Tham khảo “Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Trãi, Kon Tum” để bổ sung kiến thức, nâng cao tư duy và rèn luyện kỹ năng giải đề chuẩn bị thật tốt cho kì thi học kì sắp tới các em nhé! Chúc các em ôn tập kiểm tra đạt kết quả cao!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Trãi, Kon Tum
- TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRÃI ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
TỔ: NGỮ VĂN Môn: Ngữ văn 11
Năm học: 2023 – 2024
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
(Đề gồm 02 trang)
I. ĐỌC HIỂU (5,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
Vào hồi nửa đêm, chúng tôi sực thức dậy: gió thổi ào ào trong các lá cây và đập mạnh các tàu lá chuối, từng
luồng chớp loáng qua cửa sổ. Một lát thì mưa rào đổ xuống mái nhà.
Anh tôi bảo:
- Có lẽ là một trận bão to.
- Bão thì càng thích.
Mà thích thật. Tưởng tượng không có cái khoan khoái êm ấm nào bằng cái thú đắp chăn nằm ngủ mà nghe
mưa gió ở ngoài. Đêm lúc bấy giờ lạnh hơn, lại càng làm cho mình thấy cái ấm trong chăn là dễ chịu. Tiếng mưa
reo to và gió thổi như một thứ âm nhạc vui vui, ru ngủ người ta dần dần.
Hai anh em chúng tôi vừa cuộn kín trong chăn cho ấm vừa nói chuyện. Chúng tôi nghĩ đến, rồi thương hại
những người lữ khách vào giờ này hãy còn trên đường vắng, ướt như chuột lột và run như cầy sấy, đi vội vàng để
tìm một chỗ trú thân. Chúng tôi lại ái ngại cho những nhà nghèo bên hàng xóm, giờ này vợ chồng con cái đều phải
dậy để chống cái nhà lá mà mỗi cơn gió mạnh làm lung lay và để đem cái chậu thau hứng những chỗ dột nước.
Khi người ta yên ấm trong một căn phòng nhà gạch chắc chắn, không sợ mưa gió về phần mình, thì người ta
dễ có lòng thương đối với những người xấu số hơn.
Chúng tôi đương ở vào cái tâm tình tốt đẹp ấy, thì bỗng nhiên anh tôi sẽ thích tay vào bảo im rồi nói khẽ:
- Có nghe thấy gì không?
Tôi lắng tai: qua tiếng gió, tiếng mưa ở ngoài, tôi nghe thấy có tiếng chiêm chiếp như tiếng con chim kêu.
Tôi bảo anh tôi:
- Tiếng chiêm chiếp như tiếng chim kêu phải không?
- Phải rồi. Tôi nghe thấy từ lúc nãy.
Hai chúng tôi lại chăm chú nghe: tiếng chiêm chiếp khe khẽ và yếu ớt hình như ở chiếc cửa sổ phía đầu cái
màn đỏ đưa lại. Tôi hỏi anh tôi:
- Quái, không biết con chim nó đến đây kêu làm gì nhỉ?
Anh tôi chợt nghĩ ra:
- Thôi phải rồi, chắc hẳn là một con chim bị mưa gió đánh bạt đến đây trú.
- Tội nghiệp, chắc ở ngoài ấy nó rét lắm.
Chúng tôi tưởng tượng ngay ra một con chim ướt át, xù lông ra vì rét, đến chỗ cửa sổ đòi vào vì nó thấy ánh
sáng trong phòng ấm áp chiếu ra. Câu chuyện con chim gáy một hôm tránh bão tuyết, đến gõ cửa vợ chồng người
cày ruộng, được hai vợ chồng nâng niu và rắc bánh cho ăn, câu chuyện ấy mà hồi nhỏ chúng tôi đã đọc trong
quyển "Bài Tập Đọc" bây giờ lại thoáng qua trong trí nhớ, làm chúng tôi đem lòng thương con chim kia vô hạn, và
muốn cứu vớt nó.
Tôi bảo anh tôi:
- Hay là chúng ta mang nó vào trong này cho nó ấm.
- Mang thế nào được.
- Sao lại không được! Ta cứ việc mở cửa sổ dụ nó vào có khó gì. Chứ nếu để nó ở ngoài ấy thì nó chết mất.
- Ừ, phải đấy.
Tuy nói thế, nhưng chúng tôi vẫn chưa dậy, người nọ có ý đợi người kia, vì trời lạnh mà ra ngoài chăn kể
cũng hơi ngại. […] Rồi anh tôi quay lưng về phía tôi, kéo chăn trùm kín đầu, co chân ngủ, không nói gì nữa. Tôi
còn lắng tai nghe tiếng chiêm chiếp của con chim con như thiết tha gọi. Rồi một lát tôi cũng ngủ nốt.
- (Lược đoạn: Sáng ngủ dậy hai anh em mới biết đó không phải tiếng chim mà là tiếng cây tre ở đầu nhà bị gió lay.)
(Trích Tiếng chim kêu, tuyển tập truyện ngắn Thạch Lam, Nguồn: www.sachhayonline.com)
* Chú thích: Thạch Lam (1910 – 1942) sinh ra và học tập tại Hà Nội trong một gia đình công chức gốc quan lại. Thuở nhỏ sống ở
phố huyện Cẩm Giàng - Hải Dương. Ông có biệt tài về truyện ngắn, sáng tác thường hướng vào cuộc sống cơ cực của những người dân
thành thị nghèo và vẻ đẹp nên thơ của cuộc sống thường nhật. Truyện của Thạch lam thường có cốt truyện đơn giản hoặc không có cốt
truyện, chủ yếu đi sâu vào thế giới nội tâm nhân vật. Theo Thạch Lam văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực, nó tác động
sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm của con người.
Lựa chọn phương án đúng nhất:
Câu 1. Dòng nào sau đây nêu đúng bối cảnh (không gian và thời gian) của câu chuyện trên?
A. Bên hiên nhà, lúc trời tối. B. Tại căn nhà lá, lúc đêm xuống.
C. Tại một căn phòng nhà gạch chắc chắn, lúc nửa đêm. D. Tại nhà hàng xóm, vào một buổi chiều.
Câu 2. Truyện được kể theo ngôi thứ mấy?
A. Ngôi thứ hai B. Ngôi thứ ba
C. Ngôi thứ nhất D. Kết hợp giữa ngôi thứ nhất và thứ ba
Câu 3. Các câu “Sao lại không được! Ta cứ việc mở cửa sổ dụ nó vào có khó gì. Chứ nếu để nó ở ngoài ấy thì nó
chết mất.” là lời của nhân vật nào?
A. Anh tôi B. Tôi C. Tác giả D. Vợ chồng hàng xóm
Câu 4. Ngôn ngữ kể chuyện trong đoạn trích có đặc điểm gì?
A. Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, giàu cảm xúc, thấm đẫm yêu thương.
B. Chân thực, khách quan, mộc mạc mà lạnh lùng.
C. Ngôn ngữ trau chuốt, sử dụng nhiều điển tích, điển cố .
D. Chân thực, khách quan, lạnh lùng mà thấm đẫm yêu thương.
Câu 5. Chủ đề chính trong đoạn trích trên là:
A. Truyện ca ngợi tấm lòng, phẩm chất của con người: giàu tình yêu thương, lòng trắc ẩn, nhân hậu, sẻ
chia.
B. Truyện nhắc nhở mỗi người không được sống vô tâm.
C. Truyện nhắc nhở mỗi người phải yêu quý loài vật.
D. Truyện nhắn nhủ mọi người phải biết quan tâm mọi người xung quanh.
Câu 6. Cho biết thái độ, tình cảm của hai anh em khi tưởng tượng cảnh một con chim bị mưa gió đánh bạt.
A. Vui mừng, kinh ngạc B. Thờ ơ, khó chịu C. Căm thù, xót xa D. Lo lắng, thương hại
Câu 7. Theo anh/chị, đoạn trích gửi đến chúng ta thông điệp gì?
A. Chúng ta phải biết quan sát, lắng nghe để từ đó biết đồng cảm, yêu thương và chia sẻ trong cuộc sống.
B. Chúng ta phải biết lắng nghe và yêu thương hoàn cảnh tội nghiệp của chú chim bé nhỏ.
C. Chúng ta phải biết nghĩ đến và yêu thương những người lữ khách khốn khổ.
D. Chúng ta phải biết nghĩ đến và yêu thương những nhà nghèo bên hàng xóm.
Trả lời câu hỏi/ Thực hiện yêu cầu:
Câu 8. Anh/Chị hiểu như thế nào về câu văn sau: “Khi người ta yên ấm trong một căn phòng nhà gạch chắc chắn,
không sợ mưa gió về phần mình, thì người ta dễ có lòng thương đối với những người xấu số hơn.”?
Câu 9. Qua đoạn trích trên, anh/chị có đồng tình với quan điểm: tình yêu thương dễ xảy ra đối với những người có
cuộc sống đầy đủ, tiện nghi hơn hay không? Vì sao?
Câu 10. Từ truyện ngắn trên, anh/chị suy nghĩ gì về vai trò của tình yêu thương trong cuộc sống? (Trả lời bằng
đoạn văn ngắn khoảng 5 – 7 dòng)
II. LÀM VĂN (5,0 điểm)
Anh/Chị hãy viết một bài văn nghị luận phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật trong
đoạn trích Tiếng chim kêu (ở phần đọc hiểu) của nhà văn Thạch Lam.
---------HẾT--------
- TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRÃI KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
TỔ: NGỮ VĂN ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn: Ngữ văn - lớp 11
Năm học 2023-2024
(Đáp án và hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 5.0
- 1 C 0.5
2 C 0.5
3 B 0.5
- 4 A 0.5
5 A 0.5
6 D 0.5
- 7 A 0.5
8 “Khi người ta yên ấm 0.5
trong một căn phòng
nhà gạch chắc chắn,
không sợ mưa gió về
phần mình, thì người
ta dễ có lòng thương
đối với những người
xấu số hơn” có nghĩa
là:
- Khi người ta sung
sướng, đầy đủ hơn
người khác thì người
ta dễ nảy sinh sự đồng
cảm, yêu thương, quan
tâm với người bất
hạnh, kém may mắn
hơn mình.
- Câu văn nói về sự
đồng cảm, lòng trắc ẩn
của con người trong
cuộc sống.
Hướng dẫn chấm:
- Trả lời như đáp án:
0,5 điểm.
- Trả lời được 1 ý
trong đáp án: 0,25
điểm
- Trả lời chung chung,
lan man, có chạm ý
đáp án: 0,25 điểm
- HS diễn đạt ý tương
đương với đáp án vẫn
- cho điểm tối đa.
9 - Học sinh bày tỏ quan 0.5
điểm: đồng tình,
không đồng tình hoặc
vừa đồng tình vừa
không đồng tình.
- HS lý giải thuyết
phục, phù hợp với
quan điểm đã bày tỏ.
(không vi phạm pháp
luật, văn hoá, đạo đức)
Hướng dẫn chấm:
- HS bày tỏ được quan
điểm 0,25 điểm.
- HS lý giải phù hợp:
0,25 điểm
10 Học sinh nêu được 0.5
suy nghĩ về vai trò của
tình yêu thương trong
cuộc sống; trình bày
thành một đoạn văn
hợp lí, thuyết phục.
Gợi ý:
- Tình yêu thương giúp
gắn kết con người lại
với nhau.
- Tình yêu thương giúp
ta sống hạnh phúc,
thanh thản.
- Tình yêu thương giúp
ta có sức mạnh để
chiến thắng mọi thử
thách, khó khăn.
- v.v…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh viết đoạn
văn nêu được những
suy nghĩ phù hợp,
thuyết phục, diễn đạt
tốt: 0,5 điểm.
- Học sinh viết đoạn
văn nêu được suy nghĩ
phù hợp, tuy nhiên
chưa rõ ràng, diễn đạt
chưa tốt: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời
không thuyết phục
hoặc không trả lời: 0,0
điểm
II VIẾT 5,0
Viết một bài văn nghị
luận phân tích, đánh
giá chủ đề và những
nét đặc sắc về nghệ
thuật trong đoạn trích
Tiếng chim kêu của
nhà văn Thạch Lam.
- a. Đảm bảo cấu trúc 0,25
bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn
đề, Thân bài triển khai
được vấn đề, Kết bài
khái quát được vấn đề
b. Xác định đúng vấn 0,5
đề cần nghị luận
Phân tích, đánh giá về
chủ đề, đặc sắc nghệ
thuật của đoạn trích
Tiếng chim kêu.
Hướng dẫn chấm:
- Xác định đúng vấn
đề cần nghị luận: 0,5
điểm.
- Xác định chưa đầy
đủ vấn đề nghị luận:
0,25 điểm.
c. Triển khai vấn đề 3,25
nghị luận thành các
luận điểm
Hs có thể triển khai
theo nhiều cách, nhưng
cần vận dụng tốt các
thao tác lập luận, kết
hợp chặt chẽ giữa lí lẽ,
dẫn chứng; đảm bảo
các yêu cầu sau:
- - Giới thiệu ngắn gọn
về tác giả, tác phẩm,
vấn đề nghị luận (0,5
điểm)
Hướng dẫn chấm:
- Giới thiệu tác giả,
tác phẩm: 0,25 điểm
- Giới thiệu vấn đề
nghị luận: 0,25 điểm
* Tóm tắt nội dung
chính của đoạn
trích: Truyện kể về hai
anh em nghe thấy
tiếng động lạ trong
đêm mưa gió. Cả hai
cứ khẳng định rằng đó
là tiếng chim kêu và
muốn mở cửa đưa nó
vào vì thương nó
nhưng cả hai đều ngại
rét. Và sự thật hài
hước rằng khi sáng
ngủ dậy hai anh em
mới biết đó không phải
tiếng chim mà là tiếng
cây tre ở đầu nhà bị
gió lay. (0,5 điểm)
* Phân tích, đánh giá
về chủ đề của đoạn
trích dựa trên cứ liệu
dẫn ra từ tác phẩm:
- Xác định đúng chủ
đề: ca ngợi con người
với những phẩm chất
tốt đẹp như đồng cảm,
giàu tình yêu thương,
nhân hậu. (0,25 điểm)
- Phân tích chủ đề:
Học sinh trích dẫn,
khai thác, cảm nhận
chi tiết theo diễn biến
- câu chuyện để làm rõ
chủ đề (0,5 điểm)
Gợi ý: Trong một đêm
mưa to gió lớn, hai
đứa trẻ trong hoàn
cảnh ấm áp đã biết
nghĩ và thương cho
những người có cảnh
ngộ éo le, cuộc sống
nhiều vất vả, thiếu
thốn. Không chỉ thế,
lòng nhân ái của các
em còn dành cho vạn
vật xung quanh. Các
em thương cả chú
chim nhỏ bé với tiếng
kêu thất thanh như cầu
cứu trong đêm. Quả
thật các em có trái tim
ấm áp và suy nghĩ thật
đep. Hạnh phúc biết
bao khi sáng ra, hai
đứa trẻ biết được âm
thanh tối qua không
phải tiếng chim mà là
cây tre bị gió lay đầu
nhà. Đó là niềm vui
của những tâm hồn
trong sáng, hồn nhiên
luôn mong những điều
tốt đẹp xảy ra trong
cuộc sống chúng ta.
- Đánh giá chủ đề: Học
sinh đánh giá được chủ
đề đã phân tích ở trên
(“Tiếng chim kêu” là
câu chuyện vừa xúc
động vừa có phần hài
hước đã đề cao phẩm
chất tốt đẹp của con
người. Đó là tâm hồn
trong sáng, sự đồng
cảm, tình yêu thương,
lòng nhân ái. Câu
chuyện sâu sắc, ý
nghĩa, lấp lánh giá trị
- nhân đạo, nhân văn và
triết lí nhân sinh sâu
sắc.) (0,25 điểm)
* Phân tích, đánh giá
những đặc sắc về nghệ
thuật của văn bản:
Truyện tiêu biểu cho
phong cách truyện
ngắn của Thạch Lam.
(0,75 điểm)
- Ngôi kể: ngôi thứ
nhất; kể chuyện: tự
nhiên, khéo léo.
- Điểm nhìn từ nhân
vật tôi vì thế câu
chuyện hiện lên chân
thật, xúc động. Các
nhân vật bộc lộ cảm
xúc tự nhiên, chân
thành.
- Cốt truyện đơn giản
nhưng vẫn gợi cho
người đọc những thú
vị mà sâu sắc..
- Nhân vật được đặt
vào vào tình huống
vừa đặc sắc vừa đời
thường: hai đứa trẻ
vào đêm mưa bão, ở
trong chăn ấm, nghe
tiếng chim kêu.
- Giọng kể: điềm đạm,
nhỏ nhẹ, dịu dàng mà
sâu lắng.
- Ngôn ngữ: nhẹ
nhàng, trong sáng,
giản dị và gần gũi với
cuộc sống đời thường.
- Truyện giàu chất thơ
có pha chút hài hước
thú vị.
(Lưu ý:
- Nếu học sinh phân
tích, đánh giá được từ
3 nét đặc sắc nghệ
thuật kể trên thì cho
- 0,75 điểm.
- Nếu học sinh phân
tích, đánh giá được 2
nét nghệ thuật kể trên
thì cho 0,5 điểm.
- Nếu học sinh phân
tích, đánh giá được 1
nét nghệ thuật kể trên
thì cho 0,25 điểm.
- Trường hợp học sinh
chỉ liệt kê mà chưa có
phân tích, đánh giá
hoặc phân tích, đánh
giá chưa thuyết phục
thì giáo viên linh hoạt
cho điểm.)
* Khẳng định khái
quát những nét đặc sắc
về chủ đề và nghệ
thuật của truyện. (0,25
điểm)
- Rút ra thông điệp từ
câu chuyện. (0,25
điểm)
(Gợi ý: Mỗi chúng ta
phải biết quan sát,
lắng nghe, thấu hiểu
để rồi biết yêu thương,
chia sẻ, quan tâm đến
mọi người và cuộc
sống xung quanh. Có
vậy cuộc sống của
chúng ta mới ý nghĩa
và hạnh phúc hơn.)
* Lưu ý: Trên đây là
gợi ý đáp án. Trong
quá trình làm bài, học
sinh có quan điểm, ý
kiến riêng phù hợp,
sáng tạo, giáo viên
linh hoạt trong khi
chấm. (Ví dụ: Tác
phẩm còn là một chút
lo lắng, băn khoăn,
trăn trở của Thạch
Lam khi thấy tình yêu
- của hai đứa trẻ quá
non nớt để có thể
chiến thắng ngoại
cảnh. Cho nên, người
lớn cần đặc biệt quan
tâm, chăm sóc và bồi
đắp tâm hồn trẻ thơ để
chúng biết yêu người,
yêu đời một cách thiết
thực hơn.)
d. Chính tả, ngữ pháp 0,5
Đảm bảo chuẩn chính
tả, ngữ pháp Tiếng
Việt.
e. Sáng tạo: Thể hiện 0,5
suy nghĩ sâu sắc về
vấn đề nghị luận; có
cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm:
Học sinh biết vận
dụng lí luận văn học
trong quá trình phân
tích, đánh giá; biết so
sánh với các tác phẩm
khác để làm nổi bật
nét đặc sắc của văn
chương Thạch Lam;
biết liên hệ vấn đề
nghị luận với thực tiễn
đời sống; văn viết giàu
hình ảnh, cảm xúc.
- Đáp ứng được 2 yêu
- cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu
cầu: 0,25 điểm.
Tổng điểm 10.0
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
