Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Lương Thúc Kỳ, Quảng Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới, các em có thể tham khảo và tải về "Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Lương Thúc Kỳ, Quảng Nam" được TaiLieu.VN chia sẻ dưới đây để có thêm tư liệu ôn tập, luyện tập giải đề thi nhanh và chính xác giúp các em tự tin đạt điểm cao trong kì thi này. Chúc các em thi tốt!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Lương Thúc Kỳ, Quảng Nam

SỞ GDĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ II NĂM HỌC 2023 - TRƯỜNG THPT LƯƠNG 2024 THÚC KỲ Môn: Ngữ văn – Lớp 10 MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HK II NGỮ VĂN 10 Nội dung Mức độ kiến nhận TT Kĩ năng thức/Đơn thức vị kĩ Thông Vận dụng Tổng Nhận biết Vận dụng năng 1 hiểu cao % điểm Đọc hiểu Đọc hiểu: - Đọc hiểu VB thuộc sáng tác của Nguyễn Trãi. - Đọc hiểu VB truyện (người kể chuyện ngôi thứ nhất, người kể chuyện ngôi thứ ba, lời người kể chuyện, 1 lời nhân vật, quyền năng của người kể chuyện, cảm hứng chủ đạo,…) - Thực hành TV: sử dụng từ Hàn – Việt; biện pháp chêm xen và biện pháp liệt kê. Số câu 3 3 1 1 8 Tỉ lệ % 15 30 10 5 60 điểm Viết - Viết văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội. - Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh 2 giá một tác phẩm văn học. Số câu 1* 1* 1* 1* 1 Tỉ lệ % 10 15 10 5 40 điểm 1* Phần VIẾT có 1 câu được xếp chung cho tất cả các cấp độ.
Tỉ lệ % điểm các mức độ 70 30 100 SỞ GDĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ II NĂM HỌC 2023 - TRƯỜNG THPT LƯƠNG 2024 THÚC KỲ Môn: Ngữ văn – Lớp 10 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề) (Đề gồm có 02 trang) Phần I. Đọc hiểu (6.0 điểm) Đọc truyện ngắn sau: MÂY TRẮNG CÒN BAY Bảo Ninh Máy bay cất cánh trong mưa. Tiếng càng bánh xe gấp lại có vẻ mạnh hơn bình thường dội độ rung vào thân máy bay. Tôi tiếc là đã không nghe lời vợ. Đáng lý nên trả vé, đừng theo chuyến này. Ngày xấu, giờ xấu, thời tiết xấu. Máy bay hẫng một cái như hụt bước. Tay vận complet ngồi bên cạnh tôi mặt nhợt đi, mắt nhắm nghiền, cặp môi run run. Tôi bấu chặt các ngón tay vào thành ghế. Con người tôi bé tí hin treo trên vực sâu đang càng lúc càng sâu thẳm. - Mây ngay ngoài, các bác kìa! - bà cụ ngồi ở ghế trong cùng, kề cửa sổ, thốt kêu lên. Chiếc TU đã lấy được độ cao cần thiết, bắt đầu bay bằng. Hàng chữ điện “Cài thắt lưng an toàn” đã được tắt đi. Nhưng ngoài cửa sổ vẫn cuồn cuộn mây. - Mây cận quá, bác nhỉ, với tay ra là với được - Bà cụ nói - Y thể cây lá ngoài vườn. Tay vận complet nhấc mi mắt lên. Môi y mím chặt, vẻ căng thẳng đổi thành quàu quạu. - Vậy mà sao nhiều người họ kháo là tàu bay trỗi cao được hơn mây bác nhỉ? Tay nọ làm thinh. - Chả biết đâu trời đâu đất thế này biết lối nào mà về bến, thưa các bác? Không được trả lời, bà cụ chẳng dám hỏi han gì thêm. Bà ngồi im, ôm chặt trong lòng một chiếc làn mây. Hình vóc bé nhỏ, teo tóp của bà như chìm lấp vào thân ghế. Khi cô tiếp viên đẩy xe đưa bữa điểm tâm đến, bà không muốn nhận khay đồ ăn. Bà bảo cơm nước lạ kiểu chẳng đũa bát gì chẳng quen, mấy lại đã ăn no bụng hồi sớm, mấy lại cũng thực tình là già chẳng có lắm tiền. Cô gái ân cần giải thích để bà cụ yên tâm rằng giá của suất ăn này đã được tính gộp trong tiền vé. - Thảo nào hai lượt tàu bay những triệu bạc - bà cụ nói - Vậy mà lúc biếu già tấm vé các chú không quân cùng đơn vị với con trai già ngày nọ bảo là tốn có trăm ngàn. Các chú ấy cho già thì có, chứ còn tính ở quê đừng nói triệu với trăm ngàn, ngàn với trăm cũng khó. Bà cụ hạ chiếc bàn gấp xuống song không bày bữa ăn lên đấy. Tất cả các thứ hộp thứ gói trên khay bà dồn hết vào chiếc làn mây. Bà chẳng ăn chút gì. Lúc người ta mang đồ uống đến, bà cũng chỉ xin một cốc nước lọc. Bà hỏi cô tiếp viên: - Đã sắp đến sông Bến Hải chưa con? - Dạ thưa - Cô gái nhìn đồng hồ đeo tay - Còn chừng dăm phút nữa ạ. Nhưng thưa cụ vì chúng ta bay trên biển nên không ngang qua sông mà sẽ chỉ ngang qua vùng trời vĩ tuyến 17. - Lát qua đấy con bật dùm già cái cửa tròn này con nhé, cho thoáng.
- Ấy chết, mở thế nào được ạ. Cô gái bật cười. Ngoài cửa sổ nắng loé lên, cánh máy bay lấp lánh, nhưng chỉ trong chốc lát. Trên rất cao này, trời vẫn còn mây. Người tôi nôn nao như ngồi trên đu quay. Chưa chuyến nào thấy mệt như chuyến này. Có lẽ vì cơn bão đang hoành hành ở miền trung nên không trung đầy rẫy ổ gà. Máy bay chòng chành, dồi lắc, bên thân và dưới sàn khe khẽ phát ra những tiếng răng rắc như sắp rạn. Tay vận complet xoè diêm châm thuốc. Là dân nghiện nhưng lúc này tôi thấy gai với khói. Lẽ ra y nên xuống phía dưới mà thả khí chứ chẳng nên phớt lờ hàng chữ “không hút thuốc” sáng nay trước mũi y như vậy, tôi sẽ uể oải thầm nghĩ, đậy tờ báo lên mặt và nhắm mắt lại. Giấc ngủ thiu thiu chầm chậm trườn tới. - Làm cái gì vậy? Hả! Cái bà già này! Tôi giật bắn mình. Tôi bị giằng khỏi giấc ngủ không phải vì tiếng quát, tay ngồi cạnh tôi không quát to tiếng, chỉ nạt, nạt khẽ thôi, đủ nghe. Nhưng âm hưởng của nỗi hoảng hốt và sự cục cằn trong giọng y như tát vào mặt người ta. Thận trọng, tôi liếc nhìn. Khói thuốc và cặp vai to đùng của y che khuất cả bà cụ già, cả ô cửa sổ. - Này, cô kia, cô nhân viên! - Y sang trọng đứng dậy mắng - Tới mà nhìn! Đây là hàng không hay là cái xô bếp? Là phi cơ hay là cái miếu thờ thế này, hả? - Van bác... - Bà cụ sợ sệt - Bác ơi, van bác... Chẳng là, bác ạ, bữa nay giỗ thằng cả nhà tôi. Non ba chục năm rồi, bác ơi, tôi mới lên được đến miền cháu khuất. Tay nọ gần như bước xéo lên đùi tôi, xấn ra lối đi. Bộ mặt hồng hào bừng bừng giận dữ và khinh miệt. Bà cụ ngồi, lặng phắt, lưng còng xuống, hai bàn tay chắp lại, gầy guộc. Trên chiếc bàn gấp bày đĩa hoa cúng, nải chuối xanh, mấy cái phẩm oản và ba cây nhang cắm trong chiếc cốc thuỷ tinh đựng gạo. Một bức ảnh ép trong tấm kính cỡ bàn tay để dựng vào thành cốc. Cô tiếp viên vội đi tới. Cô đứng sững bên cạnh tôi. Không hề kêu lên, không thốt một lời, cô lặng nhìn. Máy bay vươn mình nâng độ cao vượt qua trần mây. Sàn khoang dốc lên. Cái bàn thờ nhỏ bé bỏng của bà cụ già hơi nghiêng đi. Tôi xoài người sang giữ lấy cái khung ảnh. Tấm ảnh được cắt ra từ một tờ báo, đã cũ xưa, nhưng người phi công trong ảnh còn rất trẻ. Khói nhang nhả nhè nhẹ, bốc lên dìu dịu, mờ mỏng trong bầu không khí lành lạnh của khoang máy bay. Những cây nhang trên trời thẳm toả hương thơm ngát. Ngoài cửa sổ đại dương khí quyển ngời sáng. (Mây Trắng Còn Bay, Nhiều tác giả, NXB Trẻ - 2008) Trả lời câu hỏi/ Thực hiện yêu cầu: Câu 1. (0,5 điểm) Chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy? Câu 2. (0,5 điểm) Xác định nhân vật chính của câu chuyện. Câu 3. (0,5 điểm) Máy bay hẫng một cái như hụt bước. Tay vận complet ngồi bên cạnh tôi mặt nhợt đi, mắt nhắm nghiền, cặp môi run run. Lời kể trên gắn với điểm nhìn của nhân vật nào? Câu 4. (1,0 điểm) Bà hỏi cô tiếp viên: - Đã sắp đến sông Bến Hải chưa con? Lời của nhân vật bà cụ đã hé lộ mục đích đi chuyến bay này của cụ là gì? Câu 5. (1,0 điểm) Trình bày ngắn gọn tình cảm, thái độ của tác giả thể hiện trong truyện ngắn trên. Câu 6. (1,0 điểm) Những chi tiết nào cho thấy phản ứng khác nhau giữa tay vận complet và cô tiếp viên trước việc bà cụ bày lễ cúng trên máy bay? Tác giả muốn nói lên điều gì từ phản ứng khác nhau đó của hai nhân vật? Câu 7. (1,0 điểm) Nêu cảm nghĩ của anh/chị về hình ảnh trong lời lời kể sau: Tấm ảnh được cắt ra từ một tờ báo, đã cũ xưa, nhưng người phi công trong ảnh còn rất trẻ.
Câu 8. (0,5 điểm) Từ nội dung của câu chuyện, viết 5-7 dòng trình bày suy nghĩ của anh/chị về đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Phần II. Viết (4,0 điểm) Một trong những chủ đề chính của truyện Mây trắng còn bay là những trăn trở của nhà văn Bảo Ninh(*) về nỗi đau, sự mất mát của những người mẹ có con hi sinh trong chiến tranh. Viết bài văn nghị luận phân tích nhân vật bà cụ để làm rõ chủ đề trên. ---------------------------- (*) Bảo Ninh thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Là một người đã trải qua những năm tháng khốc liệt nơi chiến trường. Đề tài chính trong sáng tác của ông là viết về chiến tranh. Mỗi trang viết của nhà văn đều đầy ắp chất liệu hiện thực, gắn với mọi nỗi niềm đau thương, mất mát của con người bới chiến tranh. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA CUỐI KÌ I – NGỮ VĂN 10 Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 6,0 1 Ngôi thứ nhất 0,5 Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 đ 2 Nhân vật chính của câu chuyện: bà cụ 0,5 Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 đ 3 Máy bay hẫng một cái như hụt bước. Tay vận complet ngồi bên cạnh 0,5 tôi mặt nhợt đi, mắt nhắm nghiền, cặp môi run run. Lời kể trên gắn với điểm nhìn của nhân vật tôi. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 đ 4 - Lời bà cụ nhắc đến sông Bến Hải, nơi có vỹ tuyến 17 là ranh giới chia cắt 1,0 đất nước thành hai miền trong chiến tranh chống Mĩ. Người con của bà cụ hy sinh trên không phận ấy. - Lời bà cụ hé lộ mục đích chuyến đi này là để viếng con. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án hoặc tương tự: 1,0 đ - HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75 đ - HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ
5 Tình cảm, thái độ của tác giả thể hiện trong truyện ngắn 1,0 HS có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo nội dung sau: - Niềm thương cảm, xót xa trước người mẹ chiến sĩ nghèo lam lũ, trước nỗi đau, sự mất mát mà người mẹ riêng mang mấy chục năm qua. - Trân trọng, ngợi ca sự hy sinh của người chiến sĩ, của người mẹ chiến sĩ và nhắc nhỡ về một thái độ tri ân của những người sống trong thời bình trước sự hi sinh đó. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 1,0 đ - HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75 đ - HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ 6 - Những chi tiết cho thấy phản ứng khác nhau giữa tay vận complet và 1,0 cô tiếp viên trước việc bà cụ bày lễ cúng trên máy bay: + Tay vận complet: quát tháo, giận dữ, khinh miệt + Cô tiếp viên: đứng sững, không hề kêu lên, không thốt một lời, lặng nhìn. - Từ phản ứng khác nhau của hai nhân vật, tác giả muốn nói trước sự hi sinh, mất mát có người tỏ ra cảm thông, xót xa, trân trọng nhưng cũng có người lạnh lùng, vô ơn. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 1,0 đ - HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75 đ - HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ 7 HS có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo nội dung 1,0 sau: Hình ảnh trong tờ báo “đã xưa cũ”, anh phi công “còn rất trẻ” đã phản ánh hiện thực khốc liệt: chiến tranh đã cướp đi tuổi trẻ, sự sống của con người và chính chiến tranh đã để lại nỗi đau dai dẳng cho người ở lại. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án: 1,0 đ - HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75 đ - HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ 8 HS có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo cấu trúc 0,5 đoạn văn và đáp ứng nội dung sau: Uống nước nhớ nguồn là đạo lí cao đẹp mang tính truyền thống của dân tộc ta. Thừa hưởng cuộc sống hòa bình hôm nay phải biết ơn những người đã cống hiến, hi sinh hôm qua. Hướng dẫn chấm: - Nội dung phù hợp, diễn đạt tốt : 0,5 đ - Nội dung phù hợp, diễn đạt chưa tốt: 0,25 đ - Nội dung không phù hợp, hoặc không trả lời : 0,0 đ II VIẾT 4,0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25 Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: nỗi đau, sự mất mát của người mẹ 0,25 có con hi sinh trong chiến tranh qua nhân vật bà cụ. Hướng dẫn chấm: - HS xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 đ - HS xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 đ c. Triển khai vấn đề nghị luận: 2,5 - Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm. 0,25 - Khái quát chủ đề của truyện. 0,25 - Phân tích vai trò của nhân vật bà cụ trong việc thể hiện chủ đề: nỗi đau, sự 1,5 mất mát thể hiện qua sự việc: 30 năm, bà cụ mới được đến thăm nơi con đã hi sinh; nỗi đau đó được khắc họa qua dáng ngồi lặng lẽ, lưng còng xuống và hai bàn tay chắp lại. Đặc biệt cảm động nhất là việc bà cụ bày hương hoa, ba cây nhang và tấm ảnh trên máy bay để cúng con,… - Đánh giá chủ đề và ý nghĩa của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề: Qua 0,5 nhân vật bà cụ, tác giả bày tỏ niềm thương cảm với những bà mẹ có con hi sinh trong chiến tranh, xót xa với số phận con người thời chiến, tố cáo chiến tranh và khẳng định vết thương chiến tranh chẳng bao giờ lành được. Hướng dẫn chấm: - Đầy đủ các luận điểm, lập luận chặt chẽ sâu sắc: 2,5 điểm. - Chưa đầy đủ các luận điểm, lập luận chưa thật sự lôgic: 1,5 điểm – 2,0 điểm. - Các ý còn chung chung, sơ sài: dưới 1,0 điểm. d. Chính tả, ngữ pháp 0,5 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt 0,5 mới mẻ. Hướng dẫn chấm: - Ý kiến sâu sắc, hạn chế tối đa các lỗi diễn đạt: 0,5 điểm - Ý kiến sâu nhưng còn mắc vài lỗi diễn đạt: 0,25 điểm - Bài viết sơ sài, mắc nhiều lỗi diễn đạt: 0,0 điểm 10,0 I + II