Đề thi học kì 2 môn Ngữ Văn 11 năm 2017-2018 có đáp án - Trường THPT Phan Ngọc Hiển

SỞ GD&ĐT CÀ MAU<br /> <br /> ĐỀ THI HỌC KÌ II, NĂM HỌC 2017 - 2018<br /> <br /> Trường THPT Phan Ngọc Hiển<br /> <br /> Môn thi: Ngữ Văn – Khối 11<br /> Thời gian: 90 phút<br /> (Không kể thời gian giao đề)<br /> <br /> I. PHẦN ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)<br /> Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:<br /> “Có quan niệm cho rằng, trong đời sống, có thể dùng nước mà không cần giữ gìn,<br /> tiết kiệm. Đó là một sự nhầm lẫn của những người có tầm nhìn hạn hẹp. Bởi nguồn<br /> nước ngọt trên trái đất chỉ có hạn, tình trạng thiếu nước sạch đã xảy ra trong hiện<br /> tại và có thể còn xảy ra gay gắt hơn trong tương lai, nếu chúng ta không chú ý bảo<br /> vệ nguồn nước. Vì thế, ngay từ bây giờ, xin hãy đừng lãng phí nước.”<br /> (Sách bài tập Ngữ văn 11, tập 2, trang 87, 88)<br /> Câu 1 (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản?<br /> Câu 2 (1,0 điểm): Nội dung chính của đoạn trích trên?<br /> Câu 3 (0,5 điểm): Xác định thành phần phụ trong câu “Vì thế, ngay từ bây giờ, xin<br /> hãy đừng lãng phí nước.”<br /> Câu 4 (1,0 điểm): Hậu quả sẽ như thế nào nếu thiếu nguồn nước sạch? (Hãy viết 57 dòng nói về điều đó).<br /> II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)<br /> Câu 1: (2,0 điểm)<br /> Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng<br /> 200 chữ) trình bày quan điểm của anh (chị) về lối sống tiết kiệm.<br /> Câu 2: (5,0 điểm)<br /> Phân tích bài thơ “Chiều tối” của Hồ Chí Minh.<br /> ------------Hết-----------<br /> <br /> ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC KÌ II, NĂM HỌC 2017 - 2018<br /> Môn thi: Ngữ văn – khối 11<br /> Phần Câu<br /> I<br /> 1<br /> <br /> Nội dung<br /> <br /> Điểm<br /> <br /> ĐỌC HIỂU<br /> <br /> 3,0<br /> <br /> Phương thức biểu đạt chính của văn bản là: nghị luận.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> Nội dung chính của đoạn trích trên:<br /> 2<br /> <br /> - Đoạn trích phản bác quan niệm sai lầm về sự vô hạn củanguồn nước<br /> ngọt. (0,5 điểm)<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> - Thực trạng thiếu nguồn nước ngọt đang diễn ra gay gắt và lời kêu gọi<br /> đừng lãng phí nước. (0,5 điểm)<br /> 3<br /> <br /> Thành phần phụ của câu là : “Vì thế, ngay từ bây giờ”<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> Học sinh trình bày được hậu quả của thiếu nước sạch theo các ý:<br /> - Tác động tiêu cực đến việc trồng cây xanh<br /> 4<br /> <br /> - Tăng nguy cơ hỏa hoạn<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> - Thiếu sự tiếp cận nguồn nước sạch dẫn đến đói nghèo, bệnh tật<br /> - Vấn đề vệ sinh cơ bản cũng trở nên trầm trọng<br /> II<br /> <br /> LÀM VĂN<br /> Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày quan điểm của<br /> anh (chị) về lối sống tiết kiệm (2,0 điểm)<br /> 1<br /> <br /> Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn<br /> (khoảng 200 chữ) trình bày quan điểm của anh (chị) về lối sống tiết kiệm.<br /> a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn<br /> - Học sinh có thể trình bày đoạn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân<br /> – hợp, móc xích hoặc song hành. Đầu đoạn viết lùi vào, chữ đầu đoạn viết<br /> hoa, có dấu chấm hết đoạn; tránh nhầm sang trình bày hình thức bài văn.<br /> <br /> 7,0<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> - Đảm bảo dung lượng đoạn văn: 200 chữ khoảng 1-1,5 trang giấy thi).<br /> b. Đoạn văn lập luận chặt chẽ, có mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> c. Triển khai các vấn đề cần nghị luận rõ ràng:<br /> Vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí luận và dẫn<br /> chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.<br /> Trình bày quan điểm cá nhân với lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục,<br /> không đi ngược lại những giá trị đạo đức và nhân văn cao đẹp<br /> * Mở đoạn: nêu vấn đề cần nghị luận: quan điểm về tiết kiệm.<br /> * Thân đoạn:<br /> - Giải thích khái niệm tiết kiệm: Tiết kiệm là sử dụng một cách hợp lí,<br /> đúng mức của cải vật chất, thời gian, sức lực của mình và người khác.<br /> - Trình bày quan điểm tiết kiệm của bản thân:<br /> + Vì sao phải tiết kiệm? Vì tiết kiệm để tích lũy, cải thiện cuộc sống. Đối<br /> với bản thân thì tiết kiệm là biểu hiện đạo đức của mỗi con người: không<br /> xa hoa đua đòi, lãng phí tiền của, thời gian vào những việc không cần<br /> thiết; đó cũng là biểu hiện của lối sống khoa học có văn hóa.<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> + Tiết kiệm những gì? Tiết kiệm tiền của, vật tư trong sản xuất, trong sinh<br /> hoạt, trong tiêu dùng của toàn xã hội cũng như của mỗi cá nhân. Tiết kiệm<br /> thời gian, sức lao động.<br /> - Thực trạng và lời kêu gọi: vẫn còn những người có suy nghĩ và hành<br /> động lệch lạc, không biết tiết kiệm. Cần biết tiết kiệm, nó thể hiện sự quý<br /> trọng kết quả lao động của mình và người khác.<br /> - Nêu bài học nhận thức và hành động.<br /> * Kết đoạn: Khẳng định giá trị và ý nghĩa của tiết kiệm đối với cuộc sống.<br /> d. Chính tả, dùng từ, đặt câu<br /> Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> e. Sáng tạo<br /> <br /> 2<br /> <br /> Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị<br /> luận.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> Phân tích bài thơ” Chiều tối” của Hồ Chí Minh.<br /> <br /> 5,0<br /> <br /> a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận<br /> Mở bài giới thiệu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài<br /> khái quát được vấn đề.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> b. Xác định vấn đề cần nghị luận<br /> Xác định đúng vấn đề nghị luận: giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ<br /> "Chiều tối” của Hồ Chí Minh.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> c. Triển khai vấn đề cần nghị luận<br /> Vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn<br /> chứng.<br /> * MB: - Giới thiệu khái quát về tác giả Hồ Chí Minh.<br /> - Giới thiệu xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm phù hợp; thể hiện được<br /> cảm nhận sâu sắc và các luận điểm được triển khai theo trình tự hợp lý, có<br /> sự liên kết chặt chẽ; vận dụng tốt các thao tác lập luận (trong đó phải có<br /> thao tác phân tích); kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và đưa dẫn chứng.<br /> * TB: Cần trình bày các ý sau:<br /> 1. Hai câu đầu: Bức tranh thiên nhiên lúc chiều tối<br /> - Hình ảnh thơ:<br /> Chim – về rừng tìm cây ngủ<br /> Mây- lơ lửng trên bầu trời<br /> dấu hiệu của trời tối, thời gian nghệ thuật gợi nỗi nhớ nhà, nỗi buồn.<br /> - Cảnh núi rừng hoang vắng, một cánh chim giữa núi rừng, một đám mây<br /> lẻ loi, côi cút giữa bầu trời => hình ảnh chất liệu cổ điển, thường gặp trong<br /> thơ cổ.<br /> - Thiên nhiên có hồn, cảnh vật , cảnh chiều cô đơn, vắng lặng.<br /> - Tác giả sử dụng bút pháp cổ điển: tả ít gợi nhiều, chỉ vài nét chấm phá<br /> mà vẫn ghi lại được linh hồn của tạo vật.<br /> - Không gian và thời gian nghệ thuật là sự thể hiện tâm trạng của nhà thơ.<br /> Sau một ngày đi đường gian lao, vất vả, khi đêm tối dần buông xuống giữa<br /> núi rừng, Bác cũng cảm thấy buồn, cô đơn, nhớ nhà và khao khát một tổ<br /> ấm, một chốn dung thân. Trái tim của Người cũng đập những nhịp đập của<br /> con người bình thường.<br /> 2. Hai câu cuối: Bức tranh cuộc sống<br /> - Hình ảnh con người lao động khỏe khoắn hiện ra bên lò lửa một cách tự<br /> nhiên, bình dị.<br /> - Thời gian vận động đi đôi với vòng quay của cối xay ngô của cô gái<br /> xóm núi. Nghệ thuật lặp vòng trong câu thơ đã nói lên điều đó: khi cối xay<br /> ngừng lại- ngô xay xong thì lò than đã rực hồng- tức là trời tối hẳn.<br /> - Trời tối nhưng không gian thơ lại sáng, rực rỡ một màu hồng ấm áp,<br /> chan chứa niềm vui, chan chứa tình người, tình gia đình, quê hương, tràn<br /> đầy sự sống và ánh sáng.<br /> - Từ “hồng” đã làm cho bức tranh thiên nhiên nổi bật lên một màu rực rỡ<br /> <br /> 2,5<br /> <br /> mà trung tâm là thiếu nữ xóm núi xay ngô – con người làm chủ thiên<br /> nhiên. “Lô dĩ hồng” đem lại cho bài thơ tất cả màu sắc, ánh sáng, sức ấm<br /> nóng, sức lan tỏa, sự vận động,…<br /> * KB: Đánh giá<br /> - Nội dung: Vẻ đẹp của tâm hồn Bác: bình dị mà vĩ đại<br /> <br /> 0,5đ<br /> <br /> - Nghệ thuật: cổ điển mà hiện đại<br /> d. Chính tả, dùng từ, đặt câu<br /> Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt.<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> e. Sáng tạo<br /> Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị<br /> luận.<br /> TỔNG ĐIỂM: 10,0<br /> <br /> ------------------------HẾT-------------------------<br /> <br /> 0,5<br /> <br />