intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

106
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: việc làm và kế hoạch giải quyết việc làm trong kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: VIỆC LÀM VÀ KẾ HOẠCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ- XÃ HỘI
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ Lêi nãi ®Çu ******** KÕt thóc viÖc thùc hiªn kÕ ho¹ch 1996-2000 víi nhiÒu thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc ,GDP ®­îc duy tr× ë møc 7.0%/n¨m, c¬ cÊu kinh tÕ ®ang tõng b­íc chuyÓn dÞch theo h­íng t¨ng tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong c¬ cÊu GDP ... .Bªn c¹nh ®ã vÊn ®Ò viÖc lµm còng ®­îc chó träng quan t©m gi¶i quyÕt . Trong 5 n¨m qua ®· cã thªm kho¶ng 6,1 triÖu lao ®éng ®­îc thu hót vµo lµm viÖc ,b×nh qu©n mçi n¨m thu hót kho¶ng h¬n 1.2 triÖu lao ®éng . B­íc sang kÕ ho¹ch 2001- 2005 víi dù b¸o hµng n¨m tû lÖ lùc l­îng lao ®éng sÏ gia t¨ng ë møc 0.35% vµ ®Õn n¨m 2005 tæng lùc l­¬ng lao ®éng cña c¶ n­íc sÏ lµ 42689.9 ngµn ng­êi . Vµ sau 5 n¨m lùc l­îng lao ®éng sÏ t¨ng thªm 4046,8 ngµn ng­êi céng thªm sè lao ®éng ®ang thÊt nghiÖp cã ®Õn cuèi n¨m 2000 kho¶ng 800 ngµn ng­êi vµ sè ng­êi thiÕu viªc lµm lµ kho¶ng 1triÖu ng­êi th× sè thuéc lùc l­îng lao ®éng cã nhu cÇu viÖc lµm sÏ lªn tíi kho¶ng gÇn 20triÖu ng­êi . NÕu phÊn ®Êu mçi n¨m gi¶i quyÕt cho kho¶ng 1.4 triÖu ng­êi th× ®Õn cuèi n¨m 2005 sè lao ®éng cã nhu cÇu gi¶i quyÕt viÖc lµm cßn rÊt lín. Víi chñ tr­¬ng cña §¶ng : “Gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó ph¸t huy nh©n tè con ng­êi, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ , lµm lµnh m¹nh x· héi , ®¸p øng nguyÖn väng chÝnh ®¸ng vµ yªu cÇu bøc xóc cña nh©n d©n...” . §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× ngoµi c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ cßn ph¶i cÇn cã sù nç lùc tËp trung thèng nhÊt sù chØ ®¹o cña §¶ng ®èi víi c¸c cÊp ,c¸c ngµnh cïng toµn thÓ c¸c c¸ nh©n vµ céng ®ång ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra... 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ Ch­¬ng 1 ViÖc lµm vµ kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm Trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi 1. M«t sè kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ lao ®éng vµ viÖc lµm. 1.1 D©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ. Bao gåm toµn bé nh÷ng ng­êi tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn ®ang cã viÖc lµm hoÆc kh«ng cã viÖc lµm nh­ng cã nhu cÇu t×m viÖc lµm. Nh­ vËy v¬Ý kh¸i niªm trªn cã thÓ hiÓu d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ hay cßn gäi lµ lùc l­îng lao ®éng lµ mét bé phËn cña nguån lao ®éng nã bao gåm hai phÇn. Mét lµ nh÷ng ng­êi ®ñ 15tuæi trë lªn ®ang cã viÖc lµm trong c¸c lÜnh vùc ®êi sèng kinh tÕ x· héi , biÓu hiÖn cña viÖc lµm ®ã lµ t¹o ra ®­îc thu nhËp mµ ho¹t ®éng t¹o thu nhËp nµy kh«ng bÞ ph¸p luËt cÊm, ngoµi ra cßn c¶ nh÷ng ho¹t ®éng cu¶ bé phËn d©n sè kh«ng trùc tiÕp t¹o ra thu nhËp nh­ng l¹i trùc tiÕp gióp cho ng­êi th©n, gia ®×nh t¹o thu nhËp. Hai lµ nh÷ng ng­êi ®ang trong ®é tuæi lao ®éng kh«ng cã viÖc lµm nh­ng cã nhu cÇu t×m viÖc lµm vµ lu«n s½n sµng lµm viÖc (nh­ vËy ng­îc víi phÇn trªn th× bé phËn d©n sè nµy lµ nh÷ng ng­êi kh«ng t¹o ra ®­îc thu nhËp nh­ng lu«n t×m c¸ch ®Ó t¹o ra thu nhËp) . Ngoµi ra khi nghiªn cøu vÒ lao ®éng ta cßn th­êng sö dông kh¸i niÖm vÒ d©n sè ho¹t ®«ng kinh tÕ th­êng xuyªn trong 12 th¸ng qua: lµ nh÷ng ng­êi tõ ®ñ15 tuæi trë lªn cã tæng sè ngµy lµm viÖc vµ ngµy ngµy cã nhu cÇu lµm thªm lín h¬n hoÆc b»ng 183 ngµy , nÕu nhá h¬n 183 ngµy lµ d©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ th­êng xuyªn . 1.2. D©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ D©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ bao gåm toµn bé sè ng­êi tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn kh«ng thuéc bé phËn cã viÖc lµm vµ kh«ng cã viÖc lµm. Nh÷ng ng­êi nµy kh«ng ho¹t ®«ng kinh tÕ v× c¸c lÝ do: ®ang ®i häc , hiÖn ®ang lµm c«ng viÖc néi trî cho b¶n th©n gia ®×nh, .... Ngoµi ra tuú theo t×nh tr¹ng viÖc lµm, d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ ®­îc chia thµnh hai lo¹i: ng­êi cã viÖc lµm vµ ng­êi thÊt nghiÖp. 1.3. ViÖc lµm. §Ó hiÓu râ kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña viÖc lµm ta ph¶i liªn hÖ ®Õn ph¹m trï lao ®éng v× gi÷a chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Lao ®éng tr­íc hÕt lµ mét hµnh ®éng diÔn ra gi÷a con ng­êi víi giíi tù nhiªn, trong lao ®éng con ng­êi ®· vËn dông trÝ lùc vµ thÓ lùc cïng víi c«ng cô t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn t¹o ra s¶n phÈm phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t, ®êi sèng con ng­êi , lao ®éng lµ mét yÕu tè tÊt yÕu kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña con 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ ng­êi , nã lµ ho¹t ®éng rÊt cÇn thiÕt vµ g¾n chÆt víi lîi Ých cña con ng­êi. Con ng­êi kh«ng thÓ sèng khi kh«ng cã lao ®éng . Qu¸ tr×nh lao ®éng ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng, søc lao ®éng lµ n¨ng lùc cña con ng­êi nã bao gåm c¶ thÓ lùc vµ trÝ lùc , nã lµ yÕu tè tÝch cùc ®ãng vai trß trung t©m trong suèt qu¸ tr×nh lao ®éng , lµ yÕu tè khëi ®Çu, quyÕt ®Þnh trong qóa tr×nh s¶n xuÊt, s¶n phÈm hµng ho¸ cã thÓ ®­îc ra ®êi hay kh«ng th× nã ph¶i phô thuéc vµo qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng . B¶n th©n c¸ nh©n mçi con ng­êi trong nÒn s¶n xuÊt x· héi ®Òu chiÕm nh÷ng vÞ trÝ nhÊt ®Þnh, mçi vÞ trÝ mµ ng­êi lao ®éng chiÕm gi÷ trong hÖ thèng s¶n xuÊt x· héi víi t­ c¸ch lµ mét sù kÕt hîp cña c¸c yÕu tè kh¸c trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc gäi lµ chç lµm hay viÖc lµm. Nh­ vËy viÖc lµm lµ mét ph¹m trï tån t¹i kh¸ch quan trong nÒn s¶n xuÊt x· héi, phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn hiÖn cã cña nÒn s¶n xuÊt . Ng­êi lao ®éng ®­îc coi lµ cã viÖc lµm khi chiÕm gi÷ mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong hÖ thèng s¶n xuÊt cña x· héi .Nhê cã viÖc lµm mµ ng­êi lao ®éng míi thùc hiÖn ®­îc qu¸ tr×nh lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm cho x· héi ,cho b¶n th©n. Nh­ng víi kh¸i niÖm viÖc lµm nh­ trªn th× ch­a ®­îc coi lµ ®Çy ®ñ v× con ng­êi chØ cã thÓ tån t¹i trong gia ®×nh vµ x· héi, do ®ã viÖc lµm ®­îc hiÓu theo mét c¸ch hoµn chØnh ®ã lµ ngoµi phÇn ng­êi lao ®éng t¹o ra cho x· héi cßn ph¶i cã phÇn cho b¶n th©n vµ gia ®×nh nh­ng ®iÒu cèt yÕu lµ viÖc lµm ®ã ph¶i ®­îc x· héi thõa nhËn(®­îc ph¸p luËt thõa nhËn). Nh­ vËy mét ho¹t ®éng ®­îc coi lµ viÖc lµm khi cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: ®ã lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tiÒn c«ng, ®ã lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng thu lîi nhuËn cho b¶n th©n vµ gia ®×nh, ho¹t ®éng ®ã ph¶i ®­îc ph¸p luËt thõa nhËn. Tuú tõng c¸ch ph©n lo¹i mµ ta cã c¸c h×nh thøc viÖc lµm ë ®©y ta chØ tiÕp cËn hai h×nh thøc sau: + ViÖc lµm chÝnh: lµ c«ng viÖc mµ ng­êi thùc hiÖn giµnh nhiÒu thêi gian nhÊt hoÆc cã thu nhËp cao h¬n so víi c«ng viÖc kh¸c. + ViÖc lµm phô:lµ c«ng viÖc mµ ng­êi thùc hiÖn giµnh nhiÒu thêi gian nhÊt sau c«ng viÖc chÝnh. Víi viÖc nghiªn cøu ®Æc ®iÓm, kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i viÖc lµm gióp cho ta hiÓu râ h¬n vÒ viÖc lµm tõ ®ã ®­a ra nh÷ng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ mét c¸ch s©u h¬n nh»m x¸c ®Þnh ®­îc c¸c môc tiªu vµ gi¶i ph¸p trong viÖc lËp kÕ ho¹ch viÖc lµm. 2. KÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ 2.1 Néi dung cña kÕ ho¹ch viÖc lµm. KÕ ho¹ch viÖc lµm dùa trªn c¬ së c©n ®èi gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña nguån lùc lao ®éng trong nÒn kinh tÕ vµ ®©y còng ®­îc xem lµ c¬ së x©y dùng kÕ ho¹ch viÖc lµm, ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc coi lµ phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi hiÖn t¹i vµ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc sö dông ë nhiÒu quèc gia v× c¸c quèc gia ®Òu n»m trong t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu lao ®éng . Cô thÓ néi dung cña kÕ ho¹ch viÖc lµm bao gåm c¸c néi dung chÝnh sau: - ND1: X¸c ®Þnh nhu cÇu lao ®éng x· héi cÇn cã trong k× kÕ ho¹ch ,®©y chÝnh lµ nhu cÇu vÒ viÖc thu hót vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm trong c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu ®ã ®o l­êng b»ng sè vÞ trÝ, sè l­îng chç mµtõng ngµnh ,tõng lÜnh vùc cã thÓ ®¶m b¶o gi¶i quyÕt ®­îc cho ng­êi lao ®éng. Nhu cÇu lao ®éng nµy phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: + Quy m«, dung l­îng cña nÒn kinh tÕ ,khi nÒn kinh tÕ cã quy m«, dung l­îng lín th× sÏ t¹o ra ®­îc nhiÒu viÖc lµm, vµ ng­îc l¹i khi nÒn kinh tÕ cã quy m«, dung l­îng thÊp sÏ t¹o ra ®­îc Ýt viÖc lµm. + N¨ng suÊt lao ®éng, khi møc lao ®éng t¨ng, hiÖu suÊt sö dông lao ®éng cao th× nhu cÇu vÒ sö dông lao ®éng cã xu h­íng gi¶m. + Sù thay ®æi trong c¬ cÊu kinh tÕ, sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh, sù thay ®æi sè l­îng lao ®éng vµ yªu cÇu ®µo t¹o nghÒ còng lµm thay ®æi vÒ nhu cÇu lao sö dông lao ®éng. + Søc s¶n xuÊt cña ng­êi lao ®éng, tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cña ng­êi lao ®éng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ chÊt l­îng vµ còng ¶nh h­ëng ®Õn nhu cÇu sö dông lao ®éng. + Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, khi tr×nh ®é cña khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn sÏ lµm thay ®æi tÝnh chÊt s¶n xuÊt, thay ®æi c¬ cÊu lao ®éng vµ dÉn ®Õn thay ®æi nhu cÇu lao ®éng. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu sö dông lao ®éng trong k× kÕ ho¹ch: dùa vµo môc tiªu t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ ®· ®Æt ra trong k× kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu sö dông lao ®éng trong nÒn kinh tÕ. - ND2: X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng trong nÒn kinh tÕ. Kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng ®­îc hiÓu lµ tæng sè bé phËn d©n sè tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ cã thÓ cung cÊp cho nÒn kinh tÕ trong thêi k× kÕ ho¹ch ,kh¶ n¨ng nµy ®­îc ®o l­êng b»ng sè ng­êi lao ®éng sÏ tham gia vµo thÞ tr­êng lao ®éng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Tuú tõng ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i lao ®éng mµ ta cã thÓ chia thµnh c¸c nhãm sau: . Nh÷ng ng­êi ®Õn tuæi lao ®éng ®ang tham gia vµo thÞ tr­êng lao ®éng 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ . Nh÷ng ng­êi trong tuæi lao ®éng vÉn ch­a cã viÖc lµm vµ ®ang cã nhu cÇu t×m viÖc lµm. . Nh÷ng ng­êi qu¸ tuæi lao ®éng nh­ng vÉn cßn kh¶ n¨ng ®éng vµ còng cã nhu cÇu lµm viÖc. Kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: + Quy m« d©n sè, khi quy m« d©n sè t¨ng th× kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng t¨ng + C¬ cÊu d©n sè,c¬ cÊu d©n sè còng lµ yÕu tè t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng cung cung cÊp lao ®éng , tuú tõng lo¹i d©n sè ,d©n sè theo ®é tuæi theo giíi tÝnh mµ ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng. + Nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®é tuæi lao ®éng cña tõng quèc gia mµ còng ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng th«ng qua c¸c con sè thèng kª k× tr­íc. Nh×n chung c¸c quèc gia ®Òu cã sù mÊt c©n ®èi vÒ nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng nh­ng tuú tõng ®Æc ®iÓm cña mçi n­íc mµ cã cung- cÇu vÒ lao ®éng kh¸c nhau th­êng ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× cung lín h¬n cÇu, cßn ®èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn th× l¹i cã xu h­ínglµ cung nhá h¬n cÇu. §èi víi ViÖt nam lµ n­íc ®ang ph¸t triÓn céng víi c¬ cÊu d©n sè trÎ, v× vËy møc cung vÒ lao ®éng hµng n¨m lu«n lín h¬n møc cÇu vÒ lao ®éng, ®Æc tr­ng nµy ph¶n ¸nh nã võa lµ lîi thÕ vµ còng lµ khã kh¨n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ . - ND3: c©n ®èi nhu cÇu víi kh¶ n¨ng cung cÊp lao ®éng trong nÒn kinh tÕ , viÖc c©n ®èi nµy ph¶i dùa trªn ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i lao ®éng (bao gåm lao ®éng thµnh thÞ vµ lao ®éng n«ng th«n. §èi víi lao ®éng thµnh thÞ cÇn x¸c ®Þnh tû lÖ thÊt nghiÖp thùc tÕ (thÊt nghiÖp h÷u h×nh ). §èi víi lao ®éng n«ng th«n cÇn x¸c ®Þnh phÇn tr¨m sè thêi gian lao ®éng v× lao ®éng n«ng th«n lµ lo¹i lao ®éng theo mïa vô mµ ViÖt Nam lµ n­íc n«ng nghiÖp th× viÖc x¸c ®Þnh thêi gian lao ®éng thùc tÕ cña lao ®éng n«ng th«n lµ rÊt quan träng. C©n ®èi vÒ lao ®éng lµ mét trong nh÷ng c©n ®èi lín cña nÒn kinh tÕ, lµ mét c©n ®èi quan träng trong c¸c c©n ®èi cña hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn: c©n ®èi thu chi, c©n ®èi tÝch luü tiªu dïng…. C©n ®èi gi÷a nhu cÇu víi kh¶ n¨ng lµ mét kh©u quan träng cña kÕ ho¹ch viÖc lµm, tõ viÖc c©n ®èi nµy ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu cã thÓ ®¸p øng ®­îc bao nhiªu so víi kh¶ n¨ng cung cÊp tõ ®ã x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng d­ thõa hay thiÕu hôt trong tõng khu vùc thµnh thÞ hoÆc n«ng th«n. - ND4: Tõ viÖc c©n ®èi gi÷a nhu cÇu víi kh¶ n¨ng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc tØ lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p xö lÝ. Gi¶i ph¸p xö lÝ ë ®©y lµ tõng c¸ch thøc, b­íc ®i mang 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ tÝnh chñ quan cña con ng­êi nh»m thùc hiÖn vµ sö dông nguån lùc ®¹t môc tiªu mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. Trong kÕ ho¹ch viÖc lµm, gi¶i ph¸p lµ mét kh©u quan träng nhÊt ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu, kÕ ho¹ch ®Æt ra cã thùc hiÖn ®­îc hay kh«ng th× ®ßi hái gi¶i ph¸p nh­ thÕ nµo ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt phï hîp víi kh¶ n¨ng nguån lùc hiÖn cã. Mçi mét gi¶i ph¸p ®­îc ®­a ra vµ thùc hiÖn ®ßi hái ph¶i kh¾c phôc ®­îc nh÷ng h¹n chÕ vµ tËn dông ®­îc lîi thÕ, ®iÒu kiÖn kh¸ch quan cña nguån lùc. Víi kÕ ho¹ch viÖc lµm th× gi¶i ph¸p cã thÓ ®­îc x©y dùng trªn nhiÒu c¬ së thµnh c¸c nhãm gi¶i ph¸p: - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¹o viÖc lµm ë thµnh thÞ. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¹o viÖc lµm ë n«ng th«n. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc…. 2.2 Vai trß cña viÖc lµm vµ kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm. 2.2.1 Vai trß cña viÖc lµm ViÖc lµm cã vai trß quan träng trong ®êi sèng x· héi, nã kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi tõng c¸ nh©n vµ toµn bé nÒn kinh tÕ, lµ vÊn ®Ò cèt lâi vµ xuyªn suèt trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi kinh tÕ vµ x· héi, nã chi phèi toµn bé mäi ho¹t ®éng cña c¸ nh©n vµ x· héi. §èi víi tõng c¸ nh©n th× cã viÖc lµm ®i ®«i víi cã thu nhËp ®Ó nu«i sèng b¶n th©n m×nh, v× vËy nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ chi phèi toµn bé ®êi sèng cña c¸ nh©n. ViÖc lµm ngµy nay g¾n chÆt víi tr×nh ®é häc vÊn, tr×nh ®é tay nghÒ cña tõng c¸ nh©n, thùc tÕ cho thÊy nh÷ng ng­êi kh«ng cã viÖc lµm th­êng tËp trung vµo nh÷ng vïng nhÊt ®Þnh (vïng ®«ng d©n c­ khã kh¨n vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c¬ së h¹ tÇng,..), vµo nh÷ng nhãm ng­êi nhÊt ®Þnh (lao ®éng kh«ng cã tr×nh ®é tay nghÒ, tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp,..). ViÖc kh«ng cã viÖc lµm trong dµi h¹n cßn dÉn tíi mÊt c¬ héi trau dåi, n¾m b¾t vµ n©ng cao tr×nh ®é kÜ n¨ng nghÒ nghiÖp lµm hao mßn vµ mÊt ®i kiÕn thøc, tr×nh ®é vèn cã. §èi víi kinh tÕ th× lao ®éng lµ mét trong nh÷ng nguån lùc quan träng, lµ ®Çu vµo kh«ng thÓ thay thÕ ®èi víi mét sè ngµnh, v× vËy nã lµ nh©n tè t¹o nªn t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ thu nhËp quèc d©n, nÒn kinh tÕ lu«n ph¶i ®¶m b¶o t¹o cÇu vµ viÖc lµm cho tõng c¸ nh©n sÏ gióp cho viÖc duy tr× mèi quan hÖ hµi hoµ gi÷a viÖc lµm vµ kinh tÕ, tøc lµ lu«n b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ cã xu h­íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ng­îc l¹i nã còng duy tr× lîi Ých vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng cña ng­êi lao ®éng. §èi víi x· héi th× mçi mét c¸ nh©n, gia ®×nh lµ mét yÕu tè cÊu thµnh nªn x· héi, v× vËy viÖc lµm còng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn x· héi, mét mÆt nã t¸c ®éng tÝch cùc, mÆt kh¸c nã t¸c ®éng tiªu cùc. Khi mäi c¸ nh©n trong x· héi cã viÖc lµm th× x· héi ®ã ®­îc duy tr× vµ ph¸t triÓn do kh«ng cã m©u thuÉn néi sinh 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ trong x· héi , kh«ng t¹o ra c¸c tiªu cùc, tÖ n¹n trong x· héi, con ng­êi ®­îc dÇn hoµn thiÖn vÒ nh©n c¸ch vµ trÝ tuÖ…Ng­îc l¹i khi nÒn kinh tÕ kh«ng ®¶m b¶o ®¸p øng vÒ viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng cã thÓ dÉn ®Õn nhiÒu tiªu cùc trong ®êi sèng x· héi vµ ¶nh h­ëng xÊu ®Õn sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch con ng­êi. Con ng­êi cã nhu cÇu lao ®éng ngoµi viÖc ®¶m b¶o nhu cÇu ®êi sèng cßn ®¶m b¶o c¸c nhu cÇu vÒ ph¸t triÓn vµ tù hoµn thiÖn, v× vËy trong nhiÒu tr­êng hîp khi kh«ng cã viÖc lµm sÏ ¶nh h­ëng ®Õn lßng tù tin cña con ng­êi, sù xa l¸nh céng ®ång vµ lµ nguyªn nh©n cña c¸c tÖ n¹n x· héi. Ngoµi ra khi kh«ng cã vÖc lµm trong x· héi sÏ t¹o ra c¸c hè ng¨n c¸ch giµu nghÌo lµ nguyªn nh©n n¶y sinh ra c¸c m©u thuÉn vµ nã ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh chÝnh trÞ. Vai trß viÖc lµm ®èi víi tõng c¸ nh©n, kinh tÕ, x· héi lµ rÊt quan träng, v× vËy ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu viÖc lµm cña toµn x· héi ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch cô thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu nµy. 2.2.2 Vai trß cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm. Vai trß cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm còng ®­îc ®¸nh gi¸ trªn c¸c mÆt kinh tÕ vµ x· héi. Tr­íc hÕt kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ bé phËn quan träng trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi v× nã ®­a ra c¸c môc tiªu vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. KÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm còng gièng c¸c kÕ ho¹ch kh¸c lµ ®Òu ®­a ra nh÷ng tiªu chÝ, môc tiªu vµ hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch gi¶i ph¸p, mÆt kh¸c, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm kh¸c víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c ë chè kÕ ho¹ch ë ®©y võa ®¶m b¶o c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ võa ®¶m b¶o môc tiªu ph¸t triÓn x· héi. §èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ th× kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Æt ra c¸c môc tiªu ®Ó sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc lao ®éng nh»m thùc hiÖn môc tiªu t¨ng tr­ëng. Cã c¸c môc tiªu vµ hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p, chÝnh s¸ch sau: + Môc tiªu vÒ c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ. + Môc tiªu vÒ tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o. + Môc tiªu vÒ xuÊt khÈu lao ®éng ra n­íc ngoµi…. + C¸c chÝnh s¸ch vÒ khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo trong n­íc ,chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ,chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ n«ng th«n… + HÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn môc tiªu sö dông viÖc lµm cho t¨ng tr­ëng. §èi víi ph¸t triÓn x· héi kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Æt ra c¸c môc tiªu vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm nh­ng mang tÝnh x· héi ,môc tiªu viÖc lµm ë ®ay ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn trong mèi quan hÖ gi÷a viÖc lµm vµ x· héi : + Môc tiªu gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ , n©ng quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n…. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ + HÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vÒ t¹o viÖc lµm vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng … + C¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm ë ViÖt nam tr­íc khi ch­a chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ th× trong x· héi kh«ng cã n¹n thÊt nghiÖp do mäi ng­êi trong x· héi ®Òu ®­îc nhµ n­íc ph©n phèi viÖc lµm khi ®Õn tuæi lao ®éng, vÒ nguyªn t¾c lµ mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®ßi hái ®­îc lao ®éng vµ cã thu nhËp mµ kh«ng ph¶i t×m viÖc lµm, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ë ®©y lµ kÕ ho¹ch chØ tiªu ph¸p lÖnh, mäi môc tiªu ®· ®­îc Ên ®Þnh tõ tr­íc, v× vËy nã mang nÆng tÝnh chñ quan v× yÕu tè quan träng lµ thÞ tr­êng ®· bÞ bá qua.KiÓu ph©n phèi trªn cã nhiÒu ­u ®iÓm ®ã lµ mäi ng­êi ®­îc gi¶i quyÕt viÖc lµm nhanh chãng khi ®Õn tuæi lao ®éng, ng­êi lao ®éng ®Òu cã quyÒn b×nh ®¼ng nh­ nhau, nh­ng nã còng cã nhiÒu h¹n chÕ nh­: l¹m ph¸t t¨ng, ng­êi lao ®éng kh«ng ®­îc bè trÝ phï hîp víi kh¶ n¨ng …dÉn ®Õn søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ kÐm ®«i khi cßn cã kh¶ n¨ng dÉn ®Õn khñng ho¶ng. Tõ khi chuyÓn xang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kÕ ho¹ch kh«ng cßn mang nÆng tÝnh chñ quan nh­ tr­íc kia mµ ph¶i chÊp nhËn yÕu tè thÞ tr­êng vµ c¸c quy luËt thÞ tr­êng, trong thÞ tr­êng lu«n cã thÊt nghiÖp .Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt kinh tÕ ë tÇm vÜ m« th«ng qua c¸c c«ng cô ,kÕ ho¹ch viÖc lµm kh«ng v× thÕ mµ mÊt ®i vai trß quan träng cña m×nh , kÕ ho¹ch viÖc lµm trë nªn ngµy cµng linh ho¹t víi thÞ tr­êng vµ trë thµnh c«ng cô quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c c«ng cô qu¶n lÝ cña nhµ n­íc , th«ng qua kÕ ho¹ch viÖc lµm Nhµ n­íc thÓ hiÖn vai trß qu¶n lÝ,®iÒu tiÕt cña m×nh ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm trong nÒn kinh tÕ. Trong nh÷ng n¨m tiÕp theo khi mµ vÊn ®Ò viÖc lµm ngµy cµng trë thµnh vÊn ®Ò bøc xóc cña toµn x· héi th× kÕ ho¹ch viÖc lµm cµng trë nªn quan träng vµ rÊt cÇn thiÕt. 2.3. Mèi quan hÖ cña kÕ ho¹ch viÖc lµm víi hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi §èi víi hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× kÕ ho¹ch viÖc lµm cã mèi quan hÖ trùc tiÕp ,g¾n bã thóc ®Èy lÉn nhau .KÕ ho¹ch viÖc lµm tr­íc hÕt lµ mét bé phËn trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ,v× vËy nã cã nh÷ng môc tiªu chung víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c vµ còng cã nh÷ng môc tiªu riªng cña m×nh. §Ó thÓ hiÖn ®­îc mèi quan hÖ nµy,tr­íc vÒ mÆt kinh tÕ kÕ ho¹ch viÖc lµm ®­îc coi lµ kÕ ho¹ch nguån lùc (v× lao ®éng lµ yÕu tè nguån lùc cÊu thµnh nªn t¨ng tr­ëng) vµ kÕ ho¹ch nguån lùc nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu vÒ sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc lao ®éng trong nÒn kinh tÕ thùc hiÖn môc tiªu t¨ng tr­ëng . Trong tr­êng hîp nµy kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng ®­îc coi lµ môc tiªu mµ kÕ ho¹ch viÖc lµm vµ c¸c kÕ ho¹ch kh¸c ph¶i thùc hiÖn vµ chØ cã thùc hiÖn ®­îc môc tiªu t¨ng tr­ëng chØ khi thùc hiÖn ®­îc môc tiªu cña kÕ ho¹ch viÖc lµm vµ môc tiªu cña c¸c kÕ ho¹ch kh¸c. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ VÒ mÆt x· héi th× lÕ ho¹ch viÖc lµm ®­a ra c¸c môc tiªu ®Ó thùc hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò x· héi . KÕ ho¹ch viÖc lµm cã mèi quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c kÕ ho¹ch x· héi kh¸c nh­ kÕ ho¹ch d©n sè, kÕ ho¹ch gi¸o dôc… ,v× vËy trong tr­êng hîp nµy kÕ ho¹ch viÖc lµm cïng víi c¸c kÕ ho¹ch x· héi kh¸c l¹i lµ môc tiªu mµ kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng ph¶i thùc hiÖn. Bëi v× c¸c vÊn ®Ò x· héi cã ®­îc gi¶i quyÕt chØ khi dùa trªn tiÒn ®Ò c¬ b¶n lµ kinh tÕ. Ch­¬ng 2 T×nh h×nh thùc hiÖn viÖc lµm trong thêi kú 1996 - 2000 1. Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm trong thêi kú 1996-2000 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ 1.1. Chñ tr­¬ng vµ quan ®iÓm cña §¶ng trong kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖclµm thêi kú 1996- 2000 Thµnh tùu ®¹t ®­îc tõ kÕ ho¹ch 1991-1995 trªn c¸c mÆt kinh tÕ x· héi lµ c¬ së nÒn t¶ng cho b­íc ph¸t triÓn tiÕp theo, cho dï nÒn kinh tÕ ch­a tho¸t ra khái khñng ho¶ng, nh÷ng biÕn ®éng vÒ t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn môc tiªu viÖc lµm trong kÕ ho¹ch 1991-1995 cho thÊy sè viÖc lµm ®· ®­îc t¹o thªm xÊp xØ víi sè ng­êi míi bæ xung vµo lùc l­îng lao ®éng, bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh.TiÕp thu nh÷ng mÆt yÕu kÐm cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch 1991-1995 do §¶ng ta ®Ò ra tõ §¹i héi VII th× §¹i héi VIII ®· kh¼ng ®Þnh viÖc tiÕp tôc coi träng vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ ®· ®­a ra nh÷ng quan ®iÓm , ph­¬ng h­íng cô thÓ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm :”KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi c«ng d©n, mäi nhµ ®Çu t­ më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Mäi c«ng d©n ®­îc t­ do hµnh nghÒ, thuª m­ín c«ng nh©n theo ph¸p luËt . Ph¸t triÓn dÞch vô viÖc lµm. TiÕp tôc ph©n bè l¹i d©n c­ vµ lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ n­íc, t¨ng d©n c­ trªn nh÷ng ®Þa bµn cã tÝnh chiÕn l­îc vÒ kinh tÕ, an ninh quèc phßng. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. Gi¶m ®¸ng kÓ tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ t¨ng quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n…”. So víi §¹i héi VII th× §¹i héi VIII ®· cã nh÷ng quan ®iÓm míi ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm b»ng viÖc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, mäi nhµ ®Çu t­ vµ mäi c«ng d©n trong viÖc më mang vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ nh»m t¹o ra nhiÒu viÖc lµm tõ viÖc huy ®éng nguån lùc trong d©n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm. §· cã nh÷ng chñ tr­¬ng vÒ ph©n bè l¹i d©n c­ ,lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ n­íc, ®· chó träng quan t©m h¬n ®Õn viÖc më réng quan hÖ ®èi ngo¹i kinh tÕ nh»m ®Èy m¹nh viÖc xuÊt khÈu lao ®éng, tr­íc kia viÖc xuÊt khÈu lao ®éng chñ yÕu chØ xang thÞ tr­êng c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa, nh­ng tõ khi hÖ thèng nµy bÞ xôp ®æ ë c¸c n­íc §«ng ©u th× thÞ tr­êng cña chóng ta bÞ thu hÑp, v× vËy cã thÓ nãi ®ã lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n g¾n viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm víi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Víi quan ®iÓm tËp trung søc t¹o viÖc lµm §¶ng ta ®· cho r»ng vÊn ®Ò viÖc lµm ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt b»ng sù tËp trung nç lùc cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh tõ TW ®Õn ®Þa ph­¬ng, vµ vÊn ®Ò viÖc lµm ®­îc gi¶i quyÕt b»ng c¸ch huy ®éng ,tËp trung nguån néi lùc. 1.2. Môc tiªu cña kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm trong thêi kú 1996 - 2000. TiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi mµ kÕ ho¹ch 1991-1995 ®· ®¹t ®­îc th× kÕ ho¹ch 1996-2000 ®· ®­a ra mét sè môc tiªu vÒ viÖc lµm nh­ sau: . Mçi n¨m thu hót ®­îc tõ 1,3 – 1,4 triÖu lao ®éng cã chç lµm viÖc. . Gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ xuèng d­íi 5%. 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ . N©ng tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n lªn 75%. . T¨ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 22 – 25%. 2 . Thùc tr¹ng viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm thêi kú 1996-2000. + VÒ tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n. ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Tû lÖ thÊt nghiÖp 5.88 6.01 6.85 7.40 6.4 T/g sö dông lao 72.11 73.14 71.13 73.49 73.86 ®éng ë n«ng th«n (Sè liÖu thèng kª ®iÒu tra- n¨m 2000 cña tæng côc thèng kª) Nh­ vËy so víi n¨m 1996 th× xu h­íng thÊt nghiÖp t¨ng lªn so víi c¸c n¨m tiÕp theo b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 0.13%. Riªng n¨m 1999 th× tû lÖ thÊt nghiÖp ®· t¨ng cao lªn ®Õn 7.4%, giai ®o¹n nµy do vÉn cßn bÞ ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, khèi l­îng vèn ®Çu t­ vµo nÒn kinh tÕ bÞ gi¶m m¹nh , ®Æc biÖt lµ khèi l­îng vèn FDI tõ n­íc ngoµi vµ c¸c kho¶n cam kÕt viÖn trî cho ViÖt nam, ®Çu nh÷ng n¨m 2000 th× tû lÖ thÊt nghiÖp nµy l¹i cã xu h­íng gi¶i ®¸ng kÓ, tõ 7.4%(1999) xuèng cßn 6.4%(2000) nguyªn nh©n lµ do ViÖt nam kh«ng bÞ ¶nh h­ëng lín cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ nh­ c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc vµ n¨m 2000 ChÝnh phñ ®· cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®iÒu chØnh m¹nh mÏ cho nªn nÒn kinh tÕ l¹i ®­îc phôc håi vµ ph¸t triÓn, dù b¸o trong nh÷ng n¨m tiÕp theo víi ®µ t¨ng tr­ëng æn ®Þnh tû lÖ thÊt nghiÖp tiÕp tôc cã xu h­íng gi¶m. Tû lÖ thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n cã xu h­íng t¨ng æn ®Þnh tõ 72.11%(n¨m 1996) lªn 73.86%(n¨m 2000) b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 0.44%, duy chØ cã n¨m 1998 lµ bÞ gi¶m xuèng cßn 71.13% . Víi nh÷ng dÊu hiÖu trªn cho thÊy møc t¨ng lµ kh«ng æn ®Þnh , cã sù t¨ng gi¶m thÊt th­êng trong khi ®ã møc t¨ng chËm chØ giao ®éng ë møc 1% , kh«ng cã nh÷ng ®ét biÕn trong møc t¨ng hµng n¨m, ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh møc ®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, lao ®éng ë trong n«ng th«n cßn diÔn ra chËm, møc ®Çu t­ trong viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong n«ng th«n ch­a ®­îc quan t©m chó träng vµ ®¹t hiÖu qu¶ thÊp. §Ó thùc hiÖn môc tiªu t¨ng quü thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n ®Õn n¨m 2005 lµ kho¶ng 80-85% th× ®©y lµ viÖc lµm khã ®ßi hái §¶ng vµ Nhµ n­íc cÇn tËp trung chØ ®¹o viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n mét c¸ch m¹nh mÏ ®Çu t­ ®ång bé vµo c¸c ngµnh nghÒ,nhÊt lµ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®Æc biÖt lµ giao th«ng n«ng 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ th«n , tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc ®« thÞ ho¸ n«ng nghiÖp n«ng nh»m t¹o ra nh÷ng b­íc ®ét ph¸ trong thêi gian tíi th× míi cã thÓ ®¹t ®­îc môc tiªu ®· ®Ò ra.... + VÒ quy m« cña lùc l­îng lao ®éng: tiÕp tôc gia t¨ng víi tèc ®é cao . TÝnh ®Õn 1/7/2000 tæng sè lùc l­îng lao ®éng c¶ n­íc 38.643.089ng­êi so víi kÕt qu¶ t¹i thêi ®iÓm ®iÒu tra n¨m 1996 th× hµng n¨m møc t¨ng b×nh qu©n lµ 975.645ng­êi víi tèc ®é t¨ng 2.7%/n¨m, trong khi tèc ®é t¨ng d©n sè b×nh qu©n hµng n¨m lµ 1.15%/n¨m . N¨m 1996 tû lÖ l­îng lao ®éng chiÕm trong tæng d©n sè nãi chung chiÕm 0.48%vµ n¨m 2000 th× tû lÖ nµy chiÕm 0.5%, b×nh qu©n mçi n¨m tû lÖ nµy gia t¨ng 0.4%, Dù kiÕn giai ®o¹n 2001-2005 th× hµng n¨m gia t¨ng ë møc 0.35%, ®Õn n¨m 2005 tû lÖ lao ®éng chiÕm trong tæng d©n sè lµ 51.75% t­¬ng víi 42.689.900ng­êi. Nh­ vËy sau 5 n¨m lùc l­îng lao ®éng sÏ t¨ng 4.046.800ng­êi céng thªm sè lao ®éng thÊt nghiÖp cuèi n¨m 2000 chuyÓn xang kho¶ng 800.000 ng­êi vµ sè thiÕu viÖc lµm kho¶ng 1triÖu ng­êi th× sè thuéc lùc l­îng lao ®éng cã nhu cÇu vÒ viÖc lµm sÏ lªn tíi kho¶ng gÇn 20triÖu ng­êi . NÕu phÊn ®Êu mçi n¨m gi¶i quyÕt kho¶ng 1.4 triÖu lao déng th× sè lao ®éng ®Õn cuèi n¨m 2005 cã nhu cÇu viÖc lµm cßn rÊt lín vµ môc tiªu gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp xuèng d­íi 5% lµ khã thùc hiÖn . V× vËy trong nh÷ng n¨m tiÕp theo ChÝnh phñ cÇn ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c vÊn ®Ò vÒ d©n sè, lao ®éng, viÖc lµm...,nh»m gi¶m møc cung vÒ lao ®éng vµ c¸c søc Ðp ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm. + Møc cÇu vÒ lao ®éng trong thêi gian qua: (§¬nvÞ:ngh×n ng­êi) C¸c tiªu chÝ 1996 1997 1998 1999 2000 T æng sè 33.978 34.352 34.801 35.679 36.205 T rong ®ã Theo nhãm ngµnh. N«ng –L©m- Ng­ nghiÖp 23.431 22.589 23.018 22.861 22.670 C«ng nghiÖp – X©y dùng 3.698 4.170 4.049 4.435 4.744 DÞch vô 6.849 7.593 7.734 8.382 8.791 (Theo sè liÖu ®iÒu tra 2000 – Bé lao ®éng th­¬ng binh -x· héi) 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ Theo c¸c sè liÖu trong biÓu trªn chóng ta thÊy sè ng­êi cã viÖc lµm th­êng xuyªn t¨ng liªn tôc trong thêi kú 1996-2000, mçi n¨m t¨ng trung b×nh gÇn 740 ngh×n ng­êi trong ®ã n¨m t¨ng nhiÒu nhÊt lµ n¨m 2000 so víi n¨m 1999 lµ 347 ngh×n ng­êi. Xu h­íng thay ®æi trªn phÇn nµo ®­îc ph¶n ¸nh qua sù thay ®æi c¬ cÊu viÖc lµm • Víi lao ®éng trong n«ng –l©m –ng­ nghiÖp trong thêi kú nµy kh«ng thay ®æi nhiÒu cã xu h­íng gi¶m Ýt nh­ng kh«ng ®Òu, tõ 23431ngh×n ng­êi (n¨m 1996) gi¶m xuèng cßn 22670 (n¨m 2000), b×nh qu©n hµng n¨m gi¶m 190 ngh×n ng­êi • Víi lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp – x©y dùng ®· cã nh÷ng xu h­íng thay ®æi tÝch cùc sè viÖc lµm ®· t¨ng liªn tôc tõ 3698 ngh×n ng­êi (n¨m 1996) lªn 4744 ngh×n ng­êi (n¨m 2000), b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 264 ngh×n ng­êi . • §èi víi lao ®éng trong ngµnh dÞch vô còng ®· cã nh÷ng xu h­íng t¨ng tÝch cùc nh­ ngµnh c«ng nghiÖp sè lao ®éng trong ngµnh ngµy cµng gia t¨ng, tõ 6849 ngh×n ng­êi (n¨m1996) lªn ®Õn 8791 ngh×n ng­êi (n¨m2000), trung b×nh mçi n¨m kho¶ng 486 ngh×n ng­êi. Nh×n chung trong thêi kú 1996- 2000 nhu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña ®Êt n­íc ®· cã nh÷ng dÊu hiÖu biÕn chuyÓn tÝch cùc, nhu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c ngµnh ®Òu ®­îc thay ®æi theo xu h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®· ®Æt ra lµ t¨ng tû träng lao ®éng trong c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m tû träng lao ®éng trong n«ng nghiÖp ,víi møc thay ®æi tõ 33798 ngh×n lao ®éng (n¨m1996) lªn 36205 ngh×n lao ®éng, hµng n¨m nhu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c ngµnh ®· t¹o ra kho¶ng 557 ngh×n chç lµm viÖc, nh­ng xÐt mét c¸ch tæng qu¸t vÒ nhu cÇu lao ®éng trong thêi gian qua ë n­íc ta vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, viÖc nhu cÇu trong c¸c ngµnh ®Òu t¨ng nh­ng møc t¨ng l¹i kh«ng æn ®Þnhcô thÓ trong giai ®o¹n 1997- 1998, víi ngµnh n«ng nghiÖp sù t¨ng gi¶m thÓ hiÖn ë chç 22589ngh×n ng­êi (n¨m 1997) lªn 23018 ngh×n ng­êi (n¨m 1998), víi ngµnh c«ng nghiÖp th× nhu cÇu ®ã l¹i gi¶m tõ 4170 (n¨m 1997) xuèng 4049 (n¨m 1998), ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh c¬ cÊu, tr×nh ®é kinh tÕ ®Êt n­íc ta vÉn cßn mang nÆng tÝnh chÊt n«ng nghiÖp , c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô vÉn ch­a ®ñ lín ®Ó cã thÓ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, søc c¹nh tranh nÒn kinh tÕ cßn yÕu cho nªn dÔ bÞ ¶nh h­ëng, t¸c ®éng xÊu khi cã khñng ho¶ng kinh tÕ diÔn ra trong khu vùc, nh­ trong cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc diÔn ra trong giai ®o¹n 1997- 1998 ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn nhu cÇu lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña ®Êt n­íc, trong nh÷ng n¨m tiÕp theo dù b¸o kinh tÕ ®Êt n­íc sÏ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ kh«ng cã nh÷ng biÕn ®éng lín, ®ã sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ta tiÕp tôc chuyÓn dÞch c¬ 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng hîp lÝ ,t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ trong giai ®o¹n héi nhËp. + VÒ c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh: N¨m 1996 N¨m1999 ChØ tiªu Sè ng­êi Tû lÖ Sè ng­êi T û lÖ (ngµn ng­êi) (%) (%) (ngµnng­êi) N«ng-l©m-ng­ 24366.7 69.8 22725.6 63.6 C«ng nghiÖp 3682.1 12.45 4450.2 12.45 DÞch vô 6858.8 19.65 855.3 22.93 V Ò c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c ngµnh cã xu h­íng sau : . Víi lao ®éng n«ng nghiÖp cã møc gi¶m tõ 2366.7 ngh×n ng­êi (n¨m 1996) xuèng 22725.6 ngh×n ng­êi (n¨m 1999) nh­ vËy trong 4 n¨m ®· gØam ®­îc 1641.1 ngh×n ng­êi t­¬ng ®­¬ng víi møc gi¶m lµ 6.2% tõ 69.8% xuèng 63.6% . . Víi lao ®éng trong c«ng nghiÖp ®· cã xu h­íng t¨ng tõ 3682.1 ngh×n ng­êi (n¨m1996) lªn 4450.2 ngh×n ng­êi (n¨m 1999) vµ trong 4n¨m ®· t¨ng 768.1 ngh×n ng­êi vµ møc t¨ng vÒ tû lÖ % l¹i kh«ng cã sù thay ®æi v× tèc ®é t¨ng tr­ëng lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp chØ t­¬ng ®­¬ng víi tèc ®é t»ng tr­ëng lùc l­îng lao ®éng. . Víi lao ®éng trong ngµnh dÞch vô trong 4 n¨m qua ®· t¨ng kho¶ng 1696.5 ngh×n ng­êi tõ 6858.8 ngh×n ng­êi (n¨m1996 ) lªn 8555.3 ngh×n ng­êi trong n¨m 1999 t­¬ng ®­¬ng víi møc t¨ng lµ 3.28% tõ 19.65% lªn 22.93% . Trong kÕ ho¹ch 1996- 2000 nãi chung vÒ c¬ cÊu lao ®éng ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ, lao ®éng trong n«ng nghiÖp cã xu h­íng gi¶m m¹nh, lao ®éng trong khu vùc c«ng nghiÖp cã xu h­íng t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng kh«ng cao , ®èi víi ngµnh dÞch vô lao ®éng l¹i cã xu h­íng t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp . Tuy trong thêi kú kÕ ho¹ch 1996-2000 do nÒn kinh tÕ bÞ ¶nh h­ëng cña khñng ho¶ng cho nªn mét sè môc tiªu ®Æt ra ®· kh«ng ®¹t ®­îc , trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng víi ®µ t¨ng tr­ëng æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ ®· ®­îc lÊy l¹i tõ n¨m 2000 th× c¬ cÊu lao ®éng cña ®Êt n­íc vÉn tiÕp tôc ®­îc chuyÓn dÞch m¹nh mÏ, dù b¸o trong nh÷ng n¨m tíi ®èi víi lao ®éng trong n«ng nghiÖp do ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc quan t©m b»ng c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn vÒ kh«i phôc lµng nghÒ, ngµnh nghÒ, ph¸t triÓn trang tr¹i...trong n«ng th«n, th× bé phËn nµy sÏ gi¶m m¹nh vµ chuyÓn dÇn xang c¸c ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp ë n«ng th«n, do ®ã c¬ cÊu cña lao ®éng trong n«ng nghiÖp sÏ cã kh¶ n¨ng ®­îc gi¶m xuèng cßn 56 – 57% trong môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra ®Õn n¨m 2005. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ §èi víi lao ®éng trong c«ng nghiÖp th× xu h­ínglao ®éng ë khu vùc nµy còng sÏ t¨ng, víi nh÷ng ph­¬ng ¸n, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp míi, c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ,khu chÕ xuÊt vµ c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn khu vùc t­ nh©n, khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th× tèc ®é t¨ng tr­ëng lao ®éng trong c«ng nghiÖp sÏ cã xu hø¬ng t¨ng cao vµ c¬ cÊu lao ®éng sÏ ®­îc chuyÓn dÞch mét c¸ch m¹nh mÏ, ®Ó ®¹t môc tiªu c¬ cÊu lao ®éng trong c«ng nghiÖp tõ 20 –21% vµo n¨m 2005, ®ßi hái ph¶i tiÕp tôc quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, mét mÆt võa quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh mµ ta cã thÓ sö dông ®­îc c¸c lîi thÕ vÒ lao ®éng, mét mÆt cÇn quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh cã hµm l­îng khoa häc kÜ thuËt cao ®Ó thóc ®Èy l«i kÐo c¸c ngµnh kh¸c, trong thêi gian tíi khi ®Êt n­íc tham gia qóa tr×nh héi nhËp kinh tÕ trong khu vùc ®©y nã còng võa lµ c¬ héi võa lµ khã kh¨n ®èi víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, v× vËy ®ßi hái c¸c ngµnh cÇn cã nh÷ng chiÕn l­îc vµ b­íc ®i hîp lÝ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña c¸c n­íc trong khu vùc . §èi víi lao ®éng trong ngµnh dÞch vô, trong nh÷ng n¨m qua do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña ngµnh víi tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n kho¶ng 6.2%/n¨m, tuy lµ ngµnh cã tõ l©u nh­ng l¹i míi ®­îc quan t©m ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï vËy hµng n¨m ngµnh ®· gi¶i quyÕt ®­îc sè l­îng lín lao ®éng ,ho¹t ®éng dÞch vô ë n­íc ta trong thêi gian qua chñ yÕu lµ ho¹t ®éng du lÞch ,kh¸ch s¹n ,nhµ hµng...., v× vËy ch­a ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng cña ngµnh , trong thêi gian tíi ®­îc dù b¸o lµ rÊt kh¶ quan trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµ sù æn ®Þnh vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ ®èi víi ®Êt n­íc ta, ngµnh sÏ cã c¬ héi ®Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu ®Õn n¨m 2005 tû träng lao ®éng trong ngµnh dÞch vô sÏ lµ 22- 23% th× ngµnh cÇn ph¶i tËn dông nh÷ng c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn b»ng c¸ch ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc du lÞch ,vËn t¶i, ®Çu t­ x©y dùng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ,nh»m tËn dông nh÷ng lîi thÕ vÒ c¸c h×nh thøc dÞch vô mµ chóng ta ®ang cã. +Tû lÖ lùc l­îng lao ®éng qua ®µo t¹o T ¨ng gi¶m b×nh qu©n hµng n¨m ChØ tiªu 1996 2000 TuyÖt ®èi T­¬ng ®èi (ng­êi) (%) Lao ®éng kh«ng cã 30.636.419 32.650.666 503.562 1.6 tr×nh ®é §µo t¹o s¬ 1.955.440 2.618.746 165.835 7.58 cÊp/häcnghÒ T rung häc chuyªn 1.342.515 1.870.136 131.905 8.64 nghiÖp Cao ®¼ng /®¹i häc 806.171 1.503.541 174.313 16.86 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ . Víi lao ®éng kh«ng cã tr×nh ®é trong b¶ng thèng kª ta thÊy chiÕm ®Õn 88.2% tæng sè lao ®éng cña c¶ n­íc ,víi quy m« hµng n¨m t¨ng 1,6% , nh­ vËy tû lÖ lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o hµng n¨m ë n­íc ta t­¬ng ®èi cao vµ tèc ®é t¨ng lao ®éng ë nhãm nµy rÊt lín ,sè lao ®éng kh«ng cã tr×nh ®é nµy th­êng tËp trung ë c¸c vïng n«ng th«n ,vïng sau vïng xa , n¬i mµ kh«ng cã ®iÒu kiÖn vÒ gi¸o dôc ,nÕu so s¸nh vÒ tû lÖ gia t¨ng hµng n¨m mÆc dï tû lÖ nµy thÊp nhÊt song do quy m« cña nhãm ng­êi nµy lín cho nªn sè l­îng lao ®éng hµng n¨m kh«ng cã nghÒ lín, v× vËy cã thÓ nãi hµng n¨m sè l­îng lao ®éng míi b­íc vµo tuæi lao ®éng mµ ch­a ®­îc ®µo t¹o nghÒ lµ rÊt lín, ®©y chÝnh lµ søc Ðp rÊt lín trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm . Víi lao ®éng ®· qua ®µo taä s¬ cÊp hoÆc häc nghÒ th× tû lÖ nµy ngµy cµng gia t¨ng, víi sè l­îng b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng kho¶ng 165.835 ng­êi, t­¬ng ®­¬ng víi tû lÖ gia t¨ng lµ 7.58%/n¨m . . Víi lao ®éng ®­îc ®µo t¹o ë bËc trung häc chuyªn nghiÖp, hµng n¨m sè lao ®éng ë bËc nµy t¨ng kho¶ng 131.905ngh×n ng­êi víi tû lÖ gia t¨ng kho¶ng 8.64% . . Víi lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®¼ng, ®¹i häc trong nh÷ng n¨m võa qua lao ®éng ë bËc nµy cã sù c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, hµng n¨m cã kho¶ng 174.313 ngh×n ng­êi ®­îc ®µo t¹o, vãi tû lÖ t­¬ng ®èi cao lµ 16.86%/n¨m .Nh­ vËy trong nh÷ng n¨m võa qua lao ®éng ®­îc ®µo t¹o ë bËc cao ®¼ng, ®¹i häc so víi c¸c bËc kh¸c th× cã møc t¨ng cao nhÊt, ®©y lµ nh÷ng dÊu hiÖu cho thÊy, ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt ngµy cµng ®­îc t¨ng c­êng ®¸p øng cho nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Nh×n chung tû lÖ lao ®éng trong thêi kú 1996-2000 ®· cã nh÷ng sù thay ®æi ®¸ng kÓ, mÆc dï tû lÖ gia t¨ng lao ®éng hµng n¨m trong ®é tuæi lao ®éng cßn cao, nh­ng tû lÖ gia t¨ng lao ®éng ë c¸c bËc ®Òu ®­îc thay ®æi vµ ngµy cµng t¨ng cao h¬n, ®Æc biÖt lµ lao ®éng ë bËc cao ®¼ng vµ ®¹i häc, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu mµ chóng ta ®· ®¹t ®­îc th× vÉn cßn mét sè nh÷ng mÆt h¹n chÕ ®ã lµ,nÕu so s¸nh víi môc tiªu cña kÕ ho¹ch 1996- 2000 lµ n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 22-25% vµo n¨m 2000, nh­ng chØ míi ®¹t ®­îc kho¶ng 18.35% lao ®éng ®­îc ®µo t¹o trong tæng sè lao ®éng cña toµn bé nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt sù ph©n bè ®· qua ®µo t¹o tõ s¬ cÊp , häc nghÒ trë lªn còng nh­ c«ng nh©n kÜ thuËt ®Òu tËp trung ë c¸c khu vùc thµnh thÞ , vµ c¸c khu ®« thÞ träng ®iÓm lµm cho søc Ðp vÒ lao ®éng vµ viÖc lµm ë c¸c khu vùc nµy ngµy cµng bøc xóc. Lùc l­îng lao ®éng ë n«ng th«n tuy chiÕm ®Õn 77.44% nh­ng lao ®éng ®· ®­îc ®µo t¹o tõ s¬ cÊp, häc nghÒ trë lªn chØ chiÕm 42.26% trong tæng sè lao ®éng ®· qua ®µo t¹o cña c¶ n­íc , ®©y lµ vÊn ®Ò cßn nhiÒu bÊt cËp ®èi víi viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ n«ng th«n trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, viÖc bæ xung triÓn khai m¹ng l­íi ®éi ngò lao ®éng ,c¸n bé khoa häc kÜ thuËt ®Õn tÊt c¶ c¸c vïng n«ng th«n sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Bªn c¹nh ®ã cÊu tróc ®µo t¹o vÒ lao ®éng cña ®Êt n­íc vÉn cßn bÊt hîp lÝ , n¨m 1996 cÊu tróc ®µo t¹o lµ 1-1.7-2.4 tøc lµ cø cã 1 lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®¼ng , ®¹i häc th× cÇn cã 1.7 lao ®éng cã tr×nh ®é trung häc vµ 2.4 lao ®éng d· qua ®µo t¹o nghÒ,®Õn n¨m 2000 cÊu tróc nµy lµ 1 –1.2 –1.7 trong khi ®ã môc tiªu cña nghÞ quyÕt Trung ­¬ng ®Ò ra lµ 1 – 4 -10 , nh­ vËy so víi môc tiªu ®· ®Ò ra th× viÖc thùc hiÖn vÉn ch­a ®¹t ®­îc môc tiªu vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn cßn rÊt khiªm tèn , ®iÒu ®ã cho thÊy cßn rÊt nhiÒu bÊt hîp lÝ trong c¬ cÊu ®µo t¹o vÒ lao ®éng cña ®Êt n­íc , chÝnh sù bÊt hîp lÝ ®ã ®· g©y nªn sù l·ng phÝ vÒ nguån lùc vµ nguån lùc nµy ®· kh«ng ®­îc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶, nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trªn cã thÓ b¾t nguån tõ viÖc ng­êi lao ®éng ch­a ý thøc râ ®­îc vai trß quan träng cña viÖc ®µo t¹o nghÒ, bªn c¹nh ®ã cßn ph¶i kÓ ®Õn sù yÕu kÐm cña c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ vµ sù thÓ hiÖn vai trß qu¶n lÝ cña Nhµ n­íc ®èi víi vÊn ®Ò ®µo t¹o nghÒ cho ng­êi lao ®éng b»ng c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch ch­a thùc sù ph¸t huy vµ coi träng trong vÊn ®Ò nµy. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu vÒ tû lÖ lao ®éng trong nh÷ng n¨m tiÕp theo lµ n©ng tû lÖ lao ®éng cña c¶ n­íc ®· qua ®µo t¹o lªn 30%, th× sè ng­êi cã tr×nh ®é s¬ cÊp, häc nghÒ Ýt nhÊt lµ 8 triÖu 538 ngh×n ng­êi, trung häc chuyªn nghiÖp Ýt nhÊt lµ 3 triÖu 415 ngh×n ng­êi vµ tû lÖ lao ®éng qua ®¹i häc, cao ®¼ng trë lªn ph¶i cã 854 ngh×n ng­êi. Nh­ vËy hµng n¨m sè l­îng lao ®éng ®­îc ®µo t¹o nghÒ ph¶i t¨ng thªm kho¶ng 1184 ngh×n ng­êi víi tèc ®é t¨ng lµ 26.7%, sè lao ®éng tèt nghiÖp trung häc chuyªn nghiÖp hµng n¨m cÇn ph¶i t¨ng thªm kho¶ng 854 ngh×n ng­¬× vµ sè l­îng tèt nghiÖp cao ®¼ng ,®¹i häc trë lªn cÇn bæ xung kho¶ng 214 ngh×n ng­êi th× ®©y lµ nhiÖm vô kh«ng nhá vµ rÊt khã kh¨n ®ßi hái ph¶i cã sù cè g¾ng cña mçi c¸ nh©n cÇn ph¶i nhËn thøc ®­îc vai trß quan träng cña viÖc häc nghÒ, ®µo t¹o nghÒ, cã sù nç lùc cña c¸c cÊp c¸c ngµnh tõ Trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng ,ph¶i coi ®ã lµ nhiÖm vô quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ, c¸c ngµnh, c¸c cÊp cÇn thÊy râ vai trß, tr¸ch nhiÖm trong vÊn ®Ò nµy,®Æc biÖt trong thêi gian tíi Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, ®éng viªn, hç trî ®èi víi tõng ng­êi lao ®éng, ®èi víi c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ vµ n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o nghÒ, ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u tiªn, khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ qua t©m vµo lÜnh vùc nµy ....Cã nh­ thÕ th× míi cã thÓ ®¹t ®­îc môc tiªu ®· ®Ò ra. 2.2. Nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i . . KÕ ho¹ch 1996 – 2000 ®· ®Æt ra nhiÒu môc tiªu vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm,§¶ng vµ Nhµ n­íc ®· cã nh÷ng nç lùc rÊt lín trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm: nh­ ®Çu t­ ph¸t triÓn, më réng s¶n xuÊt dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ... tõ ®ã ®· t¹o c¬ héi b×nh ®¼ng cho mäi ng­êi trong viÖc t¹o viÖc lµm vµ t×m kiÕm viÖc lµm, 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ tuy nhiªn tû lÖ thÊt nghiÖp l¹i ®ang cã xu h­íng gia t¨ng ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n víi môc tiªu ®Æt ra trong kÕ ho¹ch 1996 – 2000 lµ gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp xuèng d­íi 5% lµ ch­a thùc hiÖn ®­îc trong khi tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vÉn ë møc 6.44% (n¨m 2000) ,®èi víi khu vùc n«ng th«n môc tiªu ®Æt ra trong kÕ ho¹ch lµ n©ng tû lÖ quü thêi gian sö dông lao ®éng ë n«ng th«n lªn 75% vµo n¨m 2000, th× míi chØ thùc hiÖn ®­îc lµ 73.86% trong n¨m 2000. Nguyªn nh©n kh«ng thùc hiÖn ®­îc c¸c chØ tiªu trªn cã thÓ b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n, tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ viÖc gia t¨ng tèc ®é lùc l­îng lao ®éng nhanh h¬n tèc ®é gia t¨ng vÒ viÖc lµm, hµng n¨m tèc ®é t¨ng lao ®éng kho¶ng 0.4% trong khi ®ã tèc ®é t¨ng viÖc lµm chØ lµ 0.15%, hµng n¨m nhu cÇu viÖc lµm cÇn gi¶i quyÕt tõ 1.3 – 1.4 triÖu lao ®éng trong khi chØ ®¸p øng kho¶ng h¬n 1 triÖu ng­êi, v× vËy ®· g©y nªn t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp dÆc biÖt lµ ë thµnh thÞ, nguyªn nh©n thø hai cã thÓ kÓ ®Õn ®ã lµ viÖc kh«ng ®¸p øng ®­îc vÒ nhu cÇu lao ®éng cã tr×nh ®é lµnh nghÒ cho nÒn kinh tÕ, theo thèng kª cho thÊy tû lÖ thÊt nghiÖp th­êng tËp trung vµo bé phËn lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o, nguyªn nh©n thø ba ®ã lµ viÖc ch­a cã sù chØ ®¹o thèng nhÊt ®èi víi c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc cã quan t©m, c¸c ngµnh c¸c cÊp ch­a thùc sù coi träng viÖc gi¶i quyÕt lao ®éng vµ coi ®ã lµ vÊn ®Ò mµ Nhµ n­íc ph¶i gi¶i quyÕt, bªn c¹nh ®ã ng­êi lao ®éng ch­a thÊy râ ®­îc vai trß quan träng cña viÖc häc nghÒ vµ ®µo t¹o nghÒ, nguyªn nh©n thø n¨m ®ã lµ viÖc tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cßn yÕu, mét nguyªn nh©n n÷a ®ã lµ c¸c hÖ thèng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc nhiÒu khi kh«ng ph¸t huy ®­îc t¸c dông do trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. . C¬ cÊu vÒ lao ®éng mÆc dï ®· cã sù thay ®æi trong kÕ ho¹ch 1996 – 2000, nh­ng vÉn cßn tá ra bÊt hîp lÝ, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ, sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu lao ®éng rÊt chËm trong khi c¬ cÊu kinh tÕ thay ®æi t­¬ng ®èi râ nÐt. Nh÷ng n¨m qua tû träng n«ng nghiÖp gi¶m, tû träng c«ng nghiÖp t¨ng nh­ng tû träng dÞch vô trong tæng s¶n l­îng hÇu nh­ kh«ng thay ®æi ,n¨m 1996 n«ng nghiÖp chiÕm 27.8%, c«ng nghiÖp – x©y dùng chiÕm 29.7% vµ dÞch vô lµ 42.5% trong khi ®ã c¬ cÊu vÒ lao ®éng lµ n«ng nghiÖp 69%, lao ®éng c«ng nghiÖp 10.9% vµ lao ®éng dÞch vô lµ 20.1%, ®Õn n¨m 2000 s¶n l­îng n«ng nghiÖp chiÕm 24.5%, s¶n l­îng c«ng nghiÖp – x©y dùng chiÕm 36.7%vµ s¶n l­îng dÞch vô lµ 38.8% th× lao ®éng trong n«ng nghiÖp lµ 62.6%, lao ®éng trong c«ng nghiÖp lµ 13.1%, lao ®éng dÞch vô lµ 24.3%. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh tèc ®é t¨ng tr­ëng vÒ s¶n l­îng vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng lao ®éng trong c¸c khu vùc rÊt kh¸c biÖt. Nguyªn nh©n do c¬ cÊu ®Çu t­ ph¸t triÓn nguån lao ®éng vµ ®Çu t­ chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh ch­a hîp lÝ, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña nÒn kinh tÕ vÉn cßn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ph¸t triÓn kinh tÕ céng vµo ®ã lµ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh trong khu vùc. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. _______________________________________________________________________________________ .ViÖc ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng trong thêi gian qua vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, nÕu so víi kÕ ho¹ch 1996 – 2000 lµ n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o lªn 22- 25% vµo n¨m 2000, nh­ng chØ míi ®¹t ®­îc 18.35%. §Æc biÖt sù ph©n bè lùc l­îng ®· qua ®µo t¹o tõ s¬ cÊp/häc nghÒ trë còng nh­ tõ c«ng nh©n kÜ thuËt cã b»ng trë lªn ®Òu tËp trung ë khu vùc thµnh thÞ vµ c¸c khu ®« thÞ träng ®iÓm. Lùc l­îng lao ®éng ë n«ng th«n tuy chiÕm 77.44% nh­ng lao ®éng ®· qua ®µo t¹o tõ s¬ cÊp häc nghÒ trë lªn chØ chiÕm 42.26% trong tæng sè lao ®éng ®· qua ®µo t¹o cña c¶ n­íc. Bªn c¹nh ®ã cÊu tróc ®µo t¹o vÉn cßn bÊt hîp lÝ kÕ ho¹ch 1996- 2000 cÊu tróc ®µo t¹o lµ 1- 1.7- 2.4, trong khi ®ã cÊu tróc ®µo t¹o ®· thùc hiÖn lµ 1-1.2-1.7. Nguyªn nh©n cña h¹n chÕ trªn cã thÕ b¾t nguån tõ viÖc ng­êi lao ®éng ch­a nhËn thøc râ ®­îc vai trß cña viÖc ®µo t¹o nghÒ, ngoµi ra cßn ph¶i kÓ ®Õn sù yÕu kÐm cña c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ vµ vai trß qu¶n lÝ cña nhµ n­íc trong viÖc x©y dùng, thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ch­¬ng tr×nh vÒ ®µo t¹o nghÒ vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm ch­a thËt ®óngvµ triÖt ®Ó. . Gi¶i quyÕt viÖc lµm ®ßi hái khÈn tr­¬ng nh­ng tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lÝ ®iÒu hµnh cña chóng ta vÉn cßn béc lé nhiÒu khuyÕt ®iÓm , ch­a theo kÞp c¬ chÕ qu¶n lÝ míi, bé m¸y qu¶n lÝ cßn cång kÒnh,mèi quan hÖ gi÷a c¸c ngµnh chøc n¨ng ch­a gãp phÇn tÝch cùc, ch­a t¹o ra ®­îc sù ®ång bé khi cïng nhau gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò. HÖ thèng c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn ch­a ®¸p øng ®ñ nhu cÇu ®µo t¹o, hµng n¨m mäi ho¹t ®éng ®Òu ch«ng chê tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp, céng vµo ®ã viÖc x· héi ho¸ gi¸o dôc trong lÜnh vùc nµy cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, v× vËy viÖc thùc hiÖn c¸c chØ tiªu Nhµ n­íc giao n»m trong ph¹m vi bã hÑp kh«ng ®¹t kÕt qu¶. . Mét sè v¨n b¶n ph¸p quy vÒ qu¶n lÝ lao ®éng vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn ch­a ®­îc ban hµnh kÞp thêi dÉn ®Õn c¸c tiªu cùc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, trong thêi gian võa qua viÖc ho¹t ®éng lén xén cña c¸c trung t©m t­ vÊn vÒ viÖc lµm vµ c¸c trung t©m dÞch vô viÖc lµm do kh«ng cã sù ®iÒu hµnh cña c¸c c¬ quan qu¶n lÝ ®· g©y nªn nh÷ng tiªu cùc ¶nh h­ëng x©ó ®Õn thÞ tr­êng lao ®éng… HÖ thèng th«ng tin thÞ tr­êng lao ®éng ch­a ®Çy ®ñ, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®Ò ra 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2