n­íc t¨ng lªn th× cÇu vÒ hµng néi sÏ t¨ng lªn lµm ®ång néi tÖ t¨ng gi¸,bëi hµng néi ®Þa vÉn b¸n ®­îc nhiÒu ngay c¶ víi gi¸ cao h¬n cña ®ång néi tÖ.CÇu ®èi víi hµng xuÊt cña mét n­íc t¨ng lªn lµm cho ®ång tiÒn n­íc ®ã gi¶m gi¸. 1.5. TÇm quan träng cña tû gi¸. BÊt k× mét quèc gia nµo còng lu«n lu«n t×m c¸ch ®Ó ®¹t ®­îc hai môc tiªu lín cña nÒn kinh tÕ : §ã lµ môc tiªu c©n b»ng ngo¹i (c©n b¨ng ngo¹i th­¬ng) vµ môc tiªu c©n b»ng néi(c©n b»ng s¶n l­îng,c«ng ¨n viÖc lµm vµ l¹m ph¸t) Ta biÕt r»ng, tû gi¸ t¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶ t­¬ng ®èi cña hµng ho¸ trong n­íc vµ hµng ho¸ n­íc ngoµi . Khi ®ång tiÒn cña mét n­íc t¨ng gi¸ ( T¨ng gi¸ trÞ so víi ®ång tiÒn kh¸c ) th× hµng ho¸ n­íc ®ã t¹i n­íc ngoµi trë lªn ®¾t h¬n vµ hµng ho¸ n­íc ngoµi trë lªn rÎ h¬n(gi¸ néi ®Þa t¹i hai n­íc gi÷ nguyªn ) . Ng­îc l¹i, khi ®ång tiÒn cña mét n­íc sôt gi¸ , hµng ho¸ n­íc ®ã t¹i n­íc ngoµi trë lªn rÎ h¬n trong khi hµng ho¸ n­íc ngoµi t¹i n­íc ®ã trë lªn ®¾t h¬n. Tõ ®ã tû gi¸ ¶nh h­ëng tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu cña c¸c quèc gia vµ trë thµnh yÕu tè chÝnh ¶nh h­ëng tíi viÖc thùc hiÖn 2 môc tiªu lín cña nÒn kinh tÕ . §iÒu nµy cã thÓ nhËn thÊy mét c¸ch râ rµng khi xem xÐt nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. HiÖn nay,®ång VND ®ang ®­îc coi lµ t¨ng gi¸ t­¬ng ®èi so víi c¸c ®ång tiÒn trong khu vùc ( do ®ång tiÒn cña c¸c n­íc nµy gi¶m gi¸ so víi ®ång USD ) nªn gi¸ c¶ cña hµng ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ®ang cao h¬n so víi hµng ho¸ cïng chñng lo¹i cña c¸c n­íc trong khu vùc dÉn ®Õn bÞ c¹nh tranh mét c¸ch gay g¾t vµ thùc tÕ lµ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña n­íc ta trong n¨m 2000 vµ mÊy th¸ng ®Çu n¨m 2001 lµ kh«ng t¨ng mµ cã t¨ng th× còng chØ t¨ng mét l­îng nhá.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i 2. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i vµ nh÷ng tiÒn ®Ò, môc tiªu cho viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i. 2.1. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i . 2.1.1 Kh¸i niÖm: ChÝnh s¸ch TGH§ lµ mét hÖ thèng c¸c c«ng cô dïng ®Ó t¸c ®éng tíi cung cÇu ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng tõ ®ã gióp ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i nh»m ®¹t tíi nh÷ng môc tiªu cÇn thiÕt. VÒ c¬ b¶n , chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i tËp trung chó träng vµo hai vÊn ®Ò lín lµ : vÊn ®Ò lùa chän chÕ ®é ( hÖ thèng ) tû gi¸ hèi ®o¸i ( c¬ chÕ vËn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i ) vµ vÊn ®Ò ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i . 2.1.2. Môc tiªu cña chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i Trong nÒn kinh tÕ më ®éng c¬ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch lµ nh÷ng môc tiªu c©n ®èi bªn trong vµ bªn ngoµi .Trong khi ®ã tû gi¸ hèi ®o¸i l¹i lµ mét yÕu tè cã kh¶ n¨ng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn nh÷ng c©n ®èi nµy nªn viÖc ho¹ch ®Þnh nh÷ng chÝnh s¸ch tû gi¸ ph¶i trùc tiÕp nh¾m ®Õn hai môc tiªu nµy. Trªn ®©y lµ hai nhãm môc tiªu c¬ b¶n mµ chÝnh s¸ch tû gi¸ cuèi cïng ph¶i h­íng ®Õn .Tuy nhiªn trong giai ®o¹n nhÊt ®Þnh nµo ®ã , chÝnh s¸ch tû gi¸ còng cã thªm nh÷ng môc tiªu cô thÓ nh­ : th­êng xuyªn x¸c lËp vµ duy tr× møc tû gi¸ c©n b»ng , duy tr× vµ b¶o vÖ gi¸ trÞ ®ång néi tÖ, tiÕn tíi thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc n¨ng cña ®ång tiÒn ( bao gåm viÖc thùc hiÖn kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña ®ång tiÒn) ,gia t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ.. B©y giê sÏ lÇn l­ît xem xÐt hai môc tiªu : c©n b»ng néi vµ c©n b»ng ngo¹i.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i * Môc tiªu c©n b»ng néi : Lµ tr¹ng th¸i ë ®ã c¸c nguån lùc cña mét quèc gia ®­îc sö dông ®Çy ®ñ, thÓ hiÖn ë sù toµn dông nh©n c«ng vµ møc gi¸ c¶ æn ®Þnh. Møc gi¸ biÕn ®éng bÊt ngê cã t¸c ®éng xÊu ®Õn c¸c kho¶n tÝn dông vµ ®Çu t­. ChÝnh phñ cÇn ng¨n chÆn c¸c ®ît lªn hay xuèng ph¸t triÓn ®ét ngét cña tæng cÇu ®Ó duy tr× mét møc gi¸ c¶ æn ®Þnh, cã thÓ dù kiÕn tr­íc ®­îc. V× vËy, tû gi¸ hèi ®o¸i ®­îc xem nh­ lµ mét c«ng cô ®¾c lùc, hç trî hiÖu qu¶ cho ChÝnh phñ trong viÖc ®iÒu chØnh gi¸ c¶, ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ, xu thÕ héi nhËp quèc tÕ nh­ hiÖn nay. * Môc tiªu c©n b»ng ngo¹i : Kh¸i niÖm "c©n b»ng ngo¹i" khã x¸c ®Þnh h¬n nhiÒu so víi "c©n b»ng néi", nã chñ yÕu lµ sù c©n ®èi trong "tµi kho¶n v·ng lai". Trªn thùc tÕ ng­êi ta kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc "tµi kho¶n v·ng lai" nªn c©n b»ng, th©m hôt hay thÆng d­ bao nhiªu chØ cã thÓ thèng nhÊt r»ng: kh«ng nªn cã mét sù th©m hôt hay thÆng d­ qu¸ lín mµ th«i. Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi cña mét quèc gia mµ ChÝnh phñ ph¶i cã c¸ch ®Ó ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i cña hä cho phï hîp, hiÖu qu¶, chñ yÕu t¸c ®éng vµo c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu vµ ®Çu t­ xuyªn quèc gia. 2.1.3. C¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i. - Ph­¬ng ph¸p l·i suÊt chiÕt khÊu : §©y lµ ph­¬ng ph¸p th­êng sö dông ®Ó ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ tr­êng.Víi ph­¬ng ph¸p nµy, khi tû gi¸ hèi ®o¸i ®¹t ®Ðn møc b¸o ®éng cÇn ph¶i can thiÖp th× NHT¦ n©ng cao l·i suÊt chiÕt khÊu . Do l·i suÊt chiÕt khÊu t¨ng nªn l·i suÊt trªn thÞ tr­êng còng t¨ng lªn . KÕt qu¶ lµ vèn vay ng¾n h¹n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi sÏ dån vµo ®Ó thu l·i suÊt cao h¬n . Nhê thÕ mµ sù c¨ng th¼ng vÒ nhu cÇu vÒ ngo¹i tÖ sÏ bít ®i , lµm cho tû gi¸ kh«ng cã c¬ héi t¨ng n÷a. L·i suÊt do quan hÖ cung cÇu cña vèn vay quyÕt ®Þnh . Cßn tû gi¸ th× do quan hÖ cung cÇu vÒ ngo¹i tÖ quyÕt ®Þnh . §iÒu nµy cã nghÜa lµ nh÷ng yÕu tè ®Ó h×nh
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i thµnh tû gi¸ vµ l·i suÊt lµ kh«ng gièng nhau , do vËy mµ biÕn ®éng cña l·i suÊt kh«ng nhÊt thiÕt kÐo theo sù biÕn ®éng cña tû gi¸. - C¸c nghiÖp vô cña thÞ tr­êng hèi ®o¸i : Th«ng qua c¸c nghiÖp vô mua b¸n ngo¹i tÖ ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng nhÊt cña nhµ n­íc ®Ó gi÷ v÷ng æn ®Þnh søc mua cña ®ång tiÒn quèc gia . §©y lµ biÖn ph¸p trùc tiÕp t¸c ®éng vµo tû gi¸ hèi ®o¸i . ViÖc mua b¸n ngo¹i tÖ ®­îc thùc hiÖn trªn nguyªn t¾c diÔn biÕn gi¸ c¶ ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng vµ ý ®å can thiÖp mang tÝnh chÊt chñ quan cña nhµ n­íc . ViÖc can thiÖp nµy ph¶i lµ hµnh ®éng cã c©n nh¾c, tÝnh to¸n nh÷ng nh©n tè thùc t¹i còng nh­ chiÒu h­íng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña kinh tÕ, thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ gi¸ c¶. - Quü dù tr÷ b×nh æn hèi ®o¸i : Nguån vèn ®Ó h×nh thµnh quü dù tr÷ b×nh æn hèi ®o¸i th­êng lµ : ph¸t hµnh tr¸i kho¸n kho b¹c b»ng tiÒn quèc gia . Khi ngo¹i tÖ vµo nhiÒu,th× sö dông quü nµy ®Ó mua nh»m h¹n chÕ møc ®é mÊt gi¸ cña ®ång ngo¹i tÖ .Ng­îc l¹i , trong tr­êng hîp vèn vay ch¹y ra n­íc ngoµi quü b×nh æn hèi ®o¸i tung ngo¹i tÖ ra b¸n vµ tiÕp tôc mua c¸c tr¸i kho¸n ®· ph¸t hµnh ®Ó ng¨n chÆn gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng .Theo ph­¬ng ph¸p nµy , khi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ bÞ th©m hôt , quü b×nh æn hèi ®o¸i sÏ ®­a vµng ra b¸n thu ngo¹i tÖ vÒ ®Ó c©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n , khi ngo¹i tÖ vµ nhiÒu , quü sÏ tung vµng ra b¸n thu vÒ ®ång tiÒn quèc gia ®Ó thu ngo¹i tÖ nh»m duy tr× sù æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i. 2.2. Lùa chän chÕ ®é TGH§ 2.2.1. C¸c chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i 2.2.1.1ChÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i cè ®Þnh 2.2.1.1.1 ChÕ ®é ®ång gi¸ vµng (1880 - 1932): Sau mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi, tiÒn thèng nhÊt tõ c¸c d¹ng s¬ khai thµnh hai lo¹i: vµng vµ b¹c sau ®ã cè ®Þnh ë vµng. ChÕ ®é
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i b¶n vÞ vµng lµ chÕ ®é ë ®ã, vµng ®ãng vai trß lµ vËt ngang gi¸ chung, chØ cã tiÒn ®óc b»ng vµng hoÆc dÊu hiÖu cña nã míi cã thÓ ®æi lÊy nã. Theo ®ã, ®ång tiÒn cña c¸c n­íc ®­îc ®æi trùc tiÕp ra vµng, tû gi¸ hèi ®o¸i ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së so s¸nh hµm l­îng vµng cña c¸c ®ång tiÒn, sù so s¸nh ®ã ®­îc gäi lµ ngang gi¸ vµng (gold parity). VÝ dô: 1 GBP = 5 USD cã nghÜa lµ: 1GBP cã chøa "mét hµm l­îng vµng" t­¬ng ®­¬ng víi 5 lÇn hµm l­îng vµng cña 1 USD. Nãi c¸ch kh¸c, ngang gi¸ vµng cña GBP so víi USD lµ: GBP/USD = 5. Trong chÕ ®é b¶n vÞ vµng, khi viÖc ®óc tiÒn vµng , ®æi tiÒn ra vµng vµ xuÊt nhËp khÈu vµng ®­îc thùc hiÖn tù do th× tû gi¸ hèi ®o¸i t¸ch khái ngang gi¸ vµng lµ rÊt Ýt v× nã bÞ giíi h¹n bëi c¸c ®iÓm vµng. Thùc hiÖn xuÊt nhËp khÈu vµng sÏ quay quanh "®iÓm vµng". Giíi h¹n lªn xuèng cña tû gi¸ hèi ®o¸i lµ ngang gi¸ vµng céng (hoÆc trõ) chi phÝ vËn chuyÓn vµng gi÷a c¸c n­íc h÷u quan. §iÓm cao nhÊt cña tû gi¸ hèi ®o¸i gäi lµ "®iÓm xuÊt vµng" v× v­ît qu¸ giíi h¹n nµy, vµng b¾t ®Çu "ch¶y ra khái n­íc". §iÓm thÊp nhÊt cña tû gi¸ hèi ®o¸i lµ "®iÓm nhËp vµng" v× xuèng d­íi giíi h¹n nµy, vµng b¾t ®Çu "ch¶y vµo trong n­íc". Nhê cã ®Æc ®iÓm trªn, chÕ ®é b¶n vÞ vµng cã tÝnh æn ®Þnh cao, tiÒn tÖ kh«ng bÞ mÊt gi¸, tû gi¸ Ýt biÕn ®éng, c¸n c©n th­¬ng m¹i tù ®éng c©n b»ng. ChÕ ®é nµy cã kh¶ n¨ng tù ®iÒu tiÕt khèi l­îng tiÒn tÖ trong l­u th«ng mµ kh«ng cÇn ®Õn sù can thiÖp cña Nhµ n­íc, do ®ã nã cã t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa trong giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn. §©y còng lµ thêi kú ph¸t triÓn rùc rì cña th­¬ng m¹i quèc tÕ. Tuy nhiªn chÕ ®é b¶n vÞ vµng tån t¹i kh«ng l©u, ®Õn 1914 nã sôp ®æ do hµng lo¹t c¸c nguyªn nh©n sau:
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i - Do xu thÕ ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi kh«ng ®ång ®Òu khiÕn cho mét sè n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ngµy cµng giµu lªn, dù tr÷ vµng lín do xuÊt khÈu ®­îc nhiÒu hµng ho¸. Cßn ë c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn kho vµng ngµy cµng c¹n kiÖt do ph¶i nhËp khÈu hµng ho¸. Do ®ã, thÕ giíi ®­îc chia thµnh hai khèi: c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. - L¹m hµnh viÖc ph¸t hµnh tiÒn vµng, c¸c ChÝnh phñ ®· chi tiªu qu¸ lín dÉn ®Õn viÖc dù tr÷ vµng trong kho nhµ n­íc kh«ng ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc ®æi tiÒn phï hiÖu ra tiÒn vµng, lµm cho c«ng chóng cã t©m lý sö dông tiÒn phï hiÖu vµ cÊt tiÒn vµng ®i. Ai cã vµng kh«ng ®óc tiÒn vµng n÷a mµ dïng ®Ó ®æi lÊy tiÒn phï hiÖu. DÉn ®Õn tiÒn phï hiÖu ®­îc l­­ th«ng réng r·i trªn c¬ së ngang gi¸ vµng. C¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn cã ®ång tiÒn ®­îc coi lµ tiÒn chñ chèt. C¸c n­íc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn cã ®ång tiÒn ®­îc coi lµ tiÒn phô thuéc. TiÒn phô thuéc ®Õn víi tiÒn chñ chèt sÏ ®Õn ®­îc víi vµng. V× chØ tiªu tiÒn phï hiÖu nªn c¸c n­íc lín ®· ph¸t hµnh mét l­îng tiÒn phï hiÖu lín ®Ó thao tóng kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¬ vÐt cña c¶i, tµi nguyªn, x©m chiÕm thuéc ®Þa ë c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn. Khi l­îng tiÒn phï hiÖu ë trong l­u th«ng qu¸ lín th× nã trë l¹i ®Ó ®æi lÊy tiÒn vµng sÏ kh«ng cã l­îng vµng ®ñ lín ®Ó ®óc tiÒn vµng n÷a. M¹t kh¸c, tr­íc ®¹i chiÕn thÕ giíi I, chÝnh phñ c¸c n­íc ch¹y ®ua vò trang ®· timg mäi c¸ch v¬ vÐt vµng, v× thÕ l­îng vµng trong l­u th«ng gi¶m m¹nh, c¸c dÊu hiÖu tiÒn tÖ, tiªng giÊy t¨ng lªn, ®Õn khi chiÕn tranh thÕ giíi n¨m 1914 bïng næ, chÕ ®ä b¶n vÞ vµng tan vì. C¸c n­íc b¾t ®Çu ¸p dông c¸c h×nh thøc biÕn t­íng cña ngang gi¸ vµng lµ chÕ ®é b¶n vÞ vµng thoi vµ chÕ ®é b¶n vÞ vµng hèi ®o¸i. C¸c chÕ ®é nµy kh«ng cã tÝnh chÊt æn ®Þnh nh­ chÕ ®é b¶n vÞ tiÒn vµng tr­íc n¨m 1914. §Õn n¨m 1923, Anh kªu gäi c¸c n­íc thùc hiÖn l¹i chÕ ®é b¶n vÞ vµng nh­ng kh«ng n­íc nµo tham gia. N¨m 1925, Anh ®¬n ph­¬ng thùc hiÖn l¹i chÕ ®é b¶n vÞ vµng, c¸c n­íc
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i cïng nhau ph¸ gi¸ ®ång tiÒn cña m×nh mua GBP, ®æi lÊy vµng g©y nªn n¹n ch¶y m¸u vµng ë Anh. N¨m 1931, Anh buéc ph¶i xo¸ bá chÕ ®é ®ång gi¸ vµng - b¶ng Anh. §Õn cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi n¨m 1929 - 1933 ®· ®¸nh dÊu sù sôp ®æ hoµn toµn cña chÕ ®é b¶n vÞ vµng d­íi mäi h×nh thøc vµ ®iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ ®¸nh dÊu sù kÕt thóc cña thêi kú tû gi¸ hèi ®o¸i æn ®Þnh vµ søc mua cña ®ång tiÒn ®­îc gi÷ v÷ng. 2.2.1.1.2. ChÕ ®é tû gi¸ cè ®Þnh theo tho¶ ­íc Bretton Woods (1946 - 1971) Nh»m æn ®Þnh l¹i sù ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ thiÕt lËp mét trËt tù thÕ giíi míi sau thÕ chiÕn thø hai, Mü, Anh vµ 42 n­íc ®ång minh ®· häp héi nghÞ t¹i Bretton Woods (Mü) th¸ng 7/1944 ®Ó bµn b¹c x©y dùng hÖ thèng tiÒn tÖ vµ thanh to¸n chung. Héi nghÞ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ héi nghÞ thµnh c«ng nhÊt thÕ kû. T¹i ®©y 56 n­íc ký tªn hiÖp ®Þnh chÊp nhËn thµnh lËp Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF), Ng©n hµng ThÕ giíi (WB) vµ mét chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i míi. Theo chÕ ®é nµy, c¸c n­íc cam kÕt duy tr× gi¸ trÞ ®ång tiÒn cña m×nh theo ®ång USD hoÆc theo néi dung vµng trong ph¹m vi biÕn ®éng kh«ng qu¸  1% tû gi¸ ®¨ng ký chÝnh thøc t¹i quü. NÕu c¸c n­íc tù thay ®æi tû gi¸ mµ kh«ng ®­îc sù ®ång ý cña IMF th× sÏ bÞ ph¹t cÊm vËn. NHTW c¸c n­íc ph¶i can thiÖp vµo thÞ tr­êng tiÒn tÖ n­íc m×nh ®Ó gi÷ cho tû gi¸ n­íc m×nh kh«ng thay ®æi b»ng c¸ch mua b¸n ®ång USD. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ c¸c n­íc ph¶i cïng nhau b¶o vÖ gi¸ trÞ cho ®ång USD. §æi l¹i, Mü cam kÕt æn ®Þnh gi¸ vµng ë møc 35USD/ounce vµng ( biÕn ®éng gi¸ c¶ kh«ng qu¸ 24 cent/ounce). USD lµ ®ång tiÒn chñ chèt sè 1 víi tiªu chuÈn gi¸ c¶ 1USD = 0,88714 gram vµng.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i VÝ dô: Trªn c¬ së so s¸nh hµm l­îng vµng: 1USD = 5,55 FRF th× NHTW Ph¸p ph¶i duy tr× tû gi¸ ë møc 1USD = 5,4945 FRF (5,55*99%) ®Õn 1USD = 5,6055 FRF (5,5*101%). Trong thêi kú ®Çu cø 1USD giÊy ph¸t hµnh ra ®· cã tõ 4 ®Õn 8 USD vµng b¶o ®¶m. L­îng vµng ®¶m b¶o ®å sé nh­ vËy nªn c¶ thÕ giíi t­ b¶n chØ lo cã vµng ®Ó ®æi lÊy USD mµ mua hµng Mü chø kh«ng quan t©m ®Õn viÖc USD cã ®æi lÊy vµng ®­îc kh«ng. ChÝnh v× vËy, c¸c n­íc cã xu h­íng chuyÓn ®æi tõ dù tr÷ vµng sang dù tr÷ USD ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ. USD ®· trë thµnh tµi s¶n dù tr÷ quèc tÕ cña c¸c n­íc v× Mü cam kÕt víi c¸c NHTW r»ng sÏ chuyÓn ®æi kh«ng h¹n chÕ USD ra vµng. C¸c n­íc ngµy cµng më réng th­¬ng m¹i víi Mü, gia t¨ng dù tr÷ USD cña hä, khiÕn cho søc hót USD ra ngoµi ngµy cµng t¨ng. Tæng khèi l­îng USD trªn toµn thÕ giíi vµo cuèi n¨m 1944lµ 28,5 tû USD, th× ®Õn cuèi n¨m 1968 ®· lªn ®Õn gÇn 100 tû USD. Trong 25 n¨m ®éc quyÒn ph¸t hµnh tiÒn tÖ, Mü ®· lîi dông ®ång USD ®Ó thu hót cña c¶i c¸c n¬i trªn thÕ giíi vÒ tay m×nh. Hµng tr¨m tû USD ®­îc th¶ lang thang ®i kh¾p c¸c n­íc mµ kh«ng cã g× b¶o ®¶m, g©y ra l¹m ph¸t USD. ChÕ ®é Bretton Woods ngµy cµng béc lé nh÷ng h¹n chÕ mµ b¶n th©n nã kh«ng tù kh¾c phôc ®­îc: - Dù tr÷ kh«ng t­¬ng xøng: Do quy m« th­¬ng m¹i quèc tÕ ngµy cµng t¨ng g¾n liÒn víi nh÷ng dßng vËn ®éng tiÒn tÖ lín, ®ßi hái c¸c NHTW ph¶i mua vµ b¸n khèi l­îng lín ®ång USD ®Ó duy tr× tû gi¸ hèi ®o¸i ®· tho¶ thuËn. VÒ dµi h¹n, mét sè ng©n hµng nhËn thÊy dù tr÷ USD vµ vµng cña m×nh kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu trªn. - C¸c cuéc khñng ho¶ng cã nguyªn nh©n ®Çu c¬: Khi cã sù thay ®æi vÒ møc gi¸ c¶ t­¬ng ®èi gi÷a c¸c ®æng tiÒn lµm cho mét sè ®ång tiÒn ®­îc ®¸nh gi¸ qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp. V× tû gi¸ lµ lu«n cè ®Þnh, viÖc c¸c nhµ ®Çu c¬ mua, b¸n l­îng tiÒn lín khiÕn cho NHTW
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tû gi¸ hèi ®o¸i ph¶i chi tiªu nh÷ng l­îng ngo¹i tÖ lín ®Ó cè g¾ng duy tr× tû gi¸ ®· ®Þnh theo tho¶ ­íc cho ®Õn khi nã ®­îc thay ®æi. - Søc Ðp tõ t­¬ng quan thùc tÕ gi÷a c¸c ®ång tiÒn: Sù t¨ng tr­ëng kh¸c nhau vÒ xuÊt nhËp khÈu còng nh­ tû lÖ l¹m ph¸t rÊt chªnh lÖch gi÷a c¸c n­íc vµ hµng lo¹t c¸c nh©n tè t¸c ®éng kh¸c ®· lµm cho cã sù thay ®æi t­¬ng ®èi vÒ gi¸ trÞ t­¬ng ®èi gi÷a c¸c ®ång tiÒn xÐt vÒ dµi h¹n. V× vËy, mét sè n­íc ®· xin thay ®æi l¹i tû gi¸, g©y søc Ðp cho tû gi¸ cè ®Þnh. Vµo nh÷ng n¨m 60, bèi c¶nh kinh tÕ x· héi cã nhiÒu thay ®æi, khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn lµm cho c¸c n­íc phôc håi kinh tÕ, thÕ giíi chia lµm 3 cùc: Mü, NhËt vµ T©y ¢u. Do ®ã, c¸c n­íc ®· xuÊt khÈu hµng ho¸ sang Mü vµ Mü trë thµnh n­íc nhËp siªu. VÒ phÝa m×nh, hµng ho¸ Mü kh«ng cßn søc hÊp dÉn nh­ tr­íc lµm cho c¸n c©n th­¬ng m¹i Mü th­êng xuyªn th©m hôt, dù tr÷ vµng ngµy cµng gi¶m, nî n­íc ngoµi t¨ng, USD mÊt gi¸ nghiªm träng. Thªm vµo ®ã Mü sa lÇy vµo cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam vµ mét sè n­íc kh¸c khiÕn chÝnh phñ Mü chi tiªu ngµy cµng nhiÒu tiÒn. C¸c n­íc khñng ho¶ng lßng tin víi USD, ®· chuyÓn ®æi USD dù tr÷ ra vµng, lµm cho dù tr÷ vµng cña Mü gi¶m sót nhanh chãng. Tr­íc nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p cña t×nh h×nh trong n­íc vµ thÕ giíi, tæng thèng Mü Nixon sau 2 lÇn tuyªn bè ph¸ gi¸: LÇn 1(th¸ng8/1971) 1USD = 0,81gram vµng rßng vµ 42 USD = 1ounce vµng, lÇn 2 (th¸ng 3/1973) 1USD = 0,7369 gram vµng rßng vµ 45 USD = 1 ounce vµng. §ång USD bÞ ph¸ gi¸ (-10%) th× chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i cè ®Þnh Bretton Woods hoµn toµn sôp ®æ. 2.2.1.1.3. NhËn ®Þnh chung vÒ chÕ ®é tû gi¸ cè ®Þnh: §©y lµ chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i mµ ë ®ã Nhµ n­íc, cô thÓ lµ NHTW tuyªn bè sÏ duy tr× tû gi¸ gi÷a ®ång tiÒn cña quèc gia m×nh
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1