Đề tài: VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI
lượt xem 16
download
Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: việc làm và kế hoạch giải quyết việc làm trong kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đề tài: VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI
- BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ Lêi nãi ®Çu ******** KÕt thóc viÖc thùc hiªn kÕ ho¹ch 1996-2000 víi nhiÒu thµnh tùu ®· ®¹t ®îc ,GDP ®îc duy tr× ë møc 7.0%/n¨m, c¬ cÊu kinh tÕ ®ang tõng bíc chuyÓn dÞch theo híng t¨ng tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong c¬ cÊu GDP ... .Bªn c¹nh ®ã vÊn ®Ò viÖc lµm còng ®îc chó träng quan t©m gi¶i quyÕt . Trong 5 n¨m qua ®· cã thªm kho¶ng 6,1 triÖu lao ®éng ®îc thu hót vµo lµm viÖc ,b×nh qu©n mçi n¨m thu hót kho¶ng h¬n 1.2 triÖu lao ®éng . Bíc sang kÕ ho¹ch 2001- 2005 víi dù b¸o hµng n¨m tû lÖ lùc lîng lao ®éng sÏ gia t¨ng ë møc 0.35% vµ ®Õn n¨m 2005 tæng lùc l¬ng lao ®éng cña c¶ níc sÏ lµ 42689.9 ngµn ngêi . Vµ sau 5 n¨m lùc lîng lao ®éng sÏ t¨ng thªm 4046,8 ngµn ngêi céng thªm sè lao ®éng ®ang thÊt nghiÖp cã ®Õn cuèi n¨m 2000 kho¶ng 800 ngµn ngêi vµ sè ngêi thiÕu viªc lµm lµ kho¶ng 1triÖu ngêi th× sè thuéc lùc lîng lao ®éng cã nhu cÇu viÖc lµm sÏ lªn tíi kho¶ng gÇn 20triÖu ngêi . NÕu phÊn ®Êu mçi n¨m gi¶i quyÕt cho kho¶ng 1.4 triÖu ngêi th× ®Õn cuèi n¨m 2005 sè lao ®éng cã nhu cÇu gi¶i quyÕt viÖc lµm cßn rÊt lín. Víi chñ tr¬ng cña §¶ng : “Gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó ph¸t huy nh©n tè con ngêi, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ , lµm lµnh m¹nh x· héi , ®¸p øng nguyÖn väng chÝnh ®¸ng vµ yªu cÇu bøc xóc cña nh©n d©n...” . §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã th× ngoµi c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ cßn ph¶i cÇn cã sù nç lùc tËp trung thèng nhÊt sù chØ ®¹o cña §¶ng ®èi víi c¸c cÊp ,c¸c ngµnh cïng toµn thÓ c¸c c¸ nh©n vµ céng ®ång ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra... 1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ Ch¬ng 1 ViÖc lµm vµ kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm Trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi 1. M«t sè kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ lao ®éng vµ viÖc lµm. 1.1 D©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ. Bao gåm toµn bé nh÷ng ngêi tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn ®ang cã viÖc lµm hoÆc kh«ng cã viÖc lµm nhng cã nhu cÇu t×m viÖc lµm. Nh vËy v¬Ý kh¸i niªm trªn cã thÓ hiÓu d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ hay cßn gäi lµ lùc lîng lao ®éng lµ mét bé phËn cña nguån lao ®éng nã bao gåm hai phÇn. Mét lµ nh÷ng ngêi ®ñ 15tuæi trë lªn ®ang cã viÖc lµm trong c¸c lÜnh vùc ®êi sèng kinh tÕ x· héi , biÓu hiÖn cña viÖc lµm ®ã lµ t¹o ra ®îc thu nhËp mµ ho¹t ®éng t¹o thu nhËp nµy kh«ng bÞ ph¸p luËt cÊm, ngoµi ra cßn c¶ nh÷ng ho¹t ®éng cu¶ bé phËn d©n sè kh«ng trùc tiÕp t¹o ra thu nhËp nhng l¹i trùc tiÕp gióp cho ngêi th©n, gia ®×nh t¹o thu nhËp. Hai lµ nh÷ng ngêi ®ang trong ®é tuæi lao ®éng kh«ng cã viÖc lµm nhng cã nhu cÇu t×m viÖc lµm vµ lu«n s½n sµng lµm viÖc (nh vËy ngîc víi phÇn trªn th× bé phËn d©n sè nµy lµ nh÷ng ngêi kh«ng t¹o ra ®îc thu nhËp nhng lu«n t×m c¸ch ®Ó t¹o ra thu nhËp) . Ngoµi ra khi nghiªn cøu vÒ lao ®éng ta cßn thêng sö dông kh¸i niÖm vÒ d©n sè ho¹t ®«ng kinh tÕ thêng xuyªn trong 12 th¸ng qua: lµ nh÷ng ngêi tõ ®ñ15 tuæi trë lªn cã tæng sè ngµy lµm viÖc vµ ngµy ngµy cã nhu cÇu lµm thªm lín h¬n hoÆc b»ng 183 ngµy , nÕu nhá h¬n 183 ngµy lµ d©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ thêng xuyªn . 1.2. D©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ D©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ bao gåm toµn bé sè ngêi tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn kh«ng thuéc bé phËn cã viÖc lµm vµ kh«ng cã viÖc lµm. Nh÷ng ngêi nµy kh«ng ho¹t ®«ng kinh tÕ v× c¸c lÝ do: ®ang ®i häc , hiÖn ®ang lµm c«ng viÖc néi trî cho b¶n th©n gia ®×nh, .... Ngoµi ra tuú theo t×nh tr¹ng viÖc lµm, d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ ®îc chia thµnh hai lo¹i: ngêi cã viÖc lµm vµ ngêi thÊt nghiÖp. 1.3. ViÖc lµm. §Ó hiÓu râ kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña viÖc lµm ta ph¶i liªn hÖ ®Õn ph¹m trï lao ®éng v× gi÷a chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Lao ®éng tríc hÕt lµ mét hµnh ®éng diÔn ra gi÷a con ngêi víi giíi tù nhiªn, trong lao ®éng con ngêi ®· vËn dông trÝ lùc vµ thÓ lùc cïng víi c«ng cô t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn t¹o ra s¶n phÈm phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t, ®êi sèng con ngêi , lao ®éng lµ mét yÕu tè tÊt yÕu kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña con 2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ ngêi , nã lµ ho¹t ®éng rÊt cÇn thiÕt vµ g¾n chÆt víi lîi Ých cña con ngêi. Con ngêi kh«ng thÓ sèng khi kh«ng cã lao ®éng . Qu¸ tr×nh lao ®éng ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng, søc lao ®éng lµ n¨ng lùc cña con ngêi nã bao gåm c¶ thÓ lùc vµ trÝ lùc , nã lµ yÕu tè tÝch cùc ®ãng vai trß trung t©m trong suèt qu¸ tr×nh lao ®éng , lµ yÕu tè khëi ®Çu, quyÕt ®Þnh trong qóa tr×nh s¶n xuÊt, s¶n phÈm hµng ho¸ cã thÓ ®îc ra ®êi hay kh«ng th× nã ph¶i phô thuéc vµo qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng . B¶n th©n c¸ nh©n mçi con ngêi trong nÒn s¶n xuÊt x· héi ®Òu chiÕm nh÷ng vÞ trÝ nhÊt ®Þnh, mçi vÞ trÝ mµ ngêi lao ®éng chiÕm gi÷ trong hÖ thèng s¶n xuÊt x· héi víi t c¸ch lµ mét sù kÕt hîp cña c¸c yÕu tè kh¸c trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc gäi lµ chç lµm hay viÖc lµm. Nh vËy viÖc lµm lµ mét ph¹m trï tån t¹i kh¸ch quan trong nÒn s¶n xuÊt x· héi, phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn hiÖn cã cña nÒn s¶n xuÊt . Ngêi lao ®éng ®îc coi lµ cã viÖc lµm khi chiÕm gi÷ mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong hÖ thèng s¶n xuÊt cña x· héi .Nhê cã viÖc lµm mµ ngêi lao ®éng míi thùc hiÖn ®îc qu¸ tr×nh lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm cho x· héi ,cho b¶n th©n. Nhng víi kh¸i niÖm viÖc lµm nh trªn th× cha ®îc coi lµ ®Çy ®ñ v× con ngêi chØ cã thÓ tån t¹i trong gia ®×nh vµ x· héi, do ®ã viÖc lµm ®îc hiÓu theo mét c¸ch hoµn chØnh ®ã lµ ngoµi phÇn ngêi lao ®éng t¹o ra cho x· héi cßn ph¶i cã phÇn cho b¶n th©n vµ gia ®×nh nhng ®iÒu cèt yÕu lµ viÖc lµm ®ã ph¶i ®îc x· héi thõa nhËn(®îc ph¸p luËt thõa nhËn). Nh vËy mét ho¹t ®éng ®îc coi lµ viÖc lµm khi cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: ®ã lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc tiÒn c«ng, ®ã lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ ngêi lao ®éng thu lîi nhuËn cho b¶n th©n vµ gia ®×nh, ho¹t ®éng ®ã ph¶i ®îc ph¸p luËt thõa nhËn. Tuú tõng c¸ch ph©n lo¹i mµ ta cã c¸c h×nh thøc viÖc lµm ë ®©y ta chØ tiÕp cËn hai h×nh thøc sau: + ViÖc lµm chÝnh: lµ c«ng viÖc mµ ngêi thùc hiÖn giµnh nhiÒu thêi gian nhÊt hoÆc cã thu nhËp cao h¬n so víi c«ng viÖc kh¸c. + ViÖc lµm phô:lµ c«ng viÖc mµ ngêi thùc hiÖn giµnh nhiÒu thêi gian nhÊt sau c«ng viÖc chÝnh. Víi viÖc nghiªn cøu ®Æc ®iÓm, kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i viÖc lµm gióp cho ta hiÓu râ h¬n vÒ viÖc lµm tõ ®ã ®a ra nh÷ng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ mét c¸ch s©u h¬n nh»m x¸c ®Þnh ®îc c¸c môc tiªu vµ gi¶i ph¸p trong viÖc lËp kÕ ho¹ch viÖc lµm. 2. KÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. 3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ 2.1 Néi dung cña kÕ ho¹ch viÖc lµm. KÕ ho¹ch viÖc lµm dùa trªn c¬ së c©n ®èi gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña nguån lùc lao ®éng trong nÒn kinh tÕ vµ ®©y còng ®îc xem lµ c¬ së x©y dùng kÕ ho¹ch viÖc lµm, ph¬ng ph¸p nµy ®îc coi lµ phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi hiÖn t¹i vµ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông ë nhiÒu quèc gia v× c¸c quèc gia ®Òu n»m trong t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu lao ®éng . Cô thÓ néi dung cña kÕ ho¹ch viÖc lµm bao gåm c¸c néi dung chÝnh sau: - ND1: X¸c ®Þnh nhu cÇu lao ®éng x· héi cÇn cã trong k× kÕ ho¹ch ,®©y chÝnh lµ nhu cÇu vÒ viÖc thu hót vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm trong c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu ®ã ®o lêng b»ng sè vÞ trÝ, sè lîng chç mµtõng ngµnh ,tõng lÜnh vùc cã thÓ ®¶m b¶o gi¶i quyÕt ®îc cho ngêi lao ®éng. Nhu cÇu lao ®éng nµy phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: + Quy m«, dung lîng cña nÒn kinh tÕ ,khi nÒn kinh tÕ cã quy m«, dung lîng lín th× sÏ t¹o ra ®îc nhiÒu viÖc lµm, vµ ngîc l¹i khi nÒn kinh tÕ cã quy m«, dung lîng thÊp sÏ t¹o ra ®îc Ýt viÖc lµm. + N¨ng suÊt lao ®éng, khi møc lao ®éng t¨ng, hiÖu suÊt sö dông lao ®éng cao th× nhu cÇu vÒ sö dông lao ®éng cã xu híng gi¶m. + Sù thay ®æi trong c¬ cÊu kinh tÕ, sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh, sù thay ®æi sè lîng lao ®éng vµ yªu cÇu ®µo t¹o nghÒ còng lµm thay ®æi vÒ nhu cÇu lao sö dông lao ®éng. + Søc s¶n xuÊt cña ngêi lao ®éng, tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cña ngêi lao ®éng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ chÊt lîng vµ còng ¶nh hëng ®Õn nhu cÇu sö dông lao ®éng. + Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, khi tr×nh ®é cña khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn sÏ lµm thay ®æi tÝnh chÊt s¶n xuÊt, thay ®æi c¬ cÊu lao ®éng vµ dÉn ®Õn thay ®æi nhu cÇu lao ®éng. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu sö dông lao ®éng trong k× kÕ ho¹ch: dùa vµo môc tiªu t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ ®· ®Æt ra trong k× kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu sö dông lao ®éng trong nÒn kinh tÕ. - ND2: X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng trong nÒn kinh tÕ. Kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng ®îc hiÓu lµ tæng sè bé phËn d©n sè tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ cã thÓ cung cÊp cho nÒn kinh tÕ trong thêi k× kÕ ho¹ch ,kh¶ n¨ng nµy ®îc ®o lêng b»ng sè ngêi lao ®éng sÏ tham gia vµo thÞ trêng lao ®éng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Tuú tõng ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i lao ®éng mµ ta cã thÓ chia thµnh c¸c nhãm sau: . Nh÷ng ngêi ®Õn tuæi lao ®éng ®ang tham gia vµo thÞ trêng lao ®éng 4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ . Nh÷ng ngêi trong tuæi lao ®éng vÉn cha cã viÖc lµm vµ ®ang cã nhu cÇu t×m viÖc lµm. . Nh÷ng ngêi qu¸ tuæi lao ®éng nhng vÉn cßn kh¶ n¨ng ®éng vµ còng cã nhu cÇu lµm viÖc. Kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: + Quy m« d©n sè, khi quy m« d©n sè t¨ng th× kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng t¨ng + C¬ cÊu d©n sè,c¬ cÊu d©n sè còng lµ yÕu tè t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng cung cung cÊp lao ®éng , tuú tõng lo¹i d©n sè ,d©n sè theo ®é tuæi theo giíi tÝnh mµ ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng. + Nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®é tuæi lao ®éng cña tõng quèc gia mµ còng ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng th«ng qua c¸c con sè thèng kª k× tríc. Nh×n chung c¸c quèc gia ®Òu cã sù mÊt c©n ®èi vÒ nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng nhng tuú tõng ®Æc ®iÓm cña mçi níc mµ cã cung- cÇu vÒ lao ®éng kh¸c nhau thêng ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn th× cung lín h¬n cÇu, cßn ®èi víi c¸c níc ph¸t triÓn th× l¹i cã xu hínglµ cung nhá h¬n cÇu. §èi víi ViÖt nam lµ níc ®ang ph¸t triÓn céng víi c¬ cÊu d©n sè trÎ, v× vËy møc cung vÒ lao ®éng hµng n¨m lu«n lín h¬n møc cÇu vÒ lao ®éng, ®Æc trng nµy ph¶n ¸nh nã võa lµ lîi thÕ vµ còng lµ khã kh¨n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ . - ND3: c©n ®èi nhu cÇu víi kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng trong nÒn kinh tÕ , viÖc c©n ®èi nµy ph¶i dùa trªn ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i lao ®éng (bao gåm lao ®éng thµnh thÞ vµ lao ®éng n«ng th«n. §èi víi lao ®éng thµnh thÞ cÇn x¸c ®Þnh tû lÖ thÊt nghiÖp thùc tÕ (thÊt nghiÖp h÷u h×nh ). §èi víi lao ®éng n«ng th«n cÇn x¸c ®Þnh phÇn tr¨m sè thêi gian lao ®éng v× lao ®éng n«ng th«n lµ lo¹i lao ®éng theo mïa vô mµ ViÖt Nam lµ níc n«ng nghiÖp th× viÖc x¸c ®Þnh thêi gian lao ®éng thùc tÕ cña lao ®éng n«ng th«n lµ rÊt quan träng. C©n ®èi vÒ lao ®éng lµ mét trong nh÷ng c©n ®èi lín cña nÒn kinh tÕ, lµ mét c©n ®èi quan träng trong c¸c c©n ®èi cña hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn: c©n ®èi thu chi, c©n ®èi tÝch luü tiªu dïng…. C©n ®èi gi÷a nhu cÇu víi kh¶ n¨ng lµ mét kh©u quan träng cña kÕ ho¹ch viÖc lµm, tõ viÖc c©n ®èi nµy ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu cã thÓ ®¸p øng ®îc bao nhiªu so víi kh¶ n¨ng cung cÊp tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc sè lîng d thõa hay thiÕu hôt trong tõng khu vùc thµnh thÞ hoÆc n«ng th«n. - ND4: Tõ viÖc c©n ®èi gi÷a nhu cÇu víi kh¶ n¨ng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc tØ lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p xö lÝ. Gi¶i ph¸p xö lÝ ë ®©y lµ tõng c¸ch thøc, bíc ®i mang 5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ tÝnh chñ quan cña con ngêi nh»m thùc hiÖn vµ sö dông nguån lùc ®¹t môc tiªu mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. Trong kÕ ho¹ch viÖc lµm, gi¶i ph¸p lµ mét kh©u quan träng nhÊt ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc môc tiªu, kÕ ho¹ch ®Æt ra cã thùc hiÖn ®îc hay kh«ng th× ®ßi hái gi¶i ph¸p nh thÕ nµo ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt phï hîp víi kh¶ n¨ng nguån lùc hiÖn cã. Mçi mét gi¶i ph¸p ®îc ®a ra vµ thùc hiÖn ®ßi hái ph¶i kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ vµ tËn dông ®îc lîi thÕ, ®iÒu kiÖn kh¸ch quan cña nguån lùc. Víi kÕ ho¹ch viÖc lµm th× gi¶i ph¸p cã thÓ ®îc x©y dùng trªn nhiÒu c¬ së thµnh c¸c nhãm gi¶i ph¸p: - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¨ng trëng kinh tÕ vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¹o viÖc lµm ë thµnh thÞ. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¹o viÖc lµm ë n«ng th«n. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ níc…. 2.2 Vai trß cña viÖc lµm vµ kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm. 2.2.1 Vai trß cña viÖc lµm ViÖc lµm cã vai trß quan träng trong ®êi sèng x· héi, nã kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi tõng c¸ nh©n vµ toµn bé nÒn kinh tÕ, lµ vÊn ®Ò cèt lâi vµ xuyªn suèt trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi kinh tÕ vµ x· héi, nã chi phèi toµn bé mäi ho¹t ®éng cña c¸ nh©n vµ x· héi. §èi víi tõng c¸ nh©n th× cã viÖc lµm ®i ®«i víi cã thu nhËp ®Ó nu«i sèng b¶n th©n m×nh, v× vËy nã ¶nh hëng trùc tiÕp vµ chi phèi toµn bé ®êi sèng cña c¸ nh©n. ViÖc lµm ngµy nay g¾n chÆt víi tr×nh ®é häc vÊn, tr×nh ®é tay nghÒ cña tõng c¸ nh©n, thùc tÕ cho thÊy nh÷ng ngêi kh«ng cã viÖc lµm thêng tËp trung vµo nh÷ng vïng nhÊt ®Þnh (vïng ®«ng d©n c khã kh¨n vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c¬ së h¹ tÇng,..), vµo nh÷ng nhãm ngêi nhÊt ®Þnh (lao ®éng kh«ng cã tr×nh ®é tay nghÒ, tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp,..). ViÖc kh«ng cã viÖc lµm trong dµi h¹n cßn dÉn tíi mÊt c¬ héi trau dåi, n¾m b¾t vµ n©ng cao tr×nh ®é kÜ n¨ng nghÒ nghiÖp lµm hao mßn vµ mÊt ®i kiÕn thøc, tr×nh ®é vèn cã. §èi víi kinh tÕ th× lao ®éng lµ mét trong nh÷ng nguån lùc quan träng, lµ ®Çu vµo kh«ng thÓ thay thÕ ®èi víi mét sè ngµnh, v× vËy nã lµ nh©n tè t¹o nªn t¨ng trëng kinh tÕ vµ thu nhËp quèc d©n, nÒn kinh tÕ lu«n ph¶i ®¶m b¶o t¹o cÇu vµ viÖc lµm cho tõng c¸ nh©n sÏ gióp cho viÖc duy tr× mèi quan hÖ hµi hoµ gi÷a viÖc lµm vµ kinh tÕ, tøc lµ lu«n b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ cã xu híng ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ngîc l¹i nã còng duy tr× lîi Ých vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng cña ngêi lao ®éng. §èi víi x· héi th× mçi mét c¸ nh©n, gia ®×nh lµ mét yÕu tè cÊu thµnh nªn x· héi, v× vËy viÖc lµm còng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn x· héi, mét mÆt nã t¸c ®éng tÝch cùc, mÆt kh¸c nã t¸c ®éng tiªu cùc. Khi mäi c¸ nh©n trong x· héi cã viÖc lµm th× x· héi ®ã ®îc duy tr× vµ ph¸t triÓn do kh«ng cã m©u thuÉn néi sinh 6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ trong x· héi , kh«ng t¹o ra c¸c tiªu cùc, tÖ n¹n trong x· héi, con ngêi ®îc dÇn hoµn thiÖn vÒ nh©n c¸ch vµ trÝ tuÖ…Ngîc l¹i khi nÒn kinh tÕ kh«ng ®¶m b¶o ®¸p øng vÒ viÖc lµm cho ngêi lao ®éng cã thÓ dÉn ®Õn nhiÒu tiªu cùc trong ®êi sèng x· héi vµ ¶nh hëng xÊu ®Õn sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch con ngêi. Con ngêi cã nhu cÇu lao ®éng ngoµi viÖc ®¶m b¶o nhu cÇu ®êi sèng cßn ®¶m b¶o c¸c nhu cÇu vÒ ph¸t triÓn vµ tù hoµn thiÖn, v× vËy trong nhiÒu trêng hîp khi kh«ng cã viÖc lµm sÏ ¶nh hëng ®Õn lßng tù tin cña con ngêi, sù xa l¸nh céng ®ång vµ lµ nguyªn nh©n cña c¸c tÖ n¹n x· héi. Ngoµi ra khi kh«ng cã vÖc lµm trong x· héi sÏ t¹o ra c¸c hè ng¨n c¸ch giµu nghÌo lµ nguyªn nh©n n¶y sinh ra c¸c m©u thuÉn vµ nã ¶nh hëng ®Õn t×nh h×nh chÝnh trÞ. Vai trß viÖc lµm ®èi víi tõng c¸ nh©n, kinh tÕ, x· héi lµ rÊt quan träng, v× vËy ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu viÖc lµm cña toµn x· héi ®ßi hái nhµ níc ph¶i cã nh÷ng chiÕn lîc, kÕ ho¹ch cô thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu nµy. 2.2.2 Vai trß cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm. Vai trß cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm còng ®îc ®¸nh gi¸ trªn c¸c mÆt kinh tÕ vµ x· héi. Tríc hÕt kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ bé phËn quan träng trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi v× nã ®a ra c¸c môc tiªu vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. KÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm còng gièng c¸c kÕ ho¹ch kh¸c lµ ®Òu ®a ra nh÷ng tiªu chÝ, môc tiªu vµ hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch gi¶i ph¸p, mÆt kh¸c, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm kh¸c víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c ë chè kÕ ho¹ch ë ®©y võa ®¶m b¶o c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ võa ®¶m b¶o môc tiªu ph¸t triÓn x· héi. §èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ th× kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Æt ra c¸c môc tiªu ®Ó sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc lao ®éng nh»m thùc hiÖn môc tiªu t¨ng trëng. Cã c¸c môc tiªu vµ hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p, chÝnh s¸ch sau: + Môc tiªu vÒ c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ. + Môc tiªu vÒ tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o. + Môc tiªu vÒ xuÊt khÈu lao ®éng ra níc ngoµi…. + C¸c chÝnh s¸ch vÒ khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Çu t vµo trong níc ,chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ,chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ n«ng th«n… + HÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn môc tiªu sö dông viÖc lµm cho t¨ng trëng. §èi víi ph¸t triÓn x· héi kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Æt ra c¸c môc tiªu vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm nhng mang tÝnh x· héi ,môc tiªu viÖc lµm ë ®ay ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn trong mèi quan hÖ gi÷a viÖc lµm vµ x· héi : + Môc tiªu gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ , n©ng quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n…. 7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ + HÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vÒ t¹o viÖc lµm vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng … + C¸c ch¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm ë ViÖt nam tríc khi cha chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ th× trong x· héi kh«ng cã n¹n thÊt nghiÖp do mäi ngêi trong x· héi ®Òu ®îc nhµ níc ph©n phèi viÖc lµm khi ®Õn tuæi lao ®éng, vÒ nguyªn t¾c lµ mäi ngêi ®Òu cã quyÒn ®ßi hái ®îc lao ®éng vµ cã thu nhËp mµ kh«ng ph¶i t×m viÖc lµm, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ë ®©y lµ kÕ ho¹ch chØ tiªu ph¸p lÖnh, mäi môc tiªu ®· ®îc Ên ®Þnh tõ tríc, v× vËy nã mang nÆng tÝnh chñ quan v× yÕu tè quan träng lµ thÞ trêng ®· bÞ bá qua.KiÓu ph©n phèi trªn cã nhiÒu u ®iÓm ®ã lµ mäi ngêi ®îc gi¶i quyÕt viÖc lµm nhanh chãng khi ®Õn tuæi lao ®éng, ngêi lao ®éng ®Òu cã quyÒn b×nh ®¼ng nh nhau, nhng nã còng cã nhiÒu h¹n chÕ nh: l¹m ph¸t t¨ng, ngêi lao ®éng kh«ng ®îc bè trÝ phï hîp víi kh¶ n¨ng …dÉn ®Õn søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ kÐm ®«i khi cßn cã kh¶ n¨ng dÉn ®Õn khñng ho¶ng. Tõ khi chuyÓn xang nÒn kinh tÕ thÞ trêng kÕ ho¹ch kh«ng cßn mang nÆng tÝnh chñ quan nh tríc kia mµ ph¶i chÊp nhËn yÕu tè thÞ trêng vµ c¸c quy luËt thÞ trêng, trong thÞ trêng lu«n cã thÊt nghiÖp .Nhµ níc ®iÒu tiÕt kinh tÕ ë tÇm vÜ m« th«ng qua c¸c c«ng cô ,kÕ ho¹ch viÖc lµm kh«ng v× thÕ mµ mÊt ®i vai trß quan träng cña m×nh , kÕ ho¹ch viÖc lµm trë nªn ngµy cµng linh ho¹t víi thÞ trêng vµ trë thµnh c«ng cô quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c c«ng cô qu¶n lÝ cña nhµ níc , th«ng qua kÕ ho¹ch viÖc lµm Nhµ níc thÓ hiÖn vai trß qu¶n lÝ,®iÒu tiÕt cña m×nh ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm trong nÒn kinh tÕ. Trong nh÷ng n¨m tiÕp theo khi mµ vÊn ®Ò viÖc lµm ngµy cµng trë thµnh vÊn ®Ò bøc xóc cña toµn x· héi th× kÕ ho¹ch viÖc lµm cµng trë nªn quan träng vµ rÊt cÇn thiÕt. 2.3. Mèi quan hÖ cña kÕ ho¹ch viÖc lµm víi hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi §èi víi hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× kÕ ho¹ch viÖc lµm cã mèi quan hÖ trùc tiÕp ,g¾n bã thóc ®Èy lÉn nhau .KÕ ho¹ch viÖc lµm tríc hÕt lµ mét bé phËn trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ,v× vËy nã cã nh÷ng môc tiªu chung víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c vµ còng cã nh÷ng môc tiªu riªng cña m×nh. §Ó thÓ hiÖn ®îc mèi quan hÖ nµy,tríc vÒ mÆt kinh tÕ kÕ ho¹ch viÖc lµm ®îc coi lµ kÕ ho¹ch nguån lùc (v× lao ®éng lµ yÕu tè nguån lùc cÊu thµnh nªn t¨ng trëng) vµ kÕ ho¹ch nguån lùc nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu vÒ sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc lao ®éng trong nÒn kinh tÕ thùc hiÖn môc tiªu t¨ng trëng . Trong trêng hîp nµy kÕ ho¹ch t¨ng trëng ®îc coi lµ môc tiªu mµ kÕ ho¹ch viÖc lµm vµ c¸c kÕ ho¹ch kh¸c ph¶i thùc hiÖn vµ chØ cã thùc hiÖn ®îc môc tiªu t¨ng trëng chØ khi thùc hiÖn ®îc môc tiªu cña kÕ ho¹ch viÖc lµm vµ môc tiªu cña c¸c kÕ ho¹ch kh¸c. 8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ VÒ mÆt x· héi th× lÕ ho¹ch viÖc lµm ®a ra c¸c môc tiªu ®Ó thùc hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò x· héi . KÕ ho¹ch viÖc lµm cã mèi quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c kÕ ho¹ch x· héi kh¸c nh kÕ ho¹ch d©n sè, kÕ ho¹ch gi¸o dôc… ,v× vËy trong trêng hîp nµy kÕ ho¹ch viÖc lµm cïng víi c¸c kÕ ho¹ch x· héi kh¸c l¹i lµ môc tiªu mµ kÕ ho¹ch t¨ng trëng ph¶i thùc hiÖn. Bëi v× c¸c vÊn ®Ò x· héi cã ®îc gi¶i quyÕt chØ khi dùa trªn tiÒn ®Ò c¬ b¶n lµ kinh tÕ. Ch¬ng 2 T×nh h×nh thùc hiÖn viÖc lµm trong thêi kú 1996 - 2000 1. Môc tiªu vµ ph¬ng híng c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm trong thêi kú 1996-2000 9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ 1.1. Chñ tr¬ng vµ quan ®iÓm cña §¶ng trong kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖclµm thêi kú 1996- 2000 Thµnh tùu ®¹t ®îc tõ kÕ ho¹ch 1991-1995 trªn c¸c mÆt kinh tÕ x· héi lµ c¬ së nÒn t¶ng cho bíc ph¸t triÓn tiÕp theo, cho dï nÒn kinh tÕ cha tho¸t ra khái khñng ho¶ng, nh÷ng biÕn ®éng vÒ t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ ®· ¶nh hëng lín ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn môc tiªu viÖc lµm trong kÕ ho¹ch 1991-1995 cho thÊy sè viÖc lµm ®· ®îc t¹o thªm xÊp xØ víi sè ngêi míi bæ xung vµo lùc lîng lao ®éng, bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh.TiÕp thu nh÷ng mÆt yÕu kÐm cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch 1991-1995 do §¶ng ta ®Ò ra tõ §¹i héi VII th× §¹i héi VIII ®· kh¼ng ®Þnh viÖc tiÕp tôc coi träng vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ ®· ®a ra nh÷ng quan ®iÓm , ph¬ng híng cô thÓ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm :”KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi c«ng d©n, mäi nhµ ®Çu t më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Mäi c«ng d©n ®îc t do hµnh nghÒ, thuª mín c«ng nh©n theo ph¸p luËt . Ph¸t triÓn dÞch vô viÖc lµm. TiÕp tôc ph©n bè l¹i d©n c vµ lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ níc, t¨ng d©n c trªn nh÷ng ®Þa bµn cã tÝnh chiÕn lîc vÒ kinh tÕ, an ninh quèc phßng. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. Gi¶m ®¸ng kÓ tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ t¨ng quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n…”. So víi §¹i héi VII th× §¹i héi VIII ®· cã nh÷ng quan ®iÓm míi ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm b»ng viÖc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, mäi nhµ ®Çu t vµ mäi c«ng d©n trong viÖc më mang vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ nh»m t¹o ra nhiÒu viÖc lµm tõ viÖc huy ®éng nguån lùc trong d©n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm. §· cã nh÷ng chñ tr¬ng vÒ ph©n bè l¹i d©n c ,lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ níc, ®· chó träng quan t©m h¬n ®Õn viÖc më réng quan hÖ ®èi ngo¹i kinh tÕ nh»m ®Èy m¹nh viÖc xuÊt khÈu lao ®éng, tríc kia viÖc xuÊt khÈu lao ®éng chñ yÕu chØ xang thÞ trêng c¸c níc x· héi chñ nghÜa, nhng tõ khi hÖ thèng nµy bÞ xôp ®æ ë c¸c níc §«ng ©u th× thÞ trêng cña chóng ta bÞ thu hÑp, v× vËy cã thÓ nãi ®ã lµ mét híng ®i ®óng ®¾n g¾n viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm víi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Víi quan ®iÓm tËp trung søc t¹o viÖc lµm §¶ng ta ®· cho r»ng vÊn ®Ò viÖc lµm ph¶i ®îc gi¶i quyÕt b»ng sù tËp trung nç lùc cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh tõ TW ®Õn ®Þa ph¬ng, vµ vÊn ®Ò viÖc lµm ®îc gi¶i quyÕt b»ng c¸ch huy ®éng ,tËp trung nguån néi lùc. 1.2. Môc tiªu cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm trong thêi kú 1996 - 2000. TiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi mµ kÕ ho¹ch 1991-1995 ®· ®¹t ®îc th× kÕ ho¹ch 1996-2000 ®· ®a ra mét sè môc tiªu vÒ viÖc lµm nh sau: . Mçi n¨m thu hót ®îc tõ 1,3 – 1,4 triÖu lao ®éng cã chç lµm viÖc. . Gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ xuèng díi 5%. 10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ . N©ng tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n lªn 75%. . T¨ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 22 – 25%. 2 . Thùc tr¹ng viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm thêi kú 1996-2000. + VÒ tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n. ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Tû lÖ thÊt nghiÖp 5.88 6.01 6.85 7.40 6.4 T/g sö dông lao 72.11 73.14 71.13 73.49 73.86 ®éng ë n«ng th«n (Sè liÖu thèng kª ®iÒu tra- n¨m 2000 cña tæng côc thèng kª) Nh vËy so víi n¨m 1996 th× xu híng thÊt nghiÖp t¨ng lªn so víi c¸c n¨m tiÕp theo b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 0.13%. Riªng n¨m 1999 th× tû lÖ thÊt nghiÖp ®· t¨ng cao lªn ®Õn 7.4%, giai ®o¹n nµy do vÉn cßn bÞ ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, khèi lîng vèn ®Çu t vµo nÒn kinh tÕ bÞ gi¶m m¹nh , ®Æc biÖt lµ khèi lîng vèn FDI tõ níc ngoµi vµ c¸c kho¶n cam kÕt viÖn trî cho ViÖt nam, ®Çu nh÷ng n¨m 2000 th× tû lÖ thÊt nghiÖp nµy l¹i cã xu híng gi¶i ®¸ng kÓ, tõ 7.4%(1999) xuèng cßn 6.4%(2000) nguyªn nh©n lµ do ViÖt nam kh«ng bÞ ¶nh hëng lín cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ nh c¸c níc kh¸c trong khu vùc vµ n¨m 2000 ChÝnh phñ ®· cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®iÒu chØnh m¹nh mÏ cho nªn nÒn kinh tÕ l¹i ®îc phôc håi vµ ph¸t triÓn, dù b¸o trong nh÷ng n¨m tiÕp theo víi ®µ t¨ng trëng æn ®Þnh tû lÖ thÊt nghiÖp tiÕp tôc cã xu híng gi¶m. Tû lÖ thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n cã xu híng t¨ng æn ®Þnh tõ 72.11%(n¨m 1996) lªn 73.86%(n¨m 2000) b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 0.44%, duy chØ cã n¨m 1998 lµ bÞ gi¶m xuèng cßn 71.13% . Víi nh÷ng dÊu hiÖu trªn cho thÊy møc t¨ng lµ kh«ng æn ®Þnh , cã sù t¨ng gi¶m thÊt thêng trong khi ®ã møc t¨ng chËm chØ giao ®éng ë møc 1% , kh«ng cã nh÷ng ®ét biÕn trong møc t¨ng hµng n¨m, ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh møc ®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, lao ®éng ë trong n«ng th«n cßn diÔn ra chËm, møc ®Çu t trong viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong n«ng th«n cha ®îc quan t©m chó träng vµ ®¹t hiÖu qu¶ thÊp. §Ó thùc hiÖn môc tiªu t¨ng quü thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n ®Õn n¨m 2005 lµ kho¶ng 80-85% th× ®©y lµ viÖc lµm khã ®ßi hái §¶ng vµ Nhµ níc cÇn tËp trung chØ ®¹o viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n mét c¸ch m¹nh mÏ ®Çu t ®ång bé vµo c¸c ngµnh nghÒ,nhÊt lµ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®Æc biÖt lµ giao th«ng n«ng 11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ th«n , tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc ®« thÞ ho¸ n«ng nghiÖp n«ng nh»m t¹o ra nh÷ng bíc ®ét ph¸ trong thêi gian tíi th× míi cã thÓ ®¹t ®îc môc tiªu ®· ®Ò ra.... + VÒ quy m« cña lùc lîng lao ®éng: tiÕp tôc gia t¨ng víi tèc ®é cao . TÝnh ®Õn 1/7/2000 tæng sè lùc lîng lao ®éng c¶ níc 38.643.089ngêi so víi kÕt qu¶ t¹i thêi ®iÓm ®iÒu tra n¨m 1996 th× hµng n¨m møc t¨ng b×nh qu©n lµ 975.645ngêi víi tèc ®é t¨ng 2.7%/n¨m, trong khi tèc ®é t¨ng d©n sè b×nh qu©n hµng n¨m lµ 1.15%/n¨m . N¨m 1996 tû lÖ lîng lao ®éng chiÕm trong tæng d©n sè nãi chung chiÕm 0.48%vµ n¨m 2000 th× tû lÖ nµy chiÕm 0.5%, b×nh qu©n mçi n¨m tû lÖ nµy gia t¨ng 0.4%, Dù kiÕn giai ®o¹n 2001-2005 th× hµng n¨m gia t¨ng ë møc 0.35%, ®Õn n¨m 2005 tû lÖ lao ®éng chiÕm trong tæng d©n sè lµ 51.75% t¬ng víi 42.689.900ngêi. Nh vËy sau 5 n¨m lùc lîng lao ®éng sÏ t¨ng 4.046.800ngêi céng thªm sè lao ®éng thÊt nghiÖp cuèi n¨m 2000 chuyÓn xang kho¶ng 800.000 ngêi vµ sè thiÕu viÖc lµm kho¶ng 1triÖu ngêi th× sè thuéc lùc lîng lao ®éng cã nhu cÇu vÒ viÖc lµm sÏ lªn tíi kho¶ng gÇn 20triÖu ngêi . NÕu phÊn ®Êu mçi n¨m gi¶i quyÕt kho¶ng 1.4 triÖu lao déng th× sè lao ®éng ®Õn cuèi n¨m 2005 cã nhu cÇu viÖc lµm cßn rÊt lín vµ môc tiªu gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp xuèng díi 5% lµ khã thùc hiÖn . V× vËy trong nh÷ng n¨m tiÕp theo ChÝnh phñ cÇn ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c vÊn ®Ò vÒ d©n sè, lao ®éng, viÖc lµm...,nh»m gi¶m møc cung vÒ lao ®éng vµ c¸c søc Ðp ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm. + Møc cÇu vÒ lao ®éng trong thêi gian qua: (§¬nvÞ:ngh×n ngêi) C¸c tiªu chÝ 1996 1997 1998 1999 2000 T æng sè 33.978 34.352 34.801 35.679 36.205 T rong ®ã Theo nhãm ngµnh. N«ng –L©m- Ng nghiÖp 23.431 22.589 23.018 22.861 22.670 C«ng nghiÖp – X©y dùng 3.698 4.170 4.049 4.435 4.744 DÞch vô 6.849 7.593 7.734 8.382 8.791 (Theo sè liÖu ®iÒu tra 2000 – Bé lao ®éng th¬ng binh -x· héi) 12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ Theo c¸c sè liÖu trong biÓu trªn chóng ta thÊy sè ngêi cã viÖc lµm thêng xuyªn t¨ng liªn tôc trong thêi kú 1996-2000, mçi n¨m t¨ng trung b×nh gÇn 740 ngh×n ngêi trong ®ã n¨m t¨ng nhiÒu nhÊt lµ n¨m 2000 so víi n¨m 1999 lµ 347 ngh×n ngêi. Xu híng thay ®æi trªn phÇn nµo ®îc ph¶n ¸nh qua sù thay ®æi c¬ cÊu viÖc lµm • Víi lao ®éng trong n«ng –l©m –ng nghiÖp trong thêi kú nµy kh«ng thay ®æi nhiÒu cã xu híng gi¶m Ýt nhng kh«ng ®Òu, tõ 23431ngh×n ngêi (n¨m 1996) gi¶m xuèng cßn 22670 (n¨m 2000), b×nh qu©n hµng n¨m gi¶m 190 ngh×n ngêi • Víi lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp – x©y dùng ®· cã nh÷ng xu híng thay ®æi tÝch cùc sè viÖc lµm ®· t¨ng liªn tôc tõ 3698 ngh×n ngêi (n¨m 1996) lªn 4744 ngh×n ngêi (n¨m 2000), b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 264 ngh×n ngêi . • §èi víi lao ®éng trong ngµnh dÞch vô còng ®· cã nh÷ng xu híng t¨ng tÝch cùc nh ngµnh c«ng nghiÖp sè lao ®éng trong ngµnh ngµy cµng gia t¨ng, tõ 6849 ngh×n ngêi (n¨m1996) lªn ®Õn 8791 ngh×n ngêi (n¨m2000), trung b×nh mçi n¨m kho¶ng 486 ngh×n ngêi. Nh×n chung trong thêi kú 1996- 2000 nhu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña ®Êt níc ®· cã nh÷ng dÊu hiÖu biÕn chuyÓn tÝch cùc, nhu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c ngµnh ®Òu ®îc thay ®æi theo xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®· ®Æt ra lµ t¨ng tû träng lao ®éng trong c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m tû träng lao ®éng trong n«ng nghiÖp ,víi møc thay ®æi tõ 33798 ngh×n lao ®éng (n¨m1996) lªn 36205 ngh×n lao ®éng, hµng n¨m nhu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c ngµnh ®· t¹o ra kho¶ng 557 ngh×n chç lµm viÖc, nhng xÐt mét c¸ch tæng qu¸t vÒ nhu cÇu lao ®éng trong thêi gian qua ë níc ta vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, viÖc nhu cÇu trong c¸c ngµnh ®Òu t¨ng nhng møc t¨ng l¹i kh«ng æn ®Þnhcô thÓ trong giai ®o¹n 1997- 1998, víi ngµnh n«ng nghiÖp sù t¨ng gi¶m thÓ hiÖn ë chç 22589ngh×n ngêi (n¨m 1997) lªn 23018 ngh×n ngêi (n¨m 1998), víi ngµnh c«ng nghiÖp th× nhu cÇu ®ã l¹i gi¶m tõ 4170 (n¨m 1997) xuèng 4049 (n¨m 1998), ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh c¬ cÊu, tr×nh ®é kinh tÕ ®Êt níc ta vÉn cßn mang nÆng tÝnh chÊt n«ng nghiÖp , c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô vÉn cha ®ñ lín ®Ó cã thÓ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, søc c¹nh tranh nÒn kinh tÕ cßn yÕu cho nªn dÔ bÞ ¶nh hëng, t¸c ®éng xÊu khi cã khñng ho¶ng kinh tÕ diÔn ra trong khu vùc, nh trong cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc diÔn ra trong giai ®o¹n 1997- 1998 ®· lµm ¶nh hëng ®Õn nhu cÇu lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña ®Êt níc, trong nh÷ng n¨m tiÕp theo dù b¸o kinh tÕ ®Êt níc sÏ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ kh«ng cã nh÷ng biÕn ®éng lín, ®ã sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ta tiÕp tôc chuyÓn dÞch c¬ 13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng theo híng hîp lÝ ,t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ trong giai ®o¹n héi nhËp. + VÒ c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh: N¨m 1996 N¨m1999 ChØ tiªu Sè ngêi Tû lÖ Sè ngêi T û lÖ (ngµn ngêi) (%) (%) (ngµnngêi) N«ng-l©m-ng 24366.7 69.8 22725.6 63.6 C«ng nghiÖp 3682.1 12.45 4450.2 12.45 DÞch vô 6858.8 19.65 855.3 22.93 V Ò c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh cã xu híng sau : . Víi lao ®éng n«ng nghiÖp cã møc gi¶m tõ 2366.7 ngh×n ngêi (n¨m 1996) xuèng 22725.6 ngh×n ngêi (n¨m 1999) nh vËy trong 4 n¨m ®· gØam ®îc 1641.1 ngh×n ngêi t¬ng ®¬ng víi møc gi¶m lµ 6.2% tõ 69.8% xuèng 63.6% . . Víi lao ®éng trong c«ng nghiÖp ®· cã xu híng t¨ng tõ 3682.1 ngh×n ngêi (n¨m1996) lªn 4450.2 ngh×n ngêi (n¨m 1999) vµ trong 4n¨m ®· t¨ng 768.1 ngh×n ngêi vµ møc t¨ng vÒ tû lÖ % l¹i kh«ng cã sù thay ®æi v× tèc ®é t¨ng trëng lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp chØ t¬ng ®¬ng víi tèc ®é t»ng trëng lùc lîng lao ®éng. . Víi lao ®éng trong ngµnh dÞch vô trong 4 n¨m qua ®· t¨ng kho¶ng 1696.5 ngh×n ngêi tõ 6858.8 ngh×n ngêi (n¨m1996 ) lªn 8555.3 ngh×n ngêi trong n¨m 1999 t¬ng ®¬ng víi møc t¨ng lµ 3.28% tõ 19.65% lªn 22.93% . Trong kÕ ho¹ch 1996- 2000 nãi chung vÒ c¬ cÊu lao ®éng ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ, lao ®éng trong n«ng nghiÖp cã xu híng gi¶m m¹nh, lao ®éng trong khu vùc c«ng nghiÖp cã xu híng t¨ng nhng tèc ®é t¨ng kh«ng cao , ®èi víi ngµnh dÞch vô lao ®éng l¹i cã xu híng t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng trëng lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp . Tuy trong thêi kú kÕ ho¹ch 1996-2000 do nÒn kinh tÕ bÞ ¶nh hëng cña khñng ho¶ng cho nªn mét sè môc tiªu ®Æt ra ®· kh«ng ®¹t ®îc , trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng víi ®µ t¨ng trëng æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ ®· ®îc lÊy l¹i tõ n¨m 2000 th× c¬ cÊu lao ®éng cña ®Êt níc vÉn tiÕp tôc ®îc chuyÓn dÞch m¹nh mÏ, dù b¸o trong nh÷ng n¨m tíi ®èi víi lao ®éng trong n«ng nghiÖp do ®îc §¶ng vµ Nhµ níc quan t©m b»ng c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn vÒ kh«i phôc lµng nghÒ, ngµnh nghÒ, ph¸t triÓn trang tr¹i...trong n«ng th«n, th× bé phËn nµy sÏ gi¶m m¹nh vµ chuyÓn dÇn xang c¸c ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp ë n«ng th«n, do ®ã c¬ cÊu cña lao ®éng trong n«ng nghiÖp sÏ cã kh¶ n¨ng ®îc gi¶m xuèng cßn 56 – 57% trong môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra ®Õn n¨m 2005. 14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ §èi víi lao ®éng trong c«ng nghiÖp th× xu hínglao ®éng ë khu vùc nµy còng sÏ t¨ng, víi nh÷ng ph¬ng ¸n, ®Þnh híng ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp míi, c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ,khu chÕ xuÊt vµ c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn khu vùc t nh©n, khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµi th× tèc ®é t¨ng trëng lao ®éng trong c«ng nghiÖp sÏ cã xu hø¬ng t¨ng cao vµ c¬ cÊu lao ®éng sÏ ®îc chuyÓn dÞch mét c¸ch m¹nh mÏ, ®Ó ®¹t môc tiªu c¬ cÊu lao ®éng trong c«ng nghiÖp tõ 20 –21% vµo n¨m 2005, ®ßi hái ph¶i tiÕp tôc quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, mét mÆt võa quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh mµ ta cã thÓ sö dông ®îc c¸c lîi thÕ vÒ lao ®éng, mét mÆt cÇn quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh cã hµm lîng khoa häc kÜ thuËt cao ®Ó thóc ®Èy l«i kÐo c¸c ngµnh kh¸c, trong thêi gian tíi khi ®Êt níc tham gia qóa tr×nh héi nhËp kinh tÕ trong khu vùc ®©y nã còng võa lµ c¬ héi võa lµ khã kh¨n ®èi víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, v× vËy ®ßi hái c¸c ngµnh cÇn cã nh÷ng chiÕn lîc vµ bíc ®i hîp lÝ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®îc víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña c¸c níc trong khu vùc . §èi víi lao ®éng trong ngµnh dÞch vô, trong nh÷ng n¨m qua do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña ngµnh víi tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n kho¶ng 6.2%/n¨m, tuy lµ ngµnh cã tõ l©u nhng l¹i míi ®îc quan t©m ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï vËy hµng n¨m ngµnh ®· gi¶i quyÕt ®îc sè lîng lín lao ®éng ,ho¹t ®éng dÞch vô ë níc ta trong thêi gian qua chñ yÕu lµ ho¹t ®éng du lÞch ,kh¸ch s¹n ,nhµ hµng...., v× vËy cha ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng cña ngµnh , trong thêi gian tíi ®îc dù b¸o lµ rÊt kh¶ quan trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµ sù æn ®Þnh vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ ®èi víi ®Êt níc ta, ngµnh sÏ cã c¬ héi ®Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn. §Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu ®Õn n¨m 2005 tû träng lao ®éng trong ngµnh dÞch vô sÏ lµ 22- 23% th× ngµnh cÇn ph¶i tËn dông nh÷ng c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn b»ng c¸ch ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc du lÞch ,vËn t¶i, ®Çu t x©y dùng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ,nh»m tËn dông nh÷ng lîi thÕ vÒ c¸c h×nh thøc dÞch vô mµ chóng ta ®ang cã. +Tû lÖ lùc lîng lao ®éng qua ®µo t¹o T ¨ng gi¶m b×nh qu©n hµng n¨m ChØ tiªu 1996 2000 TuyÖt ®èi T¬ng ®èi (ngêi) (%) Lao ®éng kh«ng cã 30.636.419 32.650.666 503.562 1.6 tr×nh ®é §µo t¹o s¬ 1.955.440 2.618.746 165.835 7.58 cÊp/häcnghÒ T rung häc chuyªn 1.342.515 1.870.136 131.905 8.64 nghiÖp Cao ®¼ng /®¹i häc 806.171 1.503.541 174.313 16.86 15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ . Víi lao ®éng kh«ng cã tr×nh ®é trong b¶ng thèng kª ta thÊy chiÕm ®Õn 88.2% tæng sè lao ®éng cña c¶ níc ,víi quy m« hµng n¨m t¨ng 1,6% , nh vËy tû lÖ lao ®éng cha qua ®µo t¹o hµng n¨m ë níc ta t¬ng ®èi cao vµ tèc ®é t¨ng lao ®éng ë nhãm nµy rÊt lín ,sè lao ®éng kh«ng cã tr×nh ®é nµy thêng tËp trung ë c¸c vïng n«ng th«n ,vïng sau vïng xa , n¬i mµ kh«ng cã ®iÒu kiÖn vÒ gi¸o dôc ,nÕu so s¸nh vÒ tû lÖ gia t¨ng hµng n¨m mÆc dï tû lÖ nµy thÊp nhÊt song do quy m« cña nhãm ngêi nµy lín cho nªn sè lîng lao ®éng hµng n¨m kh«ng cã nghÒ lín, v× vËy cã thÓ nãi hµng n¨m sè lîng lao ®éng míi bíc vµo tuæi lao ®éng mµ cha ®îc ®µo t¹o nghÒ lµ rÊt lín, ®©y chÝnh lµ søc Ðp rÊt lín trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm . Víi lao ®éng ®· qua ®µo taä s¬ cÊp hoÆc häc nghÒ th× tû lÖ nµy ngµy cµng gia t¨ng, víi sè lîng b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng kho¶ng 165.835 ngêi, t¬ng ®¬ng víi tû lÖ gia t¨ng lµ 7.58%/n¨m . . Víi lao ®éng ®îc ®µo t¹o ë bËc trung häc chuyªn nghiÖp, hµng n¨m sè lao ®éng ë bËc nµy t¨ng kho¶ng 131.905ngh×n ngêi víi tû lÖ gia t¨ng kho¶ng 8.64% . . Víi lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®¼ng, ®¹i häc trong nh÷ng n¨m võa qua lao ®éng ë bËc nµy cã sù c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, hµng n¨m cã kho¶ng 174.313 ngh×n ngêi ®îc ®µo t¹o, vãi tû lÖ t¬ng ®èi cao lµ 16.86%/n¨m .Nh vËy trong nh÷ng n¨m võa qua lao ®éng ®îc ®µo t¹o ë bËc cao ®¼ng, ®¹i häc so víi c¸c bËc kh¸c th× cã møc t¨ng cao nhÊt, ®©y lµ nh÷ng dÊu hiÖu cho thÊy, ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt ngµy cµng ®îc t¨ng cêng ®¸p øng cho nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Nh×n chung tû lÖ lao ®éng trong thêi kú 1996-2000 ®· cã nh÷ng sù thay ®æi ®¸ng kÓ, mÆc dï tû lÖ gia t¨ng lao ®éng hµng n¨m trong ®é tuæi lao ®éng cßn cao, nhng tû lÖ gia t¨ng lao ®éng ë c¸c bËc ®Òu ®îc thay ®æi vµ ngµy cµng t¨ng cao h¬n, ®Æc biÖt lµ lao ®éng ë bËc cao ®¼ng vµ ®¹i häc, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu mµ chóng ta ®· ®¹t ®îc th× vÉn cßn mét sè nh÷ng mÆt h¹n chÕ ®ã lµ,nÕu so s¸nh víi môc tiªu cña kÕ ho¹ch 1996- 2000 lµ n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 22-25% vµo n¨m 2000, nhng chØ míi ®¹t ®îc kho¶ng 18.35% lao ®éng ®îc ®µo t¹o trong tæng sè lao ®éng cña toµn bé nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt sù ph©n bè ®· qua ®µo t¹o tõ s¬ cÊp , häc nghÒ trë lªn còng nh c«ng nh©n kÜ thuËt ®Òu tËp trung ë c¸c khu vùc thµnh thÞ , vµ c¸c khu ®« thÞ träng ®iÓm lµm cho søc Ðp vÒ lao ®éng vµ viÖc lµm ë c¸c khu vùc nµy ngµy cµng bøc xóc. Lùc lîng lao ®éng ë n«ng th«n tuy chiÕm ®Õn 77.44% nhng lao ®éng ®· ®îc ®µo t¹o tõ s¬ cÊp, häc nghÒ trë lªn chØ chiÕm 42.26% trong tæng sè lao ®éng ®· qua ®µo t¹o cña c¶ níc , ®©y lµ vÊn ®Ò cßn nhiÒu bÊt cËp ®èi víi viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ 16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ n«ng th«n trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, viÖc bæ xung triÓn khai m¹ng líi ®éi ngò lao ®éng ,c¸n bé khoa häc kÜ thuËt ®Õn tÊt c¶ c¸c vïng n«ng th«n sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Bªn c¹nh ®ã cÊu tróc ®µo t¹o vÒ lao ®éng cña ®Êt níc vÉn cßn bÊt hîp lÝ , n¨m 1996 cÊu tróc ®µo t¹o lµ 1-1.7-2.4 tøc lµ cø cã 1 lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®¼ng , ®¹i häc th× cÇn cã 1.7 lao ®éng cã tr×nh ®é trung häc vµ 2.4 lao ®éng d· qua ®µo t¹o nghÒ,®Õn n¨m 2000 cÊu tróc nµy lµ 1 –1.2 –1.7 trong khi ®ã môc tiªu cña nghÞ quyÕt Trung ¬ng ®Ò ra lµ 1 – 4 -10 , nh vËy so víi môc tiªu ®· ®Ò ra th× viÖc thùc hiÖn vÉn cha ®¹t ®îc môc tiªu vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn cßn rÊt khiªm tèn , ®iÒu ®ã cho thÊy cßn rÊt nhiÒu bÊt hîp lÝ trong c¬ cÊu ®µo t¹o vÒ lao ®éng cña ®Êt níc , chÝnh sù bÊt hîp lÝ ®ã ®· g©y nªn sù l·ng phÝ vÒ nguån lùc vµ nguån lùc nµy ®· kh«ng ®îc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶, nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trªn cã thÓ b¾t nguån tõ viÖc ngêi lao ®éng cha ý thøc râ ®îc vai trß quan träng cña viÖc ®µo t¹o nghÒ, bªn c¹nh ®ã cßn ph¶i kÓ ®Õn sù yÕu kÐm cña c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ vµ sù thÓ hiÖn vai trß qu¶n lÝ cña Nhµ níc ®èi víi vÊn ®Ò ®µo t¹o nghÒ cho ngêi lao ®éng b»ng c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch cha thùc sù ph¸t huy vµ coi träng trong vÊn ®Ò nµy. §Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu vÒ tû lÖ lao ®éng trong nh÷ng n¨m tiÕp theo lµ n©ng tû lÖ lao ®éng cña c¶ níc ®· qua ®µo t¹o lªn 30%, th× sè ngêi cã tr×nh ®é s¬ cÊp, häc nghÒ Ýt nhÊt lµ 8 triÖu 538 ngh×n ngêi, trung häc chuyªn nghiÖp Ýt nhÊt lµ 3 triÖu 415 ngh×n ngêi vµ tû lÖ lao ®éng qua ®¹i häc, cao ®¼ng trë lªn ph¶i cã 854 ngh×n ngêi. Nh vËy hµng n¨m sè lîng lao ®éng ®îc ®µo t¹o nghÒ ph¶i t¨ng thªm kho¶ng 1184 ngh×n ngêi víi tèc ®é t¨ng lµ 26.7%, sè lao ®éng tèt nghiÖp trung häc chuyªn nghiÖp hµng n¨m cÇn ph¶i t¨ng thªm kho¶ng 854 ngh×n ng¬× vµ sè lîng tèt nghiÖp cao ®¼ng ,®¹i häc trë lªn cÇn bæ xung kho¶ng 214 ngh×n ngêi th× ®©y lµ nhiÖm vô kh«ng nhá vµ rÊt khã kh¨n ®ßi hái ph¶i cã sù cè g¾ng cña mçi c¸ nh©n cÇn ph¶i nhËn thøc ®îc vai trß quan träng cña viÖc häc nghÒ, ®µo t¹o nghÒ, cã sù nç lùc cña c¸c cÊp c¸c ngµnh tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng ,ph¶i coi ®ã lµ nhiÖm vô quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ, c¸c ngµnh, c¸c cÊp cÇn thÊy râ vai trß, tr¸ch nhiÖm trong vÊn ®Ò nµy,®Æc biÖt trong thêi gian tíi Nhµ níc cÇn ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, ®éng viªn, hç trî ®èi víi tõng ngêi lao ®éng, ®èi víi c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ vµ n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o nghÒ, ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch u tiªn, khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t qua t©m vµo lÜnh vùc nµy ....Cã nh thÕ th× míi cã thÓ ®¹t ®îc môc tiªu ®· ®Ò ra. 2.2. Nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i . . KÕ ho¹ch 1996 – 2000 ®· ®Æt ra nhiÒu môc tiªu vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm,§¶ng vµ Nhµ níc ®· cã nh÷ng nç lùc rÊt lín trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm: nh ®Çu t ph¸t triÓn, më réng s¶n xuÊt dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ... tõ ®ã ®· t¹o c¬ héi b×nh ®¼ng cho mäi ngêi trong viÖc t¹o viÖc lµm vµ t×m kiÕm viÖc lµm, 17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ tuy nhiªn tû lÖ thÊt nghiÖp l¹i ®ang cã xu híng gia t¨ng ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n víi môc tiªu ®Æt ra trong kÕ ho¹ch 1996 – 2000 lµ gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp xuèng díi 5% lµ cha thùc hiÖn ®îc trong khi tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vÉn ë møc 6.44% (n¨m 2000) ,®èi víi khu vùc n«ng th«n môc tiªu ®Æt ra trong kÕ ho¹ch lµ n©ng tû lÖ quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n lªn 75% vµo n¨m 2000, th× míi chØ thùc hiÖn ®îc lµ 73.86% trong n¨m 2000. Nguyªn nh©n kh«ng thùc hiÖn ®îc c¸c chØ tiªu trªn cã thÓ b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n, tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ viÖc gia t¨ng tèc ®é lùc lîng lao ®éng nhanh h¬n tèc ®é gia t¨ng vÒ viÖc lµm, hµng n¨m tèc ®é t¨ng lao ®éng kho¶ng 0.4% trong khi ®ã tèc ®é t¨ng viÖc lµm chØ lµ 0.15%, hµng n¨m nhu cÇu viÖc lµm cÇn gi¶i quyÕt tõ 1.3 – 1.4 triÖu lao ®éng trong khi chØ ®¸p øng kho¶ng h¬n 1 triÖu ngêi, v× vËy ®· g©y nªn t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp dÆc biÖt lµ ë thµnh thÞ, nguyªn nh©n thø hai cã thÓ kÓ ®Õn ®ã lµ viÖc kh«ng ®¸p øng ®îc vÒ nhu cÇu lao ®éng cã tr×nh ®é lµnh nghÒ cho nÒn kinh tÕ, theo thèng kª cho thÊy tû lÖ thÊt nghiÖp thêng tËp trung vµo bé phËn lao ®éng cha qua ®µo t¹o, nguyªn nh©n thø ba ®ã lµ viÖc cha cã sù chØ ®¹o thèng nhÊt ®èi víi c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc cã quan t©m, c¸c ngµnh c¸c cÊp cha thùc sù coi träng viÖc gi¶i quyÕt lao ®éng vµ coi ®ã lµ vÊn ®Ò mµ Nhµ níc ph¶i gi¶i quyÕt, bªn c¹nh ®ã ngêi lao ®éng cha thÊy râ ®îc vai trß quan träng cña viÖc häc nghÒ vµ ®µo t¹o nghÒ, nguyªn nh©n thø n¨m ®ã lµ viÖc tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cßn yÕu, mét nguyªn nh©n n÷a ®ã lµ c¸c hÖ thèng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc nhiÒu khi kh«ng ph¸t huy ®îc t¸c dông do trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. . C¬ cÊu vÒ lao ®éng mÆc dï ®· cã sù thay ®æi trong kÕ ho¹ch 1996 – 2000, nhng vÉn cßn tá ra bÊt hîp lÝ, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ, sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu lao ®éng rÊt chËm trong khi c¬ cÊu kinh tÕ thay ®æi t¬ng ®èi râ nÐt. Nh÷ng n¨m qua tû träng n«ng nghiÖp gi¶m, tû träng c«ng nghiÖp t¨ng nhng tû träng dÞch vô trong tæng s¶n lîng hÇu nh kh«ng thay ®æi ,n¨m 1996 n«ng nghiÖp chiÕm 27.8%, c«ng nghiÖp – x©y dùng chiÕm 29.7% vµ dÞch vô lµ 42.5% trong khi ®ã c¬ cÊu vÒ lao ®éng lµ n«ng nghiÖp 69%, lao ®éng c«ng nghiÖp 10.9% vµ lao ®éng dÞch vô lµ 20.1%, ®Õn n¨m 2000 s¶n lîng n«ng nghiÖp chiÕm 24.5%, s¶n lîng c«ng nghiÖp – x©y dùng chiÕm 36.7%vµ s¶n lîng dÞch vô lµ 38.8% th× lao ®éng trong n«ng nghiÖp lµ 62.6%, lao ®éng trong c«ng nghiÖp lµ 13.1%, lao ®éng dÞch vô lµ 24.3%. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh tèc ®é t¨ng trëng vÒ s¶n lîng vµ tèc ®é t¨ng trëng lao ®éng trong c¸c khu vùc rÊt kh¸c biÖt. Nguyªn nh©n do c¬ cÊu ®Çu t ph¸t triÓn nguån lao ®éng vµ ®Çu t chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh cha hîp lÝ, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña nÒn kinh tÕ vÉn cßn cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña ph¸t triÓn kinh tÕ céng vµo ®ã lµ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh trong khu vùc. 18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ .ViÖc ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng trong thêi gian qua vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, nÕu so víi kÕ ho¹ch 1996 – 2000 lµ n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 22- 25% vµo n¨m 2000, nhng chØ míi ®¹t ®îc 18.35%. §Æc biÖt sù ph©n bè lùc lîng ®· qua ®µo t¹o tõ s¬ cÊp/häc nghÒ trë còng nh tõ c«ng nh©n kÜ thuËt cã b»ng trë lªn ®Òu tËp trung ë khu vùc thµnh thÞ vµ c¸c khu ®« thÞ träng ®iÓm. Lùc lîng lao ®éng ë n«ng th«n tuy chiÕm 77.44% nhng lao ®éng ®· qua ®µo t¹o tõ s¬ cÊp häc nghÒ trë lªn chØ chiÕm 42.26% trong tæng sè lao ®éng ®· qua ®µo t¹o cña c¶ níc. Bªn c¹nh ®ã cÊu tróc ®µo t¹o vÉn cßn bÊt hîp lÝ kÕ ho¹ch 1996- 2000 cÊu tróc ®µo t¹o lµ 1- 1.7- 2.4, trong khi ®ã cÊu tróc ®µo t¹o ®· thùc hiÖn lµ 1-1.2-1.7. Nguyªn nh©n cña h¹n chÕ trªn cã thÕ b¾t nguån tõ viÖc ngêi lao ®éng cha nhËn thøc râ ®îc vai trß cña viÖc ®µo t¹o nghÒ, ngoµi ra cßn ph¶i kÓ ®Õn sù yÕu kÐm cña c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ vµ vai trß qu¶n lÝ cña nhµ níc trong viÖc x©y dùng, thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ch¬ng tr×nh vÒ ®µo t¹o nghÒ vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cha thËt ®óngvµ triÖt ®Ó. . Gi¶i quyÕt viÖc lµm ®ßi hái khÈn tr¬ng nhng tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lÝ ®iÒu hµnh cña chóng ta vÉn cßn béc lé nhiÒu khuyÕt ®iÓm , cha theo kÞp c¬ chÕ qu¶n lÝ míi, bé m¸y qu¶n lÝ cßn cång kÒnh,mèi quan hÖ gi÷a c¸c ngµnh chøc n¨ng cha gãp phÇn tÝch cùc, cha t¹o ra ®îc sù ®ång bé khi cïng nhau gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò. HÖ thèng c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn cha ®¸p øng ®ñ nhu cÇu ®µo t¹o, hµng n¨m mäi ho¹t ®éng ®Òu ch«ng chê tõ ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp, céng vµo ®ã viÖc x· héi ho¸ gi¸o dôc trong lÜnh vùc nµy cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, v× vËy viÖc thùc hiÖn c¸c chØ tiªu Nhµ níc giao n»m trong ph¹m vi bã hÑp kh«ng ®¹t kÕt qu¶. . Mét sè v¨n b¶n ph¸p quy vÒ qu¶n lÝ lao ®éng vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn cha ®îc ban hµnh kÞp thêi dÉn ®Õn c¸c tiªu cùc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, trong thêi gian võa qua viÖc ho¹t ®éng lén xén cña c¸c trung t©m t vÊn vÒ viÖc lµm vµ c¸c trung t©m dÞch vô viÖc lµm do kh«ng cã sù ®iÒu hµnh cña c¸c c¬ quan qu¶n lÝ ®· g©y nªn nh÷ng tiªu cùc ¶nh hëng x©ó ®Õn thÞ trêng lao ®éng… HÖ thèng th«ng tin thÞ trêng lao ®éng cha ®Çy ®ñ, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®Ò ra 19
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài " Phân tích thiết kế hệ thống quản lý phần mềm của một công ty "
6 p | 884 | 276
-
ĐỀ TÀI " PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THÔNG QUẢN LÍ CỬA HÀNG HOA "
22 p | 777 | 211
-
Báo cáo "Kế hoạch giải quyết việc làm"
34 p | 426 | 151
-
Báo cáo "Việc làm và giải quyết việc làm trong kế hoạch phát triển KTXH"
36 p | 379 | 129
-
Đề tài " VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI "
35 p | 254 | 89
-
LUẬN VĂN: Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với vấn đề tạo việc làm cho người lao động Việt Nam trong tiến trỡnh toàn cầu húa
28 p | 173 | 32
-
Đề tài: PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG QUẢN LÝ ẢNH KỸ THUẬT SỐ
28 p | 164 | 17
-
Báo cáo tóm tắt đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ: Nghiên cứu thiết kế bộ điều khiển đồng bộ thích nghi cho tay máy robot song song phẳng
57 p | 43 | 12
-
Đề tài khoa học cấp trường: Thiết kế panel điều khiển thiết bị điện thông minh
31 p | 65 | 11
-
Báo cáo tóm tắt đề tài khoa học và công nghệ cấp Trường: Nghiên cứu tính toán và phân tích động lực học máy sàng cát kiểu rung
71 p | 36 | 11
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích thực trạng việc làm và các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ gia đình trên địa bàn khu vực nông thôn thành phố Bến Tre
98 p | 39 | 9
-
ĐỀ TÀI “NHIỆM VỤ VÀ CÁC GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH 5 NĂM 2001-2005 Ở VIỆT NAM
34 p | 69 | 8
-
Khóa luận tốt nghiệp: Thực trạng việc làm và thu nhập của lao động nông thôn thị xã Hương Trà, Tỉnh Thừa Thiên Huế
86 p | 58 | 7
-
LUẬN VĂN: Nhiệm vụ và các giải pháp giải quyết việc làm trong kế hoạch 5 năm 2001-2005 ở Việt Nam
29 p | 61 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Nghiên cứu thống kê lao động có việc làm ở Việt Nam giai đoạn 1996-2016
120 p | 25 | 5
-
Báo cáo tóm tắt đề tài khoa học và công nghệ cấp ĐH: Đặc tính điện tử và quang điện tử của các linh kiện điện tử hiệu suất cao có cấu trúc nano
25 p | 38 | 4
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp tạo việc làm cho người dân các xã vùng đệm của Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng thuộc huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình
26 p | 71 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn